Philosophia peripatetico-scholastica ex fontibus Aristotelis et S. Thomae Aquinatis expressa et ad adolescentium institutionem accommodata

발행: 1913년

분량: 487페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

IIae Angelici 00loris disserendi ali lum courri err0ri Rationalistarum H insundentium mysteria fidei cum veritalibus per lumen rali 0nis c0gnitis, tum subvertilipposita Gn0slic 0rum et Agn0sli 00rum d0gmala, qui seientiam n0stram depravatiles vel tuentur intellectum humanum nihil de De ex creaturis cogn0scere, Vel ex ad VerS creaturarum e0gniti0 ne minime indigere ut ad cognitionem Dei perveniat. Si latam muniverunt viam n0strae aetatis M0dernislis, qui err0reSSuper err0re cumulantes scientiam una et fidem ita perdilum vere, ut S. P0nlisex Pius X 0rum systema innium haeresum c0mplexi0nem merit nuncupaverit. Siquidem M0dernistae ex venenal Κanlii sub ieclivis in scientiam dumtaxat phaen0mena allingere ducente Veram revelati0nem mysteri0rum a Deo h0minibus faciam ut reclani, h0minesque n0n pr0pler Dei audiori talem eri tales supernaturales credere, Sed eaec qu0dam naturae pulsu e latebris subconscientiae erumpente ad Deum serri proclamani. Νihil0 minus illa quam pr0xime meminimus utriusque scientiae distincti n0n impedit, qu0minus ipsae sibi mutuam erant pena, quemadm0dum Fides et rati c0niurant amice Veritales quippe re Vel alae lumina sunt, quae ali 0ni err0rum 800 pul0s manifestant, quibus se c0n lanii navere ali0nales disciplinae revelati0nis divinae vel ignarae et c0ulempirices. 0ntra ea rati recla ac prudens phil0s0phandi de Dei natura erilales explicat, quae expeditam parant iam ad divinam revelationem adstruendam, et ab impi0rum conatibus vindicandam. Triplex via ascendendi ad Deum. Intellectus n0ster in lalu viae Deum neque immediate c0nluetur, neque c0gn0Scit per Specie pure intelligibiles, sed in Dei c0gni li0nem scandi per species ab esleelibus sensibilibus abstractas. Iam ver cum esseclus xi sibiles ac reali in infinitum deliciant a persectione suae causae, quae Si Deus, e X inde est qu0d 0gnili quid dilativa esseclus minime n0s ducere vale adc0gnili 0nem quid dilatis causae; sed per eum de causa 00gn0scitur lautum quod est esseclus quippe nec genere nec Specie cum causa c0nvenit causa ver e perfectius meliusque ex ellectu c0gn0scitur, qu magis c0gn0se itur eius habitudo ad esseclum. Quae quidem ha bilud in effectu deliciente a virtute causa trifariam spectatur nimirum i secundum pr0gressum esseclus a causa; 2 Secundum h00, quod esseclus c0nsequitur de similitudine suae causae 3 secundumqu0d deficit ab eius persecta c0nseculi 0ne. Unde tripliciter mens iu mana pr0greditur ad Dei c0gnili 0nem, nempe Via causalitatis, Teellentiae, remotionis Veritas haec iam pridem tradita fueral a S. Di 0-nysi dicente, qu0d 0gn0Scitur X mnium causa, et excessu, et abla-li0ne. Per has ergo Vias gradatim et ordine intellectus humanus ad Dei invisibilia et intelligibilia penetranda tua dant enus introducitur.

12쪽

PARS PRIMA

DE DEI NATURA ET ATTRIBUTIS ABSOLUTE SPECTATIS

QUAESTIO I.

Do Dei oesistentis seu 9 sit Deus. 0 Ru RERUM TRβ0TANDARUM. in hae prima quaesti in dirimenda, quae Versatur circa Dei exsistentiam, prementes Vestigia Summi Aquinalis, tria perficiemus nimirum 1 inquiremus uirum Deum esse sit Veritas per se et immediate c0gnita n0bis 2 delerminabimus qu0 argumentorum genere talis verilas c0neludi possit 3 asseremus in particulari varia argumenta quibus invictissime essicitur ac dem0nstratur 1)

ARTICULUS I.

dUAESTI DETERMINATUR. Cum a nobis dem0nstratum si con- ira Onl0l0g0s, intuitum seu Visi0nem mentis n0strae n0n terminati immediat et directe ad Deum pr0ul in se est, quaesii 0, quae hic agilanda pr0p0nilur e lendi ul inquiratur, an pr090sili quae enuntiat Deum realiter exsistere extra intellectum n0strum, si immedia len0la qu0ad 0s, ita ut 0gnita ali0ne subiecti, nempe quod Deus silid ii maius nequit cogitari, statim ac sine ulla demonstralis ne appareat praedicatum ipsi convenire L pr0posita quaesti rile dispulari p088il, quaedam praedicenda veniunt, quae pr0blemali s0l Venil exp0dilam in re n0nnihil sublili parabunt iam. Notandum . Proposili 0nem aliquam seu Veritalem esse per sen0lam, sumi 0les bifariam Un0 0d secundum se et non quoad nos ali modo se undum se et quoad nos. Dicitur aliqua pr0p0sili 0

13쪽

per e l0la secundum se, si praedicatum includitur in ali 0ne subiecti, sicut mino est animal rationale, ita ut si n0bis inn0lescat quid sit praedica lum ei subiectum, pr0p0sili illa eri etiam n0la qu0adn0s; qu0d si e contrari rationem subieeli vel praedicali ign0ramus, pr0p0sitio illa erit n0la qu0ad se, minime ver qu0ad nos. Hunc re rum delectum sic declarat . Th0mas e Ad 00 qu0d aliquid si per se n0lum, nihil aliud requiritur, nisi ut praedicatum sit de ali 0 ne subiecti tune enim subiectum cogitari non p0les sine h0 qu0d praedicatum ei inesse appareat. Ad 00 autem qu0d si n0lum n0bis, ip0rte qu0d 0bis si c0gnita rati subiecit in qua clauditur praedicatum et inde est qu0d quaedam per se n0la sunt innibus quand0 scilice pr0p0sili 0nes habeni alia subiecta, qu0rum rati omnibus nota

Notandum .' Mullum disseri inter apprehendere aliquid qu0 maius nihil esse p0lest, et exsister aliquid ii maius nihil p0leslc0gilari Ut aliquid si apprehendatur, debet certe apprehendi ui exsistens; sed exsistentia accipitur diversim0de, ides vel in uelu emere ito vel in uotu signato. Ut aliquid sit, quo maius n0u 0les c0gilari debelreapse exsistere in actu exercitu ut autem sic apprehendatur, sufficilii exsistat obiective in intellest tu, id est ut apprehendatur cum exsistentia, qu0d est exsistere in actu signa l0. uare istae duae c000lusi0nes verae sunt H00 apprehenditur ut id quo maius nequit cogi lari. Ergo apprehenditur exsistere 2 H00 est quo nihil maius p iles lc0gilari. Erg0 00 exsistit. Verum tertia haec uno lusis prava est Η00 apprehenditur ut id qui maius nequit 00gilari. Ergo exsistit. Siquidem arguitur ab exsistentia c0guila ad eam quae es in re, id est ab ad tu signati ad actum exercitum. Ut si diceretur 0m ex si sti signi si qui habere esse extra causam. Ergo realiter et Vere exsistit. Aliud quippe est attribuere alicui u ilionem exsistentiae et aliud exsistentiae exercilium. In prim casu mens apprehendit, quid si exsistere et formam illam intentionaliter subiecto tribuit ita ui si Petru

de facio exsistat, eri in se et extra causam in secutulo casu mens assii mal rem de sael exsistere seu esse extra causam.

Ul ea qua distia sunt clarius intelligantur, prae oculis ah alui'. delinitionem n0 minis non ponere formam seu essentiam signiti alani in re, sed solum in apprehensi ine; ideoque plim intelligitur vocabulum sive res exsistat extra mentem sive non exsistat. Duare illintelligatur significatio ilius ulninis Deus stillici apti reliendore idqu0 maius nequit c0gilari, ei ali prehendere de ratione talis uti essu exsistentiam. Verum ic hoc concelli in non pol est conelii di Ergo

14쪽

realiter exsistit, cum consequens non includatur in antecedente. amantecedens Deus est ii nihil maius c0gilari p0lesl, si secundum n0minis desinitionem sumitur, idem est ac Deus signiscat id qu0 maius non p0les c0gilari ex quo n0n licet inferre: Ergo exsistit; sed s0lum: rg si exsistit, erit id ii maius n0n 0les c0gilari. Rali autem a pri0ri 0rum, quae c0mmem0rala sunt, repetenda est ex e qu0d cum intellectus n0sler significationem nominis seu rei desinitionem per simplicem apprehensi inem ess0rmat, nihil de re assit ma Vel negat, eiusque c0nceptus Verus est, si V e re percepta XSista sive n0n exsistat et e0nsequenter ex simplici c0nceptu 0n 0lesideduci assili mali abs0lula realis exsistentiae alicuius rei, sed s0lum

hyp0lhelica, nempe si exsisti illa res xi essentiae suae exsistit. uade re recla argumen landi ratio haec 1 rei Ν0mine Dei intelligimus id ii nihil maius p0les c0gilari. Ergo, si qu0d apprehend0 XSisiit, erit realiter in qu nihil maius p0les c0gilari. Hanc veritalem salis dimicilem sic declarat . Th0mas e Dal qu0d ab innibus pern0men h00 Deus intelligatur aliquid ii maius cogitari non p08Sil,

n0n necesse erit, aliquid esse, quo maius c0gilari n0n 0lest, in rerum natura. 0dem enim m0d 0p0rlet 0ni rem ei nominis rationem Exli id autem quod mente concipitur quod pr0sertur h0 nomine Deus,n0n Sequitur, Deum esse, nisi in intellectu . . . t sic nullum inconveniens accidi p0nentibus, Deum n0n esse. 0n enim inconvenien Sest, qu0libe dat vel in re vel in intellectu, aliquid maius c0gilari p08Se, nisi ei qui c0ncedit, esse aliquid, quo maius e0gilari n0n 08Sil, in rerum natura l) notandum .' igniti quam de De habemus in hac vita est n0n 80lum negativa, sed etiam p0siliva licet imperfecta. Rem stile declara S. Th0mas arguens in hune serui m0dum intellectus negali 0nis semper fundatur in aliqua assi mali0ne ideoque nisi intellectus de De aliquid assii malive c0gn0sceret, nihil de De p0SSel negare. Si alui h0 principi 0, sic pr0sequitur. Cum agens agat sibi simile,sserina saeti aliqu0 0d est in agente, sed diversim0de; nam si esseclus adaequa virtutem agentis, seruia erit in illi 0que secundum eamdem ali0nem. 0ntra si esseclus n0n adaequa Virtutem cauSae,s0rma erit in agente eminenlius e perseelius uli 0ntingit in causis aequi V0cis. Iam vero nullus esseclus adaequare p0les virtutem Dei. Erg nulla s0rma erit secundum eamdem ali 0nem in De et in creatura Hinc miles perseeli 0nes in rebus divisae, in De inveniuntur in aliqua ali0ne c0mmuni, ideoque rerum perseeli 0nes Deo assimi tantur secundum simplicem eius essentiam. 0 uanil autem intellectus n0ster a rebus cogniti0nem accipit, in-10rmatur simili ludinibus perfecti0num invenlarum in creaturis, uti

l Contra gent. lib. I, cap. XI.

15쪽

sapientiae, 0nitalis, et aliarum. Unde sicut res per suas persecti0nes De assimilantur iste deficienter, sic intellectus iniser malui speciebus harum persectionum. u0lies vero intellestius per speciem intelligibilem assimilatur rebus, qu0d 0n stipit et enuntiat secundum illam speciem, verisidatur de re illa cui assimilatur. Quare ea quae inlellectus ins0r malus perseoli 0nibus harum specierum de De0 00gilat, in De Vere exsistunt, qui cuique specierum resp0nde sicut id, cuius 0mnes similes sunt. Sed huiusm0di speetes n0n adaequant divinam eSSentiam ide0que n0mina, quae ex latibus c0nceptibus tribuuntur De0, significant id qu0d est divina substantia n0n persecte secundumqu0d est, sed secundum qu0d a n0bis intelligitur l). Paucis Inlellectus n0ster, intelligendo res ipsis assimilatur. Sed res creatae sunt similitudines p0siliva licet imperseelae divinarum persecti0num. Erg0p0silive licet deficienter assimilatur D00; nam simile simili cogn0scitur,et 0gn0scitur in e qu0d simile. Sententiae philosophorum. Relictis Onl0l0gis, qui pr0 pugnant, intellectum n0strum immediate intueri Deum, n0n desuerunt iam pridem ante ut0l0g0s, qui rati sunt, Deum esse c0nsli luere pr0p0Sili 0nem per se n0lam ita ut eius c0ntrarium n0n 0ssi c0gilari cum praedicatum si de essentia et ali0ue subiecti, ide0que c0gnil Subieci0 statim menti apparet praedicatum ipsi convenire. Hanc en tentiam equulus est S. Anselmus, uti es latur . Th0mas 2), quih00 paet S. Anselmi ali 0nem pr0ponil Illa per se esse ii ila di cuntur, quae tali in n0lis terminis c0gn0scuntur, sicut c0gnitu quid est l0lum et quid est pars, latim e0gn0scitur qu0d omne t0lum Stinctius sua parte. Huiusm0di autem es h00 qu id dicimus Deum esse nam n0mine Dei intelligimus aliquid ii maius c0gilari n0n 0lest. H00 autem in intellectu flarmatur ab e0, qui audit et intelligi n0men Dei, ut sic allem in intellectu Deum esse p0ristat. Nec potest in intellectu s0lum esse, nam qu0d in intellectu et in re est, ni a ius este qu0d in s0l intellectu si De autem nihil est maius . . . Unde restat qu0d Deum esse per se n0lum est, quasi ex ipsa significali 0nen0 minis manifestum si s sa). Hanc eamdem sententiam, et c0nsimilem argument9ndi ali 0nem tu ili sunt Carlesius et Lei bullius, quoruni primus in ipsa dea eniis perseelissimi exsistentiani Dei deprehendit secundus vero ex conceptup0ssibili latis priuii talis decernit, eius rea leni exsistentiam p0sse riteo in ludi ab intellectu nostro.

16쪽

PROPOSITIO.

Deum esse licet sit veritas per se nota quoad e; non est tamen immediate et per Se nota quoad nos li.

Prob. .' pars Exsistentia Dei est Verilas per se n0la secundum se, Si in pr0p0sili 0ne, quae illam enuntiat, praedicatum est de ali0neel essentia subiecti. Atqui ita res habel. rg0. Pr0p0sili minor ex e elucet, qu0d cum Deus il ipsum esse subsistens, in De exsistentia identisissatur omnino cum sua essentia, et consequenter exsistentia est de eius essentiali ali 0ne, ita ut una de allera praedissetur convertibiliter. uare qui essentiam Dei c0gn0sceret 0nceptupr0pri0, 0dem actu percipere eius exsistentiam, cum nihil inter iram

que intersit. Sed 00 imp0ssibile est ei qui ad invisibilia Dei c0gn0scenda per rerum visibilium c0gni li0nem Vehitur, cum nulla species habita a rebus sensibilibus p0ssi repraesentare essentiam di Vinam, qualenus unum idemque est cum sua exsistentia; sed c0gnila eius exsistentia per iam causalilalis, id est per ali 0nis c0nclusi0nem du- clam ex exsistentia rerum a Deo c0nditarum, ulterius pr0cedi inlellectus et per vias illas, quae dicuntur excessus et rem0li 0nis inlelligit Deum in infinitum excedere innes virtutes et persecti ines creaturarum, et ab ips esse remo Vendas omnes imperfecti0nes, limiles ac p0lentiali talem, quae in rebus ab ipso actis reperiuntur e c0nsequenter in ips subiectum et actum essendi n0n dister re quidquam, nempe exsistentiam praedicare ipsam essentiam et vicissim. Prob. 2. pars Arg. l. μ' Si Deum esse esse pr0p0sili , imm0- diale n0la qu0 ad 0s, haec sequerentur: l Circa Dei exsistentiamnem p0sset nec errare ne dubitare. 2 60nsequenter nem erraret circa Dei naturam et altribula, quippe quae identificantur cum ae luessendi. 3 Primum qu0d 0gn0sceretur a n0bis esse identilas tuleressentiam ei exsistentiam. Atqui haec sunt manifeste salsa e c0ntra experientiam. rg Deum esse n0n es per se n0lum n0bis. Arg. 2.μη Prop0sili0, qua assii matur Deum esse, Sse immediate nola n0bis, si n0 00gn0sceremus de Deo itid est, seu eius quiddilalem. Atqui negata immedia la visi0ne Dei, imp0ssibile est 00gn0scere immediat eius quid dilalem mediantibus Ver creaturis prius c0gn0scitur exsistentia, e pusi modum cognoscitur imperfecte eius essentia. Ergo Deum esse n0n est immediate n0lum n0bis. Quare stile ei subtiliter in ine Aquinas, in dem0ustrali 0ne exsisten

1 De a re disserit S. Η0M. l. p. q. 2, 3. Contra gent. lib. , cap. X et XI I Sent. Dist. 3, . , a 2 90. D. De ver. q. 10, a. 12.

17쪽

quae ign0la es n0bis, sed quid di talem essectuum, qui n0liores sunt qu0ad 0s Dic qu0d haec prop0Sili Deus est quantum in se est. per se n0la est; quia praedicatum est idem cum subieci0. . . Sed quia nos n0n scimus de De quid est, n0n est n0bis per se n0la, Sed indige demonstrari per ea quae sunt magis n0la qu0ad 0S, ei minus n0la qu0ad naturam, scilice per esseclus a l).arg. .'δη Exsistentia alicuius rei nequit immediate c0gn0sci, nisi intuitus e ign0se iliva sacvlla lis ei minetur ad illud obieelum, ut ad aliquid reale et exsistens. Atqui actus pereepli 0nis nostrae intellectivae n0n terminatur immediate ad Deum tamquam ad aliquid reale ei exsistens. Ergo Dei exsistentia n0n 0gn0scitur a n0bis immediate. Pr0p0silis min0r ex e patet, qu0d 0 Deum c0gn0scimu per Species abstractas a rebus materialibus, ideoque acies mentis n0strae n0n erminatur ad Deum prout in se subsistit, sed pr0ul subsisti in n0sli 0c0nceptu unde n0mina quae ipsi attribuimus n0n significant Deum pr0ul es in se, sed pr0 ut a nobis intelligitur lam vero obiective inia isti intellectu nequit exsistere ut aliquid ad 0rdinem realis exsistentiae perlinens, nam n0stra apprehensi quid dilatis materialis natura sua praescindi ab esse Vel 0n esse. 0u0d autem in De quid dilas abstrael c0gnita si realiter idem cum eius exsistentia, a nobis non c0gn080ilur nisi p0s Variam multiplicem qu algumentali 0nem, quae supp0nil 0gnili 0nem exsistentiae Dei. Audiatur . Th0mas: mulli inveniuntur negasse, De una SSe, Sicut innes phil0sophi, qui n0n posuerunt causam agentem. Et huius

rali 0 Si quia ea qua per se n0bis n0la sunt, emissiuntur n0la statim per Sen Sum sicut visis i ii et parte, statim c0gn0scimus, qu0d innel0lum est maius sua parte . . . Sed visis sensibilibus, n0n de Venimus in Deum nisi pr0cede nil secundum qu0d ista causata sunt, et secundum qu id omne causatum si ab aliqua causa agente et qu0d primum agens n0n potes esse c0rpus ei ita in Deum non devenimus, nisi al-guend0, ei nullum tale est per se n0lum s 2) SOLVUNTUR DIFFICULTATES. 0ppon. l. Iuxta Damascenum De id ori lib. , cap. t 00guilii

exsistentia Dei est ibis naturaliter insita Atqui ea qu0rum cognitio est n0bis naturaliter insita sunt immediate nota nobis. Ergo Deum esse est immediat n0lum nobis. Resp. Dist inui. Cognitio exsistentia Dei es nobis insita quia facili negoti deducitur ex principiis naturaliter cognitis Conc Ouia per se est n0bis immediat evidens, Reg. Contra list. Hi n.

18쪽

Explico. Aliqua Veritas p0les dici naturaliter insita intellectui tripliciter vel 1 quia c0gn0scitur per ideas ingenitas vel 2 quia

c0gn0se itur per deas acquisitas, Sed immediale, nempe lalim ac intelliguntur termini pr0p0silionis Vel 3 quia c0gn0scitur per deducti0nem ex prindipiis immedialis sine ulla inquisili 0ne et acili neg0li 0. Iuxta primum sensum intellectus n0sler nihil c0guosdit, cum in ips0

non dentur deae innatae. Iuxta secundum sensum c0gnoscit axi 0 mala seu prima principia, quae uni Semina scientiarum. Iuxta tertium sensum c0gn0scit c0nclusi0nes, quae statim et sine inquisili 0ne inseruntur ex primis principiis, quae sunt n0la uinibus. Talis est exsistentia Dei, quae dedueitur ex exsiSlentia creaturarum. 0ppon. 2. Exsistere erilalem est aliquid per se n0lum. Atqui Deus est ipsa Veritas. Ergo esse Deum est immediale n0lum. Resp. Dist mai. Sse Veritalem c0mmunem, id est esse aliquod verum est immediale n0lum n0bis, 'no. Sse veritatem subsistentem, est immediale n0lum, Neg. Contradisi. min. et Reg. cons. Ens et Verum 00nvertuntur; sicut erg0 Deus est ipsum esse subsistens et n0n est esse qu0 0rmaliter omnia Sunt, sic est ipsa verilas subsistens et a quo 0mnia habent ut vera sint, tamquam a causa emciente et exemplari n0n Ver tamquam a causa intrinseca et 0rmali, cum causa intrinsecaveritatis cuiusque rei si ipsius rei enlilas l). 0ppon. 3. Simplici 0ra sunt priora in intellectu n0sir et immediat c0gnita Atqui Deus es ens simplicissimum. Erg est immedialec0gnitum ab intellectu n0siro. Resp. Dist. vi Simplici0ra per abstracli 0nem sunt pri0ra in intel- leelu 0sli 0, 'no Simplici0ra per subsistentiam sunt immediale c0gnita ab intelle 'lu 0sli 0, Neg. ContradiSt. min. et Reg. 60nS. oppon. 4. Omnes naturaliter desiderant summum b0num qu id est Deus. Atqui non p0ssent desiderare Deum, nisi c0gn0scerent ipsum exsistere. Erg Deum esse est immediate n0lum n0bis. Resp. Dist. mai. Omnes naturaliter desiderant summum b0num in sua similitudine, Cono in sua essentia, Reg. Contradisi. min. el m. cons. Consimili dissicullati sic ecurrit S. Th0mas Summum b0num desideratur dupliciter un0 0do in sui essentia; et sic non 0mnia desiderant summum b0num ali m0d in sui similitudine; et sic in Dia desiderant summum b0num, quia nihil est desiderabile, nisi in quantum in e similitud summi 0ni iuvenilur unde ex h00 0np0les haberi, qu0d Deum esse, qui est summum b0num per SSentiam, si per se n0lum a s 2). 0ppon. 5. Ν0mine Dei intelligimus id ii nihil maius c0gilari p0lest Atqui id ii nihil maius c0gilari p0lest, exsistit. Erg ex Si flentia Dei immediale c0gn0scitur ex ipsa ali 0ne n0mini S.

19쪽

Resp. sis mai. 0mine Dei intelligimus, id est simpliciter apprehendimus id ii nihil maius cogitari p0lest. Cone. Vel Trans Ν0mine Dei iudicamus aliquid esse in re, quo nihil maius c0gilari p0lesl, Subdist. Si ignoramus Deum esse, Reg. Si 0gn0Scimus Deum esse,

Explico. Licet dissicultas haec . Anselmi a n0bis s0lula sit in antecessum nihil0 minus ad pleni0rem rei intelligentiam quaedam adiungemus. Principi quidem negamus, ab e qui supp0nilur Dei exsistentiam ign0rare, 0mine Dei intelligi id ii maius nihil e0gilari p0lest. Uli enim sapienter n0la loquinas, ille, qui prim audith00 0men Detts, 0rle n in intelligit significari aliquid ii maius

c0gilari n0n 0lesl, cum h00 minime n0lum sit uinibus concedentibus Deum esse, nam n0n pauci inter veteres ali sunt hunc mundum esse Deum l). Ad 00 ex instendum magia argument esse debel, qu0d inter veleres pauci inficiali sunt Dei exsistentiam, cum e re omnes circa naturam divinam lurpiter erraverint.

Verum dat qu0d40lis illa haberi p0ssii, antequam intern0scatur Dei exsistentia; 0n de ex illa n0li 0 ne deduci potest Deum exsistere in re extra intellectum. Si quidem n0men significal 00nceptum simpliciter rem apprehendentem, id est rei desiniti0nem quae a reali exsistentia desimili inniti praescindit. Quare si in desiniti0n alicuius rei ea di exsistentia, illa exsistentia non p0nitur ut exercita in rerum 3-lura sed ut signata in mente nimirum ut intellecta ita ui sensus sit Desiniti imp tria aliquid in qu esse ulla identificetur cum exsistentia:

id est id qu0d intelligitur simplici inceptu, intelligitur ut aliquid iu

tu essentia n0n disser ab exsistentia. Verum enim qu0niam desinitio neque assii mal neque negat, remita esse extra intellectum, secus in simplici apprehensione lorinaliter haberetur veritas vel salsitas; sic ex illa simplici intellecti in n0 minisl0gico deduci p0lesl: Erg si Deus exsistit, vi suae essentiae exsistit. quia eius quid litas cum eius exsistentia unum idemque esse apprehenditur minime ver pilles sine allacia c0ncludi Ergo exsistit. Siquidem iere transitus ab exsistentia designata in mente et apprehensa ut 0nstitutivum quid dilatis illius entis, ad exsistentiam Tercitum in rerum natura ouare ille conceptus e insistere omnin potest cum reali 0n exsistentia stulis persectissimi. Verum si in illo ut 0- cedente non p0neretur implex delinilio; sed per intellectum comp0nentem assii maretur, essentiam Dei identilicari cum sua reali exsistentia, tunc ulis tu deduci p0sse realis exsistentia, sed in antecedente iam assii mala suisse et cognita ide0que sensus antecedentis l0rel: Deus qui exsistit, exsisti Vi suae essentiae. Haec eadem argumentandi ratio aptari potes argument Carlesii

20쪽

aientis: In dea clara eniis persectissimi e0nlinetur exsistentia. Sed Deus est eus persectissimum. Ergi exsistit. Cui pariter resp0nderi p0lesl, distingue nil inter exsistentiam designatam in intellectu et exsistentiam exercitam extra intellectum, quarum prima continetur in dea eniis persectissimi, minime Ver Secunda, cum quilibet 0nceptus prae- se inda a reali esse Vel 0n esse rei l).Νeque diversa ali0ne est salissa Hiendum Leibniti ila arguonti P0ssibile est Deum exsistere. Sed si Deus n0n exsisteret, h00 0relim possibile. Ergo de sact Deus exsistit. In h0 qu0que argument0 transiliis sit ab exsistentia signala ad exsistentiam exercitam. Quare pr0p0sili mal ir sic distingui 0lest Si de exsistentia signata agitur, ne Si de exsistentia exercita, Subdist. P0ssibile es Deum exsistere, si exsistit, iterum, Cono. Si 0n exsistit, Reg. sic remanet 0lulum argumentum, Secundum qu0d pr0p0nitur a S. Anselm0, a Carlesi0, et a Leibui li0.

ARTICULUS L

sistentiam n0n cogn0sci a n0bis immediate neque per directam visi0nem, quam c0mminiscuntur Onl0l0gi, neque per simplicem Dei e0nceptum abstractum a rebus crealis et visibilibus ulli 0 inquirendum Venil, qua Via intellectus noster ad supremi Numinis exsistentiam cogn08cendam perlingere aleat seu in re lalim ccurrit, exsistentiam Dei, qui ab intellectu 110sli 0 0u videtur, c0gn0Sci 0n 0sse nisi per argumentali0uem uelam ab eius essectibus, ita ut intellectus n0ster per creaturas, quas immediate c0gn0scit ineluctabiliter deducat, exsistere Deum rerum omnium condi l0rem, et sic per res visibiles ad Dei invisibilia cogn0scenda gradiatur. Error quorumdam philosophorum. in nulli phil0s0phi negantes, Dei exsistentiam esse n0bis immediate c0gnitam, in pl)0Silum pr0l3 pSi Sunt err0rem, et d0cuerunt, Deum esse uti paci p0sse lumine naturali inn0lescere intellectui n0sli 0 sed s0lius Dei revelantis benesidi a n0bis c0gnosci 0 luerunt. 0rum si meminit Angelidus D00l0r Cas aulem quaedam ali 0rum opini praedictae pini0ni 0n-

1 Quamvis Carlesius e0dem sere utatur argument ac S. Anselmus nihilominus . Anselmus secus a Cartesius, n0 admittit ingenitam deam entis infiniti Sed aequisitam mediantibus creaturis insuper sententia S. Anselmi 0l0 0el disserta d0ctrina ni0l0g0rum, qui d0cent, nos intuitive Deum videre; 0ntra laudatus D00l0 diserte profitetur 0s cognoscere Deum per deam abstractam a rebus SensibilibuS. 2 De hac re disserit S. Tu0M p. q. 2 a 2 Contra gent. lib. I, ap. XII.

SEARCH

MENU NAVIGATION