장음표시 사용
71쪽
libus pro paruo delicto. suh st Nobilis si
ue ignobilis;ita vi fle si inde aufugiat no teneatur, attamen in proposito quale sit paruum, vel magnum delictum, seu debitatum , arbitrio Iudicis remittitur. In casu vero , quo Nobilis erat detentus pro par uo debito , vel pro leui causa Criminali: vel si pro naui, erat in casu absolutionis, excusatur Custos tenendo istum Nobilem, & integra opinionis, in latioribus carceribus , 3c hoe non habet difficultatem : si uero erat detentus pro magno debito, seu pro graui delicto, non excusatur; quia ubi agitur de praeiudicio Tertij, viso fide digno non ereditur. Pati ratione, sbiIs licet retinere senes insimos in latioribus
careeribus t iuuenes autem , dc robustos
. strictius custodire debet. Et scut Custos
remota culpa, non tenetur de suga Cat- cerati, eo minus tenebitur de secuta pi pter incendium, de ruinam carcerum, ad
instat Depostarij , qui de casu fortuito
Is non tenetur. Et licet multi velint Caree rarium non obligari ex fuga indebite capti , hoc est non rite Iuris ordine non seruato ; attamen verius est obligari: non enim ad eum spectat de tali nullitate cognoseete , quia hoc esset viam aperire dolosis inuentionibus: erit ergo hoc casu arbitrari h plectendus, de eo grauius, si pecuniam receperit: usque ad n . I 39. Quocunque vero casu , quo Carcera-1o tus aufugerit proditorio modo a Custode
non praeuisse, seu quando Custodis socius,
vel famulus cum Carcerato aufugerit,
dummodo famulus ille fuerit talis , ut tempore deputationis haberetur pro diligenti , 3e fideli ; excusaturi Et tandem
non tenetur quando Carceratus aufugit, muro Girceris fracto , seu ex fuga cum violentia, cui resistere non potuerit,dum modo se expresse non obligasset ad c sum violentiae, vel culpa violentiam noria I praecederet. Et sicut Custos dicitur negligens, Ze in culpa, quando potuit Carceratum contra mandatum Iudicis in aliquo loco ex Regula, quod non potest dolo carere, qui Magistratus imperiis non obtemperat, ita excusabitur e contra, quando de mandato Iudicis potuit
Eximens captum ex manibus familiae, quando , . qua rena puniatur. Quando liceat Iudici, in citu ex caloribtu impune resistere Et λ contra quando liceat executoribtra resistentes
R. 3 P I E N S captum. de manibus similiae , qui iam confessum e
uictus, aut condemnatus sit, tenetume- tna laesae. Maiestatis: ex L. q.F. ad leg. Iuliam Maiestat. Etiam quod non animo offendendi, de minuendi imperium Principis eripuctit. Procedi: etiam in eximente ex manibus Birruariorum, Dcbitorem captum ad instantiam alicuius Creditoris; de iure communi, dc ea sententia quorundam Doctorum : sed contrarium verius est, praecipue vigore Bulti Sixti U. qua fuit declaratum non extendi ad executiones ciuises. Intrat ergo de Iure poe- aira arbitraria , dc etiam actio ciuilis ad solutionem debiti, si debitor erat captus Iuris ordine seruato, etiam quod postea reducatur ad carceres. Quod extenditur ad occultantem , seu Debitori executio nem reuelantem I idque multo magis in Birruariis, dc executoribus , mandatum Debitoribus reuelantibus, isto enim casu Ossicio priuantur : de si causa erat Criminalis , as persona capienda esset, homicida, latro, Bannitus, aut alias nefaria, intrat poena Busta Sixti V. sin se sis, ar- . bitraria. Quando autem captus conuo- 3 cando gentem , S populum ad arma, aliosve concitant, seu nomen alicui Magnatis inuocaret, vel forsan quod p ius esset , franchisias appellaret, secundum
Bullam Gregorij XII L. Baliari. 1 fl73 3. α Sixti V. Patiar. p. α .fol. i s. haud dubio, uti laesae-Maiestatis Reus puniendus
esset: licet de vire communi, illo etiam casu, poena sit arbitraria. Et generaliter, quando quis ex manibus Executorum sine violentia armorum se exemit, non ali ter punitur, ac si ex carcere aufugisset, Metiam mitius: si vero violenter resisten- sdo, dc eum armis ex manibus Birruari tum se eripuerit, grauius arbitrium ex- .penditur. Quocumque ergo casu poena sarbitraria imponenda , iuxta facti εc personarum qualitatem, usque ad mortem
72쪽
7 denda. Verum Birruariis resistens pCnendo manus ad gulam corum , manuS amputatione punitur, vel alias ludicis arbitrio: usque ad n. L 9.
Haec non procedunt quando satel-s litas uellent is iusta, vel indirecte ali- 'iacm capere: nam iunc, de ipse non latum retistere poterit, sed etiam amicos ad id conuocare, ac etiam si dicti satellites vellent capere sine mandato, potest quilibet tertius impunὸ captum eripere, dummodo non simus in casibus exprcssu; per GloK in L. M. ubi Bald. 5e Alij , C. de exsitit. in quibus
sine Iudicis mandito captura permittitur, & fgnantem in inuento cum armis , vel contra Bannimenta in flas granti. Et in tantum procedit proposita Regula. quod si Birruatij dum du-
eunt aliquem ad supplicium . praeuideant armatos, & congregatos ad e sectum eripiendi Reos, possunt iusto timore ducti eosdem Reos, quos ad furcam ducebant, interficere propriis
manibus: sie interdum sibi ipsis lieet
resistentem , dum capiunt, & percutere, dc vulnerare . ac etiam occidere absque metu poenae, dummodo resstentia sit magna, de nisi aliter quam vulnerando, percutiendo , vel occidendo
capere potuissent: imo nisi capiendus resistat cum armis , dc Birruari j positi sint indiscrimine uitae, id vetitum estialias per modum excetatis puniri pos-
snti nec eis licet unquam occidere, nisi capitaliter damnatum, qui alias a quocumque Oecidi poterat. Speciali-I o ter vero , quidquid Alij contra ue satela lites possunt, se Aesecidendo cum armis , resistere armato capiendo, etiam vulnerando i lc occidendo, quamuis id a Iudice noti habeant in mandato, dummodo tamen alias capere non possint. Verumtamen non in omni casu possunt Iudices Birtuariis mandare, ut Reum capiant. Ec ducant, aut vivum, aut mortuum i sed solum quando capiendus commiserat delictum capitale, ec morte dignum, ae dummodo de tali delicto constet ex Actis notorie, plene , de liquisse , ita vi si captus e et, nullam posset sacere defensionem aut
probationem in contrarium Et licetra multi dicant , Debitorem ciuilem, etiam se cum armis defendentem, Birruatios offendere non posse a Author contrarium credit, de fit mat, eos posse illum vulnerate, ec occidere, sdia aliter capere non possent. Hoc tamen mihi durum videtur, de potitis sequerer opinionem contrarium tenentium
Resistentia non proumitur,ideo probanda est per Birtuarios qui alias non excusabantur: Ex quo insertur,Birrua- i srios non posse captum male tractare,suh iniuriis, siue permissioniblis assi- ciendo: quod si faciant grauissime puniuntur. Eximens captum ex manibus familiae , non adhue consessum , aut condemnatum , quomodo puniri debeat 3 Vatij varia dixerunt, sed verius de iure communi arbitrarthi Ec in Statu Ecclesiastico vigore Euri , poena mortis. Sed iniusth captum aut initisthcondemnatum eximenti, nulla poena 34 imponitur. Extendendo etiam ad Clericos eximentes, dummodo de iniustitia capturae notorie constet. sie dea poena ordinaria excusatur Uxor, ex is
capite amotis, obedientiae, Ecreuerentiae, maritum captum eximendo emanibus satellitum. Exemptio vero plene, Ec concludenter, non ex dictocorumdem satellitum . probari debeti Nuntio enim, ac Birruario asserentibus , captum fuisse exemplum , seu alias in executione suisse impeditos,
verberatos, aut aliqua inauria affectos, non creditur quoad plenam probationem ; secus quoad praesumptionem idcadminiculis concurrentibus, etiam ad torturam sic executionem impedientes condemnari possunt: usq; ad n . 8 . Et generaliter de Iure , in praemissis , emetu non secuto , affectus
non punitur: quare eximere tCntan S, he non perficiens, non condCm natur,
nisi in Statu Ecclesiae. vigore su . . Regulariter resistens Iudici , icti ipsiu, Osseialibus , de Executoribus, is
extra Ordinem Iudicis arbitrio puniendus est, propter turbatam iurisdictionem : eoque magis quando ageretur de ordine iusto: quia ii iuste exequentibus resisti potest . ea ratione , quia Iudex, dum iustitiam non facit, amplius iudex non est, sed priuatus: praesertim quando ageretur de damno irreparabili , scu quando procederet iuris ordine non seruato, seu exequi vellet sententiam nullam , aut Officials excederet modum suae executionis.
Verum s dignitas , & administratio 17 Olficialis si magna in dubio est ei parendum, de non parens ponitur 1 si autem si in vili officio. in dubio ei resisti potest: at in omni casu intelligendum est de resistentia legitima, non
73쪽
essta nata. similiter resistere licet quando Iudex ageret sine iurisdictione, aliquid extra officium sibi commissum , sue
pendente appellatione in casu appellabiliquid in nouaretr Iudex enim non deferens appellationi, Ni suam sententiam exequi volens , appellatione non obstante , de iure Civili triginta pondera auri soluit: de iure Canonico sudicis arbitrio punitur , quando causa est Ciuilisi si Criminalis, de iure Ciuili deportatui I de iure Canonico deponitur. At si non obstante appellatione faciat aliquem decapitari dolose , & iniuste, eadem poena mortis punitur. Et damum generaliter ludici etiam iniuste exequenti resisti non potest, quando alia uia ciuiliter. & sine armis succurri potest.
Carceratus , an in quando fit fideiussoribus relaxandus' c fideiussore non existente soluendo , an Iudex , vel
tarim pro eo teneatur. EGvLAM TER quando deliciam est leue, A poena pccuniaria tau tum venit imponenda 3 siue carcerat IstClericus, sme Laicus praestito fideiuslbre, vel de se repraesentando , vel indicatum soluendo;seu fideiussore deficiente oblatis
pignoribus, relaxatur: adeo ut ludex non relaxans sic carceratum, conueniri possit
in Syndicatu, dictione iniuriarum , si petatio excarcerationis si apud Acta regi strata. Verum s Carceratus , de delicto, de quo inquiritur, sit conuictus , vel consessus, quamuis dicat, se confestim per errorem , vel quamuis confessus sit extra iudicialiter in casu in quo inseretur tortura, licet agatur de poena pecuniaria fideius.
ribus non relaxatur. Relaxaretur tamen,
si appellaret dicendo, vel se inique condemnatum, vel inique grauatum in quam litate poenae; & haec quidem opinio, licet Alij contra, in iudicando, Ee consulendo sequenda, praeterquam in Statu Ecelesiastico, ubi per Bullam Pij V. aliarum Bullarum declaratoriam , de qua in Bastar. p. 2. fol. I 3 a. qua cauetur, quod si Reus
carceratus , vel etiam non Carceratus,
condemnatus si per ludicem ex sua prinptia confessione, tunc nullatenus executionem condemnationis impedit ex quacunque appellatione Interposita, fideiussione, seu cautione oblata, verum si Reus appellans non sit consessus, audiatur in
appellatione , si diues est , facto actuali deposito; si pauper, quod iudicis arbitrio
remittitur praestita cautione in serina de positi de soluendo poenam , in qua condemnatus existit, vel respective de se repraesentando toti si&C. usque ad n. 2 3. Appellans a condemnatione corporali non relaxatur fideiustoribus: sic,nec quan- 4do causa est in calculo ferendae sententiae,s Vsque ad illud tempus distulerit praestare
fideitilibrem. Quando autem Carceratus alias, vel ex carcere, vel sub fideius- ssone relaxatus aufugisset, etiam quod agatur de poena pecuniaria , non iterum relaxatur, fideius re dato, nisi quatenus arbitrio ludicis visum fuerit. Extende ad repertum in flagranti crimine, cum delatione armorum , vel alias ubi delictum est notorium & inanisellum; eoque sortius, si Reus esset iudiciatus ad romiram anc torturam inssiliam, quamuis esset Testis, ex Etistis autem Pauli III. in oratne se. Bustam p. I. οἱ ε 39. expresse prohibetur relaxatio Carcerari, nedum quando certum est esse locum torturae , sed etiam quando de hoc disputatur: vsque ad n. 4O. Et licet regulariser fideiussbrem non
inueniens admittatur ad iiiiatoriam cau- sitionem 3 de consuetudine tamen illam non admitti, nec in viro, nec in muliere,
nisi consulto Superiore, certum est Quan. do vero delictum est graue, & atrox, d liter quod pro eo veniat imponenda pc
ua sanguinis, vel alia corporalis; Carce - ratus fideiussoribus non relaxatur: idque non tantum, quando poena cst corporalis
simpliciter, sed etiam quando est corporalis in desectam pecuniatiae. Declarando hoc procedere, quando statutum de- τsuper loqueretur per verba denotantia
actum soluendi, puta dicendo: s non
solis ris, &c. secus si loqueretur non peractum solutiouis, sed per potentiam sol uendi , puta per verba: Iaas stacte n.n potuerit, transmutatur, m. quia tunc sCarceratus posset fideiussoribus relaxatus fideiussises haberent bona verisimiliter non peritura: Et haec tanquam magistralis distinctio , est attendenda , quando versamur in pecuniariis, quibus deficie
tibus imponitur poena corporis , eis non
silutist Et haee procedunt nedum in Lah teo, sed etiam in Clerico r aduertenta, quod isto casu poena corporalis , vel ei similis an imponatur, necne , pro delicto,
Pro quo Cisicus detinetui, inspicienda
74쪽
est dispositio iuris Ciuilis , non autem Canonici: & propterea ad hoc , ne Clericus relaxetur, sussicit de iure Canonico delictum reputari graue, & enormc , etiam quod non imponatur eo iure poena
Persona Nobilis magnae aestimati x o nis , diues , si Iudex illum innocentem existimet , nec adsint grauia indicia de praesenti , vel de futuro habere speret , quamuis agatur de poena corporali , potest uci in laxioribus stantiis, seu alibi loco Carceris detineri , aut fideiussoribus relaxari. Quando vero quilibet. es et in statu innocentiae , de absolutionis , tunc etiam non expectata sententia , quamuis agatur de pocua corporali, fideiussoribus relaxari permi titur. Sed aduerte , quod si crimen si graue , S: Iudex non habeat releuantia indicia, sed speret habere , relaxare non potest : &omni casu, quando sententia est serenda , Reus sub fideius re relaxatus , debet ad carceres teuocari, ne forsan , secuta sententia poenam corporalem inflistente , fugiendo , ii, II lam oludat. Et licet in dubio quis stfideiossoribus relaxandus ; hoe sanh in. telligendum, completo, & perfecto pro .cessii de non prius et usque ad nume-
Et lieEt, etiam quod agatur de poena
a corporali , iudicis arbitrio remissumst. an velit carceratos fideiussoribus relaxare , necne . ex quo haec materia rei xationis regu sit ad libitum Iudicantium , nec possit iudex redargui ι attamen hoc arbitrium non erit omnino liberum , de absolutum , nec expetidendum nisi ex aliqua iusta causa : quia lichi nemo possit pro alio obligari ad pc
Dam corporalem , tamen quando fideiussores obligarentur vi Custodes, aliqui dixerunt teneti ad poenam corporalem quod tamen in practica non seruatur: vs que ad n II.
In causa in initatis . fide indiei 33 adhibita, carceratus sub fideiussione de
redeundo liberatur , dummodo agatur de graui infirmitate , quo casu etiam
in delicto naui assignatur domus pro carcere sub fideiussones Si veris Ca ceratus sat pro debito ciuili , fideiussores non habeat , vel non habeat id neos , tunc faciendum est praeceptum Creditoribus , ut illum recipiant in domum silain t quod si noluerint, uel ad Hospitale remittitur , vel fideiussoribus etiam non idoneis consgnatur. In Statu
sic. A. in casu infirmitatis Debitotes Ci uiles relaxantur praestita Catilione iurat tia de redeundo , nisi per Creditores, praestentui alimenta, fic medicamenta: usque ad n. 79. In omnibus vero casibus, ubi Carcerati relaxari postunt fideiussoribus, intel- i ligitur de fideiussoribus idoneis, de idoneus dicitur fideiussor , qui tantum ha bet in bonis stabilibus, quantum importat causa, seu poena, de qua promittit. Srasitia diximus, quia mobilia idoneum non reddunt fideiussorem . si talia snt, vide facili exportati possint, veluti sunt
mercatores , qui multa habent in Nominibus. Si iudex ergo Carceratum relaxaverit sub fideius te non idoneo, ite- I qrum capi facere poterit, de per talem capturam non sunt liberati tales fideiutaresis autem recarcerari non poterit, iudex teneret de suo, de in Syndicatu conueniturrusque adn. 84. Notarius autem recipiens fideiussorem de mandato Iudicis, non obligaturi M. ιο generaliter liberatur Iudex ubicunque Notarius recepisset non eius mandato, sed ex propria ceruice, ut passim practicatur 1 ludex enim debet facere decre. tum , & Notarius recipit fideiussorem. Sed licet hoc casu Notarius teneatur de proprio; attamen fallit. Primo , s recepit approbatorem. Secando , si recepit de mandato iudieis. Tertio, quando Principalis est valde diues. Gaνso, quando reis cepisset de consensu partis expresb . vel tacito. ΔώιnIo quando crat soluendo tempore fideiussonis, licet postea effectus sit non soluendo. Et hodae multi II volunt , quod fideiussor non soluendo praesumatur, & contrarium asserenti incumbat onus probandi: quinimo , quod Iudex , de cuius mandato fuit receptus , teneatur , quamuis fuerit effectus non soluendo , post tempus fideiussionis a usque ad namerum 93.
75쪽
ARGUMENTUM. arteratum sub fideiussore de repraesen
s tus non reproentet, an er quando, ad quam poenam teneatur. , MI Eo v LARITgR sdeiussor prosita mittens reprasentare Reum sub
certa poena , illum non repraesentans, tenetur ad poenam conuentam' qua non expressa , adhuc tenetur ad aliam poenam pecuniariam ludicis arbitrio , quod equi-gem arbitrium cessat. Primo , quando a consuetudine esset determinata talis pce Da . Secundo. quando Reus,quem in iudicio sistere fideiussor promisit, inquireb tui pro delicio,cuius poena est determinata : qua poena non expressa, non tenetur fideiussor Reum repraesentare, & sc non posset contra ipsum agi ad aliud intereste partis ob non exhibitionem: sed verius est, quod poena non expressa, iudex potest vltra pecuniariam Fisco applicandam fide iustatem condemnare ad damna, de interesic partis, ob non repraesentationem : Z lacer multi dicant arbitrium non posse excedere modum, & summam,de qua in L.
eos, C ae attamen quando promissa est poena per sdeius rem une valet mulcia, etiam in excessurusque adn. 12.1 Fideiussoria obligatio poenata transtetiam ad haeredes quando quis simpliciter fideiusserit pro nominato maleficio: 5e licet Assi contra; hodie cessat omnis diss- cultas , cum Notarij semper stipulationibus Obligent principalem promittentem una cum suis haeredibus: ex quo non ex cusatur promittens, quamuis probet, se fecisse omnem diligentiam, nec repraesen tare potuisse , ea quippe ratione , quia in Praetoriis, & Iudicialibus stipulationibus, speciale est quod difficultas non excuset a poena,nis mors interueniat Rei repraesentandi ita ut non sussiciat, Reum simplicibter repraesentari, nisi etiam in carceribus consignetucisi enim Barisello tantum conrismasset sine famulis, Si illico, sue post,
presentatus aufugeret, non liberatur re praesentans. Quare concludens , quod reis praesentatio fieri debeat eoram Iudice , 3c ab illo debeat aeeeptari. Et licet regulariter exceptiones competentes Rco principali competant etiam fideiussori , haec tamen non habent locum in Criminalibus, in quibus fideiussor misi repraesentet, debet Omnino, luere, etiam quod velit iudicia in se suscipere. Ratio est, quia persona Rei in Criminalibus necessaria est , ubi agitur depcena corporali; secus in pecuniariis,in quibus per Procuratorem quilibet auditi potest:cx quo posset promittens, Iudicium in se suscipere t de id singulariter tene
A d exactionem vero huiusmodi poenae 3
conuentionalis, summarie, executive, flesne libello proceditur, nisi Iudex Reum velit habere ex alia causa: quod in tantum procedit, ut indici asserenti se velle )on ex
noua, sed ex antiqua causa, eidem non Credatur, nisi iuramento confirmeti Limitando , quod haec non requirantur. quando repraesentatio fuerit promissa ex quacunque noua, de superueniente causa. Reo mortuo, ut diximus, non tenetur 4 promittens ad aliquam pcenam, nec legalem , nec conuentionalem : Vetum hoc fallit. Primo, quando Reus principalis dolo , aut culpa fideiussoris obiecit. Se ndo, quando esset in mora repraesentandi, tunc enim mors superueniens non excusat.
Terrio, si fideiussor esset de soluendo iudicatum, vel condemnationem,non enim morte Rei condemnati , vel condcmnandi talis fideiusso expirati quia tanquam fideiussor quantitatis nina sibi datur impossibilitas soluendi, Zc sc est communiter receptum,& de Communi seruatur. Extende ad mutationem Status inempe squando Laicus tempore fi iussionis euaserit postea Clericus, tunc enim licet regulariter cum immutatus si forus, fideiussor non teneatur repraesentare: attamen, si accesserit de iudicatum soluendo; vel poena sit in quantitateotique tenetur. Promittens repraesentare Reum princi- cpalem, quando hic efficerotur Bannitus, distoluitur fideiusso. Et licet Alij contra, firma conclusionem pulcherrime probatam ab Authore pet decem principalis
Et amplia nedum si sit condemnatus, verum etiam si sit denunciatus, vel accu- T satus de nouo crimine hὶc pariter licci Abj contra, Ad de communioli i Prima opinio est multum aequat distincta tamen, videlicet i aut Reus , pro quo fuit praestita cautio , est simpliciter a cusatus , denunciatus , vel inquisitus, aut verδ etiam citatus, 3e in Bannor- situs , quamuis nondum condemnatus: Primo casu, si superueniant noua indi .a 8
de delicio, pro quo Reus est inquisius,
76쪽
& se Iudex habeat iustam causam reuocandi pro antiquo delicto, quem etiam
reuocasset, quamuis nouum non commisisset, sustinetur Secunda opinio, licet dura , S: tigorosa 1 scilicet, quod teneatur repraesentare: Si vero, nouo delicto commisso per Reum, nulla superuenerint indicia super antiquo , etiam quod pro n uo delicto nondum condemnatus sit, citatus , aut inquisitiis, tunc fideiussor non
tenetur repraesentare, nisi fuerit interpellatus ante citationem, & accusationem.
Et se serua cum si distinctio valde aequa,& rationabilis , licet bursae fiscali non
multum amica: usque ad n. To. Extende adhue. fideiustorem non te Ii neri, quando R eus esset condemnandus, vel condemnaretur ex delicto nouo post fideiussionem patrato ; quamuis smili Condemnato Offerretur saluus -conductus pro simili nouo delicto; quia cum Banna sint publica, & manifesta, saluus- conductus autem paucis innotescat Sc ideo cum occidi posset impune, tali periculo se exponere non tenetur, nisi fuerit condem
natus post moram fideius bris commissam in repraesentando, vel quando delicto commisso ante moram fideiussoris, Iudex illum requirit ad repraesentandum, L ob
non repraesentationem constituit illum in mora, antequam Reum hanniat, vel condemnet pro recenti delicto. Alis contra. Deretur etiam si deiussor Ps delictum postmodum secutum , suerit assectatum,oc ex eius parte procuratum. Et tunc deis I o mum propter baianum, S condemnatio nem Rei principalis liberaretur fideiussor, quando hannum proueniret ex nouo delicto , sectas si pro eodem a nisi confiscarentur bona ipsus Rei principalis T cum
ex tali confiscatione utique liberetur sideiussor, qui insuper liberatur, nempe praesentare non tenetur , si eius principalis fuisset carceratus tempore interpellationis. r a Pariter non tenetur repraesentare Reum, pro quo promisit ex vulnere illam, si ex dicto vulnere mors sequatur; omnis enim
promisso intelligitur νὸbus se sani bus iquate in proposito Statuti, quod pro vulnere imponit poenam Centum , pro homicidio vero Miste; promittens soluere iudicatum ex vulnere , non tenetur ad la Misie, secuta morte vulnerati. Verum in
proposto distingue, aut accusatio, selli in quisitio non est restricta simpliciter ad vulnus, sed etiam ad mortem , quatenus ex vulnere sequatur; AI tunc etiam mortu cura, renetur fideiussor: si vero de vulnere licito loquatur, M vulnus crat lethale , tenetur fideiussor etiam morte secuta: secus e contra, si vulnus mortis periculo vacabat: usque ad n s I. Liberatur etiam, si Reus fuerit captus
a Iudice pro eadem causa, ex qua praesti- ista fuit fideiusso : Extendendo etiam si Reus post capturam aufugerit , quamuis promisisset repraesentare toties quoties,& licet Alij contra, in consilendo/iudicando non recedas , stracth tamen in telligendo, dummodo aufugerit pro ea-dcm causa, ex qua fuit praestita fideiusso : secus si pro diuerso. Versim si quando aliquis pro diuersa causa captus, post r4 eius capturam compareret fideiussor, 3c instaret amplius nolle teneri . 8c ob id protestarctur retineri etiam pro causa , pro qua fideiussit repraesentare, liberabitur, si fideiusso fuerit simpliciter facta a secus si erat praestita cum clausula Tostes,
Reum in iudicio post sententiam: durat 13 enim fideiusso de ludicio ssti, tantum usque ad sententiam , S non ultra; quam istas sit adiuncta fideiusso de repraesentando, imo etiam de sando uνi, ae de ει dicis mandatis parendo secus si fuerit praestita de itidieatam suodo , vel stadiecta elausula nites , Etisfies r seu
diuandocumque ἔ quia tunc tenetur μ-
ptae sentare etiam post sententiam. Fide. iussor autem de ludicio sisti, licet regu - Is lariter non teneatur in causa appellati nis ; Contrarium verius in practica quando adest clausula nites : Si nisi fideiussor proprio nomine Iudicem nominaret, coram quo locum Principalem stare promittit rusque ad n. 1 2 s. Fideiussot de tepraesentando Reum infra ccrtum tempus, nisi repraesentaverit i tempore conuento , eo quia ad repraesentandum non fiterit requisitus, utrum teneatur, necne ν opiniones Clarissimo rum P P decertant ad inuicem. Author autem concludit, quod non teneatur.
licet in puncto Iuris contrarium sustineri possit, cum dies in proposito interpellet pro homine, si tempus ad repraesentanis dum fuit appositum gratia referendae repraesentationis i si vero fuit appositum gratia finiendae obligationis; ut puta quia
noluerit fideiussor teneti ad repraesentandum Reum, nisi infra certum tempus, vel etiam si idem tempus collatum est in voluntatem Iudicis . tunc requiritur in terpellatio infra tempus, si tempus est statutum : vel quandocumque temporis non
est statutum initium, & hoc ultimo casu .F a proco
77쪽
procedere potest prima opinio. Sed ad , g tollendum dissicultates seruandum est. quod fideiussor promittat repraesentate
Reum infra tempus certum, etiam irrequisitus , per quae verba cessant prorsus omnia dubia. Sed an pro hoc, mora possit purgari dicas , quod fideiussor in
tempore conuento RCum non repraesentans , possiet adhuc moram purgate , si Fisci , aut partis interesse habentis ius. factum non si deterius , S: se etiam post
condemnationem, nedum ante solutio. nem: eo quia condemnatus ad quantitatem respectu causae speciei, dando ipsam
speciem ante quantitati, solutionem, liberatur : Verumtamen si mora fuerit geminata , tunc nec etiam de aequitate Canonica illa pu gari potest. Et licet regulare sit, per sdemsbrem moram posse purgati intra paucos iues, seu breue tempus ; attamen si fideiussor promiserat tradere Reum insa sex menses, verbi gr.& se intra tempus praefinitum ex in dulget aliud semestre i intellige in criminalibus i & sic tantum tempus, quantum suit in sdeiussione praefinitum. Similiter si promiserit aliquem repraesentare simplicitet , & requisitus , sue ei lares compareat, petens sibi assignari terminum ad id effectuandum , hoc erit statuendum Iudicis arbitrio , consideta. ta qualitate facti, & longitudine absen. tiae 1 nec ab ipsa praefixione termini Latur appellatio. At si fideiussor permise. rit repraesentare rities , & ad omnem Iudicis requisitionem ; hinc sine dubio tempus praefigi non debet, sed ex aequitate latuit in conceditur aliqua dilatio a praesertim quando expresie rcnunciat imsuerit Legi jancimtis , C. de fideiussor. secus si tacite, quia nec etiam censetur re. nniaciatum per clausulam Toties, Otiones: quae operatur, ut per unicam, seii per iteratam repraesentationem non si satisfactum obligationi t secus si quis promiserit de tussicio sisti, aut de repraesen tando simpliciter, vel respectu certi Iudi cij, aut litis etiam adiecta clausula, Euan
doctingae , vel cum clausula Rursus , Itero ram , Puries. Ex quo conclude, quod promittens repraesentare Toties, quoties, non liberatur . nedum per unicam , sed nec etiam per binam, aut trinam repraesentationem; sed adhuc , totiei quoties opus fuerit, repraesentare tenet sed meo
Iudicio casus ille est impossibilis r quia
credere non possum, post binam repraesentationem, causam non tasse expedi tam Sc opus esse Reum iterum vocari rnecab ista mea opinione dissentit Author usque ad A. 66. . Quando fideiussor de repraesentando non repra sentauit ob minas, seu saeuitiam 1 IIudicis, cuius causa Reus repraesentandus
aufugerit, tunc non tenetur : stricte tamen intelligendo ; quia secus, si promi tens causatet fugam Rei .eidem denunciando saeuitiam Iudicis, suadendo, ne compareret; quia tunc a fiderisiore poena exigitur. Sed quid si iudex omissa via agendi contra fideiussorem, mittat satel - lites ad capiendum Reum , qui non ca plus aufugiat , an fideiussor dicatur ex hoc liberatus; quia impeditus ad reptae sentandum facto ludicis sitit; Subtilis est quaestio , de hinc inde DD. decertant: Author vero tesoluendo dicit, quod ii Iudex commisi capturam pro eodem delicto, pro quo fuit praestita cautio. tunc promittens liberatur. secus ti pro diuerso delicto: S ita conclude r usque ad n . i. Fideiussor datus in uno loco de reprae sentando ibidem Reum , non tenetur ali- 3bi praesentare, qiunimo completo ossicio Iudicis coram quo filii praestita fideiusso, obligatio resoluitur ex parte fideiussoris, licet firma remaneat ex latere principalis promittentis. Quod intellige de fideiussione data coram Iudice delegato,prout delegato, aut coram ordinario Ordinarii nomine expresso in stipulatione: secus mados deiusso eu et recepta coram ordinario sub nomine illius Dignitatisi quia tunc tr sit ad succestares, eum dignitas ossicialis in genete nunquam pereat, donec nomen illius Offeij dureti & licet unus succedat aeteri, idem tamen Tribunal, S: Iu
dacium esse censetur. Et tandem n Ieanetur fideiussor eum lepra sentare , qui
fuerat itidebith captust sed hoe dissicile
est in Practica obtinere, cum sic promittens approbet capturam, nec amplius de eius nullitate dicere valeat, praecipue si in stipulatione adiit renunciatio generalis. Bene verum est quod non teneretur, 14 si Fiscus accepisset possessionem bonorum confiscatorum ipsus Rei , quem quis
repraesentare promiserat, tunc enim censetur liberatus ex confusione actionis:
quia sibi necesse esset repetere a Fisco quidquid soluetet, non repraesentando I quod esset inconueniens : vsque ad finem qu si nu. Sic Author.
78쪽
De Carcer δἰ Carcerat. aest. XXXV. 6 sEX QUAEST. XXXV.
Carcerati contractus, in obligatio, an , Or quando valeat. M EavLΑRr TE R. Omnis promisso , obligatio , seu contractus a Carcerato in carceribus factus, minime valet, Se ipse Iure est nullus, nec validatur quamuis carceratus positius in sua li
bertate extra carceres , attamen ciIstodiatur . contraxerit: nec etiam iuramen to firmatur, etiamsi non vi, aut mel ,
feddonte se obligauerit, quia per clausula in stantὶ, non probatur sponte factum
instrumentum, Cum etiam per metum talis clausula censeaturadiecta.
Extende , quod nec valeat consessio facta in carcere. & sic facta nihil praeiudicet in Civilibus , secus in Criminalibus. Et quod ni is nec etiam solutio valet, sue fiat in carcere, siue sub custodia militum , eoque minus in carcere priuato: Ex quo nec valet pmmissio facta ad instantiam carcerati, seu calcerandi , quia metus, de suspicio metus, aequiparantur: usque ad n LI. Regula proposita fallit in carcere ius o ; quia data iusta carceratione , vaIet obligatio ad fatiorem Tctrii a licet nulla sit ad fauorem Officialis Iudicis , vel Custodis. Regulλ enim proc dii in Carcerato Contrahente cum Carcerante, seclis Cum aliquo Tertio, quia cum hoc valet contractus, nisi iste Tettius suisset particeps illius Carcerationis, aut contrahe rei ad inlhantiam Carcerantis. Et sicut valet contractus Carcerati ad ita fauorem stactus , ita valeret initus cum aliquo Tettio pro sua liberatione etiam quod factus fuerit in carcere priuato. Sullinetur insuper quocumque casu, si post cam cerationem sequeretur ratificatio , nisi ista fieret metu durauru : usque ad nu
Non impugnatur etiam testamentum Calcerati, nisi fictum extiterit ad seu rem detinentis: imo etiam ait illius fauo- 7 rem valeret , quando carceriatio fuisset
iusta. Et sic ammaduerte , quod nulla considetatur differentia inter Contractum ves Testamentum, utrumque enim quidquid sit de iure, de consuetudine valet , dummodo carceratio fuerit iusta, Solicita. nec ullus metus, aut vis intem nerit ι quia secus, data iniustitia carcer tioniς , Se mctus incussione ; usque ad
79쪽
Qv ps T. XXXVI. DE INDICIIS , ET TORΤvRA.
Indicium quid, o quoiuplex si quid praesumptio i quid si licio quid coniectura equid argumentum quid signum i quid adminiculum k quid opinio ' quid fictis' qvid probatio quid semiplena probatio ' quomodo inter s
scilicet per depositionem unius Testis de visu, per comparationem litterarum, perscripturam priuatam , per praesumptionem non urgentem. Dividitur etiam probatio tripliciter, nempe in uidens, simam 5e clarissimam , quae fit per priuis legia, & instrumenta indubitata: In eaidentem Sc claram , quae fit per Testes, vel facit euidentiam 1 in minm eataensem EE. minus claram, quae fit per hominis coniecturas. Iterum distinguitur in uaturalem , quae est ea, in qua nominatim sine hominis arte reperimus quod intendimus: Δ: in arrificiatim, quae tota in arte consistit, Ac versatur: usque adn. 27. Indicium pariter multis modis a DD.
diffinitur i sed stricte sumptum, est fg-
num informans animum iudicis ad suspicandum. Aliud est indalitastim & plenum , aliud dubitaram est , quod arctat .
mentem Iudicis, vi omnino credat, nec possit in contrarium inclinare i siue demonstratio rei per signa sussicientia, per quae animus tanquam in proprio existente centro quiescit, de ulterius inuestigare non curat. Semiplenum & dubitatum est, Praesumptio mouens animum ad aliquid credendum , donec contrarium probctur . vel contrario iudicio elidatur. Indubita
omnis disciplina recte a vocabulorum cognitione incipiat , 5e termini sint prius
intelligendi antequam aliquid determinetur, natura enim ab Elementis incipit in primis ergo dignoscendum est quid se Probatio, de alia de quibus in Sammaria. I Probatio itaque pluribus modis a DD. Aissinittit i sed eum in dissilitionibus in Legali scientia, exactius requirendis aut parum, aut nihil insit utilitatis, cum potius descriptiones vocari debeant. διcas, probationem esse ostensionem rei dubiae per legitimos modos Iudici faciendam, in causis apud ipsum Iudicem controuerss. Distinguitur & variis modis a DD. sed quia cum At hoc parum reserat, generaliter loquendo dicas probationem aliam esse plenam, aliam semiplenam. Prena, quae tantam fidem facit, quanta ad s-niendum controuersiam sufficit. Semipi nAE , per quam rei gestae fides aliqua si Iudici, non tamen tanta, ut iure eam sequi debeat in sententia dicenda. plena inducitur septem modis nempe per Testes, scripturas , confessionem , euidentiam facti, iuramentum, praesumption , Scfamam. Semiplena per quatuor modo. ,
80쪽
tum dicitur illud, quod a Lete approbatum est, resultat ex pluribus dubitatis indiciis , de sum .it ad torquendum. Aliud
et proximiam , 3e aliud remoriam. Proximum , quo potito , ponitur criminis es-fectus; de quo remoto, remouetur de iIlc.
Remotum quod non respicit immediate veritatem rci, scd circiuallantias,vel quod non tinxit negotium. Aliud est Dud, aliud graue, aliud gν Usimum, aliud simplex, 3 aliud υνgens aliud indu Iasum. Leuia sussiciunt ad capturam , de ad inquiren, dum, grauia ad transmittendum inquisitionem , dc ad torquendum , grauissima 4 ad condemnandum. Leve est illud, quod
frequenter de faciliter contingit abesse: graue quod frequenter de facile contingit adesse. Alia sunt n/tessaria, alia credibi-bilia, alia m/ris mitia, alia vero non ν I pugnausia Necessatium , quod ex instres mento , vel alio simili continetur, ε ne
eessatio conficimus quod intendimus , de summi ad eondemnandum. Credibile, de Verisimile quod tantum ad torquen-ε dum suffieit. Non repugnans , quod sola suspicione, vel leui tutis praesumpti 7 ne nititur. Alia sunt facti, alia sunt iuris i de alia iuris tantum, alia hominis,alia Iuris de de luter usque ad n c6. Praesumptio varie pariter diffinitur as DD.&ex dictis variis collogo esse veris- militudinem veritatis necessatio non astringentem. Alia est Iuris tantum , alia hominis , de alia raris O ae Iuνe. Praesum-s ptio luris est tomissis alii si applicatio animi Legislatoris seu lodicis ad verisimile,
onus probandi contrarium transserens. Hominis vero est quidam conceptus causatus in mente ab aliqua praes abili coniectuita, vel suspicio causata in animo ludicis ex variis coniecturis , arguisentis, vul mediis ι quae eius arbitrio remissa est quia in ea non potest dati certa doctrina, cum nascatur ex variis causis. Iuris &de Iure est status a Iure promulgatus ex indubia coniectura . dicitur talis quando
Lex super praesumpto firmat pedes , ecstatuit, nec probationem contrariam regulariter admittit. Ex quo insertur quod ii Statutum introduceret aliquod genus probationis, velletque esse plenam probationem , diceretur praesumptio Itiris.
Plaesumptio hominis 1 stinguitur in leuem, vehementem, de violentam. Lois,
in qua adest parua coniectura mali , δε 3 multa boni. 'semem, est applicatio animi boni viti ad tem valde verisimilem.' molensa, ex qua animus iudicantis, in contrarium trahi non potest, nec eius intellectus in oppositam conscientiam verti de dicitur aliquando Iuris 8e de iure. Item Alia est temera in , dc alia polatilis: i a Temcraria, quae oritur ex leui causa, Se aequivoca coniectura, vel ex depositione vilium personarum. Probabilis, quae ori- a 3tur a grauibus pet sonis dc ex graui causa, vel coniectura veris innit. Item Alia ethuasura, alia non natara, sed ab humanis
principiis sumpta : Ab humanis princi- 14 piis sumpta . quae nascitur ab indiciis , 3e coniecturis, humana lege, Ac ratione probatis. Naturae, quae non ah h, i smana ratione, sed a naturali ortum habet. Primae datur exemplum de eo,quem
probatum cst exivisse de domo , ubi Qui cpertum cadauer vulniratum, vel occisum , cum ense nudo M cruciator Secundae , in muliere hac habente in mammis, ex quo praesumitur corrupta 8c grauida, vel enixa. Item Alia necessarra, alia cre- Is ditius seu verisimilis, aliamin repagnans. Necessaria, quando aliquibus positis , necessario inde evicimus quod intendimus. Credibilis, cum aliquibus positis verisimiliter, de rationabiliter, non autem
cessario sequitur quod intendimus. Non repugnans, quae est hominis: usque ad i
Fictio pariter multis modis di Tnitur: sed tradita a Bait. definitio secundum Au- istho rem est recepta:-est in rc certa,eius,
quod est possibile , contra vexitalcm pro veritate a luce facta assumptio. Est tirplex, ncmpe inductiva, priuatiua , de transsiati- i'ua , seu extensiva. Iudiretiua , quando Leae fingit quod non est: priuaritia,quando e contra Leae fingit non esse, quod estinansa/ιtia, quando Lex singit id, quod est uno modo. esse alio modo : δί sc quaelibet istarum fictionum ab efficienti caua nomen sortitur. Fictio inductiva, est itire certa, non existcnte possibili,& pto existente a iure facta assumptior Privatiua est in re existente possibili non existere, pro non existente a iure facta asi,mptio: Translativa, seu extensiva, est ita re ccita uno mcdo existcnte, alio modo possibilia Iute facta assumptio: usque ad n . I 32. Coniectura quid fit 3 a DD. varie deis scit bitur. Author vero approbat desiliis a citionem Manticae in tras. ae Coni cI. Ita. s.
Πι. i. qui tandem dicit, quod Coniecturast vera Sapientum opinior dicitur a coniectu, i st directione quadam rationis ad veritatem. Vnum, Ac idem est cum praesumptione, eamdemque patitur divi, hisonem: ideo alia est hominis, alia Iuris, tantum, alia Iaνιι o de Iare. Hominis,