장음표시 사용
191쪽
EPISTOLARUM L 17. 179XVII. QUAMVIS, Scaeva, satis per te tibi consulis, et scis
Quo tandem pacto doceat majoribus uti, Disce, docendus adhuc, quae censet amiculus, ut si Caecus iter monstrare velit; tamen adspice si quid Et nos quod cures proprium DeiSSe loquamur. 5Si te grata quies et primam somnus in horam Delectat, si te pulvis strepituSque rotarum,
Si laedit caupona, Ferontinum ire jubebo; Nam neque divitibus contingunt gaudia Solis, Nec vixit male qui natus moriensque fefellit. Id Si prodesse tuis pauloque benignius ipsum
Te tractare Voles, accedes Siccus ad unetum.
Si pranderet olus patienter regibus uti Nollet Aristippus.' Si sciret regibus uti Fastidiret olus qui me notat.' Utrius horum 15Verba probes et sacta doce, vel junior audi Cur sit Aristippi potior sententia; namque
Mordacem Cynicum sic eludebat, ut aiunt: Seurror ego ipse mihi, populo tu; rectius hoc et Splendidius multo est. Equus ut me portet, alat TeX, So Ossicium facio: tu poscis Vilia rerum, Dante minor quamvis sors te nullius egentem.' Omnis Aristippum decuit color et StatuS et res, Tentantem majora, fere praeSentibuS neqUum.
Contra quom duplici panno patientia velat 25
Mirabor vitae via si conversa decebit. Alter purpureum non eXSpectabit amictum, Quidlibot inclutus celeberrima per loca Vadet, Personamque feret non inconcinnus utramque;
Alter Mileti textam cane prius et angui 20 Vitabit chlamydem, morietur frigore Si non Rettuleris pannum. Reser et Sine vivat ineptus. Res gerere et captos ostendere civibus hostes Attingit solium Jovis et caelestia tentat: Principibus placuisse viris non ultima laus est, Non cuivis homini contingit adire Corinthum. Sedit qui timuit no non succederet. EStolQuid qui pervenit, fecitne viriliteri Atqui
192쪽
I80 HORATII FLACCIHic est aut nusquam quod quaerimus. Hic Onus horret, Ut parvis animis et parvo corpore majUS: 40 Hic subit et persori. Aut virtus nomen inane QSt, Aut decus et pretium recte petit experienS Vir. Coram rege Suo de paupertate tacentes Plus poscente serent; distat Sumasne pudenter An rapias. Atqui rerum caput hoc erat, hic fons. 45 Indotata mihi soror est, paupercula mater, Et fundus nec vendibilis noe pascere firmus,
Qui dicit, clamat, Victum date.'' Succinit alter: Et mihi dividuo findetur munere quadru' Sed tacitus pasci si posset corvus haberet co Plus dapis et rixae multo minus invidiaeque.
Brundisium comes aut Surrentum ductus amoenUm,
Qui queritur salebras et acerbum frigus et imbres, Aut cistam effractam et Subducta Viatica plorat, Nota resert meretricis acumina, Saepe catellam, OS Saepe periscelidem raptam sibi flentis, uti mox Nulla fides damnis verisque doloribus adsit. Nec semel irrisus triviis attollere curat Fracto crure planum, licet illi plurima manet Lacrima, per Sanctum juratus dicat Osirim: co Credito non ludo; crudeles, tollite claudum
Quaere peregrinum,' Vicinia rauca reclamat.
XVIII. SI bene te novi motuus, liberrime Lolli,
Scurrantis Speciem Praebere proseSSUS umie m.
Ut matrona meretrici dispar erit atque Discolor, infido Scurrae distabit amicus. Est huic diversum vitio Vitium prope majus, o
Asperitas agrestis et inconcinna graViSque, Quae Se commendat tonsa cute, dentibus atris, Dum vult libertas diei mera veraque VirtuS Virtus est medium vitiorum et utrinque reductum. Alter in obsequium plus aequo pronus et imi id Derisor. lecti sic nutum divitis horret, Sic iterat voces et verba cadentia tollit, Ut puerum Saevo credas dictata magistro Iteddere vel partes mimum tractare Secundas.
193쪽
EPISTOLARUM I. 13. I 3IAlter rixatur do lana saepe caprina, Io Propugnat nugis armatus: μScilicet ut non
Sit mihi prima fides, et vere quod placet ut non
Acriter clatremi Pretium aetas altera Sordet.
Ambigitur quid enim J Castor sciat an Dolichos plus;
Brundisium Minuci melius via ducat an Appi. 20 Quem damn0Sa Venus, quem praecepS alea nudat, Gloria quem Supra vires et vestit et ungit, Quem tenet argenti sitis importuna lameSque, Quem paupertatis pudor et fuga, dives amicus Saepe decem vitiis instructior odit et horret: 25 Aut si non odit regit, ac veluti pia mater Plus quam Se Sapere et Virtutibus esse priorem Vult, et ait prope vera: seMeae contendere noli Stultitiam patiuntur opes; tibi parvula res oSt
Arta docet sanum comitem toga; desine mecum 30 Certare V Eutrapelus cuicunque nocere Volebat
Vestimenta dabat pretiosa: beatus enim jam
Cum pulchris tunicis sumet nova conSilia et Spes Dormiet in lucem, seorto postponet honeStum ossicium, nummo8 alienos paseet, ad imum 35 Thrax erit aut olitoris aget mercede caballum. Arcanum neque tu Serutaberis illius unquam, Commissumque teges et vino tortus et ira; Nec tua laudabis studia aut aliena reprendeS, Nec cum venari VOlet ille poemata pangeS. Α0 Gratia sic fratrum geminorum Amphionis atque Zothi dissiluit, donec suspecta SeVero Conticuit lyra. Fraternis cessiSSe putatur Moribus Amphion: tu cede potentis amici Lenibus imperiis, quotiesque educet in agros εἶ Aetolis onerata Plagis jumenta caneSque, Surge et inhumanae Senium depone Camenno, Coenes ut pariter pulmenta laboribus empta; Romanis sollemne viris opus, utile famae Vitaeque et membris, praesertim cum Valeas et 50 Vel cursu Superare canem vel viribus aprum Possis. Adde Vir in quod speciosiuS arma Non est qui tractet: seis, quo clamore coronae Prielia sustineas campestria; denique SaeVam
194쪽
J82 HORATII FLACCIMilitiam puer of Cantabrida bulla tulisti Sub duco qui templis Parthorum signa refigit Nunc, et si quid abest Italis adjudicat armis.
Ac, ne te retraha 8 et ineXcusabilis absis, Quamvis nil eXtra numerum fecisse modumque Curas, interdum nugariS rure patereo;
Partitur lintres exercitus; Aetia pugna Te duce per pueros hostili more resertur; Adversarius est frater, lacus Hadria, donee Alterutrum velox Victoria fronde coronet. Consentire suis studiis qui crediderit te, Fautor utroque tuum laudabit pollice ludum. Protinus ut moneam, Si quid monitoris eges tu Quid de quoque viro et cui dicas saepe Videto.
Percontatorem fugito, nam garrulus idem eS Neu retinent patulae commissa fideliter aures, Et semel emissum volat irrevocabile Verbum. Non ancilla tuum jecur ulceret ulla puervo Intra marmoreum Venerandi limen amici, Ne dominus pueri pulchri caraeve puellae Munere te parvo beet aut incommodus angat. Qualem commendes etiam atque etiam adSpice, ne Incutiant aliena tibi peccata pudorem. Fallimur et quondam n0n dignum tradimus: ergi Quem Sua culpa Premet deceptus omitte tueri, Ut penitus notum, Si tentent crimina, Serves
Tuterisque tuo fidentem praesidio; qui Dente Theonino cum circumroditur, estquid Ad te p0st paulo ventura pericula sentis lNam tua res agitur ParieS cum proximuS ardet, Et neglecta solent incendia Sumere VireS. Dulcis inexpertis cultura potentis amici: Expertus metuit. Tu dum tua navis in alto ostIIoc age, ne mutat retro1 Sum te ferat aura.
Odorunt hilarem tristes tristemque joc0Si,
Sedatum celereS, agilem naVumque remissi;
Potores bibuli media de nocte Falerni
oderunt porrecta negantem Pocula, quamViSNocturnos jures te formidare VaporeS. Demo supercilio nubem; Plerumque mode8tus
195쪽
EPISTOLARUM I. I9. 183 Occupat obscuri speciem, taciturnus acerbi. 95 Inter cuncta leges et percontabere doctOS, Qua ratione queas traducere leniter aevum; Num te semper inops agitet Vexetque cupido, Num pavor et rerum mediocriter utilium spes; Virtutem d0etrina paret, naturane donet; l0d
Quid minuat curas, quid to tibi reddat amicum; Quid pure tranquillet, honos an dulce lucellum, An secretum iter et sallentis semita vitae Me qu0ties reficit gelidus Digentia rivus, Quem Mandela bibit, rugosus frigore pagus, ida Quid sentire putas i quid credis, amice, precari ΤSit mihi quod nunc est, etiam minus; et mihi vivam Quod superest aevi, Si quid superesse volunt di;
Sit bona librorum et provisae frugis in annum Copia, neu fluitem dubiae spe pendulus horae. Il0Sed satis est oraro Jovem quae donat et aufert: Det vitam, det opes, aequum mi animum ipse Parabo. XIX. PRIsco si credis, Maestenas docte, Cratino, Nulla placere diu nec vivere carmina BOSSunt Quae scribuntur aquae potoribus. Ut male sanos Adseripsit Liber Satyris Faunisque poetas Vina fere dulces oluerunt mane Camenae. 5Laudibus arguitur vini vinosus Homerus; Ennius ipso pater nunquam nisi potuS ad arma Prosiluit dicenda Forum putealque Libonis
Mandabo siccis, adinistin cantare SeveriSHoc simul edixi non cessavere poetae Nocturno certare mero, Butere diurno.Quid, si quis vultu t0rvo serus et pede nucto Exiguaeque togae simulet textore Catonem, Virtutemne repraesentet moresque Catonis lΓ ipit Iarbitam Timagenis aemula lingua, loDum studet urbanus tenditque disertus haberi. Decipit exemplar vitiis imitabile; quodsi fallersm casu biberent exsangue Cuminum. O imitatores, servum pecus, ut mihi Saepe Bilem, Saepe docum vestri movero tumultust 2.
196쪽
184 HORATII FLACCΙLibera por vacuum posui Ve8tigia princeps, Non aliena meo pressi pede. Qui sibi fidit
Dux regit eXamen. Parios ego primus iambos Ostendi Latio, numeros animosque SeeutHS Archilochi, non res et agentia Verba Lycamben. 'sAc ne mo foliis ideo brevioribus Ornes Quod timui mutare modos et carminis artem, Temperat Archilochi Musam pede mascula Sappho, Temperat Alcaeus, sed rebus et ordine diSpar, Nec Socerum quaerit quem Versibus oblinat atris, a Nec Spon8ae laqueum famoso ciurmine nectit. Hunc ego non alio dictum prius ore Latinus Vulgavi fidicon; juvat immemorata ferentem Ingenuis oculisque legi manibusque teneri. Scire velis mea cur ingratus opu8cula lector raLaudet ametque domi, premat extra limen iniquus ΤNon ego ventosae plebis suffragia Venor Impensis coenarum et tritae munere Vestis; Non ego nobilium scriptorum auditor et ultor
Grammatistas ambii e tribus et pulpita dign0r: DHinc illae lacrimae. Spissis indigna theatris Scripta pudet recitare et nugis addere ponduS,''Si dixi: Rides,' ait, et Jovis auribus ista Servas; fidis enim manaro poetica mella Te solum, tibi pulcher.' Ad haec ego naribus uti 45
Formido, et luctantis acuto ne Seeer ungui,
Displicet iste locus,' clamo, ot diludia posco'
Ludus enim genuit trepidum certamen et iram, Ira truces inimicitias et funebre bellum. XX. VERTUMNUM Janumque, liber, Spectare Videris, Scilicet ut prostes Sosiorum pumice munduS.
Odisti claves et grata sigilla pudico;
Paucis ostendi gemis ot communia laudas, Non ita nutritus. Fuge quo deScendere geStis.
Non erit emisso reditus tibi. Quid misor ogi tQuid volui r' dices ubi quis te laeserit; ot Scia
In brovo te cogi cum plenus languet amator. Quodsi n0n odio puceantis desipit augur,
197쪽
Carias oris Romao donoc to deserat aetas: l0 Contrectatus ubi manibus sordeseere Vulgi. Coeperis, aut tineas pascus taciturnus iuertes, Aut sugies Uticam aut vinctus mitteris Ilerdam. Ridebit m0nitor non Oxauditus, ut ille Qui male parentem in rupes protrusit asellum HIratus: quia enim invitum servare lab0roti Hoe qu0que te manet, ut pueros elementa docentem occupet extremis in vicis balba SenectUS. Cum tibi sol tepidus plures adm0Verit aureS, Me, libertino natum patre et in tenui re, 20Majores pennas nido extendiSSe loqueriS, Ut quantum generi demas virtutibus addas;
Me primis Urbis belli placuisse domique;
CorporiS exigui, praecanum, SolibuS aptum, Irasci celerem, tamen ut plastabiliS QSSem. 25Forte meum si quis te percontabitur aeVum, Me quater undenos Selat implevisse Decembres
Collegam Lepidum quo duxit Lollius anno.
198쪽
CUM tot sustineas et tanta negotia Solus, Res Italas armis tuteris, moribUS OrneS, Legibus emendes, in publica commoda peccem Si longo sermone morer tua tempora, CaeSI P. Romulus et Liber pater et cum CaStore Pollux, 5 Post ingentia saeta deorum in templa recepti, Dum terras hominumque colunt genus, aspera bella Componunt, agrOS RSSignant, Oppida condunt,
Ploravere Suis non reSpondere saVOrem
Speratum meritis. Diram qui contudit hydram 10 Notaque latali portenta labore Subegit, Comperit invidiam supremo sine domari. Urit enim fulgore suo qui praegravat artes Infra se poSitas; exstinctus amabitur idem. Prassenti tibi maturos largimur honoreS, 15Jurandasque tuum per nomen PonimHS aras,
Nil oriturum alias, nil ortum tale latentes. Sed tuus hic populus, sapiens et juStu8 in Uno, Te nostris ducibus, te Graiis anteferendo, Cetera nequaquam Simili rationu modoque 20 Aestimat, et nisi quae terris Semota SHiSquo Temporibus defuncta vi tot, fastidit et odit; Sic fautor veterum ut tabulas peccare Velantes Quas bis quinque viri sanxerunt, foedera regum Vel Gabiis vel cum rigidis aequata Sabinis, 25 Pontificum libros, ann0Sn VoluminZ Vntum, Diotitet Albano Musas in monte loeutus. Si quia Graecorum sunt antiquiSSima quaequo Scripta vel optima Romani DenSantur eadem Scriptores trutina, non est quod multa loquamur: 30
199쪽
EΡISTOLARUM II. 1. 187Nil intra est oleam, nil extra est in nuce duri;
Venimus ad summum sortunae; pingimus atque Psallimus et luctamur Achivis doctius unctis. Si meliora dies ut vina poemata reddit, Sciro velim chartis pretium quotUS arroget annUS. 35 Scriptor abhinc ann0s centum qui decidit inter Perfectos veteresque referri debet, an inter Viles atque novos ' Excludat jurgia sinis. Est vetus atque probus centum qui perficit annos. Quid, qui deperiit minor uno menSe Vel anno, 40 Inter quos reserendus erit i VetereSne poetas, An quos et prae8ens et p08tera respuat aetas 'Iste quidem veteres inter ponetur honeste Qui vel mense brevi vel toto est junior anno. Utor permisso caudaeque pilos ut equinae 45 Paulatim vello et domo unum, demo et item uniam,
Dum cadat elusus ratione ruentis Reervi
Qui rodit in fastos et virtutem aestimat annis, Miraturque nihil nisi quod Libitina sacravit. Ennius et sapiens et fortis et alter Homerus, 59 Ut critici dicunt, leviter curare Videtur Quo promissa cadant et somnia Pythagorea. Naevius in manibus non est et mentibus haeret
Paene recens ' Adeo Sanctum est VetUS Omne Poema.
Ambigitur quotiens uter utro Sit prior, aufert 55 Pacuvius docti famam Senis, Accius alti, Dicitur Afrani toga convenisse Menandro, Plautus ad exemplar Siculi properare Epicharmi, Vincere Caecilius gravitate, Terentius arte. Hos ediscit et hos areto stipata theatro eo Spectat Roma potens; habet hoS numeratque foetaSA d nostrum tempus Livi scriptoris ab aeVO. Interdum vulgus rectum Videt, e8t ubi peccat. Si votores ita miratur laudatque Poetas Ut nihil antoserat nihil illis comparet, errat: 65 Si quaedam nimis antique, si pleraque dure Dicere credit eos, ignave multa fatetur, Et sapit et mecum facit et Jove judicat aequo. Non equidem insector delendaque carmina Livi ESSe reor, memini quae plagosum mihi parvo
200쪽
I83 ΗΟRATII FLACCIOrbilium dictaro; sod omendata videri
Pulchra que et exactis minimum distantia mirer; Inter quae verbum emicuit si forte decorum, et Si versus paulo concinnior unus et alter, Injusto totum ducit venditque poema. 75 Indignor quidquam reprehendi, non quia eraSSO Compositum illepideve putetur, Sed quia nuper; Vec veniam antiquis sed honorem et praemia pDSei. Reete necne crocum foresque perambulet Attae Fabula si dubitem, clament perii8Se pudorem 80 Cuncti paene patreS, ea cum reprehendere coner Quae gravis Ao80pus, quae doctus Roscius egit
Vel quia nil rectum nisi quod placuit Sibi ducunt,
Vel quia turpe putant parere minoribus, et quae Imberbes didicere senes perdenda fateri. 85Jam Saliare Numae carmen qui laudat, et illud Quod mecum ignorat Solus vult Scire Videri, Ingeniis non ille favet plauditque sepultis, Nostra Sed impugnat, nos nostraque lividus oditi Quod si tam Graecis novitas invisa fuisset soQuam nobis, quid nunc esset vetus' aut quid habui et Quod legeret tereretque viritim publicus usus lUt primum p0sitis nugari Graecia bellis Coopit ot in vitium fortuna labier aequa,
Nunc athletarum Studiis, nune arSit equorum, MMarmoris aut eboris labros aut aeris amavit,
Suspendit picta vultum mentemque tabella, Nunc tibicinibus, nunc est gavisa tragoediS; Sub nutrice puella velut si luderet insans, Quod cupide petiit mature plena reliquit. l00 Quid placet aut odio est quod non mutabile credasi Hoc paces habuere bonae Ventique Secundi. Romao dulce diu fuit et sollemne reclusa Mane domo vigilare, clienti promere jura,
Majores audire, minori dicere, Per quae Crescere res POSSet, minui damnosa libido. Mutavit montem populus levis et calet uno Scribondi studio; pueri patresque Severi Fronde comas vincti cGenant et carmina dictant. iist