장음표시 사용
201쪽
, 8 6 . Coinmenti in s. i. Extrauam ph Papae Ve
expressὸ,ff. de negot. gest.& in terminis litis teratum cambii late Balescons I9o. via. a.
I .in respons. ad tertiu. circa finem consui, de usur. Rota Romana in causa Romana seu Florentina cambion in 1. Ian. I 61 I.
Secundo fingamus Titium dedisse Semi pronio ad cambium Genuae centu aureos
sibi Placentiae soluendos ad primas nundianas de Santi,& quod adueniente solutionis
termino, tam Titius camplar, quam Sempronius campisarius ad condictum locum se conserant, ubi ex aliquo inopinato euenin tu Sempronius non valeat soluere, atque ideo cambium complete, propter quod reo currat ad eundem Titium, ut sibi det camis bio alios aureos tentum Placentiae pro solutione primi cambit, solutio primi cambii per pecuniam secundo loco ad cambium
acceptam,citra omnem controuersiameritrealis: ergo realis non minus erit si procura.
tor Titii accipiat peetuniam ad eam, si pro Sempronio ab im Titio proselutione primi eambit ipsius Sempronvἰ siquidem sicut la,quod quis potest sacere per alium, potest
lacere perscit. I. S 2.ff. si quis omiscam testim.ita E conuerso, cum militet eadem ra.
tio,& eo magis, quia qui per alium sicit per
se ipsum sacere videriar,iuxta regul.cap.quiperatisi,de regul.iuriis 6. Procurator enim
Titii id agit tanquam reprisentans ipsum ratum.Tertio supponamus,quod procura tor camplaris aufugiat, aut non soluendoemiatur, campsor proculdubio in capse rium directam actionem non habebit, nam
eo ipsia quod acceptata est obligatio procuratoris,liberatur campsuarius,ita ut cam
psor directh in illum agere non possit, sedeantum indirectε nomine sui debitoris: ergo signum est cambium prςdictum esse rea le,c um in eo vere fiat cabit soluti cito quod campisarius ex debitore capsoris ericitur debitor sui procuratoris. Etenim adueniente termino solutione in nudinis, procurator ipse iuxta ordinε litterat si capsuarii,& casei oris e6stituit in loco suaru rationum cam
pliarium debitorem cambii sub nomia
emplaris:& in alio loco conssiluit eampsarem creditore in ea quantitate sub hae somma. In libro minori ita scribit, Deue Sempronio v.g.ca suarius tiro 3 o. 6imarche, ehe m' ha Dauia pagare a Titio v. g eam o-ri,in presta flema de Santi in me mede scambivii cons medesimo. Et adnotat pro sita prouisione tot alias nummos, ad rationem
tertiae partis scuti aurei pro singulis cenim. Et postea in libro maiori constituit Titium campsorem suum creditorem his verbis, Tino deue havere in que Areade Samiis
psuarius desinit este debitor campisris,&essectus est debitor procuratoris ipsius ca-ploris , qui sibi ipsi tanquam procuratoricamplaris istutionem fecit ex madato eam. suarii: ct capser desinit esse creditor cam. pisarii, & ectetiis est ereditor procuratoris eampseris, qui nomine to a semetipso A. citexactione praedictam, atque ideo si pro
curator sugam arriperet,Eu eficeretur deincoctus, addanum campsoris essiceretur, ac ausit gerer, ut supra diximus, & habetur ex Surd.cons. 34s.&MLGenuen. decis. I. Denique,csteris praetermissis, ad versi, 3 ae reale cambium quinque conditiones pricipue requiruntur.Prima, ut nihil ex eo percipiatur ratione temporis: Secunda, ut.campsuarius Peritorum arbitrio in pretio, vel in alio non gravetur: Tertia quod eo- mutatio fiat pecuniarum diuersorum: arta vi, eampsuarius habeat pecuniam in numdinis a , vel virtute, qua possit solue cabium& quinta, ut semetur squalitas dati,& aceepti.Sed haec omnia concurrunt in cambio,de quo agitur,ergo, dic. Maim p tet: Minor probatur,quia quod in huiusmodi eambio persoluitur,no ratione temporis, sed ratione loci, & pecuniarum, capsorum, di campidarium copia, vel inopia pei solui. tur: & eampsitatius illud tantum interesse soluit, quod asi cuicunque mercatori re deret, a quo suarum litterarum subscriptio.
nem expostulasset.Fit comutatio pecunia. rum Diuersorum; quia procurator camps rix verε, ac realiter dicitur soluere cabi
nomine camphiarii dum iu libro ratum
202쪽
trairuir c a suarium debitorem sab haeserina, Deu Semproicis Iudicet cam suannos i i o3ααM m-chechem MD-iΡ- 'aτui eme ea fori in ques era in Santi in me madisimo, cambivii cm e meod mo. Vt d Hkius in praecedenti argumento. Item se commatatio pecuniae cum pecunia Diuersurum, quoniam primum cambrem latuitur de pecunia propria campis-r eo quod procurator capsoria Blti it cam brum prςd .ctum capsori de pecunia iterum accepta ad eambium ab eodem campsole. Dicitur ipse camp Darius habere creditum vere, ac realiterim nundinis dum habet supradictas campseris litteras,tuo procuratori dilectas. Et denique nos suppontinuS aequalitatem dati,& accepti, quando c m- pilar dat . g. Genuae fol. 66.ut accipiat Placentiae scutum marcharum. His piscipuissationibus no nulli Ductores tenent,huiusmodi cambium possedi sedi, ita Salon. a. 2. in D. om. q. 78. disp. , 'e camb. ar. .
ecia i .lib. F. de usur. & hae sententia spe, cumita saltem veriorem esse, inquit Less. lib. a. de Iust di ius.cap. 13.dub.7. nunti P . Imo idem docent de cambio, in quo c1- pluvius recurrit ad ipsummet campsorem, qui dedit eambio, ut de propria pecunia
se eodem per se soluat in nundinis, ut per
3δε Bonitis de camb. cap.7. num. 7. 8. dc clui addit, id esse c Ipsuariis minus oner ium: siquidem in eo vitantur expensae pr a metarum r& Less. Ioco citato non consti- ruit differennam, an spis campior soluat, rei situs cotieIpoitialis,quado solutio cambii sit ex pecunia societatis Unde pro hac
eadem fi mentia faciunt o es lupra relati Doctores,di alii,qui docent,cambium cum recursa, in quo recurritur ad correp6Iesem, seu Be tum captaris, qui de pecunia c apsinti seo 'bcietatis soluat,eisse reale. Etemmesndem rationem volunt militare incam.
mre per se soluente eambium pro cam- sumo de propria pecunii, ac per seu co
responsalem , procuratorem, amicum, vel
ferinam: siquiue hi omnes iblusit uti προς- semates per nam campioris, qua propter si campior potest sol Onem huiusmodi si- Ie per alium ulto niagis potest eam per se ipsum, arg. rcutiin l. . g. a. ff. si quis omis
Adde quod pro hoc ipso cambiendi m 34 do adducunt Decierum Pii V. in capitulis
cambio iam, confirmatis ad instantiam B
Osre ιhe Eano Nevntiae is istere sopra diein Δωνi Adductam etiam Rota in Rom.in una Romana pecuniaria,leu cambiorum in causa D. H. e uris F.elchi laquain haeredis quondam Hieronymi Spinoiae sui ioceri contra Dominum Comi rem stabilem, c,o
c oti .cab. q. 7. num. 9. fuit resolutu, caps repossie a te ipso accipere pecunia ad cabi uad exinguendum mutuis m, ut patet in iliis verbis, Godmalis vere non recipit ipse pecumas ad rambium ἀ Merea ribus , sed recipis mutarier dedit 1ilisfaciatare,ct mam duram recipioia quantitarem φι mutuatum
persona uam. Si igitur poti si camp:orre .cipere a se ipso pecuniam ad cambium ad extinguendum mutuum ; ergo potest cam. p. ad quem recursum habet campisarius de propria pecunia extinguere cambium, quia quando campsivarius dat litteras eam.
plori, ut soluat sibijpsi, illa verba habent hunc sensium,ne mpe quod accipiat ad cambium pecunia a seipso nomine ipsius camis
203쪽
psuini, soluat pecuniam primi ca-bii sibi ipsi, ut eiusdem creditori. Siquidem illa Pecunia primi cambii ex propria
campsoris esticitur vi cambia propria,& de dominio campsuarii: & deinde ex propria campsuarii fit rursus campsoris , cum peream extinguatur primum cambium. His tamen, & similibus non obstantibus 3 s in contrarium est communis,& verior sententia, quam docent Sol. lib.6. de Iust. &
p. a.de obligat. lust. lib.I I. de camb. q. 6.
to campsores , LOpeZ de contr. lib. 2 c. I 1. Fabian, Genuen .de canab. p. a. c. p. 7. num. 26. Gara. eod. tract-37.anum. I usque ad T.
ne allegat Mercat. Nai ar. & alios,lustin.de continuat.camb. q. a. & alij, huiusmodi ca-bia omnino damnantes , & tanquam usuraria reprobantes. Probatur primo hςc sente-tia ex ijs, quae supra adnotauimus, vers. Ex
dictis' bi pro hac ipsa opinione adduximus nouissimum Decretum Sacrae Congregationis siquidem dicta sententia clare colligitur ex definitione tertii casus,& quidnti,ut
in d vers Sufficienter declarauimus, quod satis est ad tollendas omnes dubitationescua S. D. N. D. Vrbano Papa VIII. fuerint confirmata,& iussum, ut ita in futuru seruetur. Etenim determinationes S. Congregationis a Rom. Pontifice approbatς habent vim legis.Secundo, qui dat cambio Medio. Iani,v.g. per Placentiam, & sic per nudinas intendit habere pecuniam in nundinis, qua ibi non habet, vel maiorem quantitatem
pecuniae quam habet: sed qui dat cambio,
di in nundinis ex propria pecunia per seia , vel per suum corresponsale cambium soluit , non intendit habere pecuniam, quam non habet, vel saltem non vult habere maiorem quantitatem pecuniae, quam ibi habet,ut consideranti pater; ergo suffcienter conuincitur noluisse dare cambio, sed dare mutuo cum lucto sub pallio cambii. Tertio
qui dat cambio Mediolani per Placentiam, atque,deo per nundinas eihIl PIaeentiae
scutum marcharum: SNqui accipit cambio scutum illud dicitur ibidem v Edere,vt s pediximus; sed contrahentes in casu, de quo
agitur, conuincunt uino uisse emere, nec
vendere huiusmodi scutum; ergo conuitiiscuntur noluisse dare, nec accipere cambio. Minor proba; ur,quia campsuarius non habet scutum illud, nec creditum Placentiae,& sic in nundinis, di propterea non dicitur
vendere. Nec campsor dicitur einere;qu
niam, qui emit,vel vuIt habere i em, quam non habet, vel intendit habere maloiem quantitate reris m,quam habet; hoc autem non intendit campsor cimi ex propria pecunia soluit cabium ut recte pri ibat Gai E. loco citato. Nec obstat si dicatur,quod capsuarius dicitur habere creditum in nundinis dum habet campsorem;qui pro eo ,bν cambi si soluat, & campsor censetur ore ,
ac realiter emere, cum non dicatur solucrescutum marcharum in nundinis vironi pec ia, sed pecunia ipsius campsuatit,c
ius nomine fuit accepta mutuo, vel cambio per campsorem a se ipso, vel per si m corriresponsalem; quoniam respondetur, quod cum campsor per talem contractum non acquirat in nundinis pecuniam,quam non habet, vel saltem maiorem quantitatem pecuniarum,quam habet,aperte c6uincitur campsor noluisse celebrate contractu cam,
bii , sed contractum mutui cum lucro subpallio cambii,&vti cambitione cum tali circuitu in fraudem usurarum,& per circubitionem c abii lucretur id, quod directe per mutuum non potest. Undε sicut inanis esset venditio bovis ab eo, qui Illum non habet,&ab initio contractus conueniret cum emptore, ut ipse emptor, addeniente tempore traditionis, bovem sibi vendat, ut eide traj-datuita siccum inane, ac ridiculum censen/dum est cambium, pro cuius solutione recurritur ad eundi in campsorem ut c odictis Ioco, & tempore per se, vel per suum cor.
responsalem illud soluat de prcpria pecu nia ipsius campsoris. Et si iterum instabis,
quod cambium non est contractus emptio nis, ac venditionis, sed comutationis, climsit commutatio pecuniae cum pecunia;rianc
respondebo, quod quicquid sit de hac opinione , qui commutat, adhuc quoque perco
204쪽
ramnationem Inlredit habere id, quod nun habet,dc dare,quod habet: vel intendit
Asrcipere maiorem quantitatem, quam habet.' conferri , quod habet, aut partem it - lius,ita tamen,ut inter datum, & aeceptum seruetur aequaIitas, ac iustitia commutat, . ra. At ς amplarius in nundinis nihil dare inm Nndit,quia tion habet scutum marcharum: nec e mpist accipit, quod non habet, ves maiorem quantitatem, quam habet, quia non recipit scutum marcharum a camplua-
tu,sed iis ip*s et inve I per suum socium,stu coiresponsalem. ocirca sicut inani-xer, ac ridicule ageret is, qui vellet com- ut re bouem cum eo qui iadem non ha-Mt, θ pro complenda commutatione per D, vel per suum procuratorem daret, velffenderc t ei alium bouem, cum quo deinde ἀψmmutet; ita ridiculὰ, ac inaniter agit, qui accipit canubio, & pro eo soluendo in loco
.condicto, conuenit cum camplare, ut de
Propria pecunia cambium soluat ; quia haec non esset commutatio . siquidem per commutationem quis vel intendit ho bere id, quod non habet, ct dare, quod habet: vel intendist recipere maiorcm quantitapem, quam habet, ct conferre,quod habet, vel mitem illius seruata aequalitate, quam ui pra diximus. Vnde cambia huiusmodi me. rito incrustari, impudentia, & manifeste
usuraria dicuntur a Solo, loco citato, q. I O. ar. I. dum ait, Attamen nudo prorsas suo incrustare possunt eambia ista, qui Mimani feriὸ iuraria. Et q. I 3. art. I. Si revera, qui
Mediolani νecipit, non habet in tuis locis p cuniam , nec Berat hau ere , ut illic soluat, sed ubi recipit, indura, ct illic es soluturus, cqui camasores fetant, impudentia eam. sum. Ivio non nulli ex Dinoribus, os pro contraria sententia retulimus, &Bgnanter Leis ubi supra, licet putent tententiam ipsiam contrariam posse speculative defendi, nihilominus celcbrantes huiusmodi eambia, inquit ipse Lc g. posse tanquam visarios puniri:& omnes communiter volant, ab eis esse abstinendum, vel tanquam furarijs,vel saltem multum de usura sulpe
. Quibus igitur sie stantibus ad contraria. facile respondetur. Et ad primum conce-ι inquis antecedens, sed negamus coalaque-
tiam,& ad illius probationem dicitur,quod
militat diuersa ratio de procuratore campli iris,qui soluit cambium de propria pecunia ipsius procuratoris, aut de aliena accepta ad cabrim ab aliquo Tertio; ac de princuratore , qui soluit cambium cum pecuniacampsoris,quoniam licet eam dic t recipe.
re ad cambium a se ipso,atque adeo ab ipso
campsere ι re vera tamen non accipit; quia non emit,nec commutat ver ac realiter,ut
supra declarauimus nomine ipsius campso. ris;sed tem inanem,ac rἰdiculam agit, dicta. γε conuincitur, noluisse celabrare contractum cambij, sed uti cambitione cum tali circuitu in fraudem usurarum,ut per circui tionem cambij lucretur id,quod directὸ per mutilum non potest: & pecuniam datam ad cambium ibi cum interesse recipiat, ubi contractus fuerat celebratus,cum inter datos, ct recipientes usque a principio ita coa
uener: r,ves certe talis intentio erat, contra
dit positionem nostrae Extrauag. in hoc S.I. ibi, Pecunia ibi denique,cte. Ad secundum quicquid sit de antecedente negamus consequentiam, quia campsuarius eo casu tempore celebrationis c6- tractus habebat personam,per quam istuciaret cambium de sua propria pecunia, vel aliena accipienda ad cambium ab aliquo: Tertio,sed ex inopinato euentia deinde, deinficiente persona illa, effectas est impotenseia propterea ne efiiciatur decoctus, recutrie ad ipsum camplarem, ut denuo det ei ad cambium pecuniam , qua solvat. primum cambium, &postea trahat secundum cam. bium soluendum alio, vel etiam in loco contractus ab ipso campsuarior quae enim per accidens fiunt eo casu non conuincunt prauam intentionem contrahentiumrsiquiadem in moralibus, quae accidentaliter eue niunt non considerantur. At in casu de quo agitur campsuarius ab initio contractus nec pecuniam,nec creditum habebat in loco solutionis siciendae praeter pecuniam camplaris,qua cambium Iotueret,& deinde per viam recambij remitteretur ad Iocum contractus:& propterea in hoc casu cu non interireniat vera emptio, nec commutatio, vi supra diximus,non potest dici verum ca-bium,sed cambium sicca inane,& ridiculii Ad tertium respondetur pila , quod eo
205쪽
rpo Commenti in s. r. Exprauuii lapae V
easu Aduellirij concedinit, posse eapserem
pterea inanis dici potest solutio primi cabit
ex pecunia capsbris: quia quoad effectu idueit agere directe,ves in dirceie:na directe, indirectE se habet sicut tacitu, de expressus at taciti,& expreis eade est virtus,s.cii quid T si ceit. petat. Secundo,di melius dicitur, quo lyc Et eo casu demus liberati capsua, riuata ut directe agi n6 possit cotra euin; id
tanaen fieri nequit per c abii vera solutione, cu nec emptio, ut supra adnotauimus, nec comutatio per tale solutione fiat. Vnde sicut inanis,ac ridicula essti solutio primi chbnexactuali, ac numerata pecunia ipsius csipistis accepta eo modo ad cabium,& ii dic illa esset emptio bovis,in qua fiat solutio
bouit ex emptione bovis ab eode emptore; ita etia per annotatione illa in libro ridicu-Ia,ac inanis est virtualis illa tolutio; quia per eam nihil acquirit campsor, quod non habeat, nec aliquid plusiquam habeat. Ad quartu cocedimus maiore,negamus ante minorem.' na clim in praesatis cambijs copellatur capsu arius recatare per locutricelebrati co tractos,&ibi pecuata indigeat,
ubi ea cabio accepit, clare conuincitur ca Ipsorsi liuru excabici idtendat non ratione loci ed ratione temporis, ut infra latius, Deo duce,dicemus . Nec indictis ca. bijs inter 'dit aliqua commutatio, ut supra probaudinus, & ideo n6 comulantur pecu. niae Diuerlarum, nec campisarius dicitur habere pecunias actu,velvirtute,qua possit soluere cambuim, cum non habeat aliam pecuniam praeter pecuniam eampistis.
Ad quintum ex Decreto Pii V.relaside. tur,quod recapitatio litterara super ὀatore nihil aliud significat. nisi recursum ad procuratorem camplaris pro solutione cambii, qui de suo soluat c si fideiussisme ipsius ca. Psoris; oo aute de pecunia capseris: & multo minus, ut capsu arius recurrat ad ipsummet ca lavem, qui dedit c sibi vide pro . pria pecunia pro eode per se soluat siquideLanis est,ae ridicula talis solutio, n5 secus, ac si quis emeret boue ab aliquo bove non babete,qui ut boue ementi tradat, emat ab ipso emente boue,&xide tradat. His adde tradita per lustin.ia malim camb. q. 2. subi
sinientesii a exhibitanon declarat licita, nec illicita, sed approbat Quienus licita
latu, ac honesia ut patet lexillis verbis.' ris
im casu relato in cinis Rotae decisionibu, eam p r accipiendo ad cambrum , scipso nomine debitoris pro soluendo est, tu si sibi creditori,per huiusmodi cabium acquiris si hi al iquid,quod o habe na acquirit stulatriarcharu si hi vendita pecunia mutuata ab ipso mutuatario at in ciBi de quo agitu 'nihil acquirit capior,quod ante non hmum rit,ut supra adnotauimus;& ideo inanis es ac ridicula huiusmodi carinitio, adinventa
Secudo principali terest adnot. qui d n637 ex eo quod in primo,&quarto casibus sel uitur primu ea iam per procuratore, sest corresponsalu capistis cabium dicitur sicac muta sit pra q. o. conclusimus posse fieri Blutionε primi cibis per procurator ca moris;sed dic utur licca, quonii in eis HIul. tur primu cibium excruito remisis, spectat ead eunde campiste, de sic soluitur de
pecunia ipsius capsoris.vnde rationes, quae adduximus cona e bia,quae is tuturin Ioia. co codicii de propria capsoris pecunia,sic sit etia cotra cambium, quod solui turpe
procuratorem capistis ex edito remissae
spectate ad camplare si quonis in huiusmodi estio e i r no acquirit, quod non habet, nec maiore quatitat ε eius,quod babet,qua
sunt de ratione c6 tractus csimulationis, ut emptionis eu veditionis. unde sicutinanis, ac ridicula esset emptio bovis ab eo,quii 5 habet bove,& qui recurrit ademptMem,m faciat a suo procuratore cmere bota,quem
ipse emptor cosequi debet abi pseueditore, ut tradat emptori. staridicula ac inanis est emptio scuti marcharum ab eo, qui illud non habet in nundinis.&xpar gat camps
206쪽
bet eampsori, emat alaid statum is eodem eampsore, de tradat ipsi eampserit siquLdem camplar ciun non acquirat, quod non habet, seu maiorem quantitatem eius, quod habet,non dicitur cambire; quia non dicitur emere, nee commutue, ut patet ex ηs, quae supra diximus. Et re vera imperis 'ceptibile videtur, quod procurator campistis cum omni propria secunia, aeci dito eareat apud mercatores, possit sibi ip-s loco ipsius camplaris soluere mille a reos Mediolani pro campsualiis, tum dicti nulle aurei sint adhue in eam utili posse, nec dum aduenerit soluti is te
us, ut constat in primo casu, Mallis o is, Et perta se Menisum ha astrid a 3 nisi , ne creatio da prasi arci a e .mbio in
sma dri credito destat rim a flestume adina Dante,&sie campsori: quomodo igitur poterit sibi nomine campistis praespitia. ito satisfacere de eo, quod nec ipse per se,
nee campsor habet. '. Non destini, qui ad hane rationem rein spondeant, dDobus tamen positis funda. mentis. P imum sundamentum est, quod ius, siue actio, quam habet eampsor adversiis suum dcbitorem totidem valeat , quantum valet creditum si sit liquidum , certum, & ex gibila' sne labore, & tenni. ous istutionis sit etiam determinatus ad certum tempus, quale est tempus, quod in contractu cambi, cum recursa concumiit. quod est breuissimum, ita Salon. qui testatur de communi , in D. Thom. r. 2.
Oppositum docent i & plures alij, quos c,
tat, Ioan. AZor.paL3 Aib.8. Institui. morat. cap io. quaest. F. titul.de empl. & vendit. versic. In hac controuersia, & lib. Io. tit. de camb. cap. 7. q iaest. 3. versic. Duae sunt sententiae, Roninsign. tiaet. dedimin. pret.
cap.q. per totum, ἐκ alij , qui dicunt, hane esse veriorem, & tutiorem sententiam. Et id consuetudine roboratur: siquidem sae. pe saeptiis actionibus, de creditis suis sol. Dunt debita, mn habent eiusdem qua titatis , & valoris, alijs, denuocue eambiis exponunt 'si ni tapedire v, eant. Seeun una damenturi est, vacam planius, qui cambio recepit sit po
tens illud soluere, idest . quM habeat
i tantum in bonis, ut possit soluere eam Num in loco condicto ι alias si pauperesset, inanis foret silutio sibi ipsi cum et cito remissae spectinte ad campsorem, &ereditum ipsum diceretur inexigibile: quapropter his positis sundamentis, aduersa, rii respondent ad contrarium, dicentes, quod creditum illud remita clim supponatur exigibile, tantum valet, quantum vvlent mille scuta reeepta primo loco ad cam, bium; quoniam tantum valet actio ad rem, uantum ipsa res:solutionem autem sibi ip- facit procurator de credito, culus temis pus solutionis licEt non aduenerinnihil minus est aequipolles praelatis mille aureis., Sed re vera ptimum fundamentum val-38 de controuertitur apud Doctores: nam in contrarium est tex. in I .minus, E de regul. auridum expressE,ait,quod minus effassi nem habere,quam rem .Et quamuis ita l.qui actionem, Teod. habeatur,quod qui actio. nem habet ad rem recuperandam 'ipsim rem habere videtur ; nihilom ill id nω, Non autem vera verum est, ut per Glosabi, 4md.linatiuis pubi etiam ain. Ad qua tum ad executionem factori- -inai vere nam euentus executionis. Elementiae est incertus,ecerinsideranda est mora, quae
datur iudicatis,& sumptus aciendi inserta visentemia lilius: quitur, Obd ad gno. stendum, an auiose iusto pretio vendimsint aestimandae litis expense labores,' ot
207쪽
I92 Comment. In V. , quam sita sit libra, ct quo maior sit copia
cambn., quam in omnibus adu coli actibus empti voedit. Siquidem vi iis omnibus .augetur pretium ex dilata, ac credita pretii Mutionciqui 3 minus viaet pecunia assentiques, praesens: ex si , qui recipiunt alasio vix reperitur aliqxiis, qui adeo sit diues, di punctualis Iolutor, ut creditum sit omniis no iecurum, & sine periculis , ac expensis texi bile, ut expenentia docet.
bed quicquid sit de supradicto funda.
mento, etiam si demus, tanti valere ius ad .rem , quanti rem ipsam, &aα'nem ad cre. ditim q anti valet creditum, id non esset piusquam soluere cambium pecunia cam Ploris, quia tantum valeret creditu remita pertinens ast campiorem, iantum actio ad wisu vae s m. os reprobauimus supra irasEMycuratoresa campistia sibi stiluereri pecunia ipsius eampseris; ergo & de cre duo remisiae spectatue ad eundem campχν
Quae di regis de supradicto cambio ex
uncimus ad cambiurauia quo eam planius recurrit ad coapisema scribit litterasadstipui mea binum, vila uat sibi,psi ex crediso remi, adducenaevo Breui spe mater siquidem h cambium parum ebstat a praece,mi, eum campsuarius gerat persorum ea soria a st soluat sibilustrii eiu dem promitatori taec ipsius luternuta formulae disse ob illis, quae fiunt inica
his, in ioca suatius recurrit ad imum,met campsona qui deditet eambio, vivi Propriapeclinia pro eodemper se soluat in nundinis r solum differt hoc cambium in persona, i committitur solutio litterarumgambiunantia hoc comittitia; ipsimet cam,
pson, tetauri de propria peramiaad malo comatistitur solatia i , mercampa θrio, di sie debitari de ereis oleam ocis ad camNuma ipiendo per ipsum campsu
stre ad nundinaa .duplicem personam i praesentat,em psoris Scillaeti l campsu, rit; ita in illo ssim campsuarius tantum v dit ad nundi his gerit etiam duplicem per. Unam, nempe campsuarii,&campsoris, Tertio est adnot. quod primum, & qua
tum cambia in I. casibus relata non
eo fuerunt declarat ii subsistere , quod in eis iecambiatur per loca celebrati contractuF, nam in cambio quinti casus fit recambitio, vel saltem reflectitur creditum csimpSoricum interessere cambii ad locum ubi stit celebratus contractus, de tamen petbactam Congregationem fuit declaratum subsistexe: sed duo priora,cambia saerunt per eandem Sactam Congregationem det clarata inualida, quoniam a principio contractuum campsuarii Dei unt,mcdiante pa- ω,obligati cambio per loca contractuum,
ut patet in primo calybio in illis verbis, Dctiitribuo si di n-- Davo aue seguenti fere aeviasis. Et in quarto, ibi, E Darra vinuous il o debito ἀ cem . . Etenim, stante huiusmodi obligatione licet talis contractus nominetur cambium; in re tamen non est talet, Wd est mutuum reddendum cura lacro in loco celebrati contractus, atquς ideo eambium siccum, ut expresse colligi Iur e nostra Extrauag hoc eodem S. in il lavς bis, Pecunia ibi denique eum inuresse re, pisiis , icontra Ius Derit celebratira:niamitin damas, O accinoi visue a princi aua. Meneravi. Siquidqm ad uistitiam cam-di,cum recursa exigitur,vicecambiuna si
ad instantiam eampsuarii, cum id fieri non possit, nisi propter siliaritatem, di amorem
erga campsuarium: secus autem si fiat gra tia campsoris quia huiusmodi eambiunt di-ccretur siccum, ut recte probat Scac. de comm*r Remb. S. I. quaest.2.pa s. im
An cambia . quae per Sacram Congregafio m si ra relatam 'er
208쪽
pilo drei verisas. 3 Vnus,ct idem confractus quoad forum inte-raus potest rege heims qui tamen aeuiitu es quoausorum exserius.
censui, cuius pretium soluam in mercibus, lura quoad Deum, O quoad frum interius sit licitus ; quoad forum tame L exterius vimia Pν β i non licet, ct in Regno sic contrahenus, in usura
7 Lex generaliter loquensgeneraliter debet imusigi; er quando non distingui re nos distinguere debemus.1 Verba simpliciter prolata, in dubio debent intelligi in potiorisignificaω, accommo
dari communi usus loquendi. s cambium, in quo cammuarius obligatur ad recambιenrim per locum celebrati contra. Lus, Ut usuraritim,ratio redditur. Io Cambium habet niagnam fismutaritatem, cum mutuo, eude ista via Iuspectu, Oisfacili Deum iuincatur. Ir Cambia declarata per Sac.converno sis.
x x Frater Franciscus de Genua Capuerinorum ordinis Vicarius Generalis, O S. D. N. D. Vrb.PP. VIII.Praedicator, laudatur.
AD tit. q. explicationem adnot. quod multum ulterest, cambia non subsistere,eo quod te ipsa sint sicca,& vsiu. rariar& non subsistere,quia sint praesumpti- . uE talia r siquide ea ia primi generis sunt inualida non sollim quoad forum xterius, sed etiam quoad sonam interimaeambia ve-
i ro secundi generis licet quoad forum ext
rius no subsistant;quoad sol si tamε interius si serio celebrentur,&citra omne fraudem, sunt valida,& Iucru licite ex eis percipitur: quia in foro conscientiae no attenditur praesumptio,sed rei veritas, cum in tali solo lo. a Ium ius Diuinum, ac naturale locum habeat, ut post alios inquit Scac. de comerc.&camb. g. .' l. sub num. II 3. Hinc sequitur, quod unus, & idem contractus potest esse licitus, ac iustus quoad forum interius,3 & apud Deum; qui tamen sit illicitus , aciniustus apud homines, & aliquando etiam usui acius quoad sorum exterius. Sic pre-q tium census si citra ullum dolum constituatur, &soluatur in tot mercibus, aut in alijs rebus aestimatis, pretio in valore aequipol lentibus,contractus cen Malis apud Deum ,& quoad forum interius, ac conicientiae est licitus, ac iustiis, ut late probauimus in nostris Commentar.in Extrauag.Pij V.de cε. sib. g. a. q. a. & nihilominus quoad sorum exterius, huiusmodi contractus per eandem Extrauag omnino damnatur, & non modo illicitus,sed etia usurarius decernitur. Imo in Regno Neapolitano extat pragmatica, quam in d. S. a. q. I. num. l I. in me retuli. mus, qua contractus censuales constituti citra pecuniam numeratam in solis rebus aestimatis, nulli, ac usurarii declarantur, &contrahentcs,ac Notarij rinis plectuntur. Et hoc ideo,quia in tali contractu non nul lae fraude x, ac iniustitiae committi soIent, Sevsurae maxime palliati. Siquidem ementes census saepe conspicientes eos,qui illos vε-dunt pecunia valde indigere, compellunt percipere pretium census partim in pecuinnia numerata, S partim in mercibus, vel etiam totum in mercibus, aut in aliis rebus,
quibus non indigent, & quas supra iustum
pretium eisdem vendunt,non citra notabi. te damnum ipsorum censum Uenditorum: nam easdem merces postea mulio vilius di , strahunt pecuniarum nccessitate compulsi. Paetium pariter desoluendo certum, ac deinterminatum interesse in casu non solutionis
cainbij, quando interesse determinatio est aequa apud Deum, & quoad forum interitis , est validum; sicut validum quoque in solo conscientiae est pactum obligans morosum ccnsus debitorem ad interesse
209쪽
lucri cessantis , ut ostendimus in dictis C 6-
ru exterius de huiusmodi intercile pactum
omnino damnatur,quoniam praesumitur initum in fraudem usurarum, ut ibidem ostendimus.His sic stantibus,quaeritur modo. Ancambia praedicta per Sac., Congregat. declarata non subsistere, non subsistant, quia sint intrinsece mala, vel praesumptiue tan, tum illicita, & vluraria. In hac dissicultate Less. lib. 1. de Iustit.&s Hr.cap. a 3.dub.7.subnum.7ι .& 72.ait spe cuiatiue veriorem sibi videri sententiam tum , qui huiusmodi cambia volunt non
esse contra institiam e sed quia usurarum inducunt praesumptionem iuris, &de ι ut , exercentes ea in foro exteriori possunt pu niri tanquam usurarii e unde praesumpti uetaeitum dicuntur esse usuraria. In eandem sementiam videtur inclinare Fili iuc.lom. a. qq.morat. tract 3 .par. a. de cens.&camb. ap. 8. q.q. num 43 7. & non nulli aIii: quapropter,dum Sacla Congregatio, cambia praedictia declarauerit, non subsistere, vide.
tut dicendum ea, ita declarasse, non quodvisraria sint praelumptiue tantum, & quoad
solum exteri cs: intentio enim campiorum ua cambientium no videtur esse alia, quam dare pecuniam csi obligatione,ut in eodem loco restituatur : nec videntur agere serio,
sed solum eausa tegendi nauiuu: ut pereundem Figiuc. loco citato,num. 3 8. qui ob id inquit, talem cambiendi modum essedis. suadendum; post facti im tamen non esse facile condemnandum, maxime si qui eius, modi cambia celabrauerim bonam fidem
babuerint,communem usum s quentes. His tamen non obstantibus contrarium
6 arbitror esse dicendum, nempe quod Sacra, Congregatio dum declarauit, cambia, de , quibus agitur, non subsistere eam voluisso declarate re ipsa esse sicca,& usuraria. Pro. batur haec sententia primo, quoniam huius. modi cambia apud grauissimos Doctores simpliciter tanquam sicca,ac usuraria damnantur,ut habetur ex Sot.lib 6. de Iustit.&
lae. Comit. Rebell. Rex aliis quos restit
Filii uc.lom. a at mores.tract- 3 I. paria. decensib.& camo.cap. 8.q. a. num. 63O. & P. Iustin.de contio. camb. q. ra. Vnde praesta-imendum est Sacram Cogregationem huic sententiae voluisse adhercle tanquam tutioe
deris,di numero maiores. Praeterea Sacra
Congregatio simpliciter declarauit,praedibcta cambia non lubsistere, nec distinsit, an re ipsa non subsistant, vel praesumptiue dicantur non subsistere; ergo simpliciter est intelligenda,quod re ipsa non lubsiliant ta- quam sicca,& vshraria,& non praesemptiuε. tantum: quoniam lix generalitet loquens 7 ge tiaraliter debet intelligi, & quando non distinguit,nec nos distinguere dc bemus, ut in l. I. g. generaliter, is de legat. praest.& l. de pretio, is de public. in rem act. Etenim verba simpliciter prolata in dubIo debent 8 intelligi in potiori significatu, &acc5mO- dari communi v tui loquendi, ut in Liabeo,&ibi Gloi & Doctor. ff.de silpel. lcgataedi
potior significatus uerborum illiarum,non νγ sist reine comatuitis visa loquendi dcn tant actum te ipsa nullum, &non pratum-ptiue tantum, ut consideranti patet: ergo 'eodem modo intelligenda est praedicta bacrae Congregationis det laratio,ut cambia,
de quibus agitur,non subsistant,quia re ipsa inualida sunt, sicca, di usuraria, & non piae sumptiue tantum.Rursus in primo, & quarto casibus a Rep. Genuen. propositis, quos iq.praeced. ad verbum retulimus, campistius obligator ad lecambiundum per locum ce-lcbrati contractus, ut patet ex verbis d. I. casus in prui.& in fin.& ex d. casu, ibi, Esperche ριuro non ha in Piacmera ne denari, ne preduo, ne conesondense Acimo, vegri. sisse corii ostio procurato si ii quale com
pira infra per tui la leuera, ct rea'. dira -u Abuo a G a. Clare quoque aristat de praua intentione camplaris recipi E. di eambict in eodem loco, in quo sint celebratus coli actus, di sic de intentione mu
tuandi lab lucio, & non cambiendi Inmdum cavi sor scit campisarium non habere creditum in ioco destinatae solutionis,cet to quoque nouit,primum cambium perre cambium esse Bluendum in eodem loco, ubi fuit celebratus contractus, contradi
spositionem nostis Exumag. ia illis verbiis
210쪽
deritiae supra adamavimus,mqst 3 3. sub
igitur dicta eambia sunt contra dispositione nostis Extrauag. atqtie ideo reipla sicca iam Ze vluraria, prout d. Extrauag. decreuit talia esse ; ergo vi dictae Congregationis declaranyar non subsistere , quoniam sicca,&vsurariare ipsa sunt, &non praesumpti ue
Ratione au ε cur eambili sit siccsi,&v29 rartu, in quo capsivarius obligatur ad recabiendum in loco eelebrati cotractus, eam
esse ait Scac de comerc.&ca . S. I. q. 7.
luperadditur cambici,cui ex sui natura non est debitum, atque adeo est impudens , ac illicitum: siquidem in mutuo sicut non adinditur onus, quod sit pecunia aestimabile, quin sit usura,vt in eap.fin. de usur. ita etiam non debet addi cambio, quud maximam rosimiliaritatem habet cum mutuo,& est deustra valde sulpectum propter varias seaudes, quae in camb is adhiberi solent: quapropter de sicili iudicantur sicca, vilath
probat Molf. p. a. suae liam. tract. I. cap. 7. mim. 9a Secunda ratio est non solitae pro.
pter onus super additum;sed etiam propter oneris qualitatem: nam dum obligatur ca Aphatius ab initio celebrati contractus adrecambiendum per locum ubi fuit celebra. tum contractum clare conuiacitur eampsorde praua ipsius intentione, & Impudentia mutuandi iubluero, di non cambiendi, de quod utatur cambitione cum tali circui. rione in fraudem usuramin atque adeo, ut sit cretur camplar per circuitionem eambii id quod non potest directe per mutuum. Quod quidem ampliat verum esse Scae.Io.co citato, subnuin. I. c6tra Nauar. & Amri etiam si campisr ob tale onus remitteret eam phario octauam partem pretii cambij. Et re vera vel ba illa, Alo M Nere, non xx possunt aliter interpretari quam secundum interpretationem supra relatam quia cambia praed.cta re ipla non subsistere,iolida rutione p. obat Garz. de con raeticap. 37. subnum. 7.quem resert Iustin.de contin. camb.
q. I a.sub uum. I9. dum ait, qui dat cambia
nis,quam ibi non habetivel maiorem quantitatem pecuniae, quam habet: sed qui dateambio, de in nundinis ex piopita pecunia soluit cambium, no vult habere pecuniam, quam noci habet, vel saltem non intendit habere maiorem quantitatem,quam ibi habet, ut consideranti patet: ergo manifestEconuincitur camplar velle dare mutuo sub lucro sub cambii pallio, & non dare eam-bio. Confirmatur:quia qui dat eambio Genuae per Placentiam, atq te adco per nundinas,emit Placentiae scutum marcharum ;& qui accipit cambio scutum illud, dicitur
ibidem vendere, visa pe diximus: sed contrahentes in casu nostro clarε conuincuntur nolle emere, nec vendere huiusnaodiscutum: ergo clare etiam conuincuntur noble dare,nec recipere cambio. Minor probaturi,quia campsuarius non habet scutum il- .lud Placentiae,& sic in nundinis,& rtopte
rea non dicitur vendere . Nec cainplar dicitur emere;goontain, qui emit, vel vult habere rem,quam non habet vel intendit habere maiorem quantitatem rerum, quiunhabet: haec aute non intendit campisticum ex propria pecunia soluit cambium, ut probat Garz. loco citato:ergo non dicitur emere. Denique de hac re per me consultus Reuerendissimus Fr. Franciscus de Genua odita dinis Capucinorum Generalis Procurator,& ad praesens Vicarius Generalis, S. D. N. D. Vibani Papae Octaui concionator insignis, ex Illi istri Nigrorum familia ortus, tum vitae sanctitate , tum etiam singulari eiusdem doctrina celeberrimus, ae unus ex septcm supra relatis viris doctissimis a Sanctissimo Domino Nostro pro cambiorum materia deputatis, respondit arbitrari mentem praefatae congressationis non esiam
iuisse, quam per illa ve ma, Non Lil ere,
declarare, cambia, de quibus est conistrouersia, idcirco non subsistere, quia re ipsa sunt sicea, &vsuraria, & non ex