장음표시 사용
91쪽
In elusit, Romamque dolo non robore vicit. Euerti turres, inquit, murosque rebelles,
Suffodi cuneos & sundamenta reuelli, Et crassi, ae victae deleui opprobria Romae, Sola humus, & stagnum superest nidorque paludis. Hanc quoque purgaui flammis, plantasque cremaui,
Nec superest aliquid Crassi, nisi fama sepulchri,
Et fallax natura loci, nomenque paludis. Obsessam Placidus Bavium mandarat ad arcem Rupellae, ut pugnas hominum, geniumque locorum, Progressum, bellique statum, finemque reserret. Vidi, ait, impacti succussos ariete muros, Vidi eorrumpi rupes oleoque, di aceto,
Vidi discussos lapides, & hiantia saxa,
Vidi scandentes iuuenes, & pene volantes Ire illuc quo vix alatae ivere volucres Fabula sunt vatum oppugnantes astra gigantes, Quod vidi leuium superat mendacia Vatum. Stare diu castrum nequit, & iam forte subactum est, Et sortis rupella ruit de marmore puluis. Affines Regum juvenes, & laudis amantes Movit amor belli, & veniam, pugnamque rogabant. Laudauit iuuenes Placidus, pugnamque negauit, Et Faustino omnem belli seruauit honorem. Miserat ad Regem Brutus, qui nomine Romaeotaret per regnum aditum ad gentilia castra. Respondit Bruto magnae Regnator Edessae Se Romae socium, & iurato foedere amicum, Edessam Romae famulam, regnumque patere, Et Brutum, & magnos proauos sibi nomine notos. Iamque Helenus Princeps ad primi limina regni obvius amplectens Brutum, sociosque salutans Duxerat ad Regem, mox tota occurrit Edessa, Et Romam litui resonant, Brutumque salutant. Adueniens & iam magnae vicinus Edessae Eustachius, domitiae clamari nomina Romae, Audit,
92쪽
dit, & accurrens Regem blando ore salutat, :roem deinceps Helenum, dominasque puellas, im Brutum amplectens, proceresq; ex ordine cunctosilata prendens dextra de Caesare multa Roma, Europaque rogat: Dum gaudia miscent, ce tibi Rutilus properans ex urbe Seleuci pugnatam urbem, pontesque & flumina narrat, Ingentes, inquit, circum caua moenia fossas iximus, & plenas fluuio multa arbore caesa, gestisque lupra lignis complevimus alueum, ptivasque intra se luam conclusimus undas: r medias miles glebas, densataque ligna Igrediens, inter lapides, iactataque saxa, issamque picem, flammaeque ardore rubentem,
ulso ue inter muros,montemque ruentem,sposita sub vite latens ad moenia sensim repens,nitensque manu, pedibusque, humerisque, adit sensim supra, pinnisque subactis, sisque excubiis somno, vinoque sepultis, tollensque manu socios per hiantia saxa, besque, & rimas muri ad sublimia vectiscendunt taciti, & mediam volvuntur in urbem, x igne applicito clausae intra moenia portae missus miles mediam se infundit in urbem,icitur domibus flamma, & pendentia tecta, siccas domuum portas, tenuesque fenestrasrripit, & rota seruit Vulcanus in urbe. fragor, euigilant ciues, iuuenesque, senesque, na citi, ferte arma monent, sed dum arma feruntur,rripit armatos ignis, properatur ad undas minis, & flammas auget, non obruit unda, tur urbs geminis fluuiis, & ponte superba, lux impositus mediis pons nobilis undis , subterlabens, nisi curreret, unda periret. Territus aufugit Parthus, pontemque reliqu7r, pacuae tutelam vibis. Seruauimus arcem,
93쪽
Militeque imposito vacuam dimisimus urbem. Laudauit Placidus Rutilum: Rex pauca locutu S. Nunc armis Trajane tuis patet orbis Eous, Nunc Indus patet, & Ganges orbisque Iemotus. Ire licet quo nec Reges tuere priores, Et quo non ivit laudati fabula Cyri, Plus ultra Trajane ibis, nisi fata res stant, Aut voluit qui fata Deus: nox otia suadet, Cras acies nostras vestris sociabimus armis , , Vna erit, & duplex acies, eXercitus Vnus, Tu Princeps magno fies sub Caesare miles, Et Placidus Traianus eris sub Caesare Caesar. Dum labor & sessos sopor anxius occupat artus , Ipse quoque Eustachius curarum pondere fessus Dormitansque, animo voluebat fata futura: Ipse etiam somnum captare videtur Aristus, At mens exuto fictae velamine carnis Euolat ad caelum, geniisque adjuncta beatis Commissi mores narrat, vitamque clientis, Et sermo placet, & custos laudatur Aristus, Venturos deinceps casus, sortesque futuras , Fortunaeque orbem videt, & venientia fata, Voluentemque Deum, caeloque assuetus & astris AE ternis plenus curis, nec tempus & horas Enumerans, carique oblitus pene clientis, Gustabat pleno ore Deum, fontemque bibebat. Admonitus tandem superis festinus ab astris Devolat,& carnem exutam, corpusque resumens, Et pulsa ex oculis Placidi caligine noctis. Audi, ait, euentus rerum, decretaque fata , Edue ex mediis hodie tota agmina campis,
Et triplici stratum tabulato trajice Tygrim. Trans Tygrim Heniochi Regis dilectus Hydaspes obuius agminibus nostris socia agmina junget: Heniochum Clemens lustralibus abluit undis , Et geminos illi nuper donauit alumnos Tradendos
94쪽
radendos Placido, Princeps admisit Ephoebos , u belli socios, comitesque admitte fideles,lus aliquid facies olim, tunc caetera disces. Iamque Helenus Princeps aciem educebat Edessa, .m Romana acies castris exibat apertis, sma Omnes, arma, arma tubae, lituique sonabant,rmati fraenantur equi, spumantque, furuntque,atoque solum pulsant pede,fraenaque mordenturea, & absentem proculcant calcibus hostem :unque duces per castra volant,peditesque, equitesque,t turmas, alasque locant; Eustachius armis iunis, qualis primo sors surgit ab ortu, t se visendum toti communicat orbi, toto jacit ore diem ; tali aspicit ore ductas castris Placidus, numeratque cohorte ς, isponitque aciem vasti lato aequore campi: se tamen toto lectas ex agmine turmas
brami, Lothi, & Flori, iuuenesque Sabaeos, que Arabes lateri & dextrae iubet esse propinquos,
ignaturi omnes magnae pro nomine Romae, it pugnaturi sacro sub nomine Christi .. Mi seuerat Princeps Helenus patria agmina Romae, i ductor Romanus erat, iamque ire parata amina, sic Placidus verbis affatur amicis. O socij quales video, admirorque phalanges las acies si tu Caesar Trajane videres , allectum sutrie mundum pugnare putares,as acies dum Persa serox, Parthusque videbunt, incentur nondum victi: macti ergo sodales, incemus solo aspectu; fugientia tergam video haec illis superest spes una sali itis: t non effugient urbes, arcesque superbae. as armis, vacuasque viris spoliare licebit,m nostra est Nisibis, Te siphon,& Regia Susae , ic tandem pretiosa quies, de meta laborum, Pic bonor & merces, huc te Traiane vocamus,
95쪽
Hine tecum ad Gangem , & magnum penetrabimus, Indum, Hine ad nascentis te eum eunabula solis Ibimus, occiduum reduces veniemus ad Orbem, . Et noster sol totus erit. Iamque acies ducibus gressum moderantibus ibant , Et gretius numerosus erat, non pulchrior ordo Militiae caeli, ducibus sub sole planetis, Equali fixae procedunt ordine stellae, Nec moles diuersa nocet, maiorque figura,
Aut minor, errantes variato calle planetae,
Lege tamen constante fluunt, quod nobile dictu est Sol absens leges dieit gradientibus astris, Et tu absens Trajane praees, supplentque ministri, Et splendent de luce tua. Iam Tygris vicinus erat, fluctusque superbi
Fluminis irati spuma albescente tumebant, Τergemino Placidus diuisas ordine turmas Transire, & fluctus fluuij calcare tumentes
Sub pedibus juber, & spumas ridere superbas;
Nec procul audito tumidarum murmure aquarum Turbari. tantisper equi, sed voce magistra Setarum, doctaque manu, fraenisque subacti Insuetas ivere vias, Τygrisque furoris Impatiens voluit succussum abrumpere pontem, Et saepe impulsi tremuere repagula pontis, Sed stetit,& saluae fluuium vicere phalanges: Et Tygris toleravit onus, Romaeque pepercit. Transmisso miles fluuio ad vexilla redibat, Hostilesque ingressus agros iam bella parabar,. Et varij bellum litui E regione sonabant, Haec erat Euxinas acies collecta per urbes Hane, inquit Placidus, Ponti Regnator amicus, Heniochus Romae dudum promisit amicae, Et nune haeredem regni delegat Hydaspem.
Dixerat & velox aciem praeuertit Hydaspes, Oeeurrit
96쪽
currit Placidus, tactaeque dat oscula dextrae. : Rege inquirit Placidus, de Caesare Hydaspes, currunt proceres belli, dextrisque prehensis ,
lices optant annos, multamque salutem. inte alios Princeps Helenus cum Principe Hydaspe iterni iurant aeternum foedus amoris. Placidus rerum euentus, casusque futurosecipiens animo, & bellum, pugnasque futuras,llectasque acies placido sic admonet ore. Albella, ὁ eij, famosis inclyta pugnisis Arbella vocat, Persis Arbella domandis alis campus, Darium ubi Graecia vicit, Soli,& Mithrae imperium praescripsit eoum, nune Trajano minor est Macedonius heros,c rerum dominae par est Macedonia Romae :tiri vires, & bellica munia praestatka erit, &plures acies: Tu frater Hydaspegserat auxilium Parthus, Medusque vetabis, lue ipsas prohibebis aues , tu Rector Edessae ctram urbis partem vallabis, & aggere cinges.s Arabes partem laeuam, iuuenesque Sabaeir; mediam Romani urbem, vos moenia circum oces equites venientem arcebitis hostem usos ter mille equites Arbella coercet,ue utinam plures , una obsidione periret.
usi ortuna orbis sub vindice Roma ;sti igitur foetj, praesentem Arbella ruinamitimet, & clausus pallet formidine miles. Iaec ait, & laetus miles, proceresque, ducesquo elerant iussos certatim implere labores. nterea Placidum paucis affatur Hydaspes: nani Clemens custos & pastor ovilis lixam Placido poscit, mittitque salutem, patrem & natum tinxit lustralibus undis, . fidem, nomenque tuum, & miracula dixit, tibi uos fidei taminos commendat alumuos ν
97쪽
Et genus, & quondam patriam fortuna docebit, e Magnum aliquid spondet pietas, expertaque Virdus, . Et Clemens fidei testis, morumque magister. Cui Placidus, nota est, inquit, mihi vita, fidesque clementis, causa exiiij; miracula sontis , Sanati morbi, & quamuis miracula abessent, Suecessor Petri est, & lingua vicaria Christi, Nee fari nisi vera potest, & tu quoque Princeps
Non visus mihi notus eras Clementis alumnus et Ille tibi hos iuuenes aulae donauit Ephoebos, Et iuuenes placuere tibi, nobisque placebunt. Aspexit pueros Placidus, nec pignora nouit, Et pueri visum non agnouere parentem, Utrumque armatum turmae praesecit equestri. Τransivissum interea Tygrim Praesectus Iarchas . Vt sciuit, bellum prudens conjecit, & urbem, Arcemque, & portas muniri, & moenia iussit, Mox Parthum attollens verbis, Romamque lacessens . Q socia, & ciues bellum praesumite dixit. Hostis adest, non arma tamen, nec bella timete 3 , Arbellam Roma imprudens inuadere tentat, At semp er Romae lugubre Arbella sepulchrum, Et probrum, satumque suit: non si integet orbis: Occiduus, non si praesens Trajanus adestet Vinci Arbella pψtest; nec tela ignota timemus, .
Nec muri tormenta timent, nec salmina turres, .
Ad pugnam res nulla deest, hosti omnia desunt, Nec pugnare opus est, pIo nobis omnia pugnant, . Et locus, di natura, licet dormire quietis , Supra sortunam sumus, & mortalia fata. Nacti animo, soci j Classum sortuna sesellit. . Et Crassus Trajanus erit. Dum verba sit perba
Audacesque minae media iactantur in urbe , Accelerans miles tacitus tendebat in urbem,
Et iam tectus humo, & sulcis quos sederat ipsὰ In gyrum, variosque o in nexusque, recessusque
98쪽
dextram & laeuam,&vallo, muroque propinquansignantem circum interfuso flumine sollam ecta complens sylva substrauerat undas , solidum fundabat iter ; nec segnius hostisulsos muris lapides, & saxa ruebar. rnebant haec saxa vias, hostique nocebant:
Io ignes, taedasoue rotant, piceataque tela emites pluteo tectus nec tela, nec ignes,c lapides, & saxa timet, murosque cadentes. Mox humeris aries ingens ad moenia fertur,aroque impactus repetito verbere rimas, plagas facit, auelluntur hiantia saxa, murus per frusta ruir, lapidumque ruina inas terrae partes, partes' ue remotas et cutit impellens, luccussaque terra tremiscit r umbens terrae moles subsidere sensim , fundamenta, & paries, & tecta domorum,
mutant elementa locum, nec corruit una s urbis, totum fatalis machina murum tberat, & totus laceratur verbere murus. te alia iuuenes ter centum emittit Iarchastis deformis vultus, monstrosaque forma, luti chalibe, & ferro, coctoque metallo unanam speciem v e stis fallebat ahena. Nec mora, dira cohors gressit, saltuque superbo' an ressa objectam fossam, vallique coronam, pofitas vallo turmas subito impete pellit; s armata manum jaculis ferit eminus hostem, s bifidis eorpus gladiis, & acinace figit,
SVtraque manu contos, longasque satissas pellens geminos uno transverberat hostesinere, pars armatae impingit verbera clauae. Interea e muris telorum e Xamina miles , ν certos spatij fines jaculatur in ausas , , pulsu exhausto languentia in aere tela .
99쪽
Et circumsusas laedunt caeco impete turmaS. Quod grauius naphte plenas, & sulphure taedas faex arce, & muris medias jaculantur in auras, Impulsu impresso, motuque accenditur ignis, Rumpitur includens testa & fragmenta per auras Dissiliunt, mox lapsa cadunt, uruntque cadendo, Et totis latὶ miscent incendia castris. Turbavit Romanam aciem noua bellica pugna, Arma noua, agrestesque sudes, longaeque sarissae, Et bifidi gladij, caesoque cadentia tela, Et quidquid mors .esse potest: certamine primo-
ulneribus laesi multi, sudibusque praeustis.. Et bifidis gladiis per hiantia. viscera fixis
Spirantes tamen,& fixum trans ilia serrum Dextra avellentes fato periere superbo :Pugnauere alij lethali vulnere fixi Viceruntque hostem victi, A post senera vi uti Vt se collegit miles, viresque recepit, Vibratos ex arce ignes, projectaque telaCbjecto exeipiunt clypeo, flatuque sonoro Avertunt alio, volitant per inane sagittae, Et flammae, & pulchro ludunt per inania ludo, Effringunt alij contos, rumpuntque sarissas, Et gladiis pellunt gladios, atque ensbus enses. Vt sonitum audiuit Placidus , flammasque volautem
Per medias auras, & tela errantia vidir, Protinus auxilio accurrit, Florique cohortem, Et geminas equitum turmas, fidamque cateruam , Adducit pugnae comitem, portamque patentem
occludi iubet, & caesis custodibus arcis Substituit vigiles alios, celeresque fideles, Qui portam observent, excludantque hostibus arcem a. Mox equitum,& peditum turmas immittit in hoste, Circumdant equites agmen, simul impete facto Irtumpunt medium in cuneum, turbantque, fugantque, . Impeliunxi pulsique cadunt, calcantque .cad Le S. tiatum
100쪽
Iratus Sonipes spumat, surit. α pede, & ungue
ploterit, & patulo spirantes devorat ore : faedit eques, laceratque artus, & membra trucidat.
At pedites hastis, gladiis, bifidaque bipenni
obtruncant, caedunr, mactant, nec parcitur Vlli . Euadunt pauci, collectique agmen in unum pectant hostem, & eontis, longisque sarissis Excipiunt, A non omnes moriuntur inulti. Ac velut obsessus canibus, rabidisque molossisSaeuus aper spumat, mordet, frendetque, furitque,, Et vinei impatiens tandem se carcere claudit Angusto, dentesque acuens, & spicula mordens, Et terrum, qua parte potest, ulciscitur hostem, Et victus tandem vitam inter vulnera ponit. Sic Parthus moritur. Miserat interea Albellae Praesectus Iarchas Ad Reges assuetam arci, ei curemque columbam Subque alis schedam tremulis hoc carmine scriptam, . Tertia lux arcem trader,nisi peliatur hostis, Et pelli; vineique potest. Dum incauta volucris. Per medias auras ludentibus euolat alis: Ecce tibi explorans campos, atque aera miles,, Omniaque obseruans circum pendentia fila,
Sub pennis volucris videt, emissaque sagitta Attingit pendens filum, parcitque volucri. . Territa auis sonitu, filoque implexa sagittam EXcutere annitens tandem cadit obuia praeda ;Captiuam prendens miles, lustransque, sub umbrat Alarum senedam videt, inscriptasque figuras , Et Placido desert: amplexans ille columbam Captiuam, & collum mulcens, alasque reuoluens Scripturam legit, & schedam, & fallentia verba
Sustituit pennis. Succurrere non licet urbi, Reddite, ne noceant fractos auertite muros. Dum redit, emissa ad Regem mansueta columba,