장음표시 사용
21쪽
Cuius relationis altera pars sub titulo:
Separatim edita est. Accuratissime cum hac relatione (mihi praesto est relatio prius nominata convenit textus ed. lat. I. et ed. germ. VI. Ed. germ. II. Pausia additamenta praebes, quae iam eo facile dignoseuntur, quod unumquodque marginali aliqua nota PSi auotum. Primo in additamento agitur ,, Hon dor Finioni P ruch s; secundo de,,L Plαnder s. Quae additamenta non ad ipsam belli historiam respiciunt, sed, ut vides, occaSione data extrinsecus curiosum lectorem edoCent. Nec levior quaedam diversitas textus indigna est, quam memorem. Relatio dicithaeo: HSehae Mohl hof ρε jhm ρσα ρη . . . similiter dieitur in ed. lat. I. p. 25; in ed. germ. VI. p. s3. Ed. germ. II. refert ita: Sehr Mol hus es mi r ρε- llens . Textum relationis A. S. adhibuerunt tantum uSque ad Verba ,, Brid
agatur vel agendum Sis, eXPOnas. Aline relationes ad textum A. S. constituendum adhibitae sunt hae:
Caussae, i ob quas s Serenissimus ac Potentissi mus Princepsae Dominus t Dominus s Gustavus f Adolphus t Suecorum, Gothorum s & Vandalorum Rex, . . . . t tundem coasitus e Si l Cum exercitu in Germaniam l movere. Stratfundi excussae. l
(latine et germanice saepenumero typis expressae.) cf. Ed. lat. I. P. s; ed. germ. VI. p. io; ed. gerna. II. addit notitiam bibliographicam (p. 23 3
22쪽
Diso Desielion iss erastich in Lαfeta cher Orctch versertiues, ncte mcise ctberetu Stycte unc in Teuffch ubs eseleel onc in Truch ανευσηρε'. Neo non quae in ed. gerru. VI. p. bi sqq. narrantur de funere Stettini mortui Fr herr an Meus Nochtitia rum , ut videtur, e relatione petita sunt. Nam praesertim de talibus rebus illius nevi homines accurate edoceri avebant. De re Magdeburgiea quae in A. S. narrantur, SingulaS Sententias, tantum non omnes, ex Pagellis editiS repetitaS ESSe Probare possum: sed longum est.
omne divisum est in duas partes, quarum altera primo loco dedicationem ad Gustavum Adolphum Seriptam, Secunda praefationem quae Osiriundi u αnden Leser inscribitur, tertio textum (ddo p. habet; denique rerum indicem complectitur. Quae quidem prior pars ipsa duos habet tomos in titulo appellatos, quarum unuS (P. I IaM res a Suesiis gestas usque ad Gustavi Adolphi aetatem, altera (p. I b-ddob res a Gustavo Adolpho rege usque ad nnom mensis Augusti I 632 gestas Continet. Dedicatio quidem conscripta est: DFaecine uri iam Mityn, den I6. , lember, dρεε Ahr8 IOI ; Enarratio ipsa autem res usque ad diem ' si mensis Augusti 1632 factas continet. Cum ex his datis, tum ex nonnullis locis in praefatione ad lectorem tempus, quo Inventarium conscriptum Sit, Satis elueef. In praefatione leguntur haec:
23쪽
Ex his verbis apparet, non ante ver a. 1632, ac Si urgemus quod auctor dicit in conscribendo se Iuventario ,, nichi tibor Dier Monias Zeit habuisse, vel ineunte naense Maio, vel exeunte mense Aprili Inventarium Sueetne conscribi eoeptum ESSE.
24쪽
(b. Qua in re diiudieanda non paullum valet, quod apud quem Arma
SueCica, quae reS UaSdem atque altera pars Inventarii eiusque Appendix reserunt, edita sunt, ut Suprct diximus, et ipsum Inventorium editum est. Quae quidem res satis mira videtur; et fortasse aliquid suspicionis os dit in Inventarii auctorem; is enim non iam novis, quos dicit Moinhom encio Dorichfo , libellis usus fuisse, quam opus illud ab eodem librario editum sincere exscripsisse videtur. Ea textus Inveni arrii pars, quae ad expeditionem Gustavi Adolplii rospicit, multo copiosior est, quam texi US Armorum SueCicorum. Inventurii Aiacior non Soliam res gestus enarrare viait, Sed narrationi
ipsi descriptiones topographicus immiscet. De singulis fere urbibus, ubi aliquid memoratu digni evenis, excursum parvulum de situ, de origine, de Sintupolitico et r. addit. Sic. p. 3bl sqq. de Sueinsurio; psulo post (p. 3b2) de Famberga agitur. Historia Lipsi se of Ei fordiae narratur p. 3 3b, 3bba; Rugiae insulae p. 233 p. b. Qustes descriptiones in Armis Suecicis omnino
desunt. Inventarii enarratio res a rege gestas altius repetit, quam Armoriam
P. 22d demum reperitur: Erit tins deae I 8octen Morti h cie S νε-d eho Λrnici ci citos De hs Dodon hominen Hoe ipso loco Inventarium et Arma Sueoica consentire inter se inoipiunt; initio quidem nondum ad verbum. Haud praetermittendum est, quae ratio intor A. S. illegitimam editionem II. intercedat atque Inventarium; notandum praeterea est Inventarium verbosius esse editionibus A. S. legitimis. Iam locum adSOribam, ex quo apparent, quo modo A. S. ed. germ. II., ed. germ. VI., et Inventarium inter se conSentiant. A. S. ed. II.
25쪽
Ab hoc loco Inventarii textus usque ad Martium mensem a. 1632 fere ex A. S. ed. VI. vel III. ef V. pendet. Creberrime quidem textus ad
verbum inter se consentiunt; non raro vero inter se disserunt, qua de re
paucis dicerct liceat. Iam supra dictum est, legitimas editiones (i. e. I., III., VI ) iis lovis, quibuseum editio a poerypha (II. non consentires, lino esse Copiosiores. Apparet Inventarium, apud UulSium editum, quum Arma Suecisin Sequatur, legitimas A. S. editiones, apud eundem Hulsium editas, id est, copiosiores A. S. editiones sequi. Cuius rei Pausia asseram exempla. In relatione ,, deportonso Schwerini et Ostento Stestini Inventarium (p. 228 aequo atque A. S. ed. lat. I., et A. S. ed. germ. VI. P. 12 utrumque refert miraculum: A. S. ed. vero II. P. 8 i) prius tantum narrat portentum Schwerini, ostentum Stestini omittit. Sio, quae narrantur Sub significatione ,, Dux Fransiissius Cprolus Saxo- Lauenburgicus copias cogit ad Albim pro rege Sueetae ed. lat. I. p. d6, di; ed. germ. VI. p. 68; Inventar. P. 261; cf. A. S. ed. II. p. bd . Statim ab initio enarrationis huius deest in A. S. ed. II. mala illa nota,
quae in A. S. ed. I. duei datur: sequi ad Suecos transierat rum, quae verba satis inepte et A. S. ed. VI. et Inventarium vertunt: εο sich in SehMed eho Dionεfe inpolcisse' hctffo f; quae ipsa consiordia probat editorem A. S. inepto vertisse, et Inveniarium eius versionem inepte recepisse. A. S. ed. II. Franciscum Carolum copias collegisse breviter, sed sine ulla ambage refert; A. S. ed. lat. I. interponit aliam relationem de insidiis in Schoenbergam factis,
quam interpositionem A. S. ed. germ. Convertunt, COIIVPI Sam nutEm EX A. S. Inventarium reOPPis.
Tertium exemplum addo, quo, quae Supra diXi, optime probatur. A. S.
26쪽
editionibus nec non in Inventario reperiuntur; sed multo copiosiore oratione. ad Saepius autem in Inventario res ocourrunt, quas in A. S. haud reperies. ExcurSus topographicas iam Supra memoravimuS. Alia, quae multo minus aliena sunt, primum Inventarium Praebet. Imprimis res quaedam politicae nominandae Sunt, quae quidem non necessariam partem Gustavi Adolphi expeditionis eontinent; sed si, qua ratione bellum illud Suocicum cum univei Sae Europae rerum Statu Conjunotum fu
De hae tamen Moonourrentis nihil invenies. Aliquam quidem conventus Ralisbonensis mentionem Arma Suesilea habent. Quorum breves adnotationes aequaliter atque Inventarii copiosior relatio, si subtilius animadverteris, non tam communem habent OnuSam, quod rebuS ipsis gravissimus erat is conventus, quam quod Gustavus Adolphus cum electoribus illvo convenientibus litteris commeabat. Quod de conventu Ratisbonensi memoratur, nihil fere est, nisi quod ad hoe litterarum commercium respieit; nihil autem quod ad eius conventus effectum ipsum
Supra memoravimus, Inventarium iis locis quibus A. S. editiones variae variam Praebeant rerum copiam editiones sequi copiosioreS. In aliis Iocis rerum in A. S. editionibus traditarum stopiam aequalem Inventarium
demum amplificat; sed ita amplificat, ut iis locis primariam A. S. copiam
reoognoSUAS. RES re vera novas Inventarium raro habet. (cf. A. S. ed. II.
' Iam primum quidem A. S. ed. II. (p. 13o infra cum A. S. ed. VI. (p. 263 ad verbum
consentit (ώDer Ronig begabe sicli nachmals Wider auss Brandenburg . . . ). Tum vero inter se disserunt ut ex comparatione elucet horum Verborum:
27쪽
Saepenumero Inventarium rerum ab A. S. narratarum Seriem turbat,
resque alio ordine collo est. Ita leguntur paulo post litteras Electoris Saxonici ad Gustavum Adolphum seriptas (d. d. Ratisbonae 13. m. Aug. 163M in A. S. (ed. II. p. db; ed. VI. p. ai, 8; haee, quibus Inventarium p. 2g6 a, b respondet:
Consentiunt inter se Inventarium et A. S. editiones (VI.; vel III. et
V. usque ad Inventarii p. 3si b. Actum publicum in A. S. fine p. 28. 28i traditum (Gustavi Adolphi mandatum d . d. mussqucti fier Nisei'-yon, don I 6. Murto Anno IMI reperitur in Inventario p. 3s6 a usque ad P. 3si b.
Sed Inventarium cum A. S. Continuationibus longe alia ratione consentit atque cum editionibus A. S. Primis.
- 3sib. Revera illas paginas inter se consentire ut demonStrem, conferam
initium Continuationis (p. 2ab) cum Inventarii verbis S. 3 2 b . Verba qui
dem Continuationis oh orhctiferiem Sim . . . quae quaSi exordium sunt, ut debent, in continua oratione Inventarii sunt ominissa. Deinde vero
28쪽
Sed cum in principio sextus fere ad verbum inter se consentiant, haudita multo post duabus rebus disserunt. Ac primum quidem liberius scripta est A. S. Conf.; ita tamen ut Inventarium ab ea pendere fere Semper bene dignoscere possis. Exempli causa legas velim Cruconaci expugnationem:
Neque minoris momenti alterum est. In Inventario p. 38s haec reperiuntur verba: f σθεν τηεργε Vorhctbens nichf, σἰἰρ φαγfictiliariα ρεε Orra etν τρ=σουρη, εoridern mit den Fννηεhmεfen etiori deri eu 3 n. Quo in loco de re agitur, quae in A. S. Continuatione multo maiore copia et varietate narratur. Tales autem loci, quibus Inventarium ea ratione utitur, Celebriores sunt; exempli causa in relatione de expugnatione
urbis Egrae a Saxonibus. (A. S. Cons. p. 266; Inventur. p. 3 ita. etc.
Quamvis levis illa supra memorata Inventarii professio videatur, tamen non fugit nos eam methodicam quasi disserenitam infer suam Armorumque Sueoicorum rationem significare. Nam ut ipsorum A. S. eorumque Continuationum interest, ut quam maximam rerum copiam asserans: Inventarii ParS ea, quae cum A. S. ipsis consensit, nihil aliud velle videtur. At subito veluti consilio mutato in medio opere diversam auctor iniit viam: iam non rerum copiam Sed rerum gravitatem amplectitur, pro ea eligit narranda, omittenda. Quae mutatio, quam quidem postea auctor disertis verbis indi-
29쪽
cat, in re ipsa iam inde ab eo loco incipit, ubi Inventarium A. S. ipsa sequidosinis, id est: inde ab inii io Continuationum.
Hac re necessario efficitur, ut Inventarium iam alium rerum ordinem proferat atque A. S. Cons. Si temere qualeSUunque res, ubiubi gestae sunt,
pro sola temporum ConSeffusione COIISerunt Ir, graviores viX dissiernuntur, ac
ne vix quidem quid valeant intelligitur. Diseernere quid gravioris, quid levioris momenti sit, is demum PrimuS eSt gradUS του τρολτου πραγματικου,
quem Polybius dicit. Id quod de Inventario dici potest, quod quantumvis modica sint initis, prima pragmaticae de hoc bello scripturae initia feeit. Non iam, ut in A. S.
Continuatione res variae, usus Sive graveS Sive leVES Sunt, Promissiue pro temporum confinuitate se excipiunt, Sed deinCeps Continuae res per singulas regiones gestae ennarrantur; quid exercituS Per Suas quique expeditiones
saepe ordinem plane novum earundem rerum InVentarii auctor conformaverit. Longum est exempla asperre.
Apparet ex iis, quae diximus non universum Inveniarium ab A. S. eorumque Continuasione a. 1632 (V. eodem modo pendere, sed versus finem suo consilio suaque indole auctorem ScriPSiSse. Nullo spatio intermisso 33 p. in Inventario Sequuntiar, quae res usque ad finem mensis Augusti a. 1632 gestas enarrant. Exstas quidem A. S. continuatio, Supra Saab X. allata, quae eodem temporis spatio acta gestaque refert. Sed neque in titulo scriptum est eam sicut A. S. editiones et Continuationes priores apud IIuisium esse editam, et publicata demum est a. 1633. Inventarium ipsum autem non solum Pariter atque A. S. editiones priores apud IIuisium editum est, sed etiam a. 1632eSs conscriptum. De tempore autem Avon mohortiris dor Ssct f υnnil δερε
nulla exstat A. S. Cons. germanica. (idem atque Cont. germ. X. Cont. lat. IX. narrare supra iam dictum est.)Quae cum ita sint, paries ita commutatae Sunt, ut iam Inventarium eum locum auctoritatemque sibi vindicaveris, quem priore belli parte A. S. habuerunt. Id est: cum priores A. S. et editiones et Continuationes primum promulgassent enarrationem expeditionis Gustavianae, qua et ipse Inventarii auctor utebatur, inde a sine mensis Martii a. 1632 Inventarium Primam enarrationem offert, quam A. S. Cons. X. sequitur. Quae quidem affinitas, quantum in diiudicandis quibusdam rebus valeat, postea vide
30쪽
Inventarii partem novissimam (p. 3si - ddo ut a Continuatione a. 1632(V. inprimis meliore rerum ordine differre, probavimus, ita Cntinuationem a. 1633 (X.) fere ad verbum sequi probandum est. Nam si quis eoniicere vellet, Inventarii auctori forte placuisse in illis triginta paginis fontem commutare et variare (ut eius partem in se circumgoriptam hano eSSe appareat) et deinde sequentem partem (Simili modo in se conmotam) ad verbum exprimere, hane opinionem quibus rationibus firmare possit, equidem non
video.Exstat quidem A. S. Cons. lat. (IX. , quae germanisiam Cont. X. verbum Pro verbo reddit, et quamquam neque ausiforem neque editorem nominat, tamen duo ex ornamentis illis IIulsianis α et habet. Sed et hane Cons. IX. a. 1633. ortam esse praeseriptio do sies. Jam tibi persuadebis, nisi Continuationis X. jam a. 1632 apud IIuisium editae exemplar Proferatur, hausi Inventarii partem Armis Suesii eis priorem esse. Imo ne tum quidem Si proferri posset, actum de re QSSEt. Cont. IX. autem non editionem illegitimam illius partis Inventarii esse sed editionem legitimam Hulsianam, omisso tantum editoriS nomine, EX Ornamentis non inepte consistiemus. Quae cum ita sint, exempla afferre, quibus quae dixi, probentur, inutile videtur. Unum asseram loeum, qui in Inventario tanto est copiosior, ut Iuventarium priorem Praebere feXtum Probetur.
Cons. X. res easdem eodem verborum tenore atque Inventarium, uSque
ad id tempus refert ubi finitur Inventarium. In fine tantum post narrationem ipsam et ante verba AOoff cillem die Ur-, haec Inventarii verba ei desunt: