Constitutiones Societatis Iesu. Cum earum declarationibus

81쪽

ta CONs T. PARS IIII. aedificationem conueniat; & eorum colloquia cum Scholasticis externis sint solum de rebus ad litteras vel profectu spiritus pertinentibus; prout ad maiorem Dei gloriam omnibus uti, Iius fore iudicabitur.

DE DOCTRINA, CUI SCHO.

Iastici Societatis studere debent. Cap- V. CVm doctrinae, quq in hac Societate addisci- itur hic scopus lit, suis&proximoru animis Dei fauore aspirate prodesse; haec erit in uniuerIN C.,PUT sum&in particularibus psonis r mensura, ex qua quib' facultati. prosemia bus addiscedis nostri incubere, litteris. N quousque in eis progredi d A CHAM. . beant, statuatur Et quia genera.

Aishuma tim loquendo, ' litterae hum Amoribus Rheso i niores diuersarum linguarum,ca etiam praei, Logica itidem, Naturalis ac Momammatica in ralis Philosophia, Metaphysica. relligenda est & Theologia tam quq Scholastim in Colle ca,quam' quae Positiva dicitur n

iis tempus non & sacra suppeteret ad Cocilia, Decreta, Doctores sanctos,et res alias morales legedas postquam ex eis egressifuerint, unusquis ;priuato studio cum approbatione suorum Superiorum esposset eficeres praestrums rdoctrina Scholastica solida iecerit

fundamenta,

82쪽

CvM DECLA. C. v. si& sacra Scriptura ad id iuuant; fundamenta. C harum Facultatu stud ijs ope- CBIuxta morara dabunt qui ad Collegia mit- aetatis, en, pro

tuntur & quidem maiori cum pensionis animi, et diligentia illis vacabunt,que ad tu itutionis inlitis sinem praedictum, habita ratio Vterii Tmuscuiussisne temporis, loci' personaru, Pt commictiis bo de cet. supremus Moderator stu m, quod Peraeirediorum magis in Domino con- r m . uenire iudicabit. omnibus tau

Ad particulares personas de D scendendo quid tu, vel illi ad , qui

ducere debeant, superioru ptu on bis dentiae relinquetur. Qui tamen non osset Aurare indole ingenij prsditus esset, Meret , is in alis quo in dictis facultatibus solles vita earum excidius fundamentum iaceret, eo seret. rem utiliorem faceret.

3 De tempore alicui ex his Scie- a rijs impendendo, & quando ad mitti posvlteriores sit progrediendu, Re ' , ' ctor adhibita examinatione co et ruenienti cosiderabit, & statuet. inm

Sequatur in quavis facultate on-n CIdoctrinam sub uent; cuiusmodi esset .liquis Sacerdos ad audiendas confessiones . F a

83쪽

e c. Et hi. ac alii, is quibus propter aetatem prouectiorem vel alias caulias sperari non potest quod in omnibus his facultatibus magnum fae Iuri sint progressum, conueniet, eluxta Superioris pra criptum iv iis stud: s quibus uacarepoterunt, occupentur; re in linguarum peritia, di in lys, queaed Lectrinam confessionibus utilem pertinent , ' demum in js quae ad commune animarum bonum commodiora'At futura, proficere curent.

A In libris etsi doctrinam, & eos auctores, Enicis litterar-bu qui eam docent: cuiusa ei penes maniorum nihil, Rectorem ( qui , quod statuetur quod honestati re in uniuersa Societate' ad malo Petitet, pr tem Dei gloriam sequuturus,

docietas uti poterit. Christianorum opera quamuis bona essent,si tamen malas fuerit auctor,tegenda non sunt; ne ad auctorem aliqui afficiantur. Et conuenilia articularia defendendo , qui libri sint praelegendi tam in humanioribus quam in aliis disciplinis, qui vero prateri nonpossint. com stituere.

QVO MODO IUVENTUR SCH

lastici ad has facultates bene addi scendas . Cap. VI . IT autem Scholastici plurimu in his culta rv tib' proficiant; in primis animq puritate casio tu ac recta studioru intentione hab ere o

nentur.

84쪽

CvM DECLA. C. v I. gynenturi nihil aliud in litteris, quam diuinam

gloriam,& animarum fructum querentes;& in suis orationibus gratiam, ut in doctrina profi .ciant ad hunc finem, crebro petant.1 Praeterea serio S costater animu studiis appliacare deliberet, sibiq; psuadeant,nihil gratius se Deo facturos in Collegiis, quam si cu ea intelione de qua dictu est, studiis se diligeter impedat.

Et licet n liqua ad exercenda ea,quae didicerint.

pueniat, illa in studedi labor*m tu e ,γμrex obedietia S charitate( Vt par Myest susceptum, opus esse magni meriti in cospecta diuinq ac tum scholastici admae Maiestatis,apud se statuant, hi, disiciplinas, Impedimenta etiam remoue' bene addi eantur,quq a stud ijs animum auo dis, A cant ' tam deuotionum ac mor A g TIocistificationum, quae vel nimiae Vel gehetae ordine debito suscipiun- Fedictum sit. Ces tur, quam curarum ' & exterio- terum si alicui neru occupationum, quae domi in cessarium esse, ut

ossiciis deuotioni et moristifcationi incumbere deremta relinquetur Superiorisprudentia. ut statuat quantum in qs progredi oporteat. Brum diuuare eos, quibus huiusmodi olycia operosa co mi sunt, aliqua hora, nihil prohibet. Verum onus ipso, cofficiorum sumere,potius coactatorum est, qui ad Schol

sicas Ableuandos in collegijs ccelituentur.

85쪽

Co NST. PARS IIII. C S Ea decisub ossicijs domesticis Sc foris in colsa injs,quia a loquiis, ' confessionibus, atque Chos ordines prorum alijs erga proximos functionbmotino sunt, co- bus auumuntur: quatenus ab trusi erit, si pro, eis declinari in Domino poterit. imotio differat, Est enim consultum , quo alijsne impedimentis postea utiliores cum doctrina , ipsis rasset, do- quam didicerint, se praebeant, nec ad finem stum huiusmodi exerciti a s licet pia Horum accedat: donec studia sint absoluta . disnec itatis tame ferri. quadoquidem no deerunt me re t is qui ea interim exerceant. Et rorae 'evia re inequide ola maiori cu deside

es In diiciplinis ordo seruandus e

ou studia Gὰ Π dum iacia ut fundamentu, quam .am relat, mel Artium liberaliu;&in iis, ante. Hi ipsis isse, quam Theologiae Scholasticae , tuntuF ad Co&- re quidem in hac, antequam Pigia, explere pote si tuae studiis se dedant. Sacriranti sicut etiam Scripturae vel eodem tempore, ad domestica os vel postea addisci poterunt. Dia Co v j os , ' Linguae

eundeque maiorem occupatione tecum asserunt,esse aliquo, obortet. qui primaria intentione studiis non vacent: cui no. A p.re CoadiutoPes temporales, vel aliqui, qui probationis ,

86쪽

CvM DECLA. C. v I. set D 'Lingue vero illae, in quibus D Conuenir scripte vel verse fuerunt, prius, in Theologia fea ut posterius,ut Superiori pro va cultate esse adrietate caussarum occurretium, gradum aliquem ac diuersitate personarum vide. promotos, vel iubitur,disci poterunt. Itaque hoe ea mediocriter

eius prudentiae relinquetur. Sed et Fq'E Osi linguarum studio nostri vacat, doctoru laves inter cetera, ad quae discentium e mintentio feratur, illud sit, ut ver si pones in sionem ab Ecclesia approbatam

defendant uetum, studiis E Scholastici omnes lectiones c publicorum Prosessorum iuxta es et

Rectoris Collegii arbitrium au- miles, 3 dianti qui quidem Professori firmi cerneretiar,

res siue de Societate illi sint , sit a s udio limsiue oeuarii nihil inesmodi eis timeretur,dispensare Superior citrii; ut ei studio, quado ad commune vel particulare bonu conueniet sie dedat. E' Si in aliquo aliud conueniset, Superior sua prudentia id considerabit; dispensare poterit. Et quod depublicis lectionibus dicitur priuatas,cum necessaria diei ditiles domi vel extra Collegia fuerint, non excludit. F Nulla, de Societate sine approbatione , facult. te Praepositi Prouincialis Oraterquam in cle bus inferioribus, vel ad tempus necessitatis gratia) publice legar. Qi tamen talentum ad id sortiti, ac praesertim qui iam

87쪽

diis perfuncti siue externi optandum est,ut dosunt, in pratern cti, diligentes, &assidui,& pr

dos res maioris sectus studentium tam in lecti momeli aliud no nibus, quam in aliis litterarijs exigeret possem exercitationibus studiosi sint. exerceri. Bibliotheca comunis,si fieri po p GTQ amm/ test; in Collegijs habeatur, c hoc ita se habeari ius clauis in is, qui iuxta Rectoris scribere tamessi' iudicium habere debebunt, tra eis nonnepte. O . Praeterea' quisque libros ognecesserit ei fuerint, habebiti Scholastici in audiedis lecti i

rhecae praesectus . . - P. . . . d

iu nibus sint assidui,&in eis praeuiri quod de Vndis diligentes re postquam

petitiora attinet, eas audierint repetendis,ijs,quae curet Rector, ut non intellexerint, interroga dis certis quibusdam 'aliis Vero, quae oportuerit, adno thoris in Rholis tandis quo in posterum memo-ud domistat. uno riae quide repetere,et aliis audietibus; et que dissicilia occurrerint,mutuo proponetibusset siquid erit, de quo chi tuere interse no possint, Magistru adeat. Curabit etia, ut disputationes et reliquae exercitatioes scholastica, quae iuxta modi, disciplinari. quae tractatur, couenire iudicabuturino omittat I SVideant Superiores, num conueniat Scholasticos classium inferiorum libros papyraceos habere,ut scribant in eis sectiones, di inter lineas; ad marginem,quod oportebit. Motent. Trouectiores inhumanioribus litteris S, alijs cultatibus

88쪽

CvM DECLA. c. VI. Driae desectui consulatur. cultatibus cha'. ' Rector autem Collegii id cum ram secum ferant habeat, ut videat, nu magistri, ad ea Sue audirere discipuli suum in Domino of rint, lueti occurficium faciant, nee ne. Oret nota rum A.

to Cum perutilis sit (praesertim e Artium,ac Theologiq Scholasti di e lacae studiosis)disputadi usus;inter--in iis sint Scholastici ordinariis Sch bros pararaceos, larum, ad quas accedunt (licet quae in pollerum non sint sub cura Societatis; di- costruata uetati

sputationib' Si singulare sui spe N Dicimen in doctrina p rqbere. modeste tamen, cu rent Couenit etiam singulis Dominicis , vel aliquo alio die hebdomadae in Collegio nostro aliquem ex quavis Classe, Attium, de Theolo. git studiosorum a Rectore designatum a pran dio( si aliqua ex caussa peculiari impedimentano accidereo aliquas positioes tu edas suscipe re; quae pridie eius diei sub vespetu valuis Scholarum(quoad disputa lum vel audiendum, qui vellent, conuenirent essent assigedi; quib' breuiter ab eo, qui resposurus est, cdfirmatis arga metari ex externis vel domesticis liceat euictiqi libuerit: aliquis tame praesit oportet, qui argumetates dirigat;& ex ea cocertatione eliciat de

aretq; ad audientiu utilitatem doctrina, quq

tenenda

89쪽

po CONST. PARS IIII. tenenda sit; qui signum etia det finiendi iis, qui disputant ac tempus sic distribuat; ut omnib'quoad eius fieri poterin disputadi locus detur. Pr ter hec duo disputationum pr*dictaru ge ii . nera, quotidie aliquod tempus designandum, quo iti Collegiis pr*sidente aliquo, ut diximus .

disputetur ut ea ratione re ingenia magis exerceantur,& dissicilia, quae in his se cultatibus ocicurrent, magis ad Dei gloriam elucidentur. Qui litteris humanioribus vacat,sua etia sta rata tempora ad coferendu&disputandu de iis, quae pertinent ad studia illa,coram aliquo, qui eos te dirigere possit, habebunt:& Dominicis, vel aliis costitutis diebus alternatim vel sua: f cultatis positiones a pra dio tuebutur,vel se in

cdponenda soluta orone, aut carmine exercinbui; siue id ex ipe proposito ibi de themate ad exploranda proptitudinem fiat;siue domi co- posita de re prius .pposita illic publice legaturre De repe- ' Omnes quidem, sed praeci- Ttitionum, O di pue humaniorum litteraru sim is sputationum, diosi latine loquantur commu latine loquendi nitet: 'S: memoriae quod a suis exercitationibus Magistris praescriptum fuerit.

circunctantias locorum temporum,mperponarum mutari

debeat; hoc iudicandum pruderumtie Rectoris jacultate a suo Superiore saltem in genere accepta) relinquetur. commendent,

90쪽

CVM DECLA. C. v s. ot L commendet, ' ac stilum in com L Vt schol positionibus diligenter exerce. Ilici mastis initia ant; ' nec desit, qui eisdem corri- d,spromoueant,gendis operam suam impedat. boni ni esset aliis Licebit etiam nonnullis iuxta quos eruditione Rectoris arbitriti praeter eos auis parci desuNare. xli res, qui prae eguntur quoiast quisncta a ni ctiam alios priuato studio lege fiatique' iniecere; ta singulis hebdomadis die prouo ci. Iuuer taliquo designato unus ex proue. et a in rcia mi

ad idificationem comesticoru dsuorum tu& externorum pertinente, qua I in Chimeis ad persectiora in Domin ani hc has nune inentur, habeat. illius,ut compossii Preterea Artium &Theolo- tione si litter

gie studiosi potissimum , sed & Fu humanior; ibi reliqui ' suum habeant priuatu mel coctu uris adiu & quietum quo melitis Philosophia mel&exa- Theologiae siua diu fuerint. Conferet etiam in memoria eis reducere, quod cum ad domos venerint, Iudi s absolutis in omnibusfacultatibus,quibus operam dederint, punt examinandi.

M is Ire hoc priuato studio possent Vi Retioei sideretuo

commentatrium aliquem videre. Quavdiu autem audiunt.

fere unus, is quidem plectus esse d beret. Pocent etia Aristret qucit profuturum magis censeretur.