장음표시 사용
211쪽
An propter cainpsorum consuetudinem celebrandi cambia illa. , per Sac. Congreg. declarata non subsistere quaesita ex eis bona fide ante dietam declaratione, sint restitutioni obnoxia. Q. XLIV.
riua cambia declarata per Sacram Congregario. nem nonsubsistere, me eiusdem declaratio. nem siquis celebraueris, quaesita ex eis te. netur renituere. s Cresuetudo in muria usurarum non suffragatar. 6 Pensiones percipiem ex censu nullo, quia vinaris,no excusatura restistitione, etiam
si bona fide eas perceperis, aut si fuerit Mi
7 Potium, seu rapitalicanil ν feci remaner
penes carissarium ιoquam purum tuam
8 Inibitum bona fide recipiens puram Midebitum , non excusetur ab inaebiti reHi. . tutioneas Fractus consim is in materia inarum, novexcuses ab eorum rei iturione.
mi ossibi facis. D. V ... Ia carem precepta ex cambifisiceis, bona fide celebrarii, potes Abi retinere ratione into
33 Obligatis cambu ν . .recambiendum per locum celebratimnetractus,reddit cambium illicitum, usura ium. I Cambitim cum recursa, ct νerambis, exigis adsui iumιiam, Hareeambiti at ad infantiam, O ingratiam caues Us; noluisin autem ingratiam eam isti II lauassam cambiri scisis fide rei ratis a mequia e Sacram congregarione u rint declarara nonsis iere, o fresis noni obnoxia eclaratur. 36 Opinio probabilis, quae propria duriuri II Opimo probabatii an excus non sacrilispa,sed etiam a remotione. i 8. Probabilis senierisia tenenda es, quam suetudo Vprobas. i i 9 Co suetuis est optima legum interpres.
et o consuetudo non datur contra Iegem Iura lem, Diuinam . . . λ
χ a Consuetudo nari inducisin contra legem -- . tu timer Divinam cretam se usi dubia Dup mam consuetudo huismori gentia interpretatur. 12 Confractus elari, O non dubia Merarius I iar ratione conssetudinis excuseιῶ eulpa,er. ρο- on tamen excusas aresiuistione; ns adsit aliqua ratio inter GIN haere Nauar. lib. t. suorum consit. cons. Io .seu q.in nouissima impressione, sub tit.de usur.Rodr.in sua sum. p. a. c. I 8. concl. 8 non nulli alij docenr,quod cele. brantes contractus aliquos licitos comm niter existimatos in Regione, in qua celebrant unesto quod in se sint usurarii, & vsuras acceperint credentes eas licite conseis qui potuisse excusantur. Mouentur autem
ex eo,quod qui facit aliquid, quod publice
existimatur licitum, non censetur male sa- a tere, ut in l. quid sit lagitiuus, S. apud I beonem,si de edit.edic.sed cambia ut sipra declarata illicita,ac non subsistere, ante diuctam declarationem,in nudinis, & communiter a campsoribus licita, ac realia cense. manergo qui ea celebrauit bona fide ante declarationem credens litira, ae realia esscinon talim excusatur a culpa, sed etiam ex perceptorum ab eisiestitutione. Confirmatur, quoniam opinio docti viri excusat a 3 transgressione legis, ut in c. Cappellanus,&ibi Glas ct Doctor. de seri ergo multo magis consaetudo,& communis error comtrahendi huhismodi cambia debet excusare contrabemesipsos ab usurae labri a culpa, & ii quaesitorum ex eis restitiatione, arg.tera in l.Balbanus, Ede offici Praetor.
His in unon obstanthra, oppositam sen:
212쪽
4 sententiam puto eriorem non esse. Etenim emi de Mutinis, Ir.6NES. Is .eoram per Sacram Congregationem rueruntde. Io ReuerenissimoSacrato. Qiam tamenam qciarata cambiride quibus agirur,non subsi- pliationem pino veram, ubi camplore&stere , eo quod sint sicca, &vluratia, vi q. eoesumptione eorumcl qcx uicta cambi prςced.oslandimus,at in materia usurarum perceperutfacti fiterint locupletior, secus I consuetudo non tuffragatur, utine. quia in autem si locupletiores non fiterint effecti e omnibus,& ibi Glosae viati Roch.in cAn. constat ex iis, quae habentur ex Molina dein 3.not.de c6suet.& extat deci Rot. m. cotriadis,33o.sub num. s. siquide hii his-28. sub num. 3 a.&3r. post Zacch. tract. modi campsores notenentur restituereminde societ.ossic.impressa, in una Romana is- tione iniustae acceptionis, eo quod bona Scietatis,as. Iun. I I. coram b. m. Card. de contraxerunt:ergo tenentur ratione rei
Mellino. Confirmatur haec sementia ex ijs, acceptae,quatenus facti sunt Iompletiores. quq nos adnotauimus in nostris Comnem Vnde ex hoe insere ipse M. quod qui itatar. ad Extrauag. Riv. de censib. S. 3.q. 2 o. vendendo bona fide,ae Ἀμranter latit 3mpl. .&3. anum. . ad 18. ubi probaui, dinem iusti preti excessit , excessum bonas mus quod percipientem pesiones ex censu fide consumptum non tenetur, restiuer . nullo, quia viuratio, non excusat ab earum nisi in quantum ex illo contractu factus est restitutione bona fides mec stas nec sexus, locupletior.lmosi res ex huiusmodi cisi nec quitas l.curabit, C.de action. emp. eo quaesita sit fiucti sera, ut quia eampsuarius quod propter census inualiditate pretium pro interesse ea, iniit equum , es aut 'remanet apud venditorem illius tanquam II fundum, tune C. Brimipiendo excis semim mutinum,ut ibide ostendimus,num. Hictus bona fide, litos ni facis: siquidem 3.ergo idem dicendum est in casu nostro, probabilis ignor tia,seu error, de bonarii cum militet eadem ratio, arg. tex.in l.illud, de sunt satis ad fiuctusacquisitionem hirum stad legaquil Etenim supposita anualidiu; ea quae Meet siquatalib. I .vara . p. 3. γ tate embi tanquam sieeigum pretium il- dum. quibus adde Tanno.2.2.D. nom.
lius seu capitale remaneat penes campis : disin.4.q. . dubι3.num.99. 'rium tanquam purum mutuum ab eo citra . 'Sic ampliata limitatur haec eademia Lusuram ab eo percipi aliquid non potest. vi Is clo,ut quamvis percepta ex huiusinodia i in cap.consuluit,&ibi lata Doctor. de Euta et bilis bona fide eelebratus sine restritioni Haec eadem seritentia probatur rursus,quia obnoxia ι nihilomius erysor posset ea sibi recipiens bona fide indebitum existimatist retinere ratione lucri eestantis, prolata et s sibi deberi, non exeusatur ab indebiti rεω men, qua eiusmodi interesse ex diuti talis tutione,ut patet ex toto titide c6di indetrit contractus fuerit passas. Etenim I lib.a. ergo bona fide percipies aliquid ex huius, et ' de Iust.&kar.cap. Io.num. Io. extabuli modi eambiis usurariis putans sibi debi- rum lententia inquit,quod qui bona fideis.
tum , cum non sit,adelua restitutionem te- cit contractum usiurarium, aut alia ratione
neruia iniustum,quem si talem sciuissi e , alium iu- Ampliatur haresententi ut percepta ex stum proculdubio celebrasset,potcstratios huiuimodie ijs bona fide celebratis sint i ne lucti cessantis,ueritate comperta, latum restitutioni obnoxia,etiam si bona fide sue- retinere,quantumc6tracto illo susto uicinis rint consumpta. qumnia licet fructus bonata, res suisset. Quam quide sententiam impro-i fide eonsumpti regulariter non veniant re- babstem haud ellis putat Less. ibidem mim bstituendi,ut int.bons fidei, fide acquir. r. rso si limitetur ad illos contractus, in quiti domin. & id maxime si concurrae lagitima. bus uterque contrahentium censemr conis. praescripti , seu usucapio; nihilaminus cum sentire in eosdem titulos, ita ut i cum quo: sinus in materia riuatia,eora consumptior contrahitur, intendat dare lucrum omni in dia restitutione si excusat i nos late'esten i sta hules, quo alter contrahens intendit illa tiamus d. ao. num.lo. pm quare addux, si I percipere. quod citi est sit implieite id irrus Rot. Rom. deci cris. post dicta nostra' ira dant, ut post Tanner. lom citato
213쪽
Commentilli I. I. Extrinan ph papae v.'
id si id n6 intendant c5trahentes,n6 video quomodo campsor ex dietis ea ijs bona fide celabratis,possit quςsita ex eis ratione interesse lucri cessantis sibi retinere icet revera illiud fuerit passus: quia cum pisdicticambia sint usuraria,q aeuta ex eis veniunt restituenda, etiam si ratio aliqua interesse concurrat , ut patet ex resolutis in d.decis. a I9.sub num. s .ct nos adnotauimus in d.q.
, Set udo limitatur eonclusio ut locum si.
ra bi vendicet,ubi in camb is , de quibus agitur , campiuarim tempore contractus obli-iatur ad recabiendu per cude loc si,in quo
iit celebratus cotractus primi c adii; quoniam tunc cambia essent manifeste sicca,&vsuraria. Etenim stante tali obligatione , licet tales contractus a contrahentibus nominentur cambia, in re tamen no sunt talia; sed est mutuum reddetam cum lucro in loco celebrati cotractus sub pallio recambii, ut expresse colligitur ex nostra Extra uag. in illis verbis , Pecuma ibι doique cum inte reposci ur,ubi eontractus Derat reuisa. rusmam inso danus si Fienus que a primipio νυ conueneravi, dic. Siquidem ad iustitiam cambij cum reculti exig tur,ut Ior cambium fiat ad instantiam capsuarii, cum id .fieri non possit, nisi*ropter charitatem, de amorem erga campluariumr secus autem si fieret gratia camplari alias diceretur sic, cum.ut sate habetur ex Scac.de commerc. idt camb.S.I. q. 7 p. 3. limit. 13.& Iustin.de
Vnde si ui cambiis, de quibus est c5tr I 3 uersia,campsuarii no obligantur ad recam-bium per locum cclebrati contractus,qussbia ex eis bona fide celebratis vigore supra relatae c5suetudinis, ante declaratione n Dissime sietam per supra relatam Sacram Congregationem, probabiliter dici potest, non ine restitutioni obnoxia. Nam ante di cham declaratione erat probabilis Doet rum sententia docens dicta cambia esse tu sa dum eatnps iij non cbligantur ad re- cambiendum per locu in quosa it celebratum primum cambium, ut tu statur Filii .
2 q. cocli 3.in fin. sub tum. 36. R habet pro se Dcctorcs magni ponderis, nempe a
I6 ciendam opinionem probabilem satis est auctoritas Doctoris vilde periti, de bonae
conscientiae, ut habetur ex Nauatan Mam, cap.2 Talum. 188.cum alijs , quos refert, &sinuitur Filii .lom. 1.qq. morat. tradi. II. p. q. q. num. 23 eo maxime, quando
probabilibus corroboratur rationibus, &respondetur ad argumenta in contrarium, prout Salas loco citato, & allii in casu n suo. At qui secundum opinionem probab, I lem iudicat, vel alio modo operatur, prudenter agit, & excusatur etiam in damnum alterius,ut post alios Sayr.lib. I .Clauis rese: cap. I l. sub num. 3. atque adeo excusatura culpa,& a tessitutione, ut patet ex tradi tis per eundem Sayr. loco citato, sub num. I .cuplur.seq. Sanch.Salas,& alios, quos reseri, de sequitur Bonac. de legi, disp. a. q. pun. 9. sub num. I s. vers. Dixi in septiis ma illat. & eo maxime, quia sententia pro babilis in casu de quo agitur habet secum i conruetudinem sibi annixam: siquidc millax 8 sententia probabilis est tendda, quam con laeuado approbat,ut per Aesict. decis. l73.
suetudo est optima legum interpres; & pro I9 pterea quando lex est dubia recurrendumeth ad consuetudinem loci, de si de ea appareat,non est recedendii ab intellectu,quem consuetudo tribuit, etiam si ex post facto appareat,quod talis intellcctus in se non sit
bonus,ut habetur ex Panor. in c. cum dilectus, sub num. 7.de conluet.
Nee obsta si dicatur, quod talis cosuetuso do sit contra legcm naturalem, qua probiubentur usurae, atque adeo cambia sicca, &vsuraria, de quibus agitur: at contra legem naturalem, de Diuinam non datur consuetudo cap.quat wMra cap.mala, de cap. stra,8.d. quoniamuspoiaetur, consuetud, si nem non induci contra ilegem naturalem, ac Diuinari certam. secvs autem si dubia
sit, ut in cara nostro ainc declarationem
214쪽
ruam post declarationem, Wntentia , quod cir c inibia sint licita amisit probab, itarem , O nost dicitur amplius probabilis juxta ea,quae habentur ex Bouac. de legi, sp, 2 .q Φpun. 9.isi num. 37. in sin. Vnde licet contrahentes post di in declaratio,
neri, non excusarentur; excusantur ira en,
qui c6traxeriint Ute declarationem imami eo quod dicta eambia non sunt maciueste sicca, & vluraria, nec inanifestamcontinentiniustitiam, ut late probat Biliae. tom. a. q.mo 4l. tract. 3 s. cap. 8. sub num. 3 6 in n.& 437. Et re vera haec lιmitatio videtur procederς citra duinationem aliquam si egitima concurrat praescriptia , ut uista q. siquatius, Deo duce, dicemus. Ad argumentum ex Nau/r. & alijs, re- si Ondetur/quod praedicti Doctor. loquunmt de contractu certe, ac non dubie vlura tio: & non icunt, consuetudinem excusare coninctum ab eiusdem millitate, ex usu ratio illum facere non vlararium; sed excu sare tantum bona fide contrahentes a peceato G testitutis,ne,si aliqua ratio lucti cessantis concurrat, iuxta ea, quae supra adno tauimus , limiti I . quod nos non negamus . Ad tex. in I. quid ut fugitiuus, S. apud la. Monem ; &ad confirmationem ex c.Cap Igilanus,dicitur, quod consileredo exculae culpa,& a pqna; non autem a restitutione, nisi adsit aliqua ratio interesse, ut patet ex traditis in d. limit I. vel ageretur de cov. tractu non certo,sed dubie usurario,& pro. habiliter licito, iuxta ea, quae supra cum lavinus imitia.
An quaesitae ex cambij, quae per Sacram Congregationem declarata λerunt non subsistere, possint retineri, et non restitui ratione.
ante declaramnem S.Congr. Merarit ceris
auιraesum πιθω quidem nec exigiturin praesicra ione 3o .vel 4o .amorum. I 3 Praescrip ioπe 3 o. vel 4o. annorum tollitur omnis actio. I Furtum quodcunque enfaudulentum. ii s Ginina ex camur siccis, qua ante declara,rionem Sacra congregationis nἔ. erant cerist. Muraria insum res motu sese pisa 'tur spatio traum annorum inser praesentes, ct quatuor inter absenteι : si vero sus res. immobiles prascribun in spacis I o. ann rum interpro nus, O ao. inter absenter. 16 Res mobile pacis Dium, vel quatuor an is eum iacamMur e immisius vero sparis Io.velao .praescribunt F. xu se scriptio, stu usucapio Hennalis. υἀqua.. ---atis his locum etiam contra Eccle
215쪽
so ex contractu nulli. O certo: uraru Nuata in sellio, di quod thy non it visios non pinuntro ibi: sec*s.flcon radux , xt in S s rtiuae quoque res, l&i ibi Glos &crario sed dubi e tantum=ωμ-ius. Doctor. in Inli deviaca marinosii nostro ai Bon .s des improbabitis an iam At a M.' agitii r de re vitici aflicta vitio surti, seu scripuonem 3Q.wlqo.at moram. d Lapinae cum usura non sit aliud quam rapi.ar Ignoranιιa ιώνιs dubiν nouam edis praestri- na tinc. si quis usuram kr .q. a. Deficieptionem ediamum ιιπγHLm, di min. 1 I. etiam iustus titulus,cum intrarii contractus P nullus sit titulus. non ergo quaesita ex dictis IN hac dissi ultate videtur prima facie cabi js retineri pcssunt vigore alicuius piet. negatiud respondendum esse aiam ciun scriptionis,stu usucapionis; ediunt omnino dicta cambia snt declarata non lubsistere, restitutioni ol Oxia. eo quod sint sicca,& vluraria,ut supra oste- Pro determinatione huius dissicultatis, dimus, q. 63. perccpta ex eis cum fuerint 6 est adi Oraa. quod combia, quae per Sacram percepta in causam usurae, nunquam tran Congregationcm declarata fuerunt non seunt in dominium recipientis, ut patet ex subsistercilicet ea omnia dc cIarata sint non communi sententia tiun Theologorum, tum subsistere,quia sim sicca,& vluraria,ut ossε- etiam non istarum, de qua Couar. lib. I. dimi S supra quaest.q3.nihilominus illoium var.resol cap. 3.num. 6. versic. Sed ad id:& c quq dam usuraria sunt manifesta, qualia in ideo tanquam res aliena veniunt restituen primo,secundo, de qua ito casibus supra reisda,non bstante quacunque pRescriptione; latis q. a. in quibus obligatur campitiatius quoniam is materia vlatarum nec praetcri ad recambiendinia per locum celeb ati cλptio, nec allegatio bonae fidei aliquid ope-ii tractus primi cambij: siquidem, stante talirantur, ut per Alex.cons. I a I .num. II. cum obligatione, camplor manifeste conuincia plur. seq. tib A. Dec. in l. petens, C de pact. tur voluisse mutuare ii.b lucro, & non eam-Gabr. de praetcr.concl. . num. I 1. dc alio , I bire, Ut patzl ex illis nostii S. vel bis. Pectinis quos tetulimus in nostris Commentar. .d ibi denique cum interesse repositar,. ubi cana Extinua g. Pij V. de cet sib. g. 3. q. ao. ampl. tractu uerat celebratus; nam inur danus, er3. num. i i.&seq. ubi probauimus, quod re ampumes queci principio ita conueneram, a stitutionem pensionum perceptatu ex cera Oc ad iustitia enim cambi, cum recursaeκ. suali contractii nullo quia usurario, non ex- postulatur, ut recamb u fiat ad instantia ca-cusat earum consiamptio, nec Maa fides, , t psivarii cu id fieri possit,ut alias diximus . nisi nee praescriptio, nec allegatio bonae fidei, Ob charitate, de amor e, erga campi uarium, nec aequitas, l.curabit, C. de action. empl. Vt late habetur ex Scac. de commerc. de quia lex illa intelligitur, ubi res, cuius pre- camb.S.I . qu st-7. p. 3. limit. i= Iustin.detium est retentum,est si sera. Confirma. t contin. camb. q. 9.l Lbnum. Io. Quaedam tur, quoniam percepta ex huiusmodi cam- vero cambia ut lupra declarata,ante decla. biis sicc s, & usurari js supponimus LMq rationem non erant manifeste usuraria, sed percepta ex iuris ignora nitar eo quod ante talia tanthm dubie, ut sunt cambia, in qui-ι declaration m per Sacram Congregatio- bus habetur recursus ad campiorem,vel adnem probabiliter existimabantur cambia eius correspondentcna, qui carebium solis ipsa i icita at ignorantia iuris non est satis ad uat ex pecunia campsoris:std campsuarius 3 praescii bendum, imo impedit praescriptiy- non obligatur ad recambiendo per locumnein, ut in I.ita iuris, s de iur.&Dei. ignota celebrati contractus primi cambit, ut colli.
ita se habente,Ium ignorantia is usucapiora situr ex Ottam tione-quinti cat
216쪽
suum , de quibus d.q. a. etenim ante dicta
declarationem probabilis erat sentctia eorum,qui dicebat, cambia huiusmodi esse li. cita,ut iupra ostendidius, q. praecedenti, limit. a. His breuiter sic adnotatis, sit
OV sita ex eambiis siccis,ae certo usu
raiijs ante declarationem Sacrς C6. gregationis sunt omnino restitutioni obnoxia, non obstante quacunque consuetudine, ac praescriptione, seu usucapione . Pro hac conclusione saciunt rationes, quas supra reo tulimus t siquidem quaesita ex contractibus certo usurariis veni lintrestituenda,non Obstante quacunque praescriptione: quia praescriptio hum smodi licet habeat bonam fidem;nihilominus h c bona fides non est fatis elim sit improbabilis: bona fides enim ads praescriptionem requisitam debet esse pro babilis, ut quia sit iuris dubii,seu obscuri, ut
infra dicemus. His adde ea,quae nos adnotauimus in nostris Commentar. ad Extra. uag. Pij V. decensib. g s. q. 2 o. num. I. . di I a cum plur.seq. si quidem tradita ibi in telligenda sunt de pesionibus perceptis ex contractu censuali certo usurari ;quia con. tra legem naturalem,& Diuinam certam sicut non potest induci consuetudo, ut in c. 9 mala, 3tc. Dustra, 8 dist. Je Nauar. in Man. c. 27.num. 28 I.& 283 ita etiam non potest induet praescriptio, cum non detur consue. . tudo citra praescriptionem aliqua: eo quod omnis consuetudo, ut obligationem inducat, debet esse rationabilis, S praescripta, ut in c. fili.& ibi Panor.& alij, de cosuetudine .
O Vaesita egeambiis siccis,&vsurariis,
quae ante declarationem Sacrae . egationis non erant ccito usuraria, Ied Gubi Etantum, ut Ibpra adnotauimus, posis ut Iegitima praescriptione, seu vlucapione retineri, atque acto ex eis quaesita ante dicta declarationem ex vi legstimae v sucapionis, seu praescripti is, nondunt restitutioni obis Inoxia. Probatur conclusio exeo,quod hoc casu concurrunt omnia requisita ad veram , ac legitimam praescisptionem. Concurrit tenim bona sides probabilis, cu ante dictam declarationem cambia praedicta erat dubie
usuraria, & erant opiniones ex utraque Parte probabiles, ut supra diximus: siquidem licet ignorantia iuris clari impediat prae-II scriptionem,cum no inducat bonam fidem probabilem,sed omnino improbabilem: ni,hilominus ignorantia iuris dubi j cu sit probabilis, &cxea proueniat bona fides probabilis , haec latis est ad praetcriptionem, ut
habetur ex Panor. in c. de quarta, num. ia. ubi et lain Felin. de praescript. c. ctim dilectus,de conluetud. Couar. inreg. possessor, num. 9.de regul .iu Lin 6. Molin. to m. r. de Iustit. & iur. tract. a. disp. 64. & Saynlib. 9. Clauis Reg. c. I a. num. 23. cum alii , quos allegat. Secundo concurrit tristus titulus, nempe titulus pro cambio,qui titulus secu,
dum te iustus est, & talis a contrahentibus aestimabatur,atque adeo satis est ad pr scribptionem inducendam: siquidem titulus ad Ia praetc rib c ndum necessarius non est opus, ut sit vertis: is enim, qai vero titulo aliquid possidelire vera dominium , aut quasi dominium,vel ius in re habet: & ideo ita possidens praescriptione no a indiget, unde titulus ad praescriptionem inducentim requisitus, satis est,quod sit coloratus seu prqSuptus. ita ut quantum est ex se sit verus; sed propicr circumstantiam,quam habet adiueiam, di quae per probab lem ignorantiam ignoratur,desinit esse verus, qui chmvcrus existimetur, quamuis in rei posscssorem 'do minium non transfert ; trans seri tamen uluin capiendi facultatem, ut habetur ex Mia inade iust.& iur. tom. l .tract. a. disp. 6 .in prin. Sayro lib. 9. Clauis Reg. c. la. sub num. I l. qui tamen titulus non exigitur in praescriptione 3 o. vel qo annor vinos late de hac re egimus in dictis nostris Coin menta g. 3. q. ao.num. I 6.& I 7.ubi etiam osten innus,
posse reditus praesci ibi spacio 3o.annorim licctex contractu nullo, quia vluratio is et acipianti: r; qitias pacto 3 o. vel qo atri hI3 tollitur omnis actio, ut in l. sic ut, de priri cri i3o et Ao. 'annor. Tertio concurriteontinuata possesso, de qua dicemus conci si'. Et denique res non est vititiosa: qnomam hoc casu non est affecta vitio sorti, nec vici. Icntiae: siquidem nos supponimus, cambia, de quibus agitur sitisse celebrata bisa fide citra omnem dolumlascaudcm, dispoiud a contrahelitibus existimantibus liaictat--.
217쪽
2Ο 2 Comirnent. In I. I. Extrauag. Pii Papae V.
trahere. Vnde quaesita ex dictis cambiis non pcstunt dici quaesiit a nec ex surto, nec 34 rapina; nam omne surtum est fraudulentum vim l. i. s de stiri. & non est rapina citia violentiam, ut in S. I. & toto titulo, in Inst.
vi bonor. raptor.& in I. I.& tot. titulo, C. eod.
O Vae sita ex cani bijs, quae ante declara.
to usuraria,sed dubie tantum, si sint res mObiles Wqscribuntur,ieuvlucapiuntuti pacto trium annorum inter plaetentes & quatuor annorum inter abientes: Si vero sint res immobiles, praetoribuntur per longi temporis possessionem , ncmpe lpacio dccem anno- i ii inter praesentes,& viginti inter abs εtes. Haec conclusito patet ex l .vn c. C de usu c. trassor.&S.I.in Inst.de usucap.ubi res m
biles triennio inter praesentes, & quadriennio inter absentes; & res immobilis decem annorum inter praesentes, de viginti inter absentes usucapiuntur: quae quidem rerum mobilium usucapio triennalis,vel quatrien-r7 nalis habet locum etiam contra Ecclesiam Romanam, ut post quam plurimos relatos a Sayr.litas. Clauis Reg. c. Iz.num. 13. quod verum est si titulum habeati quod si careae titulo exigitur possessio 3 o.annor. l.sicut,dc. l.si quis emptionis, C.de praescr. 3 o. annor. 38 Immobilium vero praescriptio contra Ecclefiam debet esse o. annorum: de contra Ecelesiam Romanam centum, ut in auth. quas actiones, C de Sacros. Eccl. Dicuntur, autem esse absentes, vel praesentes quoad Irem nostram attinet, qui fiant in eade Pro. tuincia, vel Ciuitate: vel in diuersa Prouin- , cia, vel Maersa Ciuitate , ut per Glos. in L. cum in longi,C. de praescr.long.temp. Fuit 19 denique introducta praescriptio, seu usuca. pio, ne dominia rerum sint in incerto ; de quando suas habet conditiones liberat a restitutione cotu, quae per praescriptionem. quaeruntur non solum quoad sorum exle. rius;sed etiam quoad solum interius, ut haheturi ex Molina tomor. de Iustiti de iurei tract. a disp. 6 I. Couat. in regula pineor,
Ad contraria modo patet rebnsio ex dictis.
Α D primum respondetur ex prima comaot L ckisione tunc eni in percepta exc6tra eiu nullo, quia usurario iunt restitutioni Obnoxia, non obliante quacunque praetcriptione, quando contractus est certo usuri
rius: locus autem si probabilis sit sententia , quod non sit talis, ut lumus in casti,de quo agitur. Imo quia praescriptio 3 o. leu o. annorum non exigit titulum , si concurrat b a i na fides possidentis, etiam improbabilis , arbitror ad eam inducendam forin satis esse , quoniam praescriptione 3 o. vel Ao. a nor. tollitur Omnis actio, ut supra otandi.
Ad cofirmationem dicimus, quod ignina a rantia iuris clari impedit praescriptionem ;non autem iuris dubii: si ita intelliguntur iura illa in i ita iuris,is. de ver dc sed . ignor.& l.nunquam, Q de usucap. ut habetur ex Panor. δἰ FcIm.in c.de quatia, de praescr. de ex alijs a nobis relatis supra, concl. 2. Ad ultimum patet responsio indictis Q. pra in secunda conci . in qua probauimus ad praescriptionem,seu usucapionem induce dam satis esse titulum coloratum, seu praesumptum de in casu nostro satis ostendimus rem non esse vitiolam, cum non supponamus ea pol sessam, nec vim, nec per dolum, de scaudcm.
An qui celebrarunt caniuia, de quilius agitur, ante declarationem Sac. Congregationis, certo scientes esse sicca,& vluraria, perdant
exeluduntur a consecutione in-
218쪽
in seram 4 Ciab inina fluenter cambia Area capitale
s Nereo locupletari debet cum alterius iactura. . 6 Irirere lucri cessantis, vel damni emergen-- iis percWi potes ex ma R enam ante mo-
Cumbi siccum nihil aliud est,quam . .
8 Pecunis a ad cambiumsucummis trans femur domnium penes cammuarium. 9 Cam uarius, qui pecunias accipis ad eam bium , satim consimitur humara ad Has restituendas,estra virum interpeliationem. r o Debitori pliciser ex cotractu, no constitutitur in mora ante movItionem: mm sic debι- ων ex di actu. II Mora quiparaturfurior o debito mor . su aequiparatur furi . I a -Pecumas alienasAtemer denum ,satim is . tinetur resiluere una cum interesse.
ra campsere potest sortem cum insere e repetere in eambio Meo, etiam si nullum pactum laseris defluamis interias. t I Capitis cum interimurnuresilauendum eam Mi, quissunter cambium sociam ce Abrauit in viroque foro . , Is Inseresse pessumdaebe in mustum lege Min moa; Meetiam lege naturali,ac Guina. 16 Inreresse, ct capitale debent restitui caues ri,qui deris pecuniam Irimur ad cambium
Acum etiamsi probari nonposset summo iadocam suarius sciat, quod eampser illis vere fuerit passus.
I7 Gram Deo non auenditur, quod probaturi se rei veritas. I 8 Capitale una cum interesse aliquando venis restituendam, etiamflcam uarius non Deris in mora restituenae pecuuram cambis sicco accepiam. I9 Plus vale quodveia agitur, quam quod si mulaueonripitur. Iao Simulatio in contriadibus Meratur citra tamen iniustitiam. ar cam γη potes dare pecuniam Dam eambis sicco, obliganis eamssarium ad interser scut minuum poten obligaremus garium . ad inuresse.
nias adhuc detinet. 23 Cambium Acum ab arido reseruitur in
et Cam ori , qui suas pecunias δεδι ad eam.
poena consisationis bonorum. 2 6 Usura de iure re punibilis. a 7 VIurarivspuniiur, e vserar exegerit, enis exegeris, O usurarium ranum contra .ctum celebrauerat. 28 Vtile per inutile non vitiatur. 29 ca ser agens in iudicio ad Muras cans quendas ex cambio occo perdit capitale una cum interesse,iuxω mumetpales leges. 3 o Regula non vasit quod ago, ut ago, valeat, τι valere potea Daster est intel g nda. 3I Pecunia data ad eambium siccum remanee apud cauessarium Me titulo, sitisvis, furem - 3a Pecunia data ad eambium qualiter di in permanere apud ea sua m tanquam mulatim declaratur. IN hae te Caiende camb. cap. I. num. vers. Iniust Sol.lib. 6. de Iustir &vir. q. 13. ar. I. concl. 3. col. 3. & non nulli alii da nant cambia sicca tanquam usuraria;verum nihil dicunt de lolitudo aliquo intercsse luiseri cessantis, vel damni emergentis; atque ideo videntur velle,quod dans cambio sicco nulli teri ac usurarie, perdat pecunias ad cambium datas, &excludatur a consecutione interella. Probatur haec opinio ex eouod ubi agitur de obligatione inducenda non valet quod ago, ut ago, nec valet ut . valere potest,ut habetur per Bart.in l. i siquis itainum. et .vbi etiam Iasnum. 6.not. 6.& alij, isde verb.obligat. COuar. lib. 2, UM.rcibi. cap. i6. sub num. I &Rota Diuei l. decis. 366. num 3 r. p. l. ubi id prubat, quod a si donatio non valet,ut donatio, nec piati stvalete alio modo propter rc sistet iam legis ergo praedicta cabianulli ter, & usurarie celebrata ante supradicta S.Cog. declarati ne per cotrahentes cet to scietes ea esse sic. La.& usura ia, si non valent ut cambia, nec etiam valida esse possunt ut mutuum, aut vi
219쪽
alvi seontractus eum eonsecutione interesse; atque ideo qui scientes esse usuraria huiusmodi cambia celebrarunt, perdunt pe. cunias ad cambium datas, & excluduntur a consecutione interesse tam lucri cenantis, quam damni emergentis. Confirmatur reca sententia ex iis,quae adnotauimus in Commentici Extrauag. Pii V.de cesib5. 3.q. aci.
num. I. cum plur. seq. ubi plures decisiones Rotat Romanae ostendimus, quod ex contractu censuali nullo quia usurario pensio. nes annuae non debentur;sed computamur in sortem: quia pretium census eo casu re manet penes censuarium tanquam purum mutuum: nec dominus census pecuniarum
dominium amisit. Idem dicendum est de societate offeij quando e si nulla, seu fictilia; quia resoluitur in purum mutuum, a quo citra usuram nihil percipi potest, ut
eonstat ex Rot. Diuers decis I92. num. I.
His tamen non obstantibus, oppositam sententiam arbitror de iure veriorem esse, quam colligo ex traditis per Scac de coin. i
euniam,nec intereste. Probatur haec senteistia primo quia si eampsor in casu,de quo agitur,excluderetur a suis pecuniis, & interesse,tuc sequeretur,campsuarium locuples tari eum alterius iactura, quod est contra te v. in i .nam hoc natura, is de coditi indeb. ut igitur absurdum reiiciatur,dicendum est, quod si contractus cambi cum eius lucro sit inualidus, de usurarius reduci debeat adeontractum mutui cum interesse. Secundos ex mutuo explicito percipi potest interesse lueti cessantis, ac damni emergentis, etiam
ante moram, ut habetur ex Nauar. in Man.
Concludo fecundo,de ex aliis: ergo ide di. cedum est de cambijs siccis, de vlararijs, de
quibus asitur, ut ex eis percipi possit lato resse hicii celantis,& repeti pecunia eatio
data i cum cambium siccum nihil aliud sit, 7 qnam mutuum implicitum,ut supra ad ta.
& expressi eadem est vii turil. cum quid si
Tertio pecuniae datae ad eambisisseeum g non transsmur dominium penes ea suarium accipientem,sicut preti l cenis usurari non tra senui dominium in censearium t 'siquidem in utroque calu deest fit ullas, quit saxis sit ad minii trastationem,cum uter- ' et que corrams sit nullus, ut nos probauimus indictis nostris CommentariS. 3. q. 2 . sin m. I ad a. Ergo qui scienter cunias ex ς cambio siem recepit,si statim no restituar, cons iniitur in mora citra ullam interpellationem. Etenim licet is,qui est debitor sint. Io pliciter ex contractu,vel quasi δε no soluit, non dicatur in moret,nisi sit monitus ad sol. iuendum,ut recte' inquit AE .P. 3.Iostin Ores.lib. de restit.e. 3 .q. a. nihilomin si .eus dicendum est de eo, et ii est obligatus restituere ex distractu, ac ex contractu reso. e l. hito,dc nullo, ut larὶ probat Scae. de com
citur debitor morosius,proculdubio tenetur x ad interesse tum lucri cessantis, tum etiam damni emergentis; quoniam ratione morae deberi hunismodi intereio, Doctores c - . muniter docent: siquidem mala aequipara-Is tur furto, atq; ideo morosus debitor squiparatur seri r de propi ea sicut ibi teneturrem furtiuam una cum interesse restituere. ita & morosus debitor, ut post alios probat idem Scac.d.ampl. 8. num. I bo. Denique, Geteris praetermissis, qui alienas pecunias :r a stienter e ista iusti im linitu detinet, est om-
. nino similis malς fidei possesseri; atque Hebsne alia mora,& interpellatione tenetur re.
stituere pecunias iplas una cum interesse Iucri cessantis, quod Dominus meuniarum facere potuint, si Neunias praedictas ha- buisseti ergo idem dicendum est ineris,de quo agitur, ut accipies pecunias ad es,si , . telim sine iusto titulo scienter alienas pecunias detineat, teneatur no solum illas testia tuere, veru etia,& interesse ta lacti eessatis qlia damni emergesis.Ita ac loco citato, I. 2oo.Que admurma I. quibus adde,
220쪽
ex eodem seae.habentur d. 7. par. 3.
seq. Ampliatur haec eonclusio prim5, ut e Ia pitale una cum interesse lucri cessantis, ac damni emergentis debeatur camplari exeambio sicco, etiamsi nullum pactum de interesse secerit: quia cambium chm sit nul .lum, &campis artus statim constituatur in mora, si pecuniam receptam ad cambium , sic capitale non restituat, perinde est, ac si pactum initum saerit de BItiendo interesse Isiquidem interesse ratione morae debetur cuilibet creditori citra ullum pactum, cum mora, &pictum in hoc aequiparentur , ut habetur ex Rot. Diuers. decis3 2. num.ε. vers. Non obstat quod, di Scac. Lampl. 8.
Secundo ampliatur,ut capitale una cum I interesse veniat restituendum campseri in casu, de quo agitur, non solum in foro e temo ; sed etiam in foro interno: siquidem interesse ratione morae debetur etiam in s ro conscientiae, ut recte probat Rebuis. in l. unica,Glos. vltinum. 6.ampliat.3. ubi etiam Cagnol.sub num-6. ver Tertio, & alii, C..
II niam interessi' debetur non sollim lege humana , sed etiam lege naturali, ac Diuina enam interesse est damnum,ut in d.Lvaica: Iequi dat laesionem, seu damnum tenetur ad illius refectionem, etiam ex dispositione teqgis D. uina,vt patet Exod. cap. 22. Si eris quispiam Wrumves vineam, O dimiserit iumentumsivmis derasiasin aliena: quicquid optimum habueriι in agra suo, vel ιn vinea pro damni amatione resitura. Etsi egre
iniis, . Quod si de iure naturali Diuino
debetur interesse ; ergo de elusin foro imterno,& in foro conscientiar: quia ius naturale , & ius Diuinum obligant in conscientia, ut his turex D 3ctoribus supra relatis,
r 6 interesse ut supra debeatur, etiam si nullatenus probari possiendumodo debitor sciat, quod creditor illud vere sierit passus etenim coram DF non attendi ', quod pro.
r7 batur, sed rei veritas, ut habetur ex Panori
in c.quia plerique, sub num. I 8. & ao. de immun. Eccles. Felin. in cap. I. sallent. 6.sub num. o. vers. Hac sallentia, de constit.Na. uata in c. si 'neraueris,num Io 6.in fin. vers Quarto quod, i . q. 3b Couar.in c.chm eL ses,vers. Sed est quaestio, num. . infin. de testam.de ex alijs.
Quarto ampliatur, ut capitale una cum ἰI 8 interesse debeatur ex huiusmodi eambijs siccis, & vlararijs aliquando, etiam si debitor non sterit in mora restitu edi pecuniam cambio sicco, ut supra acceptam. Siquidem,siqui dedit cambio sicco, dedisset in
dubitanter cambio reali,ac vero, aut alicui
iustae negotiationi pecuniam ipsam desti.
nasset;eo quod habeat certam, ac paratam . occasionem, & contrahentes de hoc lucro cessante intendebant pacisci;veium credetes sibi consultius esse finxerunt cambium,t hii tui modi inteleta una cum capitale proin 'I culdubio deberetur ante moram,non vIgo re cambij, qbia cambium est siccum, atque
ideo nullum; sed vigore contractus mutui, quem in re ivendebunt contrahere, saluo interesse: Etenim plus valet, Mod vere agi I9 tur, quam quod simulate concipitur, ut in irubr. C.phas valere,&c. Et simulatio in co-ia o tractibus toleratur citra tame iniquitatem,& iniustitiam contrahentium, ut recte probat Scac.de commerc.& camb. S. I. q. 7. P., 3.limit.7. num . .& 3. Vnde cum licitum sit dare mutuo, & pacisci, ut mutuatarius te neatur ultra sortem soluere totum ilIud imcrum pro interesse, quod mutuans ex camis bio reali, aut ex alia iusta negotiatione, a quibus propter mutuum cessauit, consequi potuisset, ut habetur ex Caietan. de canab.
uiganti, num. 26. & 3 q. vers. Decimo sep i
ex alijs. Ergo licitum quoque erit dare pe- cuniam cabio sicco cu obligatione, ct pacto de soluendo praedictu interesserna cab: usiccu in re non est aliud quam mutuu, ut supra diximus. Quae quide ampliatio vera esti,si suiu quoad soru exterius,sed etiam quo . ad forum interius,etiam si interesse nullate-