Epitome delictorum, causarumque criminalium, ex iure Pontificio regio & caesareo. Liber 1. Auctore D. Petro a Plaza a Moraza ... nunc primum escusus. Huic accessit miscellaneorum quorundam tractatuum, libri Decretalium quinti, & noni codicis, affiniu

발행: 1573년

분량: 839페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

631쪽

Petria Plata Cap. XXXIIlI. 189

brorum volumina ad mediocrem modum tandem peruenerunt,& his , quae in oppositum ab illa tam grandi multitudine adducuntur,responsio ex superioribus constat:atque ideo in veritate decipiuntur doctores,& suci seu si rantur voto. Ex praedictis non solum apparet opinionem Bal. & aliorum nihil habere veritatis, sed S insuper Bald.in eo quoque manifesti erroris conuinci . Ut nihil hac in re desideretur,&vt paucis diluantur errorum causae,esto quod velis communem errorem,ac Baldi, aliorumque sententiam defendere, adhue arbitror minime procedere in eo,qui haereseos crimine damnatus est .ex l.quicunque C .de Episcop.& cler.in qua definiatum extat neminem posse haereticae prauitatis reum defendere , eo maxime, si in crimine laesae maiestatis Imperatoris non habet locum , nec utique in crimine laesae maiestatis diuinae,sculi apud omnes constitutissimum est,ctim aequa lance aequoq; libramine procedant haereseos crime & laese maiestatis l.si quenquam C .de Episcop.& cler.ca.lscet Hely.desinon.c. in fidei sauorem .de haeret.

Rursus alius subiicitiir casus, in quo istius criminis reus immunis non est, tam eis obviet i Caid mali, nihilominus a poena criminis ord malia asticiendus est, si sane reus climinis falsi factus sit, sicuti defii itum extat in l. Lucius st.ad Turpili.

ex quo text.sumens rationem Ang. in disputatione incipienti,exorta guerra .asseuerat, si ex mandato dominorum, ban- nitorum generalis cancellatio fiat, nec utiq; venire,nec comprehendi bannitum de crimine salsi, sumens rationem ex textu illo:ita opinor in hac specie esse definiendum. Tertius subijtur casus, in quo nec criminis reus immunis erit, tametsi Cardinalis pileum imponat, si commisit dei, tum atrox, sicuti constitutissimum est apud Ancharanum in capi .primo,de homicidijs.& in capi. cum non ab homine . de iudicijs.capitul.ea quae . de regul .libro sexto, quaestione decima nona. huic sententiae accedit glossa in I. secunda T. arborum furtim caesarum . ubi definitum extat propter criminis atrocitatem,quem esse best ijs subijciendum, & est textus in ratione sui in eapi. mulier. decima quinta quaestione prima l. prouinciarum C .de ser ijs. Bal. in l. I.C. ne ex delict. desunct.

Quartus subijcitur casus, si reus criminis esset contra patriam , Cardinalis priuilegio potiri non potest , ex eleganti

632쪽

uego Epito me delicto rurn Lib. I.

Angeli docti ina in clisputatione incipienti, exorta guerra. deducens rationem ex l.quisquis C.ad legem Iuliam mai satis . existimantis ex generali cancellatione bannitorum minime comprehendi bannitum contra patria crimen committentem,atque in rempublicam: nos pleniori adnotauimus manu de parricidiorum psnis agentes supra: in qua specie alia alij adiecerunt,quq nobis prosequi non lubet, cum a singulis prope scriptoribus su se explicetur nec citra tedium sepius tepeti possunt: & nos non eo consilio ita scribimus tanquam sola legi velimus: pleraque enim bene ab alijs dicta sunt, quae inde petere studiosi debent. Quibus subiicitur casus, in quo huius criminis reus a cria

minis pena immunis non est, tametsi cum communi errore

admittamus Cardinales hoc peculiare pitui legium habere non posse per substitutum, uti cum potissimum priuilegium adlis reat suae dignitati, ex tex tu, qui adeo prsgn ns est pro hac parte,ut aliter mea quidem sententia intelligi non potest in Meruus si heredi.in versiculo, personae duntaxat eius, qui demonstratus est ii .de statvliberis. & suffragatur Baldus

in ea. I .g.si quis vero .de pace iuramento firmanda. in usibus Feodorum. apud quem constitutissimum est: Si statuto municipali caueatur offenso licere vindictam facere , eam minime posi e excercere per substitutum. Itidem professus asserit Baldus in l.accusati unis C. quod metus causa. sumens rati nem ex textu in i .cum patronus fLde legatis secundo. Cuius meminit Angelus in l. 3. C. de bonis damnat. Haec fuerunt, candide lector,quae in expositione istius quaestionis breuitati studendo,quantum potuimus, ad scribendum laquam necessaria censuimus. Caetera vero nos consulto omisimus,quq

nec scriberem, digna putaui, quia in i in aginationibus quisbusdam consistunt.

Hoc praemisso Cardinalis priuilegio, plura, quae iuris

utriusque interpretes valijs propositis distinctionibus adducunt,aliquot iuris axiomatibus complexi sumus Alij subij- 4 ciuntur casus, in quibus et sane homicida a criminis poena, immunis erit, sibi delinquens confugiat ad prq torium pri cipis Hispaniarum: nam si ad eius Palatium confugerit,non est inde extrahendus sine speciali mandato Regis: vel nisi commiserit proditionem , teste Monta l. in l. 7. titui. s. libro sortilitera D.in fine, sic immunis erit a poena mortis: Argum.

mento

633쪽

Petri a Plaeta Cap. X X XIIII. ysti

mento optimo deseruit textus in l. i. in principio. ibi, ad statuas confugiunt st. de ossicio prasecti urb. l. 1. g. ideoque si de his qui sunt sui vel alieni iuris s. nam Antonius. S g. fina. Insii. de his qui sunt sui. Oldradus in dicta l. I. Salice tu sint. unica C. de his qui ad stat. Hostien. Cardin. in capit.penultimo,de inina unita. ecclesi. Socinus in tractatu,de citat. articu. 17. quaestio. s.colum .penultima. sol. a 3. Paulus in dicta l. vnica. Chastaenus in consuetud. Burgundis 17.colum .3. versicu.

I 8. l .capitalium g. ad statuas st. de poenis. Castal. Perusi. intractatu de Imper. quaestione 96. fol. i 66. Marcus de Ma

tua consilio 2 II. numero Ι 8.S Rem. Gon. de immuriit. ecclesi. 23. ampliat. Quin & illud adnotandum est, confugiens ad principis personam, securitatem consequitur. Chas si neus in consuetud. Burgundis,sol. 7. columna 3. versicul. 8. & Castald. Perusi. eo in loco, cuius S ante meminimus. quaestione 96. sol. iso. Et his suffragatur Ludovicus Carr raus in praes.crimin. g. homicidium. num. 7. ubi idem sorte esse asseuerat in filio Regis obui ante condemnatum ad morum . Cuius opinio quam sita ratione deuia, ex his constat, quae & nos in huius capitis rostro adnotauimus.

Caeteri in insignis te si admodum S perplexa quaesito,quae 6

non infrequenter in controueisam adduci solet: si criminis reus ad mortem condemnatus, & meretricem, quae sit in lupanari, duxerit, immunis quidem erit a criminis poena,teste Par.de Put.in tract. synd. ver b. poena .col.2. versic.an si iudex. num. 2 o. existimante pontificiam constitutionem in c. inter opera.de spons. pro consuetudine usu recepta Hispaniae maximo apice deseruire: ubi ille,qui ad suppliciu ducitur, ti m retricem in uxore duxerit, a criminis homicidij poena liberatur. Et huic accedit sententiae Massue.in prac.rub. de poen. col.8.vers. in aliquibus. uod existimant idem professi Io.a

stius .colum. 7.& Lud Carret. in pract.crim. f. homicidium. num et o 8 s.pagina ssa. Iacobus de Bello uiso in praxi tit. de lenonibus, sol. 22.versicu. 26. quia crimen. Gulielmus Benedictus in capit. Raynutius .folio 4o8.numero 269. Nicolaus ηoerius decisio. et i 7. numero ro. in rapta raptorem petente,

634쪽

Epitome delidiorum Lib.I.

id vidisse,& in praxi obtentum esse asseuerat, & a morte esse liberatum. Qui omnes existimant, vel usu, vel principum, vel rei publicae sanct ne obtentum suille : qua quidem damnati ad mortem ob delicta a poena liberantur, si aliquam

meretricem in uxorem accepelint: argumento capitu. inter

opera charitatis.de sponsal.quod expressim adnotat Iaco.de Bellouiso& pleiique alij, quoium supra mentionem seci mus :& nopissime Didacus a Couarruvias Archiepiscopus Sancti Dominici designatus, in Epito me de sponsul. 2. Part. capit. 3.g q. nume. . & ex nouioribus Ludovic. Carreritis in

delictorum, nu.38. Quorum aliquot asserunt id consuetum apud Hispanos, alij ad Gallos eandem consuetudinem rese

Iunt, sumentes rationem ex textu in prscitato capitu. inter opera. Siquidem maximum misericordiae opus est pecca tem corripere, eumque a peccato auertere: Est enim misericordiae opus spirituale, quod equidem corporalibus operiabus misericordiae praestat: sicuti ex nostris definitum extat ex Henrico in dicto capit.inter opera. Archidia. in capit. tria. s. distinct. ex Theologis diuus Thom. huic accedit sentenistiae a 2.quaestio. 32. articu. 3. optime Dominicus a Solo re &sama ubique doctor insignis, in eleganti atque omnibus numeris erudita de secreto relectione, membro 2.q. I. conclus 3. Ergo hoc exercenti opus, peccatorum omnium remisso conceditur, testibus Caidinale, Piae pocindict. capitu. inter opera. quibus sane Abb. mirum in modum refragatur, exi insimans omnium peccato tum nequaquam concedi remisitionem . Ipse vero non verebor in medium n8Bram pio serre sententiana, existimans ex intentione dicti canonis, accupienti meretricem in uxorem, tantam poenam indulgendam, quantam conuenie ei diu ribui ex ecclesiae thesauro

propter illud misericordis opus, applicata satisfactione ab

ipso Romano Puentisce . Et lupercii respondere ad cap. inter opera. tametsi in eius specie fatemur remissionem peccatorum consequi, non tamen inde sequitur, quem immunem

est e in soro exteriori a rana corpo iis a sitici tua: Cui sentenistiae se subsci ipsit Patis a Puteo loco pret citato, Petrus de Vernia in additionibus ad Iacobum Bulligarium in l. raptores C. de Episcopis S cleticis. sina. columna. ubi in praxi id obtinuisse commemorat Antonius Goineatus in capi. In deli

635쪽

delictorum,numero 37, In quo dubio ad apertiorem huius capitis cognitionem illud extricandum est in ea specie, iu ς meretrix dicatur: ta

mendoctores in eo dubio multum estuderunt tractatum , Se in vatas scissi sunt sententias. I liud tamen frequentius receptum est, illam meretricem dici , quae exercens libidinem qui stum facit,& eius turpitudo publice venalis est, ex l. p um isde ritu nupt.capitulo meret lices 32.quaestio. . regia l. IO. titu. I 6.part. 3.rursus&illa meretrix censetur, qu et libidini multorum paret .cap. vidua. qq.distinct. etiam sine qui stu,

uti probat Iurisconsultus indicta l. palim. Rursus Angelusini. si qua illustris C. ad Olfic. existimat eam meretricem censeri, quq huc atque illuc vagatur, & qui alienas domos,

nunc hanc,nunc aliam intrare consueuit. Et illud Salom . nis Prouerbiorum quinto,de impudica muliere verba agens, adstipulatur ast euerans: Vagi sunt gressus eius.& c. 7. inquita Garrula & vaga, quietis impatiens, nec valens in domo consistere pedibus suis, nune foris, nunc in plateis. Et quod Epigrammaticus Poeta de Levina scribit, Valerii carmen extat

in hic verba lib. I. C ta, nec antιquu eedens Levina Sabinis, is quamuis retrico trillior ipsa viro, Dummodo Lucrim,modo se permittit Averno, Et dum Baianu saepe fouetur aquis, incidit in Iumm, iuuenem, secuta,relicto

Coniuge, Penelope venit,abiι Helena.

Quo fit meretrices peregrinas vocari, sicuti definitum e tat apud Terentium in Andria: Pamphilium pro uxore habere hanc peregrinam. Vbi & notat Donatus, siquidem mulieres peregrinet , inhonesis , & meretrices habebantur apud veteres, quibus conuenit Horatiuo libro tertio carminum, Ode 3. Illo n. Fatalis, incestuas iudex,

Et mulierperegrina venit Iupuluerem.

Et Iuvenalis satyra 6. eas vituperat sceminas, tri cecinit, Quid toto μι in orbe, Quid Seres,quid Ihraces agam 'Ex quibus sane constat sceminas vagantes meretrices esse, audaciamque maximam habere , di impudicarum muli

636쪽

394 Epito me delictoriun Lib. I

rum esse proprium,sicut illud Terentia in Eunucho,

Audaciam meretricum.

Tametsi sceminae timidiores sunt masculis, nihilominus obscoenis atque venereis actibus audaciores sint,sicuti Iuue: nalis Satyra 6.adstruit.

Foriem animum prinant rebus,qum turpiter audent.

Itidem, i .

Nihil saudaciinitis. Deprehensis,iram atque animo a erimine sumunt. Et Plautus in Milite, Hoc habet, linguam perfidam,maliιiam,atque audaciam. Et alibi in eadem fabula, Hoc palam fuerit,quodpe muliere atque audacisu. Et rursus inibi, Nec eque ,nec pedes,praefectiti quisquam tanta audacia eILQui aeque faciat confidenter, quam mulieres faciant. Et eius sententiae ex nostris sunt Cinus, Alb.Sali .ini. qui Aquis C. ad legem Iuliam maiest. Matth. Affict.in constitui. Siciliae, incip. ii quis rapete. col. a. memorans illud Iuvenalis praecitatum, Luc.a Pen .non eleganter id explicas in l. i. coi I. C.de mulier.& in quo loco. ib. Io.quod proprium munus est meretricum, pudor autem ti verecundia comes est semper &custos pudicitiae,sicuti existimat Amb.lib. i.offici& gl. In l .ita nobis .in principio C.de adult .Et Ouidius lib. i.Eleg, de triumpho Cupidinis verba agens,

Mens bona ducetur manibus post terga retortis: Et pudor, cariris quicquid amoris etiII. Atque idco mulier quae in corpus peccat,existimatur suo pudori nequaquam parcere,sicuti deuniti ir ex d. l. palam .in

princ. fide ritu nupt. Cui mirum in modum illud Virgili, de Didone loquentis lib.q. adstipulatur, sis iop m. dedit menti diibia, oluit, pudorem. Itidem Vug.ibidem,

Te propter eundem tinctus pudor.

Et illud Hieremiae 3. Frons muIietis meretricis facta est tibi, noluisti erubescete. Et illud oseaea. SHieron. ibi. Id honestis quide mulieribus peculiare munus est pudor, sicuti constat ex Marco Tullio in Orat. pro Quint. Plin. luit. lib. Epist. 3.ad Marcelativus Ambrosin capitu. honorabitur 32.

637쪽

Petria plaeta Cap. XXXIIII. sps

q.2. &Apol. lib. Asini aurei I. Tibullus pudorem virginalem

vocat lib. Elegiarum A. Virginem teneras Hat pudor antegenas. Et Stat.hb. I 2. Olim bie virginei eu os monitos pudoris. Et Apollonius lib.3. Argonauticon.Ouid .lib. I .Eleg.id epitheton maxime virginibus S pueris conuenire ait. Forma verecunia nocuiι mibι uua puella. Ambrosius idem asseuerat,de instit.virginis,c. I. existimasu, virginitatis dos quaedam est verecundia , quae commenda-iur silentio. Et Cluysostomus ad populum Antiochenum, Homil.3. pronuntiat, animumque inducit suum, meretrices,. impudentes csse, virgines vero verecundas. Et Virgilius cum Didonem ante Aeneae aduentum, veluti omnibus scemineis. virtutibus claram depinxisset,lum etiam verecundia adnotauit hoc carmine. Tum Ereuiter Dido vultum demissa locuta est.. Et constat Ecclesiastes 7.S 26.c. Gratia supergratiam, mulier sancta & pudorata. Et Paul. ad Timor. Σ. mulierem iubet cuni verecundia ornati. Et id explicat Homerus lib. 3. Odyss.& Stob.seriar. 72.

. Ob id meretrices, sicuti consitutissimum est apud Valerium Mattialem impudicas esse constat,qui acriter Lesbiam obiurg t,l adulteros utique admitteret, non custoditis limi . nibus,Omniq; reiecto pudore, libro Epigrammatum primo, in Epigram. 9 I. IncUodiiu votu Lesbia, semper

Non peccaι quacunque pores peccaue negam. t Scias famosam culpa proju a sacit.bror es qua mele latinι in luce proferre' . Ei sua clam facias factaressi νυ palam'

Ignoto mercrix cortici iunctura

638쪽

sque Epitome delictorum Liba.

posta purulum submouet ora sera. Cum tua prostitues fama peccata sinistis: Commisit peragesisιdicium: tui. Et Demosthenes in oratione contra Neram ait, Gratia enim voluptatis habemus concubinas ad quotidianam corporis curam:vxores vero , ut liberos legitimos gignamus, &rei uomesticae fidam custodem praesciamus. Pilter multa alia , quae hic congerere possem, vulgaris a mulieri meretrix nuncupatur, ex Accursint. si uxori n. de adult. dc uxor vulgatis meretrix appellatur,ex Ouidio lib. . FastorumsNumina vulgaris Veneriseelebrate puella. Eo corpus vulgauerit suum, vel sanὰ ex eo more, quo meretrices apud aediles licenti stupri vulgaret, authore Cornelio Tacito libro secundo,& Valerio Maximo libro sexto, capitul.tertio. Alciat. libro secundo Parergon, capitul.4. de mox plura. Et ex Phocilidis seia constat apud Stobaeum sermone 73. phoeilidi, ιΠ βnientia. in quaι-r bifice animabbin notum est genus niulierum, Cane,Apicula, rua Suhaut Es

iubato.

Ex Cane verὸ,mobsta Ex Apicula aurem,bene regit rem Iamitarem,o nouit verari, Cuius amabiles nuptiae charestatu, optanda tibi sunt. Et ex Menandri sententia, Vbi nisti recibi omnia mala sunt.

Et ex Heliodi sententia apud eundem Stobsum, Quisiquis mulierebm credit, furi aut imposioribus crassit. υEt Alexides cecinit,

Non est impudentius ustum animi muliere,ex meipsa eomem ram facio:rarum enim est mulieris benseιum.

Et Alexi ades ait, Non est vel murus, vel pecunia, vel abud quicquam caudiis tam dis iis,quam mκberes. Et ex Euripidis sententia id constat,

sed nustum immanius eIJ malum muliere.

639쪽

97 Petri a Plaga Cap. XXXIIII.

Aut verbis exprimi,uiu ds Deus aliquis mulierem forinsebit, opificem se mal rum esse Sciat maximum, π hominibM immicum. QEt eodem in Medea . Nuser enim in eoeris quidem metieulos tI3. Et rursus in Medea,

piens vocabitur.

Eiusdem in Androma, mulieres in rebus bonis imprantissimas mmma lora vero amnium artisces doctissima. Et ex Democriti sectentia constat,ex eodem Stobaeo sermone 73. Mulier musto quam vis promptio es7 ad Hiariau σ maligni

ratem.

Nulier ad eredendum facilis eΠ,praesitam in ealamitasgis. Et sophocles cecinit, o mulier omne facinin ausa er μι --ne . Verum nihil eli petu me erit unquam muliere iuver hominum

eriamitates .

Et Simonides ait apud eundem Stobaeum,serm. 72. Quemadmodum in mare alsiquando tranquillam in innoxium Iia ingens gaudium nautis Uiuo tempore: aliquando'ribundumgraui is praeestis agitatis o Hule maxime similis est huiuscemodi mulier ingenis , variam enim naturam ponim habet.

Haec ille,apud quem pleraque id genus alia eandido lectori

obuia erunt.

Et Valerius in quadam Epistola ad Rufinum , inter diui Hieronymi epistolas inquit, optima foemina rarior est Phoenice,meretricum,& malarum foeminarum tam copiosa sunt examina,vt nullus sit expers malignitatis earum. Homerus lib.x.OdyLex Latina transsatione. Nihilomina grauius, nihil pe . Eteonstat ex Menandro. Haura siὶ malorum mala molire , VIgnis , ω re, e seminasunt mala tria , Muberem bonam consequi non faciti. Ex Latinis vero poetis Lucius verba agens de meretricibus,

640쪽

s98 Epitome delictorum,Lib. I.

Et illud Pacii vij. MHaudfacile semIna iuuentu bona. Plautus in Aulullaria inquit, Oditima nuta poten estig alia peior Plautus in milite, id ptim muliere 'Et illud Giscum carmen. 'Venenum naturaliter eΠ aspid s mala mulier.

Et Gregorius Narianetenus in sententiis dissicis antepoanit mulieru malitiam,& venenum , aspidibus & draconibus.

Nata res eΠ dracones,malesta res er aspides, Duplex mulieru malitia tuterfueras.

Et Salomon Eccles . virum unum de mille bonum repeis risse se dicit, mulierem ante nullam : quo etiam loco Hier nymus scribit Deminam esse omnium maloru caput. apud quos de mulierum,ac meretricum,pleraq; alia, quae candido lectori obuia erunt, apud authe.quibus & antea meminimus

reperies,sed quo' longo ibsellio digressi simus, reuertamur. Et illa existimatur meretrix, quae causa quςstus duos ad coitum vel plures admisit, Abb.& Pr posexistimant in prς

eitato capit. inter opera.itidem Abb.in cap.cum decorem.de vita & honest.cleri& pleniori manu explicat Iann. Lopius inrub. de donat.inter.f. .itidem in l. Taurina. 61. quo in loco S esteri interpretes id admittunt ex tex.in d .l. palam,ex quo stulte plerunque nonnulli extrema laa iudicia miscent, non sine captionis suspicione, nec per omnia csterorum seci tentiam probo,ex dicta l. palim ex qua tantum abest huius opinionis probatio, quin & contrarium approbetur: ex cucius verbis doctnrum consulatur sententia, & in errorem l pis esse constat ex praecitarat .palam asseueranti, que cum vno & altero se pecunia accepta commiscuit,non videtur palam corpore quq stum facere: ex quibus verbis doctorum s per hac re altercationes manifeste tolluntur, quibus verbis satisfaciam: compertum est Abbr& Sequacium opinionem prorsus refelli: illa etenim verba,quq cu uno &altero,duos significant tantum . quod constat ex Laurentij Uallae adno

lationibus. 3. elegantiatum. ca. 9.cui mire conueniunt Odij carmina ex Epist. Saphus ad Phaonem.

Inde Chebn Phaelo communia munerapam

Et sub ea versus alter erit.

Grata

SEARCH

MENU NAVIGATION