장음표시 사용
211쪽
aut deteriores esse ex gustu , atque odore facile cognoscuntur,quemadmodu muli omnium pessimi stat,qui cancros comederunt, aliorum vero caro durior est illa quidem, sed non mali succi, fidicula, inu-bu hepatus,buglossum, psiteta, & lace tus meato quodamodo sunt inter eos, qui teneram carnem habent, alimentumque eo mru est optimum i)s,qui se non exercet, qui imbecilli sunt: iis vero qui conualescunt, Diabile, & molle alimctum est ad bonam valetudine accommodatissimum. Omniuautem optimi succi sunt carnes quadrupedum animalium , quae si probe concoquantur, optimum sanguinem gignunt,& praesertim eae,quae boni succi animaliusunt, quale se illum est genus, situm enim caro , & ad iucunditatem , & ad concoctionem est praestantisiima, & eorum vel
maxime , qui in media aetate sunt constituti: vetustissimi nanque suis caro deterior est, itemque eiuS,qui nuper natus comeditur: nimis enim humidae sunt carnes
eorum , qui recens sunt nati, & pituitae plurimum faciunt, sed tamen iecur, boni succi est, at partes quae circa labia sunt, &alae minus Doni succi sunt, quam caro, glandulae probe cococtae, aeque,ac carnes
212쪽
boni sunt succi: cor non mali succi esse censemus, meliores sunt pedes porcorum,& rostri S aures.C terorum animantiu, quanto carnes a porcoru carnibus in alimenti viribus superatur, tanto partes ex
tremae in eisdem, partibus suillis cedunt. Cerebrum volucriu loge pristat cerebro terrestrium : ferarum caro melioris succi est,quam cicuru .Panis rite confectus boni succi est,itemque alica, ptissana, probe cocta: fabae, castaneaeque non mali succi
sunt, nec ficus maturae, & uua matura,
pensilis vero reprehendi no potest. Caricae statim distributae, boni succi sunt,quae vero diutius in ventriculom orantur, mali succi euadusi& pediculos generant:hq ca nucibus in cibo acceptς prςstantissimum edulium faciunt:qui vero ficus, & caricas
cum aliis eduli1s comedunt, non medio cri detrimento assciuntur. Lactuca, Vt Ο-
Ius,bonu gignit sanguinem,secundo post eam loco,inlyba. Vina odorata boni succi sunt, optimi vero sunt falerna,& potiΩsimum dulcissima, itemque Aruisium, Se fulvum Tmolite dulce. stus res malis cci sint. Cap. x III I.
MALI succi non una species est, alius
213쪽
enim frigidior est, alius calidiori alius biliosior, alius deniq; ad aquq naturam Pro pius accedit,ut etiam magis melacholicus est alius . Ab omnibus autem mali succi eduliis, etia si facilia conco stu sint, abstinendum esse consulo. Succus enim malus ex eis coaceruatus diu latet in venis. Cum vero occasionem aliquam ad putredinem nanciscitur, febres malignas signit. Μali autem succi sunt haec: pecudum caro,&caprarum ex acrimonia, hircorum caro pessima est, proxime succedit caro arieti-na,deinde taurina: inter haec omnia caro castrato ru est potior, seniorum vero sunt
pessimae. Leporum caro gignit illa quide
sanguinem crasitorem,sea tamen qui melior sit ad succos bonos faciendos, quam boum aut pecudum, & tamen ipsa quoque mali succi est. Coruina caro mali est succi, renes, & testes adultorum animalium , praeter testes gallorum gallinaceorum, mali succi sunt. Ccrebrum, spinalis medulla, cor, lien, omnia uscera animalium , oua frixa, casei veteres, boleti, a-manitae fungi, mali succi siunt. Caeteros fungos non esse tutius est. Foenum grae Cia, lens,lipha, auena, & panes ex his co&cti iasi bonum succum pariunt cicer bonu
214쪽
succum non gignit: olyra vero pessima fest, panicum, milium , & caetera generis eiusaem bonum succum non creant. Pisces vero, drachones, cuculi, callionymi, scorpii, trachuri, muli, o hi, glauci, &Cetera animalia cetosa, quae in mari degunt, mali succi sunt omnia, fructus omnes, qui horsi dicuntur, mali succi sunt: ficus vero minus, quam ali) fructus. At caricae, si quis frequentius eis vescatur, non admodum probum sanguinem gignunt , ex quo fit, ut ex eis magna pediculorum copia consequatur. Mala non matura, pira antequam maturescantiterebinthi fructus mali succi sunt: cinara quoque , dc praesertim cum durior est, itemque cucumeres, & pepones , sed minus, cucurbita his omnibus praestat, sed haec quoque in stomacho corrupta abunde est mali succi . Ex oleribus nullum boni succi est, medium inter utramque partem locum tenet lactuca, & in ba , & malua, deindet atriplex, Si portulaca, & beta,
atque lapatu . Radices autem plantarum, oleru, mali succi sunt quicuq; acres sunt: quales sunt ceparum , porrorum, δέ al liorum, & daucorum , 8c raphanorum mediae sunt radices ari, rapae, quae napus
215쪽
qppellatur,& eius, quem carum nominat, ocimu succi est pessimi, rapa cruda, brassica , bulbi non probo cocti, caepae, por-ra,allia, ampelopraca bis cocta, succi prauitatem deponunt. Pessimi vero omnino succi sunt olera omnia, quae sylvestria nominantur, ut agrestis lactuca, chon -drile, scandix, gingidium, seris, & cichorea. Vina,quae crassa sunt,& foetida,& adstringentia, quale est vile bithynu, quod in magnis doliis comportatur: nam quod in paruis convehitur , neque boni, neque mali succi est, sed medium inter v-trunque locum tenet. res facile concoquantur. Cap T 'FACILE concoquitur panis probe
confectus, pisces saxatiles omnes, gobius, torpedo, turtur, si auium generi comparetur . Volucrum caro terrestrium carni comparata, facilius cocoquitur, prssertim vero perdicis, attagenis, columbae, gallinae , galli gallinacei, phasiani, alae an se rum siciles ad concoquendum sunt, sed gallinarum sunt faciliores,&ad shmniam
alae bene educatorum, & iuniorum opti me concoquuntur. Pessime vero macileatorui& seniorii, quae vero sero lactis ed
216쪽
2IA ORIBASII SYNops poscata sunt, iecurque an serum, caeterorsi,
quae similiter aluntur. Itemq- gallinaceorum gallorum testiculi facilime concoquuntur . Extremae porcorum partes sunt concoctu facilimae . Ex bubulis, & caprinis carnibus, meliores ad concoctionem sunsvituli .atq; hqdi capris omnibus pret stant. Carnes eoru,qus adhuc cresciit,facilius cocoquuntur, quam carne ἰ eorum, quae declinanti quaeque in siccis locis sunt educata, carnibus ad concoquendu facilioribus praedita sunt , quam quae alijs in locis. Iuglans facilius quam avellana co- coquitur. bulbi facilius cocoquuntur, qui bis cocti sunt, itόmq- oua tremula,& sorbilia, lactucae, in tyb malua, cucurbita cocta, cum non corrumpitur in ventriculo. Vinum dulce facilius, quam adstringenti Concoquitur. Porro ex iis, quae aeque salubria fiunt , id esse concoctu facilius sciendum est,quod sit iucundius.
Quae res dis culter conco2uantur. p. XVI.
DIFFICULTER cocoCuitur caro caprae, bouis, ceruόque: difficillime autem caro hircorum, deinde arietu, postea taurorum. Animalium vero annosorum pes.sime concoquitur. itemque suum,si seniores
217쪽
OBER QUARTUS. a Issuerint. Ventriculus quoque aegre concoquitur, intestina, Vterus, cor , iecur, aures , caudae, renes, Viscera omnia, cer
brum, spinae medulla, adultorum anima lium testes, sanguis denique omnis, an serii vero, praeter alas , S item palumborum, sturnorum, merulorum, &paruam mauium caro est durior: ac magis etiam caro turturis antiqui, & anatis, &his magis caro pauonum , & olidum : ventres
omnes volucrum aegre concoquuntur,
qua in re quidam struthio cameli,& mer si ventrem quasi medicamentum ad concoquendum valens falso laudant: siquide
neque ipse facile concoquitur, neq aliorum ciborum cocoquens medicamentum est. Cochleae difficiliter concoquuntur, atque etiam lac acidum, & caseus vetus at recens,& ex acido lacte confectus, est pretstantior. Purpurarum autem caro,& buccinorum , & aliorum testa intectorum, quorum dura caro est, difficulter concoquitur . Astaci vero, paguri, cancri, locustae, squillae, & caeteri generis eiuΩdo,tolypi, sepiae, loligines, & omnes, quae molli cute praediti nominatur, bati, lio bati,ininae,dracones,cuculi, calionymi, scorph, tracturi, muli, Ubi, glauci, zygaenae.
218쪽
sal pqnae, gongri,phagri,amiae, aquils,ouatomi cocta, fricta, triticu coctum, tragus, cui soli inest, ut sit quam poleta concoctu
difficilior,tipha, auena,panes ex eis confecti, fabae, ochri, dolichi,phaseli, cicercula, araci, cicer,oryza,lupini, panicum,nathu,& caetera huius generis,len tussilago, sesamum, erysimum, castaneae, glandes, poma, pira, & ficus, antequam maturuerint , uuae acidae, & austerae, palmulae omnes, siliquae, citrium, cuius parte exteriore si quis pro medicamento utatur, ea ad concoctionem faciet, quemadmodum alia pleraque acria faciunt: ocimum, rapa minus cocta, bulbi crudiores, pastinaca, daucus , carus, & omnes
olerum radices, & ipsa itidem olera omnia praeter lactucam & inlybum, sunt eluta odi. Vinum quoque crassum 8c nouum. Atque etiam aqua omnis difficiliter
concoquitur. Qua res stomacho idoneae t. Cap. XVII.
STOΜACHO autem aptae sentpalmulae austerae, mala cydonia, olivae tale conditae, praestantiores siant, quae ex aceto sunt paratae, Vuae passae austerae, ua in vi iaceis reposita, nux regia, et magis
219쪽
qu m auellana , & multo magis si cum caricis comedatur . Spinose omnia stomacho apta sunt mediocriter, huius generis sunt carduus, attractylis incisa magis , quam conueniat: cinara, siseris radix cocta, gingidium aeque ac standix, quod crudum & coctum si edatur, stomacho mirum in modum idoneum est, longiorem autem coctionem non fert. Napi,raphanus, rapa, cardamum , pyrethrum,
regius asparagus, & palustris , murtus sylvestris, camaedaphnae, Oxiacanthae,&bryoniae.Bulbi appetitum excitantiitemque capparis ale condita . Extima citru pars stomachum roborat in medicamenti vicem tanpta. Vinum austerum os vetriculi firmat,atque ipsum Vetriculum, prε- sertim calida assectum intemperie. Ut medicamenta vero, absinthium,& aloe eundem corroborant.
iuniperi. Magis vero cedriae, fructus arbuti , amaraninus, viticis semen . Bela vero ita stomacho aliena est,ut si estur largius,morma etiam inducat. Itemciue lapatium , ocimum, rapa crudior, blitum
220쪽
ii 2 o OB As II sYNo Iosattriplex, nisi ex aceto, oleo,& garo comedantur, foenum graecum stomachu subuertit, & eodem etiam modo sesamu. Lacin iis,qui frigido ventriculo sunt, acescit. In iis vero,qui calido sunt in nidore transit , ex quo fit, ut febricantibus iure noceat . Si quis vero cum melle propinet, vomitum ciebit. Pepon non probe concoctus cholericos inducere morbos consueuit:etenim prius quam corrupatur, ad vomitum prouocadum est idoneus:sique copiosius eo quispia vescatur, neque quic
quam quod boni succi sit post comedat,
omnino vomitum mouebit. Idem melo- pepon facit. Iam cerebrum omne stomacho non conuenit,& nauseam ciet, quemadmodum facit etiam ositum medulla. Vinum nigrum& austerum facile acescit, crassum vero , & nouum ad vomitum impellit. Inter medicamenta, abrotonum, seriphum, spuma nitri stomacho non co-
stus res capiti noceant. Cap. X I X. MORA, rubi fructus caput laedunt. Iuniperi baccae,fructus arbuti, cedriae, Canabis seme,radix mei,palmulf omnes, eruca