Joannis Laurentii Berti Florentini ... Librorum De theologicis disciplinis tomus 1. 8 Tomus 3. Qui complectitur dissertationes de originali peccato, de hæresibus adversus liberum arbitrium, & gratiam, atque de ipsa gratia reparatoris

4쪽

IOANNIS LAURENTII BERTI

FLORENTINI

TRATRIS EREMITAE AUGUSTINIANI

LIBRORUM

DE THEOLOGICIS

Qui complectitur dissertationes de originali Peccato,

de Haeresibus adversus Liberum arbitrium, ROMAT Aphvd P NTHEON ANNO D. MDCCXXXIX.

6쪽

DE THEOLOGICIS

DISCIPLINIS

LIBER DECIMUS TERTIUS

In quo Originalis peccati ex primo

Homine in poseros demonstratur transfuso.

D A Μ I culpa, de qua postremo libro disserui , non solum imitatione ac eXemplo , verum etiam propagatione peccati universum genus humanum infecit; nam praeter paterni sceleris documentum, cui tanta vis inest, ut ad illud soleant prognati vitam , nioresque componere, ob perturbatum dominium rationis, atque in seminatam labem concupiscentiar, ipsa filiorum generatio originali sorde polluitur. Imo, quum gignendis liberis operam non dederint Protoparentes ante lapsum , nec fuerint aliqui homines eorum inobedientiae spectatores, imago autem , & recordotio antiquae felicitatis, quam in tot, ac tantas calamitates commutavit Adar transgressio, in nobis tristitiam potius, ct aegritudinem pariat, quam peccandi libidinem; non esset veteris delicti ad mentem . revocatio tam deploranda, nisi ad nos nequitiae turpitudinem , ac meritum poenae vitiata origo transmitteret. Quoniam itaque in iniquitate concepti sumus, atque in nobis etiam per lavacrum regenerationis ex-

7쪽

η De Theologicis Diseiplinis

piatis remanet ad agonem Ianguor animi, & lacertosa eupiditas : opus est, ut de originalis peccati transfusione, & qualitate instituamus Theologicam concertationem. Consueverunt quidem Scholastiei hoe facere, ubi de peccatis , S de virtuti s disputatur et sed nos huic disceptationi initia tertii Voluminis deputamus , propterea quod pertracturi sumus in quarto de iis virtutum , aut vitiorum ossiciis, quae usu

tantum libertatis propriae exercentur ἰ ae praeterea Draesens de Transi

fusione peccati disceptatio magnam hybet cum praecedenti connexio. nem , necnon ad intelligentiam eorum, quae posthac dicturi sumus de Gratia, S de libero arbitrio, apprime est necessaria .

Peccatum Originale ab Adam in posteror ejus transfundi , ex sacris literis demonstratur.

NEMim,s ob praevaricationem Adae nasci insectum meeato, & dam in

nationi obnoxium primum commenti sunt gregales Carpocratis secundo Ecclesiae saeculo ineunte , ut scribit in iii. Strom. Clem. Aleis Nandrinus. Deinde in eumdem errorem , in libris saltem Periarchon ,

Iapsus est origenes Adamantius , qui Pelagianismi ova fovit; quamquam is gratiam baptismatis fateretur ad abluenda peccata in superiori vita , priusquam anima dilaberetur in carnis ergastulum , perpetrata . Idem opinatus est Pelagius asserens Adamum posteris obfuisse non transi fusione, sed exemplo delicti, adeo versipellis ut suffuratus sit in Synodo Dio spolitana a quatuordecim Episcopis absolutionem . Legendus S. Pater de Peccato Origin. cap. II. & is. & lib. i. contra Iulianum cap. s. Manifestius hanc evomuerunt blasphemiam Caelestius , & Iulianus; qui quinam fuerint, & quantum pro haeresi Pelagiana pertinacis simi operis contulerint videbimus libro proximo. Patrocinatus est iis Τheodorus Mopsucstenus, ut reserunt Marius Mercator in Commoni torio, & Norisus de Haeresi Pelagiana Iib. i. cap. I x. Armenii, Al-henses, Beguini in eodem luto pedibus constiterunt. Erasmus quoque male apud plurimos audiit, quod Catholicis studuerit eripere apertis simum Pauli testimonium ἐδε Epist. ad Rom. cap. v. ia. Ip tamen post interpretationem suam , de qua infra , Ego , inquit , demonstrans buue eum ad reviseendos Pelagianor non esse satis Pacem relexo disputa rem ad alia loea hoc certiora . me non est eripere telum Ecclesiae . sed indicare tela certiora pro parum certo et nec est verire ruinam bosibus ,

sed admonere , ne bis urgeamur hostem ubi possit elabi . Belle quidem ,

ct praeclare nimium: ast certiora illa tela non profert . Attamen hominem ceteris vehementer suspectum neque absolvo, neque condemno . Fal

8쪽

Liber Decimustertius. Cap. I. s

Falsam Erasini expositionem secutus est Ioannes Clericus Animadν. ad Epist. Augustini is . olim 89. Mitto Soeinianos , qui ad aliorum haereis sum colluvionem etiam Pinagianam asci scunt. PRopostro I. Transrusio Originalis peceati ex veteri Testamento

primum evincitura

Eligam ex multis. quae produci possent, tria Ioca duntaxat . sic primus ex cap. XVI I. Genes. v. I 4. Masculus cujus praeputii caro eis-eumessa non fuerit, delebitur anima illius de populo suo : quia pactum meum irritum fecit. Ubi non sola mors temporalis praescribitur , sed aeterna potissimum ἰ quoniam sicut ea verba Gen. xxv. I , Et appositus est ad populum suum, S i. Macchabaeorum cap. a. 69. e positus est ad patres suos, vitam significant sempiternam; ita haec, Delebitur annma illius de populo suo, demonstrant maxime mortem animae, S dam in nationem . Atque alia ,Ἀhua pactum meum irritum fecit, non solum pactum & foedus cum Abrahamo initum designant, cuius violatio non est tenello puero imputanda, sed illud de ligni prohibitione, quando

per unum hominem peccatum introivit in mundum . Ouapropter Augustinus de Peccato Originali cap. XXX. num. 3 s. aeuid enim mali, qua-D, c inquit parvulus propria voluntate commisit, ut alio negligente , er eum nou circumcidente ipse damnetur damnatiose tam severa, ut pereat anima lina de populo suo 'que enim temporalis mortis terror in-eussus es, eum de Iustis quando moriebantur , tune potius diceretur, Et appositus est ad populum Dum , vel, Appositus est ad Patres suos, quoniam deinceps homini nulla tentatio formidatur quae illum separet a populo suo, si populus ejus use est populus Dei, cto. Et in iii. contra Iulianum cap. XVIII. num. 34. Isiae cinquit) quantum ad propria peccata quid

meruerat, etiamsi ex adulteris nasceretur, innocens natur, quid meruerat ut auima ejus de populo suo periret, nisi cireumesio subveniret Noli evagari permulta obscora , perplexa , superflua et ad hoc unum apertum. Amplex , πecessarium is responde . Legatur S de Peccatorum meritis

libro z. cap. XI. num. 24. necnon XVI. de Civit. Dei cap. et . Ex quibullita argumentamur: Puer, qui nondum instituto baptismate non circumcidebatur, erat exclusius a coetu Sanctorum , atque a sempiterna beatitudine, propterea quod divinum mandatum irritum secerat. At

puer ille octo dierum non dissipavit testamentum Domini de imperata circumcisione , neque capax erat actualis peccati. Ergo irritum seceis rat mandatum de ligni prolithitione , ct originalis peccati reus erat. inoniam multi hoc argumentum aut nullum , au infirmissimum putant, in eo aliquantisper commorabor . Sunt qui dicunt verba Genesis xv I I. non pertinere ad pueros, sed ad selos adultos, qui circumcisionem negligerent; & male additum die octava, quomodo citat per saepe Augustinus . Ita Grotius . Gerardus Uossius lib. II. Hist. I elag. P. I. thesi a. Observat in Hebraeo esse nai meis, quod virum notat; quare

9쪽

σ De Τheologicis Disciplinis

quare Iocus accipiendus est de adultis, non de insantibus. Adde ridie iactava tam in Hebraico , quam in Vulgatae textu desiderari. Malecino , inquiunt, haec verba detorquentur ad pueros . Haec facili negocio eliduntur. Nam verba illa die Octava inveniuntur in textu graeco , in quo legitur τῆ-τη ἰγδῆ: eamdemque eum Augustino lectionem sequuntur Ambrosius Epiit. , Origenes lib. a. in Epist. ad Romanos circa finem cap. 7, aliique veteres. Nec refert quod in Hebraeo , & Uulgatae nostrae textu minime reperiantur ἔcum subintelligi constet ex versu Ia. praecedenti, Infans odio dierum eiseexmeidetur in vobis, omne masculinum in geserationibus vestris : tam vernaculus, quam emptitius circumcidetur, or quicunque non fuerit de stirpe vestra . Itaque proximo cap. I 4, etsi non habeantur ea verba octava die, illic subintelliguntur, maxime quod legimus indefinite, Masculus , ere. Ouare Graeca lectio falsa non est, sed addit commodam verborum interpretationem. ObserWatum a me in Polyglottis Anglis tom. I. pag. 6s. in vetustissimo textu Sammaritano haberi: Praeputium autem masculi, cujus nos circumcisa fuerit caro praeputii sui in die octavo , iuius exterminabitur anima de populis fuis et foedus meum fregis . Hujus etiam lectionis adminiculo verus sensus eruitur , resutatur Grotius , & argumento Augustini novum robur accedit. Falsissimum quoque est mi Gebar signi sicare tantummodo marem grandaevum ἔinvenimus quippe ipsum vocabulum in Codice Hebraeci Exodi xi I i. ia.

Levit. Xr i. 2. Esaiae Lxv I. 7. S Ierem. XX. I s. de puero nuperrime nato : qui cum ad Patris memoriam servandam nascatur, non minuS , ac adultus , appellatur 'na . Textum Genescos de puero infante etiam He-hraei interpretantur , praesertim Aben. Esra apud Carri rightum .

Respondent aIii, inter quos otiam L Herminier Tom. 6. pag. 29. ea verba pactum meum irritum fecit, non ad legem Adamo datam emreserenda , sed ad pactum circumcisionis , ob cujus neglectum signacu- Ium Angelus in diversorio voluit occidere Moysen Exodi I v. 24. unde νSephora illico filii praeputium circumcidit. Uerum hoc etiam admisso Augustiniana argumentatio in suo ro-hore perseverat. Vidit enim subterfugium istud perspicax S. Parris in- Renium t atque ita ex adverso ratiocinium instituit lib. xvi. de Civ. Del cap. 2 . Si enim dixisset quia hoe tes amentum meum dissipavit, nonnisi de sa elaeumci ne inte VI cogeret. Nunc vero quoniam non

expressit eujusmodi testamentum parvulus diFpaverit, liberum es intel- Iigere de illo testamento dictum, esus dissipatio pertinere possit ad pam tam . Si autem quisquam hoc nonnisi de ista cireumeisione dictum esse contendit, quod in ea testamentum Dei qui non es eireamessus dissipaverisparvulus, quarat locutionis aliquem modum , quo non absurde

possit intelligi , ideo dissipasse testamentum , quia licet non ab illo, tamen in illo es dissipatum. Verum sie quoque an imadvertendum es nullo

10쪽

Liber Decimastertius. Cap. I. T

is se negligentia sua juste interire taetreumessi animam parvuli, nisi

originalis obligatione peccati.

Tertio inquiunt illa verba, Delebitur anima illius de populo suo ἰvel corporalem mortem designare, Vel temporalem haereditatem , vel

seriem filiorum Israel. Sed neque haec vim Augustinianae argument tionis eludunt. Primo quoniam apponi ad populum suum hehraica . phrasi demonstrat haereditatem Sanctorum . Igitur hac antithesi deserῶde populo suo significatur hujus haereditatis priWatio. Deinde quia in

Hebraico , Chaldaeo , & Samaritano textu habetur plurali numero dopvulis suis, quibus verbis haud obscure ostenditur , ut animadvertie etiam Drusius , puerum in circumcisum a coetu Sanctorum esse excludendum . Insuper sive de temporali, sive de aeterna morte, aut alia poena, quaecunque ea demum sit, verba illa sumantur; urget semper Augustinianum argumentum, Quid meruerat, ut anima ejus de populo suo periret, nisi elaevmeisiosa eniret Postremo S. P. lib. II. conistra Iulianum cap. 6. n. i8. etiam auctoritate Ioannis Chryses omi, &Beatissimi Martyris Cypriani demonstrat circumcisionem in signum praeceptam esse haptismatis, & in remedium originalis peccati. Quod Ramrmat S. Basilius orat .XI I l. quae est hortatio ad Baptismum, &Ambrosius lib. 2. de Abraham cap. xi. Innoc. etiam IIII. in cap. Majores Quamobrem ut non hapti rati nunc delentur de lihro viventium , ita olim non circumcisi . At de Institutione Circumcisionis alibi. Sumeiae modo demonstrasse argumentum Augustini non adversari universae Patrum traditioni in eo, quod ad Circumcisionis mandatum attinet, ut scribit Nicolaus L Herminier. Alter textus est Iobi xav. .Ruis potes facere mundam de immolaeonceptum semine λ Nonne tu, qu olus es Haec verba explicat OlympiodoruS pag. 2 4. Catenae Graecorum Patrum et aevorsum plura de Bois

mine disenda sunt, quandoquidem ipsa hominis generatio sine illuvie , peeeato non existat λ D de fit ut infantes ad eluendam sordem , quam

eX mi transiressione eontraxerunt, haptizentur. Notanda est etiam Versio LRκ. ouae hahet : Κι γὰρ vi γαρος ἴσα δνο -- . ἀλλ' -. ω sinia ἰώρα, ο βίος ἀ-υ ἰ- ἀι-: viuelicet, inis enim munsus erit a Iorώς ς Nec unus , Ii er una ales vita ejus in terra. Hanc sequitur Augustinus lib. XX. de C. D. cap. 26. Omnes ergo de immundo semiae con cipiuntur , nec est homo immunis a sorde , etia in si nunc vivere incaeis

perit. Futilis est interpretatio Fratrum Polonorum , qui Iobi textum accipiunt de Brdibus & immunditiis pannorum : has enim in thermis eluunt muliercular cinere , aut smegmato, neque sordes istae contrahuntur immundo semine dum proles concipitur. Loquitur autem Iob , ut liquet, de sorde, quam omnes contrahunt, & quae a nemine, nisi a

Deo, potest ablui. Tertius locus erit Psum. I. v. 7. ubi Regius vates inquit: Ecco enim Dissilirco by COOste