Plutarchi Chaeronensis studia in Platone explicando posita

11쪽

se ferunt, et iii Itbditi sint i audis mod0 quid de ea re Sentiant, XΡ0nei possum. Benseter in primus Plutaretium verba sua ita c0mposuisse ut hiatum evitaret, e0gnovit atque demonstravit Plerumque ea seripta, in quibus multi et graves inveniuntur hiatus, iam ex argumentis, quae spectant ad rem atque quae ex dicendi rati0n hausta sunt, in dubitati0nem veniunt. Haec Scripta Plutarchi esse pr0 ceri negari p0test, iquae Sunt: 0lleetis ne ap0phlegmatum de vita et p00s Homeri de metris de musica, pr0Verbia leXandrina, parallela min0ra, de fluviis, vita decem rat0rum, de sat0 y 00ns0lati ad Ap0ll0nium narrati0nes amat0riae, de vitand0 90r ali0140 de edueati0ne puerorum, de Xerditati0ne, pr0 0bilitate de vita

389. R Zeller hunc librum Plutaretii non esse concedit, tamen, quin Sententiarum, quae 10 in libello inveniuntur, plera0que a Plutarcho non abhorrere identur hoc e Scripto argumenta in describenda philosophia Plutarchi colligebat. In qua inconstantia virum doctissimum equi non possum, quia Plutarchi non esse libellum satis constat. Cf. Selimerios ei p. 28. Argumentum gravissimum in ratione inVenitur, qua auctor Platonem impugnat. Vocat philosophum libri aD E p. 88 A qq. miriSque et Stultis argumenti inersepat quod deum se ipso exemplo Sum condidiSS mundum dix0rit atque quod deum ordinem in c0niuSionem materiae intulisse diSseruserit nam Plat0nem inopi deum res humana curantem facere. Qua tota ratio fuantopere distet a Plutarcho, haec commentatio probabit. - De Origine huius seripti l . Diel S, OX. r. p. 6 sqq. ' ad lat. Reip. p. 09 D. in Cheveniere do Plut lamiliaribus, Paris 886 p. 8 sqq. Plutaretii 40 0mmunibus notitii librum genuinum SSe demonStratur, diSs Marpurg 1907.

12쪽

Studia, quae spectant ad metaphySicam.

a Principitim bonum.

Plutaretius inlita, ita in Ventillatur in rerum natura, ad tui priueipia rettulit, qu0rum alterum est inum, alterunt pravum. Qua rati0ne luturelius inne d0etrinam ex Plutoni euderivare p0tuerit n0bis prinium illustrandum est.

C0nvertamus n0s ad priueipium lionum. Quid de liuius natura e0gitavit Plutarelius 3 Supremum l0 eum uni de tribuit tamquam irineipi rerum innium, qui in id deus, in id Ap0ll0. 0d Osiris,m040 alii n0mine v0eatur Huic supremi de subditi sunt dii reliqui, qu0rum suam quisque partem mundi adminiStrat. Si quaerimus, qualis rati interest lut apud Plutaretium inter deum supremum atque uli0s 00s, nihil a Plutares, de in re0bseura dem0nstratum invenimus tamen eum ita statuisse putare P0SSumus, ut 008 e Suprem illo numine in qu sit initium mundi, nes et , qui m0d provenis Se putaret, cum natura h0rum eadem fere esset atque patris. 00 040 Sententia,

quam habuit de numine suprem0 cum ea, quam tenebat dede0rum multitudine e0niungi 0test. Qualem eum d0etrinam de dis haberet, Plutaretius seligi, nem a mai0ribus Susceptam, euius Summa pietate imbutus erat, ptime Servavit atque etiame, auet0rem descendisse videmus, ut religi0nes iunium gentium Unam eandemque esse dideret. Num mnibus40minibus de0rum 1 0Verentia et ei gniti, vera a natura insita est in Itaque dii ut s0 0 luna set eaelum etsi milibus gentibus e0mmunes, aliis ii , minibus ab aliis apellantur, idem apud innes sunt.' Itaque haud dubitat 0minu 00rum Aegypti0rum X lingua rue ea in torpretari. R Genus divinum aeternum et i tu interituSque Xper putandum est qui a temp0r nulla mutuli , inferri p0ssit. Nam tempus m0hil quiddam designat illi id eum m0ta materia Semper apparet qu0d Semper fluit et nullam rem retinet Eum enim

Stulta l0qui dieit qui id qu0d 0ndum sui aut qu0d tum esse

13쪽

desiit, re vera esse dicat. Praeter delim illi est, u id esset raedi ear p0sSimus. 0n iit genus humanum Varii naturis e0mmixtum est deus intell0gi debet, sed quia est, nunt p0rtet

esse qu0d autem unum neque eum ali 0 0nfusum St, Semper unius m0di suique similis, ine0rruptum atque incerum est. Nam res, Si eum alia commiscetur, e0rrumpitur et inliditur.

itaque, quia pura Sit supremi de natura. Osiridis vestis unius e il0ris in myth illi Aegypti, dem0nstratur in Deus Stperfectus, X qu 0mnis inopia et imbeeillitas exeludenda est, num mnem prae Stantiam et 08808si0nem b0nibrum mnium de divina natura praedicare p0ssumus. Quia de igitur nulla re0pus est in humana virtut id perseetissim uin et quam maxime dixinum St, quod ad suum usum quam minimis rebus utitur. Deus maxima instruetus 90tentia' vim Suam n0n fulmine nuti0 nitru patefacit, sed eientia et prudentia Dei gaudent per-

υ Io dieitur deus. 3 Haste 'tarnm o hinc de Plutarehel culmen deelarat virtutis. Quam ut adipiseantur h0minibus Semper Summum studium adhibendum est. Hae virtute deum magis praestare dieit, quam imm0rtalitate sua atque li0tentia. ' Deus perseel est b0nus, uinium sit b0n0rum, quae h0minibus eveniunt, auet 0r habendus est: neque ullae aret virtute, minime iustitia et umiditia.' Hunc i, principat Um deus beatus est in b aeternitat0m vitae. Isidi a natura insitus est am0r Osiridis, primae et praestantissimae naturae, quae declarat id qu0d per se bonum est.' Numen divin Um pater est mnium rei uni pulelirarum ne bibit, invidia vel ira ullius h0 minis aut rei indidit ' Di a Sunt natura, ut ipsi sua benev0lentia deleetentur ita tu Plutaretius d008 plerumque eduli bene uestre suspientur: λ' nam ir0eti ab Sunt a vitiis et uillaeti0nibus anim0rum h0minum. Itaque rapinae ait Scelera aut adulteria aut alia, quae in sabulis a dis saeta reseruntur, n0n his inestris atque perseetis dis a Seribenda sunt inam, geniis, qui medium l0 eum tenent inter d00 et h0mines. λ)

14쪽

D00 mnino nihil est eunt iis rebuS, quae mutari l)08Sunt, imm0 0ngissime a terra abest purus imp0llutusque ab uini natura interitum ut 0riem sustinente. in Qui enim deum admiscet ne e0ssitatibus, nequaquam maiestatem atque dignitatem virtutis eius e0nservat.' Ii qu0que salsam habent pini0nem. qui Simulastra aerea et lapidea aut ut egyptii, animalia fera non m0 di imagines d00rum esse putant. Sed ips0s 00s.' N0n minus inepta est St0ie0rum sententia, qui d00 quasi euptiv0s in materia teneri suspieantur, quae infinitas rerum necessitates perpetitur, atqu040 alleg0rie suetus terrae assectiones mutati0nes tempestatum taliaque designare putant.' Neque enim in materia in eludi debent dii, qui pr0cul absunt a varietate aut

interitu. nam t0llitur immutabilis natura d00rum s il 0nipsunt deum supremum signis eat, sed tamquam imag0 pulcherrima huius est: vituperat 80l0m, qu0d esse erit, ut apud omnes h imine Ap0ll ipse ign0raretur, cum intellegentiam sensu averteret ab eo, su0d est ad id, qu0d esse videtur.' ' Per se igitur numen ab innibus rebus, quae sensibus animadverti Ρ0ssunt atque intereunt, l0nge rem0tum est numen ipsum Videt, neque ver videtur.' Neque tamen talem sedem deis tribuit, ut mundus h0minesque dei v0luntatis omnin expertes Sint, illi Od 0n resp0ndeat naturae numinis. Irridet toto n

intermundiis exstare putabunt. J Sed ne quid indigni diis tribuatur, alterum luturelius statuit inter d00s t 0mines

HXStare genu daem0num, quibus tamquam ministris utuntur dei ad res humanas e0gn0Seendas curanda Sque. H0mines, Si sanetam purumque vitam egerunt, sunt her00S,

utque hi duem ines.' Infimum l0euna absent bestiae, quas anima praeditas esse didit i Genii in Plutaret, phil0s0phia

15쪽

- d0na rite hilaque deduc Iint. Qu0d rustula desidiani h0 ad aem0nibus suetum esse putat neque a dis qui numquam ipsi 0racula dederint. Daem0nes ut 0rtu0s esse aut ab raeulisse avertisse PermiXta et inaequalis est daem0num natura. Insunt in geniis et vis divina luaedam et upiditates humanae. In aliis, qui sunt b0ni, virtus praevalet atque paululum restat libidinum humanarum, in aliis autem pravis hae Superi0res sunt neque multum inest divinitatis in B 0nis geniis, qui a vineulis e0rp0rum liberati sunt, munus imp0Situm est, ut h0minum tutelam suseiperent utque h0s inditarent ad pulchritudinem veritatemque c0gn0scendam: ' mali ver auet 0res

sunt uinium mal0rum, ad 0 0mnes eae narrati0ne referendae

sunt in quibus suis a p00tis dei 0minibus insidias parare aut agitia e0mmittere di euntur. Unde autem his daem0nibus eveniunt allecti0nes malae aut 0minibus Unde uinini inmund 00rrupti magna et pravitas est heta est ΘCavendum esse iam vidimus, ne benev0Jentia 400rum 3btrectemus neve his culpam mal0rum ingeramuS; nam numen divinum per se persecte b0num est; alterum igitur principium c0ntrarium, malum, Plutarchus assumit, qu0d 0mmixtum eum b0n divin naturam huius mundi sileti. 0 elementum eum in materia bruta m0ti0n inveni8se infra videbimus.

Si tum id e0mplectimur, qu0d 0 0ctrina Plutare hi diximus, hae dii principia, in quibus inest fundam0ntum t0tius

Plutarchi phil0s0phiae, 0m0ria tenenda sunt. Illud pravum homini, quantum p 08sit, rem0vendum esse dieit. 0 magis autem h0mines adh0rtatur, ui mnia studia e0nserant ad divinitatem pereipisendam et imitandam, ut quam maXimam c0mmuni0nem neeipiant eum dis Virtutem humanam d0euite0nilarmari p0rtere ad exemplar divinum. Qu0d 0n alia rati0ne fieri p0sse e0ntendit, nisi phil0sopitia. Culnion innis pli ib)80phia in e p0situm esse putat, ut 0mine sillam

simillimi ei dia divini numinis. β)Sed haetenus de sententia quam de prim prineipi habuit Plutaretius. Ut seript0ris studia in lut0u explieand p0sita

illustraremus satis erat Plutaret,i 00trinam adumbrare nee pluribus de unaquaque sententiarum iis erepantia, vivarum

16쪽

permultas pili Plutare hilli in Venimus, i S Serere. alia aes0la e0mmem0randae erunt, ubi sententium suum de Plat0nisti eis e immutaVit.

Ali 0 phil030ph0s vituperat Plutaretius, qu id vinia ad unum prinei pium sive ad 0luntatem divinam Sive ad naturae vim rettulerit t. 0ng reetissime ver Plat0nem de mundi origine atque gubernati0n e igitus se multis l0eis palum e0nfitetur atque maximam partem d0etrinae sua ex Philonien hausit. Sed priusquam li0 neelli ut dem0nstr0, pallet pr0Ρ0nam, qualis natura sint apud Plati nem primum supremus ille deus, pii ex mundi, deinde alii dei pr0ereati. T0ta phil0s0phia Phit0nis e intinetur e0, su0d deus S0lus Sapientiam Verum ampl0etitur, num hic in id sapiens appollari p0test neque ver i 0m0, qui Sapientium perseetam numquamaeeipere p0ssit in Deorum aetern0rum nem phil0s0phatur ne es Sapientem seri vult; ' e magis Plut h0mines adh0rtatur, ut m ne tempus e0nserant ad seientiam veram intellegendana, gubernat0re rei publiea perseetae ad aspeelum dei perveniret ut elatur, quem contemplantes rem ut lieam suam regali et administrent. Phil is0phia nullum d0num praestantius, Ullum 0piabilius ibi tali generi d00rum mun0re neque datum est neque dabitur. A quam deessitudinem lati inter deum supremum et ideas v0luerit, quaesti est dis heillima, quam

Neque mihi ullius ni 0 menti esse videtur, qui ii viri di etin in nulli 0ntra Zelleri argumentati0nem pr0tulerunt. Pleri silemihi Plat0nqui letum n in satis a phil090ph0 Seelusisse videntur. Tres omnin rati0nes inter hue dii, principia, inter deam bibiti et deum; 0ri 0ssunt Primunt ideae alii quam e0gitati0nes aut pera numinis esse 90ssunt, deinde deus abi dei pr00reui us esse 90test. Sed ut illud ab aeternitui atque abs0Juti0n idearum abh0rret ita h0 eum perseeta sempiternaque

17쪽

liatura dei supremi nequaquam e0niungi 0test. Tum autem nec ab deis pr0ereatus ne ipse dens genuisse deus diei p0test sed sui e0mmuni0nem inter mundum intellestiualem usque sensilem esset ut Plat0ni enim summa erat dissiduitati ut id eis vires m0 ventes et rati0nem singentem tribueret, quibus incitatae deae imagines suas in rebus, quae eulis cernip08 sunt, Stenderent uriae disse ulta re vera inde t0lli posse videtur, qu0d de l0 eum illum e0 eiliantem tributum essu putamus. Hic speetans ad deum b0ni in Timaei mundum pr0ereat. Tamen gravis8imae exstant dubitati ines, ex quibus hane n0n fuisse veram sententiam Platonis ludebit. Primum vix lat priuei pia dii suprema in eo ni uneta statuerit; deinde si has naturas apud Plat0nem distinetas videmus primum id,

qu0d re vera est deinde id, qu0d mn in n0n est tum res quae nequaquam re Vera sunt imm0 0d siunt, quid aliud deus Summus, quem re Vera esse Plat e0ntendit, deelarare

p0test atque ideam 3 Deus enim, nisi dea esset omne Squalitates inde necepisse deberet qu0d partieeps esset destrum. Τ)Quod a natura perseeta de valde alienum est. Deus summus hane b eausam quia est iden 0ni, quae innes in se eomplectitur dens, re Vera est. Plato p beti ea dieti0ne qua saepissime imprimis in imae utitur, pr id ea bibui pers0nam mundum e indentem fudit, sed ita, ut intellegi 0ssit, qualem voluerit hunc deum. ae argumenta addere mihi ideat. Summum sinem esse phil0s0phiae lat0 ,πὸ του υτι

n0n est, quae est principium omnium reliquarum, quae Sumptione ulla earet. Aliis autem permultis libet deus summus perseetusque eum mnium serum sensilium tum maXim rerum

intell0etualium re ut 0r dieitur. Idem igitur quia unum initium m0di statui p0test deus et idea esse debent. Ddiu de Plato pis idem et patrem huius universitatis, pallio ante o sum mundi appellatum invenire dissidiluesse neque eum iam inveneris, indieari in v ligus p0sse didit. y Idem de idea 0ni seriptum videmus, quae ipsaqu0que ViX l/i, 'erni possit. 0nspeetam ut 0Di deam cauSam omnium rerum intellegendam isses dieit.' Unde

18쪽

creat0rem rundi myttite dictum n0n aliud signifiear at lite ideam b0ni videmus. Deus summa benignitate praeditus inmund exstruend0 mnia sibi simillima fieri voluit ' itaque mundus n0n ipse li0nus sed ab idea 0ni et edundum deam li0ni eius b0n simillimus intellegendus est ipsa autem ideali 0ni in tanta generis humani infirmitate vix percipi i0test. A dedit aliud gravissimum argumentum opifex enim m0d0ς ideam b0ni aspiciens mundum Ili 0ereat, ut sibi quam simillimus sat m040' autem se ipsum exemplum mundi pr0p0suit. Itaque intellegimus, qu0d Plat0' mundi universitatem

uruo 0ntendit. H00 0eo ei sane in niente sunt ideae, quarum omnium ipse deus supremus, ut summa dea ni. principium declarat. Τ)Sed hactenus de supremi dei pers0na. Quae8ti0nem difficillimum qua rati0n detera ideae ad summam referendae sint apud Plat0nem solutam non invenim HS. Ab 0e numine suprem Plat eos deos saetos esse dieit sui eulis ubi steti sunt astra. Hi qu0que stetit reliqui innes dei reati uim ii talitatem aeceperunt neque Veroe sua natura sed ex sti voluntate. Partes animalium m0rtales singere a de suprem iubentur, ne animalia, in HibHS sunt h0mines si ab ips0 00 ptim fingantur, de0rum Vitam li0SSint adaequare. Qualem eum naturam astris tribueret Plat0 opini0nem, quae omnibus fere teniporibus vigebat, pr0tulit.')Ρraeter h0 genus d00runt lato' ex sumin numine aliud pr0ereari vult: 00 90pulares religi0n aeeept0s. Sed Plat0nem de his deis genere facetissima dissimulati0nis l0 qui videmus

e qu eum tales de0s negasse apparet. 0rum de0rum rium et n0sse et enuntiare maius esse dieit, quam ut scribere audeat. Ii credendum esse, qui se ex h0rum stirpe nat0s esse e0ntendant. Η0rum testim0niis, etsi nulla rati0ne c0nfirmati0neque pr0bata

sint diffidit faetii esse fidem n0n habere istendit atque tum

19쪽

genealogiam n0bi dat. iiii autem e0gitaverit Plat de talibus stridiis geneal0g0rum, ptime e Theaetet0 in elucet. ubi irridet 0s qui salsam habeant pini0nem de mai0ribus suis. Pauli post in Timaeo adem ir0nia de his dis l0quitur: 008 apparere m0d0, Si velint gravissime phil080phum alio loc0ς

eontra e0 repugnantem Videmus, qui tale quidpiam credant. Saepissime de0rum narrati0nes mythis inseruit saepissime

de0rum apud Plat0nem menti sit aut saepius Gradeum aliquem deum v0eatum videmus, ubi illud numen supremum lati ni iumente fuisse e0nstat. Qu0d sedit ut religi0ni publiea aliquid

concederet: nam hane religi0nem mai0rum institutisaeeeptam in re publiea sua retinendam censuisse videtur, quamquam ipses 40. de0 vera esse lutare mon p iterat.

Hunc d0etrinam th00l0gidum Plat0nis esse si an ini0 tenemus iam videmus, quant0per diserepent sententiae huius phil0s0phi a tutaretistis. Tamsen hie undamentum d0etrinae suae ex lat0n hausit. Iam ad rati0nem, sua aededit ad tales quaesti0nes, Plut vel Phitonidi aliquid e0ntulerunt. Ut saepe lutaretium in diseiplina Seeptie0rum Versari videbimus ' ita etiam hae in quaesti0ne de d00rum natura instituenda dubitat, an d0 00rum gubernati0ne omnin veritas inveniri p0ssit utque estuti0nem eadem ie0rum adhibendam esse censet.' Sicut deteri illius t0mporis in sententiis hal0nis interpretandis ei deflexit, ut innes imagines aut mythidas rati0nes distendi quas Plat inem saepissime adhibuisse e0n Stat, Vera sententias intelleger0t. Unde venit ianta dis serentia Plutaretii a lat ine eum ipse se sententiam Plat0nieam proserre crederet. Plutaretius enim alias naturas primaS statuit atque luto. Hi distinxit id quod re vera est, ideas, at ille id, quod omnin0 non est, materiam, ille autem principium

pravum et b0num.

Primum inquirendum est, qualem intellexerit lutaretius delim Supremum. diiud vir0s 0et 08, qui de line re loquii Sunt, consentire video luturelium deam b0ni ut deum Silpremum voluisse. Affert talli stumium t 'i tum psum 'i

20쪽

Lindi 00sirimini. Vel bis expressis de hae testes situdine. Hamputatisse inter hae dii principia Plutarchus nihil e0mmem0rat ne in iis quidem eupitibus p istea illustrandis, quae ad explieandum ipsam n0tionem Plat0nieam dei supremi 0ns eripta sunt. Ut multis in rebus ita etiam hae in quaesti0n eum in e0ntrarias sententias distrahi videmus. Neque qu0d illi virid0ei eontenderiint semper eandem reetam, quae milii quidem videtur sententiam pr0tulit. Vel ex ips0 0e0 ) quem illi

ad sententiam suam e0nfirmandam attulerunt, e0ntrarium lueet. Materiam innium subieet0rum id esse qu0d maxime in0rdinatum sit ideum exempl0rum pille herrimum, deum ad Sarum praestantissimam esse dieit Plutaretius. Qui n0n videt ideam, quia est deus, n0n 0d exempl0rum puleherrimum sed etiam ipsam esse auSam praestantissimam Seiungit igitur h0 loe ideam

Eandem pravam sententiam cie alt0r0 0e0' seripiam

non idem esse V iluisse deum atque ideam manifestum est. Cum his e l0eis deam sesternat a de suprem0, alii exstant,

uti Plutarchus hue dii prineipia eadem intellegit. Primum in libell0 Delph. 0ns det0' qualitas simplieitatis deo

Idem reetum sensisse videtur Qu. lat. III 2 p. 1002 B ubi deum in rebus intelleetualibus esse dieit . . o Go go

DT, i ' . Detim omnes ideas in se compleeli intellexisse Videtur, quae una eum rebus mathemati eis apud Plat0nem eas res