장음표시 사용
131쪽
'ris ' Commenti in . I. Extra uag. vii ripae V
eambit, posset aliquid bona fide aestimatum
pro illo periculo percipere, ut habetur ex
Ioan. de Salas decam b. dub. II. num. I.
ubi etiam num a .ait, idem dicendum esse ..de .campsere, qui dans pecuniam campis
rio, alibi a respondente camplaiij soluendam, proca uario fidei ubeat apud respondentem eius : nam potest aliquid pro fide. iussione percipere, si respondens non sit famulus,nec factor campseris. Et quamuis
Romoal. Col. in suo trati. de camb. cap. 18.veis. Dico secundo r . contrarium doceat quoad primum casum, motus ex eo quod cambium, s lettera vina. est simile contra inctui emptionis,& venditionis pecunia prς senti, & numerata: & cambium sub aliquo temporis termino, est simile venditioni,dilata solutione: at vendens dilata solutione, non popust ratione periculi aliquid supra
iustum pretiu percipere;nihilominus quando eambium celebratur cum inope non si ., ne probabili periculo amittendi pecuniam, poterit campsor rat ne talis periculi inricrementum aliquod accipere,iuxta ea,quae supra diximus, q. II. 'Sie ampliata li initatur eadem conclusio,
ut quamuis in contra tu cambis dari pos, sint fideiusseres, etiam cum obligatione in solidum; nihilominus si fideiussores dati,
veleorum alter ericiantat minus idonei,&non soluendo, non poterit campiar cam-psuarium debitorem ipsius compelIere ad nouos fideiussores magis idoneos praestandos,& renovandos, per ea,quae docet Bart. lal. 3. in fin T de fideiussor. & in l. praetoriaeda a .is e praetor. stipui. Etenim debi. tor non tenetur renouare fideiussorem, si
fidei uot datus efficiatur non soluendo,nisi coaete Iudicis icio tuerit praestitus, a g.
vel nisi in celebratione Contractus cambysterit inter contrahentes conuentum de
renouatio ae fideiussionis: quod quomodo
procedat, recte declarat Scac. de comerc. Scamb. S: I.quqlLTH a. ampl. 8.num. 2 9 I. Confirmatur ; quoniam haec eadem vera
sunt de fideiussoribus datis in contractu ceusus,ut probauimus in noliris Commen. tar. in Extrauag. Pij V.de censib. S.3.q. I 3.
Secundo limitatur,ut ita demum in eorus tractu cambii rectε pignora dentur,si a c6-
trahentibus, vel saltem a campsole speretire eorum luitio r alias si luitio non speretur, censentur data in satisfactionem cambit; que ideo campsuarius non teneretur Iblue re campiori lucrum aliquod ratione cambibsed nudam sortem illius super datis pignoribus pro concuri enti quantitate siquidem quando pignora dantur creditori pro q u cunque alio credito citra ullam spem Iubtionis , censetur t radita in solutum pro ipso
credito, ut habetur per Ba ld. in l. voluntas, num 9. C. de fiddiuti. Tiraq. an retr. Ligna ger,in praelat. num. 36. Negus &alij, quos nos retulimus ili nostris Commentar. in Extra uag. Pij V. decensib.6 F.q.qq. concl.
I. ubi idem probauimus locum sibi rei u care in pignoribus datis citra Iuttioi is sim minhontractu census et quoniam censemur datapro piet ij ccsus restiturione, eiusdemaque redemptione ; ita ut pensiones in futurum pso tali cenis non debeantur.
Tertio limitatur praedicti conclusio, in Io in pignore infruct .sero praesertim locum habrat nam si in contracta eambii detu pignus studii scium, mactus campsorde hi
in tortem computarer alias contraei is eis illicitus, ut redis declarat idem Scae .d.q 7 p. a. mpl. 2.subnum. . inod verum puto nisi pignus,deductis expensis. non pli res Hictus afferaliquam lassicientes sint id campsoris stipendii satisfactionemr nam Iinios posset sibi retinere pio stipendio, quod ex eambio sibi de rutgaerea, quae nos ad .
notauinitus in Commentam ind. Extrauage
Pij V. S. s. q.q3. depi re fructi semodais in censu colisignatiuo tractantes. ' ;
arto limitatur ipsa conclusio, Vt quaa II uis pignῬδε-iu res in eambio adhiberi possint; nihil plauseampsor cum pugnoras&fideiussores accipit, debet minus pretii pro eambio percipere jam si perenperet, pigi bus, vel fideiussonbus non datis:: siquidem hoc ellatinior incitur, de minori periculo expua n, ut habetur ex
132쪽
Luc. citra auelafiniim: nam adde re, se tuis tum non est damnabile, quui potius laudabile:&ad Ioan .Bapt.dicitur, quod concesis eius dicto,non pignus,sed credulitas impotentiat inficeret cambium.
campser dans pecuniam ad ca. suum in uno loco, sibi reddendum in alio, si ibi eam Princeps,uxerit post celebratum Cam-hium, possit eandem integram, gere. Q. XXV.
ε Mutuam remum aureos, in Dridem reddantur tempore, quo pecunia valo uae4-t in Eu 'inimbis lureputat auctis usuram committit. S . Pecunia contingit mutari duplieiter, nempeti quoade πιλα ιate di malitiam inninis a Iecame O quoad etau bonitatem, velmali. nam exre ecam. 6 Pretini olusio incambys, in Lodestinata . solutionis, etpromitti dupliciter; nempe incerta, ac determ aras cier velis mone. ta currenti,tempore relibrati contractus, rum resolutionisfacienda. . cambium cum promittitur solaendum in Deo convicto,in cera ac determinrua pecum ' mespecie, uanae conuentioni,si es . unctε η extra debetur eius aestimatio. a Cambium c.m promittitur soluendum in Aulis marcharum, sunt L , tuin OL. 'urcurrim ιον influus aureis, nisi tua Derim minata quoad bommum miriss cam quia tune attendendus est valor, quem habebant tensare celebrati contractus.
st Cambit silutio tam premistitu eri inscutis auri 1n auro,boni, ac iussimniaris, O Min pecunia indeterminara quoad formam,
er determinata quoad materiam, standum
est conuentioni. ro Camby rem tum iam promittitur ficti in . epertinia determinata, sandum es innuenis noni, tam in foro externo,quam inserno. xx Matui remistis,cam promittitur. In pecunia certa, ac determisina , a me, con- e
Ia Pecunis eoamenta augmentum,od in iis pertiner ad creditorem. a 3 . Cambysolutio,ι-ed Nur in pecuniam tuenta, quaadses muratassis bonita emextri ream: secus autem ἄρ-- λαι- rem,or mutitiam intrinseram. I4 Pecurua conuenta species si xon reperiasar orum resolutionis faetenda; misi cum magna in utrase, tune eιussolutio debet fieri in moneta currenti, iuxta tamen valorem
a s Di cultas magna inmoradibus habuia pro - i sebilitate. I 6 Pecuma mulata in bonitate intrinseca, δε uenda eri in moneta conuem se extener A
r 7 Camby lusis debet ri in ecunia, velis - eius valore, quisurrebat rem re celebrasi contractus, s pecunia mutata fuerιι quoad bonitatem serem eam. as cambi ouuio debes sieri in pecunia, vel in eius valore, qui currebas tempore relebrati contractus a murata fueris qaoad bonitatem intrinsecam, e conuensio fueriι -- spetieriterminara, Me de moneta currenti,
e pliciter desolutione. is cambysolutio est iacienda in moneta, qua
currebat sempore celebrati cura Meuam
μ ca sarius non fuerit in mora soluendieambium , Decunia mutata fit quoad bo- ilaum intrinsecam. ao ca-bysiolatio facienda es de moneta , qua
currebas tempore μεινati contractus, etias conuenta Derit solutio insutis imagi
currebat tempore celibrati contractus, vel ritu valore,etiam ante moram.
et a Vini mutuari resitatis facienda es in me ruris,quemabat V re illis mutuationis,
133쪽
s 3 Comby filutio non es facienda in peeuma,
. qua ιurrebaι umpore celebrati contractas , si tune probabilis timor erat eiusdem mistanomismtrinseca. rx cambi' salutio non es.facienda in pecunia,
qua currebat tempore celebratuontractus,
si minatio ipsius quoad Latiarem intras. scamiserisfacta is ea se . x s Cambysutatio non est facunua in pecunia,
qua currebar rempore celebrati contractus , si aliter ister panes fueris conventu; eιιam Umutatam quoad bonitalem intrinsecam. a 6 Cambyseistis non debetur m .pecunia, quaevisebat tempore celebrati contractus, Iti et mutata sis intrinseceiquando cauesor aliud moneta genin acceperis solutionis tempore,
non reluctans.s7 Moneta materia talis censetur facta promissio;quam ostenditur factasiatio. 18 damu solutio no Hi facien et in pecunia ccurrenti tempore contractus,etiam inmutatast intri ere,quando ru constarium emtas consuetudo.
, y cambis solutio facienda es in moneta cinis
. renti temporesolutionis faciendis, quando fuerit murata quoad Minatem, vel mal aiam exuissetiam.
3o Pecunia destinatasolutioni, si fueris mutarapsoad Mustatem extrisfecum, id redis ad lucrum,vel damnum riuus, cui facienda essititio. 3 1 cam solutio facienda est in pecunia μ' - ιi temporesolutionis Ammat textris
3 a Mutuata pecunia s fueris mutata in boni. rate extrinseca,reddenda es in moneta cum reme rempare restitutionis facienda.
3 3 Mutuani tres corbesfrumenti, si teste rediturionis facienda flumenti pretium-gia ur, an O quando repetere possit int
gras tres corbes, declarasar.3 forsi in mora fueris recipiendi ne uiam sibi rectituendam, interim ereueriι eius valori vel decreuerit, id cediι ia damnum ipsius cam oris. 3 3 Cambysotario non debet fieri in moneta cu rante tempores Donis iacienda, etiamsi murat ueris in vasire em sco, quando cam ν receperis vis et speciem monera pro alia cirea conre HS σπιον. 36 Camυ μι io es faciendo is moenelaon- una,etia mutatafuerit quoad morem
37 CambyIolutio facienda est in maneta iuxta loci coninem em, siue moneta muse ιν 'quoad valorem misissecusve intrinsecu. 38 Mutuans aliquando accipit is quam ridis;
39 Doctore cina monetarum variationem G. Itisesum locuti. et o Disserentia inter mutuam pemnia , mutuum aliarum rerum, quam quidam constituuntinon admittisur.
AD tituli explicationem ponamus cain
ium, quod Titius campsor veneris idederit Seio ad cambium ι oo.scuta,vt c bita sibi reddantur NeapoIi post duos memet ses. Accidit,quod post celebratu huiusn di contractvin, Rex valorem scuti auxerit uno cartaeno,ita ut dum tempore celebr eti contractus scutum Neapoli valeret caro. lenis undecim, ad praesens,& tempore seluationis iaciendae valeat duodecim: Quaeris: tur, an ipse campsor possit percipere Ne poli integra scuta centum , plura, vel pauciora
In hae te Filliue. tom.a. m. mors. tract. ru 3 .cap. II .q. a . sub num.q86. putat eo casu non esse reddenda campsori integra illa scuta Ioo. sed tantum 9o. quoniam haec aucta valent tot carolanos , quot vale. 3bat I oo.scuta ante eorum auctionem: alias, plus exigeret, quam dederit in ratione pe. cuniae.Sic mutuans I mnablos tritici continetes singuli singulos ra .stadios, si deinde augeretur nablus ad t3. stadios, non posset tepore,quo reddendum est mutua recipere I oaubios integros, sed noue,& tres stadios dumtaxat:hi namque essiciunt i 2 o stadios, quot erant in Io. rubiis. Hanc eandem sen
Salas eod. tract. dub. a 9. loquentes de eo, qui mutuat lauta loci. di post mutuu creuit pecuniς valor;nais,qui mutuu accepit, notenetur integra scutareddere,sed pauciora: quia.
134쪽
quia si exigeret Integra Ioo.plus exigeret, quam dedit. Nec obstat si dicatur, quod licci dare mutuo rubium tritici tempor , quo valet quinque scuta, ut reddatur dei de tempore,quo valet sex, quoniam respondent prςsati Doctores,quos tequitur Salas,& Filliue locis citatis, non esse eandem ra tionem de tritico, ae pecunia: siquidem licet augeatur pretium tritici, semper substatia est eadem,idemque usus: at pecunis pr. tio variato, variatur eius substantia in ratione pecuniae: siquidem valot est substantia,&sorma pecuniae in ratione pecuniae. Angles veroq. de camb.ai. 8. concl. . e
4 ii uit,quod si quis det centum scuta, ut totidem reddantur, quando pretium fuerit auctumvel probabilius putans adgendum, usuram committit: quod si quis ea dederit sub ea conditione, ut totidem reddantur, siue pretium fuerit auctu, siue diminutum, contractium arbitratur esse iust mi sicut si mutuet hument si, ut totidem sibi reddatur tali lc mpore, in quo erat illud seruaturus, vel probabile erat plus, minusue eo tεpore valitui u. Vnde hae e semetia videtur aduersari superiori;quae etia est Soti, dicet s mu- 93ntem: roo.iimpliciter, no posse totidem caligere, si pretium postea augeatur. Nos autem in hac difficultate distinγε -
s dum esse putamus,&dicimus, quod mone ta quoad rem nostra attinet, post celebratucabis contractum,contingit mutari dupliciter . Primo quoad eius bonitat vel malitia extrinseca,ut quia scutus aureus erat magis vel minus expendibilis tempore celebrati contractus,quam hodie,in quo facienda est cambii solutio: vel quoniam tempore contractus erat maior, aut minor copia pecuniae, quam ad praesens tempore solutionis et sic ictu aei vel eo quod tempore celebrati E. contractus, scuto aureu a Rep. vel Principe iuerat costitutum minus, aut maius pretiu, quam tempore solutionis camby in loco condicto. Secundo contingit mutari mone-ta,atque ideo augeri, vel nunui quoad boni. talent, vel malitiam intrinseca, ut quia scutus aureus erat lcmpore contractus ex auro limpuro,vel ex puro, sed diminuto, & ad praeiςM tempore solutionis cambij,esset ex guro puro,aut impuro, sed aucto in ponde-μ; δυος conueris temPu brati con-
tractus aureus erat ex auro purissimo, de ideo aestimabatur tresdecim argenteis: hodie vero tempore solutionis aestimatur tan tum duodecim,quamuis sit eiusdem pod
ris,quoniam eius materiar est contaminata δatque ideo auium mixtum argento, vel grer
vel si aureus erat per pilos putus sine admissione alterius metalli: scd hodie in loco ubi solutio eambis est facienda est dimin tus in pondere,ut pater ex ths, qtiar habemtur ex Scac. de commerc.de camb.S. 1. Oc
Secundo est adnot. quod tempore celebrati contractus solet fieti conuentio inter contrahentes, ut solutio eambij in loco c6- dicto ; fiat de certa, ac determinata specie scutorum, nempe de scutis Hispaniarum, Venetiarum, Ianuae, Florentiae, Neapolis , aut Marcharum,&cailiquando velo capsortempore celebrati contractus dat cambio Ioo.aureos in auro,vel in diuersis monetarum speciebus, nec fit speciale pactum desoluendo eambio,condictis loco,& temp re,in hac,vel illa specie monetarum: quandoque toler fieri pactum , ut solutio fiat de
moneta currenti tempore celebrati contra. Ehis, vel currenti tempore solutionis Acid-
da :& denique solet fieri pactum de solue
do cambio de moneta currente, non expim mendo ad quod tempus monetae cursus siereserendus: aut de certo genere monetaru; sed datur elcctio capsuario, ut soluat unum, aut alterum genus ad eiusdem arbitrium.
His breuit et sic adnotatis, sit
O Vando vigore conuentionis initae s
Iulio eambit in loco condicto lacie da est de certo monetariam genere, cam-psuatius tenetur de iure stare conuentioni, nee camplar cogi potest aliud monetarum genus accipere, u tale monetae genus reperiatur solutionis tempore . -Probatur, quia quando certa monetae species est promissa, quae extet tempore, quo debet fieri solutio , illa species est Bluenda; vel si non extet,eius valor, seu aestimatio tempore solutionis laciendae, ut habetur per Barr. &Doctor.in l. Paulus, fide solutaAret.cos. II. num3. M.ta La. C. de pacti ter ςmpt.
135쪽
I ro Commenti in s I. Extra uag. Pij ripae R
de censib. impressa, & post nostra Com.
ment. in Extrauag. Pij R de forma cream cen in una Romana pecuniari 2 3. Ianuar.
I 389.coram R. P. D. Penta: quibus adde ea , quae adnotauimus in dictis Comment. q.6. concL 3. ubi hoe idem diximus circa lolutionem pensionis census. Ampliatur haec conclusi ut vera sit nons tantum quando ex forma obligationis debetur aliquod monetarum genus determi. natum, &existens in renim natura, qualia sunt scuta aurea solis, plastrae Fliuentinae, de his similes; verum etiam si conuentio solutionis fiat in moneta n6 erustente in rerum natura; nempe in scutis Marcharum: nam tunc deberetur eorum vallar in scutis aureis
iusti ponderis; quae scuta debent esse ea
quinque tantiis impressionibus , nempe Hispaniarum, Venetianam, Ianuensium, Florentiae,ac Neapolis e insta, Deo duce, dicemus de cambio ad nundinas agentes: nam de his intelligitur promissa soluti', quae promittitur de scutis marcharum nisi lauta illa suerint immitata quoad bonita.
tem intrinsecam: quoniam tune attendemdus est valor, quem habebant tempore ce lebrati contractus, ut patet ex iis, quae habentur ex Scac.de commerc. & ca .s.1. glos. s. m. I 8 .i8s.& aso. & ius alati explicabimus:quibus adde, quae adnotaui--s in supradictis nostris Commentar.S.3.
Secundo ampliatur eadem conclusio,vis locum habeat etiam quando filii istum p
ctum de soluendo cambio de moneta rid terminata quoad sormain; sed dete inata materiam ut si conmentum fiterit,ut
fiat in scutis auri Hauro boni, di i sti ponderis: nam ut huiusmodi verba allis
quid operentur, auserunt campisatio se lcultatem faciendi solutionem in alia mat ria:nee eo casu solui poterunt omnia stura
aurea,sed debent solui scuta, quae sint boni.& iusti ponderis,ut patet ex js,quae habenis
tur ex Bart. l. Paulus, Lde soluti erid cic3 27.num.3. di ex aliis cumulatis a Rota Rom. decisa I9. num. 3. &q. post Cen tria impressa in una Cremonensis pensi ,
quibus adde, quae diximSSq.6. concl. 3.
Tertio ampliatur dictae6clusio, ut proin Io ectat non Elum quoad Brum exterius; detiam quoad forum interius; clim id n6 16-lum non sit contraitis humanum; sed nee quidem contra insnatur se, ac Diuinum, quae lina considerantur quoM Brum interius, ut per Scae.de commm.& cmb.g. r. q. I. num. 2 13.& alios. Quarto ampliatur,ut vera sit etia in m II tuo,ita v qui mutuat oo. scuta aurea Η
spaniarum, rest eda sta post aliquot rem. pus,si liuiusmodi scutorinu valor augeatur, cedit in utilitatem mutuantis: quia via ce
t species est promula, ea latui debet. quae
tempore istutionis laclandae extatutune si scutus multae datus valebat te in m tui undecun argenteis, & tepore solo ionis valet duodecim,sium restituedi tulij duod cim;c'ia valor pecunis muniat et attenditor non secundum tempus mutu tu lac sidum
vers.Duae sunnde vers. Haec quaesti in qui tostatur, hanc Iouentiam esse communem, &seqvitur eam Mae. Δglos. s. siab nom. r M& kq. ubi num. I sa. contraria προ--diuiae laicit. into ampliatur, ut sicut augmentis cI a monetae conuentae cedit in utilitatem ea. psoris, ut supra probauimus; ita etiam, Smo is diu tio: quia monetae conuent inm lucrum, quam amna pertinet ad ereoditorem ilia urex Antoa.de Sola post
quos resere Seacillaeo citato; qui id locum ubi vendieare docet etiam in mutum Sae ampliata limitatur eadem conclusio, rave timc determinata monetarum species minita debeatur, qu do essit mutatauuoad bonitatem,& malitiam extrinsecamasi Mahi tam,quae supra adnotauimiis ivptuno notide insta concl-3. latius dicemusrsecus auasi mutata seret quoad bonitate vel malitiam intrinsecam a quoniam est a tendenda bonitarintrinseca, quam moneta habebat tempore celabrati conuinusinu ni autem,quam habet tempore selutionis: v
136쪽
1ntiquae promisiae, qui eurrebat tem re
&3. Inst nostra Commentar. in Extrauag: Pij V.de censib. impressian una Foroliuieis sis census, I x. Iunii Ιεo9.coram R.P. D. Iusto: ubi ex socc.iun.consi s. num. 9 .lib. r.hane esse rationem ait;quia tunc vete deis hitor minus kluetet, quam reciperet.' quibus adde, qυς adnotauimus in dictis nostris
Diutione pensionis census agentes. Seciuido limitatur supra licta conclusio, a quod ubi facta est conuentio de soluendocabio in certa, ac definita monetarum spe cie,si talis species reperitur solutionis ternispore, sed non sine magna difficultate,tune solutio fieri potest in alia moneta i iuxta tamen valorem conuentae, qui currit torpore istutionis sacienda :quia magna dissicula ytas in moralibus habetur pro impossibilitare,ut habetur per Dec.in l. non potest sacere, in fin.ff.de legati t. Imo si in aliquo loco
adsit conscetudo luendi unam monetam pro alia moneta conuenta,vi conlaetudinis eam accipere compellitur campist; quod an sit verum latὰ declarauimus d.concl. 3. lim. .quibus adde ea,quae cumulantur per Scac.d. g. a glos .num. Oa. Cum plura seq. ubi tem hanc late pertractist, di concludit, num . i o6.quod creditor tenetur recipe pecuniam aequi tentem conuentae; etiam
si moneta, ad quam debitor est obligatus reperiretur, stante praedicta consuetudine, dummodo creditor ex aequivalentis istutione damnum aliquod non patiaturr alias lacus, ut habetur ex eodem Scac. ibidem,
Vsi moneta, quae currebat tεpore e lebrati c 6tractus uerit mutata quo. ad bonitate intrinsecam, istutio cambii fiscienda hii de mone ta,qus currebat tempore contraeha si extetiti campsoris interutrsi v to non extet debet fieri solutio de moneta currente tempore soIutionisduxta v lorem tamen monetae antiquae, quae curre
bat tempori contractus. di aetas nichuentum de .hiendis eamin de cerea sp
eie monetae r siue in minina currente te
poresolutiolus faciendae: sive quod istutio
fieret de moneta currente, non exprime do ad quod tempus. monetae cursus sit re.
fetrectar vel denique fuerit simpliciter cGuriuum de Blutione. arti .i Probatur eonesino quoad primam pati II tem quia quando pecunia in pondere,& inhonitate intrinseca mutatur loliatio debitist et fieri debet de pecunia,quae erat ita pote celabrati contraias, &sic de moneta
antiqua,si fieri potest. Vel si non potes
nis quando pecunia suit diminuta prupter
tonuonem declarat Felin. in c. quanto, sub num. II: ers. Item ex desectu pecuniae, de iureiuri Menoch. cons 49. num. 13. Surd, cons33 .num. Rinta.& num. 9. Boetide. cis3a .num. 3. Vimin sua Syla , .st 3. Scac. de commercidi clunb. g. a. GEL s. m. I78. cum aliis, quos allegat, & oratdeeis ROR Rom.M a .num. I . dicta n stra Commentar.&Cenc.tris. de censi, impressa, in una Foruliuiensis census, II. Febr. I 6o1. coram Cardinale Ludovico postea Gregor.XV.P.M. ubi testatur, hanc esse communem Doctorum sententiam, &pro ea facit tex.in cap. n.de censib.Ratio
autem haec est, quoniam si eambii BIulio ficienda esset non secundum bonitatem intrinsecam,quam pecunia habebat tempore celebrati contratis ; lad iuxta bonitatem, vel malitiam intrinseca quam habet tempore tautionis,tunc eam br vel maius, minus reciperet, quam dederiti quod esset iniquum:quibus ata,quae cumulavimus in dinostris Commentariis . 3.q.ε. concl. I. de censu tractantes. Secunὶ pars concIu-I8 sionis patet, quia militat eadem ratio, siue conuentum fuerit, ut Blatio eambii fiat de determinata monetarum specie, ut iupra diximus conclus rex. lim. I. siue conuenistam silerit de soluendo cambio in moneta
137쪽
1 ra commenti in g. r. Extramg. Pu tipae R
eurrente,&e. quia isties pactum operatur, ut non possit cogi debitot soluere de moneta antiqua , quae erat tempore contractus; sed vi possit sol te de noua currenti iuxta va.
ibrem antiquae; non autem de moneta currenti diminuta, ves aucta quoad bonitatem intrinsecam,ut late probauimus Δqium.6. eones. .ampl. Dde soliuione pensionis icit,sus agentes: pro quare attulimus decis Rc tae Rom. et I q. num7- & 8. post dicta nostra
sam, in una Forul lanis census, Ia.Iuni, Idoq.coram R. Pa . Iusto. Ampliarer primo Nec conclusio , ut pe-x Vtunia mutata quoad bonitatem intrini cam, siue aucta fiterim siue diminuta, iuxta ea , qivae adnotauimus in primo nati camin uarius cambii debitor teneatur cambium soluere de moneta , quae currebat tempore celebrati contractus, etiam si non fuerit inmota tauendi cambium,ut patet ex ijs, seu mutauit Scac. d.glos. . mrm. I78. propesin.Siquidem militat eadem ratioc nam si eo easu solutio cambij sacienda esset iuxta bo nitatem,vel malitiam, quam habet moneta tempore solutionis. tunc camplar vel minus crino consequeret u , vel campi, rhis minus debito solueret. Secundo ampliatur eadem conclusio,viro locum habeat, hue tempore c5tractus suerit conuentum de Bluendo cambio in certa, ae determinata monetarum specie in re. tum natura existente; siue quae in rerum natura non cxistat; atque ideo esset imaginaria,qualis est scutus marcharum, libra, &c. nam campluvius non liberaretur si scutos
illos imaginarios vellet soluere in moneta, cuius bonitas intrinseca ad praesens esset diminuta sicut nec ea in e con tib audiretur,si dicta moneta esset aucta, di peteret incrementum; sed scuti illi im nari, essent solliendi ad aestimationem bonitatis, cuius
moneta erat tempore celebrati contractus,
vi constat ex ijs, quae tradita suerunt ex eo. m Seac. loco citato, num. I 8 . & Cenc.
36.quibus adde, quae nos diximus in dictis
nostris Commentar. S. 3. q. 6. concl. I.am.
pliat. 3.& q. de sollatione pensionum, dire. demptione censu iusdemque preth resti. tuticae tractant . Tertio ampliatur saccirclusio, ut nonai tantum vera sit quoad cambu solutionem condicto tempore,sed etiam quoad restitestionem pecuniae mutuara' ; mim si pecum mutata sileri: quoad bonitatem intrins cam tempore restim umid intendae, pecu nia mutuata est resti Menda iuxta aesti D. timem, Rugiorem eius, quem habebat .i pote celahrati corura , ut habeturipit Scac. d. num. I78. circ. niam, ubi id am pliat etiam ante moram:&mvn. i Sta id qς
rum ζps putat, etiaim si mutuum consis a a in alij s seuhatque ideo altiquod si na Rij
hi deberes. deceni amphoras: m luasiat in genere, quae tempore celebrati contra 'nvsset opti m & tempore restiuitionis, sequaditionis non esset irim, aut ampho mensura diminuta a Principe, vςla Reputatunc esset recurrendum ad ispapvs cci
brati contractus.Idem dicendum est de de posito,ut per eundem Scae. ibi, subd.nu R,I78.quibus adde,qu. ae diximus d.q.6.coc
Sic ampliata limitatur sepradicta coctura 3 sio,veliscum sibi vendicet, qua o te stre celebrati contractus non extiteris innos mutationis Monetae, eiusdemque valori vilis si tunc temporis talis timor erat, sol tri debiti iacienda esset iuxta valorem cia remem tempore soluuoivs,vr patet ex ijs quae tradita fit erunt ex Amon. de Butr. α
est si campsor eausa fuerit mutationis monetae, iuxta e me adnota uinus d.quaest ε.
Secundo limitatur praedicta coclusio vias procedatimssiiuri contra messi erc6- uentum sit; nempe quod solutio eambii fiat
de moneta correnis inmpore sollationis iaciendae, quamuis in bonitate intrinseca fuerit inuuinata: quoniam tunc standu est conuentioni, nec habenda est ratia mutationis monetae, quocunque modo mutetur,
siue in intrinseca,tae in extrinseca mutatio. ,ut constat ex ijs, quae habetur per Barti
in I. Paulas, in M. ff. de saluti bran. in Hom .de ausineoto, diminutione monet:
138쪽
tat Calcan.cons I F.mam G.veis Et eamdem opinionem, in seu Craueticons. 836. num. t. vers. Sed enim ius quibus addo qeoque ea, quae nos lath cumulavimus d. q. εα cl. dimit. .a nurn.3 ad 39. Tenio sinitatur dicta conclusio, ut vera
260, nisi campist cambii Blutionem rece. t,condictis loco,& tempore in una specie monetae pro alia citra contradiction aliquam: nam in materia moneta talis prῆ-
27 lamnar facta promissio, qualis ostenditur a solutio,iaulianus, g.proinde, fLad Macessit si certis annis, ubi post Angel. num. II. Alex.C.de para .coc rq . sub num.
cileq. qui id ampliat, verum esse, etiam si obseruantia ita soluendi non fuerit legiti-mὰ praescriptae quibus adde, quae diximus
Lq.6dimit. I. anum. I 6.ad I 8. Quarto limitatur praelata conclusi nisi x Ialiter de consuetudine seruetur, ut in Blutione sicienda quoad extinguendum debi- eum, cuius vigore est in electione debitoris soluere monetam,quae est in obligation vel illius valorem hixta tempus solutionis ad fili libitum, ut per Bart. & alios in d.l. Paulus,ffide seluti Curticonca . num. I.cta .cum alijsHiros nos retulitnu .q.6.c6cI.
vi morieta, quae currebat tempor
celebrati contram fuerit mutata sim si bonitatem extrinsecam modo B. Pra explicatomoti I.tune lalmio cambη est laetenda de iocineta currente tempore δε- Maonis faciendae; non autem de moneta iuxta valorem, quem habebat tempore ceo rati contra L Haec co Iusto patet ex iis, quae relatura tueriam ex Rota Rom. deincisa nostra Commentata in Extra-
na pecuniaria , I - Ianuar. I 89. coram
Wayiatis eurins eiu moneta is sine dulis non debitat uda temptis tonfractus oedum pusistatimis, Anes.cons. II .uum. 3. Confirmatur ex eade Rota post eadem Commentar decisa ly. num. . in una Cremonensis
pensionis x s. Iuni, i 398. coram R.P. D. orano: quae hanc conclusionem amplias in .omni blas debitis Ioc si habere, eandcque pro 3o regula ponens, sic ait, Et ropter succedit re ilarita. quoties meta desis- uationiamur,vel miniurias valore extrinseco, id erit ad roma dammeldamnum iussius, crufacienda ensulatio. His etiam adde, quae πω dita Herunt ex Andrea Gail. prael. obser. lib. a. Obser.'3 9. Crau. cons. 836. num. I. vel Argumεtis, lib. S .Felie .lom. a. de censib. lib. . cap. unico, sub num. 3 o. vers.Vbi autem: eder. Mari .in suo tract.de
num. 2 .cu alijs innumeris, quos alleganr, qui loquentes de solutione pensionum rusus,dicunt, hanc sententiam esse magis eommunε:&in Hispania iure Regio approbatam filii se testatur Couar. in tract.de col.
vers Quarta conclusio, ad fin & Felic. loco citato. Hanc eandem opinionem late pro. sequitur Scae. de commerc. & camb. g. a. Glos .num. 377. ubi pro hac conclusione plures alias Rotae Rom.decisiones allegat,& num. I 8I . rationem hanc esse ait; quia in alijs mercibus cosiderami bonitas intrinseca,& extri eca, di ponit exemplum in eo, qui ex mutuo, aut ex alio contractia deberet certam speciem vini,eandemque soluat condicto tempore, ait,quod nO attenditur, ala valor sit auctus,vel diminutust siquidem augmentum, quim diminutio spectat ad creditore, Saly. in auth.ad haec num. II. q. I9.C.devsu.&ahi: di in terminis cambifidem Scac.post alios probat eod. tract. S. I. q. I.num.qo9.& ratione hanc esse ait , quia licet sit plus accipere; tamen non est ultra sortem accipere.
Ampliam pristin haec conelusio,vt Blu-3i tio cambij facienda sit de moneta curre te tempore solutionis, ubi variata seret in
valore era inseco, siue tempore celcbrati contra his fiterit conuentum de soluendo cambio in moneta curiente tempore lolv-tionis faciendae. siue de meneia currente,
139쪽
non exprmendo ad quod tempus monetqtursus sit reserendus: vel demu suerit simpliciter de solutiqne conuentum: uidem talis conuentio semper intelligitur de cam-bij solutione facienda in pecunia usuali, de
cendum esse diximus si sint it facta conuen. tio pro soluendis annuis reditibus,dare tot marchas,aut libras, vel solidos in nummis aureis, vcI argenteis:siquidem censuarius satisfaceret obligationi soluendo quantitae
tem promissam in aureis,vel arguteis nummis,iuxta valorem, ac aestimatione,quae viget tempore solutionis, si mutatio pecuniae
extrinseca tantum foret, non autem intrin.
seca. Quod quidem locum sibi vendicare
diximus ibidem, num. a 6. etiam in restit tione pretij census in eius redemptione, ut habetur ex Felici tomo a. decensib. lib. . Cap. lamnum. 3 o. veru verum inter Prim
secundo ampIiatur eadem conclusio,viai Iocum sibi vendicet etiam in mutuo: nam si moneta mutata sit quoad valorε extrinsecum, restitutio pecuniae mutuatae secteda est de moneta iuxta aestimationem tempore solutis, nis, ut late probat Scae.d. Glos. S. num. 168.cymphuaeq. ubi Bluit couariar& num. Iga, id ampliat quoque in mutuo aliarum rerum, & in omnibus alijs debitis:& danim. Isanesta etia dicit de deposito. Vnde ide Scae. ait eod.tract. S. I. q. I . m. . At s. quod si quis mutuat tres corbes su-sa meth& tepore quo reddi debet, essiciatur' carius, tunc reddi debent tres corbes, de nulla committitur usurae quoniam si esce. retur vilius ; nihilominus mutuanti adhuc tres corbes essent reddense,& non plures, ut betur ex Archid. in c.si quis clericu
siquidem qui inutuat unam corbem flume-ti,quae nunc uset unum aureum, liquando recipit valet duos , liceat receperit μω quam dederit; non tamen dicitur reei e tevltra isti unotthabetur ex Alex.etiit. sis ploeeta, num. r 3 vers. Nec obstaritidia .Quod quide verum orbitro quanda
moneta ut alia res crescit in valore extri seco,& mutuans erat illam seruaturus,nullo
existere tracto, nullaue existente probabili. rate illius maioris valoris,nee si illius gis mutuum fictim sit,uel mutuans secisset , ctum, ut redderetur eiuldem species: quod intellige piout recte declarat idem Seiae iv
Sic ampliata limitatur ipsa eonclusio 3ε locum nonhabeat quandocampsor, & sie creditor c miai csset inmura in recipietasblutione embi j:nam si post mota crescat valor pecuniae, id cedit in detrimentum ' sius campseris; no autem campsuari jpsiqui demita dicitur de quolibet creditote m roso in recipienda solutione pecuniae, vel alterius rei sibi debitae, ut hal mr ex Paula Cassi in d. Paulus, num .ibi,& E conuese
stri,& sequitur Scaci de commerc. & cabas. 3.Gloc . m. II 3.ubi ait, quod sidcbitum sit ioci. aureolii Uainque stamparum i& premam eorum creuerit oblatam so lutionem siro loco,& tempore, cum debitis circumstantiis, illud augmentum erit deblitoris in ut si totum illud incrementu asst derit ad duos scutos aureos , debitor non dabit ereditori centum stutos aureos prout
erat obligatus; eo quod solueret plus debiato, & sic plures lautos quam centum ι sed dabit timium 98. Qualuet autem Leein sit Blutionis obIatio, vide ea, quae nos assi
per tota anum. 18. ad 3I. ubi latε nos egismus de mora iam vendentitiquis ementis annuum reditum in dandis , di exigendispensionibus. si Secundo limitatur eadem conclusio, ve3 non procedat, quando campses recepit solutionem in una specie monetς pro aliut absque aliqua contradictione: quoniam in materia valoris monetae talis praesumitur
ficta promissio,qualis ostenditur ficta Bl
140쪽
co , l. Iulianus s. proinde, Ead Macedon.
Vnde si solutio fuerit facta de moneta mutata in valore extrinseco, iuxta valorem pecuniae, qui currebat tempore celebrati contractis,ficina remanebit: quod quomodo procedat, supra latius declarauimus eoncl. a. limit.3. dc in dictis nostris Gam
Tertio limitatur c6clusio,vt vera sit,ubi 36 aliter inter contrahentes n6 fiterit initum pactum: nam si tempore celebrati embij contractus fuerit inter ipsos secta conuentio de soluendo cambium ob metum sorthmutationis monetarum, in certa, ac determinata specie monetae,&sub aestimatione iuxta valorem tempore celebrati contractus, aut sub certa adia aestimatione, standa est pacto, nec habenda est ratio mutationis
moneta quocunque modo mutetur, ει in extrinseca, siue in intrinseca bonitate, ut constat ex ijs, quae habentur ex Bart.in LLPaulus, in D.ff. de soIut. Bran. tract.de
rationem hanc esse dicunt: quia contractus ex conuentione legem accipiunt, i. I S. si conuenit,Tdepos l.contractus, is de regul. tuta quibus adde, quae adnotauimus indictis nostris Commentar. g.3.q. . concl. a. limit.q.anum. 36. ad 39.
Quarto limitatur praedicta conclusio ,3 ri locum sibi non vendicet , ubi in aliquo
loco extaret consuetudo soluendi eamdia in monetis iuxta valorem cutientem rempore celebrati contractus, non autem lux
ea valorem, qui currit tempore Alutionisi siue moneta alterata sit quoad bonitatem intrinsecam, siue quoad bonitatem extrin. secam: siquidem eo casii consuetudo a tendenda foret; quae lex dicitur no scripta, sed moribus introducta,S.ex non scripto,in
Institide iure natigent.de civ. quam consue-ltudine extare in Germania testatur Feder. Martide iure cesicap. subnum, D. veIι
Denique, cuius vigore, ubi monetae valor creuit,debitores in soluendis debitis deducunt valore, & incrementum, quod veteri ςstimationi accessiti si vero decreuit, supplent, quod veteri aestimationi deest.Confirmatur, quonia idem probauimus quoad
solutiones annuorum redituum in L S. 3.q.ε.concl. 1. limitas .anum. 3 2. ad 33.quibus adde etiamquae diximus ibidem , concl. I.
lim.ε. ct conci . quoad istutionem pensionis censes.
diluamus AD argumentum Filliue. de aliorum
patet responsio ex dictis:licet enim camplar eo casu plus acciperennon tamenaceipii ultra sonε, ut rei'ε declarat Scac.
dicente, quod si mertator Bononiae recipita te Ioo.florenos auri, & facit tibi dari li. bras decem grotarum,huiusniculi cabium,
ait posse esse scita; quia poterit esse, quod libi secem Mosibium tepore quo Bluuntur valebant vltra dictos Io 6.aureos,& ρο- terit etiam esse, quod valebunt minus, de hoc licet sit plas accipere, tamen non est ultra sortem accipere:sicut qui mutuat tres eoibes tamenti, di tempore quo reddi d het eficitur carius 't nam tunc recte accipit integras illas tres cot sc quia si essiceretur vilius, nihilominus ills tres corbes frumenti redὸendae essent,& non plures: & liceto casu diceretur recipere plusquam dederit , non tamen recipit ultra sortem. Vnde recte vii idem Seae.eM.trin.S. 2. Glos. s. num. I a. Doctores quosdam in haeremesisse lacte locutos, non considerantes mutationem monetae in bonitate intrinse- extrinseca,neque exprimentes, an illicentum aurei mutuati sint in obligatione, vel sit in obligatione eorum valor ; atque ideo sententiam Sol. lib. 6. de iust.& iure,
Tulet. lib. . suae sum. cap. 3Α.quae est eade,
quam docet Filliue. loco citato, di alij i clati pro contraria parte,putat ipse Scac. loco citato,vers.Quia quicquid Son veram esse,