장음표시 사용
121쪽
HVius dissicultatis explicatio pendet
ex ijs,que supra adnotauimus q.prvcedunti: ct ideo pro clariori eiusdem explicatione est adnota quod pecuniae duplex datur pretiu: le Lale iudicet, quod habet ex Pi incipis impositioneaeu ex publica aucto
ritate:& accidentale, quod constituitur raditione aliquarum circumstatiarum extrinso carum , iuηta viri prudentis arbitrium: nε-pe ratione sopiae,vel inopiae pecuniae,paucitatis,ac multitudini hcampsorum,& cam-psuariorum. Etenim reru pretia in emptio, ne, & venditione ex elidem causis variantur: & pecuniae in cambio non considerantur ut pecuniae , sed potius ut merces: pr tium autem mercium crescit ob multitud, inem emptorum, ac pecuniae& ob rarit tem venditorum:& e conuerso decrescit obi paucitatem emptorum,& copiam vendito- . rum et ergo pretium accidentale pecuniae erescit ob multitudinem accipientium ad cambium: decrescit vero ob paucitate acqcipientium, & multitudinem pecuniae. vehabetur ex Medina de acquisper Usur. q.8 Bann. 2.1'. 78.art. .de camb. dub. 8. Valenta tum. 3. Ly. quaest. 23. pun. .mlina de coarn disp.ηoi. nim.6. & o6. Tolet. lib. s. suae sum. cap. I. &cap. 3. Ipann. de Salas de camb. dub. z.num. 3.& dub. 3& 36I,aratae camb.cap. 3 .num. 7. 8.& 9. Reginat. lib. I.suae prax.num. 34. Rebell. p.a. de obligatatust. lib. I I.q.8mum. I 2. BO.nac. de c6πHlisp.3. l. .pu'.Vnico, propos. F. sub num. sq.&ex alijs.
His breuiter sic adnotatis, ad quaesti 3 nem affrmative respondetur, atque ideo dieitur pretia cambiorum iuste posse augeri,vel minui 'obtemii γλm, et minorem aestimationem pecuniae.Probatur,quoniam iuste variavitqx PH Us ta Vt supra adnotauimus. si firmaque com muni pr i. ac consuςtu e camplinum, retiam timoratae cos cie ae. Et e ver prae. cipini ratio, seu titulus, d quem respic intcampsores hoc tempore circa cambinnim pretia,est maior, vel minor pecuniardarii-smatio, ut supra diximuβ, A. . Mupl.3. vcssi Imo ipse audiui. &q. 23. .
Ex hoc ipsertur, c ipsς s aliquando nullum consequi stipen usu aliquando, qui ad cambium accissilucrari,ut disimus
d.q. I.& 8. Vnde emplaraeeipiens mille reales Mediolania ut soluat mille in Hisph. nia, aliquandoaest contentus mille, qui sibi traduntu nihil ultra petens: siquidem realis licet quoad aestimationem naturalem, legalem tanti supponamus valere Mediola. ni,quanti in Hispania; nihilominus ratione aestimationis accideralis fieri potest, ut plus aestimetur Μediolant,quam in Hispania; at- que ideo ratione maioris aestimationis,qua Nediolani realis habet, camplar nihil ultra petat.lta Rebell.p. a .de obligat.iustlib. I r.
dub. 28.qui videntur sentire huiusinodi co tractum esse illicitum. Sic etiam si Mediolani sit magna pecuniarum penuria: iti Hispania vero maxima eorum copia, ve plurimum contingi qui habet mille reales Mindiolani,Mys vult per campsorem transferri in Histia o aliqvado recipit aliquid amplius in Hispania Iupra natue reales ι siqui. iam inopia pecuniae auget ipsi, 4 morem, di potest adeo augere, ut capsuarius maim. rem pecuniae summam accipiat, quaindederit. Ita sol,lib.q. ivst.&iure,q. t a. arti . concl. 3. Molba de contr. disp. o7. de
An eaminum, quo a tur cele- cum lucro de Ioco. ad locum antia idem Regnum,
122쪽
BReuiter respondetur affrmative; qumniatu quamuis carrubium fi it dς loco ad locum intra idem Regnum, & intra eandem Prouinciam; semper tamen captor habet iussedis titulos percipiendi stipendium, sue prior accipiat pecuniam in uno loco , restituturus eam in alio: siue prior det pecu. niam in uno loco, restituendam sibi in alio loco,vel in nundinis,ut late probauimus supra, q. I. ampl. 3.&q. 8.conci .l.ampl. I.qui inbus locis nos remittimus, ne bis idem repetere videamur.
An campsor possit lucrari dando pecuniam in uno loco ea indi genti, reddendam in alio loco, ubi ipse campsor ea indiget . Q. XVI.
I Cam in poteri lucrum ex cambio percipere dando stritima in loco n quoslla mis egeas, recipiti us in alio loco,ubi ea indigeaι. α In ο oνalibus attenditur id, quod μιρου; non autem id quodH per accidens. I. AD banc quaestioinem respondeturas .firmative, ut habetur c κ Sot. lib. 6. de iustit. S iure,q. I . num. I. Valen. 2.2 disp. I.q. 23. Pun.q.concl.q.&ex alijs,quos refert, & sequitur Ioan. de Salas de camb. dubia II .rium. I.& a. ubi ponit exemplum de
eo, qui pecuniam hic habet, qua indiget in Flandria ad merces emendas, vel ad soluta dum debiti m , traditurusque erat alicui, ut solvpndo aliquid pro trale ae Flandriae recipere accedit ad illum alius,qui indiget hie pecunia,quam habet in Flandria,&ca. bium petiti tunc enim potest ille talisdare Perenti iiecuniam, cyram cum mptato redis dat in Flandria. Rationem autem hanc essem volunt; quia ministerium, quod alteri praestatiost pretio aestimabile:& quamuis id e dat incommodum dantis; hoc tamε est per accidens; quodin moralibus non attenditur. Exemplum ponunt in equo, quem quis detuIit conductum in aliquem locum, factutusque erat expensas in illo reducendo ad locatorem: nam si eoductorem in taeniar, qui in eum locum Ulam asportet, licite poterit ei illum locare mercedem consequi. Est tamen verum, quod haec conclusio non est simpliciter vera; sed habet non nullas limitationes, de quibus nos egimus lu-Fra,q.3Moncl. I.per totam, ubi late de hac re egimus:& propterea ibi nos remittimus, ne bis idcm repetamus .
An campser dans cambio suam pe-
cuniam pauperi in Uno loco, recepturus cambitam in alio, possit maiorem mercedem ab eo
recipere, quam si dedisset ad ca-bium diuiti. Q. XVII.
I ca sertans cambio diuiti minus emit Iem
a In correlatiuis quo disponitur in iso,dispo
3 campserem dantem cambio pauperi, posse
maius lucru consequi,qm doceant, refertur.
cammor dam eambio pauperi , potes maius lucrum percipere; infra tamen laciis nemiunt pretis.s census umitori licitum H in pretis inere
emptorem non e contra. 6 Cam or dans cambis personae adia inopi, is periculo probabili se exponat amittendi cuniam, poteri martis lucrum ab eo cons. qui, quam staret stiti. 7 Mutuans hesis mω exponas pericusi GnipoteH tamen interesse pacisci. '8 Gχχανον emens marchas minus iusta pretio ob ingentem inestatem cam suarν, iniu- sitiam committiι, ct ad restitutronen
AD hanc dissicultatem videriar prima
facie assirmative respondendum esse. Etenim maiori pericvlo perdendi sua pecunia exponitur capsor dans sua pecunia pauperi quam diuiti. ergo ratione maioris periculi meretur maius stipendisi. Confirmaria . quia maius obsequium dcfert pauperi illν dando ad cainbium suam pecuniam, quam diuiti r siquidem pauper non ita de facili inuenit, qui det ei cambio, sicut diues, qui dicitur vulgo, Bona deita buona letura. Dcnique campsor dans cambio cliuiti Κ a PU-
123쪽
tos Commehi. In I. I. Extra uag. Pij papae V.
potest laedi in pretio is ipso diuite tam in
foro externo, quam interno; ita ut si iustum scuti marcharum pretium sit solid. 66.8. possit ei vendi sol. 67. sue 67. . &ita passim practicari quando campior dat cambio idoneo; atque ideo ab idoneo emit scutum
marcuarum, testatur Scac. de commerc. dccamb. S. I.q. 7. p. 2.ampl. I O .rrum.68.& 69. dum ait, scutum marcharum semper ratio.
nari uno, vel duobus denarijs pluris quam sit iustum pretium,& sic venditur ab idoneo
scutum marcharum pluris iusto pretio . Sic etiam venditar census potest licite circum. uenire eiusdem emptorem in pretio, ut per eundem Scac. loco citato, d. num. 69. ergo eodem modo potest campsor laedere pauperem emendo ab eo minoris scutum marcharum quam sit iustum pretium: siquidem camplar,& campiarius,emptor,& venditora sunt correlativi, & in correlativis, quod disponitur in uno, disponitur etiam in alio, ut late habetur ex Euerataiit loco,A correlativis. Et eo maxime quia in contractibus seruari debet aequalitas. Contrariam sententiam videtur tenere 3 Hier.de Luc. in suo tria. de camb.q.7.vers. Pro decisione, num. O .&seq.& eandem fores tenerent Conrad.de conita q. 9. corol. I .& 2.post 3.concl.Rebel. p. a.de Oblig. iustitilib. 9.q. I 2.Sot. lib. 6. de iust. & iur. q.
alij docentes, ex sola ratione periculi in re.
cupetanda sorte non posse mutuante incrementum aliquod ex mutuo percipere.Sicut nec licitum est supra iustum pretium ratio ne periculi sortis, cui vendens credito ex ponitur lucrum quaerere, ut habetur ex eo .dem Soti loco citato,art. I. ad 2. Nauar.d. num. 3I . Gara. lib. I .de contiacap.2 3.circa med. Bann. 2.1.q. 77.M. dub.6. &ex alijs apud Ium. de Salas in tract.de empl.&vcd. dub. I.num. .Eten:m campsor cum suam
pecuniam dat ad cabium pauperi sic es eam det cum probabili metu eadem amittendi, qui metus est pecunia aestimabilis; nihilominus ipse eampsor sponte tali periculo se
exponit,& metum vult subire,& propterea non attenditur:& eo magis; istia pauper ille,qui ad cambium accipitinon tenetur alia ter leuare campsorε ipsum tali metu, quam tblucndo cambium condicio loco, & tem,pore,cui idcirco dum soluit,satisfacit.
Scae. vero in suo tria. de commere. &6 camb.S. I .q. 7.p. a .ampl. II .num. I . videtur
velle, campsorem dantem pecunia ad cam-bium pauperi, posse ab eo consequi maius incremetum,quam a diuite;dummodo non excedat limites iusti pretis. V Esi scutus marchariam vendatur nunc pro primis numdinis sub triplici pretio, nepe pro solid. 6 s. 66.&67.campsor potest ab indigente emore solid 6s. & sic infimo pretio . siquidem quodlibet istorum pretuim est iustumi& ob id in rebus dari solet triplex pretium; qu niam sicut in rebus est inaequaIitas bonita. tis, ita etiam inaequales sint de bitores, qui
vendiit scutos marchai u, ita ut unus alio sit minus idoneus, atq; adeo pluris aestimetur nome debitoris magis idonei,quam minus. Haec sententia re vera satis probabilis 1 est,& magnam in se continet aequitatem, dein re non discrepat a priori opinione . Etenim ipse Scac. loco citato, ampliat. I o. subnum. 68. vers Ratio huius conclusionis i&uuin. 69.ratione reddes, cur licitum sit ca- pluaria lς dere campsorem in pretio,& venditoricensias eius dememptorem, & non e contra,quoad campsorem ait, quod das ad cambium, & sic emptor videtur quodamo habere petibnain mutuantis:& propterea sicut toleratur laesio spontanea passi in mutuare, ita ut nullii inde resul et inia quitas, cum mutuum sit contractus gratuistus , ita etiam non attenditur laesio passiua
spontanea in eo,qui dat ad cambium. Idem inquit, seruari quoad venditorem celas, cui licitum est laedere empinem, sed non E contra licet emptori census laedete in pretio venditorem : siquidem & si in nostro Regno Neapolitano non sit licitum emi censum minus quam ad rationem dee pro quolibet centenario, ut patet ex Bull. Nicol. V. potest tamen venditor Iaedendo
emptorem carius vendere, nempe ad rationem octo, septem, sex, de quinque tu ta idoneitatem ipsius, qui vendit censum, ut si diues sit valde, & ut vulgo dicitur, Mona pona , ita buora latura ; ita aut ab eo census facilε exigi posset. Non tamen licitum est emptori census illum emere minus pretio a lege condicto ex
eo quod censum emit a paupere, a quo
124쪽
tensum eum dissicultate existi posse dubita turmam sicut quato malu est pietium, quo
emptor emit censum, eo m*gis emptio census ab usura distat, cum vi a consistat inaccessione ad shrtem pecuniae datq; ita econtra,quanto minus e st pretium, quo em Ptor emit censum, eo magis emptio illius 7 ad usuram accedit, Est tamen verum,quod priorem opini o nem veram esse ita demum arbitror, chmeampsor dat ad cambium personet ad io inopi, ut probabili se exponat periculo amittendi pecuniam, quam cambio dedit :tunc enim ratione talis periculi potest cam- Psor maius lucrum ex eo percipere,etiam si sit supra pretium commune fori. Etenim mutuans cunspericulo probabili amittendi pecuniam mutuatam, potest aliquid ex tali mutuo intendere ratione huiusmodi peri culi, ut secundum opinionem in Eborem esisthoIa receptam teste Rebel. loco citato, tenent Med. de restitui. q. 38. I.ad tertiam causam, & in A. causa, Molina de contridisp. 3o &latius 336. Less. lib. 2. de iust. &
alii, quos refert,& sequitur Ioan .de Salas ita suo tradi. de fiar. diib. I a. num. 3.& q. qui hanc sententiam putat verisimiliorem, &multis rationibus eam corroborat, contraria soluens. Rati me quoque talis periculi ex dilata pretii rei vendiis solutione, posse
dtiq. Valent.&Less. locis citatis, Salon.
denique ratione eiusdem periculi amittemali pretium rerum emptarum, anticipata s lutione licitum esse rem minus infimo pretio emere,probat idem Ioannes de Salas ind.tract.de empto& vena b. 3. Si igitur his easibiis licitum est incremetum aliquod percipere supra iustum pretium: ergo cam
psor Ans ad cambium suam pecuniam paut
peri cum probabili periculo Immitte udi eam, poterit aliquid iupra iustum, S c jmmtine liretium fori percipere, cum militet
eadem ratio, arg. tex. in l. illud, is ad lag. Aquit. Nec obstat, quo i campsor praedicto periculo amittendi pecuniam sponte se cxpOnlimam etiam qui mutuat, vel vendit cum damno emergente,vel lucro cessante, sponte se iubiicit damno, Sstamen potest pro illo aliquid exigere, siue postea sequatur .
damnum, vel cesset lucrum, siue non, ut recte post alios respondet Salas in terminis casus d.q. 2 a .ratione q. pro corroborati'ne suae lenteriae. qui bias adde omnes rationes, quas idem Salas assert ad probandum, ratione praediisti periculi, mutuantem sorinaliter vel virtualiter, posse incrementum aliquod expostulare . siquidem illς rationes possunt etiam accommodari nostrae sentcntis in hac quaestione de cambio. & re veta Scac.si recte perpendat utloco citatos amispliat. I 3. non videtur discrepare a nostra opiniunc. Imo tum nostra senoentia expresse concordat idem Scac. eod. tracti ficiDq. .p. 3. sim. 6. num. I. vers. Secus id secundo ecasii: ubi ponit duos easus ; quorumprimus est , quando campisremit marchas mindri pretio propter urgetem necestitatem venis ditoris: Iecundus vero casus est, cum capsorem it vilius, eo quod venditor est inops , divi vulgo dicitiir, Nob natetura . Siquidem pii mo casu uir,illicitum esse cambium,& acceptum Hre restitutioni obnoxium, tanquam perceptum ex cambio nullo cum necessitas habeamim cogendi, atque ideo excludendi contentiam: s cundo autem casu c6eludιt,ca iam esse licitum; quoniam res quo magis est periculosa, eo minoris valet,ut late pro bat idem Scae.ibi quςst. i.
num. 3o.& q3 pericula nauis merciu, vitae hominis, & similium passim vendun tur,&emuntur. Confirmat haec quae diximus ex eo quod si pauper propter tua inopiam non inueniat, qui velit ei dare suam pecuniam ad cambium pro nundinis; atque
ideo non reperiatur, qui suas litteras acceptet : qua propter compulsus recutrat ad mercatorem aliquem, cuius litterae acceptentur, eumque roget, ut ipsius pauperisbaeras subscribat: & tunc mercator apte si
125쪽
sitteras subscribat, potest licite ab eo per.
hipere tertiam partem unius scuti pro qumlibet centenὸrvi; quoniam ipse exponit se periculo soluendi pecunias castatuo pauper debitum non solueret: cui periculo e ponere se non tenebatur,1 sic expositio illa est pretio aestimabilis, ut ait RG moal Col. de camb. cap. I 9. ergo idem di, cendum est in casu, de quo a tur.
An campsor possit negare suam pecuniam dare cambio petenti per locKm ubi minus lucretur, 3c nolle dare, nisi per locum , ubi plus lucrabitur. XVIII
AD bane dissicultatem breuiter respo-
quod aut eampsor, de quo a tuti est cam-ysor publicus,qui tenetur cambire per loca ad libitum petentium ad eambium: aut capist non est publicus, nec obligatus visis. pracambire per loca ad libitum petetium. Primo casu non potest campsor denegare suam pecuniam dare ad cambium petenti. etiam si petat per locum, ubi minus lucra. tur ipse campsonquam in alio:siquidem huiusmodi camplar saceret contra iustitiam,& teneretur ad interrerieum ad id, mediate ciuili obligatione se constrinserit: Secundo vero eala camplar ad id de rigore iustis tiae non potest eompelli, cum nulla obligatione suerit alligatus ; pist tamen ager contra cliaritatem . S aequitatem cogendo petentem ad cambium cambire pet aluim locum,ubic1psor ipse magis est lucraturus,
ut ait etiam Mois par. a. suae sum mei. I a c. 7. num. 8a, nisi alias id cederet in magnucam psoris incommodum; quia tale incommodum nec secundum iustitiam,nec secum dum charitatem tenetur labire , vinctὰ in Filii .loco citato, in fim
An campsor das pecuniam ad cam bium in uno loco, sibi reddendam cambitam in alio, quo magis dat per locum distantiorem,
IN hae re videtur prima sicle firmat,
uerespondendum esse ἰ nam quando camplaraecipit pecuniam in uno loco s lutunis eam in in quo magis laeus, ubi sicienda est 2Iutio, est distans, eo maius lis c rum cosequitur ex tali eambior ergo idem dicendum est.quando emplar dat primo pecuniam in uno Ioco, reddendam sibi in lalio loco,ut quo magis Iocus sit distan eo lmaius lucriimex eo mereatur. Etenim parratio videtur militare in utroque casu.Nam lsicut campissiqui primo accipit pecuniam ration e maioris distantiae loci, me: etur ma. ius stipendium; quia ex rei natura in m alati
distantia solant eo plata peticula,
126쪽
res in traiicienda pecunia ad Iocum desti. Miae lalutionis; ita etiam quando camplar primo dat pecuniam, quo magis locus, inuo sibi commutata est reddenda, est duam, eo meretur maius stipendium: quoniam ratione maioris distantiae, maiora pericula. abores, di expensas sustinet in reducenda pecunia sibi soluta in loco destinatqsolationis ad locum, in quo primo dedit cambio cum igitur eadem ratio militet invuoque casu, eadem etiam militat iuris di--siuinarg.teatiri l.illacia ad leg. Aquit.&Ladigere,S.quamuis,fide ivr.patron. Pro reislutione huius quaestionis puto a dissit endum esse, quod aut campsordat ad cambium per locum remotiorem ad potitionem , di in gratiam campsuarii: aut adpetitionem, & in gratiam ipsius camplioris.
Primo casu arbitror, campsorem ratione maioris dissstiae loci mereri maiorem meris cedem per rationem supra relatam ; nam
quamuis deinde per al: ud cambium pecunia reducatur in locum, in quo dedit sine periculis, laboribus,&expensis; id tamen est per aecidens, & non prouenit ex rei natura,& propterea non atteniditur. Secundos vero casu camplar non meretur maiorem mercedem ratione maioris distantiae loci: quoniam illa distantia est utilis campsorio nociva campluatio qui pro transportatione pecuniae ad locum destinars Blutionis,quo magis locus est remotior, eo maiora pericula abores,& expensas sustinet. Haecinera sunt regulariter,& ex natura rei; Caeterum aliquando possunt concurrere in cambio aliae rationes augendi lucrum, itaut ca 4 psor in minori distantia maius lucrum me reatur . Sed hodie mercatores non ta m respieiunt distantiam loci, quam copiam, Vel inopiam pecuniarum , multitudinem vel paucitatem campsorum, vel petentium ad cambium, commoditatem locorum ad traia serendam pecuniam, is his similia, ut hab fur ex Fiilluc. tom. a.qq.mores. traei 33. decensib.& camb.cap 6. quaest.7. subnum. 396. quibus adde , . quς Iupra adnotauit
in D. Ad contraria patet responsio ex dictis.
An campsor dans pecunia ad cam-bium, sibi reddendam condi sto
rempore, eo maius lucrum ca. piat , Pao maior datur temporis
distatia ad pecuniam ipsam reddendam. Q. X X.
gu camborti lucrum coinsequusur ex cam bis
a Cambium ad minia s non disseri Gemialiter a cambio locali. 3 Cammor non potest ex cambio malivi lucrum percipere, quo magis dat temporis dilatio. nem ad pecunia ibi reddendam. rex sola temporis dilatione nihil D. res percipere et irinione inureia.s Vendere non liceι supra rigorosum pretium propter duasa olusionem ι nisi ratione imures e. ε cariser cur maius luerum ex cambio perci.'a quo uuia asiam mviri Ianus, .uo νedditur.
IN bu dissicultate videtur asmatiue
respondendum esse: siquidem mercato. res dantes pecuniam ad cambium in nundinis, quo longius absunt nundinae, eo maius lucrum consequuntur ex cambior quo vero viciniores sunt,eo minus lucrantur, ut post alios testatur Scac. de commerc. di
7.& alij r ergo idem dic Edum est in cambio de loco ad locum, ut quo maior datur temporis distantia ad cambium latuendum in loco condicto, eo magis lucrum perci
piat ipse campisti di quo minor datur distatia temporis, eo minus lucri assequatui cum eadem ratio militer in utroque casu:
a siquidem cambium ad nundinas non doctria cambio tricali,nisi accidentaliter, ut recte
declarat Filiive .loco citato, num. εο 8. Oppositis tamen no obstantibus, In conis 3 trarium est comunis sententia, quam tenet Sol lib.6. de iust.&iur.q. I a .ar. a. atra r. in Mad. c. I 7.uam a 37. Salon. de camb. q. q.
127쪽
Commens in s. I. Extrauag. Pij ripae v.
alij. Probatur haec semcntia, quia si eo casu licitum esset maius lucrum ex cambio percipi ratione maioris temporis distantis,non posset assignari ratio,cur usura damnetur in mutuo:si enim pectrita absens tempore, seclusis aliis circumstantijs extrinsecis, minus valet, non video quomodo non possit ex mutuo lucrum percipi, in quo datur pecunia praesenti tempore, ut reddatur aequiva. lens in alio. Est tamen verum,quod licet camplior ex 4 lolius teporis dilatione nihil possit ex cam bio percipere;nam id esset emere minus iusto pretio ratione anticipatae solutionis; quod est usura, cum id sit lucrari citra sorteratione mutui palliati,seu impliciti ut habe tur ex Ioan .de Salas in stio tract.de empl.&vendit. dub.qῖ. cum aliis, quos allegar nihilon,inus sic ambii lucrum augeat propter distantiam,seu prorogationem trinporis, ut supra rati me I ri celsamis, vel dant emergentis, tale Iucri incrementum erit iussum non ratione cambis, sed ratione interesse , , quod dubetur pro quouis credito, etiam si si mutuum ut recte docet Scac. loco citato,num. . firmatur,quia etsi non sit licis tum minus iusto pretio emi propeter antici patum pretis lolutionem, sicut nec carius vendi ob dilatam Blutionem;id tamen lici tum cst rariolae lucri cessantis, aut damni emergentis, ut habetur ex Ioan.de Salas, d. dub. 3 sub mun. 3.& eodem tract.dub.qr. num. q. ubi ait, hanc esse Omniu sententiam: ergo idem dicendu est in casu, de quo agitur,cum contractus cambu sit emptio quς-dam,vel saltem reducitur ad huiushaodi co- tractum,ut I pe diximus. Ex hac conclusio ne patet quid respondendum sit ad q. pro pontam a Ioan. de Salas de camb. dub. I t. ubi concludit,lEicitum esse cambiu, in quo camplar remittit stipendium ratione dilationis ad soluendum cambium ptist tres
Ad conitrarium respondetur, quod non 6 semper campsor, qui dat ad cambium, minus in principio nundinarum,quam in medio, & minus in medio quam in sine, mitscutum marcharum: nam aliquando coringit oppostum, ut post alios probat Scae. de comerc. & can b. S. I.q 7. p. I.sub num. 7 3. Et esto quod raro id eueniat, qtrod nou c6sideiatur in moralibus, cum lex adapte tur ad ea, quq s equentius accidunt, i. nam ad ea, ff. de legib. nihilominus id non prouenit ex icmporis distantia; sed propter camplorum copiam, cum plures tunc existant, qui pecunias suas aliis ad cambium tradat,ut supra in procem. declarauimus, q 8. in resp. ad 6. argum. Item id prouenit ratione interesse, & ex aliis, causis,de quibus: late habetur ex eodem Scac. sub d. num .7 .&76.&melius S. I.q. 7.p. 3.lim.l. sub num. . vers. Dubitatio haec. in
An capsor dans pecuniam ad cam, bium in loco, ubi plus Valet, re cepturus eam in loco, ubi minust 'alet ratione maioris aestimatio 'nis pecuniae, ubi eam dat,lucrari possit. . XXI.
a cis res dantes pecuniam ad cambiu in Deo,' i ubi plus valet, recepturus eam in loco ubi minus valet ; ratisne maioris ' aesimationis pecuniae ubi eam dans nonpossunt lucrari . Adpecimix reducendae sunt vasqualitatim: ct iusta meisede debent se conterii.
Η Aec quςstio habet maximam affinita.
tem cum q. I 3. quam supra explicauimus,& propterea ex iis , quae ibi adnotaulinus patet deciso huius difficultatis. Et nim quamuis partem affirmativam doceat Leislib. a. de iustit.& iure, cap. II. dilb. . num. 3 q. &seq. quem reicit, & sequitur
ainpliat locu sibi vendicare, siue maior stimatio sit intrinseca, nempe Ex lege,aut c6suetudine; siue cxtrinseca, proueniens ex inopia pecuniae,vel ex copia petentium ad cambinni, vel cunecessitate pecuniae propter buitum , vel aliam publica causam, aut ingens copia ni ci si offeratur venalis, vi re.
cte declarat idem Salas loco citato, nihil minus
128쪽
minus vicosequenter loquamur ad ea, quae in d. q. 3. adnotauimus, quando monetae pluris valent ubi dantur , quam ubi recipiuntur,reducendς sunt ad aequalitatem,ita ut recipiens ad cambium refundat campisii quoi plus valet ipsius capseris pecunia,
soluta eidem debita mercede ex causis iuxta earum numerum , de quibus supra egimus , q. II. & secundum communem aestimationem seri: siquidem cambium, de quo agitur, sicut & omnia alia reducuntur ad contractum permutationis, & essentialiter sunt commutationes, in quibus aequalitas est seruanda;nempe ut res, quae permutantur sint pretio,&aestimatione pares, ut supra adnotauimus d.q. 33. Vnde ex dictis patet qui dicendum ut ad ea, quae lath h bentui ex Ioanne de Salas d.dub. I a.
An campser dans ad cambium ex ςcedenti obligatione ad cam biendum,ratione talis obligatio, nis possit maius lucrum ex tali cambio percipere. XXII.
x Camplis dans eambio expr-edemi obligatione adcambiendum, ratione talis obligationis poteri augere pretium camby. a Muruans expraeuia obligatione mutuandi, ratione ii modi obligationis potest is e. meritum aliquod vir seriem consequi.
AD quaestionem hane respondetur an
q.7. p. a. ampl. I .num. Mantur enim camin
Psores ex ossicio,qui obIiganir Reip.aut ali. cui in stratui ad cambiendum mercatOribus illius loci. Imo siquando aliqui pa ticulares,etiam si non sint camplores ex ossicio olent se obligare ad eambiendum si 'quibus personis, ita ut non possint ab huiusmodi oblisatione solui ad eorum beneplacitum: hi enim dantes ad eambium possunt vltra commune pretium isti,& iustum, pretie, taurie talis obligationis incrementum
aliquod percipere;taxatum tame a Republ. aut a diuersis viris. Probatur, quoniam quia mutuat, priuia obligatione de inutuando, licet ratione mutui non possit lucrum aliquod citra usuram percipere; poterit tamen iuste pro tali obligatione moderatum aliquod stipendium quetrere, cum obligatio illa sit pretio aestimabilis,ut habetur ex Nauar. in c. nauiganti, num. II. vers. Semper tamen, de viata Salon. de camb. q. .ar. 3. contr. I. num. 3.& veti. Praeterea ista. Ro.
moal.Col .loco citato, & Scac. d. ampl. I. sub num. 3.vers. Quoniam respondeo: ergo iidem dicendum est de cempsbre dante ad cambium ex praecedenti obligatione. Alias rationes vide apud eundem Romoal. Col.
Ancampsordas pecunia impuram in uno loco, possit recipere puriorem eiusdem ponderis,ac Va loris legalis in alio citra copensationem aliquam.in Ill
I cam orem dantem pecuniam impuriorem in uno loco, de reciperepurioramin alio, qui doceo recensentu . a campsor dum pecuniam impuriorem in uno loco non potes puriorem accipere in Aio,
etiamsi pecunia ι eiusdem a mationis. 3 Pecunia pura, , impura luet sint ei Iema mationis, ut mensura sum, O pretium
rerum venalium; non autem ita δε- ις, ordine ad cambia celebranda.
IN hac re pugnantes extant opiniones.
lium,in cambio fieri posse commutatiooempecuniae minus purae pro puriori, si sint
aequalis aestimationis. Mouetur ex eoqiuod sint aequales in ratione mensurae recum venalium,&solutionem, licet pro una possit . maius pretium exigi , quam pro alia propter Du -
129쪽
II . Commenti in I. I. Extrauag. Pij ripae R
pter maiorem commoditatem unius,quam alterius . In eadem sententiam conatur irsi Filiivc.reducere Ioan.de Salas de camo.
a sententiam puto esse veriorem,quam tenet Sot.lib. 6. de iust.&iur. I 2.ar. I. concI. I. Ledeca .p. sum. tract8. de camb. cones. 9.cum qua pertransit etiam Ioan.de Salas i co citato, si recte perpendatur , dicentes, quod cambire monetam inferioris auri, vel argenti pro alia superiori,quamuis sint eiusdem poaderis, & valoris legaIis, nisi intercedat compensatio aliqua, est manifesta iniustitia:quia dans pecuniam impuram pro purition minus dat,quam recipiat: id autem
est contra iustitiam commutatiuam. Con firmatur,quia citra copensationem aliquam non potest quis cabire triticu cu alio,quod ex sui natura est mesius ergo idem dicendui est in casu nostro. Nee obstat si dicatur, quod i iticum minus bonum non tanti ςH-3 m)tur in soro,sicut melius: at pecunia ex auis rominus puto, tanti aestimatur in taxatiotielegitima, quanti pecunia ex auro puriori ;quoniam respondetur,quod pecunia ex auro impuro tanti aestimatur in taxatione legitima , quanti pecunia ex auro puriori quoad emptiones rerum venaIium ,&b lutiones debitorum; non aute quoad cam-bia celebranda; quia in eis habetur ratio purioris, & impuli oris pecuniae, potiusqualegalis eiusdem aestimationis: siquidem, caeteris paribus, metallum praestantius, & ad plures vlus accommodatius ex se pluris aestimatur, nec suam qualitatem amittit ex eo quod sit signatum, di rationem pecuniae habet:nec Princeps determinando pecuniqualorem,intendit laxationem eius sacere secundum omnem eius rationem, & quoad c omnem usum,quem habere potest, ut supra probauimus, q.6. concl. a. Vnde ex dictis patet solutio ad argumentum oppositae semientiae.
An campsor dans pecuniam suam ad cambium, possit a recipiente
pignus, seu fideiussorem accipere. XXIV.
I serram piae in cambys pignoris acri- perea Cambuardis,m uoceant .a potes hi gnora, velifidem ores a Ca. Nuario acciperem seuritatem actiti. 3 Indemnem Ieseruare cuilibet rure natura uia citum es.
Pi vis, Ofideiussores dari possum in eambigi nosorum prosecuritaseuertissed etiam prosecurarate stipendij. 3 Planus, deiusseres accipim um in camam sue tempore celebrati contractas is,paeambio accepit rit pauper, siue diues.
6 Fideiusser pro eius nepotes emolumentum auquod percipere ; etiora istae usiori daretuν pignus,vet alias fidei: sser. 7 Camνον Euolit pignus,nec fetu seres, e
perii tilum probabile inuει peruend1 fccu-ntam datam cambio,potes ratione talis periculi augere commune pretium cambj.
eorum Uscratur minus idoneus, non pores
cammuarius ιompelli ad dandos sciustores magis idoneos; is cambor per iudicem fuerit compulsus tales eiustores accipere. 9 Pignus ita demum in eambio duri res, si spes adst eius lastioni aliassecur. io Pignus in eambios detur I urit serum ,funus computantur in Aortem in plures μα-ctus non asserat eductis expensis,quitatis i ad stipendusolutionem. II O sor pignus, vel deiussores accipiens
debet eorum ratione minuere stipendium camby.
IN hac repugnates extat opiniones. Naprima sententia est negans,qu3m tenet Hieron.de Lucc.in suo tract.de camb. versi Pro decisione,num. a .diccns, dantε cambio , pignore accepto, non esse tutum in conscientia: nam ponere se in tuto non est citra animae pericuIum, cima excedat mesecatorios limitesEmolo. Bapt. uat.de cab. tit.de usura,vers. Quaero Antonius, &seq. ait, quod das cambio, si ex eo pignus accia piat, quia probabiliter credi eum non poste condicto tempore cambium soluere,manifestam committit usuram: & hanc,inquisicommunem essesententiam-
oppositam tamen lententiam arbitrora de iure cila veriorem, qua tenet Ilib. a.
130쪽
tium, licitum esse dare cambio, accepto pignore,seu fideiussore. Et hane opinionem communem esse testatur idem Scac. loco citato. & insuper ait,ita consuluisse citra di Lficultatem aliquam Iurisconsultos Florentinosin Curi.i .cons t 3 a .habita diligenti, sub num. 3. vos omissis,&seq. Probatur haec sententia ex eo et sod iure naturae om-3 nibus est seipsos seruare indemnes, & po. re in tuis. firmatur,quia fideiussor po rest accedere omnibus obligationibus, ur- in I. I.&aasde fideius&S. r. in Institοῦ eod. iit.ergo potest accedere contractui cambi j. Praeterea contractus eambii, vel est emptio, seu venditio, vel illi valde similis; sed contraetiti empti& venditi accedunt fideiusso res, sicut omnibus alijs contractibus, ut si Pra diximus, ergo accedunt cambio . Deni- me in contras census daniur fideiussores, di pignora, ut ostendimus in nostris Commentar. ad Extrauag. P, V. de censitag.3. q. I 3.concLa.& S. .q. 3.&qq. ergo ει in eo tractu cambij dari possunt. siquidem militat in utroque eadem ratio, cum uterque contractus sit emptionis, ac venditionis.
Ampliatur his conclusio primo, ut in cambio dati possint fideiussores, di pignora non solum pro securitate sortis; std etiam pro securitate mercedis, ae stipendit: quia a potest assignari diuersitatis ratio, cur pro sorte dentur fidei tabies, de pignora, &viri non possint pro stipendi mercedeseu accessionibus , arg. tex. in l.illud, ff. ad leg. Aquiu Confirmatur, quoniam in contractuceias dantur etiam fideiustares pro annuis zosionibus soluendis se ut habetur ex min
κ Secundo ampliatur dicta concIusio, vi
s locum sibi vendicrisi campurius, &sic
accipiens cambio sit secures, & ut vulgδdicitur, Buona pona, Moria rea, tempore contractus:siue tempore contractus non sit
talis,atque adeo sit pauper, & sulpectus denonibluendo eambium condicto loco, de tempore: siquidem in utroque casu possunt adhibeti fidei utares, di pignora in contractu cambis Nam licet campisarius te in re celebrati contractus sit secutus; nihil minus, experien tia teste, qui aestimatur di tissimus,ex aliquo accidenti potest fieri non soluendo per ea, quae habentur ex Stac. de
commerc.&camb.g. 3. glos 3.sub num. la. vers Extende primo. Confirmatur, quia idem probauimus decensiuario, loco cit to , ampl. a. ut in contractu censes possint ab eo recipi fideiustares,& pignora,sive tepore celebrati contractus censearius pauper fuerit, vel diues, ut contra Sal -i. in suo
Tertio ampliatur,ut in contractu eambif6 adeo fideiussor accedere possit, ut sicut ineontractu census, & in alijs contractibus pro fideiussione potest emesumennim aliquod percipere, ut probauimuSd.L3. q. t 3.e5cl. a.amp . ita etiam in contractu cam. bii luctum astiquod valeat ex ea consequi: siquidem ex communi Doctorum sententia permissum est fideiussori pro fideiussione facienda praemium aliquod habere, ut
habetur ex Calcan. conc3 . num. 11. malijs relatis a Gasp. Roder. in sua tract. de annu. redit. lib. a. q. I a. num. 8. cum pluriseq.& Matie.in suo tract.de tacit & ambig. conuent. lib. . tit. 6. num.6. Riod vetum
aibitror,etiam si fidei utari pro fidemistione esset datum pignust, aut alius fideiussor, qui eum reuelaretives campsumus, pro quo fideiussit, esset talis qualitatis ut nullum fihi immineat periculum, ut patet ex ijs, quae habentur per Sca . de commerc. & camb. S. 3. glos 3. sub num. I vessi Extende teristio . quibus adde ea, quae de fideiussiste, &pignore datis in eenti diximus d. quq st. 13.
Adde, quod si eampser nolit pignora, de et fideiussores, & velit in se sustipere pericula