Plutarchi Chaeronensis studia in Platone explicando posita

41쪽

quam Si erates in Plat0nis Symp0si narrat de rigine am0ris, cui l arentes erant Penia et 0rus, sed etiam in niundiere uti0ne, qualis in Timaei dem0nstratur, rec0nditum esse putat. Ex libell0 permulti s litt0s0ph0 ad hune mythum explanandum acc088isse videmus. 00 000 Plutaretii explieati mythi alleg0ri ea, ut ita dicam, sola n0bis c0nsideranda erit. Religi0nes omnium sere terrarum at ille derosque phil080ph0s in e e0n Sentire d0eet, ii id mundunt duabus saeuitatibus e0ntrariis e0mmixtum esse e0ntenderint . quas naturas Plat0nem utilii βύτερον, in Legibus iam grandii rem natu expressi Verbis J30nam atque pravam animam mundi appellasse. Praeter has duas tertiam quandam exstare in medi0 naturam, quae illarum duarum particeps putari debeat. Eandem rati0nem atque eam, qua lati has naturas inter se e0haerere existimet, in Aegypti 0rum the0l0gia inveniri Plutaretiusdem0nstrat Originem mundi c0mmixtam Sse X 0ntrariis viribus, quarum meli0 praevaleat. Animae mundanae

in eli0rem partem significar Osirim, in cuius imaginem esse id, qu0d in mund 0rdinatum sanum lue videatur, animae partem autem rati0nis vacuam tumultu0sam brutam Typh0na 880, ad illem mutati0nes perni ei08ae nanesque m0rbi reserantur. Isim isignificare natura tertiam illum partem, quae quasi semina 0mnes in s reeipiat 0rtus, a Plat0ne nutricem atque reeeptaeulum 140 minatam Isidis' vesten eam b causari Variam diei, quia Vis eius Versetur circa materiam mutabilem, Osiridis vestem autem unius e il0ris, qu0d natura huius una sempiterna, imperseeta, abs0luta sit. Ut huius prineipit speetii nem attingant, h0minibus summum studium navandum esse. Hane phil080phiae partem Plat0nem 7 ut o i 'rimo appella880. In ni 10

Sumim atque ultim gradu am0ris, qu aeeensi li0mineSSummam deam intueantur. 0 pertinet ad rerum aerarum speetati0nem. Isidi insitum esse a natura am0rem Osirid0s,

praeStantissimae naturae qua declaret ideam b0ni, sed inisse etiam partem mali, quam ut 0ssit, fugiat et repellat Isim se implendam similitudinibus praebere, quibus lata gaudeat. Id qu0 fiat, imagin0m esse eius, qu0 re vera sit. Summ0

42쪽

animadverti p0ssint, tabescere. 0rum lilium a Plat0ne D P λυ XV kΞ Ξm appellatum X Si de qua8 exemplum diasile mundi s0li rati0ni subieeti genitum esse, quam b rem, utp0te neque purus neque inceruS, ut pater Siris, sed etiam cibi p0re particep a Typh0n pr Spuri accusatus dieitur. Obtinere autem in iudiei Η0rum, eum Mereurius h. e. rati0 mundum constitui imitati0n mundi rationalis demonstret. Qu0d 0ruso Iside et Osiride adhuc in uter Rheae I 0rsantibus natus didatur, h0 signis eare Mund 140ndum e0nspieu materiam iam primum i tum didisse qui vestigia futuri iam in se haberet. Neque ver Horum h. e. milia dum ipsum 8Seper feetum, nequeo ph0na mnino intersedisse sed vim eius m0d abstulisse pluribus sabulis e0nfirmatur. Hus tres natura praestanti0res ii quae sint τι o η υ

Ternarium esse primum imparem atque perseetum numerum, quaterni0nem quadratum lateris binarii, quinarium e0nssatum binari , et terni0n itaque patri ongruentem esse. Ab 0 e

In capitibus 58 59 denique materiam, qualis in myth aeeipiatur, desinit. Imagines rati0nis in caelo atque in sideribus semper permanere, ea autem, quae Sparsae sint in e0rp0ribus terrae interire, sed Saepe rursus existere. Quas si Typh0 deleverit h. e. Si hic e0rpus Osirid0 seiderit, Isim has in se reeipientem tam diu servare, dum iterum riantur 'iSi 0 tam explieati0nem mythi 0ntemplamur, n0n dubiuinest quin a lat0n sententia haei Philaretii 0nge aliena sit Plato inniti alleg0rieam interpretandi rati0nem ii iure putat abietendam 'h in Re Publ. i. 378 D sabulas p0etarum

43쪽

n0n reeipiendas 880 in civitatem dem0nstrat, quia adulescentes n0n satis valeant ad iudieandum, quid verum sit. In Phaedrip. 229 C 0erates menti0nem saei de allegorida interpretatione, in qua agitur de B0rea et Orithyia, sed se talibus rebus n0n vaear addit. H0d in Theaet. p. 53 D 0erates auream eatenam, ita ad caelum aflixi dei apud H0 merum I0vemddtrahere iubentur, nihil aliud at ili s0lem significare suspicatur,nem dubitabit, quin per i i eum letum sit. Qua l0 ea, quibus alia adiungere p088im, quamquam nihil dubii relinquunt, tamen nonnulli viri d0et Phaed inem dial0gum alleg0riea rati0ne interpretari 0 nati sunt, quia argumentum huius dial0gi 0n

temp0r viventes signifieare v0luisset.' Cum alleg0rida nequaquam mythica rati dieendi, qua saepissime utitur Plato e0mmutari debet. His in mythis dial0gis suis insertis Plat0 00ta manifest apparet, irim imprimis myth0s usurpat, ubi e0mmuni rati0n dicendi id, qu0d sentit, n0n iam exprimere p0teSt. iΛntiquis temp0ribus multi erant, qui p00tus alleg0rie interpretari studerent imprimis St0iei ui arti favebant Plutaretius n0nm0d in mythis sed etiam in m0ribus atque praeceptis religi0num d0ctrinas phil080ph0rum ree0nditas esse putabat. Tale interpretati0nes semper mirum in modum saeta sunt itaque nec

intellegenda st . Int0rpretati, permagnis 0bseuritatibus

erroribu Sque e0ntinetur, su0rum unumquemque detegere n0niuVat, praesertim eum plurimi manifesti sint. Sed 0 aliud maximi est m0menti. Nam si intuemur, qua rati0n Plutarchus aliis in seriptis pereeperit mundi reati0nem in Timae dem0nstratum 40e in libell0 sent0ntiam diserepantem in x0nimii dignam, qua illustretur et explie0tur. In libell0 enim de an pr0cr.

00nse et et in qu . lat. IV. gravissim animam rati0nis Xpertemet 0rpus insermo seni per simulque fuisse e0nfirmatum Supra VidimH8, dum anima e0mp0sita ex prineipiis eiusdem' et , alterius'

et mixti ex natura individua et dividua i dinum atque rati0nem

44쪽

11 materiam brutam ia0rdinataliaque intulisset. 0 in libr0 de S. et s. 0mp0sit de animae mundana pr0ereati0n nihil legimus, sed principium b0num Semper mal obstat ne ille ex principii prav0 a de anima b0na uel a dieitur. Unde sequi debet, 'num tuta relius li0 intellexerit, incertum est ut procleati animae negetur, qui Stendendae uet0r tantam peram illis in seripiis navavit. Neque de mundi rigine menti fit, tum mirandum est, qu0 Plat0ni υ ὐ ZζυUna eum anima mundana in Isidis imagine e0nditam esse putat. Inde eludere Heingius dem0nstrat qu0d materia γ' κ ἄψυχοί appelletur indeque, qu0d 0men Isidis a seientia et m0tu Q, τῆ, iram n ης καὶ coc deri' et Ur, tum qu0 de m0tu materiae a se ipsa pr0fieiscente menti fit

diei p08sint, n0n erit, qui dubitet. Tantam varietatem Sententiarum Plutaretii ad mythum interpretandum n0n redue p0sserueingius suspieatur; nam mythum satis e0pi0sum fuisse ut etiam illam suam explieati0nem h0 myth 0bdueiam dem0nstrare Plutarchus p 0tuisset. Itaque lutarchum n0n ipsum alleg0riam invenisse sed a Xen0erat sumpsisse e0nfirmare studet hae argumentati0ne:

πιν μύδα appellat, quae seminea, mater de0rum in regi0nibus sub easti sitis d0minetur. Qu0d animam tundi deam parentem appellaverit, inde apparere ii d0etissimus stendit, qu0d in Timaei p. 36 D deus e0rp0ra anima mundanae in Seruis Sedieitur. Itaque saetum esse p0sse, ut interpreti in mentem veniret, ut animae recipienti Symb0lum Isidis eligeret. His atque aliis argumentis dem0nstratum esse hane pini0nem Xen0eratis fuisse n0n diibit0, quin eiugi e , cedendum sit H0 tamen

addere velim. Aliud enim gravissimum diserimen inter Plutarchi libell0s in e p0situm esse inveni0, qu0d in h0 libr0 pars anima superi0r motis ipse Osiris idea 0ni, qua alias c0ntinet), aliis ver in seriptis attributum aliquid ab deis

Sumptum nequaquam ipsa dea summa dicitur ' Osirim, SUmmum deum, supra' ipsam ess ideam b0ni iam vidimus, eum aliis l0eis de n0ti0n supremi nuntinis diserepanteS sententias a tutareti pro iuras invenissemus Haud Sei0, an

45쪽

n0n etiam haec sententia, quam invenimus de pisse mundi hae in alleg0ria, atque illa mira anima mundana e0mmixtio ad 0140 erutum reserri debeant. Quae si Vera Sunt, n0VUm argumentum sertasse iis inventum est, qui lat0nem deum atque ideam summam idem v0luisse putant. Alleg0riam Ver0 ineptissimum esse n0n dubit0, quin mihi adsentiaris. Fieri n0n 0sse, ut Siris ipse et deus supremus et elementum, eiusdem, eum mal principi in anima mundana, quam signifieat una cum materia sis ux0r, 0nslatum dieatur, et Xen0cratem et Plutaretium sugit. In h0 un tamen haec interpretati alleg0ri ea ad Plat0nis veram sententiam pr0pius aecedit, quam Plutaretii ipsius explieati aliis in Seriptis iuventa, qu0d animam atque mundum n0n reatum statuit. Qu0d 0im teneamus. Si iam ad qu. lat. V. y illustrandum

Plut animae e imp0siti, ne abs0luta in Timae, deum in materiam illam etam, qua etsi adhue bruta in trilinataque

tamen iam vestigia naturae sua tenebat, i dinem rati0nemque in ieientem saeit Deus primum igni, quae, aeri, terrae, qui telementa esse Empedo elem sedulus existimat, 0rp0ra numeri8 atque pr0p0rti0nibus dedit. Cubus terrae elementum, pyramiSignis efficit. Inter terram et ignem aqua, eritu elementum ie0Saedri et aera, cuius elementum ei aedri 0rma St, quaSi

46쪽

'ausam h00 quintum e0rpus assumpsit, qu0d ut Plutaretius i stet vidit, maximam omnium e0rp0rum similitudinem habet eum f0rma universitatis, eum gl0b0 Pr0bubiloni in m0dum alter in capite restiam lineam simpliei rem pri0rem fuisse quam lineam cireumferentem 0stendit. Ciretitum inde riri, qu0d lineam rediam e centr0 qu0dam ireumferas. 0n aliter Hylindrum et e0num rediis 1 0rmis effiei. 0 nulla asser argumenta ad suam sententiam pr0bandum, quae sane Plutaret, pr0pria, nequaquam Phat0nis. Quale est h0e Triangulum numerum,' si ei ies sumpt0 unitatem addas, quadratum ei licere.' Unde, qu0d 0 site immune numer triangui eum unitate, sequi, ut quia unitas prima, etiam triangulus in primis sit. 0 argumentum addit. Elementum nullum in ea dividi 0880, quae ex ips sinte0mp0sita; hae in elementa sua res0lvi Cireulum in quattu0r triangui is aequa magnitudine duas dimetientes lineas dividere. Mirandum est, qu0d talem pini0nem e0ntendere p0tuerit Plutaretius. Una linea ireumferens semper manet itaque triangulus nequaquam oriri p0test. Quae si argumenta inepta praetermittimus, Plutarchus reetestausam perspeXit, eur de Superfidiebus directis m0d neque der0tundis menti, sueta esset sellidet quia linea direetae simpliei0re atque imperseeti0res sint quam r0tundae. Neque Ver hae explieati0ne e0ntentus est. Aliam terti in eapite addit, quam . Martinus' reetum esse putat. Superseiemeireularem ex ingenti numer minimarum planitierum reetarum e0mp0sitam esse n0ti aliter atque lineam ireumferentem ex ingenti numer reetarum. Qu0d quin stet dietum sit, n0nest, qui dubitet, sed num iam Plut 0nis fuerit, diei 0n 0test. Illa explicati certe simpliei0r praeserenda mihi esse videtur. His ex quattu0r lenientis hil0 mnia, quae inveniuntur in rerum natura, orta esse d0eet. Quamquam maxima disserentia exstat inter rati0nem, qua lati ex illis elementis res totaSe880 0euit, atque rati0nem pleur00rum, tamen lutarchus has e0mparare n0n dubitat, eum de sententia 40rum disserat; β)

47쪽

l, rimis elementis qualitatis atque disserentiae expertibus esseetas esse. Sed, pleurum sibi e0ntrudi dentem fudit simili 0d0

Plat0nem aurum, lapides innesque alias res ex illis quattu0r elementis, in quibus n0n sunt aurum aut lapides aut aliae res, quae fiunt, ortas esse d0euisse. Ipse audi 0r aliam esSe rem resp0ndet. Nam Plat0nis lementa multis qualitatibus praedita esse atque inter se mei. Quae vari0Sin m0d0s 0mmixta varias essedisse res. Elementa autem Epicur00rum mutari nulli m0d p isse neque, si finiuneta Sint, alterum ad alterum ullam habere vim. Plutaretius igitur ipse Plat0nis atque Episture0rum elementa nequa illam e0mparanda es Se enset. Neque Ver0400, in qui gravissimum est diserimen, animadvertit: lat enim supersei es, quae dividi 0n 0SSent, elementa esse d0euit, ex quibus innes res sensiles e0nflatae atque essectae essent. Neque prim0rdia e0rp0rea assumpsit.

Epicurei ver in ipsis e0rp0ribus minimis elementa rei liminueniunt in Arist0teles ' i dei hune Timaei 0 eum intellexit, quem magnis diffiduliatibus e0ntineri dem0nstravit. Ut lias effugeret Xen0erates, e0rpuscula interpretatus est qua iam eadem rati0n invenit in Phil0lai Pythag0raei Hetrina. X0n0cratem sequii plerique Plat0niei, in quibus Plutarchus hunc err0rem pr0sessi sunt. 3De numero lenient0rum Plat0nie0rum du0bus in Seriptis quae m0d illustravi, Plutaretium n0n dubitasse vidimus. fi Iam de n0nnullis apitibus n0bis disserendum est, ubi de elementis Plat0nieis atque de numer mund0runt Xp0nenS quinque lementa Plat0nem x0luisse didit Nisus est l000 Timaei 'β ubi phil0s0phus qu0niam de quint0 0rp0re, qu0 mathematici appellant persectum, de d0deeaedi 0, qu0d deus imaginem t0tius rei uni universitatis 880 0luit, menti0nem sedit, n0u absurde aliquent dulii tare didit, utrum numerum infinitum Mund 0rum an initu existimari ip0rteat I 08

48쪽

quidem Dem0eritum ali08quei, qui innumerabiles mund0s esse putent, stult0s appellat. Id autem aliquem aequius inquirere dieit, utrum unum an quinque SS mund0s existimet. Qui l0eus atque alii Plutaret, in anim sunt, eum quin t 00rp0ri,d0deeaedi 0, vim elementi, qu0d aetheris tormam esse vult, tribuit. Primum quaesti n0bis ritur, qu0t 0euerit elementa Pluto. Si Timaeum ali0sque dial0g0s examinamus, dubitali 0

Plat l0quendi e0nsuetudinem p0pularem secutus aethera partem Sineerum aeris intellexit, qu0d idem in Tim. p. 58 D. Martin' sententiae stipulatus, itum iam n0nnull08 Plat0ni-e0rum e0nses 80s esse Plutare lius testatur,' rectissime d0 de eaedrum nequaquam in elementis dei reo labendum 880 40net, quian in triangulis sed quinquanguli continentur, qu0rlum unum

quemque ex illis triangulis Plat inicis e0mp0ni non p0ssit. Qu0d fugit Plutarchum y etsi ali J000 reetam explienti0nem

ditavit, ali0sque, in quibus redenti0rum talibauinius. Neque ex Tim. p. 55 CD, ubi de numeri mund0rum agitur, sequi debet, ut aether quintum sit elementum Plat0nteum. Plat eum qui ad 0rpibrum iri mari0rum, quae perfecta dicuntur, numerum spe etet, n0n iniuria dubitare dieit, utrum quinque mund08 an unum esse d0eeat se ipsum quidem mundum esse singularem putare, sed addit αλλο - εἰς tu et si stu Ergo δεξώ t. Idem se altero l0e quaerentem aett.ε)Zellei reetissime putatilat0nis in mente fuisse quendam, qui ex quinque Phil0lui elementis hune numerum mundorum derivavisSet. Neque numerum quinque n08tra Sententia inde Plat sumpsisse Videtur, qu0d quattu0 rerum elementa quintum qu0ddam sileere putaret, qu0 0d Stalli, num ius interpretatus est. 0d0eaedrum nequaquam n0Vum elementum praeter illa quattu0 deelarat. J g quidem in e0, qu0 se dubitantem fudit, utrum unum an quinque mund08 exstare Xistimet, reverentium in hil0laum

ipsum faetam intelleg0. Exprimere v0luisse videtur se Phil0laid0etrinas, qui d0deeaedrum quintum elementum putabat atque ea8, quae ex illis desumpta sunt muli pluris aestimare quam illam stultam Dem0eriti. 0nstat enim lat0nem ex Phil0la permulta hausisse; in i autem ab 40es dissensit,

49쪽

qu0d Emped0elem stetitus quattu0r elementa esse putabat atque planitie8, 0n 0rpuscula priueipia omnium rerum esse). Fadium quidem e880 0test, ut Plat senex 0tum suam d0etrinam e0mmutaret atque hae in re, ut aliis in quaestionibus Pytha-g0ra00rum Sententias Sequebatur, hil0la sententiam rediperet. Inde e0neludendum esse videtur, quod iam lati nidi pr0ximi Speusippus, Philippus Opuntius, Xen0erates aethera quintum elementum esse d0euerunt in Sed 0e eertum est in Tima00, ut aliis in dial0gis de quattu0r 0d elementis menti, fit atque lutaretius sententiam suam iniuste h0e ex dial0g0hau Sit. Qu0d pertinet ad numerum mund0rum, Plat0nem unum mundum d0euisse satis e0nstat. In Tim. p. 31 A lat0

itinerit, utrum reet unum mundum esse dixerit an plures aut

innumerabiles dicendi sint. Sed resp0ndet, si ad exemplum dei aut ideae b0ni saetus sit, unum mundum statuendum esse. Neque enim id, qu0d omnes deus e0ntinent; ideamb0nii, una eum alter existere p0sse rursus enim alidii, qu0d haec dii e0mpleetatur, cuius partes sint, assumendum

eSSe neque eaelum sensunt illis du0bus sed illi, qu0dea e0mpleetatur, Simile esse. Qu0rum ne quid edideret, atque ut hic mundus summu idque simillimus seret, deum Singularem hune mundum e0ndidisse. Pauli p0st* iterum hane quaesti0nem tetigit, atque phil080phum iterum Sedubitantem sedisse et quam ob eausam, Supra Vidimus. Plat0nis sententia etiam li0 ut uinibus permultis aliis J0eis

tali est, ut unum Ss nutum mundum existimet.

Haec de Plat0nis d0etrina praemittenda videbantur iam illustrabimus, quas sententia Plutaretius ex lat0ne duxerit. Initium adit disputati0 is de numer mund0rum habitae in dial0gi de des rae. 0ns eripit d. 22 sqq. ' ab illi Timaei

l0e0.' Cl00mbr0tus Phil0nem infinitum numerum Und0runt improbavisse e0ntendit de numer ver dubitavisse Plut0nem quidem ipsum, etsi 00s, qui ut quinque elementa ita quinque mund0s esse dixerint, verisimilem Sententiatu pr0serrec0neeSSerit, unigentini mundum d0euisse. Qii id phil0s0phum hanc b causam putavisse Cle0mbr0tus suspientur, ne, Si unum

50쪽

esse mundum negaret, e depelleretur, ut innumerabiles esse mund0 didere deberet. Ille peregrinus, quem Plutaretius ad Plat0nis Di0timam ade0mm0dans intr0dueit, centum et0ginta tres mund08 0euisse dieitur. Quem numerum amen a peregrin nequaqHam Xplicatum esse. Difficilem innin0 esse quaestionem Demetrius m0net, quia lut ipse sententium suum n0n satis e0mpr ibaverit Heracl001 iam H0merum universitatem quinque in mund0 distribuisse dieit quem seeutus lato eandena sententiam pr0tulerit. Sed salsam hane eruel00nis pini0nem Demetriusi det dieit Plat0nem enim aperte unum singularem mundum d0euisse ne ille quinque parte mundi pS0s Und08 appella880. Quibus milibus viris luturelius Lampriam fratrem resp0ndentem fudit. Ea argumenta, quae innumerabiles mund0s statui vetent, nequaquam impedire, qu minus pilire quam unus mundus d000antur. Imm dignius esse numine divin0, si deus ia in unum Sed plures e0ndidisse mund0 dieatur Deum enim esse summa benignitate iustitia lue praeditum, quam beausam ali0s 00 ali0sque mund0 praeter hune esse debere, ergi, qui, virtutibus suis uti p0ssit. 0 inde e0nfirmari p0sse censet, qu0d nulli 0mnium rerum, quae in mundo existant, uniea sit neque habeat e0mmuni0nem eum alia. Tum dubitali0nes e0rum inanes esse e0ntendit, qui Vereantur, ne materiae ea pars, quae Xtra Singul0s mund0 relinquatur, eontexti0nem universitatis disturbet. Ips0s mund0s putat deleelari, si se in Vieem v0ltu benign0 0ntemplentur.

Capitibus sequentibus de Arist0telis sententia disserit. Aeque impr0banda St0ie0rum sententia videtur; in In aliis h0 iis cippi 0bi vertit, qu0d ut innumerabiles mund0sita innumerabiles s0les, lunas, p0llines, Neptun08 8Seputent. Nequa illam ei, qui plures Sese mund0 existimet, plures ibues qu0rum nusquisque Singul0s regat mund08,d000nd0s esse censet. I am quid impedire, qu minu unum 0880 numen divinum qu mundi gubernentur, putetur Neque senim euram divinam atque pr0videntiam quae in pluribu8 mundi Versetur, minore maiestate dignum esse quam Nae in

illa , Lampi iam Xeipit Philippus, qui dubitat, an reet Sehabeat Jumpria in sententia. illud largumentum, mu0d a