장음표시 사용
181쪽
Instr. cap. 6. Imo cum vi nostrae Extrauag. prohibeatur pactuna de certo , ac deternis nato intereste Iucti cessantis , vel damni emergentis,non ob id prohibitum censetur pactum de aliqua pecuniarum quantitate Oluenda nostine poenae in casu non solaqtionis praefinito tempore, ut habetur ex in dem Vega ibidem casu 34. Etenim lucrum
ex murito perceptum ratione poenae contuentionalis est licitum,&nullo pacto usi ea dici potest,ut docet ScQt.in 6.d. I. q. a.
lib. a.de Iust.& iur.c. aci.dub. I . Syl. in sua sum. ver.Vsura, I .num.a 8.& alii: siquidem debitor, qui est in mora, peccat contra iu-
sitiam retinendo alteri debitum, & proinde essicitur poena dignus; ergo ex conuen tione partium potest illi poena aliqua con.
stitui. Confirmatur ex communi cotrahenistium consuetudine,qui in eorum contradi, bus poenam sibi constituunt in casu contrais
uentionis:& poenam huiusmodi exigi posse,
etiam si creditor ex mora sui debitoris nullum interesse iuerit passus:nam rationes suinpradictis concludunt de poena sub ratione tantum tanae/c punitionis mors culpabilis in debitore,quem iustum est puniri ; cum revera culpa sit, & infidelitati sp ies, pr
missa non adimplere . Est tamen verum,
quod poena huiusmodi non debetur anteis
quam a creditore petatur: quoniam in omnibus sere contraiabus apImnuntur huiuL' modi poenae,& ut plurimum non exiguntur
ab honestis maxime viris, ubi nullum p tisitur incommodum, seu interesset ad quod ficit teri in cap. suam, de poen. di id,quod dicit Felin. in cap. I. num. 43. ubi etiam Dec. num. a. de codstiti dum docet, quod quando contrahentes vi pacti volunt, i
neri debitorem morosiim ad Bluendamnam ipso Det etiam si non exigatur, intelligendi sunt de poena,quae imponitur loIuni
in compensationem alicuius interesse. Hoc idem tenet Nauar.iu Man.cap. 23. num.67. di late Salon. Ioco citato, concl. 3. &Α. diquando agitur de poena.legali, nemo tenetur eam stibire ante Iudicis sententiam, ut recte declarat Salon. Lq.78. ana. cotra ri
Imo poena conuentionalis ita demum
a deuetur ratione morae, quando est modera,
ta;sicut de poena iudiciali,ac legali quoque
dicitur .' alias totque ageretur, ut recte ait
Vega loco supra citato, qui in specie agit de poena conuentionali constituta in camhi, δε talis mena non poOt peti qua parte tuitum modum excedit: siquidem eadem ratione pactum legis commissoriae in pignoribus, idest, ut pignus creditoris, si praefinito termino debitor debitum n
exoluerit,est de iure damnatum, ut in cap. significante, de pignor. l. I. di 2. OPac.Pi- , gnor.& Lestitia a. de Iussit. & luti cap. a dub. I . num. I 31. Adde, quod si camplar tempore contractus probabiliter sciret campisarium esse impotentem ad solue dum eamb:um condita tempore,& nihilo minus poenam constitueret in casu morae, poena non deberetur: nam idem dicitur de mutuante, qui poenam imponeret mutuatario , si condicto tempore mutuum non reddat, ct probabiliter scin eo tempore fore impotentem, ut habetur ex Tol. lib. s. suae sum. cap.3 a. & Salon. d. contr. I I. se, num. 3. Ab eadem poena conuention uexcusaretur campsumus quoties citra culinpam suam non solueret cambium constitu'. to terminor siquidem poena conuentionalis in mutuo ita demum exigi potest, ciunmutuatarius verE est in culpa non restitue do mutuum condicto tempore , quoniam poena venit exigenda ratione culpae, sicut
di iudicialis, ac legalis: ubi autem nulla est culpa, nulla quoque debetur poena. -- de si eampsuarius ericiatur impotens ad soluendum cambium praefinito termino. excusabitur a poena, ut recth docet Tolet. ibi Nisanin Man.cap. I7.num. 2 1 . &Mijr quod tamen verum est, nisi culpa sua campisarius sit factus impotens, ut quia aleis, luxu, coannesiationibus, vel negligentia. non valeat Bluere, ut indistincte in omisnibus debitoribus docet Leislib.a. de Iust.& iur.cap. ao.dub. I S. Idem dicendum est, ubi poena huiusmodi esset in sita inco tractu eambij in fraudem usurarum; Ium non deberetur ; sicut non debetur talis poena constituta in contractu mutui in
usurarum Budem, ut habetur ex Na. r. ia Maa. cap. 17. min. a II. Salon.
182쪽
De Cambiis. XXXIX. & XXXX. I 6
u. ct 3.cum alijs quos allegat. Bene verum est, quod la g. lib. a. de lusiit.&i .cap. 2 .dub. I S. sub num. 129. ait, quod si constituta iam pqna,mutuans optet mutuatarium eam hic utri,licet peccet cotra charitatem opta-
.do peccatum proximi ob sivum commodu; non tamen peccat contra institiam: nec in-- fit,ut exactio poenae sit iniusta:quod quidem Nauar.& Salon. locis citatis non pro- batur: nam qui mallet debitore esse in mora, di per illam poenam impositam incurrore , potiusquam condicto tempore soluere, non tam in poenam morae, & punitionem culpae censendus est illud optare, quam ut lacriam ultra sollem ex illo mutuo perciperet. Sisur Iudex cupiens delicta committi, quae poenis pecuniariis puniantur, ut illas percipiat, non tam delictorum punitionem Optare censeretur,quam lucrum ex ossicio. Non tamen est reeedendum a sententic, Less. quoniam ratio conuincit, quod talis
peccaret contra charitate,non a . . tem con
tra iustitiam, S propterea restitutioni non esset obnoxius:siquidem iustu, vel iniustum non consistit in bonitate, aut prauitate animorum,& intelionum;sed in rerum, & ope. tum externorum aequalitate, vel inaequalitate,ut insta dicemus,q. I . num. 6. Ad contrarium modo patet solutio ex dictis : quibus adde ea, quae habentur ex
Ibi, Amnia ibi denique reposcitur,
c. De cambio, mod vulgo dicitur , con la risossa, an sit lici. tum:et primo de eo,in quo libe
campseris: qui de propria ipsius
procuratoris pecunia cambium stluat. Q. XXXX.
hber recursus ad procuratorem cam oris multis modis. Qq Recursus ad procuratorem eam oris,mediare obligatione, qualirer habeatur.3 Litterarum solutio in eambio cum recin quadrupliciter fieri ebntingit. 6 Cambycum recursa praxis ponitur. 7 Litterarum forma in cambio cum recursa
8 Litterarim de auso forma refertur. 9 litterae cambycum recursa declarantur.
fen explicatur. I titterarum campseris adsta procuratorem in cambiorum recursa forma traditur. Ia Litterae ca suris ad sisum procuratorem in cambio cum recuris, declarantur: quid scent verba tua, ve rimetto a vois sitito,explicatur.
ir Verba illa, coli stare peril credere, quid
I Cambium euis recursa reprobates, referiatur. I 3 Cambio cum ritu a 3bι pecunia data adcaisbium cum intersereposcitur, ubi contractas fueras celebratuI.
I 7 Cambre in eoniram camby cum remma Ipondet pro ea suario. I 8 Cambium reale per litteras exigis quatuo
is cambitim reale expostulat, in ca suarius in toto destinataμίωioxis babera pecunia, vetereditum. a o Recipere aliquid ratione d gnati procurara. ris, an sis augere pretium camby. a I Cambium eum recursa libeia ad procuratorem campseris,qui desua pecunia,vel altorius accepta adeambium, cambium iasum I lua emisitum. et a Cambium eum recussa ad procuratorem ea. Eseris,uisupra, υbique scia celebratur, O in eo tota ferὸ Nummularista ars eo Ris. a 3 cambium reale exigit, ut pecunia in loco ad cambium accepta, actu, ac re usa fluusureambita in aho divorso,ac dinanti. 24 Emptio alicuius rei vera est,in qua venditor rogat amicum, ut solvas pretium rei empta pro emptore, di apud amicum es pro eodem
183쪽
363 Commenti in I. I. Extra uag. Pij ripae V
Is campsuarius ineambio cum recus non u-netur ad duplicem proui F ,Iedad unam raniὐm , diuidendam inter ca serem,
a 6 Declaratio Greg. XIII. adinstasiam Regni
Sicilia circa cambium cum recursa υua
cum supplicatione,inbueris ad Archiepia scopum Panormitanum, verbia refertur. 27 Deambium ad locum celebrati contrarius primi eambi=Min ditiam, O ingratiam eammua j, terminam Extra g. non
28 G μον, qui dedit eambio, non interuenis, vi sit eiusβον suo procurarari in cambιo
Is Cambrum cum recursa licet formaliter consti ex tribus personis; υ maliter tamen constas ex quatuor.
3ρ Unui iesi diuersas personas re asentare. 3i cis suarium habere ereditum in Deo sol nonis facienda verὸ dicitur, cum habes a
quo cambium υere, ac realiser persoluas ν.3a cariser non recipit tertiam partem susi mpreιium cambysed tanquam sinia uno iis uobi debitum.
3 3 camsor potest exhibere camasuario
procuratorem, qui ex pecunia eiusdem pro ratorii,vel alteriussoluas cambium. 34 Cambium dicitur reale, etiam si Matur ibi loco condicto pecunia credita.
3 s cammuarius quando in locosissim visaei
dis dicitur habere eradisum. 36 cambium tum recursa ad procurasorem M.
aseris,quisoluat de pecunia propria , vetat, sertur, ut supra, en validum, nam plu
37 Cotinuationes cambioru realium sint licita. 3 8 Cambium cum recursa, ut supra es vasi. dum in utroqueforo. 39 Cambium cum recursa est validum non solum 6 reeursus babeatur adcrerespondenumstu nocuratorem cam oris cis deliam ad inia lapsorem,qui Lars bi expectiniari retus ad cambium accepta,vel suata. o Camtium cum πιursa ad procuratorenvi
campseris se flat, ut procuraur non possis recambire ait,tiquam in loco ubi ouo se eam ori en ιιbertum. AD tituli explicatione,est adnot. quod vi colligitur ex ijs,quae habentur ex Nauaric6c3 I.lib. I.de usur. Mor.p.3.Iust.
to tu,&ex alijs, recursa iiihil aliud est, quam susceptu onus debitu soluendi pro capsu rio in nudinis,aut in aliis condictis locis.Id aute fieri cotingit dupli ster: primo immediate per ipsos scilicci capsores, vel eam pisarios: Secudo mediate,nepe per eorum procuratores,seu resp6dcntes In hac igitur quςstione agemus de cabio,in quo pro eius solutione recurritur ad procuratore capis. ris;no autε ad capsorem, seu campidarium. Secundo est adnot. quod huius inodi cabilim cum recursa appellatur etiam vulgo ambium, conrecapuare oleae resopra ilia fore. Item nominatur cambium, con te conra .rioni. Dicitur quoque cambiu Bisentinum ;quia Bestiatii primum celebrari caepit. Et denique vocatur cabium Placetinum; quo niam ab aliquot annis caeptum est celebrari Placentiae ob maiorem Ianuensium utilitatem,ut habetur ex Ioan de Salas loco citato,& Filiivc.d. c. 8. quςst I. Et quamuis aliqui velint, cambium cum recursa in hoe differre ac ambio, ricapitare,cte.& a c1. bio, em is contationi, quod per primum ca-bium non recurritur libere, & per tertium soluuntur duae prouisiones ; nihilominus Scac. de commerc.& camb. LI. q. 6. subnum. 83. hane distinctionem cambiorum merito reiicit ,' sed cambium cum recursa idem esse ait cum aliis supra relatis cabus. Etenim solutio unius, vel duplicis prouisionis non potest habere vim mutandi spe. ciem cambii: & eo magis, quia mercatores damnant illam duplicem prouisionem, ut late habetur ex eodem Scac. eod. traik g. 3. GOL3.num. IS.& IT. Et similiter damnant cambium cum recubs mediante obtrugatione , ut mox videbimus. Vnia merito una tantum datur species cambii cum reis cursa, quae eadem est cum aliis supradictis, ut recte inquit Scac.d. q. 6mum. 83. versici Sed tona haec doctrina.
Tertio est adnot. quod liberE dicitur ha. beri recursus ad procuratorem campsoris, quando camplar ad instantiam campsuaruassiis
184쪽
assignat illi dictum proeuratorem, seu co respondentem, ad quem habeat recursum pro solutione litterarum pro quo recursu latet campsor exigere a capsuarro tertiam partem aurei pro quolibet centenario ratione mercedis praedicti eius procuratoris, quae a mercatoribus vulgariter appellatur,ia prauusων e. Dicitur quoque huiusmodi recursus liber sica sor roget eampsuarium non habentem creditum in Ioco solutionis cambij,ut recurrat ad strum procuratorem,
ad hoc ut possit Iucrari dictam prouisionem ratione recurius r siquidem in hoc cambio emplar dicitur spondere pro campisatio. Mediante vero pacto, seu obligatione alis 4 qua, habetur iste recurum, quando camplordat ad eambium eampsuario, quem nouit non habere creditum in loco condictae s hitionis, cum hac obligatione, ut recurrat ad suum procuratorem pro solutione Iiri rarum. Haec autem solutio fieri contingits ouadrupliciter: nam vel fit de pecunia ipsius procuratoris: vel de pecunia accepta adeambium a tertio per eundem procur torem vel de pecunia eiusdemmet campistis: vel demum procurator pro sol mione eambii utitur eredito remissae spectante ad eundem campistem,quod debet ipse cam-psuarius. De has omissius, Deo duee, per proprias quaestiones agemus.Veris in hac controuersia tractabimus de cambiodumtaxat, in quo libere habetur recursus ad dictum procuratorem,q ii cambium seluat de pecunia propria ipsius procuratoris, vel de aliena ad cambium aecipienda. Quarto est adnot. quod praxis in hoc ε eambio est,quae sequitur. Etenim in eo, ut sipra diximus concurriant tres personsenε- ipe eampsor capsitarius, & procurator eam-pistis; Supponamus modo, quod eampsorvocetur Titius: campsarius Sempronius, &campseris procurator Caius . Titius datinoo. aureos Genuae Sempronio per Pla, icentiam. Dat inquam Sempronio Genuae selid.66. aureos, ut det illi in nundinis scu- . t mi num marchariam, quod in nundinis vallavsolid. 67. q. Et quoniam aureus Gemnuae valet 68.ibsidatine sequitur, quod Ti,
tius dando Iooo . alireos ianuae ad eamqhium, quorum singuli aestimantur solid. 68. re piet in nundinia sciam LMo. 6. march
rum. Sed quoniam sempronius eampsua ruis non habet aliquem, qui pro eo solualitteras in nundinis,recurrit ad eundem Titium campsorem, qui offert ei Caium suum procuratorem, qui soluat prcripso Sempronio de propnjs pecunijs ipsius procuratoris,vel alterius ad cambium recipiendis. Et sie Sempronius scribit litteras Cato procu tatori dicti Tith campseris,lenoris sequentis. Alnobilemio, in Placen . 36as. 9.di Ombre Genuastiti Io3o. 6.
I Dem Sempronius campisarius scribit
deinde alias litteras,quae dicunturia πιι sub hac forma.
prouideruene qua da me. Ibo Sempronio ἀNotandum est circa has litteras, quod
Caius gerit duplicem personam: si. quidem est procurator Titij, qui dedit ad cambium: & est procurator Sempronii Rui accepit propxerea in dictis litteris eam-bij dicitur, Pagarate auri fisso, nam eadem persona gerit vicem campistis,& campla I o illa verba, Pagarete a mi esse, idem denotant,ac si diaerent,'Dat cambio inmis nome da usi nego , o da auri risi fluit
Titius deinde, qui dedit ad eambium seribit alias litteras Cato suo procuratori, ut a seipse exigat, ct perrecambii tenuitat Genuam, vel ad alium Ioeum: quae litterae sub hoc tenore scribi solent.
185쪽
I o Commenti in s. r. Extra uag. Pij ripae R
At nobilcaio. Da Graisa in Placend. brctus: siquidem remittitur BIuedum cam.
g. O honorando vi ramulo per mio conto, em bium Genua',ubi suerat celebratum. Vt pa
me veriιe per ι incisse de cambio invol Hsio tet ex supiadictis litteris Titii emplaris
si testo, ιonsare scrucreae e. A Dio. stat Extraugg. in hoc S. huiusmodicabium Ilvostro Titio. expielse damnatur, tan ram siccum, &Ι Aelitterς declarantur quoad illavcr. vluriarium, ut constat ex verbis supradictis,1 quod Ca rictima ibi denique cum interesse reposcisin,
ius,ut supra diximus, gerit duplicem perso- .vba contra uouerat celebrat αna, debitoris,.s. &creditoris; ac propterea Secundo, nemo potesttae eiusdem et
quatenus gelit persona debitoris,& sic ca- 16 ditor,&fideictbr e siquidem hare duo off- pluari, soluit: quatenus vel O gerit persona ela exigunt duo suppositaomnino distinctae creditoris, atq; ideo capseris,exigit. Et ita ergo campsor non potest campisario a Caius in hoc cabio soluit pecunia,& cxigit gnare suum procuratorem , ut ipsius cam. illa a seipso. Et quoniam ipse Titius vivi- pluari litteras soluat incondicto solutionis dictarum litterarum non solum vult recam- Ioco et alias campisrecit simul campisarii 13 bium, sed etiam assecutationem, idcirco in creditor,& fideiusson es ocurator cam-
ipsis litteris addit,consareperis iare. Vn- bris in fide ipsius campistis soluit proia ius tenetur Titio duplici contractu: captuariis cambium lias non soluturusia, . altero lainquam procurator exigendinn ,& que ideo viis sor spondet pro campisacio, cambiendum: & altero tanquam assecura- I iuxta ea, quae habentur ex Fili iuc. tontia. ἰtor, ita ut si accipiens ad cambium a Caio2 qq. mores. tract camia c. 8. in prin dein nundinis non fiat soluendo, Catu ipso ex alijs. i : et .: ratione assecurationis teneturTitio,vt alias Tertio in eambio reindebent interueniM diximus. I 8 re quatuor personae; nempe campses/,:&Tunc Caius, receptis litteris, sibi soluit campisarius in loco celebrati contrae tro sua pecunia, vel alterias , accipiendo ad di ambolum procuratores in condi eambium pro Sempronio, ut soluat Titio Iutionis loco;sed in cambio te quo agitu si vel alteii,a otio accipit. Ita in praxi celebra, tres tantum personat interueniumrergo catur hoc cambium. haeritur modo,an sit li- bium non est reale;atque ideo illicitum. Micitum nor patet. Probatur maior, quoniam in v In hac re piugnantes extant opiniones ι' uero, ac reali cambio in Ioco celebrati coni Nam prima sententia est Sol. li,5. de iustib. c tractos cMuriunt campBr,& campiliarius, tibi& ius. quςll. ao. ar. I . in fino& q. I 3.ar. I. i S sic duae personae distinctae; quarum altera concl. 3. ComiIul. lib. 3. q. II.& 16. Mem dat pecuniam cambio,&altera recipiti εrcat. lib.ε. de contract. cap.7, Μolinae eod. go duae pariter persenae distinctae debere 'tiaci. di . o . Gas . Roder.in suo traei. de interveni retio destinatosolationis locome . ann. redit.q .num. 7.&alio nexistiman I pe proeurator campseris, qui eius nomine. tium,huiusmi,di cambium non esse licitum, pecupiam ea itam reeipiat,&proeurator rc in potius siccum, de usurarium atque , i caminiani,qui eam selu risiquidem eadem ideo non sie camphremeac bibere cani t ratio litat invimque casu, clim uterque pisario situm procuratorem, qui non ex pe- t sitae usiustitiae commutatiuae,quae non po-cunijs eiusd- eampsoris; Γ:d ex suis pro Q test esse eiusde in ad semetipsum, sed uniuspriis, vel alienus klpat pecuniam peream- . ad alterum. . , bium acceptam : & tanto minus erigeres: Quarto ad verum , ac.reale cani bina
posse tumi lududest reiciana partem - I9 exigituri: ut campui prius incondicto ita reti pro huiusinodi officio eumercede. b. tionis loco habeati, ecuniam, ereditum, e Probatis haec sententia primo: quia per . quod sit vere creditiam ipsius campi uarii, is huiusi ilicambiuinibi pecunia data eam. vvsupra ostedii s. II. At in casu,de quo
bio reposcitur, ubi contractus saetalces i agitur, capsum nullum dii, creditum,
186쪽
qu0d si vere ipsius; sed ereditum illud est
eiulaem campsistis, qui prius dedit pecuniam. et go huiusmodi cambium non est ve- Ium,di reale, sed omnino illicitum. Minor patet; quoniam procurator campsoris non soluit in fide campluaris; cuius serte nec no- c quidem nouit, sed in fide eiusdem campioris, ut supra diximus. Denique recipere aliquid ratione desia o gnati procuratoris, est augere pretium ca-bij,quod in sota soluitur: id autem est illici-trum, ergo illicitum pariter est cambium, de quo agitur. Maior patenquoniam incremetum illud percipit campsor vltra commune pretium fori. Minor probatur,quia non est licitum recipere ex cambio ultra pretium in foro a mercatoribus praefinitum.
Ccasi anco, esica fili. testantur, huiusmodicambnim esse in frequenti vita: & Salon. d.
nus cambii ubique terrarum,& sere ab om- rubus raterceri,praecipuo in Italia. Imo i stantur Aetor.&Scac. locis citatis, in hoc cambio versari totam sere Namulariorum artem. Vnde non est praesumendum,quod tale camb umadeo ficquetatuminter om-
iuri seru Nathanes, sit illicitum. - Secundo probatur ex eo quod ad veru, a 3 6ttealaea tum illud tantum exigitur, ut pecunia in mo loco ad cambium accepta, aeri, ac re ipsis cambita persoluatur in aliis diueris,ac distanti: id aurem vere ac re is la
eorresponsalem modo supra explicato; e go tale cambimui est verum, ac reale, atque ideo licitum. Maior patet ex i1s, quae adnotauimus supia ex FiIlluc. t Om. a. qq. morat. trael. 3 I. decensib.& camb.cap. 7. quaest. 3.num. io. Molf p. 2. Bae sum. tract. II. c.7. num. 3 9. & ex alijs. Probatur minor,quoniam vera est rei emptio, in qua venditor rogat amicum, ut Bluat pretium rei emptaea pro emptore a & apud amicum est pro eodem fideiutare ergo idem dicendum est in
casu nostro, ut verum,ac reale sit cambium, quamuis camplar constituat suum amicum, seu procuratorem, qui pro campisario soluat: & pro tali beneficio eum posse a camin pluario incrementum aliq iod percipere ;nempe tertiam partem aurei pro singulis centum, sicut S procuratorem ipsum testatur Salon.quem refert, di sequitur Ioaia. de Salas, loco citato,sub num. 6. conclus 3. insin.& Romoald. Col. de cainb. cap. 2I. ubias tamen dicunt, non ob id campi uarium teneri ad duplicem prouisionem;sed ad unum dumtaxat,diuidendam inter campsorem, &ei uidem procuratorem : quoniam unum,de id m ossicium est campseris,& procuram
Tertio probatur ex decIaratione Rcina. 16 ni Pontificis Greg. XIII. seu eiusdem Sacrae Congregationis facta ad instatiam Regni Siciliae, cuius meminit Scae. de com
des cambio,ne eguente modo. Semprovis ha
mercantumente corre la moneta perti μ--
Θρήιοι cambiare. Iliatio Sempronio nonia in Leone, o Beransime da risuri estitui per
187쪽
I a Comment. in I. I. Extrauan Pij ripae R
Ad dictas litteras ita respondet Sacra
Reuerendissime Domine νι, qua Serenissimi Regis Philippi Catholici Regni Sicilis vis a ph.irum
nomine nobis ex auctaritate Socti m m. mini Nonia co gregatis, pro siuisti, re ad S. D.N.dclara, ριHeiusdem decreto, ct --μνitate respondere ccnfuimus, ex adnotatis pon gula; pro Di es,qua cum bis litteris aut re mittuHur,amplitudo tua cognosset. Cui resperam mutuamem, O omnia prospera o amus. Datum Roma 27. risis, I 17 Tua amplitudini via Fratres. TManus Antonius Cardis. Boba. Marcus Antonius caraen. Masseus. Fratre Vimentius cardinatis Iuniniam .
congregatio S. D.N.censuit, is odi cambium litteris Pij U.felicis recariatis sminimὸ ω- prehendi. Cum igitur Sacra Congregatio declar uerit,cambium de quo agitur,non comprehendi sub dispositione nostrae Eumag.cura
omnem controuersiam concludendum est, illud esse legitimum, verum, ac realer alias sub prohibitione nouiae Extrauag.comprehenderetur , in qua damnantur cambia si ca,& vluraria declarantur. Denique probatur haec sententia ex s 27 lutione algumeniorum. Etenim ad primum respondetur negando antecedens . Non enim primum canabit m reposcitur in loco celebrati contractus sed pccunia recambii, seu secundi cani bij,ex mera voluntate,& ingratiam ipsius campsuarii, di citra omnem obligationem celti brati: id autem per nostram Extrauag.non damnatur,ut infra me lius declarabimus,limit. ica.
Ad secundum dicitur, quod nullum est 18 in conueniens,ut camplar, qui cambio pecuniam dedit, oeerat se ipsum fideiussbrem procuratori suo existenti in condicto loco lutionis sed esset figmentum , si camplor offerat se fideiussorem sbi ipsi, cum nemo sibi ipsi debitor , vel fideiussor cc nstitui
possit.In cambio autem, dc quo agitur, capsor constituit se ipsum in fideiussorem pecuniae , quam procurator ipsius soluet in nundinis pro campsuario. Ad tertium negatur minor, quoniam ii. 1ρ eEt in hoc cambio tres tant hin personae,
realiter concuriant; virtualiter tamen con eurisit quatuor: siquidem procuratur camis
pilatis gerit in nundinis duplicem pesenam, eampsoris scilicet, ct campisaraje quoniam non est nouum in iure, ut diueri s respcctiis es o bus possit unus diuersas repraesentare perinsona ut est rex. in L singularia, s si cert petat.l.in tribus,sside iudic.c.ex lit teris, ct ibi
Doctor. de probat. & in specie quod possit aliquis a se ipso exigere, habetur in I.qui stisne,ff.de negor. gessi ibi, God asemet se
exigere cum oportuit, i.nc gotia, ubi Gloi. Tmand.cum alijs cumulatis a Moispar. a suae sum.tract. I 2.cap. 7. ivbnum. 3 i. Vnde Gcut in hoc cambio in loco celibi ali contractus concurrunt duae personae. Mirpe camis
psor, qui dat pecuniam ad cambium, & ca./ pisarius, qui eam recipit , ira etiam in nimis dinis, & in condicto loco stillationis duae fcensentur intei uenire personae; nempe tam eampsoris,quam campsuarii procuratores rna unus, ct idem procurator quatenus alit
paries camplaris ascribendo ei pecuniam illam
188쪽
illam in libro sit arsi rationimi, constituitque se ipsum in eo debitorem illius pecuniae, cuius simul facit campisreiplum creditorim, proculdubio dicitur verε campsoris procu rator. Et dum idem procurator soluit procampsuario,subit pro eo onus, eidemquo utatum prςstat; vere agit partes illius; atque ideo vere dici potest eiusdem procu- 'or,stipendiumque tam a captae , quam a capIuario n6 immerito exigit, ut habetur ex Ioanne de Salas de camb.dub. I 7.in fin.& Bonacide contiadisp.3 .q. F. pdn. unicos proposit. s. sub num. I r. veri. Verum cum alijs, quos allegant.. Ad quartii negatur quoque minor: nam 3I campisarius in hoc cambio dicitur verEhabere creditum in condicto solutionis faciendae loco,cum habeat a quq cambium illud veQ,ae realiter prςBIuaturr quemadmodum verὸ creditum diceretur habere, si litteris ab alio mercatore subscriptis, cam-bium illud celebrareturr siquidem habere creditum in loco solutionis nihil aliud denotat, quam habere ibi aliquem, a quo solutio illa veia fi.t; siue illud habeat campi uarius per se ipsum,siue per subscriptionem,&epistolam isterius mercatoris,sive Ope. a,&interuentu ipsius camplaris, cum quo cam-bium exercet. Ad ultimum negatur maior; quoniam 3a incrementum illud, nempe tertia pars scuti pro singulis centum, non percipitur a camjbre in pretium eambis; sed tanquam stipe dium iuste debitum ossicio,quod ipse cam-αria hoc casu prςstat ipsi camplario,ex-s illi procuratorem, a quo fiat debita solutio:quod ossicium pretio sitimabile est, ct illo dignum l de his sie stantibus, firma remanet 33 conclusio, quod licitum est campisti exis
hibere campIuario suum procuratorem, qui ex pecunia eiusdem procuratoris, vel alterius Bluat pecuniam per cambium acceptam
Ampliatur primb haec conclusio,ut cama bium huiusmodi sit reale non solum quando a procuratore, seu correspondente perficitur pecunia numerata ; sed etiam cum pecunia debita,& credita nam si secum deis ferret Diuersorum pecunias, posset realiter nomine illorum reciper re4ta eorum;ita
eficere potest reali eommutatione,quae n6 solii in talis est , cum pei ficitur pecunia
numerata,sed etiam cum pecunia debita, ut recte declarat Fi illuc. tom. a. qq. m: lat. traei. 3 .decab. c. 8 q. q. &B nac. dec6trida . 3.pun.Vnico, lub num. I.Uers. R t.M. Secundo, ampliatur eadem conclusio,vias dictum cambium sit licitum; etiam si campsor probabiliter sciat, campyuarium non . esse solututum cambium in loc o destinatae solutionis,nisi per aliam pecunia ibi ad cambium recipiendam: siquidem eo casu cam. pisarius dicitur virtualiter habere pecunia in loco, in quo facienda est cambit tolutio, di campsor vere commutat suam piς sentem cum absente. Ita SyI. in sum veri usura,
Tettio ampliatur ipsa conclusio, ut prae-3 6 dictum cambium sit reale, ac licitum, non solum si semel fiat; verum etiam si pluries repetatur,& continuetur; nam si semel fieri l:c t non potest assignari ratio, cur non possit fieri pluries,& continuari,atqtie ideo licitae sunt continuationes cambiorum hu-37 iusmodi,ut infra, Deo duce, latius explicabimus, q. 42. ubi ad verbum referem is nonnulla decreta circa materiam cambiorum
nouissimε lata per Sacra Congregationem Eminetissimorum Virorum,quos ad id specialiter deputauit S. D. N. D. Urban. Papa VIII.& inter alia circa cotinuationes cambiorum adest ilIud tenoris sequentis, Die quam Diny I 627.ι, eadem Ggreg.uione di-ι genter perpense tertio casu, Domini dixerat,
tertium casti qm dicitur cambium cantinua
tum, sub teres Roma, o Massa vera s
dum eaniam rationem hanchariam permanensem; ita tamen ut continuatiosemper permaneas libera, iuxta constitutionem felicis recordationis re Papa V. in reliquis etiam omnibur struandam. Ex quo decreto cIME
colligitur iustitia pretientis cambii, & eiu
Quari o ampliatur dicta conclusio,vi Io-38 eum habeat tam quoad forum interius,
189쪽
I Commenti an I. I. Extra uag. Phlapae Ve
uam quoad serum exterius. Etenim prς- .etun cambium nullo iure prohibetur, ut patet ex dictis. Sic ampliata limitatur prςdicta onclu-39 sio, ut vera sit, tum do cana bicini,de quo agitur,non fiat sub conditione,quod procv. o rator campsbris no possit recambile alibi, quam in Ioco, ubi vult ipse campsor, qui dit ad cambium: siquidem videtur illici. tu, cum ex tali obligatione clare colligatur intentio recipiendi cambium in loco celebrati coluractus,&no in nundinis; quamuis litterae mittantur, & quasi per nouum cam-bium remittantur pecuniae soluendae, ubi fuerunt datae ad cambium, ut videtur vclle Ioan. IIa pr. Lup.in cap. nauiganti, de usur. com. 3 .f.2.num.6 3 . & AZOr.p. 3 .Instit. minres lib. I o. cap. 9 .q. penul. Hinc non recte contraheret camplar, qui dat Genuae ad icambium cum recursa ad procuratorem suu Placentiae,ubi facienda est solutio, cum obligatione: ut Genua remittat pecuniam, I& non alio. Idem dicenduin esse,ait Scac. de commerc. de camb.S.I. q. 7. p. 3. limit. 13. ubi eampsor obligat eampluatium adrecambiendum pro aliquo foro: vel scriberet ad suum procuratorem, ut remitteret eam hium cum luero ad laci; m celebrati
contractus; quamuis contrarium videatur sentire Bona c. de contradi.d1lp. 3 q. . pun. unico,prc poc .num. 8. cuius lententia no
bis videtur verior , quando id fieret, nulla prς campluaris obligatione,nec eo invito.
De cambio cum recursa, mediante
campsoarij obligatione , ad pro
curatorem campseris, an sit licitum in XLI.
mediante obligat Me. a Cambium eum recussa ad procuratorem
ea seris, mediante obligatione, ect illim
3 obligatis ad habendum recursum ad ocuratorem tam ris proflumne camby cu'
s cambium ex pres imiseria non reddis.
o Vsurarim non potes iaci contractus, is quo non interuenωι minuum explici um, vaim bcuum. I Obligatio, qua obligatur ea suarius iam currendum ad procuratorem caue syra
iesus minuatur pretium camby. Ia Obliga; io, qua obligatur ea sor non habemprocuratorem is Deo νωι nis cam , ad reri endum ad procurassum cammam .
DΙximus superiori quaestione, not. 3.
quod cambium cum recursa ad proocuratorem , seu correspondentem campis ris dupliciter fieri contingit: primo libere.& citia obligationem aliquam, ut quando camplar ad instantiam campsumi assignat illi dictum procuratorem,seu corresponae. rem i Secundo mediante obligatione, ut cum camplar dat ad cambium campisati quem scit non habete nec pecuniam, nec creditum in t oco destinatae ibi utionis, cum pacto, ac obligatione, ut recurrat ad suum procuratorcm pro soIutione litterarum. Coclusimus licite celebrari posse primum cambium,in quo libere recurritur. Et quo niam poterat dubitari de secundo, in quo habetur recursus ad procuratorem camps ris,mediante obligatione; idcirco de hac te hoc loco duximus discutiendum.
Breuiter imur ad pisicta quaestiorem
190쪽
a respondentes dicimus, eambium, de quo quaeritur, esse illicitum. Haec conclusio est communis: siquidem eam docent Sol. lib.
conclusionis hete est; quia dum campsor dateambio obligando campsivarium ad recurrendum pro solutione cambii ad suum pro. curatorem, seu corresponsalem, alias non daturus ad cambium,talis obligatio est pretter naturam contractυs cambiir siquidem
3 eampsualius nonpotest ad aliud compelli, nisi ad solutionem cambit in loco destinatae solutioniszergo obligatio ista ad habendum
recursum adluum procuratorem pro solutione eambit,est iniusta. Confirmatur; quia non est licitum mutuanti obligare mutuatarium ad celebra si cum eo contractum assecurationis rei mutuatae, esto quod illo indiseat, ut in c. nauiganti, de usuriergo ne- .e in eambio licitum est obligare cam-psuarium indisente aliquo, α γε habeat
recursum pro solutione cambit, ut recipiat illum ab ipsomet campsere trahente pec niamsed reliquendus est liber, ut procuratorem , aut creditum recipiat a quocunque alio.
Ampliatur hse ipsa conclusio, ut n6 Q. 3 lum iniusta sit obligatio, qua eampsuarius obligatur ad recurrendu ad procuratorem campistis pro solutione cambit in loco M. stinatae solutionis; verum etiam iniusta sit obligatio, qua eampsuarius obligatur ad recambiendum pro aliquo isto: siquidem huiusmodi obligatio est etia lupra naturam contractas cambit,ut supra diximus,&ha
Secundo ampliatur, ut iniusta quoquc 6 sit obligati qua obligatur campisarius adscribendum ad suum procuratorem, seu corresponsalem, ut suis litteris remitteret ex nundinis cambium una cum lucro adipum campsorem in lam celebrari contra.
ias: siquidem huiusinodi obligatio a B.
ium redderet eambuim Illicitum rati et talis oneris,quod est supra naturam contra. ctus;sed etiam redderet contra bim ipsum cambifuturarium: nam ex tali obligatione manifeste colligitur,quostrampsor non habeat animum cambiendi ; sed animum mu-7 tuandi,& accipiendi ex eo lucrum non prinpter distantiam loci; sed propter distantiam
temporis: quod est usurarium luxta ea, quae supra adnotauimus, & habetur ex Azor. d. q. 3 .vers Quaeres an Titius:& Scae.loco cu
bio,& infra latius, Deo duce dicemus,q. Sic ampliata limitatur dicta conclusio, 8 ut quamuis obligatio de qua agitur sit iniu ista; n5 tamen reddit contractum usurarium: siquidem cambium ex pretis iniustitia non 9 redditur usurarium: imo nec nullum,nisi deceptio sit ultra dimidiu iusti pretij, ut recth
ubi id ampliat in omnibus, oneribus, quae vim habent augendi pretium cambii: quia ubi in aliquo contractu non concurrit m I o naum explicitum,vel implicitum,nunquam
talis contractus dici potest usuarius;&sidici pilit illicitus,ae iniustus, cum usura nihil aliud sit, quam lucrum ex mutuo, idest
pretium usus rei mutuatae,ut habetur ex P nor.& alijs in rub.de usur.&in c.consuluit,
Secundo limitatur eadem conclusio, utri si ratione talis obligationis minuatur pretium cambij ad arbitria boni viri,cambium non solum n6 sit usurariumsed nec quidem iniustum, sed iustum, ac rationabile. Etenim non alia ratione obligatio, de qua agitur redderet cambium illicitum nisi;quia rati ne talis oneris camp2r perciperet ex eo lucrum immoderatum,& vltra commune pretium seri, quod quidem tale non esset, cum ratione talis obligationis ad arbitrium
boni viri minueretur pretium cambi, ita ut ad iustitiam reducatur,ut habetur ex AZor. d. q. .vers. Qvqritur itaque,&ex Scac. d. lim.7 .sub num. 2.qui etiam attinum. .c6tra inuat. & Mor pr dicta obligationem posse reddere commetiim cambis illicitum, etiam si ratione talis obligationis camp.rremitteret capsuario octauam partem pretii cambii. Quibus adde quet habeatur ex