장음표시 사용
11쪽
beat, ut Europa universa consiliorum prindentissimorum, & scientiarum ac bonarum literarum cultores patrocinii gravi . simi fructus longe uberrimos percipiant. Ego me tanto feliciorem eXistimo, quod tanto Mec nate mihi peregrino uti detur, qui ad cineres uSque futurus
12쪽
Quidem in Parte prima integrum , stema Theologiae naturalis exhibuimus , ut nihil addi posse
stante partem alteram superaddere duximus, in qua non modo in prima tradita aliter demonstrantur, Verum etiam alia, quae ibidem frustra quaesiveris, eaque scitu necessaria & ex parte sublimia, accedunt. Etenim in parte prima existentiam &attributa divina,quaeque inde pendent, demonstravimus ex contemplatione mundi hujus ad
13쪽
tiam clarissime evicimus. Enimvero in parte hacatitera existentiam DEI demonstramus ex notione enus periectissimi, & attributa ejus deducimus ex contemplatione animae nostrae. Haec demonstratio vulgo a priori fieri ducitur, propterea quod existentia DELnecessaria ex ipsa ejus definitione, nimirum quod sisens persectissimum, insertur. Enimvero cum constare nequeat, quale sit ens persectissimum, nisii quae tenus ex realitatibus, quae insunt animae, colligas ata tributa divina , DEO nimirum illimitatas tribuendo,. quae in ipsis limitatae deprehenduntur, & per modum actus, quae per modum facultatum insunt; rectius. dici poterat, existentiam DEI hoc pacto ex contemplatione animae demonstrari. Neque enim dici podi est demonstratum, quod existat DEUS, qualem a toritate facrarum literarum permoti veneramur, nisi evincatur , competere ipsi attributa, quae eidem in ScripturaSacra tribuuntur. Exemplo suo hoc docere potest eos, qui hebetiores sunt, quam ut veritatem
perspicere possint, Spinosa. Hic enim admittit DEUM esse ens pellectissimum &hinc necessariam ejus exbstem
14쪽
PRAEFATIO. sentiam concludit. Quoniam tamen ens persectissmum non iis attributis vestitum concipit, qualia in culcat Scriptura Sacra, quin potius impia audacia contendere non erubescit, DEUM sese revelasse talem autoribu4 sacris, qualem sibi eundem imaginabantur, ita ut ex cacris literis nihil praeclari de DEO addisci
possit; nemo non est Theolgorum ac recte sentientium philosophorum . qui non fateatur, hominem profanum existentiam DEI negain ipsumque athei. smi reum postulet. Ex notione igitur entis perfectissimi existentiam veri Numinis demonstrare idem
est ac eandem ex contemplatione animae nostrae deri.
vare, sicque demonstratio non minus a posteriori pro cedit, quam si ex contemplatione mundi huius ad. spectabilis derivatur. quemadmodum parte prima fecimus. Vidit hoc pro acumine suo prorsus singulari, . quod quo quis acutior, eo magis ijicere tenetur D. Thomas: unde asseruit, existentiam DEI a priori demonstrari non posse. Ejusdem Doctoris summi luminibus usi non sumsimus entis persectissimi ex,
tentiam necessariam demonstratam, nisi possibilitate
15쪽
pRAEFATIO. ejus evicta, atque adeo robur addidimus argumento, quo destituebatur. Dum vero notionem entis permissimi per arbitrariam determinationem sormavimus ex notione animae nostrae & ejus possibilitate ad. structa ex hujus contemplatione deduximus attributa
divina, ut liquido constaret ens persectissimum non dici, sed esse DEUM fidem occulatam dedimus νquod aliud argumentum demonstrandi existentiam DEI alias postulet attributorum divinorum demo strationes, ut prodeat systema Theologiae naturalis veri nominis & existentia veri DEI demonstrata dici possit. Unde apparet, in eodem systemate argumenta pro existentia DEI nec cumulari posse, nec de-here. Etsi autem opus non sit unam eandemque veritatem pluribus modis demonstrari, cum una, si
rite sese habeat, assensit extorquendo siufficiat; non tamen inconsultum est existentiam DEI cum attributis ipsius variis modis demonstrari, sicque diversa Theologiae naturalis systemata adornari, propterea quod nonnulla uno modo facilius patent, quam altero. Ita ubi existentia Dia ex notione entis peri
16쪽
ctissimi demonstratur, attributa divina multo facilius colliguntur, realitates, quae animae nostrae insunt, ab omni limitatione liberatas DEO per modum actus tria buendo, quam si ex contingentia universi in infertur: ut taceam alia, quae attento lectori, ubi illa θst male parte prima contento Versatus fuerit, per se pate-hunt.Ut vero etiam constet de accessionbus systemati in hac ζparte altera factis, unam vel alteram comme
morari opus est. Originem idearum in intellectu divino prorsius a priori ex ipsa natura atque essentia divina deduximus, & peream essentiarum necessitatem ac independentiam a vesuntate divina in meridiana luce collocavimus, ut de ea dubitare non possit, nisi qui coecutire Velit. Per eandem evidentissimum est quomodo veritas omnis sequatur ex DEO vi principii contradictionis atque rationis sufficientis, ut in du-hium revocari minime possit, in duobus hisce princia piis omnium rerum cognitionem terminari &at iis
omnem cognitionis certitudinem pendere, consequenter notiones ontologicas per ea sinicienter explicari. Ortum compositi ex simplici, seu eo, quod
17쪽
pstgpΑTIO. compositum non est, prorsus a priori stabilivimus, de quomodo in DEO, ex Deo & per DEUM sint omnia
clarissime docuimus. Atque hoc pacto ideae syste' malis vere philosophici, in quo omnis rerum cgnitio prorsus a priori ex ipsis attributis divinis, tanquam primis possibilibus, per rationes ultimas derivatur, possibilitatem demonstravimus, 'uale ad perfectam cognitionem, quae ad divinam propius accedit, requiri jam olim insinuavimus, cum Logicam Germanico idiomate conscriptam & nuperrime in Gallicam translatam ederemus. Hoc Vero jstema posterorum selicitati resiervatum est, siquidem nostra methodo philosophari voluerint. Quamvis enim quoad Metaphysicam & Philosophiam practicam universam
nobis in potestate situe non tamen uni omnia agere vacat. Philosophia autem naturalis multis adhuc auxili. indiget, antequam opus tam arduum non invi ta Minerva aggredi datur. Non deerit forsan occaso mentem nostram ea de re clarius exponendi: neque enim paucis hoc fieri potest. Ceterum in hae ipse quoque parte altera abunde satis docuimus,
18쪽
quantum de Deo humano more loqui detur, ne ita anthropomorphismum subtilem incidamus, sed notionum puritas integra conservetur. Equidem a re. tutandis aliis quam longissime abusum, & pro certo teneo, veritate evicta errores eidem contrarios sua sponte in imum abire, ita ut sibi ab iisdem metuerσnon debeat, qui illam animo comprehendit, non tamen una suit ratio, cur errores veritati Theologiae naturalis oppositos in altera mac parte consutav xim Neque enim, quantum sussicit, eos a se invi-
Lem distinguunt, quotquot in iis oppugnandis & aliis
imputandis operam suam collocant. unde contingit eos minus recte in hoc negotio versari, sea multiplici conflassione perplexos ea proserre, quae vel non satisfaciunt, vel ad rem minime faciunt, i non uno modo aliis sese praebere iniquos, immo in alios injurios fierio Constat praeterea famosillimum illum rixatorem, qui in calumniis & convjtiis praesidium omne collocat, desinenter vociferari, quasvst stema nostrum ad atheismum, Deismum, Fata
sinum di Spinosissimunt, immo Epicureismum ci
19쪽
PRRFATIO. nescio quos non errores alios perniciosissimos ducat. quibus tamen omnibus e diametro oppositum nemo sanus in dubium vocare ausit. Nostrum igitur esse duximus atheismum, ignorantiam DEI simplicem. Scepticismum ad DEUM extensium, Fatalismum non minus universalem, quam particularem, Deisimum, Naturalismum, Anthropomorphisimum tam crassum,
quam subtilem, Materialisimum, Idealismum, paga, nismum, Manichaeisimum, Spinosismum & Epicutarismum ad notiones determinatas revocare & σsystemate nostro consulare citra ullius injuriam, aqua aliis inserenda naturali quodam horrore abducimur. Atque sic tandem, quae DEI gratia est, adcolophonem perduXimus integrum Metaphysticae opus, in sex volumina distributum , Ontologiam scilicet, Cosmologiam, Psychologiam empiricam Psychnogiam rationalem & duas Theologiae naturatalis partes, quarum nunc in publicum prodit altera. Enimvero unicum adhuc superest quod silentio minime praetereundum, nisi in providentiam divinam injurius esse velim. Dum in hac altera Theologiae
20쪽
naturalis parte causam DEI adversus a theos, Scepti; cos, Fatalistas, Des stas, Naturalistas. Spinosistat aliosque veritatis adverserior egi; DEUS quoque ad versus eos, qvr infesto in me sunt animo, causam meam sortiter egit. Providentiae enim ipsius specia I, cujus multiplicia eaque prorsus singularia hucus que expertus sium documenta, unicoe tribuo, quod iurati illius, nondicam mei, sed veritatis & omnis cognitionis solidae atque virtutis infucatae hostis nova, molimina irrita esse jusserit. Cum enim querelas suas injustas coram ad Regem Borussiae deserret ad omne virus in die atque philosophiam meam evome tet, in faciem ipsi contradicente viro & generis pro sapia , & dignitate, & doctrina eminente; Rex tandem eo adductus est, ut accusationes stripto coae . mitti easque mecum communicari juberet . Ego nullus dubitavi ad imputationes male sanas reponere ea, quae veritatis meique defensio imperabat. Am