장음표시 사용
51쪽
Ceta Lucio. LUeri quoque piscis nomen antiquitus non videtur admodum fuisse celebre. Vix enim Ausonio antiquiorem da- his auctorem alium, qui ita illum nominaverit. Sed & Ausonius casu quodam ridicule potius, quam aliqua ratione, i Luci cujusdam praenomine deductum este, in suo Mosell4hisce versibus canit. Hiae etiam Latio risu praenomine cubor Stagnorum, queratu, infestissmaranu, Luciin obscuras ulva carnos iacuno Ob de . Hic nasios mensarum lectvi ad usin, Ferve fumosi olido nidore culinu.
Sic olim forsitania nunc Lucius insocis sane illustribus servescit, legiturque in usus mensarum quantumvis nobilium. Non tamen is, qui ranis sit pastus, aut coenosis lacunis merissus, sed qui in piscina fluminibus pervia, ideoque gravi odore vacua, Detu Cyprinorum alitur saginaturque Nam, ut apud Martialem est,
Hon omnu laudem rectumque Aura a meretur, Sed cur solis erit concha Lucrina cibω.
Sic laudatissimus habetur sapidissimusque Lucius, cui Cypti ni soboles esca in piscinis fuerit celerrime enim ex illa si mulque tenerrime per gliscit. Nec dubium, quin si ita pa- sum Ausonius degustallet, moderaturus ibi fuerit a tam intemperanti convitio. . v I.
Natura autem cingenio Lucius pariterser me moratus est ut lupus quadrupes. Nam similiter violentus rapax&malericu Statietur, atque adeo immani S utvlurien S, non raro in suum quoque desaeviat genus; nec nisi etiam in extrema fame, terreno pabulo vescitur. Hinc Lupnaei l .erique liben
52쪽
IO DUI RAVIrstius, quam Lucium cognominant quando inter pisces quoque lupos non unum sed diversa genera luporum reperian tur, vel Columella teste qui lupos pisces, qui sine macula sunt magisqtam varios includi piscinis suadet. At rogaverit forsan aliquis, quid causae sit cur Lucium, quem praedonem atque sobolis Cyptinorum pestem esse sciamus, nihilo alinus in piscinam illum inducimus e Nimirum; ut eandem piscinam fartu piscium supervacaneo inutiliter exuberantem illo immillo levemus; quo caeteri, qui incremen toti sagina destinati sunt, Cyprini, dum liberalius per in se quentiam pascuntur, celerius etiam nobis grandescant&cra Dsescant, atque ita deinde cum ipsis pariter ex sagina obesoribus Luciis vendant ut carius. Quod si piscina examinibus piscium nuper editis libera suetit, nec opus nec utile est ut oves quod dicitur lupo commitas.
Non mihi tempero, quin spectaculum , quod ad viva.
ria arci Cremfiriensi subjecta, dum Stanis laum Thur Zonem Ponti sicem meum allector, a me oculis tunc spectatum, nunc verbis quoque hoc loco spectandum reptae sentem. Delite scebat in latebris ripa vivarii discors Lucio Ranaci cum forte Lucius ocios similis levi caudae motu summas vivari aquas ultro citroque sulcaret, quoad tandem ad locum, quem insi- dijs faciundis Rana caepit, propius appelleret. Non omisit bene gerendae rei occasionem Rana, sed simulatque lacultatem assiliendi hostis sibi oblatam vidit, ita ut erat sinibus buccarum inflatis, oculisque prae ira flagrantibus, repente in caput illius insilit, lateque divaricatis pedibus, frontem circumplexa vide solertiam animalculit in ipsos praecipue oculos Luci j invadit, mollissimasque Sciliarissimas lancinat partes. At ille dolore exagitatus, modo citato per undas cursu ferri fluctu Lque circum se concitare, modo vertigine rotari, modo fruticu minia iundi nuta, quae in vivario subnatae emicabant, adtritum
53쪽
D PISCINI LIR. I. Ittritum quaerere, si quo pacto male conciliatum, nullarumque
praeci virium in leti orem, fronte excuteret. Ceterum o renes elu, conatu incallum cudebant; tali moidicus eandem fronis rem Rana obtinebat, tamque pertinaciter poenas ab avidissimo corporis sui vexatore exigebat donec torpescentibus ex multa ludita viribus i ple Lucius vicius luccubuit, seque Ra. namque una in imagurgiti demetiit. Adnu nobis omni.b , qui aderamus, eodem loci subsistentibus luctatoresq e, qui iucundum nobis spectaculum de te exhibuerant, oculis requirentibus, ecce tibi, Rana subito in altum exilit, moreque victorum ovans coaxans vitulan que, rursus se in palatia sua recepit impurat extetmplo Ponti te acciri piscatores, qui Lucio recibus invento, in lucemque prolato cognos .endi po- aestatem facerent, quidnam cum illo demerso actum ellet. Atque nil se ili uiro qGe lumine orbus extrahitur, non sineo ni ilua nostrum ad nn Mone. At piscatores vetant casu uinura ille eru i crebro talibus certaminibus intervenire, saepenumero citi a Rans Luciosiccaecatos, atque eosdem emacratos, pisca , t uon a amissis oculis venari sibi pisces nequeunt, e uetali tantum arena ventres saburrant. A P. VII.
nominibus aliorum piscium, qui in pis
NON est sine ratione tactum, qudd de Cyprino MI ncio separatim comi DemoraverimuS Uterque enim eorum, magisque adhuc Cyprinus,ex illo numero piscium habetur, cuius inprimis gratia piicinas aedificamus Partim igitur honorisa in borum causa, quando ambo tanquam legitimi coloni in colonia piscinarias deducuntur: partim etia in ut futuripi.
Linani, naturam di more utriusque piscis cognoscentes, si a mul
54쪽
It DVRRAVI Vsmul notum haberent, quonam modo utrumque pro moribus suis tractarent, de utroque seorsim egimus. Nunc in universum re itit dicendum de advenisis per.egrinis piscibus, qui nullo deductore, sed sua sponte cum ipsis suminibus in piscinas illabuntur, illapsique sicut numerum piscium in piscinis ita piscinarium quoque inde tributum adaugent. Horum de grege sunt, ut Ausonisverticulos ex Mosella vel truncatim persequar: - virides vulsoluti Tinca: m e iam Alburnι praedae pueritilus famis: Sirarioresque focis, senia plebi Alausae:
Quin ipse adeo Barbuscum Labro pisce quem Plinius a cauda placere sci ibit interdumques Anguilla cum fluviis piscinas subito Cum rivulis autem Haleculae rivales, Maenulaeque Cana mari, ac caeter ejusmodi minoris incrementi pisciculi Nam piscis, quem Boliem Pitrussam vocant, in piscinis De . quens, non alius esse quam Cyprinus creditur, sed degener, velut abortivus; quanquam in cibo haud ingratus, praes tim, si in craticula torreatur. Nec Charax forma staturaque multum a fetu Cyprini ab limilis, nisi quod paulo latiore corpore distendatur,4 dorsum habeat alpetioribus spinis valla. tum, unde ei nomen quodque juxta caudam squamis inai ratis magis impallescat. Sed marinus Charax tergo cauda. oue auri similitudinem gerit, ac praeterea purpureis cingulis, purpureisque oculis, ut Elianus prodit, illustratur. Quoium neutrum in nostrate invenias, sed neque dentium exstantium seriem. Hunc vernaculum Characem piscinari j, qui farturae Cyprinorum consulunt, ne unquam in eadem piscina cum CI prinis commisceant, diligenter cavent quod vel tantillus Charax audeatin valeat tantum prae se Cyprinum pascuis depellere,
55쪽
D PISCINIS LIB. II. 3pellere, nec tanti ipse tamen distrahi, quanti Cyprinus Potest. Ad hunc igitur modum principia de piscinisse habent: nunc reliqua deinceps suo ordine conliderabimus. E R SECUNDUS. Osteaquam satis abunde libello priore, ut opinor,
ea prosecutus sum, propter quae pilainas habere at lite aedificare utile sit ipsa narrationis series exigit, e ut in hoc subsequenti libello, aedis standi illarum ratio demonstretur. Ne si omissa latione eventum . qui ut torum magister elle perhibetur, secuti suerimus, male ob stultitiam mulctemur; post acceptum videlicet tandem damnum
errata corrigentes; cum antea prudentes cavere conveniat,
quam opus instituant, ne quid eorum per errorem committant quae nisi cum nova impensarum actura corrigi nequeant. Nihil igitur poenitendum committemus, si regulas aquarias,
quae perlibrandis aquis inserviunt, si proportiones symmetrias, quae excitandis in piscinis aggeribus nec ellariae sunt, in consilium adhibuerimus Nam ijs adhibitis, nec minus loci ad aedificium piscinarum quam res postulat, nec plus uam opus sit, sed id quod oportet, occupabimus. Ignotas vero aliquando has symmetriae rationes illis, qui primi aut hores piscinarum apud nos extiterunt, fulisse. argumento suerit, quod hodie quoque multa in antiquis piscinis reprehendunturin desiderantur, ac iubinde in melius. renovantur. ad legitimum commensum rediguntur, magistra quam diximus symmetria.
Sed eam, qui se nunc in pila inis dimetiendis exercent, non eois atque quondam urisconsulti Fastos dies, occultam tacitam habet cupiunt nimirum, ut ad eos, tanquam ad 3 oracula,
56쪽
.4 VIR AVII soracula, vulgus piscinariorum consultum confugiat Igno. scent tamen eiusmodi nobi si ad Gn. Flavi imitationem hic nos composuerimus i&quemadmodum ille lingulis diebus
ediscendos bastos populo proposuit, ita nos quoque rationes eorum, qui ad commensum piscinas architectantur, O nisibus in medium proponemus, cornicumque hi Oillos, similiter ut Flavius in Fastis Cicerone prodente configemus. In prium tamen situ piscinarum explicat O. O A P. I.
Columella piscinarum mentionem faciens Hudivi aurem,
inquit, re quas primordium ela,niat ramisci conccmpiar , quos cιni facere constituero. Rectissime haec 'lumella. uippe ea demum piscina bene facta postaque&constituta erit, quae loci naturam situmque ei congruentem nacta tuerit. Natura loci pinguior quam macrios, succulentior quam aridior ratior quam densor, magi, babilis pi Mois Cypri u o rum, qui terreno maxime aluntur pastu, habetur. Non minus probabili est, glai eos a calculosa, sabulosa, si tamen haec singula pingui gleba permixta fuerint. Nam eadem nudaiejunaque valde reprobantur, propterea quod aiendo Cyprino minime sunt accommodata. i epudiandu est ii miluerlocu scaturiginosus, in quo sempe uligo carnosa conlistit, ut in cuius luggillationem passim, vice pio e ibi j jaciam r
Ipse vero situs adiit cinas erit aptissimus, qui se planicie a quillima, aut exigue pronain devexa, paciosissime in cam. po, vel prato, vel nemore, explicaverit. Nec est, quod te jactura hordei sceni lignorum, proposito deterreant. Nam si ad utilitatem rationes tuas diligis, carior est metreta Cy
57쪽
DE PISCINIS LIT. . Uprinorum, quam meta sceni, aut manipulus hordei ligno m. Modo vide, ut ad constitutam piicinam fluvius prox, me adfluat. Quod ii ille aberit: in tiquidi νies, agna virentia musco
quoniam sine humore vita piscium plane caduca Pro in au. dacti est in si caneis locis piscinas ponere, solasque de in lo aquas expectare quum saepius pluviae, ac praesertim in a state, cellare piscetque interim aquaium defeci interire
Quocirca non improvide veteres agebant, qui plerumque in locis littori vicinis suas constituebant piscinas, ne unquam copia aquarum destituerentur. Sed neque tanto locorum delectu illi, neque eo quo nos modo piscinas aedificabant. Illi enim petras&saxa. aut loca te lilia, Sex quibus, propter exilitatem soli, nullos alios ructus percipiebant, exin cavandis piscinis deligebant: quia de suo alimentum suppeditabant piscibus inclusis. Nos contra nullum magis, quam sieri lcma calamitosum locum refugimus quia talis maxime Cyprino adversus cum succo terreno careat, unde aliturin
pinguescit Cyprinus. Illi rursus pistinis suis alte persossis i.
pa quoquoversum cita iam dabant, nec secus aquas clausas in eis, atque in puteis fieri solet, pari circum undique libramen to tenebant. At nobis nihil minus expedit, quam habere piscinas nulla parte vado las Vada enim amat noster Cyprinus & in vadosis pascitur locis, ibidemque foetificat. Id. circo ut huic pisci respondeant piscinae modus earum formaque ita constituitur ut extra aggetem, quem a ronte Lunae Modo in cornua curvatum, interdum etiam a latere secumlum
Ouicn rectum, adversia apponimus aquis, nilia pratet ea ha
58쪽
is VRRAVI Vsbeant clausum, sed sine ullo obice sine ullis ripis pateanto innia, libereque per planum, apertum solum aquae dif-sundantur, usque ad extremas oras a libratore in piscinia praescriptas. CAP. I
De Librandis aquis in pistinis, s instrumentis ad
hunc usum appositis. LIbratoris ossicium est, ut is locum ponendis piscinis aptum crebra itione inspectioneque revisat;&posteaquam ille saepius inspectus latis placuerit, tum deinde, libellis aquari s advocatis, futurum ut in illo aquarum fastigium perlibret: ac mox udicet, quam alte, pro fastigio aquarum restagnantium, agger in piscina attolli debeat Librantur autem aqua Vitruvio authore, Dioptris, aut Libris aquariis, aut Choro-hate. Sed diligentius id effici idem Vitruvius per Choroba tem ait, quod Dioptrae Libraeque fallant. Ejus Chorobatis
exemplar lib. viri bene multis verbis, ipso insuper schemare, depingit. Habemus nos quoque illum in usu quasi promiscuo sicut libras etiam si ut item Dioptras, ab eodem de . scriptas Sed quisnam est qui Chorobatem longum circiter pedum viginti, facile secum per vias citcumferat Igitur nos Dioptra machinulam, haud majorem palmis duobus, qualem vel in ipsa crumenula quisq; secum, quoquo libitum uerit gestare, ac statim piscinam metiri poterit, in medium producenius. Ea sic conficitur. Lamella ex aere, aut e ferro longa digitos se,ptem vel octo, lata digitum annularem, aequissimo lae ore ducis Illi eiq; aluones in extremis capitibus,aequali item modo larvigati atque in medio per terebrati, ut visum transmittant, appo
nuntiam post in latere medio virgula ferre prominet,atque Orbi in
59쪽
DE PIScINI LIB. II. Ubiculum in apice,&paulo inferius suspensum filo perpendicu luna sustinet.Λdeum,ad quem, ceu vides. effinximus modum. Dioptra autem piscinaris ut fundamento artis suae utun Iur zhaud ignari, falsa judicia habere oculorum aspectus regula
60쪽
I ueris; sicut primum perticam ce ita cubitorum mensura di mensam ad manum habeas , tum deinde ut eandem perticam eo loci solique constituas, unde commensum auspicaberis; ubi id peregeris, stylum ferreum in illam ipsam pertieam ad certam uisus cubitorum mensuram defiges. Ex quo stylo Dioptra tibi orbiculo suo suspensa pendeat, sed ad perpendiculum. Neque enim aliter certam significationem faciet, nisi recte atque aequabiliter fuerit appensa, ct mox ad oculum, qua parte ancones senestrati sunt, admota. Debet etiam tunc dies placidus ventis tranquillus eligi. Quo minus enim ventorum flatus regulam interpellaverint, ehcelerius ac cilius libratam habebis piscinam in quasi pusilla tibi metients area occvir erit, uno protinus intuitu perlibratum aquae fastigium videbis: Sin major area obvia luerit, quam ut semel tota sub conspectum venire possit, aut eandem fortasse sylvae quoque inumbraverint Mimpediverint, tum a primo gradu tantum spaci perlibrabis, quantum oculus videndo allequi valebit. Atque ita deinceps in secundo gradu, post in tertio facias, donec susceptum opus absolveris. Semper in fine cujusque pacis altitudinem, quam Dioptra singulis interva ulis ostenderit, singulari numeri nota adnotans ut tanto certi Crem tibique notiorem a primo gradu usque ad ultimum totius areae commensum habeas, scitaque, quam altum aggerem, iuxta ejusdem commensum, in piscinate extollere oporteat. Nam ut excessisse ita non implesse ossicis parres, minime os ficiosum; si officium a rationem modo, unde Oportet,ds- ducimus. A P. L