장음표시 사용
81쪽
ctum milia aedium anno IIr . eonflagrarunt: Craecula labora
nato clam inccndio tota in cineres, anno II 2s'. soluta est. Vt de . alijscillitatibus non dicam, quae ad eosdem infelicitatis scopulos aut nostra memoria adactae, aut deinceps ni Dcus prohibeat crescente di ad summum prope apicem tendente hominum imo pietate, cum maximo sortunarum dispendio incursurae sunt. Nec dico, quam multae urbes sint, quae aduerso Marte pugnans tes flammis ac ruinis tandem subsederunt. At quae fortuis to& per imprudentiam incendia excitantur, ea ubiuis locorum
ec multa sunt, & totis saepe Rebus publicis iatiosa, poenis pro/
inde iuxta leges acriter vindicanda, praesertim, si cum detrime ito plurimorum, vel publice vel priuatim aliquid peccatum M. Pritiatim delinquunt, qui vel per auaritiam. Vel turpem iMaν iuiam,aut imprudentem temeritatem ea domi suae instruunt quae non tam cauendis, quam excitandis acri fouendis incridiis iunci l .io in genere sunt qui socos habent pessime con dios, pes
ius contra vim flammarum communitos: qui furnos locis inis conuenientissimis erigunt, aut ob vetustatem vitium trahentea, non rellituunt: qui balnea, polentariasm officinas, turpis lucri lcausa, reclamante vicinorum turba excitant: qui linum ad ficis cum exiccant, carpunt, pectunt: candelas ardentes in pecorum
stabula, lignitia, foenilia, cubicula, granaria, horrea temere ais i ferri sinunt, aut familiae improuidae quiduis permittunt, nihil lpensi habentes,quomodo ignis domi tractetur. Sed oc magiis 3 stratus reprehensione non caret, si lignis, stipulis semo tecta opa lpleri sinit: cum focos supine inspicit: puteos oc aquaeductus neis 3 .glectui habet: cum leges incendiarias aut non condit,aut bene ia maioribus conditas Hipprimit: cum scalae, harpae, conti, urnae incendiariae, & huiusnodi instrumenta tempestiud non parans itur, aut corrupta reponuntur: aut cum excubiae aguntur ne iis i
gentius. Ad quae porro istud saepe accedit, quod incendiis obs l
82쪽
ortis, nimis oscitanter ad flammam restinguendam ebncurri, tur, ipsim ciues vel periculi metu, Uel magistratus, certoiumue hominum c diciorum praesertim quibus infensi sunt odio, spe. ciuint ociose non reprimunt isDem, aut denique suae ipsorum ae publicae salutis immemores, de exportanda potius supellectilet quam igne restinguendo cogitant. Quod cum fit, minime misi ' rum, urbes aliquando landitus deleri. A t viderint tales,quom do ipsbs Ac leges, & ratio ipsa denique conscientia excuset. In aquis periclitantem qui cum posset, non seruat, asperis morabhus, ac inhumanus vulo etiam haberi solet: Et iudicia homi, num censurum euasuru se putat, cuius negligentia urbs perhi ri Quo loco silentio praetereundum non est, incendiis huisl Iusmodi Satanae rabiem ut plurimum se immiscere. Virium enim animorumq3 nostrorum imbecillitatem exploratam habet, l eosque incendqs terreri plurimum, ec ad resistendum cito di fa,cile nouit languescere. Idipsum sacrae literae, omniumq3 tems Porum historiae evinetint. In pascentes Hiobi greges igneam pIuuiam ὀ coelo, ut scriptura loquitur hoc est, superioribus at aeris partibus iaculatur, eos* cum pecorum magistris internes cione deleti Schiliacum ducatus V Uirtembergensis oppidum, communis ille omnium hostis incendio per veneficam suscitas to, totum flammis absumsit. Idem Aventino referente in viis Ia Camonti Iad. enum casulas rusticorum cum horreis, frusmen ta item in aceriIos ruricomposita exussit. Et,quae execrans
da ipsius malitia est, vel hodie, quo dies iudicii propior est, eo
' - imp ηβ ivx sursum deorsum volvat 8c vertat omnia,
mala ex malis nectat, hominiso ad extremas miserias adactos in Ἐubitationum atque impatientiae voragines cum praesentissima fidei iactura agat praecipites. Errant igitur, qui huiusmos diruentus terribiles ad causas naturales in solidum reserendos 'artimuitu Pr strum, si per incuriam incendia th Iocis orta sint
83쪽
quae pabulum unibus subministiant, ut stat stirppa, axungia,
ligna, samenta, tegulae lana, foeni ec stipularum acer, iii, oc similia: si excubiae solute di oscitanter agantur, homo inumque stupor 8c consternatio accedat , ut attonitis mentibus, in convasandisreculis cui dieitan occupentur, flammam segnis s
Verum constans piorum sententia est, istiusmodi laceris idia, ut maxime illorum causae dari in natura possint; praescio iente tamen naturae authore DEO fieri, quem nec quido iquam fallit, nec cognitionem eius, aeterna ac nulli hominum scrutanda ac peruia sapientia subnixam , quidquam praeuerin, git, imo nec sciente solum ec coram intuente quae accidunt, sed .ec permittente, ec limites statuente, quovique grassari vesit iignis violentiam: denique ad finem salutarcm6c utilem cladem i dirigente, ut vel in poenam 5 correctionem cedat impes, vel in probationem pes, quorum conspectior hoc pacto reddi soleo ivera & infracta in Deum fides, spes, tolerantia, m proximum. icharitas: quae alioqui vel in piis languent, clim ex voto ipsin illuunt omnia. Ea enim Dei di bonitas & sapientia est. Vtari, itum fieri non permitteret. nisi bonum aliquod, filaeque naturae congruum opus elicere, & id quod suapte natura madum est. iin honum conuertere nosscr. Dicam apertius LDeum ab huiusmodi casibus quicunque remouet, is, non dico, temem agit, sed param pse Nam aut ipse eos excitat ut cum prian iura mundum aquis, Sodomam igne, Chananaeos serro, Hie Tosol am fame, peste, flammis-armis vastat aut per hoomines, si tusue malignos, suo quodam consilio eos fieri per mittit quemadmodum ex Hiobi οἱ Dauidis historia patet siit denique qs, quae hona atque utilia sunt, vim, virtutem, si mitatem, robur atque auxilium subtrahit, ut bipso derelis'
seri mala pinint, aut omnimode ruant. Sic M vox: data
84쪽
or creans tenebras , faciens pacem creans malum: Ego Dominus sciens omnia hac. ED. Cuius diciti eclidentia moistus Augustinus, mala quaedam esse pronunciat, quorum author Deus est, non quod ad peccandum homines decreto impellat. aut peccatum in iis quoquo modo operetur persectae is enim re sincerissimae bonitatis est, quae nec vult, nec probat, nec ius Uat peccatum sed quod ea, quae peccatis debentur, ptanas scis licet, iusto quodam iudicio, nunquam non consilio certo imam,ittat. Hos es. inquit Deus: Ego quasilinea es leaena Ephra-- , in quasitcredo, se casulin leonis domui Iuda. Ego , ego rupio O et do se talia , se nemo eripis. Thren. Euis est iste qui dixit, eri aliquid Domino non jubente e ex ore alty imi non egre-- nec bona nec mala P Hosea a. Hasabo vineam eius orsicum Gin, nam eam influam. Et rursus: Vasabuntur, quia praeuariscus 2At in me. Amos Propheta cap. 3. ἔν pronuncians Num quid malum inquis in riuitate es , quo, Dominus non necent e Iudici a. diuocunque pergere volebant a manuου Domini Fereos erat se via ementer assti tisunt, Es.--dhuc manineriae, exfeniar cuius quidem tremenda grauitas suse oc graphice
Pingitur, Deut. 28. caP. Hine adeo poenae illae in scripturis dies visitationis, Res
tributionis θc ultionis vocantur, virtimque enim, ec visitare. 6c vindicare Des unius officium est. Idque exempla comprostant eorum, qui poenis subiecti, ad Deum,tanquam principium ec fontem eas retulerunt. Naemi viduitatis re inopiae causam Deo tribuens , Amaritudineo inquis , valde re'leuis me omnipolin Hiob me sanctusminteger Dominum abstulisse dicit ea, tu GaIci id c Arabes eripuerant, Ionas in mare demersus, , in profundum. David de Simei loquens,
85쪽
DJumditas , isquis, 'raecepit ei, ut ma-ueret David Improebum videsicet erat,& inter peccata non minimum conuitiis Regem incessere, ac proinde mi in me a Deo, sed ab immundo spiritu ortum, consentiente in eius impulsum conuitiatore Sis
mei: Ueruntamen videt in spiritu propheta, finem conuitii 4 Dei dispensatione profectum, nempe , ut in castigationem craderet ei qui deliquerat. iFinis quidem rebus in natura propositus est, ut in morta lium usum se suaque omnia impertiant, ido stupendo quodam lobsequio tamdiu praestant alacres, quandiu diuersum non stas tuit opifex, a cuius voluntate pendent.' Rursum ero ad illius nutum, vis N tyrannidem exercendo peccantes atrocissime persequuntur, ne hilum quidem proficiente uniuersa homininricura atque consilio, quo depulsuri vim illam videbantur. Terstullianus, Vel ad solum 5c tacitum Dei arbitrium inquit seruiunt 8c adsunt omnia clib. de Trinit. videatur Ecclesiastriscus a versu 3o ad finem usque capitis 39. Exemplo patria est, in qua multa fuisse, quibus intercludi ac frangi flammarumvis poterat, in conseta ijs est, qui oppidum EbIος οσωπως ante . cladem acceptam pcnitius introspexerunt: iae pubIicae laxae erant Si copiosae: ipsa ciuitatis loca a se inuicem dissita, ec tam colliculis quam valleculis seiuncta, aedificia plurima e vivo saxo constructa, quibus tecta insidebantχ cocto partim lapide, pavotim fissili, quemadmodum templo ec turris fastigio ex laminis
aeneis: hortorum frequentia: aquarum copia: ciues ad flamis
mam restinguendam prompti. Ad quae porro accessit, quoa
ventorum flabra emergentem initio flammam, ad extrema opapidi depulsura videbantur. Qitibus omnibus cum non modo nillil opis allatum sit, sed vel aduerso vento flamma in subiecta a aedes rapido motu incubuerit, fateri sane oportet, non tam sat
86쪽
riim violentiae. aut eausis naturalibus, quam Dei consilio inceruidium istud magna ex parte deberi. Atque hie iam quaestio enascitur, quibus causis induetum supremtim numen tantis cladibus urbes afficiat Id vero obsscurioris paulo indaginis est. Nos rem ita extricabimus, si stri,pturae filum ac fidem secuti infallibilem, tria potissimum a Deos ecfhari statuamus: poenam, probationem, Exemplum: poena ad malos spe stat, contumaces θ praefractos, probatio ad pios, Exemplum ad cun etos. De punitione scii poena Syracides, cuiuis,inquit,rependeorum se estpremeritω,non efugiet impius cum sua impietate , inpureis initatis vindicabitur. Sapient. s. Induet pro thorace jus ciam, es accipiet pro galea judicium ' cerrum oumet scurum inexosu naue te aequitatem, acues Dum in lanceam. Esa. a. Dominu βrauiortis egredietur cui vir 'ralia orsi scitabit aetam. tacui se e ui: nunc autem vi parruriens loquar, di pabo ct absum hos ul. Psalmo D. Impiam inquit Propheta cr diligentemini itatem odit anima ipsius , pluet super impios laqueos , ignemo αἰ hur, ors ritu rorestarum pars calicis ritu. Ierem. Ir. Re pente loquaν aduersum gentem es aduersus regnum,ut eradicem,
mensum conserent γ, tinea comedet eos: Hose. s. cistam ignem in riuitates eiuου or deuorabit aedes. Amos s. Ecce oculi Domini super regnum se Us, s conteram inda facies errae. Deuter. sa. Sagittae meae conficient i M. Psal. II. Deiecisti nes in internam acti sunt in Diionem ubii. defecerunt Venerum froster iniquitare Mam. Irre . . Pona eius excelsea igni comburentur. Vbmn Sacrior comminatio extat Deuter. 28. . De probaε.
87쪽
Prebasti nos De- , igne nos examinasti, sicut examinaturargen-
sum, induxtin nos in iaqueum ,'sisti tribuiasiones in hineus mseras. GL rIy. stans castigauit me ,si mani non tradidis me. Psal. s. Deus,dia est , qui hunc humiliat se hunc exHiis θ quia cinx in manu Domini , vino rubicundo infuse plenm , cte fundit ex hoc, erunt 'men feces ei πβgeni or ebibent omnes pyterra. De e empi' Christus Luz I 3. concionatur. inquiens: putatis , hos Galliaos pra omnib/u Gali peccasor
fuisse, quoniam taliamsi ant e Nun, dico vobis: i nisi resipis.
ias, omnes iliterperibitis. Exemplo res fiet dilucidior. Genes I9. Sodomae pereunt: pari propcinodum snsortunioeelech concutitur, in qtia rerum fortunarum sedem Dacia locaratprofugus I. Reg. 3o. Hanc enim milite di armis nudas tam invadentes Amalechitae, tectis vastatis incensisque, praeadam imbecillioris aetatis sexus ingentem abigunt. Quid hic
dissimilitu linis et multum certe non in euentur utrobique enim ἔκπορωσιρ qua voce Clemens Alexandrinus utitur hoc est,ex
stio 3c inflammatio est, sed fine, ad quem euentus ille tendebat.
Illie ultrices flammae grassantes spiritum incolis cum perditissio mis moribus intercludebant: Hic vero damnum ex incendio 'ortum, fidem Dauidis eorumque, qui eadem cum ipsis belli a spicia sequebantur, explorabat, militare simul robur e cum ' :quodque palmarium fuit, in protegendis ac liberandis mirabilia iter electis, curam Dei Paternam ac prouidam, velut signo sublasto spectandam omnibus erilibebat. Interim vero Sicelechi exocidium Saulem a tyrannide, quam in Dauidem, ac summi Des sacerdotes nefariἐ exercebat, retrahere debuit, Sodomorum aus item ae Gomorrhae subuersionem exemplum Ginr ιγναα ficit iDe his qui impae serent acturi, r.Pet. a. Ex quo iam in iscitur, triplicem in incendiis ac cosimilibus cladibus finem quaesti oportere. Aut erum exercendis in fide, precatione, teseram ii
88쪽
ua pImus virtutis etestu piis simiiunt: aut aliis exemplum praebent: aut denique iustas pro hominum impietate poenas exs
In poenis exigendis unitis interdum aut paucorum delicta Deus vindicat, praesertim, cum ingens enormitas mitissis ipsius animum acrius irritavit. Suntan promptu exempla. HOmoris urbs ec familia ob violatam Dinae pudicitiam caedibus re rapinis vastatur. Furtirm Achan populo vietoriam cripit.Pausci Beniamitarum Levitae coniugi stuprum inferunt, urbs tora omi omni penἐ tribu excinditur. Filii Heli pauci numero, sed multo scelere cooperti exercitum hosti Ianiandum obiiciunt. Absolonis vesaniae debetur, quod eaedibus omnia re iniurijs moscebantur. Dauidis, summi alioquin viri insolentia morte pluris morum multatur. Rehabeami saeuitia decem tribuum defecti ne vindicata est. Adeo verum illud Hesiodeum, κοβ άκι Ma
tota rependit. Gentilia si respiciamus , Helenae raptus Troiam deleuit, agros strauit cadaueribus. Argivorum classis undis hauritur Vmψ ob noxam sues ius Aiacu Oilei. spartans iuuenes patriam armis ec legibus florentem, puellarum quas per vim
stuprarant, caede, perdiderunt. Nec dubium est, multis etiamsnum citritatibus, prouinciis, regnis, paucorum impietate interistum afferri. Peccatis enim & semper ,-citra hominum respoctum Deus irascitur: Neque enim dari quid potest, quod perasci tissimae eius substantiae magis sit aduersum. Aliquanseopoenis oc Vindictae plures inuoluuntur, veruntamen aliquo cum distrimine. Luunt enim propriE poenam, qui malefactes eam sunt commeriti: cohibentur vero qui pati di ipsi culpa se stringerent, nisi poenae societate a peccando auocarentur. Illa est, ινιμα, hoc cst illius Palla, qui improbe
89쪽
nam eandem subie, suscepta Utraque summe hodie necessaria. Quod enim inde usque ab hominum memoria dari tempus postest, moribus aeque corruptum ae perditum ς Quod turpitudis nis ae flagitii genus non exercet infelix haec aetas, qua accens inser omnes velut ignis impletu es sua. s. Dei metu extincto securitas palam inualescit, ec eum hae fiducia rerum humanas rum, simulata pietas, hypocrisis, precum n ectio, execratios num dirae, periuria, incantationes, veneficia, verbi ac ministro rum contemptus, tetra re multiplex Sabbati profanatio, haeret ses 8c erronea dogmata, Verbi scelestis deprauatio, charitas eratincta, contumacia in parentes, magistratum re quosvis stipes riores, dissidia, offensiones, pugnae, gula, helluationes, crapulti sublatus in plerisque pudor, amor voluptatis albidinum porte ta, fastita immoderatus, nouitas prodigiosa in moribus, in vestis
tu, in cibis, in vitae totius cultu, immodestia, furta, rapinae,agrinitrum depopulationes,exactioner,patrimoniorum proluuia,pros dualitas, studium cumulandarum opum, auaritia, di ex hac es, florescentes imposturae, fraudes, mercium corruptelae, mensus rarum decurtatio, in pauperes is γία, annonae flagella, inuidia, obtrecta tio, calumniae, iudicia corrupta, miserorum oppressios ines re similia. Qtiae omnia cum ad otiolis peruenerint, multism l
hodie ciuitatibus, terris, populis, siue Romanam siue Christi dem sequantur, communia sint, ita quidem ut in sacris propea l.modum habeamur, quemadmodum de Epimenide quodam iptaco proditum est, impudentiae ipsum Sc contumeliae aras l. Athenis erexisse, ecquid mirum videtur, poenis urbes, prouinscias, loca,r avndique flagraret Iampridem teter'5c in natu positus hic mundus, diris ac detestandis confusionum l .s missineptis, in nouam quandam Babylonem ac Sodomam
transiit, triplici ne flagrantem: peccatis videlicesi quae ad coes
90쪽
Innelainstant, aemucrone flammm estis Vertices pulsantae foriunt. Deinde igne Irae Dei, quae per dira ostenta ac prodigiam aere, aquis, terris, animantium P corporibus se pas,ime hiabet. Postremo poenis, quarum exempla Ulmus locorum ecmulta ει grauia occurrunt Qtiae omnia nisi vitam in melius inasticiterimus, ignis tandem vicimus excipiet, qui subuersis deleatism quae mundus appetit Omnibus, accepta scuerissimi iudicis sentcntia , igni inextinguibili, ac diris gchennae ustulationibus impios traditurus est.
Discrimine sic constituto, facile nunc est iudicitim ferre de ruina, qxiam patria perpessa est. Nam Sc peccata υlium suis, se diuinum numen credibile est, & piorum simul fidem, spem,
constantiam hoc tribulationis igne probare Voluisse, omnibus denique exemplum ad vitae correctionem reliquisse. Pecca. ea com dico. non ea solummodo accipi volo , quibus in patria maliti dediti fuerunt sed quae,modo ut dictum,per omnes terrat vescat gangraena serpunt, adeo F etiam ad patriam, morbi pestis seri instar, transierunt. Absit enim, Vt immunem eam a viiij suisse prouinci . Qtiin multos suisse,atque etiamnum esse ex vulgi praesertim se statuo, qui numinis reuerentia ac metu exacurio, verbiae ministrorum contemptu. execrationum diris.
in vute, libidinum sordibus, securitate, animi tumore, aliis' huiusinodi delictis sunt conspersi. Idem tamen statuo, loca plura ec ceIebriora passim extare,quae his ipsis viiij absit dicto uiuidia a multo urgentur grauius. In patria enim exhortationes. magno partim spiritus ardore,partim lenitate, a fidelissimis verabi diuini praeconibus λd populum, Ut di locis aliis plurimis, cress irime factae sunt: digna sc Iaudabilis fuit in tuenda honestate dedistiplina magistr xu. pii ac prudentis solertia,cui pωposi,
cistemii bucae c8nia: ς; ἰδucinda magistrorum in siliolis a GV m siduitas: