장음표시 사용
241쪽
Tergat ergo speculum suum quisquis sitit videre Deum
suum,luce quasi vestimento amictum . Teati mundo corde, quoni img Deu Dibor. Hoc speculum verus poenitens non cesse cotid e inspicere terger tenere δε custodir si aliquidis eo reportat,quod Deo displiceat. Tergere non solum peccata actionum, verum etiam Cogitationum ut nihil in eo remaneat quod Deum offendat: tenere, ne deorsum corruens terrae per amorem inhaercat, ne inanium cogitationum puluere sordescat 'Custodirinutille cuius tabe naculum est cum hona inibus, cuius deliciae sunt esse cum si s hominum, qui ad ostium stat&puliat,
quacunquelio. a intrare Voluerit, receptaculum mundum inueniat.
Tunc, sicut de gloria in gloriam transibimus: in lumine videbimus lumen ita per speculum verum, faciem Dei ipsam quandoque cernemus, Hilar. ins S ILy.DII T. Speculum si impurumiit,homo non aliter ac pauo in speculo superbiens propter errores varios peccata praua,specula relinquit cristas dimittit. Purum vero speculum factum est ex vitreis tribus , per quos solis radius in funditur: i ex integritate charitatis , Perquam peccati remissio se infundit: et puritate humilitationis, per quam gratia coelestis Mariae illapsa est 3.&subtilitate intellectus, per quam radius sipientiae cori ustia Betrahar in ut sol. 83. Speculum diuinum in spinientibus cligio su, pudor sit alsa tueri, impotenti odio incauta mente, in sua partes pertrahore, vel saeuire an lapsum, vel, quod semel animi&disputandi feruore prolatum cli, scio perlucri, etiamsi ma nifestum sit perperam effusum. Observetur tam ch: diligenter, quod prouerbialiter di citura ad Lucernae Lumen ne tefec/Eo contempseris, Pythagora admonente , non scilicet e cdas visis it s. qu epe sensus in animos referuntur , sed plus illis tribuas , quae . medi-
Ad Luce natamen ne te eontemti ris
242쪽
Historiarum eculum. Studium hi oracum Deo prudentissimis comme tui ditatione prudentiaque acquirere poteris. Denique ducmadmodum speculum purissimum tersum bene afflatu astantis obscurius sit: Sic homo pius virtuosus, propius accedens vitiosum eiq; cohabitans corrumpitur&fit improbus Speculum egregium nobis praebent librili1-storiarum sacrarum siprophanarum, ut fatentur omnes, Qui Mython plasma& veram historiam per transdianam tantum inspexerunt primoribus labris gustarunt:
sunt enim speculum omnipotentiae diuinae, cuius intellexisse potentiam, radix est immortalitatis,inreSetiam minutissimas intentae, calamitatum miseriarum&mutationum infinitarum humanarum quae modestia vel il-inor celauit, in theatrum producit, quae liuoratirruit,Vel
calaumnia distorsa , vel imperitia non obseruauit,publica facit ut omnes conspiciant. Et eam ob causam,locis variis classicorum authorum omissis , studium historicum a Deo ipso commendatum esse manifesta probatur, libr. s. 'si cap. . DA.I. cap elanchion insignis historicusvi Poeta,quod ita exprimit: In genere mano cernit Dem omnia vindex, Et certa intusis urna veniressis,
Huius iudicii se cognosceres eris orta sapienspraecipit ipse Deus:
Ingentem ut metuaspraesentis Iudicis iram, Elpurnae renet mosita corda metus.
Et Latinus ex Trojanus 7 AEneid. licebat: Atis equidem meminis ais obscurior anni,
EleganterNathan Chytraeus Sylva XIII. Hi riam humanaesso iam qui nomine vita Dixit i historia, si prout ore.
243쪽
Glitis oret,pers Dum nouit ad n quem Non virtutum etenim, tantum hic exempti videntur. . cum Audesqui, quiuispro tempor ossit Crimina non tantum celerum s exempli purinda Hic erscripta secomitantes crimiΠapia nam a fugetis tot habeas an eius se angue
I erum etiam mores hominum commenta dolis Ingenia, technae rerunis uentapriorum Commemorata libris aeutpraesentis di brant Ommbus ritem tu non sine mente sagaci Cuncta Cuhi Elpri cinouis compoHere norunt. Praterea tam praestantes virtute is Doctrinque Irt memores qua do siserendo ut multo acer ut, cum luminutulus Vita m quere auram so funera virtus. Drum peritura alta bene cognita durat.
Hsiδricu comprensi libra et Apostuma tito Flore revetusci cripti, d fers per orbem.
'uae quicunt viden animus nisi rigeneri t. Pecto=e concipiunt mmmam,quae vivida tandem Crescit in immensem acu s a lestibus ardens. VIJ adeo ut liquidissedari nesciat undo. Donec adaequari riscorum propria Audes Gorta,mox terum ero celebranda nepotii seu quidam non minus enu ne:
Vetera I rit. vetera amat Hunc morem maiorumbras.
uod speculum si Imperator, Rex Princeps cotide in tuetur,cristas deponet S abiiciei publicam salutem, priuatis neglectis thesauris, exactionibus, tributis, procu rabit,& tandem exigat in periculo constitutus pancm sibi mitti spongiam,& cytharam: panem fami cicuand t spon-
244쪽
dis oculis: cytharam, leniendo animo. Esaddiscent in an iis tenebris quasi parietinis Reipublicae, Fide, iustitiam, virtute, clementiam amanda, fraudem, licetia, protervitatem, confusionem hominum aerum vitandam ac fugio dam in te ipsos descendent, qui terram incolunt, falsam esse Regia potentiam, nescietem leges, atq; num eo nomine digma, qui vero impertu inhibet coelo, terrae, mari S mortatibus omnibus: Discent vel serb, ne Deo impia bella moueant, sed animos ponant tumidosque flatus remittant:&Domino recti colia submittani Qu. te qui Rempub ruere aut vertere potest: Quis mortalu i sic subito dehcere ac calcare Regem Hemr. 2. Carol. Heilar. 3. Heinci ci . Galliae potuisset,pter diuinum Dccretu. Ad discet priuati, propter peccata commissa, ima, summa, di summa ima fieri, de , per quae quis peccat, per eadem puniri eunde, Alta improba mutabunt. Homines enim, Polybi teste, in melius mutatur,unus ob suam cuiusque calamitatem ha ter, ob alienae calamitatis e Xemplum,lib. I lStringat hic qui volet eloquenti de gladium,&facem historiarum de speculi faciem accendat illusti et i ldditis veterum meotericorum monitis,&inde explicet, aequalem
esse omnium rerum conuersionem imo eversionem , nec
quicquam sub sole nouum esse,&agi semper eandem, mutatis personis,Coemediam, Tragoediam, eamq; finiri alijs mediis,alia forma,alijs stratagematis. In summa , Imperia magna mortalla id unum scilicet venenum eamque labem opulentis ciuitatibus repertam, Ut magna imperia mortalia essent, Liuius lib. et eca &se nasci, mori, renasci, aegrotare incne sicer interire, imperia, regna, Oppida, ciuitates, familias,&'clli facis nebula, in magna malo tu nubila coire, magna nominari terrae iiii mina, luminari columnia vi a potentia ac Maiestatis fusce li-
245쪽
DE Ss EcvLi ORICI NE . II fcclicitatis insignia subito turbine quassata, fracta, extin ista, ct eoden', quo tollebantur; momento,euersa tum aduersae secundis, secanda ex aduersis nata: O miras sine mora Vices Oinopinatas a summa potentia montrariis rebus constat aeternitas , non igitur sis malo in hoc mundo Tyro
Tinta est rerum discordia in aevo, Et btenta bonis .rtisset,Achrymaelsequuntur
mota: nec in unci seruas ortuna tenorem. Hinc Propter peccata mortalium tot nationum,tot po pia lorum, tot prouinciarum, tot regionum Conuersiones
Cuersii nes, iacturae, interitusti usas fortunae mirabilis hia manarum mentiu ludibriunii 5 acerba S terribilis memorria tot calamitatum,&acuti illimum diuinae ultionis gladiu: o terribiles Minduet tibiles poena diuinae manus. Videbit etiam in hoc speculo vitia omnium mortalium
. . . re non posse, 'Iol rimis Principiti. Sic ut . n. intervacua
ala non facile discernere licet , quod eorum integrum quodque vacuum vel vitiosum sit sed ubi aliquid inluderis, statim apparet rod perfluat: ita animae nimis fatiscentes infusam potent; am non continent, sed foras defluunt auaritia, superbia, ira, arrogatia,&multis iniustis cupiditatibus, inprimis, si Deiri verbi diuini contemptus, fraudes, callidae simulationes, versutia, licent a , fCelix rerum succes
ius S copia, consiliari improbi, adulatores omnia comissa, qualiacunque int,expedientes, satellites detestad Eunuchi auataque aulici, stulti vel detestabiles S denique rerum Pub.icarum ignorantia accesserint: Vt nemo doceat raudi, Veleris viri Aegnum docebit Senecam Thyeste vos 3ri. QMod nuli ibi fere melius,expressius&plenius de Des a morta
246쪽
iudices iacerdotes tantisper, dum humiles sunt, inquit, atque plebei,qui non audent nec liberum est naturae obse qui aequi ac boni viri esse videntur, mirumque quoddam iust itiae studium prae se ferunt , quin&pietatem in terra colunt, Deumque omnibus actiombus nostris interesse omnes denique cogitationcs intueri persuasum ti bent: sed simulatque ad potentiamin imperium prouecti sint, exutis pristinis moribus, tanquam in cena, mutat habitu nouaque persona assumpta , in omnem audaciam
insolentiam diuinarumque aeque ac humanarum rerum contemptum prolabuntur cum ad stiperandam inuidiam maxime illis opus siti etate iustitia, cumque omnes eorum non actiones blum verum etiam voluntates in
consi icuo sua omnibus pro post , tum maxime tanquam aut dissimulante Deo , aut&ipso potestatem eorum formidante in subitos debacchantur, quicquid aut perinanem metum vel fauorem rationabilem decernunt , id tum hominibus ratum , tum Deo quoque ipsi pro b rium esse existimant futurorum vero nullum nec respectum prorsus, nec rationem habent O Principum in lix ac miseranda conditi, o sine fide&sine tormentum Series Historiarum tam sacrarum, quam profanarum satis ostendit, plerumque impiam Tyrannidem , legum contem- tum, seditiones, viminiustam&alia eiusdem generis nefaria scelera ubique locorum in quibus vis imperiis, secutam conuersionem Meversionem Apparet ex Histori sPrincipes vel commoda e Vel nocere Reipub. Vnde tot vices nostra etiam secula nobis e bibciat. Rerum lib. dum quaedam in pristinam libcry tum arm s vindica runt dum alia contra ius&aequira Vm , seruitutis iugo premuntur Quaedam inter spom metum anxiar, qtio in
247쪽
in xiam pariem inclinent, deliberant. Prudentiam itaque ex ilionis hauriant,ut vera iustitia, fortitudine S 'clemetia, tanquam fulcro Regni, diuino Dei moderantis fauore&auxili reti incolumem imperi sedem retineant A co- seruent Vbi non parcitur subditis, ubi iure non vivitur: Ubi Virtus praemium non consequitur, bivicium poenis tanquam delictorum euerriculo non coercetur ubi in secundis rebus superbitur, ubi quisque conte innitur, ubi senatus negligitur ubi pro libitu res gcritur,ubi supprimitur veritas, ubi posteritati non prospicitur. ubi sub specie S colore publici commodi, diuini honoris iustitia, pauperia grex opprimitur: ibi salua Respub. di salus priuatorum, est i
poterit. peculis Magi ad magi Cas artes fascinationes CXCrcendas Vtuntur di abutuntur. Narratur , XCaesaribus Didium tulianum Magum , inuito populo, creatum, qui ut odium populi S militum leniret, multa per Mago, CX--m periebatur , S ita non conuenientes minanis sacris hostias immolari curauit S carminibus incantari , ea quae ad speculum dicuntur fieri , in quo pueri praeligatis oculis incantato vertice respicere diariatur de praedictos Magos secularios appellant; Sares betaenii in Pθbcratico lib. .ca. 28. Et hanc diuinationem ex speculo cat tromanticam vocant, qua ex nitidis tersisque diuinant speculis , in quibus quaesitarum rerum imagines effictas redii iasue a Diabolo rc mittere videntur. Peucietus vir grauis 5 incomparabilis eruditionis, incredib hsq, eiudicii, tum in lectione veterum historicorue ercitatissimus, quem tu , frater Charissime, per nouem aunos, ego per biennium docentem audiuimus, de diurnationumgeneribus titul e a rapag. oo e quo illa amicus nos odelm Manus tib .c ip. sisarion, ic sumpsit.
248쪽
Epitaphium Electoris Christiani.
Nemo sana mentis negabit, multa imo infinita Diabolum in speculis posse,exhibendo mortuo S Viuos, tum futuros amicos, coiuges sed idem hominum impostura, fallacia, calliditate ac agilitate fieri, nobis auth Opest Scotus ille Magus in Misinia, vicinia, meo tempo te, notissimus, nulli minus ac Electori Saxoniae D. Christiano, excellentis recordationis gratus: in cuius mortem: memoriam tale
conscriptum est Epitaphium: quaeras quisnam hic iaceat'circumsic qui mDest'es agnosces,qui soli hic iaceat)
Cum effici arte queat, ut imaginem vel simulachrum in aere extra speculum videamus. Tradiderunt. n. in opticis artifices pallim , specu luna construi posse,ut unus idem Videat sibi tantu, tum plures choreas ducentes: collo Cari insuper specula posse, ut, linalicuius fiunt aedibus,ssbe perspiciamus: confici,ane,posse specula vi, qui se in eo aspiciat, suam imaginem Volare quasi animaduertat,unde Cellius, Speculum in certo Deos itum nihilimaginat, aliorsum translatu facit imagines Concessero non inuitus,sed lubens Scotum
Magum fuisse Obseruaui men Dresde non semel Scotti subtilitate ac impostura multa cxpedivisse , ab alijs magica dicta, habitari scio alios aliter iudicare , sed ino illos absquescopo iaculari. Vnum hoc immotum
est:omne diuinationum genus,vanum esse aeum' dictionibus , animi turbentur,&ad nouas ac magnas spes&res impellantur. Et eam ob causam C. Tacitus Magoria genus potentibus infidum, sperantibus fallaXB.I.IDyor. appellat.
Speculum quoque potest proponi Aulicis ac Politicis incnterna atque politica ira ad intuendum honestarum ac turpium actionum discrimen ad imitandam optimarum partitur ri artium aulicorum Vitam , integritatem, innocentiat et ,si quae naulis quaerenda est. Nam
249쪽
mspicere, deformitatem dc constupratam mentem limul improborum aulicorum videbis &cum videris, nihil aliud tibi iam opus erit, ut ab eiusmodi deformitate libereris,uel aulae valedicas vel speculum ab cla . intuens aulicus verum aulicum imitetur,improbum in tueatur Mimprobet fugiatque Alienam vitam rectissime specula dixeris, ut est icta, imaginem in qua te videas&te ad eandem decore componaS. Nullum enim verum speculum nulla res est speculum alterius,inquit Tertullibro aduersus Hermogenem OL 1 I. id est, non coaequalis Nemo se apud tonsorem prola omine multi inspexit ita in ut dextra sinistra appareat &contra etiam in planis, ideo,ci, forma abstracta a re visa, per actum luminis appareat in speculo non ut voluitEuclides in tib eb culis,quod videamus plineas radiales ab oculis egredie
teS, Vincentiu Sc. II. quo natur. c. s. specula enim latum aduersiis , Seneca author e,dict. lib. I. quae s.ca. . . respondent. Bonus sit non fueris , speculi huius nullus Vsus promiscuus tibi quid. n. caeco cum speculo 'M Vt habet graecu prouerbium τύφλ. e Luminibus orbo cumspeculo uides rei' inquit Epicharmus: Bellissime Terentius: istine tanquam inspeculum vita omnium iubeo unde etiam prouerbium, jian uam in peculos: Hi ημῆς 'c' Pla , Erasmus,
Cognatus, Aldus quod explicant. Ne tamen siit tanqua speculum: nocenti monstrat nobis maculas vultis nostri l. proprias non Inde Di ego si et Lipari. I. Desia vanualdulmondo cap ILPlato voluit, Iracundi &ebrii speculum inspicerent, ad
animi perturbationes vitandas&vitia coirigenda. Socratis consilio iuuenibus, inprimis aulicis conducunt multa specula ini)s deprchendentes deformitatem, forma neglecta compensent pulchritudine animi ac virtutu elegante formam Nulla rem speculam al
Iracundes peculum. Et utunec inopicere δε-
250쪽
pectan cana conteruent castitate, temperantia, honestis exerciths,&ornatiorem reddant virtutibus. Sic ex parte hic mortales omnes non tantum aulici addiscere S noscere possunt specula inspicientes qua a pectendo dicta voluit Varro deling. latinaeo quod mortales se in eo aspectent Polluc ib. 7. cap. 22. obb. Io. cap. zS. VO icat qui sint , qui esse debeant , cnec ibr. I.natura quas.
Juvenes senes fieri; Senes, breui moriendum,Vel eXIa-lcie iugis cum canitie ad discunt iuuenem cato mori e-lnem diu vivere non posse , Hieronymus epist sifol. o. Scnihil interesse inter cum , qui decem vixit annos: Cum qui mille , postquam idem vitae finis aduenerit,& irrccusabilis mortis iaccessitas, S transactum omne tantundem esse nisi quod senex magis onustus peccatorum fasce pro- ficiscatur , S. Hieronymus in t hi Nepotiaui tom. I. O se. Videbunt, inquam , vexilla mortis in canitie erecta:cutem corrosam, maciem senilem arantem rugis frontem dudiam infantem , subito puerum fieri, repente iuuenem dc usque ad senectutem per spacia mutari incerta, S ante se senem intelligi, quam iuuenem se non esse miretur: in pulchrari iuuenili facie multarum aerumnarum deuorandam materiam; formosiorem tamen senilem ac iuuenilem faciem experientia,pietate, prudentia incultam, perturbatione plenam recte dixeris , lab Paleotus de bonos M. cum tamen senectute extrema forma deflorescat, Ouid. 3.
Tristium: Ista decen acies longi vitiabitur annis, Rugai in antiquaston senilis erri. Senes,sive viri,praesertim aulici, siue foeminae,speculum voluptatum,quo usae sunt ad superbiam, auaritiam ebrie