Isagoge ad libros propheticos et apostolicos

191쪽

PROPHET ET APOST: Pulchre autem interserit huic informationi lacum iustificationissime atq; iterum,ut eomnis

ad scopum omnia dirigidis reserri deribeant

in primo capite Religionem concernit, et ut hi Epistola ad Timotheum iri hic quos descriabit sub nomine Episcopi, omnes Euangeli Minis pros, quales se debeant in doctrina et uita, nunc propter ipsos Deles, nunc propter falsos doctores,quos ad finem us' capitis depingit, missorum impietatem tanquam in eculo, in quo nostri Papissae prectius intueantur constitaenadam proponit. In secundo capite tabulam oeconomicam pinagit, 'singulorum flatuum, in oeconomia uitam informat,ubi sub nomine Iuuentutisntum ipsum admonet, ut in omnisu seipsum praebeat exemis plum bonorum operum. Mox rationem addit

nempe apparitionem gratiae Dei, per hoc quod christu dedit semetipsum pro uobis,ut in eo mori destritus e re pie uiuamus. In tertio capite dat pracepra de Politia, crde obedientia erga Magistratiim praestanda,Fubaditos omnes per Titum admonendos ese docet, oraue subiungens caula, nimirum quod horum omnium debitores sum . Primum, Lega simo deinde

192쪽

saeto QR AD LIBROS deinde Euangelicas, iterum adducens egregium Iocum iustificationis,quo salutem derogat operisbus' soli sericordiae Dei propter Mediatori rem Christum adscribit, ubi formam Cr modum nostra redemptionis luculenter ostendit, ut eum qui nouus homo fieri cupit,neces e sit credere o bapticari. Subiungit adfinem uis adhortatio. nem ad bona opera praestanda,et dehortationem a stultis quaestionibu et haeresbus praeter quaea Gmfamiliaria.

DE EPISTOLA PAULI

AD PHILEMONEM.HIE c Epistola mirum Pauli charintemerga proximum atrat,per hoc quod One, fimum fluo domino Philemoni summa animi u. militate Aauisimus uerbis studet reconciliare Primum commendat Philemonis fidem Ericham talem. Deinde petitionem suam pro Onesinio ad fidem conuerso proponit Postremo fluuii imis Fectibus Onesimi culpam in si transfert,et eum suo domino iam non ut struum, sed ut chari Amum fratrem in christo reconciliat, interim uon obscure suu in Philemonem ius ut praeceptoris indiscipulum snuans, tacite ei imperat, ut fugistiuum eruum in gratiam uel ex debito reciperi

193쪽

PROPHET ET APOST re, non gravetur. Egregium charmiis Exemplum dii cordia studium in Paulo.

DE EPISTOLA AD

v 'quam dubium est an haec Epistolast

Diui Pauli,propter aliquot locos in n. g. o. et P. cap. ex quibus conuincitur a quibusdam mon se Paulicdinen Epissolae scopus autori rem habet Spiritum sanctum,Tradit enim serate, christum esse uerum Deum uerum homi nem, adeos unicum nostrum redemptorem ac Saluatorem, et confii it in or pars Epistola in collatione, qua conuinicit, chrissum ese Donitanum omnium, nempe Filium Dei naturalem acciernum.confert enim christum:

. Melchisedech cap. c. et me. Sacrifici s Legalibus.cap. i. p. io Quia bu omnibus imior est christus, perfluum sacrificium sanguinem et moratem aeterm redemptione uiuelim.

194쪽

ISA OOVE AD 3 IBROS Capita sunt tredecim, quo pro maiori de claratione sic discerni utcunci possunt. In duobus primis capitibus, post Exordiam is quo Christi diuinitatem pariter et hun lanimem breui describit narratione ipsum Angelis exce, Ientiorem se reum argumenth ostendit n quibus Christum Deum creatorem et omnipotena

tem esse praedicat Oiu Veliu ipsius legi pre

dicationi anteferendo, diluit intermixtas occum pationes.Omnia tendunt in hunc finem,ut Iudaei,

quibus scribit, relicto Iudaisimo Frim in solum christum fiducia spem omnem collocent. Atq;haec est principali, Epi ob propositio.

In tertio et quarto capite Christum excessentiorem Most praedicat, collationem inter domi: num C struu instituens Io ad Euangeli teriapus applicat illud Hodie, quod eri in Psaltim cum comminatione satis horrenda, ab exemplo illorum, qui propter incredulinem in deserto perierunt, requie terrae Canaan exclusi. In quinto fieri heptimo incipit depribe tire christum Sacerdotem, conferendo eum prismum cum Aarone,deinde cum Melchisedech,cuaru descriptionem uidetur in sine quinti capitisueue preterire propter Iudaeorum s vutiem ra

195쪽

PROPHET ET APOST: tarditatem, instituetis digres ionem sitis pericu Issim in sexto capite, ubi uidetur lapsis negare poenitentia locum ipsis pertinacibus per hoc terrorem inclitiendo. Sed in re capite describit e commendat a dignitate AMelchisedech, qua commnundatione christi Sacerdotium extollit In s.'.' i'. cap. multis grauit imis argument is ostendit,christum esse unicum Sacerdotem,et unicum pro peccatis sacrificium, quod praesertomnibus scrifc siegalibus appellans illud No

uum Testamentum ex capra. Elieremiae Deinde Tabernaculi partes enumerat cap. p. pilicet, A.

trium Sancta, sancta sinctorum, cum suis tu, fificationibus,quibu figuris applicat singuinesta christi, ut purificantem conficientias. Vocat avatem chrissum noui Testamenti mediatorem, crfinguinem eius singuinem noui Testamenti ignifc iis christi sanguinem fundendum folio Testamento pro remisione peccatorum. Postremmo per repetitionem amplificat eandem collationem, scilicet scrifici christi cum scrificiis Leugalibus ex Ps 33. CC; .cap. Hieremiae. Talem concludit hunc totum locum per adhortationem ad Fduciam in singuinem christi collocandam, di ad mutuam dilectionem per bona opera preta

standam Parasceven ei praeparationem instrumeni adsequentia cupim

196쪽

is Ao ooc AD LIBRO sc in Primum commendat fidem ab exemplis Patriarcharum,di aliorum sanctorum ueteris Testamenti, ad ea res iciens, quae Iesias rach,de uiris illustribus a capite .u' ad scribit. Deinde subiungit adhortationem ad frumetu me patientiam sciplimam pacem, sancita fationem,ueram poenitentiam,obedientiam eraga uerbum Euangeli, non tantum inducens exemplum Christ Ged etiam ex ueteri Testamento

comminationes Postrem congeriem bonorum operum enumerat in ultimo capite, cum dehoris

ratione istas doctrina, cum actoratione ad Iesu Christi purum doctrinam, conssionem v

gratiarum actionem.

DE EPISTOLA

vij m purint non esse cobi Apostoli

ab Herode interfecti Epistolam, non fomlam propter lacum ex Genesi de Abraham, pro Iustiscatione operum citatum contra uerum axis Iogiam fidei, sed etiam propter alios Iocos ex Epissolis Petrio Pauli desumptom huic Epis fota pasta intermixtos. Non eri methodica Epistola, nec ut continuam materiam contra

197쪽

PROPHET ET APOST uis non ordine inter se cohaerentes.Et summa est quod urget legest Ceboim opera contra securos hominem de fide sine operibus gloriantes. Capita quin stantum sunt, quae sic possunt discemi. In primo capite particulatim has octo pii, tentias proponit. i. De patientia in rebus adaeuersis praestanda De diuina sapientia a Deo petenda . . Credendum esse fine dubitatione. Diuit recte utendum effle. e. Telirationes,quae ex concupiscentia proueniunt,si Ferendas. c. erbum coeleste diligenter audiendum.'.Verbi effieri elusibora, opera es facienda s. In uera religio.

ne uiuendum.

In secundo capite duo tum laci tractauis tur Alter de non contemnendis pauperibus chris ianis prae diuitibus, cum fides in Iesum chri, flum Personarum acceptationem non patiatur. Alter de bonis operibus, ex quibus fides erga Deum et proximum ostendatur, ut hic locus hecollatio inter hominem c hominem, non inter Deum et hominem, ubi sola me iustificat, curumquit Ostende fidem tuam ex operibuceret Si quis hoc modo non intelligit Iacobum, sed hunc illius sententiam uult ad tu libationem tor

198쪽

sAt OGE AD LIBROS quere,quae coram Deo ualet olli dualogiami dein Epistolam Pauli ad Romuos. Quod cum sit absurdum admittit sententia lacobi commoadum interpretationem c fidei ira gam. Alio. qui locistu exempla ex Gens tr ex libro Isuae directe contra genuinam Scripturae de Iustifica. tione sententiam citalitur. In Tertio capite sunt itidem duo loci tractati quorum alter est de lingua cohibenda nessam doctrinam doceat,quod eri arrogare et usu a re ibi magisterium in scra scriptura,super earum doctrem et vim ratum Spiritum sinctum, cuius discipuli sunt omnes doctores pietatis in Ecclesia.Alter locus de diuina sipientia est,quae in doctrina Lexo Euangelium, et in menatibus nostris ipsi lux fidei di inchoata obedienatia congruens egi Dei iuxta dictum Lucerra pedibus meis uerbum tuum. In quarto capite sunt commonefactiones de uirtutibus in fingulis Decalogi praecepti , quas in unum cumulum congestae Primum de fugien .

da contentione. a. Meuoluptatibus. 3. De Orattolle

m ituenda. q. Defugiendo Adulterio. c.Deflua perbia humilitate. .De obedientia erga De.um. Et, deinceps fis adflnem capitii.

199쪽

PROPHET: ET A pos Te quinto capite primum inuehitur in eos, qui diuit suis abutuntur Meinde horditur pios ad patientiam et tolerantiam, et a iurandi conis spetudine dehortatur Mox infirmorum curam haberisuadet. Postremo singulos ad mutuam deis precationem hortatur, et orationem alixem,plo Elia commendat Insii efectum uene coibuersionis ponit.

DE PRIORI EPI,

STOLA PETRI.

HIR Epistola uere Apostolica est,ut illitis

qui a christo interrogatu quis esset, rea Bondit: TU ES CHRIST US FILI VID EI VIVI , Matthaei c. Item: Ad quem ibimu i Uerba uitae aeternae tu habes, laurum c. Redolet enim eiusdem conicionis mirumsuasiritem, et in fide constantiam ac sinceritatem. Nam pure CHRISTUM confitetur, dero agans nostris meritis salutem, et tradens ueram christi cognitionem, in qua uult gentes conueris sis,ouibin pribit,constarate pergere, et cresce, re de die in diem iri ut etiam in iura moribus Creonuersitione resondeant Euangelio cuiuscui statu et conditrum fuerint, ut sunt, quos enu,

incrat,

200쪽

isAGOGE AD LIBROS mcrat.' Subditi m Serui s. Mulieres. q.viri. s. Presb teri. c. Adolescentes.

Capita quin iunt,c sic possunt

discerni. Primum caput in duas partes diuiditur. In priori, quae ab Exordio inchoatur, ueram salutis rationem proponit. Vbi confideranda sunt haec omnia, quae hic ordine commemorantur,nempe, 3. Qua misericordia Dei. t. Regeneratio instem uiuam. 3. Resurrectio christi. q. Haeredi,tas coelis h. r. Potentia Dei. c.Fides '. obautio fidei. s. Exultatio et lititia . . Scripta Prophetarum. o. Euangelium . II. Gratia.i: moria. In altera parte ponit huius antecedentis conis sequens, O homtur credentes ad nouisteri uitae quae futurae saluti respondet, se dum, ut . Sobrietatem. n. em oblatae gratiae. 3.Obedia

entiam. .Sanctitatem. c. Inuocationem. c. Timoarem.' Dilectione. Interfieri aut huius nouitatu egregia causis, scilicet nos a peccatis precisso funguine christi redemptos, ser uerbum Dei regelieratos esse. Secundum caput itidem in duas partes diu, ditur. Nam in altera pergit homri credentes adpRrach b et a in illei