장음표시 사용
451쪽
seit. Volensiseipsum occidere,occursu hominum se non o cidit,qua siquidem assiciendus sit poenaλvt votis satisfaciam vinni, βex plenioribus doctorum commentatijs petedum arbitror, oceidere, cum passim in controuersiam veniat', & paucis exactὰ com- er eum. prehendi nequeat: satius propemodum fuerit, non irritate, hominum quam studiosorum auiditatem non adimplere. In quo dubio se non reciamrmant viri primaris maximeque in solo doctrinae nomiane doctores,hunc criminis reum puniendum esse, perinde igae si consummaretur delictum, seque ipsum interemisset: si quidem Cinus, Iason & alij plerique neoterici in I. secunda.
C.qui testameit .facere possunt. in ea sunt sententia, & ante hos idem prosessus Bariolus in rubrica.T de bonis eorum. pro quorum sententia extat text.ad id omnium praestantissimus in l. secunda .6.sui autem.Teod. & inibi glossa Accusesiana,quae expressim hoc ipsum vult,& ini. omne delictum. g.qui se vulnerauerit .sside re milit. quo in loco frequentio
ri doctorii calculo recepta est opinio, is l. si quis aliquid.
s.finali. T. de poen. & utrobique Bart. ne desunt pretiet hos doctores canonicq philosophi et qui hane profiteantur se tentiam:siquidem & hi in capitulo primo,& secundo,de lodineamentis. id ipsum adstipulantur. S nouissime recolendus memoriq re,& fama,ubique insignis doctor Ant. Gomez.c.
Quibus & illud subijciam, quod i si quispiam se vulne-
rauerit, manusque violentas intulerit, tametsi ad necem v s. que minime peruenerit,pro confesso censetur,ae poenas tu
re debet, perinde ac si se interfecisset. Quae intelligenda esse existimo , vii paulo ante in principali quaestione adnotauiamus: Siquidem illud commisit metu poenae delicti commissi,
postquam accusatio contra eum proposita fuerit de delicto capitali, ex quo quidem mortis poena imponenda erat, &utique cosseationis bonorum: quo fit huius climinis reum poena ordinaria assiciendum esse delicti, de quo erat accusavius , itidem poena consscationis bonorum. Longe quidem aliter in ea sententia, si viis taedio, vel utique ex alia simili causa manus sibi intulerit violentas, siquidem tunc in poenam minime incidere constat, ex l. tertia.6. si quis autem. versiculo sicuti .st.de bonis eorum,qui ante sententiam mors tem sibi eonsciuerunt. & in praecitata l. omne delictum. g.
qui se vulnerauerit.& in l. si quis aliquid.9. finali.E. de poe. Sepassim
452쪽
passim utrobique adnotant Doctores, quibus in hae specie ex dictam mis ratione uidetur posse puniri per iudicem, perseinde ae si alteri iniuria committeret, siquidem & is non sit
membrorum suorum dominus.l. li r homo.T. ad legem Aquit.& nos pleniori commentario adnotauimus. capitu.& qui volentem occidit.quo in loco mox plura. Et in hac spei cie hane profitetur sententiam Bonifac. in tractatu malefiesol. .versiculo sed quidam . quibus mirum in modum con, ueniunt per Barioli adnotata in l. I. g. usque.ff. de iniur.
addentes pleraque id genus alia, quae curiosis coni jcienda relinquo , tametsi hodie iure regio ex generali consuetudine, ac statutis, attentatum regulariter minime ordinaria
poena puniatur. Quo in negiatio renas luere debet extraordinem: Si ita aliis in facto consului , Si saepenumero hae in quaestione consultus itidem respondi, & in hac ciuitate Salmantina, & Tolosae cum primum iuri Pontificio Caesoreoque operam 'm, anno millesimo quingentesimo
trigesimo octauo Aetatis vero nostre cum decimumquartum agerem annum. in his nempe ciuitatibus, ac legum
emporijs, a iudicibus id practicari vidi , & Hispana praxis
id obseruat , ac usu receptum est huius criminis reos extraordinem puniendos esse, quandoque etiam sustium poena,ac flagellorum, per text. qui maximo apice deseruire vi detur huie quςstioni in l. secunda. s. sin autem.fi de bonis eorum , & in l.si quis aliquid. g. finali. T. de poen. & in prae-,o citato g. qui t se vulnerauerit. ac ita in regno Neapolitano pronuntiatum fuisse asseuerat Ludovicus Carterius in practica criminali. g. homicidium . numero vigesimo septimo & de attentato mox plura in capite per assastinos interfici mandantes.
xi Multiplex t tractatus exponitur magnis praeconi js ab omnibus doctoribus in huius criminis reis, quq sane poena alia in quaestione negotium nobis fuit. In quo dubio vul- recepta est opinio: Qui volentem occiderit, poena sanὰ nomicidij plectendus est,ut existimat Battolus ex illo text. semens rationem in l.liber homo. ff. ad legem Aquiliam .&inibi Florianus,& rursus Bariolus in l. prima. g. usque aderisside iniurijs. quibus accedit Angelus, Paulus, Alexander, in l.quamuis. θ.de in ius vocando. Felinus in capitulo solite.secunda columna.de maioritate,& obedientia. Hippolytus in
453쪽
tus in I.prima.in princi p. numero tertio.is. ad legem Corne. de sicar. & inibi signanter explicat, idem censendum esse,si sane quispiam volentem percusserit, poena assiciendus est, si grauiter percusserit: longe aliter, si leuiter . pro quo argumento optimo deseruit text.in praecitata l.liber homo.T ad
legem Aquiliam , & pleraqne alia, que nos adnotauimus in principio istius capitis. Et praeter inibi congesta adstipulatur illud Sapientiae 16. Tu es Domine , qui vitae & mortis habes potestatem,& deducis ad portas mortis, & reducis. Vbi s Ius Deus vitς Dominus insinuatur, ac proinde qui voletem occiderit, poena assiciendus est,siquidem non sit vitae Dominus ipse. Deinde istheto conclusio ab effectu probatur rationeque a definitione dominij colligitur, Dominus rei cuiuia cunqtie illeest, qui citra iniuriam, quae cuipiam irrogetur, potest illa,ut libuerit uti,etiam usque ad eius dispendium, &consumptionem: homo autem occidere se non potest, lege iustitis id refragante:ergo nemo est sus vitς dominus'. Tertio, bute sententi et sortissimum & huic rei argumentum praestat ratio: Si aliquo iure homo esset viis dominus, id potissimum esset iure naturali, aut diuino, aut humano:
naturali autem non, quoniam primum naturalium appetia tuum , atque adeo temporalium summum est, quo unaque
res appetit se conseruari inesse: iuxta illud Daemonis, sed tamen verum apud Iob, pellem propelle . & cuncta quae habet, dabit homo pro anima sita. Quare nulli rei natura tribuit , seu qualitates, seu instrumenta, quq in sua ines sent interniciem, sed illa quibus conseruaretur, ut igni e latem,& aquq frigiditatem.& cunctis animantibus suas debitas qualitates: ergo ius naturae neutiquam permisit hirmini se interimere , atque adeonee ei tribuit vite domini u. Cum autem ius naruret,effectus, munusque Dei si, fit ut nee iure diuino positivo concessa sit talis facultas. De iure autem humano clarum est, eo vel maximὰ quod nec diuinum, nec humanum de re hae usquam legitur ver-hum: nam Genesis primo, ubi factus homo omnium d minus,etiam animalium,quae ideo in suos usus mactare potest, non simul tradita est ei suae viis potestas. Quo fit, cum vita sit bonorum omnium temporalium iundamentum, quam quidem homo non per se acquirit: sed utique Dei
beneficio,parentumque opera recipitino licet illi pio libit
454쪽
4ia Epitome delictoriim Lib.I.
suae voluntatis de ea disponere,sed ut Deus eius authόr id re tineret,ut nesas homini esset iniussu ipsius de vita exire, idque lumine naturali consistit. Quarto his adstipulatur sententia diui Thom. 2.2. quaest 64.art. Dubi ait,quod occidens seipsum non solum facit contra charitatem,sed contra iustitiam respectu reipublicae. c ius est: vita hominis.' Quinto his refragatur Deuter Σ3.ex quibus colligitur minime nos esse vitae dominos, atq; his naturalis ratio suadet, Vita omniu bonoru teporaliu est Undamentu, quam homo ipse no acquirit, sed utiq; Dei beneficio. Ex quibus & illud sequitur,homo ob nulla causam, quouis colore cEleatur iusta, potest se vita priuarerae proinde cum no sit dominus mebrorum suoru,nec viis, poena ordinaria afficiedus est,qui utique volente percusserit. Ex quo iuris appedix deducitur homine, nec rempublica habere, nee principe dominiuviis subditorum,sed utiq; Deus solus.Siquidem princeps minime potest absq; ratione innocetes ultimo afficere supplicio, sed solum nocentes: ex quo principem iudicem maleficiorum , non tamen 'itae dominum existimandum esse existimo.
Hine & illud est, rempublieam i posse in bello ciues obiheere periculo mortis ad defensionem ipsius reipublicae, ex eo quod ipsa respublica custos sit vitae subditorum, minime in
Ex quo, si r quispiam sibi ipsi violentas manus intulerit,
tutela vitae ciuium commissa est, ipsaque sola potest homis' nes vita mulctare, sicuti di nos antea admonuimus in istius eapitis rostro.
a sexto maximo apice deseruire videtur iuris stimulus, qui plerosque torquet iuris doctores: Siquidem nemo i potest se submittere tortur obsque iudicijs, etiam volens, sicuti hae
in specie existimat Franc. Bru .in silo tract.de indicijs, Si tori. I 6.col.quod pleniori manu tradit Hippan l.penuit. colum. I.versi. datur. 3. lectura.T.de quaestalidemini. I.in princ. nu. .E ad legem Cornel.de sicar.ergo,&c. Postremo quo ad excommunicationem incurrendam,exas communicationis i vinculo nodatur percutiens etia volen
455쪽
Petri a Plaga Cap. X X II L hi r
tem,tex .est ad id celebris in c.contingit. in a. de sent. excom. Cuius meminit Romanus in si ng. incip.nota dictum Innoc. Ferra .in pract. Papie n. inrub. reipublicaevediteXcommuni Carum. Ex quo & illud subiiciam,inserens regis t ossiciali in- iuriam,tametsi volenti ei inseratur, tegi ipsi iniuria facta ce-setur,ac proinde pinam ordinariam luere tenetur, uti hac in specie existimat Pau.& Alex.locis praecitatis,praesertim in d. l. quamuis . Quo in loco pleraque id genus alia congerunt, quae consulto curiosis conijcienda relinquo. Et plura conge rit Ludo. Carre r. in pract.ctim. g. homicidi j.nu. o.cum alijs. Pag. ΣΟΙ.& Lucas de Penna in l. i.col .fi.C.de cohort.lib. II Boer.consi. .nu.6.& inibi eius additio nator.
2 Ad veram easstatem minime periinere virilia abscindere , quioer damnatum esse contiat. 3 Apud veteres Eunuchi in ignibus dignitatibus ornati fuere. 4 Antiquitus lictum virginum Esnuebi custodiebant.' Eunuchos hae in specie eos dici, qui ex νιero matris sic natis tu
6 Penpenditur insignis disterentia ratio inter Eunuchum , in ea stratum. 7 Sacris initiatos seruanda eastitatis gratia selitos esse assumtotam cuti ea veneris a petiium extingueret. 8 Flamini Diali Roma Wio faba erat interdictus. 9 Examinatur illud Matib .e.iq. aseuerami , quia semι Eunucbi, qui seipses camauerunt propter regnum Dei. Io Virilium abscissionem sacerdotibuου, in quibu uis alijs , nee tege naturali,nee diuina,eastitatu eausa licuisse, quin turpe apudaeutiles eensebatur. II Rationes perpentamur,quid ea usa sit quare magi frigescastis Eum nuchi, quam abs.
12 Iure pontificio si quis culpa propria sibi Eselastis membrum diu
irregular tatis labem incidit. I 3 Si culpa propria ex eo qui si adulterium maritus xlisens mirilia
14 Si quii non sua sponte,sed casu, virisa abiame membrum amiserit,ordinibus poterii insigniri sacrii.
456쪽
434 Epitome delictorum Lib. I.
Repetita quaedam ex historijs, unde originem traxit t. prima & secunda C. de Eunuch. deque Eunuchorum, & de illorum, qui propria voluntate pudenda, ultro sibi absciderunt, poenis, cum n uo detecto intelleictu iurium de ea re agentium.
Exx t constitutio Caesarum Constantini,& Leonis, in
l. I.& 2.C.de Eunue. Quibus in iure nostro prohibia. tum omnino est, nec aliqua ratione t castrari homines constitutiones sinunt, siue sat hoc modo inviata natura,siue i id aduersus publicam utilitatem est, quae in
suscipiendis liberis versatur: siue quia pauci stimi sie affecti mnantur, sed sere omnes pereunt. Quod Iustinianus Caesar nouella constitutione I et .scripsit,&hanc abscissionem grauissimum esse crimen,ex eo illi leges ciuilescenseant homici- dij poena puniendum esse eum,qui alteri virilia amputaueriel. Isse a. praecit.non quibus Constantinus Imperator cediset, ut capite plecteretur,qui id auderet.l. qui hominem.& l. 4.g.idem diuus ff.de sicar.extatq; hodie regia l. I 3.tit. 8. pari. 7. eademq; poena assicitur,qui se castrandum praebuerit d. I. 4.ad fin. reliquas vero poenas,tam castrantis, quam castrati, libro duodequinquagesimo Pandectarum in l. i. s. & 6. ad legem Cornel. de Dcar. videre erit. I pia virilium abscisso a seipso illata turpis apud Gentiles censetur. Siquidem author est Valerius Max.lib. 7. e. .& Alc. in Parer. iuris lib. 7.e. 23. siquidem nulla ex causa licuit etiam castitatis, religionisue, cuiquam sibiipsi manus ini jcere violentas ad occi-uonem, vel membri mutilationem e.si non licet a 3. q. s. Tiaraquei .de nobilitate, e.3I. nu. 7s. & nos pleniori manu e plicuimus,supra c. 23. Secundo,id constat ex eo, quod i non pertinet ad veram castitatem, quod aliquis abscindat virilia, quin damnatum esse constat ex concilio Arelatensi 1. cap. 7. & habetur in ea.
hi qui se carnalis s. distinct. Quo in loco, utpote ignaui, &nescientes tentationi carnis resistere, reprehenduntur hi qui propria voluntate pudenda ultro sibi absciderint. Quo fit, nec lege naturali, nec diuina unquam licuisse cuiquam seipsum
457쪽
Petria Plaeta Cap. XXIIII. qis
ipsum mutilare,etiam causa castitatis,sicuti author est diuus Augustinus libro unico de sancta virginitate,& inibi diuus Basilius libro unico de virginita. qui huius originem , & in
terpretatione' caeteris longius exponit, extatque apud Liampadum Diaconum lib. . no illepida historia de Eunuchis. Theobaldus Umbrorum Dux aduersus Gretcos bellum gerebat: is quoscunque ex hostium exercitu captiuos sacere poterat , amputatis virilibus dimittebat, donec qua dam mulier ante eum gemebunda hominum Deum oue fidem implorans constiti quid, inquiens, Theobalde, foemi-nsegimus, ut bellum nobis indicas. Haud quaquam nos
AmaZones sumusJed Mineruae deditae,armorum usum nullum teneamus . Quid ergo virorum nostrorum testes amputas , nosque nostris voluptatibus privas λ sunt illis oculi. sunt nares, sunt manus, quid ad ea, quae nostro usui natura
concessit, belli iura producis Quo sermone delectatus Theobaldus ei poenae modum imposuit.
Et t olim Eunuchi magnis & insignibus dignitatibus or- 3
nati fuere,uti ex Andraea Alciato in t .spadonum st. de verborum significationibus,constat. Cui adde legem,qui cum vno. in principio T.de re militati l .Pomponius.& l. sequentisside aedilitio edicto .l. 2.st de adoptionibus.atque eleganter explicat Hermonop. Constantinus libro r. Epitom.&Ludoviacus Caelius libro a .lectionum antiquarum .capitu. 27. Antonius Augu .libro tertio emendationum .cap. s. itidem Alci tus lib. 7. Parerg. capit. 27. apud quos multa de Eunuchis i ctor inueniet.
Et antiquitus t Eunuchi lectum virginum custodiebant,
S a venereis semoti ijs enim non soli m testes, sed & totus collis ipse solebant am nutari, erant plane apud veteres in pretio hi spadones, habebanturque pueri in delicijs, ut B goi regibus Persarum, Ligdus Drusib, Sporus Neroni. Quod & in Asia hodie frequetatur. Idem existimat Ambrosius Calepinus litera E. in verbo,Eunuchus. ct Hieronymus contra Iovinianum, Sc id hominum genus adhibebatur se uandis cubilibus regum, quasi Eunoechus, & per syneresim Eunuchus. Sed & mulieribus quoque subseruiebant, quae in
ire volebant,non parere. Quod Satyra 6. Iuvenalis conque- Iitur. Fuere autem apud veteres Eunuchi aliqui insignes viri, ut est apud Philostratum, & Oppianum libro tertio
458쪽
416 Epitonae delictorum Lib. I.
ostendunt, Narses Iustiniani dux , qui Gothos Italia expura sit , spado fuit, sicuti a uilior est Ammianus Marcellinus libr. 16. qui quidem Narses cubiculo Constant mi Caesaris praepositus fuit. Ita ipse inter spadones recti exempli fuit,sicuti
inter vepres ro* nascuntur, & inter seras nonnullae mit scunt, crederem spadones nulla nec lege, nec consuetudine
prohibitos in doctores creari l. Eunuchos C. qui testa. fac. posis & ad eos omnino admitti honores , ad quos & reliqui admittuntur hominesmi huiuscemodi sint, qui integrum requirunt hominem , veluti ea sunt , quae ecclesiasticam respiciunt dignitatem. Ne aduersari mihi videtur Lucianus in Eunucho, dum suo tempore,aia magisteresse potuerit spado, addubitatum scribit, cum magis arrepta ansa ab illo sit, ut in Eunuchos homo maxime dicax, & mordax , qui nec diuis, nec hominibus pepercerit, stomacharetur, quam , ita in re suerit,& tunc temporis doctores,qui nunc in usu sunt,mini. me erant. Viues in comment. ad August.de ciuitate Dei, lib. . cap. cum abhinc annos circiter sexcentos adinventi sint r. honorum gradus, maxima uniuerse Encyclopediar Panol
thria,cum abunde se quis prouectum putet, si magisterij inauratum diploma nactus, aut quod frequentius fit, promercatus seerit, ut has populo ostentet phaleras: sed nunc non his locus datur, ut semel colophonem prolixae adeo commentationi imponamus.
Et ut nihil hac in re desideretur,negotium nobis fuit, qui , t Eunuchi dicantur, & hi dicuntur, qui ex utero matris sic
m. Evisu nati sunt, qui natur et praerogatiua eo quod ad coitum irri-α dicam tant,e ecti nuptiaε contemnunt , quasi exectos dicimus, se eos appellat Paulus Aegineta lib.6.& August. lib. unico, de sancta virginitate.ca.23.& 2 q. Basilius Magnus libro unico, de virginitate. Opus erit succincte nimis spadonum naturam,&discrimina attingere, omissis varijs interpretum opinationibus hac in parte veritatem ex tenebris veluti certissimum s
quens icopum. Est ergo teste Vlpia. in t .spadonum Ede verborum significa. spadonum generalis nimis appellatio, quo nomine tam hi,qui natura spadones, quam thlibiae, thiasiaque, sed &si quod aliud genus spadonum est,continetur, &ad castratos, nec no testium viti ahqc extenditur appellatio, teste Galle. Narne lib. i.de homici. c. 27. nec quisquam cum Accurr
459쪽
Aecurso credat in l. 2. fi.ad leg. Corne l. de sicar. thlibias, vel thiasias a ferramenti genere, quo testes exciduntur, sic dicio S. Et in errorem lapsum elle confiat dubio procul, deriuatum est. hi Latini attriti: illi vero fracti dicuntur spadones,ex l. Pomponius g. spadonem T. de aedilit . edic. Aut hi, 'quibus testes abscisti sunt,uel ambo, vel alter. Quod si quis natura non habeat testes, nihilominus ei competit spadonum nuncupatio,ex praecitata I spadonum. natura nimirum
auellente illos. Siquidem sit dupliciter spado, si Paulo Aeginetae scies adhibenda est,tib. 6. aut collusione. aut a uulii ite.
Sed hi,quibus ita auulsi sunt, vel collisi, ut nec coire, nec ge- η'ais D nerare possint Latine castrati, Graece eunuchi dicu tur sicuti e ις in author est fidelissimus Lucianus in Eunucho. Reij ciendam crederem disterentiam , quam passim doctores ubique assignant inter spadones & castratos. Vt castratus is celasendus sit, qui a vulva, quod inquit ille , matris castus natus est: ac spado, qui postea quam natus est , hac est iniuria astectus: tum quia spadonum nomine non minus hi, quam illi veniant : tum ob innumera iura, quae piohibent iam natos castrari,sicuti & nos in huius capitis rostro tradidimus . Et qui sic spadones facti sunt, castrati nuncupantur, & explosa hac in re doctorum disterentia , quae commentitia eli, nec iure probatur. Eunuchi proprie dicuntur hi,qui nullum veneris
usum experiri aliquando potuerunt. Spadones econtra nunc Trinus, nunc magis exciduntur. cum non uno modo fieri
constat ex illo Ulpiani in d .l. Pomponius S. spadonem. Spedonem morbosum non este, nec vitiosum verius mihi vid tur, sed fanum este, sicuti illum, qui unum testiculum habet, . qui etiam generare posset t. si autem qui itast. de aedit. edi c. Sin autem quis ita spado est, ut tam necessaria pars corporis ei penitus absit,morbosus est. At dictionem ita, modum denotare constat,ex Bar .in l.de quibus 9.Termilius ii de cond. di demonstra. Quo fit, ut an ledhibeti debeat, ex illorumpendeat iudicio, qui in Eunuchis in arte petiti sunt, idem
que an matrimonium contrahere, confiat ex l. si se tua in
si spadonem ff. de iure dotium. poli humos instituete, e l. sed est quaestum T de liberis S posthumis. filios adoptare, ex sed & illud. Institution. de adoptio ii ita ita tamen ut naturam imitemur l. adoptionibus st. de adoptionibus. Quod si quis itast spado. ut ante pubertatis annos e Aectus
460쪽
4i8 Epito me delictorum Lib. I.
fuerit,ita ut nullatenus generare potuerit,non minus impedimento seret vitium, quod ex accidenti est, quam qum a
natura contenderent, ut nequaquam possit matrimonium
contrahere ,& filios adoptare,& teliqua, quae virum desiderant:&. si leges dicant eum adoptare posse, qui generare non Potest l. 2. ff.de adoptionib.s.sed & illud.Institution. de adoptio .non ita sunt intelligendae, ut locum habeant in eo , qui vado an facile generare non possit, ut eo tempore quo quis uaer adola ciliter aut generare possit, possit utique adoptare eo modere si t. ramine adhibito, ne refragantibus naturae legibus nat, sicuti definitum extat ex Conciliatore, differentia 3 cui omnino desunt testes, tametsi controuersum satis sit anter Galenum & Aristotelem , sintne testes ad generati nem necessarii, obtinuit Galeni sententia, & necessarios esse diffiteri non possumus ex Conciliatore loco prscitato. Et cui talis obtigerit calamitas, nec matrimonium contrahere , neque adoptare posset, licet quo ad lisc illorum pra
textu castrati nonnunquam abuterentur , asseueranze Satyrico Iuvenale Satyra I. Cum ιener uxorem ducat spado. Et ex Martialis libro sexto. Lusus erat sacrae eonnubia fallere reda, Lusu cre immeritos execuisse mares: Vιraque tu probibes, Caesar populis, futuris i . Succurris,na quos sine faude tutes./ Nec θado iam,nec marchus erit te praeside quoux Αι priui o mores Cryado moechm erat.
servi Castratos vero solum intelligunt, qui naturaliter sine test,qui. bus sura,vulgatum extat carmen, Castratos natura facit violenta Padones. Improbitas,amor, Eunuchos. 'da libido.
Sed ex Latinis a uilioribus apertissime ostenditur esse ca-6 stratos, quibus t ferro diminuta sunt virilial. si seruos b. spuetum st. ad legem Aquiliam. Idem existimat Ambrosus
Cale pinus ii tera E .in verbo, Eunuchus, penultima producta, castratum significare, id inibi explicans', Eunuchos esse, qui de utero matris ita nati sunt,& sunt Eunuchi, qui ab hominibus eunuchizati sunt: itidem, qui se castraue uni propter regnum caelorum:in tuo sit delectu, quod in ea spe,