장음표시 사용
201쪽
x 2 EL o. E N ΤΙ AE III. Tum 3c obseruatio atque imitatio no parum seruandi prodest illorum,qui in Ecclesia, in Senatu aliisque locis dicere solent. Fecit hoc Cicero. hio, d 'ui, VteN Bruto apparet, decem ferὸ annosa eluai. in foro,rostris, curia, aliorum auditor extitit.&quid esset in singulis, aut laudabile&v imitatione atq; aemulatione dignum, aut vitiosum ac fugiendum obseruauit. Neisque enim quisquam tam es: orator malus, in quo non aliquid quod laudandum atque exprimendum imitatione deprehendatur: nec contra insignis ullus, in quo non desiderari quaedam possint. Vnde Antigenidas tibicen celeberrimus etia maiori cum voluptate i uenes arbitrabatur tibicinas bonos. audituros es Ie,si quando malos audiuissent Et Am tistio quodam actore parum laudabili Cicero magistro est usus: qui in eo illi profuit, ut vi II. non deteriorem sese illo laetaretur. Postis rationis ino illud.quoque requiritur, ut si qui adimi σ30Msi ς' tandum proponantur, non sint in promptu,
is iis . - Rd dicendi artis praecepta eloquentiae Stu- iendum. diosus confugiat: ex quibus facilὸ intelligi
tur, quo panto oratores summi suas orationes pronunciarint, qualem voce Sc actionem aut admiserint,aut reiecerint. Itaque quoties
Ciceronis, Herenniani magistri, Quintiliani de pronunciatione atq; actione monumenta eloquentiae Studiosi legent, toties summos se audire & videre oratores arbitrabuntur.
202쪽
Aucis,&quantum mea quidem tulit facultas, viam quanda ac rationem indicare conatus sum iis, si ad eloquentiam, rem longὰ pulcherrimam utilissimam, preciosssimam, ple nis, quod aiunt, velis contendui. Ostendi an te omnia indolis & naturae rationem haben dam esse, eo m multa in oratore requirantur, qu et in aliis non desiderantur: a natura quoq; sola eoncedi: non,vel arte comparari,vel alia acquiri ratione possiant: eam chaestimandam esse, acumine, subtilitate, celeritate ad inumniendum & collocandu ubertate ad eloquendum: memoria constate & firma: vocis gratia ac suauitate: gloriae cupid ita te,pudore, Vere cundia: excitandam,excolendam,confirmandam bona emendandam mediocre ineptam prorsus repudiandam. Docui,cum doctrina& praeceptis veluti sopita natura bona suscis tetur,intra cancellos quasi septaq; continea tur, iuuetur, perficiatur: acuatur mediocris:
vitiosa timetur,corrigatur,ad frugem bonani perdueatur: dicendi artis cognoscenda praecepta esse, & petenda primu ex compendio,
sed unico,& quide eo, quod ad fontes g proximὸ accedat: deinde aristotelis, Ciceronis, Hermogenis, Quintiliani scriptis: ita ut Inde sumantur, quae utilia c necessaria estὸ iden-
203쪽
stinguatur ,3c ad locos certos comportetur: quae in uno aliquo authore desiderantur, ex aliis compleantur: obseruetur exempla, sine
quibus obscura, inutilis, fastidij plena omnis praeceptio:in usu,quid res ad tractandu pr posita requirat, poscat tempus, postulet locus,fiagitent auditores,consideretur: caueatur deniq;,ne artis ostentatione puerili vel fides, vel authoritas amittatur. Demonstrau praeter naturam Se praeceptorsi cognitionem etiam rerum pulcherrimaeum scientiam postulari: ut praeclaris & eruditis tincta sententiis instructa exemplis,atq; ita non modo pura,elegas,latina, verum etiam sapiens atq; docta sit oratio: ideoque requiri, ut & diuina teneat orator,& ius no ignoret ciuile,& quet ab historicis philosophis, poetis tradita cognoscat,au scultando, legendo, communicando: recta ae praua diiudicet in locos communes reserat: ad vium πιυς decorὸ transferat rerum 3e sententiarum,uerboru,tractationis habita ratione. Contendi ad eloquentiam parandam imitatione carere adolescentes non posse cum artis illa dicedi pr ceptain memoriam reuocet,confirmet, illustretiregat,ad 6sum transferre doceat: scribendi iasti diu totilat . pellat negligentiam: confidentiam reprimat : curam 8c solicitudinε nimiam adimat:
vitiosa e medet: bona confirmet, excolat,pem
sciat, di eam instituendam esse, non in vitiis.
204쪽
METHODus. Ussed virtutibus: no facilibus, leuibus,nugatoriis,sed magnis,utilibus difficilibus: no in formulis solum elegantibus, aut dicedi luminia, bus, sed inuentiode, collocatione.elocutione. numeris, periodis,omnibus deniq; iis,quq in bona, laudabili. vereqι oratoria spectari oratione solent: & instituenda esse no in multis. sed uno, ne varietate ac copia imitatoris cogitationes distrahatur,studium debilitetur,industria frangatur.inepta,inconcinna, sibi dis smilis oratio reddatui : ita via faciliori by initio facto ad difficilia progressio fiat: rei qua
de agitur,personaru, locorum,temporia conditio consideretur: excitetur voluptas, fastidium tollatur: seruitutis, furti, mendicitatis omnis suspicio. ordinis immutatione, copia, breuitat omissione, additione, colarinatione declinetur. Dixi ad eandem styli quoque
exercitationem flagitari, et, dicendi ille magister optimus a Cicerone appelletur: ingenia acuat, sentetias eruditas, verba pura doctaqι suppeditet: pronunciatione & memoriam iuuet:alia subministret, sine quibus honestὸ stare orator, suoq; rem sungi munere non potest. Difficultatem deniqi in eodem omne tolli indicaui: si ad scribendum materia idonea. ἰ hoc est,aetati, naturae,viribus,utilitatibus nostris accommodataad tractandum sumatur: tempus aptu, locus commodus, & ab omnis repitu atque turba remotus deligatur: me
thodus teneatur bona: in consideranda Aco
205쪽
gnoscenda causa exploranda quaestione inuestigandis, distinguedis, collocadis, tracta dis, ornandis, honestandis sentetiis: censura atqῶ emendatio diligens adhibeatur, facta recognitione scripto um,additione, detractione, omdinis immutatione, artis obseruatione, comamqnicatione: ita tamen, ut anxia & superstitiosa diligentia vitetur aetatis ratio habeatur.
spectetur varietas: memoria tempore, αναγνω- a κγνώσει, Iectione & intelligentia, artis notatione, diuisione, & partitione iuuetur: vox tandem ac pronunciatio iucunda & varia sit. rebus & sententiis consideratis,censore non neglecto, proposito ad imitandum exemplo aliquo praeclaro. Quae quide,cuiusmodi sint. si grata vobis,probata aliis fuerint,laboris stiscepti no fructum nullum me reportasse arbitrabor. Sin alia aliqua, eaq magis utilis & e pedita a doctioribus via atq; ratio indicabitur, aut opinionem Briὸ meam aliquid fefellerit: meum in hoc studium quantulumcunque, nemo, uti pero,reprehendet: quo & amicorum precibus locu relinquere:&eloquentiae Studiosis prodesse:& muneris atq; offici j mei rationem habere conatus sum. Quod re Iiquum est, Deum ego Opt.Max.ut omnium aliorum bonorum, ita quoq; eloquentiae authorem rogo, Spiritu suo Sancto ita calam linguasq; nostras dirigere dignetur: ut ei grata: utilia Reipublicae nobis aliisque salutaria.&scribamus, S dicamus. S
206쪽
.ad Nerbum quibus bripia ediscenda Aemulatio eloquentiae Duae o utilis cio aetatis in bonorum autho- lectione ratio haben-- da aetas ι criptorum emen tione consideranda 1 s uibiades in inueniendo
mor eloquontiae adelis . demsudium exeitat IL Anglicarum rerumscripto. res Antonius in collocationa felix H Α-θme inscriberi corrigendo requirisur I63. in memoriainecessaria
Argumenta proponeripueris rem quotitianarum argumento um inuetis,eοι lectist i O λογὴ quomodo instimenda so insophanes cur ab prat re legendus Io ristoteles aemulationiptis rimum tribxis
risOielis Rhet. Librorum laus O argumenta 3 6 Aristotelis libri Rhes. quid. sngulare notatu ue diagnum contineant 37. cuiudicio legendi so risoletis libriPolitici curlexendi, ct rure trafients9. Ethici ibid. Aristotelis Liber de virtutiatus civisrs'. ad Eud mum: moralia magna.
ars iudicium magnum re-qMiris 3 ex quibus authoribus discenda 36. ordinem flagitat Iocis commu- nibiti iuuatur ἰ46. sine exemplis ieiuna ct insingifera q9. advsum quo Eacto tranferenda si.
207쪽
theniensis Reipub.scriptores G Audacia ct considentia indolis no bonae signum a
auuiendi oratores al, go auditorum in rerum muμsarum comparan scientia incium 7s-ιhores quinam orasori legendi
Ona natura quomodo excisada II. νι colenda aqbona ingenia curs epereant ibid.
bonitate, non numerosententiarum orationes csi man si boni praeceptaris in me
saris memoria admirabilis l2. commentaria os ero metum edi timorem profitetur ira orationum
ratores alios audit quos imitatus 4O. non
tam e Rhetorum Scholis, quam Academiae spatiis orator a Diodoro Sibiso diale meam discis
Cure parum laudabili praeenore Niitur in re ciceronis in iuuenιute ora tionis genus taxurias in Asiaticum 2 66. libris Rhetori cis A is telis iudicium 36. trex de Oratore diau, qu modo Aristotelico morer
torici eur ermentali es debeat Buriosi ct quia contineo Amrinitatis O patriae nostrae historia tenendae' 84. cognitio etesnsideratio carin
208쪽
dentiam requirit L. argumentorum in singulis orationum partibua 3 3 communicatio sudisrsi eurnecessaria , O quomodo instituenda s7. scriptorum 164 compendiorum utilitas 33 compendia quando disse dia qq. bona qme. ibid. contraria materiae exercitii causa tractanda 1go Dr Ecori in praeceptorum Huratio habenda si delectus argumentoru quiso quomodo insituendus Isideliberativi generis Q menta ex quibus locis sumeta III. elocutio qualis II 8 demonseratisi generis argumenra ex quibus locispetenda I I. elaeutio I 8 nemosthenes laudis evn
diligentior quam iri pilosior 28. ex rempore dicere recuset. ibid. n surae vitia diligentia Exercitatioe corrigit 3O.
n X. litarium quaerit 146. legatus obmutescit I6s Demosheni, o Ciceronis
via diligentia nimia in emendatione scriptorum πλtanda 16
Diodori Siculi historia ες. est reprehensis 8α Dion d Halicarnassaei hi-soriae 66 discipulorum ingenia in ea mendandis Icriptis eοnsideranda 1ες diserime inter loci alicuius
versionem, explicatione, imitationem HIEΠ dem quomodo te E et
erudite saepe tractanda 129. HOEDeutio ingenii ubertatem requirit aI, quae in singusis causarum generiatim adhibenda 138 elocutionis incium It eloquentiae di cultas a. Mus o commendatio undepetenda i Emendatoris boni virtutes
ab Horatio descrip*I6oemendatio scriptorum quae requiraor i
209쪽
emendationis modi quin- Germanicarum rerrum scrique Ist l. toreae 6 Euripides utilis Oratori In Gracho dicenti seviruiu cum V γηκά,-ὶ ab Ari- sipula eburn.οία agar stotele nominatur ibid. Iro Euripidis sentemia crebrae Graecarum rerum Aripto- unde ibid. res Exempla quidpraestent 49 GVca natio comae appetquomodo colligenda. ibyuα ruor magis moueat
emplorum obseruatio ad dicendi artem discedam necessaria . . exercitatione Omnia meliora fiunt exordiorum loci communes explicationis exempla II
Fn bulae poetarum curo' quomodo legendae ε 3 opud quos in ime loci.
Handae i4, facultatum superiora fuse siones exerciti graiia tractandae I 2, Festinatio praepropera adallatur III Grammaticae ignarus Or tor non *ς 33LIEreniana praecepta cu
gularh notatu digna contineant ibid. cum iudicio legenda frHermogenes omnium obti- uiscitur Hermogenis Iibri Rhet.cuν neglecti 43. cur lege di , ct quid contineans 4. de Herodoto omiscydide iudicium ε . ii dieium de Homero 7 4 imitationis occultandis modi Herodiaui historia soHerodoti historiae 63. ob aliora sudia perniciost Herodotus a qvibusdam re I 8 nιmia unde oriaιur prehenditur ε et ibid. injcribendo νιtan Hemain poeta qualis γοὐ ii 3 Hsoriarum lectio Milis o Fonter legendi DL roto SSFusus imitator ineptus a historiae quo ordine O m G do legendae fa quo
silicarum remmscria modo in oratione ιμα-
210쪽
rix IIo. II 6. yuorum instituenda II quo ordine ct mouo insuve da II s. sulta ct in pta I . IaI. Nnius an multorsi use debeat Ila. Imitationis Ciceronianae xempla in dicendi procliis, phil ophicis,ora-itionibus Io 9. 12s. i 26 ocentiada modi III. reprehensis Ito. πιιlitas Io 9 in Imitatione decorum obseruandum rigimitatoris boni incium II 1 Indocti eur magis placeant
tas in Oratore requiritur Ioingenia praeclara quomodo excitanda ad eloquentiae studia i7. sua quoque
vitia habent 2 ringenia quo tempore eVDranca inuentio ingenii acume stibili talem requiris Io Uberatis in explorandis O
Iudicialis generis argumensa ex quibus locissimen. da IS 2. elocutio asse iuricium in libris Khet.a bibendum 49. . in lectione anthorum variorum nec trium Soiuris ciuilis cognitio oraιs- ri necessaria Iuvenalis 7
T Audis O gloriae cupiditas bonae indolis signulaude eloquentiae Audiosi