장음표시 사용
291쪽
28squae difficulter immutantur, quaeque frigida sunt, assumpserit, statim enim in ea coacescunt, itemque frigidis quide gaudet, sed tame ab eoru usu nimio laeditur. Intemperies autem ventriculi ex morbo contractae, ab iis quae ei natura insits sunt disserunt, quod contraria, non autem si milia expetant. Vctriculus ergo qui probe concoquit, temperatus est,qui non co- coquit, intemperatus: si ructus nidorosos, & tumeos edat, immoderatu,& igneu eius calorem esse indicabit: si acidos, contrarium. Si vero cibos cococtu dissiciles cons iat, immoderatu, si vero illos non concoquat,pisces vero concoquat, imbecil-
Ium. Hoc autem virum ex humore aliunde confluente accidat necne, considerandum estinam pituitosi acidum, biliosi nidoro sum; & grave olens, aut alias extraneas qualitates eructant. Communia vero symptomata, nauseae sunt: sed sivi: tiosi humores in cauo spatio ventriculi supernatent, euomuntur. Qui Vero in corpore ventriculi sunt, & eius tunicis continentur, frustra nauseis vomitu Vacantibus turbabuntur. Fulmonis signa. Cap. XLVIII.
N O N solum ventriculus sitim affert,
292쪽
vero frigidius pulsus mediocribus mino res habet, Quique tali sunt corde, 8c timi di,& pusilli animi,& segnes suapte natura sunt, pectusque glabrum habent. Sic cior cordis natura pulsus duros facit, ira non subitam, sed agrestem, & quae sedari difficulter positi, excitat: plerunque autenisi iecur repugnet, uniuersum corpus est calidius. Humidius cor esse testantur pussus molles,& mores ad iram, quae placari facile queat, procliues,totumque corpus, nisi hepatis partes contra saciant, humidius. Calidum & siccum esse cor ostendunt pulsus duri,& magni,& veloceo &frequentes,& respiratio itidem magna,&Velox, & frequens. Quibus huiusnodicor inest, maxime omnium hirsiitum pectus habent, atque praecordia, ad actiones prompti, iracundi, temerariJ, & tyrannicis moribus praediti sunt, in iram vero, quae non facile sedatur, praecipites ruunt: si verouna cum calore humiditas superauerit, iii minus, quam qui supra memorati sunt, hirsuti erunt:porro adactiones impigri, neque in eis est agrestis animus, sed tamen ad iram magis pronus, pulsus vero magni, mollesque, & veloces , & frequentes. Cum vero humidius,
293쪽
DIgidiusque cor est, pulsus molles sint,
mores vero huiusmodi, ut pusilli animi. timidi, & segnes sint, & minime furibundi, sicut etia ad ira non sunt procliues. Frigidioris vero, sicciorisq; cordis pulsus dariores,exiguiq; sunt,qui' ita sunt, minime omnium sunt iracuncti,ubi vero irata. cuntur, iram diu retinent: eorumque minime omnium hirsuta sunt pectora. Iecoris temperaturae dimotio. Cap. L.
CALIDIOR IS hepatis notae sunt' venae amplae, flavae bilis maior copia , in aetate vero consistenti etia atrae, sanguis calidior,& ob hanc ipsam causam, totum quoque corpus, nisi cor obstiterit, venter& praecordia hirsuta. Frigidius iecur ostedunt venae angustae, pituita copiosior, sanguisque & totus habitus corporis frigidior: nisi quid ei caloris a corde impertiatur: praecordia nuda pilis, item que Veter. . Siccioris sign a sunt sanguis crasitor, &minor eius copia, venae auriores, & totus corporis habitus siccior. Humidioris signa sunt sanguis copiosior, & humidus,
venae molliores, atque ita etiam uniuersum corpus, nisi cor contra repugnet. Calidi vero, siccisi: signa siunt praecordia ma ime hirsuta , sanguis crassior. & simul.
294쪽
χYBER RVI NTV s. 293 etiam minor eius copia: amara bilis plurima, in statu vero, etia atra: Vens amplae, duraeq; & ita quoque corpus uniuersum calidum & siccu . Calor enim qui manata corde frigus quod ab hepate existit, nosccus quam frigus calorem, potest vince- rein siccitas ab humidiore corde ad contrarium traduci non potest . Perspicuum autem est, si utriusque principio tempera-
Turae in unum conueniant, totum corpus
conuenienter illis exquisite affici. Humidum simul & calidum hepar, habet prae cordia minus hirsuta, quam quod calidusic mque est itemque multu sanguinis, latas venas, habitumque humidu, & calidii obtinet, nisi cor obsistat: si vero utrisq; qualitatibus nature modum magis,quam par est, ex cedat, statim in eos morbos incidit, quos putredo, & malitia humorum procreant: ac tum qui de magis, si humiditas plurimum sit aucta, calor vero perexiguus, & vitiosi etiam humores fiunt.
Humidi & frigidi signa sunt glabra prε-
cordia: sanguis aute magis pituitosus Una cum venarum angustia redditur: totum praeterea corpus eodem modo est affectu,
nisi a corde ad contrarium habitum perducatur. Frigidum vero simul, atque sic
295쪽
2 4 οὐ BASII sYNo Pssos cum iecur parum sanguinis Signit, venas angustiores, & corpus redait frigidius, nisi cor hoc etiam loco dominetur.
Calidioris,scctoris, atque humidioris i temperita corporis correctio. Cap. L I.
C V Μ in calida intemperie biliosum
excrementum redundet, ii per inferiora destendat, perspicuum est nihil esse moliendum: si vero ad ventrem feratur superiorem euacuandum esse vomitu,qui poste ercitationem ante cibu aquae potu cieatur Eos vero qui ita sunt affecti, praestat exerceri, neque veloci & concitata exercitatione, sed tardiore, ac molliore : quibusda vero, qui admodu calidi sunt, nihil exercitatione opus est, sed sufficit deambulatio, & balneum, atque io etia balneis post cibum delectantur. Quibus vero siccitas adiuncta est, iis opus est victu humectate ex cibis huiusmodi, balneisl,& exercitationum concitatarii, & multarum abstinentia:ex quo colicitur, ut aestia
uo tempore & citius, & a cibo rursus sint Iavadi. Quod humidum est,ia frigida potio his prodest. siccis naturis maxime aduersa est Venus: cauere autem praecipue debent laCitudines, aestus, selicitudines, vigilias. H umidae natura temperaturae ia
296쪽
pueritia morbis,quos defluxiones,& plenitudines, quo sque deinde humoru corruptelae pariunt, sunt obnoxiae : quibus quide fit rebus, ut eis plurib' exercitationibus, & exquisita ventriculi concoctione opus sit. Quocirca huiusmodi naturae ex bina, & terna ante cibu lotione, & ex balneorum naturalium usu maximu fructum feret. Ne vero defluxionibus inse- stentur, prospiciendum est:id quod laua
cris, multis ante cibum exercitationibus, urinaeque& alui excretione conficietum.
nihil etiam prohibet apophlegmati simis interdu uti, & etia purgationibus, item que cibis boni succi, & vino quod urinae
ciendae sit,utantur. Inteperieifrigidia correctio. Cap. LI I.
FRIG ID AE intemperiei tres sunt differentiae, quaru pessima est sicca: nam quod progressu teporis senescentibus cotingit, id ipsum iis,qui ea teperatura sunt, ab initio inest. Ergo humectadi, calfacie-diq; sint, id fiet exercitationibus moderatis, humidis, calidisque alimentis, Vini calidioris potu,& somnis etia plurib , in
quo danda nobis opera est, Vt excremeta qui quotidie fiunt in corpore, vacuentur omni concubitus oes sicciores isdit. eos
297쪽
vero pricipue, qui prster quam quod si ci sint, frigidi etiam sunt: solis vero calidis,& humidis est innoxius. Ia vero tepe
sesunt, corripi uturq a morbis iis,qui defluxionibus accepti referuntur. Hos iuuat balnei abstinentia, & multa exercita tio, victusque tenuior: itemque calida mediocriter inunctio. Qui vero natura Di pidiores,mediocriterque sicci, & humidii untieorum calor excitandus, & confirmandus est. In totius autem victus ratione constitueda, victus qui inter humidu,& siccumedius sit interiectus, deligatur. Curatio Aeae intemperiei ventriculi
velut exemplum reliquarum curandarum proponitur. Cap. LIII.
INTEMPERIES sicca est, vel cusolida substantia partium similium inter se fit siccior:quae quidem est eiusmodi, ut ei adhiberi medicina non possit: vel cum
propria humiditas, unde partes nutriuntur omnino cosumpta est. Ea aute cotinetur, in omnibus animalis partibus, ceu ros quidam,per eas sparsa: quam inserere particulis sine alimento non possumus. Quamobrem difficillima est huius
298쪽
modi affectionum curatio. Alia vero si citas est, quae in exilibus arteriis, venisq; consistit. Huiusmodi siccitates curare o portet alimento humectate, singulas particulas similes inter se propria humiditate implendo. Balneum ergo temperatum conuenit, in quo diutius morari aegrotudecet, a balneo vero lac.asininum recens mulctum,cuique mellis tepidi modicu sit adiectum, nulla mora intcrposita danducst. Hominemque ita adsccudam usque lauationem quiescere permiuemus, tum modice fricabimus,& pinguiter, si utique lac, quod datum fuerit, iam ad unguem confecerit,id quod tum ex ructibus, tum ex ventriculi mole coniicere licebit. Moderatum vero temporis interuallum inter primam & secundam lauationem erit, si quatuor aut quinque horarum aequinoctialium spatium intercedat, si modo lauare tertio paras, sin minus, pluriu. Quinetiam post unamquam quo lauatione oleo hominem prius quam se vestiat, Vnge mus. Si vero lacte obi ectetur, id etia post secundam lauatione dabis: sin aliter ptis- sanam dilige ter coctam, aut alicam piis- sans modo cosecta.Deinde Vero ubi rumsus quieuerit, ad tertiam lauationem, aut
299쪽
illico ad coenam est ducendus. Esto auteei paratus panis diliSenter confectus, in
furno coctus, purus lue. Obsonium ex piscibus saxatilibus, aut ex albo iure asellus. Et, ut paucis alimenti summam complectar, sit coctu facile,& nutriens, minimeque glutinosum,& excremento vacans. Potus esto vinum aquo sum, albumque, purum, &quod minimam sustineat aquae mistionem: quodque leuiter adstringat. Haecque est maximae siccatis curatio. Modicae vero siccitates non tam exquisitum victum postulant, sed pleniore cibo uti possitnt.Ponamus ergo nunc siccitate superiori parem, sed sit ei coniuncta frigiditas. Sane iis,quae dicta sunt, calefacieti si materiam miscebimus, Sc caeteris ad demus. Ergo lacti mel copiosius addetur,& vinum minus aquo sum, qua prius, dabimus. Quin etiam ipsa quoque estulenta calidiora, idque non tum naturalibus
ipsorum temperaturis, sed etia recens acquisitis qualitatibus,exbibeda erut. Nardino etiam unguento, aut mastichinoactsidue ungemus. Si vero cum siccitate multa sit coniuncta frigiditas, primum ipsam Erauissitnam , & ad corrigendum distici- limam existimabis, iisde vero utendu est.
300쪽
Itemq; melle per se dispumator vinu elis eo dum est antiquius . Optimum autem
is omnibus medicamentum est, quo picatores continenter Utuntur: eo q ; venter
illinendus est, & calidum etianum aus rendum. His etiam prodest, boni habitus puellus una dormiens sic, ut abdome semper contingat. Deinceps vero siccitati iuncta caliditas esto mediocris. In eiusmodi intemperie prima victus institutione se uabimus, ut mel prorsiis no gustetur, vi numq; minime vetustum exhibeatur. Cibos vero tepentes, & lacteos offeremus, ventriculumq; omphacino,& melino vngemus. Hos autem vehementius refrige-Tare, periculosum est, cu huiusmodi constitutio quodamodo febris natura, cu calor abundarit, imitatur. Rursus itaq; proponamus inteperiem calidam exuperare, nuicq; humiditatem esse coniuncta .Hanc inteperiem minore metu aquet frigidae potione curabimus.Huic accommodatus est ciborum adstringentiu usus, qui tamen citra calore austeri sint.Humidς vero inte- periei si sola consistat, cibi exsiccates ita ut non calefaciant nec refrigerent, itemque suetae potionis parcitas valde auxilian