Disputationum anatomicarum selectarum : ad chylificationem

651쪽

DE VI VISCERUM IN ' ELUIDA. 633 mechanisam cujusvis visceris striicturam probe doctri facillime ad reliqua viscera applicare ct in Vm Itium cndertere poterit. g. 61. Explicare modum, quo glandulae in liquidorum secre

tionena agunt.

DEMONSTRATIO.

Sanguis constat sero globulis rubet sero innatiantibus s). Hic si sanguis per V naissus vase quodam excipiatur, rubra ejus

pars, ni io tantuni vasis avitatem implens, 'OX a superficie va-1is abscedens, sensim versus centruna se contrullit, tu totum spatium, quod post se relinquit, semper majus atque majus, sero repletur, quod igne concrescit inicunque jam admodum causim separationis duorum horum liquorum seros rubet in vasea factae probe attenderit, ille secretionem liquoris in glandulis dilucido percipiet. Huius ergo loco vasis, quod sanguinem e vena missum exceperat, substituatur glandula , d modus, quo pars rubra ad centrum accedebat, serum vero intra centrum superficiem vasis colligebatur, crit ille ipse modus, qu glandula liquidum in cavitate sua contentuin ad faternam superficiem suam perducit, reliquam liquidorum massam , ex qua liquidum extra glandulam derivandum desumiturin exprimitur, a superficie ab- 1 cedere, velut versus centrum coire cogit. Accedit, glividui mnon aeque, ac Vas illud , glandulae a nobis compar itum, rigidam esse, sed, cum arteriola sit variam in figuram plicata, membrana

contractili constare Et hinc intellectu adhuc facilior sit modus, quo glandulae in liquidorum separationem agunt. q. e. e. . a. Habes hic, L. B. generalem de vi viscernm in fluidaide :m, quamosieri potvir, compendio, stuppeditatam, Iam ut in eun

dem , inritiem vi convbriam, convertas ullum, sincere voUeo. At

restet a ba dices, ut visceris ci jusvis in liquidum suum vires fusius

652쪽

ARNOLD ME VI UISCERUM IM FLUIDA . explice tur, aut saltem patholagica de viribus viserum , in fluida tractatio bysiolaeticae sιbnectatur Verum est, ct ego plurisna adbucre stare, fateor Sed, quantae sodes molis hinc redundasset tractatus, si singula haec articulatim fuiss)nt pertractanda Hoc igitur labore nostro in praesenti contentus sis, eoque una nobiscum in Summi

Numinis, cujus moderamine omnia tam mirisce extruina hunt, quae extant, gloriam atque honoremataris precor.

655쪽

MASSAE SANGUINEAE CORPUSCULIS

Ph. dc Med. . ac P. O. defendet

Francoorti ad Oderam Mens Mart. 688.

657쪽

PROOEMIVM

Eruditi hoe seculo sensulim terminos praeter Iecti nec generalioribus loquendi modis amplius contenti , quovis modo allaborarunt, ut vi rationis mechanicam insensibilibus applicarent, rite applicatam esse e Xperimentis in apricum darent. Quicquid fere ad laominum notitiam pervenit, hoc subiit extanen,. nec tempori, sumptibus, vel laboribus pepercere, sed obstinato consilio toties frustratam spem resuscitarunt, ut voti compotesserent, Lin tantilluna scientiae, quod habemus , regia protelarunt Opes, nec ulla adhuc requies est, sed Reges ac Principes in consortium veniunt, ut privatos pibus juvent. Omnitibus recensendis impar forem, selegi igitur e omnibus hominem, non totum tamen, mergere enim in vasto meditationummari ac plurimariam scientiarum secretiora, tot seculorum spolia herculeo ausu lustrare deberem , scd in arteriis venisque contentum cruorem imo ne hunc quidem integrum, sed ejus saltein quoad licet corpuscula considerabo. Nempe sanguinem a massa sanguinaria distingui, hancque ita dici, quod sanguine plurimum abundet, non quod eo solo constet illum vero esse portionem totius masae magis temperatam ad calidum&humidum divergentem, colore rubro perfusum audio, Si si quae generaliora alia sunt. Quae an placeant, an displiceant, determinare jam animus non est, id saltem addo, hoc placitum plurimis difficultatibus premi, Ut, Ut modestius loquar, pro ingenii mei stupiditate mihi premi videri hactenus enim in solis qualitatibus acquiescere non possum, sed illarum originem ulterius scrutari amo, aliis quibUS aliter id visum sua placeant, ut meo abundem ingenio, mihi concedatur, rogo. Omne istum quod constanti lege in arteriosis venosis canalibus redit in orbem rubicundo colore, dum calet,

Lillis oculis

658쪽

oculis apparens, per satagit inem impraesentiarium intelligo ejtig corpus fila considerathurus. Cum enim corpus sit e coagmentatuone minimorum corporum constans, ejus naturam melius intelli, gi non poste reor, quam si anatomiam instituam singulaque curate examinem. Licet enim in sensus non incurrant, ideo tamen nonnalnus corpora sunt, vel corpora esse desinunt, quia divisa in exiguas moleculas eos jam latent, quamvis proportionis respectu ad nostrum corpus corpuscula tantum sint sint vero licet corpuscula, Omnes tamen sibi retinent corporis proprietates, Maskectiones, viqVarum cuin majora stupendos circa terram edant effectus, illi non minore erunt, quos minima in minimis corporis iumani partibus

Producent. Hucusque tamen evagari nec animus est, nec Cha

tarum angustia patitur, sed illorum si item divetiitatem ostens trus sum, aliis, quibus plus ingenii, illud relinquens, satis hujus consideratione defatigabor, cum jam in limine videam, prolixiorem Te inateriam, quam ut isti digne elaborandae vires meae sessiciant. Sicubi igitur peccavero, veniam a Te . . obnixe rogo. Eos Vero quibus omnia displicent, 'ui singula theonino dente arrodunt, rogo ne legant, ne sibi ipsis noceant, ego enim in

limitibus a talibus culpari mihi laudi ducos aut nae suaviter risurum sciant, si ringantur.

659쪽

DISSERTATIO

m SAU SANGUINE ID CORPUSCULIS.

d tum cordis oceano derivatos arteriosos rivulos alluit purpureus latex, partium subit latifundia, perpetuo humores nutriendis solidis partibus necessarios eructat, quorum portio in seram depluens per lymphatica vasa vel clivio vel san uinis confluento resfunditur, vel per glandulas miliares in excretoria destillat vasa, non sensilis modo sed etiam insens bilis

transpirationis fontes, e quibus microscopiorum lentes aqueo vapore obnubilat, copiosas aquae gutta compressitone premere,

in speculis aliisve politis corporibus in guttulas colligere licet; imo ad instar fuliginis dum lintea foede , mira in divers1 corporis membris diversa, imo indefinita ludit odoriun varietate, vel efficit, ut sudoribus quandoque diffluamus Tanto dispendio,

ut omnium visibilium ocrementorum cras ruma 1ve liquidoruni simul sumptorum superare pondus Sanctorius affirmare ausus 11t. Suppeditat idem cruor replendis nervorum maeandri de- istinatos spiritus , qui dum illos senstrum organorum indesinenter tendimi motibus ciendis quovis momento praesto sunt, exporis turmatim abeunt in auras. Irrigant salivae fontes perpetim os, atque fauces, multumque salivae exspuitur, tram omnem parotides cum reliqtiis salivalibus glandulis sanguini accepi tua ferunt. Cibus potusque in dies ventriculi fermentum Dervant in duodenum exprimitur bilis, cui succus pancreatis quotidie admiscettu , qui hi unores soli sanguini suos debent natales. Crasserum eaecrementorim multae librae, quorum insignem Uantitatem meseraica advexerunt vasa, indie ejiciuntur, murinae aestus micturire cogit. Haec quotidiana sunt, nec a nobis dependent, sed quoties non octilorum saliva nostras irrigat genas, Hieminis ma-

660쪽

gna sit prodigalitas 111gula sanguinis proles sunt 3 crtior laic vitalis horum promus condus est quae cum vita pari passu ambulant. Totidem dispendia resarciantur, aut pessum eat oeconomia homi

liis oportet.

THES. II. Custodes corporis sustentationi praefecti fames sitis sunt, his

admonemur sanguinis pauperiem tot largitionibus brevi fore ii parem, suppetias ipsi feren, esse, cibora potu variisque gulae blandimentis appetitum fallimus, ne ejusdem semper cibi nos ob repat nausea, nec necessitati solum, sed etiam voluptati litamus, quo sit ut corporis necessitati consulturi, id perniciose saepe laedamus Uictus simplicitas non placet, carnes, quibU Vescimur, modo fera, modo domestica, modo volatilia suppeditant animalia, quarum tot differentiae, quot animalium species, imo quando quo individua fluat Modo placent fluviorum, modo marium incolae pisces, Odo Xanguia aquatica, modo amphibias ab oleribus transimus ad herbas sale volatili lacri foetas, jam amaras, jam dulces, succulentas vel aridas, acidas vel salsas suaves vel insapidas, jam adstringentes de austeras, jam nescio cujus non saporis Xpeti mus Indiarum aromata vix nobis sufficiunt Melli varie depu- Tata, Vel etiam variis succis distemperata substituimus achara. cornubus gelatinas excoquimus Ex his inter se istis varia parantur fercula, quibus jura gratiam conciliant. Saporum diversitas in singulis quid singulare arguit, corpora tamen cum sint,

corporea assiciant organa, licet minima nec in sensus reliquos incurrentia, laeterminatas tamen habebunt figuras Hagnitudines , nec enim solus visus altusve magnitudinem sigurarumve arbitri

sunt, sed gustus etiam dignoscere potest, ex dearum ab iis proda starum divorsitate id arguens oculos subterfugiunt, fateor,

corpora tamen manent, aut si ita vis, corpuscula, UOrUm magna pars licet Oculos lateat, a micros copiis tamen detegitur, nec

ab eorum eXilitate, quid aliud concludes possumus, tiam illa ad nostrorum sensuum organa vel fere nullam vel Xiguam habere proportionem. Cibus igitur farragine indefinita minimorum corpusculorum indies nostrum reficit sanguinem, seu ut verius dicam, cum chylus in sanguinem facestat, omnivan magnitudinΙΠΠ