장음표시 사용
191쪽
νS DE POETIs Etsi verὸ ad melius de Poesi, ac universis literis, derandum, nam Petrarcha sustubisset: nihilominus postea quoque, multi in carmine ivere potius desipientium semita, quam sapientummia. Imo vix dicitoteis, quam multi tum quoque amarint, priorum ineptias , ae Parbariem. Itaqate se vulgo vel fingebantur, mel paullo ante Ia legebantur carmina insubida sub nominibus magnorum Poetarum. Vt sub nominibus Macri Cornelii Galli, Ovidii, atque aliorum. Exemplo fuerint libri de Vetula, & alia, quae superitis mcmor
Anno cII cccc claruit Ioannes Gersen, Cancellarius Academiae P risiensis: qui non prose modo , sed carmine etiam permulta scripsit Ea in operum ejus tomis legere est. Inter Petrarcham, ac Pontanum, non occurrit melior Ma-
phaeo Hegio, qui praeter epigrammata scripsit librum diseidos
rentumdecimum. Fuit, ut vocant, Datarius Martinae Papae, ejus nominis quincti et qui . siait ab anno cII cccc xvr I usque ad CII cccc xxx T. 1 o. Sigismundi & Frederici III Austriaci, poesi claruit Conradus Moinguntinus: nempe quando imperavit in Galliis Carolus UII.
Uagna vero incrementa poess carpis temporibus Ioviani Pontani: qui clarere carpit circa annum CII cccc Lx , ac Atuaginta octo natus decessi anno cla Io v.
Hujus luculentum imprimis elogium habemus apud Franciscum 'Floridum Sabinum apologia adversiis linguae Latinae calumniatores, ubi eum locutus esset de praeclaris scriptoribus, qui proximis ducentis aut trecentis annis vixissent, istic stibjungit: Eorions um esse Iohannem Ioviam- Pomanum , nemo indignarin: in quo cum omnia, t duo praestantissima fuere, quod talem in dicendo eviam , facilitatem, elegotiam, proprietatemque, superioriam amnis , extisdia pene Latina lingua re idit, ut florentissimo Augusti seculo nasum emstas: quodque ci: earmine unus. U Ρ- ura ratione tantum vemae gloriae aiaptus en, quantum vix in eorum unoquoque siparatim η- modo recentiores, sed antiquorum eam pauci sint assemti. Nam Diuitigod by CO dile
192쪽
sius non laudem , unicus certe, eruem Aetium insiripsi, in quo de Virgilianis numeris, ta historiae virtutibus proprietateque agit, neminem millismum ac
trecentesimum abhinc annum extitis, qui veterum aut horum vim, robur, artificiumaue exastius , quam illa frutariufuerit, dilucidae ostendit. uuid egenim in heroici earminis majestate, sim, ea ore, dulcedine , asperitate in vitate, hilaritate, nitore, altituatne, aliisque ornaribus, quod iis 1um in no-lio ita proprie diligenterque observarit, ut alium neges in eodem opere meliorem exsere posse s Ousdem vero de Obedientia, Fortitudine, Priscipe, tiber adit te, Priaretia, Magnanimitars Immanitate, ac Fortitudine lim , maximam omnium rerum, auae in illa fuit cognitionem, sngularemque candorem cum
summa facilitare legentibus ianime ostendunt. At historiam , quam lepide 'ipsit Z uu us extitis in poesi 8 Quis Ger instrum caeliina cecinit melius y
quis hendecasyliabo post Carulium Pontano anteponetur ' Faciunt haec omnia, ut iis assentiar, qui eum quoddam reviviscentis naturae miraculum fuisse arbἱ-rrantur. Nec quisquam hujus scripta ad Ciceronianam phrasim examinet,
quod ne ipsum quissim assectas satis liquet, eum pluribu/ mrbis usius si, quae
Ciceroni in mentem nunquam venerunt. Sed non fugit totus vir obire fruores , quum sinimii non mediocriter docti, qui eruditionem Pontano tribuant, judicium tarmanet. Miremur, si non.M. Cicero Rα-- eloquentiae oceanus, exuccus, languidus, e rvis, Widus, jejunus, ac dissolutus, ab huissi
modi calumniatoribus dictus est. Vide &, quae de lauassius ejus viri dixiamus in Historicis Latinis lib. III, cap. VIII. Ii em vero temporibus ae Iovianus Pontanus, etiam Ang As Politianus, eum aliis laudibus, tum carmine excesiuit. Divinum Poetam vocat Paulus Iovius lib. r de vita Leonis x. Bac- cicis Ugolinus , cpistola ad Robertum Salviatum, dicitur cum Pico Mirandula aetasis siue miraculum. Erasmiis in Ciceroniano de eo sic scribite Fauor Angelum prorsus Angelica fuisse menu , ωrum narurae miraculum ad piodcunque scriptigenus applicaret animum. A Colvio, N iis in primum Floridorum Appulrii vocatur primus Italarum. Scaliger de eodem sic in Castigationibus Catullianis : Marullus ridet Politianum, virum non μtum si majorem , MVnulla nostrae aetatis inferiorem. Quadragenarius obiit, idque eodem anno, quo ac Ioannes Picus Mirandulanus, & Hermolaus Barbarus: nempe anno claccccxcrv. De morte us sic Ioannes Pierius Valerianus cla literatorum infelicitate lib. xx et Angelus Politianus nullius ignarus eruditionis S dissiplinae, eum in adversi
Mediscarum procerum tempora incidisset, inclinantibus jam Petri, quem Vse literis
193쪽
i eris instauerat, retas , iscidit aeritudinem, ut in multis S iii molestiis eo tinionibus νει conmationem natam admittere v. eris , atque ita demum do e maestitiaque confectus exstiraris. οφ eiri Ange fuit isse sirius, conficta in eum turpitudinis se ua, maera emissimis obtrectinianais possisus , ---iatus im est. Utque ea gens Florentina promtissima si ad insimul dum , in invidiam Petri inim ignominiosam aliam mortis tol--εariae causam uniwrso ter σκm orbi magna cum jud i famia propularum. Vulgarem tamen opinionem secutus quoque Paullus Iovius: uti Iovium Iulius Scaliger, cujus illud in Poematis: Obsceno moreris,sed risitiane furem Vt de Melanct ne taceam, qui ' ait, semel selum sacras literas legisse, dixissequb nullum se tempus pejus collacidie. Quod & Ludovicus Ui-
vcs prodidit, ut alios mittam. Id sane parum creuibile de eo, qui Sacerados fuerit, ac Canonicus Florentinus. Etiam parum convenire cum eo
videtur, quod ipse Politianus lib. I v, epist. x scribat, se tempore Quadragesimali publice sacras literas populo enarrasse. Vide & quae de eo diximus in Historicis Latinis lib. III, cap. PI II. Anno Christi CII CCCC Lx claruit Nicolaus Valla, sive de Valle; qui carmine Latino reddidit Homeri Iliad. lib. I I I, I v, v, XI II, sed ducenti, & amplius, postremi versus desiderantur) MI II, ex XIX paucula, item xx, de tres postremos. Prodiere hi libri primum a morte Vallae Romae, anno Christi clacccc Lxxiv in domo Ioannis de Lignamine Messanensis: qui se vocat S. D. N. familiarem. In eadem editione hic Nicolaus de Ualle dicitur Legum Doctor , Basilicae Principis Apostolorum Romae Canonicus. Additur libros eos complere , vel emendare non potuisse, morte praeventum. Ex eadem edit. cognoscas fuisse filium Laelii de Valle , I. V. D. & Sacri Consistorii, ac pauperum Advocati. Postea hi libri Basileae, anno videlicet cIo Io XLI, sunt recusi , una cum sex de bello Trojano libris Iosephi Dcani Angli, Cornelio Nepoti perperam tributis: &, ut vocant Pindaro Thebano , ac Homeri libro I, II, IX, X. Latino carmine ab Uinccntio Op pcaeo redditis. ut deside
rentur liber v I, v II, v III, X, XI, XII, xv, XVI, XPII. '
De Francisco Philelpho dixi lib. 111 de Historicis Latinis. Idem
arte Poetica studuit nomen propagare. In his libris x Hecatostich rum, quorum qituque satyras decem continet ; unde hecatostichum ultimam sic inchoat: Haec, Alphonsi tuosiurgens centesima tandem Nomine claudas opus satyris hecar0ticha centam Per deciadas.
Fini operis haec sit unxit: Franciscui Phili=-ι tale sar arum veri
194쪽
ex re um Mediolari imposint, die Manis, ML Derem ibin, ainoa Narati Christi cla eccc xLvxir. Sed demum duodetriginta annis post opus hoc prodiit in lucem Mediolani per Christophorum Ualdar- Ratis mensem. Nempe jam tum late per Italiam se diffuderant,
qui artem calicrent Typographicam. Ignoscendum autem sectilo , qu vixit. Quod cresco adeo in metrum peccat. Vt lib. I Satyrarum, Hecatosticha nonae. Teneat vestibulae os Pervigil. Et post aliquam multa rIntravit plenis non ultima malida terris. Lib. v I, Hecatosticha decima: - Acribus urit Ignibus expertem mulieris, in impia lapsam Flagitia. Caeteroquin valuit otiam extemporali versu. Unde Laurentius Aut Dedus lib. III de Ratione interpretandi ': Gomus Franeisium Phialelphum Laetina, Graeca, Lyrica, hexametra, prosaica, ex tempore masse.
Nee usus laudes detractum ivero tra chani Marullo; qui patria licet Constantinopolitanus foret; Romanas tamen Musas magis excoluit, quam Grac- , multumque iis laudis ac- Discipuliu filii Ioviani Pontani, Politiano aequalis, sed assiduus ejus
obtrectator,do vina licet insertor,nec par lepore; ut Vivis etiam, aliorumque judicium est. Resert de eo Raphael Volatcrranus , cum hospitio suo esset usus, Quo die discessit, eo in Caecina, amne Hetruriae, fuisse submersum. Id faxm xv I x Kal. Iul. an. CI la XI.
Nec multo pois Pontani obitum grande merito nomen fuit θnceri Sannaavaris: Imprimis vero id sibi peperit libris tribus de Partu Virginis: ob
quos luculentum Leonis A elogium meruit anno cla Io HI: iterumque a Clemente VII an. cIo Io xxv x: quo ipse & Romae in lucem prodiere cum Lamentatione de morte Christi, Piscatoria, & Eclogis.
ni vero a Petrarcha initium est Poesios rena sientis: ita tem poribus Sanna cario eadem jam videtur pervenisse ad vigorem.
195쪽
8a DE P O E , T I SIllum consecuti praestantium Poetarum alii: o quidem nonnallibares, aliqui suppares. . 'Uti Hieronymus Uida, Balthasis' Castilionaeus, & alii mini, qui av
rum, patrum , ac nostra fuerint, vel sint aetate. Horum non est animus numerum inire ; praesertim viventium, etsi alioqui eos satrem non prae .
terirem , quibuscum amicitiae usus intercessit; qualis o 'καὐ- --minicus Baudius, hospitii usu conjunctius: item collegae duo, lummi viri, Daniel Hcinsius, & Casparus Bariaeus : ut jam taceam , seculi nostri grande ornamentum, veI miraculum potius , illustrissimum heroa, Hugonem Grotium, Serenissimae Reginae, ac regni Sueciei tot jam annos Legatum ad Christianissimum Galliarum Regem. tque hac de temporibus Poetarum sum Graecorum, tum
Latinorum: in quibus omnibus uno fuissem longior, nisi accurate de Poetarum singulis disseruisset Lilius Oraldus Ferra-νiensis.
Cujus exstat Historia dialogis decem perscripta de Poetis anticiuis; duobus de siti temporis Poetis: onus sicut magni ingenii, & juclicii,
sic insentis doctrinae, atque industriae : ita ut exspeciandum non sit, nequis deinceps hanc denuo provinciam sitscipiat. Est ubi huius , vel illius Poetae historiam, accuratius aliquis traitare valeat, & sane id in paucis e at ab Usrediundo iterum tam vasto labore non modo eruditorum vulgus, seu etiam sanos omnes deterruit. Videlicet post messem tam luculentam nihil fere nisi quaedam spici legia reliquit. Quare laci ' lem mihi, si nunc brevior fuero, veniam spero.
Eo igitur solo historiam hanc concludam , se Graecis, o La
rinis Poetis, suam laudem deberi. Sed squis inter eos compar rionem instituere volet, minimum inventionis gloria debetur Graecis, quos sibi imitandos praeposuerunt Latini. Praeterea fatendum Latinos fere a Graecis vinci lepore; sed vincere gravi-
ate: quia non bene conveniant gravitas , lepos , Romani autem graviores, eoque minus culti, ae lepidi. Quae & sententia est Antonii Lulli Balearis lib. urr de Oratione,
cap. v. utinum, inquit, vita siserior ea , eorum 'et oratio tam aria oriscu torque esse, quam gravior: et ex voluptatibus vitae deliciae omnes existunt
196쪽
Iermonis. Nec propterea tamen accesscro Lutto , nimis detrahenti Romanis: sicuti cum ante pmxime allata verba praemittit: ' stem' mea constat sententia, multa renantur Larini in eamine: sita pauca praelam, cf.
invita omnia conantW, ut dicitur, a nerva. . ' i
CAPUT VIII.: De Poetis Latinis incertae aetatis : quos tamen fuisse Constet ante tempora Caroli M. A Moenus in codd. Mssis vocatur auctor enchiridii veteris & N. T. quod in Prudentii operibus legi sblet. Ioanncs Sichardus Sedulii
esse existimabat. Amoenum vocat de Fabricius in editiove Christianorum Octarum: item Margarinus Bigneus Tom. v III Biblioth MSanctorum Ρatrum. Arrianus Poem, ut *unt, Tiberii temporibus vixit, qui kcjus carminibus descitabatur. Ita est in Bibliotheca Gesheri . Simicro in epitomen contracta, &.a Wolfio adaucta. Ac legas ibidem id tradiaSue tonio Tranquillo. Non dubium , quin respiciatuoad locum illum iu Tiberio cap. I.XX: Fecit S Graeca earmina, imitatus Euphorionem, Rhianum , Ot Parthenium : ubi pro Rhianum legit Amiam . Et saepe profecto Rhiami vox in Arrianus corrupta. Videamus autem an multo
meliora sint, quae de Arriano Poeta tradidit doctissimus Lilius: Gyral-dus Historiae de Poetis dialogo rv. Ait Lilius Alexandreida fecisse, sive de gestis Alexandri M. rhapsodias xx ru: item nonnulla poemata ad Attalum regem Pergamenum. Adhaec ait scripsisse Geoxigicorum Virgilii. Si poemata sita miserit regi Attalo , vixerit ante annum urbis conditae II c Hr. Eo enim Attalus moriens regnum Perga menum legavit populo Romano., At Virgilius demum natus annis post C LXIII: Nempe anno Vrbis Io C LXXXIV. Quomodo igitur, qui clarruit tempore regni Pergameni Virgilium potuit transferre. . Imposilit Gynguo, quod dicat Midas; inter Arriani opera Monoret, sis 'γαμ ον Quod significet in Attalum. Potuit autςm M'sito etiam imperio Pergameno, uti Magnum auexandrum sic Pcrgamenum Attalum celebrare. Vol si ad Attalum versus sitos miserit, Sui das duos confuderit Arrianos, unum longe antiquiorem Marone, ait
rum eo juniorem. Et maxime eo inclinat animus. . . . ,
Aulus Serenus Poeta lyricus. Antiquum csse ostendit, quod ejus meminerit Terentianus. PCeter quem meminere Diomedes, S: Ninnius. Item Fortunatianus, dc Capella, qui ex eo citant hunc ex meris . Ll a brevi-
197쪽
brevibiis versum: Peris avipessis in uia seroris. Adhaec Servius , 8c Hieronymus: quorum prior ait adustar pro instar dixisse. C. Iulius Solinus, vide inserius in Solinus. Calpurnius , alius a Bucolicorum, ut puto, seriptore , Comoediam scripsit, quae Phronesis diceretur. Inde Fulgentius Planciades libello de autiqui sermonis expositione citat: VH tu a temagus aura m ραώ. Dorcatius Poria memoratur Isidoro lib. xv xxx Orig. cap. LXIX: ubi pilam sic dici ait a Pilis quibus repletur: pilorumque mensuram ostendit istis Dorcatii versibus :Neu tu parce pius vi rex eondere remi, Meia donee erit minam sever addita libram. Endeleichus Rhetor, 11ve Severus sanctus eclogam seripsit de mori, bus boum e quam ab Elia Vineto Sanctone acceptam pumici juris Psethaeus secit in epigrammatis de poematis veteribus, Lutetiae editis annocio Io xc. Vide etiam quae dixi de Severo in temporibus Iuliani. Fabius Dorsennus, vel Dollinus, suariant enim codices) Atella rum Ρο , Horatio memoratur lib. II epist. Plinio lib. xxv, cap. xrri, ubi & ex eo versus. Item citat Festus in Temerarum , Monumento Hus hic titulus:
Hostes resiste, est 'hiam Dossenni lege.
Resert Seneca epiit. LXXXIX. Gannius Poeta, e cujus x I , & xv, versus adducunt, de voces Ho
Hostilias annales pop. Rom. Ennii exemplo carmine constripsit: unde versiam adducit Pristianus in sexto. Fuit & Hostilius Mimc - phus, memoratiis Tertulliano Apologetici cae. m. Iuventius Comicus memoratura arrone lib. v de L. L. item lib. vI. Imo & apud Agellium lib. xv I rx, cap. XI x pro Treentis Ammius reponendum; ut re ε observatum Iano Rutgersio lib. xv Var. Lin.
Laelius inter Poetas resertur Lilio dial. x v, ae resiquisse dicitur. Et seM sic libri plerique. At non miniis corrupte, quam cum in nonnullis codd. Crotopaegnia legitur pro Erotopaegma. Poeta vero is
Laevius Poeta Centa os edidit e unde Festus in voce Petrarim stat'. VH ego sepe petris. Idem scripsit: ut valde verisimile sit apud Appuldum in Apologia pro Laelium debere Laevium restribi, quando sex jambicos dimetros restri, Plane pertimentes ad lusus
198쪽
Lentulus mimographus laudatur Tertulliano lib. de Pallio, cap. Iv. Idem Lentulus signatur in Apologetico, ubi cum Hostilio sectatur. Mummius, post Novium, & Pomponium , diu jacentem Atellanarum ariem suscitavit: ut scribit Macrobius lib. I Saturnal. cap. x. Fallitur Petrus Crinitus ' , clim ait Macrobio esse scriptum: Post N mium Pomponius arque Mammms praeviri habentur. Nam contra apud Macrobium Mummius mst Novium & Pomponium dicitur viruisse. Hviusce Mummii vcrsiis , quos mox adducit Macrobius, sic numeris xeddere conatus Liplius t : Nostri majores veluti bene Multa instituere, M hoc optime, frigore Fecere summo dies septem Saturnalia. Sed sic quoque numeri claudicant. Censeo duos fuisse trochaicos tetrametros sive octonarios catale ricos, hoc pacto e strim in es veluti bene multa, instituere hoc optime, A frigore fecere Fummo septem Sinumnalia. Instituere extulit Pocta. Particulam se perperam i fersit Lipsius, cum apud Macrobium non st. Vocem-expunximus,
natam h glos nate. -ndi ue eam intestigi selere, indicat hoc N vii paullo ante memorati nobis: Olim ex ata septem veniunt Sammasia. . Puto apud Novium fuit Ganriesim, vel simile, ut dc is sit trochaicus,
Osidius, sive Hosidius Geta Medeam Tragoediam ex virgilio pleni G
expressit; ut est apud Tertullianum libro de praescriptionibus aduersiis Haereticos . Cento est cx Virgilianis versibus ccmsectus: de quo Salmasius Notis in Historiae Augustae scriptores. Non puto osse eum Hosidium Getam, qui a Triumviris proscriptus , a filio autem est servatus: ut est apud oppianum lib. I v belli civilis, ac Dionem lib. xLvI I . Nam eo tempore nullum adhuc Virgilii nomen erat. Fortasse situr filius fuit, qui patrem dicitur servasse. Nisi C. Hosidius, qui sib Clat dio , licet necdum Consul, Consulares meruit honores: ut est apud Dionem lib. LX. Rutilius Geminus pneter Pontifici libros, unde quaedam de fratribus arvalibus citantur, scripsit Tragoediam Astyana M. Memiuit Fulgentius Planciades tu Expositione verborum. Severus Rhetor & Poeta Christianus carmen scripsi de mortibus boum. Quod exstat in Bibliotheca SS. Patrum Tom. v I IT, edit. II. In Possistini Apparatu Sacro inepte editum. Severint RGoris de me Mus boum. Carmen est bucolicum Asclepiadeis , & Glyconiis versibus.
199쪽
Querimoniam continet hominis Mntilis de pestilentia armenta tota taenae, & consilium hominis Christiani de agnoscendo Christo, cujus cnix & hominibus medeatur, de mutis animantibus. C. Iulius Solinus, cujus Polyhistora habemus, etiam Ponticonstria psit carmine hexametro. Fragmentum ejus cst in poematiis veteribus Collectionis Pithaeanae T, Succius Comicus Fulgentio Placiadi memoratur. In fabulis nus fuit Historia.' Suevius , Poeta epicus, vi Iove dicitur a Macrobio lib. II Saturnal. cap. xxv. Ibidem ex ejusdem idyllio, quod inscripserat Moret , adducit octo versius continuos. In quibus, ubi vulgo legitur, -' proelia bello
L i debet tetulere, ut simile sit illi Enniano,
Meminit & cap. proximo , ubi docet Persicum in malis numerasse. Adducit& versiculum lib. vi , cap. 1: ac hemistichium libri ejusdem cap. v Soligero Notis in Moretum, squM perperam Maroni attribu tum , ac, ut censet Scaliger, istius est Auli Septimii Severi) non Suevius , sed Succius vocatur. Sed constans adeo lectio est tot Macrobii
locorum, ut non putem Suevi, nomen mutandum. Et metuo, ne Suc et is alius fuerit. Symposius carmine fiexametro aenigmata centum conscripsit: quae
Io lius Cas io Anconitanus I. C. SAoliis illustravit. Sunt vero non invenusta; utcunque Lilius Gyraldus haut magni ea fecisse videatur, in libello de aenigmatis; ubi adfert mposit aenigma de semno. Sed . praeter ea, quae excusa habemus, supersunt alia satis frigida, aliqua etiam obscena: quae iccirco omissa. Et propicr ista sic Lilius scripsiat, qui conspexerat opus integrum. Wrentius Libo Fregellanus, Pocta, diversiis a Terentio Afro libe tino , cujus lex Comoedias lia mus. Meminit ex Metio Donatus in iis, quae vitae Terentii ex Tranquillo descriptae subjunxit.
' C A - Τ I x. De Poetis Latinis incertar aetatis, qui fuerint post. tempora Caroli M.
me. 21 . A Ntigammaratus Lilio memoratus, sed nul se nosse aetatem. Decionus Emeritensis, Poeta at Philoso fuit.
200쪽
L A Τ Ι N I S. 8 Dracontius seraemero. , sive de opere sex dierum, scripsi carmine heroico. Primi h Bibliotheca S. Victoris edidere Parisiensis e postea-i,ue mendis aliquot sublatis Georgius Fabricius : - hinc Bibliothecae
S. Patrum a se editae editione II, Tom. vI Q , inseruit Margarinus de La-Bigne. Facetus Poeta memoratur Lilio ' sed in iis, quorum aetatem ignoret. Floretus Poeta a Lilio t refertur e sed negat se scire , quando xi . vixerit. Gamphredus novam condidit Poeticam : ut ait Lilius dies. v His . Poet.
Ioannes Nantuissensis Anglicus Archithenium scripsit, quod ita ab argumento vocavit. De hoc sic Lilius Hist. Poet. dial. v t: Eseu qui- t ρ. a1Ldem eremina turgida, ta sonora, sed incondita,'barba .r nihilominiu ea non legisse vos pisat. Pamphili elegos, se puero, legi in scholis selere, auctor est Lilius Gyraldus Hist. Poet. dialogo v . p. Romulus ad Tybertinum filium fabulas carmine scripsit, quas EQ-picas nuncupavit, quia aesepum in fingendo imitaretur.