장음표시 사용
251쪽
LIBER QUINTVt ' grauidis eueniant,deque earumi mictuo ratione. Cap. I.
V o N I A M hqc praecipuὸ grauidas infestant, nauin
sputa, stomachi erosiones, & cibi fastidium,
non ab re fuerit, eis remedia praescribere: ambulationes ergo, cibi neque admodum dulces,neque admodum astringente v na fulua, odorata quinque annorum maxima sunt remedia: ut medicamelum autem herbae sanguinalis decoctum bibant. Prodest eodem modo anethum &pontica radix, quam rha patrio vocabulo nominant: haec & ante, &post cibum sumi possunt.Extrinsecus aute praecordiis imponitur cataplasma ex Cenathhbalaustio,
cytisi,& smymi, coma, mniculi semine immiscue: poteris eadem cu palmulis de
252쪽
Vetere vino permiscere. Stomachi autet,1 crosiones aquae calidae potus leuabat, confert etiam quietὸ ambulareIpraecordiaque Iana molli fouere. Eas vero,quae cibum fastidiunt,cohortaberis,ut varios,& iucundos cibos, &amylum siccum edant,adque magis erit offerendum iis, quae terram edere cupiunt. Appetitum excitant etiam labores, & longior peregrinatio: quae Vero quietam agere Vitam consueuit, ea, cum grauida est, aegre repentinos motus fert. Porro acria quandoque gustare, praesertim sinapi, conueniet ei, quae cibi fastidio teneatur. Ad magnos autem pedum tumores confert anthyllis aceto excepta itemq; comodum est superimponere folia brassicae latiora, & affectum locum creta cimo- .lia ex aceto illinere, alumen quoque cum
aceto erit accommodatum, iam vero mala quae medica nominantur, aquae incocta pedibus utiliter admouentur. nutrice eligenda. ' Cap. II. 3NVTRIX eligenda est nullo assecta morbo , quae neque nimis iuuenis siti neque nimium aetate processerit. Iunior
autem sit quinque & vi sinti annorum, &Vndetriginta. Quae vero grandior sit, tris
253쪽
L Iss R VI N T vs. 2s Isinta quinque annos sit nata,pectore amplo sit , mammis magnis, papilIis nequeaeonniventibus, neque auerus. Habeat autem reliquum corpus, neque admodum pin Sue, neque nimium gracile. Magnum etiam est infanti commodum , nutricem non multo ante peperisse, & maius, si marem. Caveat nutrix valde siccantia, sal - saque, es acria, & acerba, & acida, & a- mara , quaeque Vehementer calefaciunt. Itemque odores foedos,&praeter modum dilaues, & condimenta, &caetera acria. Iam vero a venereis abstineat, manu squa& humeros exerceat , id quod molendo, texend6que facie puerulum vero trimestrem,aut quadrimestrem vinis gestet. De iam nutricis. cap. III.
LAC praestantissimum est, quod spissatudine, copia, colore, odore, dc gustu moderatum est: illud etiam commenda: tur, quod inunguem pollicis stillatum.& in luce spectatum, ungue inclinato, ne que cito,neq- tarde defluit.Probari autem hoc etiam pacto potest. lacti in vas vitre um infuso, coaguli portio misceatur, digiti sque agitetur , atque ita permittatur donec cogatur, deinde inspiciendum est, Vtrum minor sit pars , quae in caseum
254쪽
concreuit, quam ea, quae in serum abiit, quod si sit, utile erit lac: si contra,erit concoctu dissicite:quod vero aequa utriusque portionem habebit, id erit probatissimu.
Quomodo Iae mitiatum corrigatur. p. IIII.
LACTIS vitia corrigenda sunt hoc
modo. si crassius sit, tituita vomitu e .liciatur. Optimum vero erit, Oxymelite Vomitum ciere: eadem quoque lasoribus qui cibu praecedant, tenuanda est,ac tunc quidem origanum, hyssopum, satureia, scandix, & thymum, itemque radiculae parum, & vetus salamentum cum OXy melite accommodata sunt : si vero acrius, tenui6sq; fiat, multis laboribus alleuanda nutrix est serbitionibusque,ac suillis carnibus est reficienda, sapaque & vinu dulce potui dandum. Si diminutum lac fuerit, & sorbitiones erunt offerendati&vberius erit alenda, vinum dulce propinandupectus & mammae confricandae: nonnullis etiam, affixa cucurbita mirum in modum auxiliata est . Μedicamenta vero, &si ad lac gignendum proficere aliquid cognoui, tamen iis continenter esse utenduuon censeo:vehemetius enim liquefactu
255쪽
ea sunt, isniculi radix & semen ptisanae incocta: tisi folia in vino nigro,aut piis sana:melanthium in vino dulci , itemque anethum,pastinacae radix, &fructus liqcoue calida prius terspersa ita stat prςbe-da . Omne vero lac malum siue crassumsit, siue acre, siue foetidum G pueruin qui ipsum prius suxerit , eadem inficit qualitate . Acre autem lac ieiuno nunquam dandum est. Corrigere vero lactis ειtorem vinum odoratum, & cibi sumes pos sunt. Educatio pueruli. Cap. v.
Ρ UER. nuper in lucem editus melle primum nutriatur: deinde lacte bis in die aut ter ad summum. Cumque id alacriter puer assiimit, spesque est eum esse concocturum,tsi cibus iam offerri potest,quiU- sum no impleat. Si vero nobis ignaris4mpleatur,statim ad semitu procliuior,&se Enior efficitur,venterq- intumescit,& in Hatur, &ivrina redditur aquosior:quibus notis perspectis nihil danaum est prius, iquam quod in ventre habear,consumpseri Satis erit biennium lqcte n umre,deinde vero ad cibbs transeundum est. t it pustulis , quibus puer esse Ius
256쪽
oriuntur, primum ita sinemus: cum vero valde creverint,tum est eis adhibenda curatio: ea fiet balneis,in quibus myrti, aut lantisci folia, aut rose incoquamuri deinde rosaceo,aut lentiscino erit utendum &item: cerato cerussato : leniterque nitro abstergendum,neque enim puer feret vehementiora. Erit etiam accommodatisii
md, nutrici victus ratione ex dulcioribus instituere: optimu quoq;fuerit, si pueruli ipsiim ita educemus, ut neque expleamus.. neq; nimis tenud victu praebeamus. Si pueri aluus adstringatur, mel cibo erit affundendum , & simul coquendum: si ver neque ita deiiciat, terebinthinae quantum :ciceris magnitudine impleat, adiiciemus. Aluti autem humectata milium praecipuς, esserendum est.
SI vem tussis aut grauedo quandoque puerum exerceat, linctus ex melle, qui mellitismi dicuntur; offerendi siunt .Pue- λω igitur multa aqua calida toto caput e-aius copioso melle calido illitiendum est: deinde lingua digito comprimenda . Ita enim magnam pituitae copiam vomet.
257쪽
σ- LIBER MINTVS.. ,- De prurit gingiuarum. Cap. VIII.
S I quis pruritus gingiuarum puero
ontingat, tu utendum est,& liberalio re etiam unctione ex oleo non cocto, in quo parum. cerae liquefactum sit. De ortu deutium Cap. IX. DENTES septimo mense oriuntur, ac tum quidem inflammationes gingiuarum, maxillarum, & tendinum, & quandoque etiam conuulsiones subsequuntur: tunc nihil puero dandum est, quod masticatione indigeat. Gingiuas autem continenter digito praeter lauacrum hontrectare, adipeque gallinaceo, vel leporis cerebello emollire oportet.Vbi vero dentes iam eruperint, ceruix, caput, atq maxillae delicatis lanis puris inuoluentur,oleoque dulci & calido fouebuntur: quod etiam inimeatus auditus instillabitur, quo sane te pore puer erit uberius alendus, & aqua calida lauandus. Si vero profluuium ventris fiat, id epithematibus, quae praecipue si stunt, cuminum, aut anethum, aut apium lanae inspergendo, inhibere tentabimus. Proderit etiam rosarum semen admisceore, & summatim calidis exsiccare: at si nihil venter deiiciat,melle in glandis forma coacto leniter irritabitur: aut calamintha
258쪽
cum melle trita illinetur. Conuulsionibus autem puerorum auxiliari potissimuvidetur heliotropium aqua incoctum , si in ea puer Iauetur. Vtile quoque est irino, aut cyprino, aut sicyonio perungere ,
totum calefacere. Cum vero exoriis dentibus digitos vulnerat , benefaciet iridis radix derasa, nec multum sicca ore detenta:id quod etiam victribus auxilio est. Iavero butyrum etiam cum melle illitum prodest. De mlceribus, quae aphthae dicun
ac nigrum quidem pessimum est, & maxime mortiserum. Succurrit autem iris cum elle,& si velis sicca inspira:&rosaru folia cotusa,&rosaru flos,& crocub& myrrhae portiuncula:& galla,& thus, & comtex thuris,& simul,& singula per se mel le intin cla. Praeterea mulsa, &mali punici dulcis succus conuenit.: domorum interirigines. Cap. X I. FEΜORVM intertrigines myrto a- rida, cypero, & rosis inspergendae stat.
259쪽
LIBER RVIR Tvs. 2s Iaurium humores. Cap. X l I. AU RIV Μ humores exsiccat lana ex alumine imposita,aut vinum mulsum,aut vinum vetus instillatum, aut crocum . . vino tritum.
De adu Hione,quae siriasis appellatur.
A D U ST IO,est inflammatio par
tium circa cerebrum, & eius membra nas: in qua sinciput conum eis citur,&caui cum pallore oculi, corporisque siccitas siti remedio est, vitellus oui cum ro- iaceo sincipiti impositus ad modum lina
menti,Vt continenter commutetur. Antio visus infantium, ' aliarum aetatum usque ad decli, uantes. Cap. XII II. .
INFANTES, Quiq; lactantes non sunt, sinendi sunt ut liberius & hilariter
vivant: exercitationes, atque alimenta lenia sunt eis praescribenda: ab anno sexto,& septimo,pueri, & puellae literatoribus blandis, humanis que tradentur: ita enim quicto animo,& iucunde perdistent, at- quo animi quidem quies ad bonam cor poris educationem valet plurimu . Cum duodecimum annum agun',ad grammaticos iam, & geometras adducendi sunt,
260쪽
Σs8 ORIBAs II sYNops Eos& corpus exercendum est. A quartodecimo anno usque ad vigesimum primum annum, exercendi erunt in mathematicis
disciplinis,& philosophiae studio,& pro
pter corporis robur plures exercitationes erunt eis imperandae, ut animo & corpore laborates venereis uti prohibeatur: his etiam auferendum vinum est. Aetati fio renti absoluta victus ratio animi & corporis couenit: idcirco omnibus exercitationibus, ac prssertim quibus quisque assile uitiitemque cibo pleniore, dc qui boni alimenti ut, utendum. Declinantibus verocouenit victus ratio & animo & corpori debita. Exercitationes enim qualescuque sint, pro horu ratione subtrahendae sunt: cumque eorum habitus frigestere incipiat, alimentum est diminuendum. De lassitudinibus quae ab exercitatio-
inuehit, ex copia excrementorum ten uiusimul & acrium oritur: quae vero ten sionis sensium repraesentat, in qua tendi partes corporis videntur, nullum quidem ex
crementia notabile inesse in corpore indicat, sed in nerui Sc musculis assectio quq-dam ex illi qua videntur tendi, & si mi-