Opera; interpretatione et notis illustravit Ludovicus Desprez. 2. ed. ... Huic ed. accesserunt vita Horatii cum Dacerii notis, ejusdem chronologia Horatiana, index accuratissimus, et praefatio de satira Romana

발행: 1821년

분량: 653페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

CARMINUM LIBER III. 29. 209

Summo carmine, quod Cnidon Fulgentesque tenet Cycladas, et Paphon Junctis visit oloribus, Dicetur meritumo quoque noenia

Ulii et o cantu dicetur Uenua, quae Cnidum obtinet

ODE XXIX. AD MAECENATI M.

Inritat eum ad frugalem coenam et opum contemptum laudat.1 YRRHENA H0gum pro emeS, rubi Ma tri se rugum, j miri Ceu

apud me tibi est dissice b

5 pressa tuis crinibus Sum irreti te cum lationici ne contina spectes iu didum Tibur, et Prono I OS Egulae, collesque Tela goni parri fidae. Restitique abun- 3M datii iam iugii dium HS LUD- 10 eua, et aede excelsis nubibus Proximus. Interitii ueadmira: Dinatim ei Pot n- Iiam, tumultusque Romae felicis.

Non ante Verso lene merum cado Cum flore, Maecena S, OSRrum et

Pressa tuis halanus capillis Jam dudum apud ne St. Eripe te morae: Neu semper udum Tibur et Esula

Declive contompleri S rVum, Et

Telegoni jugu parricidae.

Fastidiosam desere copiarn, et Molem propinquati nubibus arduis. Omitte imirari beatae Fumum et opes trepitumque Romae.

A. NOTATIO. TyDeli insulae monte Cynthia dicta est Lib. i.

Od. 2l. V. 2.13 Cmon. Cariae urbem, de qua lib. i. Od 30 init. 14 Cyci das. Daegaei maeris insulas in orbem

dispositas; unde nomen. Vide lib. t Od M. V. ult. Paphon. De e vim C pri clarissima lib. i. Od. . . it. 15. Iunctis oloribus. Trahere currum Ueneris dicuntur aliquando Cygni sic lib. v. Od. I. v. IV. Purpureis ales oloribus talia columbae. Propere lib. iii Eleg. 3. 3l et Pul Metrum. lib. vi paulo post initium inrordum Pu SereS. Ita Sappho, Καλ οι δε - , Πρυθ i. 16. Dicetur merita no quoque nanici. J NOX etiis cantabitur merito innieci vel quis in ea epulis, laetitiae, voluptati oporaria edibimuM; e quod carmen serit lugubre nocti tenebroSae ac tristi idoneum. De n oenia lib. i. d. i. v. 39. Odo XXIX.- Metrum idem quod Od. 9. lib. i. l. Tyrrhena Reptra progerrio. IntereXimias Poma nostri das hvic censebiis Lector, Seu verSus C POESin, seu res et materiam per enda; Dictio lassis Sto'cae montis ac disciplinae expli sal avis. Tuuin lector, ingenium, illa ingricitas caeter non sine voluptate loquetur. Tyrrhεna Reguin progenias. Ab Hetrus iis regibus oriunde Uido lib. i. d. I ct 20 ibi is not.2. ante remo lene ierum cado. Pleni vini cadus nec delibatus, nec resi aut , nec

dum suo loco motuS.

3. Cum fore rosarum. Serta et corolla essoribus, ad convicia semper adhibuisse veteres fuge dixi lib. i. d. ult et alibi. q. rsas tuis balanus capillis. Et unguenta pertinuisve ad hilaritatem Pompamque convivii Hotram est ex dicti ibid. Duras. Muro alpn :m unguentlim Maninum o glande immentaria non absimili nucis avellanae, quunt ei Obat quaedam ibri scul R. Glatis Latinis, αλ ανγ Graecis vide Plin. lib. ii cap. 2I lib. xiii. Ap. l. et q. et a ibi Pers. Sat. q. lib. xxvii. alaritum G Mope nuncupat hesano defusum capillitium 6. . Pud me est. Tibi pridem de,titiata at

Eripe te moret. Excute quaelibet imped menta nihilque te remoretur, quo minu Apud

me Coenutum veni AS.

dum Tibur. Aquis abundans. Vide lib. i. Od. 7 etral et lib. i. d. 6 itiit. ulti Declire, O . Uicinum Tiburi oppidum, in decli, seu latere montis aedificarum. S. Te in oni juga parricidet. Tusculi in Latii urbi ni duodecii millibu passuum a Roma distantem, Telegono Elys is Circe lio, qui patrem imprudens occidit, conditam ad

radices montis, ita Arnen ut in ri a jugo ampli sima minerent ae disicia rad ali. Ihidem otiamnum ex Ant mamificae Pr erit a villae Romanoriun et palatia beta multa. 9. Fastidiosam desere copiam J Ad modicum tempus desere rerum omni uni COPia,n, Nam domi habΡs. Abundantia satietatem Puti, haec lautem fastidium goner t. I 0. Volem propinquam lusibila crduis JUel subIime aedes, vel turrim quam hRbebaetbIet cenae in Esquilino Laonte, qua spectasse dicitur incendium urbis Suet. Nero .cRP. IxxΣviii in f ndium e turri . creenurian pr spectans, laetiis ammoe, ut aiebat, pulchristidine

232쪽

q. IIORATII LAC CINon rarbjucunda opuIeniis Plerumque Tata divitibus vices, varietas et nitida Cinny i Mundaeque parvo sub lare Daciderum

sine tapetibus et purpura, Uende, ut aulaeIS et Stro, vestruo anxium Pori exe Sollicitum Xplicuere frontem. runt. Nam lucidus p reD Ja in clarus occultuin Androined e pater

rem ab conditum Jam ste Ustendit Ignena an mirocyon urit,vit Anti aliis, ac sidus Leo Et stella vesani Leonis,

estu fatigatus cum grege dum PnStor umbra cum grege languido hiarguente petit umbras, et Rivumque sessus qua rit, et horridi

ra Silvani hirsuti ot titu GL uineta fit Vani caretque silens levos non habet auras. Ripa agi tacitum Ventis. Tu laboras quis urbi Si tu Tii civitatena qui deceat StatuS

ius quid adi eram Rempub uin et Urbi OIIIcitus times,licam moliantur Seres, Quid Seres et regnata Cyro

. VOTATIONES.

tura diverso RHdf t.

Ιq. Iundetque σλim. J Paratum non amplifer sed munditer convivium ut habet Coinicus.1 O. Sollicitam .rplici gre frontem. Frontem scilicset incestilia in rugas contrahit, hilaritas vero solvitis explient. 17. in clarus occuli hum S C. AEstivos ardores adducit ac notat Sidus Cesphei, quod ori-tra T. d. Jul ex Columell. lib. xii. C 'hous AEthiopum Rer intor sidera relatus Cum Cassiope uxore, Andromede filia, et Perseo ejus sitieratore u Sponso.

Occultum ignem. Tum quod Cophei sidus

Pone minorem Ursam collocatum est: tum quia circulo Arctico magna ex l arte obtegitur: Hugin lib. i. Apollodor Arat. 2C. vel potitis, quod ante non apparebat, jamque ortum OS- tondit se.

IS. Procyon. Latine Anti Rnis, sidus quod ante Caniculam oritur, Idibus Julii Columeli. 8 c. in Arato, Cicer do , ut Deor ii. Geminis est ille sub ipsi qnticanis Graio Procyou qui nomine fertur. 19. Stella resoni Leonis. Quintum est hoc Zodiaci signum, quod ingi ediente Sole, incipit saevire Canicula insana dicta Persio at iii.

h. ortasse et alludit Horatius ad sti liam quae in pectore Leonis oritur 9. Cui Augusti. Columell. SIC. 20. Sola dies referens siccos. Scaliger o sensus epitheto, sic os in fine vers bis, mallet Sole graves referente luces. Age, Vir mavis aestivos dies et cal es o ta vult indicare; at hyemis graves perinde luces ac aestalis. O, hypercritici conatus ingenii l2l. Iam pastor it vibras, lac. Priore strophema renase statem aestivam; sic autem diei horam ferventissimam designant, nempe aeridiem, quo Oleban knStores ot ri seges umbrias

e frigora captare. Virg. Eclos. i. S. 23. Dum eta. Silvas sua densitate umbram

et fi igus stipiti dii ni R.

Silioni. De silvarum. Horridici Caprinis pedibus comum capite, corpore hirto et villoso. Vide supra Od. 18. v. l. ibi lue D not. resque Ripa duos taciturnamentis. Nulla est Rhain, ne lexis quidem spirat ventus ad ripas luminUm. 25. Tu civitassem quis deceat latus, Lae.1Diam quiescunt omni a tu e iam laboras de statu Rhipublicae conqiali: Itondo. Atque otium carpe tanti luim. In cenas, urbis Praefecte. De hae Maeceritatis Praefecturumi lib. xlix. et iv. Vide et Veli Paterc. lib. i. Sonec Epis xciv. Cornet Tucit Annal. i. Supra noSter Ode S. v. l7. Mitte civiles super urbe cur .

27. Seres. Asiae populi ultra Sinas, a Sera urbe dicti Regio illorum Serica, hodie Cat- tu, serico opere inclyta Vide lib. i. Oderis.

Lub finem.

Regnata Cyro Bactra. Haec urbs primaria Bactrianae, Regionis Asiae, inter Parthiam ad occasum et Indiam ad ortum, Oxo flumine ulluitur pars olim erat imperii Persariam. Cyro. Hic filius Cambysis, Persarum a Medorum, subindeque totius Orientis Rex, profanis imo et sacris literis celebratiis, a Tomyri Scytharum Regina cum suo Xercitu contrucidati A. Vide Iustin. lib. i. c. Pur lipomon. Esdr Daniel. Imaxime verbISRipe cap. xlv. l. et seq. Haec dicit Dominus Christo meo Cyro cujus a prehendi deaeteram, ut subjiciam onlefuciem ejus entes , et dorsa Re in Teriam se at te ibo Dabo tibi thesatiros absconditos et artana secretorunt, i scias quia ego Dominus, qui oco nomen tuum, Deus Israel accinae te, et non cognorisfione, kC. 28. Tanes Isque discors. Populi ad Tanaim qui ctis impatientes, ad bellunt proclives, inier-

233쪽

CARMINUM LIBER III. 29.

21 I

Pnidens, suturi temporis exitum, Caliginosa nocte premit Deu Ss Ridetque, si mortalis ultra Fas trepidat. Quod adest, memento

Componere equus caetera luminis Ritu seruntur, nunc medio alveo Cum pace delabentis Etruscum In mare, nunc lapide adesos, Stirpesque raptas, et pec US, et domo SVolventis una, non Sine montium Clamore, Vicin zoque Silvaes

Cum sera diluvies quietos Irritat amnes. Ille potens sui Lίetusque deuet, cui licet in diem Disisse, VIXI cras vel atra Nube polum Pater OCCUPRlO, Vel Sole puro non tamen irritum Quodcunque retro est, eiciet neque Dimngset, insectumque reddet Quod fugiens semel hora VeXit.

Fortuna saevo laeta negotio, et Ludum insolentem ludere pertinaX, Transmutat incerto honoreS,

Nunc mihi, nunc alii benigna.

Dii sapientes obscuris tene-S0 bris involvunt venturi aevi sortem derident ii e si ho-t3bDLmo plus quani de et HI *atur Satage bene nocte- rari praesentix reliqua dilabuntur instar Iulii Tiberis mod intr ripa qtύ- 25 te desinentis in Dani e

mili abripientis, uua sine sonitu notitium et Siriae proximae ; Mando immanis 40 elui ies solicitatiustos tranquillos. Is compos ui est,

Vivetque hilaris, qui diobus singulis dicere pol st, Vixi: I 857 crastitia die tis iter o lo

dignitates reducas, una nimhi, mox alieri propritu.

que se frequentius dii ni crates, Parthi Scythae, Sarmatae. De illo Ilunt in Asiam ab Europa disterminante jam dixi. Vide de . hujus

lib. stroph. . 29. Pru lens futuri temporis, Le. Sapienter Dii hominibus comita esSe futura noluerunt, sive ne natis ante tempus torqueantur : Sive ut inceria rerum expectatione penduli ad ip

sos recurrere a Vereri monenntur.

31. Ridetque, si mortalis ultra Fus trepidat.J

Lib. ii Odo Ι6. v. 25. Loetus iis proesens animus, quod ultra est Oderit rerure. M. Quod adest, memento Componere inquus. JPraesentibus utere prudenter, reCie, juste. 33. Coelera suminis Ritu ferunt ter. Futurum tempus fluit, et sensim labitur, rebus inod pacatis, iod turbidis. 36. Nunc lapides desos, Sti pesque, Le.JExundans rapit omnia, cursu rapidiori lapides arrodit et excavat arbores extirpat, 11 . Vide Homor Iliad. i. 492. iu ret. lib. i. 2S5. Fragmina dejiciens sitrarum, arbustaque tota, Des t Sonitu magno stragem vovitque sub undis

Virgil. AEneid. ii 3l 5. Rupidus montano flumine torrens Sternit agros, stemit talitata boumque labores Proeeipitesque trahit Hiras stupet inscius alto Accipiens soniti in a. ri de vertice stator. . Clim fera diluries quietos Irri sit amnes.JAmnes cilicet in Tiburim inlluenteS, ipsumque Rugentes supra modum exundatione suli illi sunt Tinia, hodie opino Aur hod. et ero ne stu Sabinorum Pellinilia Hetruria: hod Puglia Lege Plin. lib. viii Epist. 17. tibi de Tiberis frequentibus incrementis ita scribit. Tiberis alneu in eae essit, et demissioribus ripis alte superfunditur premit palles, innulat campis Luse qui so se mimina accipere et permista devehere, retro cossul, utque ita alternis aqui operit agros Anio delicatissimus uniti tim, ideoque a sitientit iis villis relut inritatus

limbratur, et 1 egit et rapti t. Subruit mon es, et decidensium uoi pluribus locis clatisus, dum amissum iter quaerit, impulit tecta, ac se super ruinas erexit atque exit iis, cc. 43. Piχr. J Vox conteia,noniis mortom, inquit diserte, suo more, Marcilius : sic Eneid. iv. 653. Viri, et quem dederat curaumfortu a, fregia. Posset etiam jungi cum vocibu pice edenti-bris in diem, eo solis ut is h 'utui Cmperque saetus deget, ni in diem vixerit, id est, qui praesunti tempore, hocli Urniaque die Dic tur, futuri et crastini minime anxius. Sufici diei

malilia sua, inquit Christus in Evangelio. 49. Fortuna ατο loeta negotio, c. Vide lib. i. de 34. in fine. Iuvenal. At iii 39. Qua es eae humili mugna ad fuat tu recidim Laetollit, quoties volui fortuna jociari. Et Sat vi in iss. Stest fortim im1 robet, Πα

234쪽

leves alas movet, reddo quae donavi , a mea me Mirtute protego, utque O-DeStain uuperautem indotatam puto. Si navis gemat ΛDicis temp statibus, non ad me attinet confugere ad vota luctuosa Pt precibus obtinere, De V priae vel Tyriae merces mari avido ope adjungant. Tum et ita a me QCurum pentus lenis ac geminu, Pollux per luctus Egaeos vehet ope naviculae duos remos habeutis.

Laudo manentem : Si celeres quatit Penuas, resigno quae dedit, et mea Virtute me involVo, probamque Paupseriem sine dote Uaero. Non est meum, Si mugiat A1ricis Malus procellis, ad misera preces Decurrere et oti paci Sci,

Ne Cypripo Tyriaeque merces

Addant avaro divitia mari. Tunc me biremis praesidi scaphae Tutum per aegaeos tumultus Aura ieret, geminuSque Polio.

Carminum suorum gloriam internam fore.

M. Letudo manentem.J Quamdii, stat et ma-ent mecum fortuna, laudo : quod si recedat et aufugiat, minime indignor. Illa instabili firmus ego mea Virtute haud moveor mea tranquillitato non dejicior. pstibus oculis, X-tant etiamnum Commodi mi oratoris non autem Adriani, Ni scripsit non nemo numiAmata aenea et argente A, itorum ars ultera emoena habet Fortunae sedentis, dextra sugitivi sepenum equi, laeva copiae cornu tenentis, cum hac epigraphe

Servantur in cimeliarchi Ludovici magni. 55. Probanique Pauperiem sine dotes raetis. JUulgatum erat de bona conjiage inter probos ossatum Satis dotata, si bene morat : Sic IIoratius pauperiem ait se expetere velut selicis vitae ducem: ibique videri satis dotatam, utpote probam. Vide Supra de l6. a medio ad Hiem. 5T. Non est meum, si namgiat lac. J Qui

opes avide qui Tiriit, ac paupertat ira velut quia1-mum uoti in m alunt, ii naodio Diari et naufragii discritii in cum iis Paciscuntur, ne Suae Pereant merC s ut ego, tametsi talilius in angustiis mero, nec pum acturAm timebo, nec precibus redimore suta :am, ditque divitiamina neglectu, nupPriatisque honestae m-

Plex a tutus er u laetus. Vide hujus libri Odora init..S 1 Lugiut Africis MaIus procellis. Si navis

mulus vel quassatus vel excussus mori seu Asric vetito, seu suctibus maris Africani alluenti S.

merccs, c. Diis vota nuncupare, et dona Pollio 'ri, si salvas praestent merces, impe li-vi. tque n: ira fragium Plin. lib. viii. cn p. 6. Titii Principuus ruforum locu est, cum speiri uilit ori Pers Sat. i. 3. Non tu prece poscis emaci, M. 60 Cyprio Tyrio que merces. Emporia scilicet erant orbe toto celeberrima, Cyprus, insula maris Mediter de qua lib. i. de 3 et Tyriis Sylia urbs maritima, portu commoda, olim quidem probe munita et clives, claritate et magaritudine urbium Phoenicia praestantissima, nunc in ruinis fere jacet, et paucos habet incolas Insula pridem erat fret quatuor stadiorum divi gari ab Alexandro Magia continenti macta est. Quint. Curi lib. iv. Hujus Populi navigariuat primi, ex Tibullo lib. i. Eleet T. V. 20. Prima ratem ventis credere docta Tyr . Idena sci ibi Pompon. Mela. 62. Tunc me biremis, iac. Tum ego fracta navi perditisque omnibus, biremi tantummod scapha vectus, nihilomini s pacata mente constabo perinde ac si Castor et Pollux duces assulgenni 63. Egre os tum uiliis L Lib. ii Ode 6. V. 2.M. Geminusque Polluae. Separati dicuntur nocere fratres illi gemini ambo vero simul propitia sunt et lucida sidera. Vide lib. i. Odera. v. 2 et de I 2. v. 25. Sunt qui allegorias hi somniant, putantque Horatium ad- ludore ad id quod sibi contigerat adeoque per Egetos tumultus significare bella civilia. quibus evaserat ire in scapha, id est virtute et innocentia subniXus, aspirante aur et avore gemini sideris, Maecenatis nimirum et Augusti. Ode XXX.-Metrum idem quod supra d. l. lib. i. l. Gegi monumendum, is . Carminum

volia me ingenii sui monia men Um Perenne jactat, quo posteritati aeterna que memoriae commondetur. Vide lib. i. Oden ult hanc cum illa conser eundem utriusque SCOPUm, ei nil'mque sententiam Varia, dictione tan-.tum dis iiii in m an inandi serie Sanctus Hieron.

Epitaphium Paulae sic concludit; 'Tegi in

235쪽

Regalique situ pyramidum altius; Ruod non imber edax, non Aquilo impotens Possit diruere, aut innumerabilis

Annorum SerieS, et fuga temporUm. Non omnis moriar multaque par mei

Vitabit Libitinam. Usque ego OStera Crescam laude recens, dum Capitolium Scandet cum tacita virgine Pontis X. Dicar, qua violens obstrepit Aufidus,

atque pyramidum constructione sublimius, quod neque pluvia corruia,Pens DCC BO-

δει Diotis tot hiatus destrUeres queat, vel teniporum luPSuSet longinquit a g. Haud totus interil)O; et portio me plu-

Tinia mortent fugiet. Ego Seml e nox us Posterorum laudatione augebor, quam diu sum naui Sacerdos uS-

10 condet alii tolium cum Silenti virgine. Ubicunque rapidus Aufidus murmurret,

numenlt aere perenti ius, quod nulla destru-εre possit iretuSlus, 2c. Monumentum gre perennius. Ita durant monumρnt literarum plus quani aereae statuae ad in moriam collocatae. Nam Mariana de Cimbri trophaea potuit quidem abolere Sylla: Maronis autom et Livii scripta, quanti uia vis nixus sit Caius Princeps absumere ac delere non valuit.

2. Legatique situ pyromidum allius. AEgyptiora mi Regula Opus et Opulchra fuere pyramides : quiarum nonnullae intor ibis miracula

numeratae res orbem terrarum implerere funici Legum Egyptiorum pecuniae otiosa stultaque ostentatio, inquit Plin. lib. XXVi. RP. I 2 prope Memphim erant sitae unde Mai - . tiat. Pigram. i. Barbara pyramidum silea ni iracula Memphis. Herodot. lib. i. eas describit accurate Unam, ait, quinque stadiis longam, decem annis elaboratam, in aliam oro annos viginti absumptos, C. Ammian. Marcell. lib. Xii. Pyramides ad miracula septem prot e toe, quarum diutumnas suri endi disse tutates scriptor Herodotus docet, ultra omnem omnino alli u-dinem, quae homirribus eonfici potestu erectae sunt turres ab imo latissim si in setinimitates oeulissim ad desinent ex quo fgura apud Geometras ideo sic appellatur, quod ad ignis speciem του πυρος, ut os dicimus, intenuialtariit comesu; quarum anu itudo, quoniam in celsitudinem nimiam scandens gracilescit uulatim, umbras quoque me hanico ratione con-xumit. Vide Strabonem lib. xvii et Diod. Sicut lib. ii cap. 2. Hic pyramidem ni maXinaam a Chomini Rege extructam artificio et opere mirabili, quae quatuor erat laterum,

quorum quodlibet ab inferiori parte jugera Septem continebat Altitudo amplitus quam jugera reae tolleret . . . ferme annis mille, ut referunt quidam ut alii r uiunt, amplius tribus millibus quadringeniis, ad nos bsque ea OlfSirilegra permansit eae Arabici longo admodum itinere advectis lapidibus constructa. Istam

se vidisse adhuc stantsem anno I 63S, in suae peregrinationis Durratione testatur Jo nes Groaves Astronomiae Prosessor Anglus; eamque tam interiorem quum exteriorem egregie describit, qualem inspexit ac imonsus est, vix Paululum deformatnm altamque dicit podes fere septingento CotaVenientem Diodori mensuram seu metiendi rationem

asserit, c. 3. Quod non imber. c. Imitatio est Pindaricae dii tionis, Fili Ode . rabi Xenocrati paratii dicitur laudum theyuurus, quem diruere Quintiferre nequi'ut vel hybernus imber, aut ventus, aut serie annorum D lapsus tem-

i. Non omni moriar, lac. Non tam nia imae, quam sui nominis immortalitati ci memoriae velificaturio in Doster. 7. Utrobi Libitinam. J Superstes erit, aeter- Dum durabit. I. ibitina feretrum signiscat. Est etiani ianorum D a in cujus aede vendebantur et Iocabantur quaecumque ad SPPUlturam pertinobant. A libendo dicta, ex Varrone Oadem quae voserpina nec etiam alia quam Venus antiquis existimata, Ut endem nutulibus et morti De praesideret, atque principium si non1-que vitae in l)otes iret habet et quo fragilitatis

humanae 'ortalium quisque num a Cretur.

Auctor Litarchus in diuina et in Problem. Vid Coei Eliodig. lib. xi K. CRP. 18. Utaque ego poster Crescam laude recens. JNovis iudies laudibus cumulabor ti posteris; sicque volui innovata niei memoria semper in-

S. Duiu C litolium Scandes, c. DUm sacra Roma fient in Capitolio, ac proinde quaindiu stabit urbs illa peteora Virg. Eneid. ix S. Dum do mus V Dein Capitoli immobile saxum Accolet, impe tum ple pater Romanus hibebit. 9. Hi tacita irgine. Qu3mdiu et Vestales rite silentium obsGrvantes Deralbutitur sucris, aeteriatimque timem fovebunt. Quibus omnibus Purporis diuturnitatem n perpetui- talom indiore floratius, ouam sibi suoque spondet nomini. Commi Discutitur hic nonnulli Nymphum illam, quatit tiaran Ol ndam Tacitamque appoliandam sanxerat, te,to 1 lutarcho alii Edulia sacra nisurunt, ad quae singulis mensibus in Capitolium rocedebat Pontis sex. Sed quid hetae ad rona 8 uno ludelibet sacra intelligi par est, in Calaitolio pol agi

consueta nec pra ceteris AugUt Onalia, quae obtrudit Marcilius Angeroni silenti Deae, ur- his etiam cito tutelaria num tua, ex Macrob. lib. Vii. RP. .

Apulia sua nempo patria, a Lilia cupi 'celebi uri Horati iis E,At enim qui diis Apuliae am- Dis hodi dicitur Oftinio, ex Apennino denuit in Adriaticum inare.

236쪽

Q. HORATII FLACCI

vel Daunus aquarum egens Et qua paUper aquae Daunus agrestium rusticis gentibus domin tu Re renavit populorum, ex humili potens

ino ratior Icaicos versus V rincepS EOllum Carmen auri talos primus tr stulisse ad a Deduxisse modos. Sunae superbiai n

tinum Carmen. M', ς' Quaesitam meritis, et mihi Delphica

inagnitudinem assums, a Lia Ur CInge OlenS 3lelpomene, comam. pillosque meos citcumda ultri, laurea Delphica. ANNOTATIONES.

11. Daumis. Hic urni avus pgnavit in Apulia, quae et ab eo Daunia vocata est. Fuiteti in fluvius eo nomine appellatus. Pauper aviis. In Apuliae nimirum eo ent aestus se Calor, hincque est arida valde pgio, ac pen tria niluae laborat unde siticulosam Apuli in vocat noster pocl. 3. v. 16. Vide Iib. i. d. I4.12. Regnarit populorum4 Phrasis Graecate est σίλ ε σε ταν λααν Legunt alii ex Manuscriptis plerisque codicibus, regnator populorum. Quod referendum erit ad vocem Dau

nus.

Eae humili potens. J Libertini scilicet oneris Horatius, ex humili fortuna in Summam famae claritatem et nominis amplitudinem evasit, per ingenii opes ac benignam venam, de qua lib. ii Odera S. v. 10. 13. Princeps Folium armen ad Italos Deduxisse modos. Vel inde nomin ibo passim, quod primus AlcaIcos versus istin scripserim, ad imitationem Alcaei e Lesbio insula, in

qua regia avit Tolus. Vide lib. i. d. 13.14. Sume superbiam 5 c. Suam alloquitur Mugam Poeta ut semetipsam Ostendat Glaudes assume spiritus, inquit Ostende tuam nobilitatem mihique tetae et impone coronam latu o sacra Apollini, qui colitur editque oracula apud Delphos, urbem Achaiae ad Pam

sum montem.

Q. HORATI FLACCICARMINUM, SEU ODARUM,

LIBER QUARTUS.

AEtate su4 se jam rebus Veneris haud esse idoneum. Intρmmpia dudum votio , INTERMISSA, Venus, diu, sagi

bellignae Cunarae Crudelis ub regno Uynarae. Desine, dulcium

Parens amorum suavium

ANNOTATIONES.

Metrum idem quod Od. 3. lib. i. l. Intermissa. J Suetonius in vita Horatii ita scribit Seripla quidem ejus spie adeo probari mansuraque perpetu credidit a tigiistus Ni non modo seculare carmen componendum injunxerit sed et Vindelicam letoriam Tiberii Drusi me prirignorum eumque coigerit propter hoc tribus carminum libris e longo inter- ratio quartum dilere. In hoc tamen libro qn' no nonnulli sunt dae quas constat esse saeta ante unsdam prioribus libris contentas; v. g. 12 hujus libri ante tortiam lib. i. Intelligendus fortasse est Suetonius de edito in lucem potius, quam de conScripto, post alios tres, quarto hoc libro. 2. Parce, precor. Per aetatem se X Sat, abiisse iuveniles nimirum ludos et artes, quibus pollebat, dum ambeat Cynaram meretricem speciosam in priniis, et ab ea diligebntur maxime illam vocat proteri rem lib. i. Epist. I. rapacem Epist. I 4. Hic appellat bonam, vel significans forma egregiam et perscciam vel quia immunis o placuerat, ut scribit ipse citato loco, id est, sinoe ulla praemiorum

237쪽

CARMINUM LIBER IV. 1.

Mater saeva tipidinum, Circa lustra de cena flectere mollibus Jam durum imperiis. Abi

Ru blandὶe juvetium te reVOCant preceS. Tempestivius in domo Pauli, purpureis ales oloribus, Comissabere Iaximi, Si torrere jecur qu eri idoneum. Namque et no hi iis, et decen S, Et pro solii citis non tacitu rei S,

Et centum Pu Er urtitim,

Latu signa seret militio tuae. Et, qHandoque potentior Largis muneribus serit aemuli, Albanos prope te lacu SPonet marmoream Sub trabe citrea.

Illic phirima naribus

5 parce me intractabilem sul - jicere dulcibia inalteriis, circa decem l isti R. to quo

tunius a civies in a ditius Pauli Naxiiiii illii velox Ira cycnis ui Dareis, si cupi, at thim hepar Dilumnarere. Is enim ita Onis et nobilis, O pulciter, et pro reis unxiistin ud ni uti x, ac multiplici industri pruditus, dones ei, Portabit veX illa tuae militiae. io Et, cumri alis donis amittis superis r ut vi tor gaudebit,

spe, caeterisquo amnioribus antopositus fuerat. 5. Mem Eva Cum imum. J Hunc ei sicutiam jam posuit lib. i. d. ii . Vide ibi Aunot. 6. circa lustra dece in . Delostro Antiol. lib. ii Ode et in fine. Est patium ista quo ΠΠΟ-rum hinc annuna aetatis ita quin i ageSinuitutioin Podia. Vide Alex ab AleX. lib. V. cap. 25. Iust Lips. Eloci lib. i. aD. 27. 10. Petuli Vu.rimi. Paulus Fabius Maximus Consul Romae fuit anno rhis cond. 74 3. cum Iulio Antonio, ad quem si inscripta Se quens de Uetias codo titulum quarto Dic

libro praeseri; Ad Fabium Maae linum Torrentio

Plirpureis ales oloribit s. Venus Curru Iecta ab oloribus tracto, atque alii is modo Volans Piceleriter docurrens. Vide lib. iii Ode l. v qq. Purpi reis. Magna est contentio de isto vocerum 3 cni plane sint Candidi, non Purpurei. Vel Purpureus Vocabatur omnis color valde nitens, tialis est cycnorum candor unde otnix purpur a dicitur ab Albino, uno vel quod purpura etiam alba quaedam erat Plutarch. in Alexandro, reser Hormionicam urseu ΓΒ mannis orna ducentis repositam suu in adhuc colorem servuSses cujus haec aster batur ratio, qu bis rubrae tinctura nolle, candidae autem oleo albo Consecta esset Xenophon sedi pelib. viii. Cyro fuisse ait tunicam e purPuIR semialbam vel albo distiliciam χιτωνα τος - φυζουν λειτο λευκον. ForSitrua et color Purpureus attribuitur cycnis Venerem trahentibus,

qui ipsius Veneris est; per hypallagen Apud

1 l. Comissabere.J Comissari propri est post coenam et epulas ocari, ludere, lascivire quanquam et significat post coenam Irixuriose iterum epulari Sueton Viteli cap. l3. pulas quadrifariam dispertiebat, in entacula, serun

dia, coenas, comissatione S.

12 Iecur. In jecore sede amoris ac libidinis. Vido lib. i. 6 d. 3. et 25.13. Nobilis.J Fabiae gentis claritatem Omnes fasti loquuntur Vel hoc fidem non modo facit, sed prose superat, qui, plus reconti ex eadem hac familia una die pro Republica ceciderint cum si hi uni Veienti uin X pugnation in demandari petiisse iit Ovid. Fast. i. Una dies ubius ad bellit m misera omnes Ad bellum missos perdidit una dies. 14. Pro sollicitis non tacitus reis. In foro sese, ex laudabili tibilium adolescentium

moΓΘ, XerCens ag senilis causis, defendendis reis de bonis, e vita periclitantibus, adeoque olicitis; j serie perorans bonis artibus abunde instruCtUS.

I 6. 'tὰ signo feret militiin tu e J Ovid.

Militia specie amor Sty-m rique labores Mollibus his ob fris et d0tor omnis inest. IT . t quandoqVe pote 1 fior es C. Ille verbPaulus, si quando per tuum, o Venus, favorem apud a inicum plus valuerit, urem suus rivalis muneribus pugnans, tui eriget tibi Statuam e marmore in aede constructa e lignis Dretiosis, prope lacus Albanos ubi praedia ille habet is . . ylbanos Lacus J Non procul orant urbe Roma civitas, mous, et lacu Albani. Cic. de Divin. i. Veienti bello cum lacu Alba Musprin te modum rerisset, Espora Suin St, dumi incias redundaret, si in mare sua inet, Nomam perituram si repressus esset, I eius. Inde

admirabilis illo Albanoe aquae facta deductio

est. Et de Divin. i. ad utilitatem agris uburbani Albana aqua deducta est.2O. Sub trabe eii reo. Duplex citrus arbor

altera humilis ot fructifera altera silvestris et inlotctuosa, sed grandis; e qua siebant opera magni pro ii, lecti, mensae trabes, Lae. Vide Plin. lib. xiii cap. lG. Pers Sat. i. 53 c. Quid alii legunt, sub trabe CVyrici, quod multae erant arbores faciendi operibus, navibus praesertim futiri nudis idoneiae, in insula Cypro Veneri acra, ut dici uiti est lib. i. de l. et 2.2l. Illic plurima naribus Duces thura. In eo te Diplo quod tibi coni,secvrebitur, rili

238쪽

haurios, et recreaberis cis Duces thura lyraeque et Berecynthiae minibus jirtutis cilliarae, et Delectabere tibiae

lae. bii iiii cum uollis MISti CarmIlublIS, non 1ne ustula. numen tium his in die col Illic bis pueri die, 25 laudantes albis p dibus ter umor cum teneris vir nibus tuum

liori in Nunc me tioque Linu lanteS, Pelle an liclo mulier, neque puer, neque In morem ullum ter quatient humum. facilis spes mutui rem ri II si omina, nec puer sam'

dere, neque loribus caput dum, ne Spe anuari credula mutui, 30 coronare. At quare, Ligu-JVec certare uva mero,

Ix ni ea fluit: aliquot iit Nec VH Cire OVIS tempora floribus. Iae' quare linoia disma in Sed Cur, heu b Ligurine, cur vocibus haesita silectio seu nat rara mens lacryma per gena '

somnis modo prohon um Uur 1 CUnda drum decoro . 35 amplector, modo te perher Inter Verba cndit lingua silentio Rhain campi Iartii, te PQ J Poetiurnis te somniis

fugientem prosequor. dam aptUm teneo, jam Volucrem sequor

Te per gramina Martii Campi, te per aquas, dure, volubiles. 40

Laudat Pindarum.

es ita 1 4 es' '' ' PINDARUM quisquis studet aemulari, addi

plurimum incendetur tibi, hymnusque canta Turpe senex riles, turpe senilis amor. hitur inusicis instrumentis Lib. ii Ode IJ. v. 35. Cur facunda partim decoro LC. Quod 6 copia narium etiam indicium uimoris est ardentissimi, lingua 22 Lyrin yrte lac. I Lyra ab Apolline vel alioqui acunda jam titubat, verbaque inter-MΡrcurio, fistula a Pane, tibia a Marsya fer cepta Praefocantur; quod sane indecorum mitur inventa. I, Berecyntho vero Plirygiae hi est Virg. E ei iv. 6. Inonte matris Deum sacra celebrabantur valuis Incipit essari, leuidque in oce resistit. instrumentis, tibi praesertim quae inde cogno 37. Noe urnis te ego somniis L J Inter som-men habuit Vido lib. i. de l6. O IS sub Diaudum te mente verso. do mihi videor finem, et lib. iii Odera 9. v. S. et seq. amplecti te, mod6 te molentem perSecloi. 25. Bis die. Mario et vespere tuas audes 39. Per gramina Martii Campi, o c. Incanserit pileri cum telluris virginibus. Vide lib. i. campo Martio exercebat se juventu cursu, Od. 21 init luctatu, equitationes, deinde natatione in Ti-2S Lirnorem Salium ter quatient humum. J heri proximo post exercitati nem, ad cive- Choreas etiam in sui ris adhibitus annotavi tum rem sudoremque detergendum, ut ruinotavi alibi, tum lib. i. d. 36 ubi et de Saliis Mar fuse lib. i. d. S. tis ac rdotibus. Ode II. etrum idem quod supra de . 29. Me nec foemimi, nec M. Vergens ego clib. i. ad senium in is aptus sum amoribus, inici nec l. Pindarium, L . laudaverat oratium doctis et certaminibi is poculorum Sed neque Iulus Antonius, aemuli inque Pindari dixerat. juvat me floribus coronari inter epulandum, ex Rescribi ha nc de moratius qua mire in- moro, de quo lib. i. claria in eXtollit supra se, pariterque facundiam 33. Sed cur heu Ligurine, lac.J me vor et modestium ex Dronait suam. ea aetate cur tamen amore tuo incendis, o Li Pindarum. J Is Lyricorum antesignanus The-gurine, prior sorma conspicue . ' Cur o Venus, bis in Boeotia natus, aura Loeoticae, id est, cras- rursus bella nores, post acceptam milem et si, stupidi, insulsique Boeotior in ingenii famam vacation om noua militia. Siquidem annos et provertituita abstersit. Floruit circa Olym- quinquaginta natus sum, cur ad juvenilem me piadem 5 seu annis ante Christum 476. quot civi 3m revocas tempore Eschylus, et Anacreon Dorice Scrip-34. Maria riar meas a cryma per genas' sit. Thronos ejus, Dithyrambos, et alia quae- Amor elicit lacrymas pauiras tamen, praesti dam sithtraxit nobis injuria te inporum: DStant dore num X Uid Amor. i. enComia, Seu Olympia, Pythiu, Isthmia, NemeR.

239쪽

CARMINUM LIBER IV. 2.217

Iule, ceratis ope Daedalea

Nititur pennis, vitreo daturus Nomina ponto. Monte decurrens velut amnis, imbres quem Super nota niuere ripaS, Fervet, immolas usque ruit profundo Pindarus Ore;

Laurea donandus Apollinari, Seu per audaces nova dithyrambos Verba devolvit, numerisque sertur Lege Solutis; Seu Deos, Regesque canit Deorum

sublevatur alis cera Om- pactis auxili , Daedali, it mari tellucido cognou en praebebit Pindarus abun-5 dans aleto sermone volvitur, et rapide Ortur instur siu- minis e molieto labentis, quod

I fert voces insolitas in clithy-

1 rarambis audacibus, scribit- quo metris liberis: sive c Di Divos, ac Reg meorum

AElitanus lib. xii refert idem Pindaro contigisse, quod Platoni, nimirum infantem expositum melle ab apibus nutritum : et alibi quili quies in Poetarum commissionibus proatum ei ta-mon Corinnam, auditorum quidem inscitia. II moria pol ro ejus tam venerabilis, ut LRCedaemonii, Boeotiam vastantes, propter Pindu-runa, Th0bis pepercerint. Alexander vero Magnus cum eam urbem expugnuSSet domum

Pi1idaci intactam servari jussori t. Vide uter. Maxim Plin. lib. vii cap. 20 Plutar h. in Alsexandro Coel Rhodig. lib. XX i. cap. 44. MC. Quisquis student Diulari,ic. Qui Pindarumco tendit imittitione assequi, is eandem habebit sortem cum Icaro Daedali filio, qui rixis Ora pennis volare tentans in mare decidit, ac de suo nomine icarium fecit appellari. Vide lib. i. Od 3 lib. ii Odo 20. 2. Iule. Dis syllabam alii faciunt istam vo-ccm, alii cum asseratio synaloepham potiunt x prima vocali vel syllaba hujus nominis cum prima precodentis versus quemadmodum lib. i. de P. v. m. in voce vaeortua. Vide infra ad vocem Antoni. 3. Uitreo. Non ab re interpreteris, caerulem G. Velu amnis. Copiosa Pindari oratio similis os fluvio exundanti. 7. Immentusque ruit profundo Pindarus ore. JQuintil. lib. . cap. 1. δε ovem Lyricorum indarus longe princeps, spiritus magni ieentio, sententiis foris, beatissimo rerum verborum p;e0pici, et veluti quodun eloquentis stumine. Propter quin Horatius eum merito eredidit nemini imitatilem.

9 Lui est Apollinuri J Vid lib. iii Od. ult

inii P. 10. Dithyrambos. J Hymnus seu carmen erat in honorem Bacchi, qui, ipse dictus est Di thyrambus, quasi δὲ θύρα 'αμείζων Vel 'αμ-cαίνων, bis itin portas transiens, quin primum nati s e utor Semeles matris, deinde e Jovis femoro, ut abi dantur. Alii alias etymologias asserunt. Apage qui Syriacam originem inmere Graeci voce expi cantur Ingenios verbMoses, eruditis idem qui Bacchus intelligitur hac appsellatione Dithyrambi, iitpote qui duas quasi matres liabuerit, ali nitor 1 nlius, aqUiget inorti eropius aliora, at irae ediacatus, scilicola filia Pharaonis. Vide Suidam Scali et Poet.

lib. i cap. 6 ubi etiam addit, Dithyrambicioni minis stylum tumidum esso, plenumq; Baccho, numeris, et OCibus compositis, Ures O- carit ampullas et sesquipedales Voce tque

idciro audaces ab Horatio dici clithvrambos;

tum Bacchicum. Ibidemque ille asser Hege- sandri Epigramma nevorsus Philosophos, ebia modi vocabulis inflatum sic incipit:

t res, cum libarent, usi sunt dithyrambis, versibus tumultuosis, 'Phementibus, concitatis; sed duntaxat vino Diadidi, et Liberum patrem si invocarent: in Apollinena placide Cnneb Ant. Undo Epicharmus lepide ibid. υκ ες διθυ- ρ EV co', ν δα, πιης ullus est dithyram-ONS, ' tam si bibas. Cicero iii de Orat.

Inde ille Leen ior et diritior suae it dithyrambusci u membra et pedes sunt in omni locuplete oratione dis usa Pindarus Olymp. d. 13. Corinthis tribuit dithyramborum inventionem. II. Nion erisque fertur Lege solutis. Non

quod in dithyrambis nulla esset te aut mensura pedum, sed quin agra erat metrum vari-nndi licentia; et quc,d in his Posetur vehem n-tiam impetumque animi potissimii in sequerentur magisque attenuerent modulationem cur. mini S, quam pedum Corinin ubique legem. Vide Alex ab Alex. lib. iv. Cap. 17. Suhitiem.

13. Seu Deos, egesque canit Deorum Sanguinem. Pindarus enim Paeanas cecinit, seu hymnos in honorem Apollinis Pomo notat hic Horatius praecipua Lyricorum urgumetita, ut et ad Pisones Epist. v. 83. Musa dedit fidibus Diros, pilerosque D Drum, Et pi gilem victorem, et equum certamine pri

mum r

L juvenum curas, et libera vina referre. Regesque J Hieronem Syracusanum. Obm'. Od. l. iac Deorum sanguinem Reges Deorimi filii appellantur. Vol degimini Oota no ter Horculem Iovis, o Thesserim Neptuni filios, it m Pirithoum a Marte enus trahontena, Per quos Centauri reeidgre. Vide lib. i. Oile l. lib. iii Od 4. De Chimaersi per Bellorophontem a Wptuno adjutum deletia lib. viii. de 27 Pindarus autem Olymp. de l3.

240쪽

Mios, a quibus Confatiri lo- Sanguinem, per quos cecidere justagitima caede piostrai Suni, Morte Centauri, cecidit tremendae

Iaudat eos, qui domum re SiVe quos Elea domum reducit demit Elea victoria glori08i, Palma coelestes, pugilemve equumVe

equitem, ut donum ei lii Uicit, et Centum potiore signisbuit excellentius si ituis citri Munere donat:

tae moestat, utitaque 1 irtu Plorat, et VIue Inmlumque moresquetem Animulauiae a botio Aureos deducit in astra, nigroque

O, Antoni, sortis volatus es-Mult DirCaeum leVat aura cycnum, fert cycnum Thebanu ID, Tendit, Antoni quoties in altos

exiguus, velut aliis thyma More modoque

dulci in Iatino γ' ut Gratu carpentis thum per laborem

Me ingenti Iabore condo cor-PlurUIlum, IrC nemu uvidiquesus, prope silvas et sontes Tiburis ripas, perOS parVUS

Tiburis humidi Vax' Carmina fingo. Ioncme S ab Ore poeta plectro

ANNOT ATIONES.

17. Sive quoa Llea. . Quando laudat victoro in certaminibus at ud Elidem Peloponnesi regionem, Seu Pugilatu Pindar Olymp. Ode T. D. I. seu equom im cursu, ibid. Ode 1. et alibi multis locis Uirgil. oorg. i. 59. Eliadum mittit palmω Diru equar n. Georgic. iii 202. Ad Elei metas et maxima campi Sudabit spatia, et spurnas agit Ore cruentat. Elis, et Pisa quae et Olympia, urbes sunt Cit dis regionis ibidem salium Iovis Olympii, et Iudorum Olympicorum celebritas. Vide lib. i. e 1. V. 3. et seq. Annot i R. Coelestes. Lib. i. de 1 v. 5. Palinuque nobilis rellit ad Deos. Glori sublimes quasi caelum Deosque altiligunt. Equumne. Equus ipse, qui Velociore cursu

ac pernicitate sua victoriam PeDererat, Coronabatur etiam, ne non carini ne pariter, ut eques, celebrari consueverat PindaT. Olymp.

Ode l. Pyth. de 3. I9. Potior a gnis. Vide postea, de S. hujus libri. 2I. Flebili sponset juvenemve ruptum lorat. Seu cum struit et componit Epitaphiuna sponsi morte praematura extincti Sponsaeque luctum describit. 22. Mores aureos DCastos, SariClas, antiquOS, quales petate Rurea.

24. Inridet Orco. Oblivioni praeripit, immortali memoriae CONSPCrat. 25. Multa Dircaeum erat aura cycnum. JPindarum alte volantem et suave Anentem instar cycni idem semper vigor, eadem Vis sublevat et sustinet.

CVenunr. Vide lib. ii Odo 20. Dircinu r. Dirce fons Boeotiae, item fluxuus Thebas allu ns in Ismenium devolvitur, Stra bo, c. Minc Dircaeus pro Thebnno. 26. qntoria. Iulus hic Antonius M. Antonii

Triumviri ac Ful ite filius, post Ca Sum extin tumque patrein, tignasti gratiam nactus ejus etluti iieptem duxit. Roniae Consulatum Ossit anno urbis cond. 743. cum Paulo I Iaximo, cui prior Odo est scriptu Dio lib. li. IT. Ego apis Musinoe More, luc. Ego Horatius non ita C lsa peto, sed velut apis inseriora circumvolo, et flores humi ius Carpo Iα- sinus Calabriae mons thyin abundat, e quo me optina uni apes conficiunt. Eam Pori O memorat Horatius regionem, quod non longe abere natus, ut dixi alibi.

30. Uridi Tiburis. Vide lib. i. dea et I S. lib. i. d. 6. lib. iii Od. 29. Od. ver seq. v. 10 Tibur aquin proe luunt. 3I. Operosa parvus Carmina Ingo. Scilicet opus accuratum Sine magno labore nullum. Deterere multam recidere, imo et recudere, stylumque saepius vertere Portet, saepe caput etiam Scabere, vivosque ungues rodereri Ut

plane docet noster lib. i. Sat. 10. At poselastri carmen contra, ut canit Pers Sat. i. It . Uec pluteum condit, nec demorsos sapit ungura. Parvus. Animndverte, Lector, quam se deprimat istic Horatius, alias certe non mediocriter extollens sese. Vide de ult. lib. ii et iii. Eteitim prae Pindaro se parum dicit, et Peros Carmina vix fingere, sortasse ub inops Latinos sermo multoque inferior ubertate et copia cedit Graecae linguae tanquam locupletiori. 33 Concines majore poeta plectro Cresarem.JTuIule, scribes elogia Caesaris, grandiori Sty-IO, Carmine herorco. Iulius Antonius hero cis versibusDiomedon conscripsit duodecim libris.

SEARCH

MENU NAVIGATION