장음표시 사용
111쪽
Impellit sessorem & equum, & dejecit utrumque εNec mora, desiluit celer, & Regi eripit hastam, Incumbensque super, possum, inquit parcere Regi Si vitam petit, & petiit, Regique pepercit.
Mox juvenes, Arabum cretos de tanguine Regum Accersens, huius dixit eustodia Regis Vestrum munus erit, quamuis captiuus & hostis. Rex tamen est, sed non orbis Regnator Eol. Conscenso mox Regis equo, galeaque superbus, Vicimus, exclamat, certo quisque ordine pugner, Astyages cecidit, galeam, scutumque videtis. Vos equites primi attonitos procurrite in hostes, Et ne obstent medias ferro re se ea te sarissas, Impellet socius socium, & cadet unus in unum, Proterite, & stratas pedibus calcate cateruas. Vos pedites caesim, & punctim mactate jacent est Machi animo socij vestrorum haec meta laborum, Una dies orbem dominae submittere Roma , Et mundum pacare potest. At contra Arsacides, capto uno Rege supersum, Arsacides, Persasque rego, Medosque Phraates,. Rex unus satis esse potest ue pugnate sodales, Pro patria, & superis, vincent si vincere vultis. Interea resonant litui, bellum, undique bellum, Loricati equites primi mittuntur in hostem, .
Armati gladiis, nudisque securibus omnes. Opponunt hastas Parthi, longasque sarissas,
Principio terrentur equi, nee ab hoste redire, Nec transre licet, stricto tandem ense secantur,
Deeussatae hastae, propellitur hostis in hostem,
Fit via vi, sternuntur humi, pedibusque teruntur, Turbatur series armorum, inuerti lux ordo, Impellunt alios alij, surguntque, eaduntque, Laeduntur densati hostes, nec laedere post uni. Succedunt pedites, punctimque & vulnera caesmInfligunt, haerent suffixis ensibus enses.
112쪽
Nee iam sufficiunt gladij, dextrasque fatigat, caedendi labor, & miles gladiusque laborat. Arsacides animos frustra viresque ministrat, Heniochi Arsacidem quaerunt, & quaerit Hydaspes, Ad pugnam solum solus, negat ille, negantem Insequitur, gladioque ferit, laeditque fugacem,
Procumbit, laeso incumbens hortatur Hydaspes, Ut vivat, tradi arma rogat, negat ille roganti, Eripiunt famuli, vitamque admittere cogunt.
Inuitus tandem, & nolens se tradit Hydaspi, Admittit Regem Princeps, fratremque salutat, Et custoditum ad tentoria proxima ducit, Et famulos Regi, & proprios donauit Ephaebos, Post victum Arsacidem metuens pugnare Phraates Ibat iter vinci nolens, hunc dum acriter urgens Insequitur Princeps Helenus, verso ense Phraates Vulnerat, agnoscit laesus Regem esse Phraatem, Et parcit, locij Regem violare parabant: Parcite, ait Princeps, laesus Regi ipse peperet; Apprehendunt tamen,& capiunt, ensemque cruentum Nolenti eripiunt. duci ad tentoria Princeps Imperar, & Regi proprios adscribit Ephaebos. Vt Placidus vulnus dilecti audiuit amici, Indoluit, ducique aegrum ad tentoria iussit Regia, & aegroto fidum praefecit Aristum. Nec mora, post captos Reges exercitus omnis Per nemora. & montes, sylvasque, & deuia rupa Quaerit iter, mortemque fugit pellente timore. Quale examen apum, post acre & nobile bellum . Post geminae pugnam gentis,Regumque duellum, occiso Rege, aut capto trepidantibus alis Per campos, & rura volat, moriturque volando. Sic Parthus, Medusque fugit, campumque relinquit, Impellente fugam Placido, & caedente fugaces. Hostis victus erat, nec adhuc victoria victa, Hanc Placidus vincens, placido sic ore perorar.
113쪽
Ο socij post victum hostem victoria maior Vincenda est, Te sphon Eoi gloria regni.
Urbs Τesiphon regni caput,& magnae aemula Romae, Vincenda est, urbem vincet praesentia Regum, Et gladius, vel mors praesens, adducite Reges Captiuos, iubeant aperiri Regibus urbem, Aut gladium ostendant nudum, vitaeque periclum. Adducti coram Reges, non ostia pandi, Non urbem reddi verbis iussere superbis , Suaserunt voces humiles, & vincula Regum, Et praesens status, & capitis, vitaeque periclum , Et domitus Tygris, Euphrates, ut oesque rebelles, Et Babylon, Carrae. Seleuce , Arbellaque nulla,
Et nisi dedatur Τesphon Arbella futura. Reclysere urbem Reges,amissaque pugna, Cladesque Arbellae praesens, cladesque sutura. Oblatas Placidus claues a Praeside & urbe Admisit placidis verbis, urbique pepercit, Et Τesphon patuit, subiitque exercitus urbem , Et Reges quondam domini,subiere clientes, Et Tesiphon hostis Romae fuit altera Roma. Viderat haec Titan magni spectacula belli,
Et testes radios alium vertebat in orbem,
Collectas acies Placidus sic instruit ore. o socij non nos magnos superauimus hostes, Non Mavors, aut Mercurius, non Iupiter ipse, Non Venus aut Juno, aut Pallas, fortunaque caeca. Hic vicit qui fata facit, Deus unicus orbis,
Non plures vicere Dij ; sibi numina plura Obstarent si plura essent : Te exercitus iste
V ne Deus colit, & grates, & vota rependit. Post grates superis actas. Laus altera vobis Debetur soch, vos horrida monstra ferarum Vicissis, saevosque vrsos, grandesque elephantos, Quos non Alcides olim, non fabula vicit,
114쪽
Et Reges, Regumque Deos certamine iusto Vicisti, per vos Eoi gloria mundi Victa iacet, per vos mundum reget unica Roma, Et toti Caesar victor dominabitur orbi. Trajanum moneo Velox, & nomina vestia, Et deeora, & palmas scribo, celer ille triumphans Adueniet, per vos victor, mundique utriusque Regnator, laudes vobis & praemia reddet. Praeseci Regum spoliis,opibusque relictis , Custodes, fidosque duces, lux crastina praedas Diuidet, & meritis stipendia regia soluet.
noctem Placidus Principem me num in praelio vulneratum inuisit preduae ad ades regias Arsum interrogat, quid
de armis O bello sentiat , di licere sibi ipsi n
eriam victoriam, o solam ostensam olim crucem placere. Arisim venturam breui erucem pradicit ; interea monet ut ius publicum omnibus reddat, ut Legatos Principum excipiat: pra dicit aduentum Matrona amissos Liberos o maritum inter arma quarentis. Illucescente die, E Placidus
115쪽
Placidus relata ex hostibus spolia mitisibin dia uidenda dueibm committit ; ipse ires Regum clypeos calaturis insignes donat, H dassi unum, Heleno alterum, tertium Trajano desinat , sub hac Legatos excipit, im publicum dicit ; --rronam a sancto Clemente admonitam ut amisesam maritum, or duos liberos in exercitu Romano quaerat, humaniter excipit, timidam animae ad dicendum, audit, interrogat , ct tandem ex cicatrice vultis agnoscitur Placidus, ct uxorem
agnoscit, s suggerente Deo accersiti duo juvenes a sancto Clemente donati H darisi, ab illo donati Placido , ex narrata vita , s variis imdiciis , prasertim ex crucibus a matre brachio impressis agnoscuntur essestatres,s duo Placidis Tha ista Liberi. Describuntur gaudia Parentum, gratiarum actiones Deo, congraιBlationes publica er priuata , conuiuium domesticum ; denique Aristus post exploratam Dei pronidentiam erga Placidam , pradicit gloriosum Placidi triumphum Roma , ct post triumphum mari iam. Valedicit Placido, ad coelum redit.
116쪽
O X erat, &sessus miles succedit in sedes, Hospesque,& ciuis,Tesilanque est altera Roma: Sub noctem Placidus dilectum inuisit amicum, Attrectatque Heleni vulnus, minuitque dolorem Conualuit laesura breui, sanataque plaga Laus Heleno fuit, & placuit generosia cicatrix. Hi ne ad regales Placidus deducitur aedes ;Interea vigiles defendunt hostibus urbem,
Et nemo nostis erat, litui paeana canentes Inducunt oculis se remos, animisque quietem. At vigiles horas ad multae tempora noctis Ducebat Placidus, vigilansque orabat Aristus.
Post humiles, saerasque preces, dic frater Ariste, Quid tu, inquit Placidus, de belli munere censes Vicimus, at numquid Trajani gloria victi ix Est merces placidi quales victoribus irae Quae lachrymae miseris r quae desperatio victis Quot miserae periere animae quid si ipse perissem rEt potui vinci, & miseranda morte perire Cur me istis expono malis cur arma resumpsit. Arma olim neglecta mihi Z O sors ruris & horti, Cur te deserui non haec certamina Chliste, Non ensem,& galeam monstrasti ex arbore pendens, ostensus Placido magni inter cornua Cerui, Cur visam non quaero crucem, cur signa reliqui
Christe tua, ut sequerer belli fallentia signa λCrux ostensa redi, vinei non vincere quaero , Proque Deo moriente mori. Responclit Aristus, Et dabitur mors ista breui, nunc accipe pauca.
Quae petis, hae vitae ratio, fortunaque belli
117쪽
Virtuti seruire potest, nec obesse saluti, Si eareat noxis, & inulti innoxia bella Gest erunt,& tu potuisti innoxius esse: Peccasti, dum praecipitem suror egit in hostem, Ita licet, sed non serere, & saeuire cruentum, Et tu saeuisti: placuit clementia caelo,
Quae victo, stratoque hosti, Regique pepercit; Etrasti dum victum hostem, stratumque putasti Sub dextra cecidisse tua, victoria bellioebetur superis, Deus est qui bella gubernat,
Pugnat homo,vincitque Deus. Belli alea fatum est, Et Deus est qui fata facit, sors altera caeca est, Pugnauit Placidus, caelum pro Caesare vicit, Puniuit Parthum caelum, Romaeque pepercit. Audi venturos casus, & proxima fata: Purga urbem vitiis, ritusque extingue profanoS, Persuade Christum esse Deum,pro hoc nomine pugna, Pugnabis quondam, pugnis praelude suturis. Post lustratam aciem, praedasque ex hoste relatas Diuisas pugnae sociis, atque aera soluta, Legatos Regum excipies, & vota clientum, Et reddes ius cuique sutim : sed mater honesta Adueniet supplex, geminamque ex conjuge prolem Ereptam dudum,&. miseranda sorte maritum Amissiim multis mulier iam quaerit ab annis , Exul ad Euxini confinia littora Ponti, Romanus Clemens miserae haec oracula dixit: I mater saluam prolem, sponsumque videbis, Et sponsus, puerique gerunt pro Caesare bellum 3 Redde piae matri pueros, & redde maritum. Afflixit Placidum matronae casus acerbus, Et similis quondam casus succurrit imago, Excepit lachrymas somnus, lachrymasque leuauit. Sol ubi nocturnas detersit ab aedibus umbras, Festiuumque diem litui cecinere sonori,
Collesctas Placidus praedas ex hoste relatas Committit
118쪽
Committit ducibus sociis ex ordine dandas, Pro meritis, primas aliis, aliisque secundas, Et primus pene omnis erat, nemoque secundus. Tres, inquit, Regum Elypeos afferte videndos, Hie Xereem, & stratum bis mille triremibus aequor Ustendit, captiua fluit sub nauibus unda, Murmurat iratum pelagus, Xercesque flagellat, Hie tibi victori clypeus debetur Hydaspes. Hic et 3peo incisus spectatur in aere Phraates, Et centum Reges proaui, Belusque, Naasque, Et permixta , iris bello metuenda virago. Semiviri pugnant Reges, & foemina vincit, Hunc Helenus clypeum meruit, donabis Ariste.
Victus in hoe clypeo Crassus, Parthusq; triumphans
Cernitur . emendo clypeum, mutoque figuras ,
Astyages vinctas sculpto splendebit in auro, Romamque & Crassum victum ulciscetur imago. Hunc ego Trajano clIpeum, Romaeque reseruo. Successere amplis spoliis conuiuia lauta, Ludique, & ludis stipendia,& aera soluta. .
Interea eoas volitarat fama per oras
Victo is Placidi, & populi, gentesque remotae Trajano obsequij foedus, Placidoque vovebant,
Matronaeque piae, & matres, teneraeque puellae, Tutorem Placidum defensoremque rogabant, Et Placidus tutum miseris praebebat asylum, Supplebatque patrem pueris, viduisque patronum. Ecce tibi supplex vultu matrona modesto, Et lachrymans Placidum verbis affatur amaris: Parce, ait, ignotae matri clarissime Prineees, Euxinis exul Clemens Romanus in oris Te miseris portum, & tutum narrauit asylum .
Et praesens persuasit iter, si sorte plaeebit. 'Affectae mouit Placidum miseratio matris, Clementis nomen, monitorque fidelis Aristus, Subductam a turba vocat ad conclaue propinquum,
119쪽
Atque animos addens timidae, jubet omnia sarῖ, Et facilem promittit opem, quid scemina poscat
An vidua, an mater, quae patria, quive parentes Quis Clemens, an nota viro, an baptismate tincta Αn credat Christu esse Deum Dicam omnia Princeps, Dum dicit, nutus omnes, & Verba loquentis, Reeentusque notat Placidus, Vultumque, oculosque, Et vocem,vocisque tonum 3 Famulam, inquit, agebam i Chersonae, venalem emit me scemina prineeps,
Vendiderat pastor, Clementem nuper adiui Euxinis exul Clemens habitabat in oris, Educti e terra vidi miracula sontis, Et sacras potaui undas, fata ille sutura Narrabat multis, hunc nuper & ipsa rogaui, Amissae sortem prolis, sortemque mariti. Haec breuius dicis, narra prolixius, inquit, Tu mater cui nupta viro quae pignora dicis Sponsus erat, flens Iespondit, vir nobilis armis, Nobilior Superum cultu, & virtutis amore, Tentauit virtutem hominis, crucibusque probauit Apparens Chi istus magni inter eornua Cerui 3 . Me quoque participem crucis, & mea pignora fecit. .
Perge, inquit, narrare cruces, & caetera fari.
Post aliquot soles, inquit, saeuissima pestis ,
Et pecora, & villas capit corrumpere nostras, Afflauitque aedes proprias, aliisque pepercit, Nee dubium signante Deo quas tangeret aedes, Et nostram signante domum, se nobilis heros, Herolem appello, talem Roma ipsa vocabat, Diuitiis & honore potens, ex diuite pauper
Estectus, cunctisque breui ignoratus amicis, . Excedens Roma, pharias migrauit in oras, Et me consortem crucis, & mea pignora duχita. Per varios tandem casus ad littora Nili Appulsos ultra flauium nos nauita veXit:
Σ naui ad terram Pueri triuere priores, Iuli.
120쪽
Extuli deinceps conjux, me eXire parantem Inuitam tenuit nauta: ejecitque maritum ;Protinus impulsam navim currentibus undis
Reddit,& aduersas longe propellit in oras: Nec sponsum vidi, nec sum ultra visa marito 3 Nunc testor Superos, & si mendacia dico,
Vltrices posco poenas, violare parantem, Pereulit impurum lethali vulnere nautam iFormosus juvenis,non ultra visus utrique, Ignotusque mihi, credo vel ab aethere missum. Vel mihi praesentem genium, cui cura salutis Est eommista meae, nec fidus tutor honoris Hie stetit, attonitam casu, & maiora timentem, Per montes an per sylvas, vacuasque per auras
Nescio, Chersonam felici tramite duxit, Et famulam dominae dedit, inuisusque recessit Huic ego quindenos seruiui ancilla per annos, Et dominae placui, hanc Clemens lustralibus undis Abluit, haec saepe ad Clementem nuncia misit, Et saepe ipsa tuli: nuper de sorte mariti, De gemina prole amissa responsa rogaui , ,
Ille arcana sciens Romana ad castra remisit, Et te Praesectum castris. Ergo optime Princeps, Et matri pueros, & sponsae redde maritum, Et lachrymas addit verbis i At tu optima mater An satis agnosces, si vivum ostendo maritum, Quaenam aetas,quae Arma viri quae insignia vultus rQuod nomen faciem, respondit,nonesta cieat ix ornabat,nomen Placidus, generuisque forma, Attollensque modesta oculos, quos cura pudosa i r ,
Depretibs.retinebat humi: nisi vilior essem, i Et qualis non ante sui, cia issime Psinceps, Te Placido, sponsoque meo similem esse putarem a
Mouerunt lachrymae Placidum, nomenque mariti.
Ipse quoque illacrymans. Conjuκ charissima dixit, Sum Placidus Theop ista tuus, tu sponsa fidelis, Es, spoussus