장음표시 사용
91쪽
siduitas inee sinprobanda ad parandum. puberum Iura ta re impuberum in opere iaciundoconstantia idq; partim ob' venarum metallicarum sterilitat , partim ob difficultatem a nona'. qua loca montana . annis aliquot proximis grauitcr pre in intur. Addo fortunarum in multis viduis praeserti auarum ingens numerus,tenuitatem, orphanorum qui alendi matribus sunt , multitudinem. Qtrae orinia eiusmodi profecto sunsi quae fi peccando vel cunctan tes queant retrahere. Ac spes certe est, multos hisce occasionibus ad vitam recte bene d instituemdam fuisse pertractos, licet non negem, fuisse nonnullos, qui cum dignitate ac opibus florercnt, plus aequo duriores in turis lham egc mac miseram se praebuerunt,ti prAertim,qui mercas lturam facientes e pauperum in. ommodis suum parare studuo
rvini commodum, frustra monente ac perterrente cos Dei spirio
tu. Sed & hoe minim e quidam probandum putant. quod socio lnis relictis,e quarum laec ditate ciuitas noli sua solum, annis lab hinc ios primordia, sed dc incrementa sausit, ad mercea parandas 5c distrahendas pletique se verterunt θc eas quidc
quae non tam necessitati seruiunt, quam ad comptum corporis re ornatum faciunt, sunt', abusu accedente, Ruodaminos
Quorstim haec , QqIns, tam multa e Nempe ut constet. causam miἡime defuisse, cur cilitati Deus irasceretur, eimp s nam hanc , suoquodam consilio irrogaret. Deinde, ut seu turi correptionem quae multis. debebatur, in unum hoc oppidimi Uso hoe tempore irruisse. Idem enim Deus facere consueuit equod belli Imperator solet, qui exercitu delinquente, gladium ultorem in paucos stringit, ut ad sanitatem omnes retrahate Idem quod Magister bonus ac solera, qui ' scolasticor a turoha unum sa*e exemtum poenia coercet,'t cauere sibi ab in
modestia 'studeant reliqui. Pq interim quos patria, Des
92쪽
benestrio , Hud paucos liabet, de ussius moneti se norint Prism5, quod infirmitates 5 naeuos ipsi quom suos ut quiuis noa
strum habeant, sintq3.Vt maxime εγκλητοι Videantur, coram
Deo tamen suis oc ipsi vites obfuscati, ut proinde vellit columabae deerrantes Hos γ. ad morum emendationem, acrius in insitandum pietatis cursum qui plerunt secundioris fortianae stata torpet se conuertant. Deinde, Ut se iam nactos pulcnt. in quo fidem, dilectionem, spem diuini auxilii, tolerantiam. liaritatem in proximum, concordiam, precum studium, huis militatem exerceant. Postremo calcar ipsis hoc addat, ut quoaniam minimῆ cum optimis vivunt, ijsdem p malorum tempesstatibus cum ijs iaelantur, mentis oculos attollant, evitae litatus carcere ereptos, ad beatiorem alteram euocari quotidias nis suspirijs exoptent. Iam θc finitimae ciuitate regiones, Prouinciae quod discant, reperiunt, poenas scilicet pridem semisitas ta atroces commeruisse. Cessant hae quidem, verumia Dei unius longanimitati, minimem vel hominum probitati, qui perexiguis limitibus circumsepta est licet negari non posisie, multos ubiuis locorum pios ac bonos esse vel splendori. potentiae ac firmitati, quae effervescente numinis ira, stipulae in morem, siue Ut Esaiae Io. dicitur, velut auisuia niam evanes scit, a m tum ferant, eius non immemores,quod Baptistae vox innuit: Iam ωris ad radicem reborum possa eis, Omnis ergo ar-Dr, aenoniacis fructum bonum , excindetur, Matth. s. Sive igitur per incuriam, quod arbitror, sitre per incen Gallas flamma exarserit, dubium tamen non est, vim ipsi acrio,
ro a Deo inditam fuisse. Qui cum ignis consumcns siet Ignis r musiano teste, Deus dicitur, ut peccatori populo mctus insmianar, dum iudeπ iratus ostenditur γ facile ei expeditum a minuis si Q in Rcre, siue in terris, in hominum perniciem alie vix occulte su ninist are, ita, Vt qtu oppida vom ij . - hcis
93쪽
sue imprudentiam siue improbitatem excitatus, multo trius uimus γεγκTings ἀνω hoc est, incantatione aut imp e. icationum diris exacerbatus, quim diuinae ultionis ast alii x ea
ut turbine quodam Sap. ς irritatior ec perniciosior suci bis fuisse putandus sit. Sic enim Num ii legitur limpatiens , dis imit aurab: Domini , Mil. audiens concepit Da i ardorem , ὸ quo accensim eiMgηὴ Domini ins er eos , qui consumsit extremab'nes castrorum. Ahuc facere illud videtiir,quca Sap. s. expressum legirur, armabis creasuram advisionem inri 'micorum. In more videlicet positum est summo omnium i Imperatori Deo, ut quos ad poenam pertracti .vult, moneri, lPrius per Verbum, aut Portenris in aere, aquis, terra euensentis hus, terreri sinat. Nessi enim, ut animi vir impotentis gladiuin , euestigio ii offendentem stringit nee ut serpens irritatus mors; sum peccantibus statim infigit, fel ictum eminus ostentat apero te innuens, non rameaqu eminatur, exequi , nocendo ipsi
Uelle, quam timore incusso impetum ad peccandum reprimere. mose strando, ipsis Plia passuri sint, si peccatores esse persio . . stant. . c d u spretis cohortationibus securi ac improb esse pergant, tum vero irae habenas acrius laxat. Idopalint. aliquando apertε. Et tune, vel meendiis, vel inundatione urbes pereunt, aut dominae corruptelis, bellis,hme, morbis' iue populariter grassantibus prouinciae urgentur, aut infestans Atur bestiis,au t viri praeclari qui ad clauum sedentes rebus tonis munibus multum profuerunt, absque euidenti causa subit6 per mort abripiuntur. Aliquando occultius excandescit, cum ain poenas differt impamstentibus,aut in vitam alteram ultimnem reqcit, non absia ingentiae certa ipsorum pemicie.' Ine 'enimacmena σnuuisma δεκμήριον ere non puniri a Deo, sicut cons
ciisti res iunximprobi supplicia luentes, quam si nulla eos i '
94쪽
sis suffitiae periri coerceat. Impriori urso ac timi, in altero aucupi Deus eomparatur, Amos 3. Hos q. Thren. Discant Kθίοι 5 palam impu, quorum fibrae nullo religionis acriis metu tanguntur, quam tremendum olim iudicitim subituri sint. Lente enim, ut videtur, ac remissi Dcus in hae vita irais scitur, ut die supremo acrius in ipsos saeuiat: atcontra rigidius md natur ijs. qui ex verbo patefacto sanetissimam eius voluna ratem agnoscunt,-ad eius tamen normam se ec vitae actiones non conformant. Illic ut servis Dominus lente,hic ut patcr heoritae acerbe ec aeriter files irascitur. Et tamen dura haec paoeris castigatio Lubre semper θc miseriecrdia tincta est, dum Contra poena quae impijs irrogatur, Iicet in hac vita minime exaestuet, ad extremum tamen ira 3c furore terminatur ut ran- Quam lmumptiIrarum deleantur , Psim. ρs. Videant ad exis tremum ij, qui oppidi illius habitatores immodesti di pie prarum traducunt, subductam ex eventu ratione, nescio cuius vel impietatis vel profanitatIs communiter reos agunt, atq; adeo ungue liliido in ulcere saevitini, videant inquam ne dum iacer bribus insultanh ipsi quoque prolapsi iaceant, ec varia alijs de se
iudicandi 5c commemorandi occisionem praebeanti Non inficiantur ciues, peccatis prouocariam numen hane poenam immisissie: ido pietatis pariter re Christianae prudensti indicium est. Pietatis quidem,quod Deum offensiam plaseare ec flectere cupiunt vera animorum poenitudine: PrVderis autem, quod ad percutientem versi Esa. 9. Uitam Partim. in melius institiiunt, ait, ut Hosta verbis utar, in iusti Ie- in ct novalia ivnouant: partim fidem, spem ac patientiam, per hunc tribulationis ignem Deo approbare nituntur, mini -mum fiduciae in terrena illa, hoe est, fluxa, incerta, dubia, lubriε cicollocantes, cum tempor s punAo pereant, suosm dicto cis .
tius destituant possessores. cliod dum faciunt, id Iucri repora ,
95쪽
ores , eo platser v empore, quo crudus E recens dolora med iam aur non inuenit, alit inuinis admittit Fit enim plaarvumque, ut incendii calamitas mortiseri teli instar .animos re Penetret altius . 8c dolorem aegrius deponi sinat. Vulneribus, dum spiritii Tubeunte calent, medicina subuenit: At quae liuinciusmodi e casibus aegritudo orstur, temporis maturitate mollis tenda prius est, quam ad consolationes descendatur. In patria certe haud paucos suisse intelligo, quorum ita animos dira haec ε egit tempestas, ut omni ad consolandum aditu praecluso, Urs hem ipsam relinquendam putarint Grauis vero &indigna vox, ab βs praesertim prosecis, quibus tantum honorum incendium reliquit, ut tecita instaurare haud dissicciter possint. At fieri. Plerunquς solet, ut quo magisopibtis quidam affluunt, aut paouandis P grauius sunt addicti tanto aegrius-amittant,multos simpatientius per mortem des ant. Ego cum pijs εc bonis Wrsentio, eos, qui compossint, restituere tamen tecta sua os Milunt, vix evadere quin se grauissimorum criminum reos gant. Nam vel impatientiam ecs emitum aduersus Deum hoe
ipse indicant,vel certe dissidentiam 5c desperatione, de prssenos re optabili eius auxilio omni midio his obilitendum,conan
ut alteru tolerantia frangat hoc firma & infracta amminasducia corrigatur.Vtiumm euismodi est , ut vIta Christiana sisne ijs constare nequeat. Sunt enim diuinae agnitionis 5 fide fructus. At contra insininus hisce virtutibus animus disiauit-
xem,quae in urbis instauratione obhcitur, sacile omne dam oues' hi , imprimiso si reliqua sibi ob oculos ponat quae adurine, stimulos queant admouere. is enim n et UtiM eo ui ioco instauranda. in quo tot anis suit, 3c quid cm locis plurimis non incelebris.Vbi novalia&vinta sua Chri s has lauisama cura excultam dc comunitam e qua multae dc copiis se plantaeae prodierunt. 4qmi 'tuo fructum sercntes, o suo
uiuore cccli hortulis uiserenia politeia viguit
96쪽
re perhonorificum sibi duxerunt. Ad quae porro accedit,quod venae subterraneae nondum ita exaruerunt, quin uberem pros ventum dumodo maiori studio excolantur pinint relanaere. o iod commerciorum gratia haud exiguus 4 Germania,Belgis G Austria. Styria, Transsylvania, Prussia, Pannoniae ct Pos
io ae regnis, dotia, Sabaudia . ut vegetia Valle,ad urbem
suit concursus, qui, ut spes est, haud temere alib-flectet. Quod intra oppidum nec Mificiorum loca, licet cut scripturae verbo utar Tabe ra sint, cum tot passim Viridarijs, hypogaeis,aehene inprimis iactis plurimarum aedium sundamentis dese. renda, nec extra urbem agri, horti, pastu , prata, relinqueno' da sunt. Inprimum quod crim magistratus, tum ciues, eq hus omnis ciuitatis persectio constituitur, per summum Desheneficium, vici adhuc incolumi fruuntur, animis p ut spero ec sentenins iuncti sunt, unum illud indubie studio habente ut quos dira tempestas haec corporibus ae fortunis diuunxit ii 'hi pristinos veluti alveolos postliminio colligantur. Eammad rem animos ipsis cum alia addant non pauca,tum istud maiasmε. quod haud exigua circa urbem oppidulorum, Villarum, mo estionum . praediorum stequentia est, quae ciuitate carere minime possunt, cum annonam isthue convehant ac res neces.sar aere ibidem comparent. Quod inclyta haec prouincia urbe haudquaquam diminuenda est. Quod moenia illaesa sunt. e pluma hiprunis magnificum, licet tecto careat, suis tamen adhue minat partibus. iniae res vel sol nem enim dico, streer omnes quae ineendiis vastatae urbes sunt, vix ullam dari disse, quae non instaurata sit ciuium animos ad aedificiorum restitutionem animare poterat, praesertim cum in eo quod mo/O diximus Templo sestis diebus summa populi frequentia, uiamo pietatis affectu; nec minimo splendore, sacra imper
97쪽
celebrata sint. Sed &hoe animum Ipsis addet quod pro urshis instauratione vota ad Deum fiunt quotidie , qui suspirijs
suorum si annuet ut certo annuet ecquis dubitare velit, stilus rumal quando, Ut splendor ciuitati pristinus restituatur e Sed nec princeps serenissimus ciues neglectui ha bct, sed liberali regia quadam munificcntia, ruina urbis prostratos iuuat ec eris git. Magna igitur animorum fiducia, magna contcntione, Opus in speciem quidem arduum, sed pulchrum tamen aggrc diariatur, minime dubitantes, quin quod in reaedificandis tam priuastis quam publicis aedificiis cum princeps, tum senatus urbis occiues moliuntur, non authore solum, sed adiutore in omnibus
Deo ipso geratur. Viam his sternere volui ad consolationes, quae Patris habitatoribus, accepta sun esta hac clade, debent esse proposistae. In harum igitur patentes campos dum excurro, delibanda potius quam suse persequenda arbitror praecipua illarum capiota di momenta. Ac primum quidem consolationis genus is nobis suppoditat qui Pater gloriar cum sit, hoc est, is, cuigloria omnis coms
Petit, quique gloriae eius, ctrius nos in Christo ratione iuοθί- α et Participes reddimur, principium,sons oc author est, ad nostram tamen imbecillitatem descendens , miserationum patrem
ac Deum omnis consolationis se appellat. Huius scitu primum 8c permissu factum ciues meminerint. quidquid dirum ipsis ac funestum accidit, quis enim se qui dixis , feri aliquiae domino non jubcre ρThre. 3 .Et quis est qui ignoret,in vitae huius aerumnis citra Dei prouidentiam nihil homini euenire r Cum nec passer cadat super terram absque voluntate Dei, homo Ueν .ro multis passeribus melior 5c praestabilior sit, Matth. io. A tpermissum in Deo nec statuimus nec credimus, nisi a causae alis
cuius consideratione ortum, ec ad finem utilem directum ac desta stinatum
98쪽
stinattim. De causis stipia dic tum est: finem autem 1 thorum partim correptione,partim bonorum ex ploratiortina denique in exemplo consistere diximus. inlae cumria omnia sint, haud parum ponderis ad recreandos antabere debent. Ciucm lac bis proponamus qui ob desidi Principcm admissum, bonis priuatur. Quo animo huiexistimas cangusto. nec prorsus tamen ablacito: Licet Pauperies ipsi ob oculos, principis tamen voluntate insciim istud sc subire micil git: ita qtu Dei scitu aduersa sit
nire cernit, ut Ut serendo grauia sint,haud parum tamen ise sentit allevari. Deindc extra dubitationis alea
quaecunque in hac mortali vita amittimus, non tam nost.
quam liberali Dci munificentia concessa, quae ob id tarα, Σουα ac sua a nobis repetit. Quod cum Spiritus sacsusscstione videret vir ille sancti Winteger, DcwInus adedit, Dammau abstulit, Iob. I. Adde, quod comnui omnium pater, altor 5c opifex, cumulate reddit, quod ccerto prius ademerat. Utque poenas nobis infligens conmendaturin damnum factum resartiens be lebraturingruis. Hiob iterum exemplo est, qui dupli recipit, quam perdiderat. Ac res docet, non cos solum
qui incendia soli aliquando Sc priuatim sustinuerunt, sectas saepe villas ac oppida flammis consumpta, opibus plucreuisse. Adeo Deo semper proprium est, iacturam si lcimus, largiendo pensare, praesertim si, ut filios decet nros, paternam ipsius castigationem aequis animis seramutientia possidentes animas nostras Luc. ar.) ec cum Icxclamantes. Tibi Domineis Dia Dan .s. cum Ieremites Dominus, quia os eius ad iracundiam prouocuui cori eiullis sui. surdis auribus sanetissimum eius verbum praeterin
cum Dδuid Iou es mihi Domine, quo humiliasti me i
99쪽
lterum cum Psalmographo, Iustus os Domine , se rectum judi- eis rituum. Multa & perspicua compensationis istuis pas
sim testimonia sunt: - inquit PsalmiIs c, 6. Inlutationes 3n humeros nonres, trosiuimus per ignem aquam per omnisgeneris afflictiones eduxisti nos in re te; ium. p. . onsolariones tua DIificaverunt anImam meam. Ieremtao. ol furam cicatricem tui, se a ηυώlneribus Iussuenabo te. Zach. S. Polite Ita mere , consoneta manus vestra , quia haec dic It Dominus e dexta Iaum,sicut cogitam it a digerem vρs, cr non sum miseram ine nares cogitaui in Hesm ista, ut benefaciam Domui da o Ierusalem, Psalm MI. casm imosum in Irabulatione ,σψiam eum se glorificabo eum. I. Sam. a. Dominuου mortificat se vivificat, deducti ad inferas se reducit. Nasum I. In Muxio pi aetereunte, consismamationem finesn faciet. a. Pet. a. P Fuit De Usios de rentatione eriperae iniquos Daero in diemjudio reseruare cruciandos. ValDeus , nosterses se fortitudo , auxilium in trI lationibus, qua uenera I nos viniar. Esa. σε. I Im es ct ccc inuu, or iam seluebimur. Multae atqueinfinitae bonitatis Deus est, miseretur imiarur omnium,quia omnia potes SU. G. Hominum amator est. κω igitur deseret, non derelinquet nos Lbr. II. Ig. r. Bonus rebenignus est,peccata igiIur remittet confitentibuου , ab omni Mi. quisne emundos I. Io n. I. Fidelis est, non igitur iis νnossupra vires tentari se sciet cAmientatione eAenIu et thori simius erre I. Cor. Io. Inaestimabilis poteratiae est:μα sorori tur cumulatefacere ultra omnia suaserim 1 aiat cogitiam, , h. I.
Summae ac perseetae sapientiae est, facile igitur ipsi cillic tem. perare piorum amisitiones, ut his qui Deum ligknt , munia si mal ad umentosint in bonum, Roman. r. A tqNe hoc ipsum cni,nium aetatum, locorum, hominu credentium inprinus , excin,
100쪽
prope i stir ae momento deiectus, valetudHe Insuper amispsa, duplo ut modo dicitum recipit quae amiserat. Ioseph aediabus paternis ei jcitur, venditur: falso accusatus, damnatus, ins . carcere nulla sua culpa detentus, malorum gurgite superato, ad gubernacula Reipub. tandem admouetur. adeo verum oc ficimam est, qhiod in versu dicitur: Lebω in aduersis vra e medicina, Iehora Corpurium, os verax, omnipotenss moi . David
De iussit in Regem ungitur, nec quisquam tamen diriora passsus est: Pulsus. desertus, aerumnis iactatus, aditum sibi ad Ronum non nisi per labores oc pericula aperuit. Anna Raguelis .lia ignominijs acerbissime notata eluctatur. Esther Regina cum Iudaeis neci addicta, Dei consilio gloriose: liberata est: Ius daei vastata orbe captiui abducuntur Babylonem, probris oc. conustiis ab hoste petuntur, omniim iniuriis patent, redeunt in Patriam alacres ec urbem instaurant. Eadem sors eos, quos inccndij calamitas attigit, ipsos quoque expectat. Piorum enim fortuna mutari potest, Deus mutari ac seipsum negare,
hoc cst, a bonitate, clementia, misericordia, Ueritate recedere
non potest. Idem afflictis Deus, qui fortunatis & florentibus sImo tanto miscris propior, tanto pronior, benignior oc promsPtior, quanto propiores se illi per vota 5c suspiria in fide facta ,
reddiderunt: haec enim sunt, quae nos Deo Deum nobis ins diffslubili nexu copulant. Adde, quod suos quidem Deus corripit, at non in interitum, sed ad salutem; inprimisq*, ut peta 'catorum illuuic sublata, cum Mundo non damnentur. Recte scriptura, Domini etesia, in uit. quibus quas erui corripimur, ad emendarionem, or non adpe, Dionem nosram euenissee credamus. Iudith. s. Qt o loco illud non praetereundum,quod siue poenis nos Dcus coerceat, seu cruci. quae perpetua fidei sequela est, tradat,