장음표시 사용
91쪽
is Mutus, εc surdus a natura, nec torquetur, nec damnatur : verum de hoc videmsea, 9 .c IIT. 7 Epitcopus non torquetur, licet contra eum indicia sint urgentissima, vel grauis sima : quia hoc casu tatuum cxtra ordinem punitur. Infirmus, seu Valetudina-18 ruis, aut aliquo membro debilitatus, torqueri non potest, nisi habita relatione Me. dici iurata testantis, hoc fieri posse absque
periculo: usque ad n. 9 3. Seruus non potest in Dominum tor is queri: quod quando verum sit, necne Author te remittit ad Carrer. in pracr.
Crimin. tra T. 2. g. circa tertium I num. 2.
Et generalito si torqueatur non torquen- o dus, confessio ciusdem. licet ratificata, non valet: dc ludex arbitrari E punitur, Sceidem de facto resisti potest. v etum omis i nia praedicta non considerantur in criminibus exceptis : in quibus , dic pers aepritu legiatae, seu a Iure quomodocunque torqueri prohibitae, utique torqueri possuntiexceptis sane Septuagenario, Puero 22 minore septem annorum , Muliere praegnante, 6c infirmo, quando in iis adesset periculum mortis ad relationem Medicorum : dc tamen isti prohibiti torqueri,possunt terreri, deueniendo usqlle .IL primum gradum torturae inclusiue , excepta praegnante. Et in casu, quo Reus, vel pro-13 pter aeratem, vel propter dignitatem torqueri non possit, attamen extra ordinompunitur, vel Principe consulto etiam torquetur et usque ad n II.
ARGVM ENTUM. Tortura in qua causa inferri possit,
ET N quibus casibus inferri tortura
non posse, de quibus 3 satis in praei cedenti demonstratum est : Nunc scien dum, quod ubicunque a Iure contrarium non reperiatur expressum , vel quando veritas aliunde haberi non possit, indiciis legitimis praecedentibus, tortura insera-2 tur. In criminibus ergo capitalibus in qui
bus poena corporalis infligitur , absque dubio tortura permittitur , etiam quod
postea poena essiciatur non corporalis 'ex aliqua causa minuente, seu exolsante delictum : ea ratione, quia primordialis natura est attendenda. In leuibus vero non cadit. Et quae ad proposirum dican- 3tur leuia, ultra ea , quae deduximusInuis,g. I S. sunt; v. g trahere quempiam per
capillos , proij cere lapides in aliquem, omnia delicta commissa sine dolo; armorum prohibitorum delatio ; ire de nocte sine lumine i ludete ludo illicito vel noxio ; percutere aliquem pugno, furtum, seu aliud delictum commissum in re par ua; surtum domesticum; dc verbalis iniuria. Leuiuscula vero crimina dicuntur, cuipiam capillos euellcre , pessumdare pedibus , impingere colafos, conuicia ingerere , iniuriam verbis inferre. Et quia cx qualitate poenae cognoscitur grauitas, suci delictorum veritas , idcirco tortura non insertur ubi vena imponenda poena pecuniaria , etiamsi delicti poena pecuniaria emceretur amictiva per re iterati
nem. Et licet poena libelli famosi regula- sriter videatur capitalis , tamen quando in libello non infamatur quis de iniuria, cuius vigore poena capitalis sit imponet da , non pro dicto libello poena corporalis infligitur, sed ea tantum , qua fuisset plectendus ille iniuriatus, si esset vera iniuria. Alsi contra: sed non recedas pro veriori,
communiori , dc aequiori opinione: usque .
In ea a Civili, dc pecuniaria, absque dubio tortura inserri non potest: de hinc νinsertur, quod ex causa damni dati in agris, sue agatur de occisione animalium, siue de quocunque alio damno illato in animalibus non admittitur. Et Iicet multi gdixerint in causa ei uili ardua inferri posse, praecipue senior Authis hoc dicit ridic
tum , nec in practica ullo modo seruatur. Quando vero causa Ciuilis, 3c criminalis haberet crimen tale annexum, ut de sui natura Reus torquendus esset, tunc infli gitur. Et singulariter tamurantur Merca- νtores falliti, dc decocti, ut indicent pecunias ipsis datas, quas denegant haberet:
ec illativeAEtiam in causa usurarum,quam
do criminaliter agitur,de ad restitutionem usurarum, dc ad poenam. similiter quan i rido agitur de rebus exportatis, εc ad fiscumspectantibus , puta In causa thesatiri inis uenis, dummodo inquisitus sit malae famae.&ὶ adsint legitima indicia doli, quinimo etiam pro interesse ciuili , ex criminalidcsccndente,contra eum,qui criminaliter
molestari non potest, quia fuerit a Principe aggratiatus, vel cum fisco, bc Praeside composiverit: usque ad n. 3 .
92쪽
tigiatum , an, quando, O quale oriatur ex aeposition ocij criminis contramculpatum ut eo.
VT Most nostet , ut facilius intel-r ligatur haec quaestio , qtiae nondum a ludicibus, fle aliis in Curiis venantibus satis intellecta videtur, duas Inspectiones Proponit. Prima , an, & quando Reus possit de consociis, de complicibus inter in x rogari. Altera, an , & quando interrogatus, de sociis, faciat contra ipses indi-eium 3 Sed quia D D. promiscue loquuntur , Regula bipartita proponitur, & Negatiua: quod videlicet, Reus non solum non possit de consociis interrogarii verum etiam si interrogatus i casu quo de Iute interrogari non debuerat) aliquem nominet , M inculpet, non faciat indicium
ad torturam contra dictum inculpatum , Ec nominatum , siue sit examinatus ut
Testis, suὸ uti principalis, quoad se s &Testis quoad socios: in criminalibus enim
generale est , quod socius criminis non recipiatur in Testem, nec ut accusator. , Et in tantum socio criminis non creditur, ut nec etiam admittatur: quamuis deponat pro exculpatione consectatu: Verum haec quaestio ab Authore ardua reputatur, nee bene DD. in specie considerata, quia hine inde proferuntur opiniones P trum contradicentium. Diceret tamen
ipse, quod s inquisius de aliquo delicio,
Puta, vulnere, vel homicidio in rixa commisb, vellet ad sui fauorem inducere in 4 Testem, unum , vel plures ex illis, qui in rixa interuenerunt, ad hoc ut deponerent, dictum inquisitum in ea rixa non interuenisse; utique tunc non debent tales recipi in Testes, fit Testes dicerentur quando extra carceres, de extra reatum ad inquisti desensionem ab eodem inquisito doducerentur : quod poterit contingere. quando de eodem delicto fuerint aggratiati, vel si condemnati poenam soluerint: 3 hoc casu ergo non debent recipi in Testes;&s recipiantur, non eis creditur. Sede conuet , s non siit inducti tam amTestes a Reo, sed per lucticem capti,cam cerati, & examinati, de compluribus interrogati l quando id fieri permittitur dicant Reum inquisium , non interueis nisse, & in tortura suum dictum confitiament , in hac exculpatione, eis creditur. Sed quantum prosit dicta exculpatio 3 di- gras, quod si est conuictus, tunc non tolia latur dicta probatio: si vero si tantum indiciatus ad torturam, tunc ex dicta ex culpatione debilitantur indicia, adeo ut torqueri minime possit. Verum si non sit conuictus , nec indiciatus i sed tantun proprio ore confessus , nisi praecesserint indicia , consessio ad mihil redigituri sed si confessio in tortura emanauerit, praecedentibus indiciis, adhuc testat elisa i quia ad probandum errorem consessionis,sunficiunt elisa. Sed si exculpatio proueniat Tex socio extra carceres, nihil prodest existendendo quamuis inculpatus, sue Exculpatus, esset bonae famae, aestimationis, cuiusuis dignitatis, de gradus , quamuis sacerdotalis: vsque adn. 1 F. Contra hominem malae famae, viruindictum socij criminis faciat indicium ad ttorturam DD. non bene conueniunt:
Atishor tamen scedere distinctionis co ciliat , dicendo, quod si sumus in criminibus non exceptis, & in quibus Reus de Iure non potest interrogari de complicibus , tunc ex tali dicto indicium ad to turam non oritur, etiam aduersus hominem malae famae: si vero simus in criminibus exceptis, simile dictum iuncta in la fama in Ipars, ad torturam extenditur. Generaliter vero depositio socij cri- sminis non facit in dieiuni ad torturam, quamuis in tali dicto perseuerauerit usque ad mortem: de in proposito socius S par ticeps dicitur non solum ille , qui eiusndem delicti numero fuit Soc ius sed etiam in diuerso crimine connexo ut puta,quod
unus sit causa, vel occasio alterius, ut est leno cum adulterio, mandans cum mandatario: vsque ad n 34.
Vtrtim dictum duorum, vel plurium sociorum criminum , faciat indicium ad i itorturam DD. altercantes contendunt:
multi enim volunt, nedum facere indi eium ad torturam, sed etiam ad condemnandum : Multi vero neutrum admittunt. δειεον dicit, quod in criminibus exceptis , & ubi possunt interrogari de consociis, solum ad torturam faciunt indicium, non autem ad condemnandum. In farra multi contendunt, non posse i iinterrogari de consociis: Verius est , hoe esse permissim ide quod talis nominatios proueniat a fure insigni, & famoso, sed a fure in stitio qualiscato, & quod per se
solum minime potuisset committere, siti sciat ad torturam, iunctis adminiculis.
93쪽
In crimine fiasi aliqui asserunt Reum
de se confessum non posse de consociis interrogarit de specifich loquuntur de Teste confessio, se falsum deposuisse. Contrarium alteri tenent : EcAathor generaliter profitetur hoc setiposse, extantibus indiciis , quinimo testes, se falsum deposuisse afferentes, de consociis interrogandos esse intrepidε firmat. in Homietilio Reus de se eonsessus, non potest de consociis interrogarii &est vetissimum, nisi praecedant indicia
Extende ad erimen Simonia, ubi, sx4 agatur criminaliter, socius indistincte non admittitur; si vero ciuiliter, ad mittitur . si est socius criminis. & non
muneris: ex text. cap. t. ae Te b,ns.
is Verum si Symoniacus sit diffamatus, potest interrogati . & facit indicium secundum aliqDos, sed quod talis depositio nora noceat in culpato Simoniaco : quando agatur ad priuationem beneficio, Rosa saepe saepius tenuit admitti di usque ad v, 3 6. ε Generaliter in casibus exceptis arare, dc in quibus ius statuit posse de se consessos , de aliis sociis interrogaris certum est quod si confiteantur, faciunt indicium ad torturam contra no-δ minatos. Dicuntur in proposito erimina excepta, quae Reipublicae pestifera sunt, &.bonum publicum nimis laedunt ;, veluti crimen laesae Maiestatis diuinae , vel humanae ι Conspiratio,& coniuratio, ubi admittuntur Testes,& participes criminis, etiam quod pro hoc pretiam recepissent. Crimen falsae monetae , quod comprehenditur crismine laesae-Maiestatis r Latrocinium, grassatio viarum , Assassinium , inig quo Assissimum Ae mandatoribus intcrrogari posse, innumeri di eunt i Echoc est generale in omni mandatario,
quando non apparet in eo causa, cur
ad delinquendum ex se ipso motus fuerit : In Sacrilegio, in quo socius criminis admittitur ad testificandum i In Malefieis , & Mathematicis , qui de
consociis interrogantur , & torquentur , cdm sit delichum, cuius extirpatio spectat ad omnium salutem. Iud lictis occultis & disseilis probationis
in quibus vetitas aliter habeti non po- istest. & isto casu socij reputantur Testes idonei, de omni exceptione maio- Iesi ex quo non solum socius unicus facit indicium ad tortu tam . verum si
plures sol, plene probant,& suificiunt
Sed ad hoc, ut in proposito dicatur, veritatem aliter haberi non posse, requiritur , ut delictum sit tale, quod nec
interuenerint, nec interuenire regulariter soluerint testes idonei. & sc viaetu , & habitu , veritas alias haberi non possit. in crimine Adulteri j, in quo admit- totiantur ad probandam vitam meri traciam ij, qua cum meretrice peccarunt: qui nimb dictum unius Nobilis, asterentis. se pecuniam dedisse molieri ob copulam, susscit, iunctis adminiculis,
In crimine Sodomiae, & in stupro xx commisso sue cum mare , sue cum scemina, & sue sodomiam passos, sast maior . sivh minor, quando sod mitatus suit patiens, non sponte, sed per vim: Alij contra. Resolutiuh verti Aathον dicit, tale dictum ad torturam sciscere, iunctis adminiculis. Non autem potest sodomitatus interi Ogari delenonibus, mediatori bos,& similibus, is adsint indicia, quod alias litteria nerint i vel simus in consessato delicto. Et hoc unum nota, quod nunquam dictum sodomitati faciat indicium ad torturam nisi illud fuerit etiam io io
In Lenocinio, ubi admittuntur so- xacij ctiminis. in crimine stippositi partus. in quo paritet depostici duarum mulierum plenε probat, quando agitur Civiliter ad priuandum liaereditate patetna s-lium suppositum: quia si agatur criminaliter contra supponentem, debent praecedere indiciat usque adn.Ios. Multi sunt distinguentes cum saνν. non posse inquis tos interrogari de consociis in delichis commissis ad alterius iniuriam: secus in eis, quae committuntut ad propriam commoditatem, prout sunt latrocinia. 8c similia sed haec distinctio non receptat & contra eam insurgunt acerrime quas Legiones integrae Patrum ; qui quidem
verius dicunt, & sunt amplectendi. In delictis veth, quae de sui natura solent cum pluribus committi ι de se 1 confessu si
94쪽
confessus , potest interrogari de partici. pibus i Et licet Alii contra ; ab ista conclusione, uti verissima, & in practica set. 2 S uata, non re das.. Imo extende, quod de consociis detur interrogatio, quando delictum est. tale , ut verisimiliter , nisi cum pluribus non fuerit commisiim : seu quando adlint indicia, quod a pluribus fuerit vel commissum , vel tractatum rusque ad I i l . in Civilibus, quidquid pro , SI contra, varij uaria dicant , conclusiue procedit, quod socii admittantur, non ad plenam probationem ut aliqui voluerunt a sed tantum ad aliquam prauumptionem faciendam ; vel, &. melius , quod ad plenam probationem admittantur, si de cri-27 mine fuerint emendati . scrui quoque etiam in Criminalibus pollent de con sociis interrogati: & generaliter quicunque socius. iiiii csset periurius, infamis, criminosus, seu alios pareretur desectus. Et licet, quidquid sit de Iare de Consa rudine Reos confessos semper interrogari de consociis, Contrarium est verius ,&seruandum t usque ad n. 12 DVtium dictum s eij criminis faciat indicium ad tortulam vel ad inquirendum λDD. non concordant: Author distitimi aut dictum socii criminis est adminiculatum , vel nonῆ si est adminiculatum, siue simus in exceptis, siue in non excepti, , semper facit indicium ad inquirendum :3o s vero.non est adminiculatum , iterum distinguit; aut quaeritur utrum suiliciat ad inquirendum , aut ad transinittendam in . quisitionem : primo casti indistincte, Min quibus iique delictis satis est ad inqui. quirendum; si vero agatur de formanda.& transmittenda inquisitione, in criminibus exceptis, ubi pomisi est interr gatio de consociis, sola nominatio suiscit ad inquirendum. Ex quo insertur,quod 3 3 ubi agitur de Reo interrogando de conso. diis , interrogandus non est de persona
consocia in specie, sed tantum in genere, nisi de specifica extent indicia. Et quia 31 socius propter de ichi confessionem reddi.tur infamis , tanquam talis nunquam admittitur sine tortura . quae infligitur pro habenda confirmatione depositionis; nec sufficeret illa, in qua delie iam consessus suisset: postquam autem rati scaucrit confessonem tam quoad se . quam quoad socios, poterit ad confirmationem suae confusionis , ut socios magis assciat, Ac ad purgandum infamiam, poni in tortura; 3 3 quae isto casu leuis esse debet. Fi tale dictum ubicumque , & quocunque casu nunquam faceret indicium, nis esset iuratum i qum imb etiam iuratum de per se ad torturam non sufficit, nisi alias sit adminiculatum. Quae uero debeant este 3 ista adminicula 3 quinque recensentur ab Aashore DD. opiniones, quas pcnus cum videre pol is, cum nimis longum esset recensere : sed in specie illa adminicula
erunt. Primo, quando cum nominatione concurrunt I clics de auditu. Se udo . 3 Fquando concurrit vivis Testis de visu omni exceptione maior, SI idoneus. πνIIo, quando concurrit inimicitia nominatio cum occiso. irro, quando concurrit fama contra nominatum. αuturo, quando concurrit fuga eiusdem nominati. SexIo , quando cum nominato. N nominande concurrit amicitia. Sepsimo , quando cum socio criminis concurrit secreta allocutio. Et ultra praedicta necesse est, 3 stalom nominationem adeo esse verisimilem, ut ultra adminicula praesita ludex
ccrto credat nominantem non mentiri.
Ac magis specifice, dictum socii crimi- Dis nullum facit indicium ad torturam , quando aliunde si infamis, criminosus, inhabilis, seu patiatur alioς defectum p cipites si inimicus , aut periurius, nisconcurrant grauia adminicula , ex quo idem est in vario, de contrario in suis de- politionibus. Et l, et aliqui dixerint, nec 38 ctiam facete indicium , s sponte nominauerit , hoc non admittitur in practica, nec veri scari potest nis duobus casibus pr/ma , quando non carcerat iis , sp xc, 3 sde sua propria voluntate ludicem adit, sponte crimen reuelando. SM A , in sponte reuelante delictum , de quo a ludice filii sibi promissa impunitas. primo enim casu, succedit loco Accusatoris. Secundo autem, dicitur corruptus promis- go sone impunitatis: & ideo si falsum diYerit de se, Se alias. acerrime piinitur: pr ut ego memini alias practicasse de Anno 161 O. Radicolari, ubi quemdam de Casciatis reuelantem sibi mandatum esse impartitum a Carolo de Miglioris . data certa quantitate pecuniae pro occidendo Laurentio de Sartis i. C. cum postmoduin retractasset confessionem dicendo , se falsum deposuisse ad triremes per quinquennium condemnaui. Et tandem nul- η Ilum iacit indicium, quando talis nominatio emanauit in toltura non legitime data: puta ,sine pra cedentibus indiciis.
95쪽
EX RU EST. XLIV. EX QUAEST. XLV.
Indicium, an , quando, O quale oriatur ex aqHitione Mauatitur j
D videndum, an, & quando dictum Mandata ij faciat indicium
contra mandantem ; praemittitur, quod quando apparet de propria causa , ex qua quis motus fuerit ad delinquendum . tunc non possit idem delinquens de Mandatoribus interrogari: secus si adessent aliqua indicia concludentia. Consultores, se tores , Persuasores, Auxiliatores, & smiles interfuisse. Tota dissicultas versatur,s Retix dicat, se deliquisse de mandato alterius, an & quale faciet talis inculpatio 3 indicium λ Aushιν Regulam negativam adducit. quod scilicet Mandatarij dictum
nudum , contra assertum Mandantem, nullum indicium faciat ad torturam, etiam quod sit in ore duorum mandatarion in , scia plurium . nisi tamen sint contestes. Regula tamen non procederet, 4 concurrentibus praesiimptionibus : esique sortius conciirrente ste de auditu traditi mandati. Et quia si mandatum fuerit
minime acceptatum , sed recusatum tunc cum cesset ratio criminis, & infamiae, reuelando tanquam bonus vir veniat laudandus, aliqui dixeriant ex hoc dicto contra mandantem indicium ad torturams oriri. Contrarium tamen est verius, nec
immerito : quia quilibet posset damnum inferre, & lacerare proximum, & ideo, nisi mandatum aliunde datum , & non 6 acceptatum probetur, nihil valet, & nihil infert: eoque magis, si mandatarius diti post mandatum sic reuelasset : usque ad
7 Specialiter Assastinus contra mandantem facit indicium ad torturam, concurrentibus adminiculis r quibus descientibus sufficit ad instructionem: & e contra, eius exculpatio prodest, adeo ut mandans torqueri non possit , nisi in contrarium s urgeant coniecturae. .Tandem in simili dicto mandatarii, ea necessaria sunt, quae requiriantur in nominatione sotij criminis: valet enim argumentum tam negative quam assarmative . de socio criminis in genere. ad mandatarium in specier usque
In Actum, an, quando, in quale oriatur
ex depos ii e Testis dicentis , s
dato alteriuriaei E s T i asserenti, falsum deposuisse, mandato alterius praecedente, a seu praemio recepto, nec fides ei praestatur, nec indicium ad tolturam sufficiens contra mandantem insere. Et quidquid Alij contra; firma Regulam, bene comprobatam ab Aia sονe i obiectis respondente. Eamque ampliando concludas, dictum Testis corrupti indicium non facere contra corrumpentem ad inquirendum specialiter: licet secus quoad capiendas informationes. & secundum practicam etiam ad capturam. Extende, quamuis depositio praedicta in tortura consi ismaretur. Verum si essent duo, vel plures, a aduersus corrumpentem testificantes, nisi is aliquid releuans allegarct,facerent equiisdem indicium ad torturam . & si cum eorum dictis praesumptiones vehementes concurrerent, non esset absurdum dicere, locum dari condemnationi , secundum
Et quamuis asserant multi, quod solum tentatus ad falsum deponcndum, qui non promisit se corrumpi, faciat indicium ad torturam; Contrarium est verius:
quia non ossicit, nisi iunctis praesumpti nibus, seu adminiculis I sed si ipse Testi ab inculpato fuisset ad examinandum 4 transmissus, & de subornatione depon
rer contra inducentem , ac de salsitate depositionis constaret I utique sum ceret ad torturam , nisi intra se varius, aut periurius a principio negasset subornationem, deinde fuisset consessus: adeo ut requiratur ad sormandum simile indicium , quod uni contestes; licus si lingu- ς
lares, & singularitas versetur circa diue iam eausam; quia his sine dubio testes non conitinguntur, & tantum probat unus quantum mille si vero singularitas non ssit circa causam sed circa locum, tempus, modum , & smilia; coniunguntur ad in sigendam torturam : & ita tene, eo adiecto, quod in hoc Teste corrupto de corruptione deponente, omnia requirantur Tquae dicta sunt in socio criminis requiri.
96쪽
cipalis, velut Testis pro inculpatione inquiliti, si pollui in patibulo ad suae 'cori
Indicium quale oriatur ex inculpatione quoi olantis, etiam tis in articulo moriis. 0uid de exculpatione,
rio , asserentibus sepia to corruptos.
T dilia iuste in praesenti quae ilioneis i pro . edatur, qui satis utilis .& ne cessaria ell, veniunt plutes distinguendi
casus Et Primus crit in eo, qui graui infirmitate Opproslus , propter vulnus, iaos ensam libi illatam, ac in mortis arti .culo conititutus. nominet oficia ictatum. Huic autem Vtrum sit cred dum, necne varie DD. tunc inde contendunt. Sed quod ei non credatur, verior C munior , dc receptior est opinio : Concha
rentibus vcro adminiculas, oritur indi
cium ad torturam, de quidem susticiunt leuia, licet ut hoc vetuetur multum ludicis arbitrium: & qua natus aliqui contendant, quod sola plicitio talis constituti ii .articulo mortis . nui aliunde probati possit thuae si isticiat ad torturam, in laoc Authoi non concurrit: ἴ quatenus sistineae velis primam Opinioncm, hoc unum
aduerte , quod est probandum tempore dcpolitionis offensum sui ste sanae itientis: quia si reconualuerit, & superuixerit, illamet depositio cuanescit, de pro non facta habetur: usque adn. , 6. Secundus casu soli in Teste, qui etiam
in arti calo mortis constitutus extra ludicialiter falci ut ad sibi exonerationem , fal-
suin deposuisse contra aliquem Haec de- . politio nullo pacto est attendendὶ , nisi
aliunde probetur; quandoquid in rctorquebitur contra eum, cuius fauorea princi P o emanauerit . quamuis sic deponentcs, A constituti in mortis articulo, missi
sciat duo , quinimo, etiam ii iudicialiter id latcrentur in causa falsitati Ascriminaliter intentatas: fi licet Alij ςontra ; Firma conclutionem, nec ab ea recedas , nisi concul rencibus conrecturis, adeo vigentibus . vi pro certo li dex inducatur ad ii ccredendum : & t Mnen hoc etiam casu depolitio fide diminuit ut , si res iit intcgra scilicci , quod ex tali prima depoli. tione ius non fuerit pars quaesitum.Jbed singularit cr, quando lic deponens in Causa criminali ad fauorem ilici, vel ut prin- sociati .e cxonerationem .dicat, se salsum de potuisse, adcd cncibantur vir primae depolitionis, ut nec sui sciant ad torturam : eoque magis, ii fuerit facta dis di .ctio meon orta toxio , cu m actu rccipiendi iactati sunam Euclia illam: Quod intellige. quando prima inculpatio lucrat
nuda, sola , de sine aliis indiciis, SI coniecturis; lectis, si grauata, & adminiculata illoc enim casu, licci tolleret inculpatio-
nem, non auferret indicia concurrentia, sed concomitantia e Et hoc unum nota, I
quod ii exculpatio sequatur in Carcere, ii vh cxtra iudicialiter, non tollat praece dentc ni inculparionem, cinia esset absurdum, iudic talia per extraiudicialia ener
Tertius est casus ita Notario asserente sin articulo mortis ad suae conscientiae xon rationcm falsum fabricasse ins frumentum: de hoe casti immine ei creditur, secundum liuilibs, in praeiudicium cius, ad cuius fauorem cantat instrumentum:
Verum de opinione Baldi confit 12. in contingentia facti. iludendum est per Te-
stcs, dc per omnem aliam viam v ritatem
inquirere i ii ea haberi non possit nulla fides institimento adhibetur cἰ, quia instrumenti author, eidem instruineino de-rt, ut per propi iam contalionein Ve- id in id totum iudicis arbitrio remistiam ite multi contendunt,: Sc aut siby nostertc romittit .id Bois. c. I..ic V.v. 93'seq. ac ad burd i s. obici Quartus 'eit c liis iii Iudicc pariter in articulo mortis 'usterente, iniquam tulistb Vsentcntiam ad fauorem alterius, Pr IO, vel praemio corrupto in pr iudicium ipsius, ad culus fauorem fuit lata, quod cxtenditur et ain ad arbitrum' Et quam- uis multi dicant, istis credendum , quan 'do non allegant ii pitudinem propriam, nempe nisi dicant so prctu corruptias I attamen Authον Rium dictu in bene com p obans profitetur id non a sui uti. si alici i praeiudicium inseratur. Sed quando i i ncurrerunt coniecturae, facillime esset credendum i Sed quidquid dic aut aliqui, scilic t , quod credatur, ii uidi es sint duo contrarium verius est de seruandum: usque ad n 'Σ. Quintus est: calus in inculpatione , quam facit aliquis offensus . seu aliter Iadamniscatus contra aliquzm , noli in articulo mortis, sed sane valens: de incline limitatione facias conclusionem negativam , scilicet , nedum facere indicium
97쪽
ad torturam , quin imo nec ad inquirendum, Mamui; se offer.it in tortura acci,sa tioncita sit itinere : in tantum ut nec Prin .cipi ci edatur allerenti, se ab aliquo eiussu lito ossiciis., eoque minus, ii diu post offensionem factam, δί inihil iam illatam, querelam , de accusationem porrexcrit: usque ad N. O --Scxtus, Sc vltimus est casus in eo vhil . I 3 nerato, seu aliter offenso, qui praesertim in articulo mortis constitutus , aliquemcxculpat, dicendo, ab co se minimc fuit se vulneratum,& osscnsum : dc illo caludicuntur sit blata omnia indicia, qua Imus' exculpatio citet tacita, & iinplici ' item p e quod alium non inculparet de ctiam quod prius cundem exculpatum inculpassei, si exculpatio inde sequatur in articulo mortis. Sed hoc non habet locum, si quando alias constaret de delicto , quia licit exculpatio tollat fictam probationem a Statuto inductam, de remissio valeat in praeiudicium remittentis, ciusque haerediim non tamen vesci in praeiudicium Reipublicae , cuius intereth delicta non remanera impunita. Ex quo ui fertur quod similis exculpatio non tollat vis n-tis lima indicia, nisi concurrentibus iussi-1 F cicinibus indiciis innocentiae t ac an ex culpatio sit 'crisimilis, necne rc mittit rid itidicis fit bitrio, coniecturis considCratis , quarum maxima erit illa si e cul pans lucrum amitterct usquc ad num.
R AE E N s qu aellio in quatuor inspectiones distribuitur : P imai continet quid probet fama in specie alicuius rei . vel delicti . tam in ciuilibus, quam in criminalibus. Secunia, quid, ω quantum valeat, ac operetur in crimi natibus bona , seu mala fama alicuius. Tertia, quomodo probetur fama alicuius rei, vel delicti in specie. Euarta,quomodo probetur bona, vel mala fama alicuius in gen C. In pii insQuaestionis inspectione AE e gula negativa proponitur : scilicet quod tam in Gulibus , quam in Criminalibus, fama non faciat plenam probationem: imo in Criminalibus , nec etiam faciat indicium aῖ. tortulanx. Et licet Ahi contra ι ista est communior, de in practic magis seruanda opinio : adeo ut, si per solam famam quis iuerit tortus, in itura consessus , de postinodum confestionum ratificatus, adhuc ex tali confesso ne nihil sibi pra iudicat, nisi versarentur
in delictis occultis, S dissicilis probationis, in quibus toti fama ad tot tui amsui ficit, de adminiculis iunctis plenam probationem inducit. Adminicula veris in proposito satis 3
considerabilia censentur, inimicitia, fit ga, minae , depostio publici delauticiar .ris , mala fama loquisici in sciae se, eoque fortius, si fami luerit vehemcns, ortum que habitetit a dignis, de honestis Viri , de sic concurrentibus bona origine quoad 4. pei sonas, de vel ementia quoad causas. indeque fama vehemens de se ibia spmvt : . t , Gnati s uno ore fatentur j facit indicium ad torturam, quando certo certius vehe- mens est i 8c quod talis sit, ludicis albi trio remittitur dummodo sit regulatum . a iure ; cx iis uidelicet primὸ quod non si, habeat ortum a. iris thhonestis de non fide dignis. S tun is , quo3 attendatu famae origo , non numCrus personarum. . Teraro , quod attendatur urgentia, de pra- ζuitas ipsius originis, de causa quod non sit nuda, sed causis probatis, de bona origine induta , seu repleta. Et . tamen quandocunque facit indicium ad 7 inquirendum; etiamfluod Testes non dicant. se audiuisse a maiori parte Populit Almo suis cit ad inquirendum particulariter . si procreerit ex aliqua verisimili causa, coniectura in Actis probata. Et h-cci verum sit, plenas probationes non in- cluccre, adminiculatur tamen, de adiu Vat. istis, inducendo semi picnam probatio-nem ex seipsa , in Civilibus tamen, noti in Criminalibus , in quibus certum est, probationes requiri luce meridiana Ha- itai torcs, etiam quod crimen excipiendo in- . tentetur. Extende ad causam Civilem magnam, de arduam . praecipue ubi aga turde dissoluendo Matrimonio, vel ubi V Uiuramentum suppletorium non defertur Et licet ad probandam excommunicatio- : Ῥncm. ubi non agatur de Teriij praeiudicio, de in foro animae admittatur lama ad probMadum ἱ ubi tamen excommuni- Ucatio opponitur, ad repellcndum agentem
98쪽
a Iudicio,. tunc fama apertissimis . rumentis probanda cii 'δe ipsa sola nec ple-nc , nec se inii lene probat usque oo u 6 s. Iam a iuncta cum Testa de visu, pleri nam inducit probationem , de licec est veri linia conclusio. Licet Alia coiitra. l .lcha que, si in .duobus Tolstibus , unus cponat de visit, de fama alter vero des a tantum : iunguntur enim ad faciendam plenam probationem : coque foriatius , pluribus Teuibus de fama deponen-r a tibias Sed ne intelligas iii Criminalibus, iiii ad poenam cois oralem inclisendam, nisi praeter famam cum Iesie de visu, alia indicia ch currerent, ex quibus Uc- duci posset plusquam ist ni plena probatio: quia tunc triae omnia simul iuncta, p eraam probationem inducerent , ii boni ludici arbitrio ita videret f. 'in Ciuili 33 bus vero . quando cxtorta equeris: 'libus caulis , adsunt ianiecturae & praestina ptiones naves . de vi gentes ide se constituentes semiplenata probati non, fama que sit plene prosata, plenam itulctra pro bationem inducit: vique a M. V . ' ιJn iis, qui si mi disticilis a robsionis,
I aliquibus adminiculis iunctis, mas e Probata onus probanditian 'it m aduri saritimi praecipii hin probat sone via is,
ves plene probat: precipe pthba ionem s-liationis, ta mortis: quidqui Alii contra;
quas ipsa in in probat, dum iri do i beatorium ex erisimili cauta 5c ioniectura, is δί agatur de leui pi iudicio. , δί pro bat plene Nobilitatem, v ittitem. i )octoratum, omniaque alia et labia v nisi ex in ura hominis: se de causas linae facta anti alia, in quibus probatui ctiam
reri oratur de graui praeiadicior eoque tortius, sima de praeterito probat dominium deprauenti: multoque ima si probat , a factis notoriis . antiquis, de in i iuginquo; de praeserti in in antiquis probat Conis finia. Sed in proposto tesopus antiquum
multi volucrunt cile centum an una tAliqui miniici pro concordia dicas. . quod quando agitur de graui praeiu lici', icti
pus ciatum annorum requirati iisti autem
de modico minus: Vel nactius quando sumus post centum annos , sima plend probat . quando very infra centum, licet non probet plene, pros i tamen plusquam semiplene. imo etiam quod agatur de graui praeiudicio in antici ais, x infra centum nos, Author cqncluuit pilanc probare. Sic , de'pariter quando Lex praesert 7 co ramunem optum nem veritati, ob publicum fauorem ; seu quando communis opinio tribuit verbis certum intellectum. vel quid aliud potest inducere vi in proba.tione communis vlus loquendi. Item in probatione nialae fidei , 3e in is
consuetudine' x bi tractatur aliquid 'circanisteriam peccati P.
in possum 'e vero non p bat primum 4 extremum , scilicet posse sonem Ianti quam actoris; sed bene probat secundum, hoe est iii uioris adscisarii possessionem. Probat ius patronatus, nincta iobgissima praesentandi post cisione. 'Probat defen- , istionem insul uti distantiam de uno loco
ati in de et fouendendo: usu talia . itincti, ad nilnii filis. Et in hoc ad ire e od non .valet statutum i piscopi, Lode quis dicatur conuictiis de Isiit a. Pi liat impedimentum Matrimonis: nec noti in lites . qtiando exta et Statutum disim ens famam pleob probate : sed quia Loc statutum esset iontra jus commoti idcirco stricti linax citet interpretandum. Exstio inscitur pHL. non extendi ad causas climinales. Si cor Ab , quat cinis de ii Criminalibus loqueretur. intelligeroitu de delicto prinopali non de adminicillis.
Tirito , intclligeretur de fama egitima, habente omnia requisita. Io, di m modi, iam habe et orti mi ex verita nili cauta , c. nicauia. Eu nιό l iuda 3eberet probari per duos stes. ιαro , liba debet cot cile onam exceptione m. iores. septimo. quod Staiti tum fuissetc Mi up ex aliqua. rationabili catin inqiri cis nudi . . I r. resulariter non solet este seini' inter honesta, personas,uinc Hohatur etiam quodo: bini habeat a personis vi ibiis, ct ii
1 mu is : oi iamque trabe 'poici a mulie ibus . quando simius iii facto , quod i icit vitiamque sextim. Dagni asveth 5e honesta spe tonariina prael maliti r
Generaliter aliten, timc fama pr4bat, quando cist uniformis N e idem in rcat OPopillo; se 1 s varia , de diu ei sat famae
enim testimo: tu in idoneum non est, nisi
ipiti furiit ibi id , inconcust , cs..ci Urori 'a ,sis temporibus
m, posterior tollit priorem, nisi prior cf- α set ii uulata iii melio in is rationibus, re
coniec uris: quod si eodem tempo: coriantur contrariae i tuae . tunc illa attcndit e,
99쪽
quae a verisimiliori causa, de coniectura id si iu- ς sminicii x uai mi aeteri inomini habet, re si Testes hinc inde famam de delictis occultis, ec inquis is citcti crri probam es ac viris militudines, ex quibus lo ira vilis. abiecta: vique ad v. 2o . . ornasia habet, sint aequales, tunc vii tollit Ad probandam famam rublicam exa- 3 1 iami Ne a tua tollit Afirmat mam i, cie, cuni si dissicillimum de quasi nun-Sehim : Alij autem interior iti an de laoc aliquid si iant, vel hi diei int, esponderiau nihil scire illi ultimi Testes r probant ptimos viqiae ad n. 7 i. In Civilibuis talia a non inducit pio a tio irem . nisi illa fueri forta ante litem mo-ΣI tam, ac nisi eqprimaturiena pus quod farist ili procedite iani in C imina libii , in quibus ortum habe ed bri ante in quilite rideb forma Cicus,seu Requisita; quo-rianis Imuni sit, ut Telles illam proban 3 τtes ad minus sint duo, nec unicus susticiat; ad t is ire tantum cus, contestes non habens, reputetur de falso suspectus. S - ω um Rcquisitum, quod isti Telles lint
spestatae fidei, integra idc Ptimae opinio quibus ortum uadere clς α ante inquillion m. nec operatur . nisi sit in loco tam
milli des tedtθm in Civilibus, quam innae es vidi mi DD. omni excellione mali res, ac illa sui ficientia a si uinde- . beat articulari, & probari de iure com-ι muti lic t Contini tum se tuetur in pra- Crinam'libus, labia feleliat hi odii rata at t. n, ut d bo ni ted ei de ex-.3 3 a ala usque adn. 18 i. pisarcie r Niobe , c usis an o 5 comρ- quoad secundam inspectione o fania 'ios quibui orta cli anaa. xuuii non in-26 bona alicuius in psae e tollitem . in ma--t clogati ira pro licet Alij Iam sanarin pariter in genere ac oriuieni donir si in a. M. 1th in ivd debeant sci- .pr si inartionem ex eadem mala re- re quid sit fama alias, si declin. x dissi uitio Iss
sul mitem, qihi a Testes probantes bonam, ne inter Nati respon eant sic ignoraro pini trahit probantibus malasticoque ni Gime probant . quini tuo icta a r rcs- .
n 'in spei re . de licit ill a hi si 'cle is o itino tollatur, adeo ranaei debilitatur,
Ut si sit nuda, nihil protii orere ui e
Quoad tertiam in se ijΘiicin , mul 27 finia in stenere alici sui idest hi, tritum-ri nem facit; de qua udo hic o ut possit sequi condemnatio, vel ili nexili j, v l ad ii iremes': de de hoc
pondere expi mcdo eius contrarium cit quid sit bona si ilia,sue isti Teitcs si uti
sire. Ece in illis parti ut .iribus capitulis , iu Dibus est fama atticut.:ta, secus si multimos nerali. Sexto m , quod debeant noti Autlas et , a quibus otium lia- 3 sili simi inici togati: fclna Qui nunci isti tales fontiliati,d by t ei se diuersi a contestibus d si poscet manat ue: si vero do minino ire idas i. a quibus audiumn nil ut pro si r
dedi crint de aliis pluribus quorum non L .hil ni inu, si fuerit. iri alae vides , des mae , punitur m supra liciar L . Secun/4 in
nec torto, contra quem de aliquo staui quod debeant dicere, ne audiui se a in a delicto subsit mala funa in men in unais tori prator, puli, nec sufficiat deponς specitatibus cucunt tantiis delicti, de quo re audiu ste a Plinibus, o mille, .i diue inquiritur est. abis et tortura, tauq iam sis pluribus, M plui bus: ced uni disse. , inualis ut supia, condemnari. 'crum, .nalite diccic dubciat a maiori p. ic PΡ-iae erres, addet e , stilo vli in tuo . Duli. Ahjco it r. i ilcm nec sum cere, i exempli ci Zo 3 nec est verus M , nec ser- dic crent a tota Ciuitate . n:si supernui iratur in ri yica': assura m emin ei et, dant a maiori parte h u mi quom libet condem a te ex soli. indiciis, .ntis i sit peraddon audiuisse publice, d δί mala in . , cocompaici ue,tinc iace. ab omnibus illius Ciuitatis. ista non pro- este cos nera cc uti 'probanaa pcrito, in qu uisicit
an a, di . ei C, a diiiij ea maiori p4rtepc γ' tam Verum
100쪽
Vesum etiam quod Testis' non dicat , se audiuisse ἱ mniori partu Populi sed tantum deponat, se ita publice audiuisse,
Probat. Alis contra : Sed retenta prinia opinione magis practicat.i , dicas, quod tantum procedit in foro E est allico, itona inciri in casti, quo fama facit plenam probatio em.
Et generaliter declarando pra dicta Se - P ptem Re i ii ita, dicas, famam probari per Testes lingulares. Et licet Ali; contra i
non recedas: Declarando tam ii tui C- ..
ritis. Et iter sim dicas nona tabere locursi, ubi probata est et per decem Telles, σί- nimi mei assius plet in foro Eeclesiastico , no autem in foro Cio i, Ubi etiam sic probat , ii ii si scit ad torturam , hi liconiecturis adminiculata, vel data liabi litate Testiunt iii praeciso stante: o decem. ψt Non obstantibus praemissas, probatur perscripturas , priuilegia , & initi irinent .iu antiqua , dummodo sint plura , &lia neni famae in specie seduliuntur. SE
quod possit probasi per Testes Artia , , . Odd ad probandum bonam, vel malim . famam in gener siusciam Testes s
milare .' ut modi, fiat conteste in spe-gulates , di immodo sint contestes in specie infamia: irrogyae. maria , cti mper Tolles inhabile ; ita ut bona fauia Probetur Pcr Tines amicos, N. c, nsau guineos. .Quinta , quod Testes sup infamia deponentes, debeant redde e rationes is sua: depositionis, & causas infamia
ad iacere ieci.ina non iusterrogata. mcta, ut debeam diluci e Explicare factum ex quo dicunt infamiam oriri, & tale s ictum dei, at verisi ea j ali is nos ribetur ' Se ytima , quod deponcns super bona fama, satis prubet, si dicax ita scio, qhua si ut vi- Cinus: non co tra,in probanda infamia. octaua. quod valeat ratio ii bona fama dicere, scio bonum quia talem expertos sum. Noua, quod mala prolictur pcr il los lii diXcrint, tales vidisse a probis i i . beant originem a diuersis personis : lia an ris vitari Deci ua. quod quocumquc sta' do vero probatur pet Testes , ut uti sit sit, debeanc Testes nominare Authorus,
bene probata, necne 3 sedet in arbitrio Isidicis, qui ad plures probationum spe cies animum applicare potuerit: usque ad
Quoad quarta,n inspectione in Regii la sit, quod quis in dubio praesi mairur bo
quo magis ille, qui cst natus in I, ona Pa tria, ex bonis Parentibus, Nobilis de Diues, ac bene educatus: de non solum quis pr.elirmitur bonus., sed etiam bonae estimationis, itea Iure bona fama pro sunt itur nisi adsit contraria prae stimi iuspecialis S bonus enim quis etiam quod coiit tiga verba impiopia .iij. ψ3 Vecili inlicet vitiis quisque pira sumatri bomis , non tanaen praesumi ir optina E eo magis , quando agitur de pineiudicio Tertii, vel qualido quis non im D mam pro fundamento sinae intent soni sal leg.it, seu specialiter requiritiur ab li lio Statuto , vel lege u quia tune alleganti in-- imberet oinis probandi At qu do praesumptio bonae finis scili daria' in pi x- a quibus audierint bonam, vel mahuris unaan. Vnae ima, quod deponentes si a I et mala, dicatu , se audiu ea maiorip rte Populi, vel Viciniae. Duodecima , ex quo sola fama non probat quem cri fili osum , idcirco deponentes s is et infamiama , non probant toluti dicendo, sic
care veccm, Deci latet tia . quod non prolictur ita ina bona , vel mala, pel TC- si centes, ita cream reputari,& audiuisse ab opanibus eum, co)nos isti biis. i-m,ouat ta, quod Iudex de bona. vel ii'a- ma alicuius, potest se Gaianidiciali
ter into iliare. D e uix es , quod a C si non probent . ia i d icant locum , cx quo talis tanta ortum habuit.
dem bonitatis p Nossumptio 'c qui dat operam rei tui citae . vel aliquid prolubitum facit: usque adnus O i. Quomodo autem proi tur borra, vessis mala fama alicuius in gcnere ' Fornvi Cpiaclutiones. .Quarum fri sit', Mod requiramur omnia ea, qua: aci piob cibi vo o fuga contra fugientem faciae indi sum. praes naptionetii, de sit --tsi titionem hon testem', id I Docioribu
non reuocatur i. dubium : sea an talo indicium sit suis ii, ad tortaliam 3 non