장음표시 사용
231쪽
phorum nost ri temporis acile princcps de Martyr Chris ire fert, Archimedem magna constructionis catos trica fecisse, S librum de speculorum incensionibus scri usiile,vel de speculis comburentilius,in eoque doctusse, peculo, Ut sit ad comburendum es cacissimum formana dandam csse a parabola specula enim concaua solis radii, facilitabcenduntur, Plinius b. I. Imo scimus excellentissimum Iust uni assullan uir cula ex argento, plumbo&a refec: is quibus etiam nocte ad quid vis etiam, exercitu mici lustrandum, tanquam lucerna uti possimus.
Perrariae in aedibus Magninc Dra .Hyppoliti iminal di in aula Ducis eius familiqvltimi , frater dilectitii me Anno Is79 simul haerentes, S sereniimum Archiducem Ferdinandum , tum Maximilianum Magni Maximiliani I i. filium:&Ferdinandum Ducem Bauariae&illustrissimuDominum D.Ottonem Henricum Ducem Bruns Lune. Herum nostrum, ac Carolum Marethionem Burg. in sple-didissimo Comitatu Baronum Nobilium sequentes, vidi. mus speculum d multa in speculo concavo ora , dum se cundum concauitatem plures speculorum Concavorum portiones ponebantur vel accommodabantur, ac intuens ea secti dum speculori ni numerum ea facile numerabam:
In Camera Illustrisimi Principis ac n. n. Ludovici
232쪽
Landgraui Haisiae excellentis recordationis Marpurgi speculum inspexi loco uno sinuosum,alio Concauuna&m medio planum quod magnam imaginum diuersitatem,
tum inuerso orditie repraesentabat. Scribuni historici , Euagrius I. . . Paulus I acon.kb. U. Zonaras Tom. 2. Melanchthoni.I. fag. I
Proclum Philosophum egregiu Vitaliano Thrac seditioso Anastasium Imperatorem olim Scribam, ob Eutychia litam haeresim , hodie in muliis locis disputantium malitiaranouaram,oppugnante, Constantinopo in classe obsidente speculais toria Caua fabricasseti de muros regio iachostilium nauiuim seditiosorum suspendisse , in quaecum radii solares impegislsent, ignem inde, fulmin: instar, eru-pentem classiarios ipsasque naues seditiosorum combussisse: incensis vero semel nauibus, nulla, nisi adsit in promptu dulcis aqua sperandac si liberatio quia aqua marina flammae infula vehementius exuscitat ignem, Di Db so .in Cesar Octauia.pag. I. Philippus Camerar. Vim t..t.hrsor.
Ex his similibus varia exui deducique posse,in aperto est quae aliorum meditationi relinquemus ibgunt curio ecfagaci. Cum vero speculum quasi exemplum sit , ut Ecclesia
Romana scilicet aliarum Ecclesiarucan. . s. i. S speculum, doctrinam,exemplum,operationem nobis exhibeat Canirad I say.9. a. varia nobis obiiciuntur specula. Mundus est vice speculi eius concinna creatio cOstitutio,in qua licitum est,incompensibilem&inuisibilem eum gloriam ipsius conspicetc, P, m. Is Roman .I. Quanta in eo diuina potentia sapicntia infinita in coelovi ira terrai Iustitiae&misericordiae documentat
Sacra scriptura est loco speculi vel quasi speculiun quo amo videmus natura Dei non quod intellipat ira oriori:
233쪽
D SpEcvLi ORIGINE Omiarum enim primano sic pi Clitoniar, 5 infiniti ieci, i s ola ante omnia admiramur a Deo solo adaequa te coimo
icitur,ec per plana Deus, quia idem cus quod illa. Gal
cognoscitur qua latenus Ad infinite ualerius eo,quod pi
cst quia nos ab illa per emanationcm CXVernam. Hi finitum,infinitum comprehcndere plene opot: Cognoscimus itaque immediate per Visionem clara eius, sicuti est haec facie ad faciem dicitur, beatorum propria incceis est I. Corint, . II. I. Iohan. y dc dicemus intractatu devitae aeternae bono. Vel mediate per signa certat imagines analogicas sic. externas Opera Dei; ut verbii ipsius unicumscriptii Ps. Rom.I.Rom. Io. P ea parte quaChristu Dei in
ginem conspicui&charactere hypostaseos ipsitus si ludoremq; glorie Sponit eo usq; cognitionem nostratino uel Heb. II. a. Corru. 3. Vt retecta facie gloria Deiri Domini nostri in speculo intuentes in eande imagine transformemurex gloria in gloriam. Haec per speculum in aenigmate dicitur: D sic musae naturi scriptura, Dei esse iaciam S vita: infinitamEntitatem implicitatCm, aeternitatem, Immcnssitatem,omni praesentiam,impatibilitatem,immutabilitatem, voluntatem, potentiam, persectionem,beatitalcm,
splendorem, tum Trinitatem ipsam. Secundo Hominis creatione,lapsum, mortem,redemptione,vitam aeternam,condemnationcri nostra sapientia summa est.Non iaciantu discimus,quid de Dei essentia&volsitates sentiendit: verum et in animo nostro deformi tatem,Scylla &Chymaeram quandam aspicimus,utChrys. quam perfectissima in homine, in minimo non respondere puritati diuinae, miseriam ac tenuitatcnostram infinita diuinorum bonorum bonitatem non aspicere neque ccx- num coelum intueri ted vix terram terram posses miseri,
234쪽
speculum spiritualesvmper in picim m.
noctuae ad hunc solem , ieiuni ne quidem famelici, quid nobis deest petere possumus 'uibus religio in ore fertilis &impietas in corde , pietas in actionibus&invita ipsa sterilis imo otiosa cum tamen nulla sit Vera cligionisi cum pietate coniuncta , hoc est, timore Dei dilectione fratris. Sicut itaque ut supra recensu inius CX Exod. cap. II. Cipeculis mulierum speculum in templo coram acerdotibus erat positum , ad quod omnes gestus Componerent,quoties sacra administrabant: ita nos, cum sanctitas Christiana non distet ordinibus, spirituale speculum tenere S inspicere oportet , in quo animae nostrae spiritualem faciem considerare &antiquum illud Nos C ET EI Ps V M addiscere&de coelo delapsum tenere queamus : quod oribus templi Apollinis Delphici teris aureis aiscritum Plato in C, a UiS Plutarchus refert: γ Alcibiadi apud Platonem de natura hominis, omnium dissicili naum
videtur Antonius Zimara Idroproblemat CX Ciceron est. I.
de legib. I, uenali styra, ouillo a artis am. dc Ausonio I
inquam dissicile esse nossere γνῶθι σεαυτον. uam propere legimus,lam cito negligimus. Laert. lib. I. Plin. θί. . cap.32. Macrobius I. Saturnalcap. F. eleganter Manutius in adagit ap. 279. domo vero det operam ut verum inspiciat peculum recte se noscat;sunt enim duo specula in ipso homine quae intueri debet vitata Mims vitam dicimus speculum concauum in quo ficta transuersamque faciem animaduertis: hoc est cxistimas te ex omni parte beatum purum, nulla macula notatum,via uacem in multos annos,robustum sed speculum conca uum mera figmenta ac fraudes repraesentat inanes. Morte
appellamus speculum plan0m , quod nihil celat nihil
235쪽
sius primit nihil mutat:Si itaque aues scire quis si, o homo: inspice hominem non vivum, sed morte extinctum: videbis esse terram, puluere, Cinerem,& cauernam omnis impuritatis:videbis nobilitatem tuam , imperium tuum quod exerces in alios. Noli putare, lector, hoc tantum Philosophico dictum
ad arrogantiam minuendam verum etiam ut bona nostra&mala norimus,imbecillitatem&Vitam aeternam.
Hoc autem speculum est Patriarcharum, Prophetarume Apostolorum doctrina, in qua absque labore,quid nobis desit,&quid non rite compositum de predendimus sep c-ter enim Philosophos dixisse non ignoramus: Reci una sui
mensuram es pariter ac obliqui Obliquum enim recto comparatum aperte obliquitatem detegere: Sic etiam doctrinam sacram viam recte beateque vivendi agendique, docentem omnes animae nostrae obliquitates etiam occultas in lucena proferre Et hinc notant interpretes dicti cap.3S A postolum inter diuini verbi laudes hanc etiam numerare, quod sit discreto cogitatioum 5 intentioranum Cordis, S nulla creatura
sit inuisibilis in conspectu eius Heb. . Sequitur ergo,speculum diuini verbi omnia referre, omnia detegere omnia discerner siquis constitutioncmentis suae Xplorare S in spicere voluerit:hinc Aug. scripsit librum quem peculum vocat, Tom. 3fotyoc Asia pecuis eccatoris, Tom. yseo oro aliud neculum, Tom se se rq . . Oportet ergo nos diuinum illud speculum&iudicium assidue considerare, horrere&pertimescere,&diuina praecepta, ut Theodoretus explicat diligenter are S pro mi illam quietei expectare , quam cum Christo conle- quamur. Aspiciamus fixis oculis in hoc speculo, coelum mun
236쪽
ti,4 mundi fabrica noticiam ei elucentem admirabili, nosmetque ipsos in omni vitae genere: videbimus nostras miserias, aerumnas, videbimus etiam liberationem fatu stem discemus etiam,nucibus relictis,modum ii q aes alutis,&purgabimus animam auaritia , superbia,libidi ne,inuidia, calumnia, odio,versutia ac livoren ingentem plurimarum rerum obscuritatem seponemus, de eruditionem in rebus diuinis aes iones gignentem negligemus, di intias, non quod malae sint, sed plerumque inuoluat hominem curis huius mundi, non anxie sub utris praeteXtu co lore adquirem US.
Cum ex Platonis sententia vix probus esse queat qui Diues cst: quod fere eodem modo Saluato iem nostrum enuciare pura Origenes. Nec enim deformitatem tantum ostendit: verum&in formam incomparabilem, si gratiaDei vel mus, trasmusat, ut Diaboli acrem piorum ferociam insuperabilem facile ac atomo quasi retundere arrogantiam omnibus insitam dO- mare, validissima ambitionis, superbiae praesidia diruere, tela arma incontinentiae comminuere, machinationes naudanas euertere, vires audacia infringer ast utiam vexstitissimorum contemnere queamus, in hoc spcculo videmus an anima nostra sit pulchra vel ac formis Di ego stella late de deganter lib. I. cap. 69. Desia manita es mundo
Si vero hoc speculum non si aut horitate diuinat immota certitudine sublitum , sed humanis traditionibus conspurcatum, coactis interpretari Ombus, nimium plu beis deprauatum, eius immensi sunt abusus quicquid enim videmus, quasi per speculum&aenigma Videmus, hoc est per sermonem aliud recte signiti cantem sub obscurate tum cognitionem, clariorem in altera Vita futuram,&Deu
237쪽
nos visuros a facie ad faciem , non quod faciem aliquam habeat Deus sedit ostendat notionem quandam manifestam nobis&claram admodum&patentem suturam , ut exponit S. Athanalius.
Christus saluator nobis absolutissimum&perfectissimum est speculum:in quo habemus quisque pro captu suo
quod miremur quod imitemur . Quia omnibus omnia factus est,ut omnes faceret saluos, Griniit. q. Fidelibus cunctis se astauit&imitabilem proposust. quod speculum purissimum proposuerunt illi , qui de imitatione Christili
bros scripserunt. Gue vara inlit rosa forte opa. I o ulta inuenies, quae imitari nec possimus, nec debemus: infinita
quae gloria Dei possiimus. iSic Christus Iohannis 16 inprouerbiis .cutus um vobis, sid est,s e similitudinem,per symbolari figuras.Non enim
in hac vita caeca Deum generationem aetςrnam ad intra se ipsam immediate clare cognoscere possumu sed per similia quaedam instruimur , ut per emanationem rivi ex fonte splendoris a luce,claritatis ab igne,i.Tim. Lut explicat Dionysius: Apparebit ex speculo,tyranniciae illae 'l' ais, , direptionibus,minis, terroribus,turam ctis morte sipelle adfiis
re aliquem , t accedat interpretationi arcanoria priuatae tam. n. periculi plenum,quam parum religiosum ac pium, hoc est ut&de rebus diuinis humano modo disserere, in comprehensibilia crasso more scrutari ac definire, S de se motis a nostro capturi in sacra scriptura ni decisis iudicare, quod est,aues u rere Satius est,generalesloquutiones inscriptura expressas, ob meram nostram hebetudiarem apprehender quam speciales nouas, inauditas 5 venera dx antiquitate incognitas sectari defendere. Sumus enim de alto dignitatis cognitionis; adu, nostra culpa deiecti, di in angustias inscitia coniecti, ut ab l . itin idita retrusa mysteria diuina neque arripere , neque in-l Ces a telligere,
238쪽
telliger neque apertis oculis , as quam degeneres qui dam aquilae solem aspicere pro lsus nequeamus, imo, vix ea quidem, quae in manibus sunt, per nebulam&densam quandam caliginem contueri possimus miseri. Quisquis obscurum ignoras, diuino numine auspice, intimore aCtremore disces atque admirans magnalia Domini&res magnas puris semper in sensibus summa humilitate, me liculosa obseruatione, ac sancta illati arcana mysteria absoque cauillatione,bonari sincera fide custodi ita certe sordescet&fortebit, quae nobis mirifice imponebat apien- tiaeopinio stulta, distinctionum copia. Relinquamus itaque ociosis curiosa quaestiones, bullatas nugas aniles opiniones, quae citra salutis dispendium vel ignorari vel in ambiguo relinqui poterunt, donec sublato speculo Maenigmate plenissimam omnium rerum cognitionem, Deum de facie intuentes,haurire, emergere ad diuinam immortaliumque rerum contemplationem perfectam,&totos illos immortales thesauros, ctro cor poris carcere relicto, animo salutis vinculis eduino, pos simus: Deo potius gratias, pro tenui, quam in diuinis habemus, luce & beneficentia magna, quod non in uniuersum
simus talpae agamus: quod ne quidem in nostris est vitibus nisi Deo beneficio concedatur , nisi nouo eius beneficio
Ipse enim est solus, qui facultatem ad res qualitercunque intelligendas seragendas largiri,&tribuere,ium Ostremebuncium&titubans aperire speculum purgare consueuit: aam multa reperiuntiat in hodiernis contrΟ- uersis,quae neque scire commodum, neque ignorare detrimentum est: Religionsi est quae altercationibus A nuda speculatione contenta ad animos pascendos comparata
est: scd quae veritatem simplicem se statur, charitatem spirat d homines ad pietatem ducit , qua discant cuia
239쪽
Fatebuntur qui historias legerunt, perseq utioncs conscientiarum este omnium acerrimas , nullum genus atrocitatis ab ullo veteram Tyrannorum, quorum prodita est literis diritas , nullum facinorosum S in sest issimum grauius usurpatum fuisse: Crediderunt illi non exilus, non proscriptionibus non crudelitate , non inaudito modo confirmandae religiones non suppliciorum terrore , sed mansuetudine doctrina parandam&conseruandam esse Rempublicam religionemque Thomas Morus lib. V p AEQV.as . Animaduertunt, ct caeci vident, Icti rident,gladio, igni, aqua nihil estici Graecam dicit Clemens Alexandrinus kb. F. romatumue I a. insin Philosophiam si quiuis magistratus prohibuerit,ea statilia perit, nostram autem doctri nam a prima usque praedicatione prohibent simul Reges&Tyranni S singuli Duces magistratus uvniueisisse tellitibus, innumerabilibus etia hominibus in nos belli gerantes S nos pro viribus excinder conantes: Illa autem magis etiam floret non . n. emoritur. Vt doct ma humana neq; faccescit ut donum imbecilli Nullu . n. Dei, donii est imbecillu: Deprehendimus insidias&cuniculos, quibus a malevolis, S factu denari si diligetibus veritas subuertitur. Sed illi valeant qui b. medicamenta nihil Oscrunt Execrationibus, iuramentis, vi, metu, proscriptionibus, mandatis,
240쪽
Tlegationibus nihil efficient aliud , quam ut risum moueant l, que Antiqui bonis oneribus assidire ornarUnt templa&co cu nes 5 illa auro Hodie Coracionatote disputationibus meris, nudis Illi sunt aurei&argentei,conciones plumbeae,ligneae, Tracae, a stinnitu magis ac sonitu gurum magis fuli ore quam sonitu commen datur.
Nostri vel borum apparatui altercationibus praeem1nent Antiqui vitae luce fulgor orationibus assiduis, vel precationibus , humilitates sanctimonia excellebant. Magistratui tamen concessum est mandatisiniungere subditis,ut a concionatoribus proposita audiant sed cogere ut quis credat audita usque fidem adhibeat imperio nullo effici potest. Sed quid mirum, praetextu religionis saeuire potentes in miseros , cum Domitianus Pompus anium accusatum,q, haberet orbem terrae pictum in parietibus cubiculiquodq;
conciones Regum dccaeterorum Principum , quae apud Liuium extant,studiose legeret,interfecerit: In audaciore aut effrenatiorem prorumpere non potuit mostrum illud modum Ne nεb ,m causa relligionis, Tutores supera rvs-ra,aduers auersa eodem tare habentes. Vero incorrupto speculo ad Deum vide lum, ut pinus, imo intuendum: Si enim inuisibilia Dei per ea quae
facta sunt,intellecta conspiciuntur,Vt S. Bernhardus loqui tur,libro de interior.domo cap. UsoLIzog. Vbi, quaeso , magis in eius imagine cognitionis eius vestigia expressius impressare pernantur: quammiingulis operibus suis Quem admodum vero speculorum algor menstruis hebetatur:
ita impura nostra vita speculo huic significationem eripit S repraesentationi : sicut an ci nitor amissus speculi restitui potest ita hoc speculum,Vcrum alio pacto inito