장음표시 사용
281쪽
ille Antonius Augustinus in Epistola ad Hieronymum Blanenam, Illusitiss. Loalsa in Notis pag. aa. , apud ipsum Stephanus Garybatus ,
eensent coactum eodem tempore, quo Nicena Synodus, de sera eccur i l . immo de poli eam celebratam . ut Loalsa addit. Ducuntur aliquot
manu scriptis antiquis, in quibus Ira praedicta
vi I. verum ut e eedam in eorum doctisti. morum hominum sententiam . plura obstant, meo judicio decretoria. Imprimis, quod Conei Iium Estherii anum fuerit eelebratum eodem tempore , quo Nicaenum , immo poli Nieaenum . &tamen Era ecti Lus r. coactum sit. exma plana sunt, sive invicem pugnantia . Nicaenum enim habitum fuit anno cccxxv. ae proinde Eraece Lx it . ut ostensum fuit nuper ex Actione seeunda Cone illi Chaleedonensis , S testatur Socrates Libro i. Cip. s. sine. ea Annalium Commentariis . veluti rem prorsus e r ploratam. Non ergo potuit Eliberitanum eelebrari anno praecedenti eccxxi v. eui respondet Araece Laei i. si ponitur celebratum eodem tempore, aut post illud, uti Auctores citati volunt. Quem parae honi sernum miror Loaisae diligentiam sugi se . nisi fot-xe abductus fuerit opinione quorundam vetexum, jam deserta ab omnibus Chronographis reserentium Concilium Nicaenum ad annum Chriali eeerx i v. Quod si qui x pervicaciter eontendat, Liberitanum tu illa coactum Era eccLx I i . ut poritur ab iis Auctoribus a fateatur necesse est,sutile
eelebratum anno prori me praecedente mera iv.
ae proinde ante Nicaenam Synodum: quod ii
VIII. Praeterea , sive ponatur Nleaenae synodus coacta anno ecer xv. uti fere omnes volunt, sue anno praecedenti eccrae iv. non potuit
eodem anno cogi post illam si liberitanum Cone ilium praesente oso . Nie enim Apostoli eae Sedis nomine praesedit Synodo Nieaenae, quae uir vis eorum annorum inchoata fuerit , non fuit ah soluta nisi triennio elapso . si fides hahenda st multis Seriptotibus Graecis, S praesertim Anonymo apud Llpomanum Tom. vi. alleganti Alerandrum . quem ait scripsi te A cta eius magnae Synodi, , te ianti eam durasIe triennio . aeseae mensibus . Id ipsum fere habet Gelasiue C Eleenus in Commentarii, Actorum eiusdem Synodi, Parte seeunda, dieens de Constantino Auguilo e S xta qui Am decimo anno , O sex-ra mens regni fas . iuxta veteres his orias. ut
scoporum Concinum eoogregavit: anno vero vi-
Iesai Paraehias, ut Hegum est . unumquemque diis . Audis. id Concilium perdurasse ab an-ro deeimo sexto, usque ad vieesimum Imperii Conitamini. ae proinde plusquam tribus annis interiectis . Nicephorus quoque, Libro octavo mesoriae. Cap. vices mo sexto, iuxta versonem, S partitionem Ioannis Langi, qua utor, inquit: nodus oero ipsa meaeae assii tristis,opa Ilo I natus .es a Ia . Et r. i meaeae talem habuaresnem. Favetque eidem opinioni Cassiodorus in Chronteo , quatenus ait illam sub Consulatu Januarii , , Justi habitam fuisse et qui eerte ineidit
in annum cccxxvi ii. Imperii vero Constantini II i. de retri . nimirum . persees Em, aut finitam.
Si , inquam , fides hahenda sit iis Auctoribus .
es . Olium primarium inter Legatos Sedis Apostolicae , Coneilii Praelidem . Conilanti no ipsi ,
, omnibus Patribus summe venerandum , non ad alti te Nicaee toto eo tempore e nimirum ab anno eccxxv. usque ad ccera vi tr. in quo ea Synodus finem habuit. Quomodo ergo potuit anno cccII I v. aut eccxxv. in quo ponitur initium
Coneilii Nicaeni, eo iam celebrato , intervenire Eliberitanae Synodo in Hispania, adeo remota a Nicaea Urbe, , cum aliis Patribus subseribere.
IX. Sed sinamus, salsam eiie illam Gelasi,
Nieephori. aliorumque ei Graeeis opinsonem mor relatam. Ponamus praeteret eum Aaronio,ine hoatam . , absolutam sui ille anno ece xxv.
prout colligitur ex Ausebio Libro g. De olea Consantihi, Cap. i . de Lib. d. Cap. go. ct o.
adhue vera elle nequit opinio Loaisae arbitrantis, post peractam Synodum Nieaenam, eodem anno eelebratam suille Iliberitanam . Imprimis enim nonnulli eolligunt ex si piliola Synodiea Cone illi Gangtoniis, Osum, finito Con-eilio Nieaeno, prosectum sta ille Nieaea Gangras
ad Synodum illam celebrandam , utpote cum inter Patres inibi praesentes numeretur: licet non in omnibus er emplaribus eius Concilii,
sed in quibusdam tantum , uti videre est Tomo II. Collectionis Ladbeanae eos. dig. S ais.
Fieri autem non potuit, ut intra paucos menses eiusdem anni Osus Nicaea Gangras , atque inde Eliberim se eonferret. verum dato, quod Cone ilium Gangrense suerit celebratum multo ante. aut poli Nicaenum . tam eelerem reditum in Hispaniam non patitur nimia loeorum distantia , , brevitas temporis. Nicephorus Li-hro citato Cap. I s. ut indiearet ei quam dissitis regionibus eonvenissent Patrex Nieaeam . di
ne et eeleberriretis itie . vitia eam aliis ibid. meonsdebat. Unde palam infertur . non potuisse Osum eodem anno eelebratae S, nodi Nieae. nae aeeedere se liberim , de intereste eius Concl-lio . Nicaenum enim inchoatum fuit deeimo tertio die ante Talendas Iulii. ut testatur Synodus Chalcedonensis sive undeeimo , ut habet Soeroes locis eitatis . Dies autem , t i quo
Nieaena fuit finita sue eodem anno . nue tribus postea elapsis 3 suit octavus ante Glendas Septembris, ut legitur in vetullissima Colle.ctione Creseoniana . ex testimonio Attiei Episeopi Constantinopolitani. Diiseillimum au.
tem est. ne dicam alti,aeta, . a die octavo ante Talendas Septembris usque ad finem eiusdem anni suillo tempus suffciens, ut osus , expeditis omnibus negotiis, S communieatis eum Imperatore Constantino eui charissimus. ae maxime venerandus erat 3 & transmissa tot regionibus interjectis, Nicaea Eliberim accederet, inihlque, eonvocatis reliquis Apiseopis, Concilium eesebraret, nisi celerrimis ventorum alis advectus fuisset. X. Certe iuxta Cosmographos. S nominatim juxta Geographiam Synodieam, nuper editam ex eonatibus Geographi eis Gulielmi Santan Tomo xvi. Collectionis Lahheanae . nulla ex Urbibus . in quibus hactenus Cone illa Oecumente a celebrata sunt . aeque distat ab E liberi, sive terra . seu mari . ac Nicaea , ultra Constantinopolim, , Chalcedonem sita . iuxta Sangarium fluvium. non procul a Ponto Euxino . Et in ipsa legione Bithyniae . Ambae ni-
282쪽
Dissertationes Ecclesiasileea a
mitum Urbes invicem distantes colloeant uequadraginta quinque circiter gradious, qui aequioalent milliaribus Italieis bis mille trecentis sexaginta duobus. Longa equidem uia . Aenimia distantia est hue . ut transmitti potuerit ab Oso, iam tum sexagenario ut minimum , intra quatuor postremos mense anni eee xxiv. aut eeexxv. relicto etiam tempore, ut intra
illo, Illis litana Synodus , satis longa. & Canonibus eopiosa . celebraretur . Quid si addamus . er fide Codicum Iustelli . , ardyi . &aliorum , ae iuxta Collectionem Labbei Tonio II. eol. di . osium interfui ite Synodo Gangrens apud Paphlagoniam , quae ab omnibus ponitur celebrata tempore Sylvestri Papae , di Constantini imperatoris, ae sorta ise immediate post Nieaenam Id enim satis verosimile apparet, eum Osius eo tempore a Sylvestro R. Ponti iee millus fuerit Leextus in Orientem, ut omnem statum Eeelesiarum labantem componeret . ac proinde satis consonum veritati appareat . ut celebrata Synodo summi momenti,
qualis fuit Nieaena. inde Gangras progrederetur . Urbem non valde proeul inde distantem, in Paphlagonia. quae est pars Asae minoris. Si autem id semel ponatur. songe disse ilior erit reditus ossi in Hispaniam eodem Coneilii Nieaens anno. I. Ulterius , ineredibile apparet. Flibertianam Synodum celebratam suille post Nicaenam . sive eodem anno, sive alio ex sequentibus . Etenim in Nicaena traditum fuerat celeberrimum Fidei Symbolum . quod fuit Cathoi leae Eeelesiae praecipua tellera contra Arium .& gregxles. Traditum . inquam , fuit, hortante imprimis magno Osio . ipsius Synodi
Principe . ut testatur S. Athanasius . qui aderat . in Epistola ad solitariam vittam agentes. Certum autem prorsus apparet, si postea cele- hiatum fuit Concilium apud Eliberim, cura turum eundem otium. Di inihi quoque idem, dymbolum a se eonditum, S solenniter editum in magna synodo Nieaena , reciperetur. Proserreturque. At id factum non eli, neque ulla in
Acti, seliberit Eni Coneilii mentio exstat. vel esui Symboli . vel mysterii SS. Trinitatis, uel
νά- contra Arium . Signum itaque mainnisellum est, Conei lium Nieaenum non sui istante Eliberitanum. Immo i& hoe fuit ante quam haeresis Aris inciperet . aut saltem priusiquam aliquid de ilix seirere r. Non enim ercitata fuit eontroversa inter Alexandrum Praesulem Aletandriae . de impiissimum Arium. eir- ea solidam Deitatem Christi. usque ad annum e eexvr i. Consulatu Ouinii Gallieani, , Septimii Bassi. anno xi . & vri. Imperii Coni antini.
XII. Denique id ipsum uberius eonstabit ex dieendi, statim haeuisu sequenti . ubi demonstrabitur. Ilibellianum Concilium fuisse antiquius Imperio Conitamini , ac proinde Nicaena Synodo . que sub illoeelebrata fuit. XIII. Opponunt aliqui Codiees mss. Regiae Bibliotheeae S. Laurentii. S duos alios Feelesiae Toletanae . in quibus dieitur. Eliberitanam Synodum fuisse habitam eodem tempore, ae Nicaenam , ct nominatim Era e ee Lxi I. In re autem adeo antiqua standum esse antiquissimis exemplatibus. de nihil ea coniectura
mi, Codices illi non ereedunt antiquitatem Dee. annorum . scriptique fuerunt sex cireitetiaeeulis post Synodum Nicaenam, atque eo tem pore , quo nulla fare eruditionis, aut Chroe nologiae cura erat apud Hispanos I sed solum armor vim spepitur. O fera prana . Quare ei seriptores eorum Codicum facile potuerunt arrare . addito iis er eonjectura tempore alio , quam oporteret. Nimirum C ea Uvigilanus
Regii. Santiquissimi Monusterii S. Amiliani . in Bilaliotheeam S. Laurentii delatus a Philippo II. seriptus fuit a vvigila Monaeho AtDel- densi Ela Maei v. id est anno Christi nongenteibmo septuagesimo serto et alter eiusdem Libliotheeae , qui appellatur Hispalens , seriptus dieitue duodeeim retro annis , intra idem saeculum decimuma ea Toletanis vero antiquissimus,
dictus Lueensis, seriptus ah Aystrulpho, sive
Mie haese Dens . non habet certum annum . Denique intra saeculum qu Ertum non erat usus
adhibendi Eram , vel nomina Imperatorum in Conciliis, aliisque seripturis . sed Consulum
dumtaxat. Itaque exscriptores eorum e leum,
v vigilani, S Hispalensis, dum addidere itia limine Cone ilii Eliberitani Eram era Lxi i. aut nomen Imperatoris Constantini , aut sub eius Imperio fuisse eelebratum . eodem tempore, ae Nicaenam Synodum, procul dubio falsi sunt.
itide fasiem ante assum CCCXIII es sem
1 sorantiquitas Coneilii h liberitans. quam concilii Nieaeni, immo di quam pacis
datae a Constantino Magno . desumitur er multis illius Canonibus, seu Capitulis , quae palamoliendunt, quo tempore condebantur a Patribus Ili heritanis, erudelem persecutionem adversus Christianos viguisse . ab ethnicis illatam . Noe enim declarant Canones I. II. III.
IV. XXV. XLI Lv. S LX. in quibus totidem Decreta extant de iis, qui post haptismum ido-lli immolaverunt; de Flamsnibus ethnicorum baptietatis. sve adhuc catechumenis, qui idolis saeriseium . aut munera obtulerunt; de Epistolis eommunieatoriis Consessitum . sive Martyrum, quas lapsis tribuere ii solebant a de idolis non habendis domi a de se eerdotibus Gentilium . qui iam non saerifieanti de iis . qui deliruentes idola oeeiduntur . Manifestum itaque es . ea Deereta fusile liti Eliberitanis Patribus edita , quo tempore erudeliter ethnici in Christianos desaeviebant. ae proinde saltem
ante annum Christi cecxi is . Nam anno cecrii l.
qui fuit primus Melchiadis Papae . & septimus Imperii Constantini, iam hie, victo Maxentio Tyranno. S paee Eeelesiae reddita . ediderat varia Reseripta pro Christianis. ut legere est apud Eusebium Libro deeimo re oriae Cap. i.
6. θ di. Unde S consequens est, id Conei lium fuisse
283쪽
latile peractum saltem ante praedictum annum Chriiii eeexi ii. utpote servente adhue pers
XVI. Urgetur id ipsum illustri testimonio
S. In noeentii I. Papae , qui coepit hcclesiam
regere sub initium saeeuli sequentis, idest annoeeecra. in Epistola celebri ad Erupersum Episcopum Tolosanum . qui Sedem Apostolieam
conluluerat circa varias quae liones, ac nominatim , qaid de his observari oporteat, qui pas
5is exposeant . Respondit vero statim Pontifex, satis indieani Coneilii Eliberitani decreta , praesertim . . . ε . , 5 s. illorum , quamvis suppresso nomine: De lis olferoatio prior si-rior , c nimirum qua PP. xliberitant ii pee-eatoribus communionem negant, etiam in finevitae poserior , interseviente misericordia , iise inatior es . Num eo, eludo prior tenuit, at eis concederettir paeni etitia . Ad communio negaretur . Nam eum itiis temporibtis e retrae perferationes essent, na eommunionis eonoessu facilitas hominet de roeotieiliatione secarus non refocaret a lapsu ; negata merito eommunio es , eoneessu paenitentia , ne i iam penitas negaretur ; ct duriorem remiss*onem ferit temporit ratio . Sed posteaquam Dominus noster parem Eeetisti fuit reddidit ,
jam terrore depuID. communionem dari abeuntihas placuit, O propter Domini misericordiam qaasi olat eam profectarit et S ne Moatiatii saeretici negantis oeniam , uperstatem, O uritiam sequi videamur . Tribuitur ergo
eam paenitentia extrema communio , ut hami
tes, miseranta Saloatore sopro , a perpetuo Oxitio Oinduentur. XUII. Haee inibi Innocentius, quae non modo illustrant Canon ex plures huius Concilii. nee solum illiu , Patres eximunt ab omni Novatianismi suspicione. Oh negatam pluribus lapsis communionem in extremo vitae r sed etiam palam o lenilunt, ea deerata prodii lexpud Eliberim . eum iIut tempori, ut erebra se ecationes essent I ae proinde ante annum saltem cera i ii. quo iam Feclesia tota fruehatur optata pace. Vide plura huc spectanti . apud eruditis,imum Mendoram Libro i. XXvIII. Et quidem longe ampliurum deserendum eli huic teli imonio . quam variis coniecturis v. Cl. Stephani Aa lurii, qui Tomo I. novae Collectionis pag. ag. multis adstruere m. natur. Conestium hoc paullo ante Nieaenum Dille hahitum in media Eeelesio paee . plenim Canones supra indieati num. I s. denotant se vorem perseeutionis, Ae summum perieulum
labendi in cultum idolorum ob vim a tyrannis illa tam . Unda longe aliter in lix sermo est delapsis , quam in Coneiliis. valentino annieecxxxiv. de Arelatensi II. anni ecte Lai. Canone R. immo de quam in Aneyrano anni eccaei v. paullo post pacem a Constantino datam e quorum axemplo utitur Raturius , ut solvat argumentum praeiactum , immo de in nos regerat. Ancyranum enim in Canonibus
sui a iterato adseribit poenam iis solum , qui iam antea in perseeutione sacrifieaverant, de ad idola pransi sunt. & suppliciis, aut minis e esse
M. I. runt. Se. nimirum. In perseeutione ethnieci-rum , quae paullo ante praecellerat. Itaque non comminatur synodus . illa poenam aliquam
iis, qui pollea laberentur in persecutione
c quae jam nulla erat) sed solum indieit poenam
ob praeteritum lapsum ea sequendam . Canotanes autem , liberitani comminantur poenam chlapsum futurum; veluti Can. t. ei stis ad Tem-pIum immo startit aecesserit . Can. it. Flaminibus , qtii triplieaverint facinus . Can. i II. Flaminibus, qui Non imiso auerint, sed mu-ntit tantum dederint be. Quae sane denotanturgentem tune perseeutionem . Quod vero idem Bal ursus opponit etiam Canones Neocaesareenses anni eiusdem ceexlv. praeter rem omnino ea, eum in iis nec verbum habeatur conistra eos, qui a Fide lapsi fuerant , aut de caeterolaberentur.
IX. Quod si uero aliquis excipiat , Innoeentium non fui de loquutum de eonsuetudine negandi communionem lapsis quibusdam morientibu i , tempore Coneilii Eliberitani . sed
multo antea, tempore S. Cypriani , facile refelletur. Nam . ut eonflat ex eodem Cipriano Epistola octava ad Cornelium Papam , ipse longe aliter censuit , quam postea Eliberitani Patres arbitrati sunt . Ibidem enim aliquantosost medium , invehitur contra Novatianum . veluti disca onis . ct eus reeradefetite insania , negantem lapsa omnia pietatis officia . Et praeterea Epistola nona ad Antonianum, quae e i quinquagesima secunda apud Pa melium . de Rigallium , latius eundem Haeresarcham reselis lit , ptobatque benignam Aeetesiae eonsuetudine ea admittendi lapsos poli debitam poenitentiam ad pacem , ae eommunionem Ecclesiae , de in iis Trophimum . Quamvis autem ioidem eolumna quarta c quae apud Labbe Tomo i.
est ro . o di linguat plurimum inter libellati- eos , Se saetigeantes idoli , quod hi potieriores longe gravius peceaverint; ae rursus eo- lumina octava peiores censeat ei se m oechos . Aeflaudatores c quo tamen Novatianus admitte-hat ) quam libet satieos ; adhue tamen concludit columna nona, non longe a fine Apitiolae, omnibus iis vere pomitentibus veniam , , pacem elie dandam . Ait enim, inter multa alia
lectu digni isma et Nemiuem putamus a fractusti fuctiooit . es De paeis areetidan et e tim amat. taxta Seripta rara is Dio inarum f. dem . Aactbra, ct hortatoris ipso Deo , ct ad agendam paeniteotiam peeeatore t redigi . Soeniam . atqtie ivda gentiam peeeatoribut non denegari . Paci autem nomine videtur intelligere communionem . saltem laicam , qualem tantum praemiserat eoncessiam fuisse Tcophimo . At loquens eolumna serta nominatim de in me hisc in quos tam severe animadvertunt PP. Flib
sis eommunionem etiam in fine di dii erat e mes magelii a nohis paenitentiae tempus eoneeG-tur . S pax datur . Non ergo Innoeentius lo- eo citato indieavit consuetudinem duriorem .
qum ellet tam pore S. Cypriani, sed longe posterius inductam ab Eliberitanis Patribu, sub
gratiante perseeutione , ae proinde ante annum Ceexi ra. qui duodeeim aliis praecessit Ni-eaenam Synodum .
XX. Denique id ipsum eonsrmari posset:
quoniam ab eo anno eceat ii . usque ad cecXXV.
284쪽
in quo conellium Nieaenum eelebratum est, non potuit Osius interdite Synodo si liberitanae . nee suae Aeetesa Cordubensi . nee esse in ulla regione Hispaniae, cum toto eo temporis interstitio . & longe postea . distentus fuerit gravios mis Reipublieae Christianae negotiis apud Constantinum Imperatorem. dc variis Romanae Ee. etesiae Legationibus . ae Conciliis plurimis in Oriente . de longissime ab Hispania , ut singislatim otiendit miro vir ingenio, , eruditione D. Feldinandus de Mendoua Lib. i. De eonfirmando eodem Coneilio' a Clemente vIlI. Cap. a. ubi ereurrit per varias suinctiones , Legationesque obitas iis annis ali ipso otio . praeterii in eum is adstiterit Constantino ferenti Adictum in ea ussa Donati larum. Sabino.& Rufino Coss. anno etexui. ut eonstat ex s. Augustino in Lib. ad Donatistas post Collat. Cap. g g. immo S antea dum idem Imperator ederet Constitutionem xd Caecilianum et quod contigit anno cccxi tr. quo primum illius ea usta ad Constantinum fuit delata. ut colligitur ex optato Mileuitano Lib.
a. contra Parmenianum . Anno vero ceexv I r.eonstat satis ipsum in Oriente versatum , praesertim adversus Arium . ina propter , sicuti necesium est, ut interfuerit Coneilio Eliberita. no ante Nieaenam synodum; ita etiam non post
annum ccer I ii. mari me eum jam tune Aeetesis
pax data suid et a Constantino. Quem nodum sitis implieitum . nescio , an tacita ex trieare possint, quotcumque oppositum docent . XXI. Opponunt aliqui te limonium cele-hre S. Isidori Lib. d. Et mosviarum, Cap. I 6. quasi ibi die te Cationer atitem Conei larum iatem .ribus Consantius ea erunt . In praecedentibus namque annis, persecutione fertiente, orandarum pol tim minime dabatur facultat.
Itide Christonitas in dio.rsa, haeresi est fissa , quia non erat neearia Episeopiae is unameoeundi . nisi tempora praedicti Imperatoris .
Ipso enim dedit Deu tatem Episeosis libere
ebngregari . Hi ne autem videtur palain eolligi, iudieio Is doti Concilium Elihelitanum . alucque Canones . non suille ante pacem Eeeles aedatam a Constantino, es servescente persecutione . sed aliquanto postea . XXII. Resp. Isidorum eo loeo. si integre legatur, prout in mss. melioris notae , S in Regia editione Him liniae exstat . ae praeterea in celebit Codite vatieano num. 6go. scripto tempore Nicolai I. Papae , qui fuit olim Joannis sepiseopi Atrebatens s. non loqui de qui-hu libet Coneillorum Canonibus, sed Generalium. Sie enim habete Canonet a vitem Couegnorum Getierantim a temporibus Cotistantini ea eruus. Et ratio, quam subjungit, id ipsum ostendit. Nam disseultas summa , ut Episeoplin unum coeant ad edendos Canones, perseeutione fervente, solum habet locum ei rea Con-eilia Generalia ex omnibus Episeopis variarum nationum coacta . qui sire ingenti mari terraque periculo, S labore , nee se invicem eon-
voeare , nee unico aliquo loco corruenire in
tanto numero possent et secus vero de Coneiliis Provincialibus. aut Nationalibus, quae minori numero Patrum eonstant, , strictiori loeorum spatio coercentur. Unde S elam convenire, &sacias Leges suis populis condere . absque manifesto perieulo poterant. Et huius generis fuit Concilium Eliberitanum , procul dubio fervente perseeutione eoactum . ae proinde ante pa-eem Feeleliae datam a Constantino . XXIII. Opponit praeterea Baliarius verba Osi ita loquenti, in Canone quartodecimo, alias undecimo , Coneilii Sardicensis r Memini autem superiore Concino Fratres nostroi eonsiluisse , ut is eati Iaseus in ea , in qna commoratiar . Civitato tres Dominieos diei , idest .
per tres septimatias non ee ebraret conventam, communione primareta P. Quibus verbis procul
dubio resperit Osus ad Canonem xxi . h liberitanum , ubi dicitur: Si quis in Cloitate positus . tres Dominieas Ecclesam non aerasserit, pauco tempore absineatar . at correptas esseo ideatu/. Hi ne colligit Basurius , Osium in sardicensi Concilio loquutum de superiori Con- eisio, eui ipse interfuerat; non quidem poliremmo. quod Nicaenum fuit; sed superiore, id eth. penultimo , nimirum Iliberitano . Unde de postea colligit. hoe sutile anterius quidem Nicaeno, posterius vero Anetra no, , Neo-eaesareens. quae duo anno eeeri v. poli datam Christianis pacem celebrata sunt.
XXIV. Sed enim s subtilis haee eonjectura Ralliati aliquam vim habet . potius intelligendus erit Osius iis verbis loquutus de Cone illo illo , cui immediate antea interfuerat, quam de eo , qui mediate solum peracesserat Nimirum , verba ilia . superiori Concilio . ex communi usu loquendi apud honos Seriptores, denotant Concilium proxime, sive immediate antea celebratum et se uti quod quispiam xit se superiori anno . Libro , aut Capite dixisse, ae-eipitur de anno. aut Libro, aut Capite prori- me praecedenti . Cum ergo balu Eius asserat. Cones sium . eui interfuit Osus proxime ante
Sardicense . fuisse Nicaenum et intelligendus de hoe erit, Osus . non de Iliberitano. quod satetur fuisse ante illud . Cumque nullo modo ae-eipi possit de Nicaeno, in quo id Decretum non exstat ; eonsequens est , ut nomine superioris marini intellea erit quidem Eliberitanum et non
tamen veluti immediate celebratum ante Sat-dleense , immo nequa proxime ante Nicaenum, sed longe antea . sve superiore, aut praecedenti, seu praeterito tempore. Neque enim curandum . ut verba illa Osii intelligantur juxta praedictas latinitati leges . aut e re ultioren Io- quendi stylum . a quo songissime fuit Osius ut patet er ipso Concilio Sardicens Latine reddito . S A liberitano . quae potius Christianam fmplieitatem praeseserunt, quam si, tum ad regulas Priseiani, aut Cieeronis exactum. Immo attentis verbis ejusdem Concilii Graece exstantibus , colligi videtur. Decretum illud ab Osio
memoratum . multo ante Sardicensem S 3nodum prodiisser id eli, non eorundem spi semporum aetate , sed Patrum . sive Parentum ipsorum et Id enim denotant verba illa Canonis unde ei mi Sardieensis apud Lahheum Tomo a.
juxta receptam S germanam veysonem Herveti Latine sonante Reeordemini autem. Patres nostros in tempore praeterito itidies s. Oe. Itaque satis indieatur verbis iis . Decretum illud , non
fuisse conditum tempora Ipiscoporum eorum, qui Sardi eam convenerunt, sed longe antea, tempore F piscoporum praecedentium . qui nimirum inchoante eo sacculo intervenerant Concilio Eli- heri-
285쪽
laetitano smul eum ipso Oso . ut minimum Guadraginta annis ante Sardicensem S nodum , quae coacta fuit anno Chrilii trecente limo quaestage limo septimo. Altheritana autem trecentesimo tertio, ut contiauit Facursu sequenti. Coneludimus itaque, nullo solido argumento re- selli sententiam hactenus traditam.
XXV. Ei dictis eorruit obiter opinio mu-phtii in Fasiis allerentis. Cone illum hoe sutile
eesebratum anno ecerta r. ollensum enim satis relinquimus, sitiise coaeium vigente adhue perseeutione , ae proinde ante annum praedictum , in quo Aeetesia optata requie fruebatur , priu-
aeno tandem anno eoacta fuerit eadem Sonodus. Relatis vivionitas anorum , O praemi tpIuaeibtis ad Chrono viam persecutionum Uariarum pos initium quarti Deun . eou- eludittir . Oideri celibratam intra mensem
Motim atini CCCIII. XXvI. U Iamvis ostensum satis fuerit.
v M E liberitanam synodum futile eoactam non modo ante Con-eilium Nicaenum , sed etiam ante paeem a Conflantino datam, ac proin se saltem ante annum cccai II. c utpote eum con-eella sitiset anno eeexi adhuc tamen reflat inquirendum . quonam cerio anno ex praecedentibus eelebrata sit. XXVII. Communior sententia est, eoactum sutilo anno Christi eecv. Ita Cardinalia Raronius To. a. ad eundem annum num. 38. Padilla Part. i. Hs. me . Hiapaniae, centuria quarta, Cap. s. Gordonus . , Coriolanus ad eundem annum , Saauedra in Corona Gotthiea . Cap. a. Joannes Dariis ad meretam. Dis . is. Severinus Binius, Philippus Latae . de Gabriel Collartius in suis editionibus Comitiorum . &Notis ad eam Synodum. XXVIII. verum omnes ii, qui Chronicon Flavio Lucio Dextro adseriptum . , inventum.
ut aJunt, ei rea annum Moxei v. tuentur, colloeant eum ipso Cone illum Eliheritanum . quinquennio ante. idei . anno ipso saeculari cee. Legendi ea iis imprimis Roderietis Cato, SMagister Franei laus Bioat in Commentariis eius Chroniet, ubi haee habentur ad annum eee. II-nbedis in Baetica Conei iam maletorum Et eo-poram eontrahitar. Praeest Felix Episeopis Aeetianus. Cogitvir jussu. mandataqae re avni risitani Potiti eis . O Missas aram Epi- sevi primae Sedis. Consonat Iulianus , paullo poli inventionem Deatri detectus pariter . ut dies tur . , per omnia Dertro cohaerens ; ut multorum gravium . doctorumque hominum . non extra Hispaniam modo . sed intra illam , haud dubia sententia sit . utrumque Chronicon eodem artisee prodiisse . quamquam tot seeulis digiti fuerint invieem Dexter . Iulianusque, si tamen hie unquam in rerum natura fuit . vide quae eontra ejusmodi eommenta saepius diximus eum eruditissimis. Marchione de Monderar . Nicolao Antonio . Ioanna Luea Cortesio, Bollando, Hensehenio . Pape broehio. aliisque Auctoribus. in Notis 1d Librum primum Commentariorum in Concilium Elibetit anum; S postea
ex in Librum laeundum . Nequeo tamen hoc loci praetet mittere verba illa Papebroehii Tomo V. 5S. Maii pag. 3sq. ubi ita loquitur de artisee eorum Chronicorum , aliarumque smilium farragine me Non poteram eredere reia tionibus ab Hier nymo regaera de Romavi ae erant , quia eum este noveram inoratorem in nitarum fatu aram ( hoe epitheto eum insignit. lieet In lituti sui sodalem ) qti sui Eeel
si leam re paniae historiam integro jam sa-
ea a in sitiari , sepius dolere evor . Et itintim fere columna sequenti se accingit refutandii Huaera commentis. XXIX. Clarissimu . interprex ejusdem Concilii Dominus Ferdinandus de Mendora in celeberrimis Commentariis Lib. i. eitato Cap. a. operosa admodum velligare curavit, quonam anno illud fuerit coactum . Et post multa solide . atque erudite di seu sa, eonestidit non longe a fine eiu sedem Capitis: Non potuit initur Coueintim hae eui Osius adfuit, O uaseriti t. non moda ante Arelatens Concilium anno cecriu celebratum I sed O atite perseetiliouem Dioc etiani .es Maximia vi. non eostia etiis si tuo eertum si Diotim m Ieriam periisso . Deinde multis contendit . perseeutionem illam non elle reserendam ad Consulatum ia. Dloel etiani, S Martismiani ut ii . sed Diocletiani vi i l. ac Maximiani vi I. eum Domin ea salutaris Passioni, jam pro foribus eii et . ut inquit Ausebius Lib. 8 Cap. a. foe in ipso die Passionis Christi. ut seribit Cassiodorus. Ium vero C Insulatum quamvis reserat Cuspinianus ad an . Chr.cce vi. verius Oitii phrius rejieit ad annum ccci ii. Hi . & a iis conjecturis ductu . se controversam definit ei rea finem Capitis : Conei tum igitur ose, eum ante perseutionem Diocletiani. O Maximiani habitum D . nou potuit non anno Domiai CCC o.I
ram Imperis . ut Caesar Baronius eontendit atiel atita pacem megesia a Consontino redditam. O estis em Imperio , ut Atisgis Oidetar Anto-hitis Aetiter. O cive Iii Siae suesses aptid Sas-estim Medardum Notaria, in Actii Hassim; iosa rerum antea gestarum hisaria, Duelatus P aesidii immanitas. Miseentii Diaeotii maris.
ritani Canoves, o Deereta , omnino repugnaraoidantur. XXX Nactenua ille eruditissimus interpres. euius sententiam reliquis omnibus veriorem eat stimo, sive propius ad verum accedentem, quam ullam aliam ea iis . Adhuc tamen eenseo,id Con- eis in m celebratum suisse aliquanto pollea , nimitum fluente Maio anno ec ei si . ubi primum n
tilia Adicti et udelis Romae publieati die ipso Domini ex Passionis , juxta busebium , vel potius septimo Tal. Martii. ut inquit Lactantius Lib. a-
de mortibus perseeutorum, ad Hispaniam perve.nit . Ut autem haec mea suspieio, aut opinio confirmetur. & clarius pereipiatur, nonnulla observare placet ei rea annum persecutionis Diocletiani. & Maximians, qua nondum erepta in Hispania , sed iam fere imminente . Cone ilium apud Iliberim eoactum fuit. Imprimis enim licet sub initium Impetis Dioeletianui saeuire in Chri illanos coepisset, ut colligit Batonius ax Acti, S.
286쪽
sebisitani , vim anno secundo pastum .
vult eum Tiburtio , Chromtio, di aliis; continuaveritque eandem lanienam per decem annos ut teit tur Severus Sulpicius Lib. 2. Cap. adi certum tamen est , mali me terribi Iem perseeutionem Ecclesiae ab eo illatam sui ct postea anno xviii . Imperii, vel x l R. ut testatur Eusebius in Chronico, & Hii oria , insuperque orolius Lib. v. Cap. as. Porro annus Diocletiani Rix. ineidit inccci ii. Chri iii, sive Erae communis, estque ille ipse, quem paullo antea ex Mendo ea obieruauimus. suffragante Baronio . Diocletiani v m. & Maximiani vi i. Augustorum Con solum . Quod ipsum antea tradiderat Fallorum pater Onuphtitis. 3e sequitur recenter Sehelsitate in Antiquit mes. Romanae editionis pag. etet . Tom. i. Habemus itaque horribilem illam Aeetessae persecutionem, de postremam omnium, quaeeumque ab iis Augustis illatae sunt. ecepis eanno ecci ii. iuxta computationem mox indieatam Eusebit c qui jam tum so rebat ) illam rei beientis ad annum aia. Diocletiani imperantis.
XXXI. Porro annum praedictum ines pitnumerare Eusebius a Pasthali mense , in quo per eo x die, quibus Passionis Domini memoria reeolitur, F dicto eorundem imperatorum tam dira immanitas in Chilitianorum fuit , ut intra triginta dierum septemdecim millia promiscui haus per diversas prouincias mari Trio coronarentur , ut
habetur in Actis, quae appellant Damasi, lo-oueniis de Mareellino Papa . Iulium praeterea impio illo Deeteto. Ecclesias dirui, saero, Libros
ad ineendium tradi , Chri illa nos honoribus tan estos gradu suo decidere , reliquos capite minus. Haee itaque aecidebant, juata Eusebium , ab ineunte vere anni cccli I. , deinceps usque ad ver anni proxime sequentis cec a v. in quo Dioele tianus S Maximianus sponte se imperio abdicarunt . ut inquit Eusebius . de redegerunt ad pri vatum vitae genus, idque eodem die Κalendatum
Aprilis, ut te latur idatius in Fallig. XXXII. Itaque se uti a Κal. Aprilis annoeceiv. finitum fuit Imperium Di letiani , Ma rimiani ; ita etiam perseeutio Chrsilianorum in
omnibus provinciis, cum primum ad eos certa
abdieationis notitia delata fuit. Statim enim Julius Constantius Chlorus. S Galerius Maaim lanus Armentarius , qui . testibus Eutropio , victore. Oroso, de Zonara . Caesares erant . Augustia de Imperatores facti sunt . priore illorum nolente plusquam Galliis . S Britanti dominari, ae praeterea Hispaniae ( lege Marianam Lib. d. Cap. is. 3 posteriore autem possidente quie- quid reliquum erat Romani imperii . XXXIII. Constantius Chlorus breui Augusta dignitate potitus , & summum hiennio .
diem obiit Eboraci in Angl ia. an. cccv. vel potius ccevi. nulla persecutione Christianis intentata , immo peeuliari honore , ae erati x iis exhibita , uti fidem fael unt Eusebius Lib. i. Deoita Consantini, de Soromenus Lib. I. Cap. I. Adsuit morienti Constantinus Magnus, cuius imperium ab eodem anno numeratur, quamvis tune solum Caesar appellaretur. Sequenti vero a Maximiano Armantario socero suo Augustus denominatus est. Frustra autem laboraremus in ostendendo
Constantinum nunquam , nusquam scelesiam persecutum, cui potius optatam pacem, tranquillitatem . . e splendorem ubique attulit. XXXI v. Ea his patet, erebras illas perseeutiones ab Innocentio I. Papa indieatas supram m. go. quacum tempore celebratum e .i Con-ellium Eliberitanum , non mille litatas heelesiae ab imperatorihus Conliantio Chloro, aut Constantino Magno , quorum prior ah anno ccci pollerior ab anno cccvi. Auguius appellatione potitus est. XXXV. Superest autem exquirendum , aneae perseeutiones motae fuerint ab alio quopiam ex iis, qui poli Diocletianum , de Maiimianum sponte cedentes . Romanum Imperium adepti sunt. Porro ex iis Galerius Maximianus Armen.tarius , quem paullo ante diximus. praeter Gallia , he Britanias, Hispaniasque, reliquo Romano orbi imperaste . euras adeo va ae molis partitus
fuit, ereati x Caesaribus Severo Se Galerio Maii mino sororis filio; quorum priori Italiam . posteriori Orientem commist, residens ipse apud Illyrieum. Contigit autem id eodem tempore, quo Constantinus Magnus fuit Caesar appellatus,
nimirum coe v. vel e cev I. uti ex victore edito ali Andrea Sehotto eolligit eruditissimus Pelavsus in aureo illo Rationario temporum .
XXXVI verum eum Coni tantini Augusti
imagines Romam allatae sus dent, Praetoriani misites subito Imperatorem acclamarunt Maxentium Herculii lilium . qui Galerium Maaiminum Augulium, Ac Severum Caesarem , adversu in Ie praestantes , fugavit, ac vicit. Ipse vero licet inii in Christianis favere videretur, paullo po t erumta ovis pelle , lupus ac paruit, , praeter plures
flagitiosae vitae turpi ines. dire Aeetesiam perseeutu, suit intra Italiam . , saltem Rotnae, ut teliantur Acta b. Mareelli Papae, qui sub ipso palliis est.
XXXVII. Praeterea Maaiminus evnomenis to Galerius , qui a Galerio Maximiano creatus erat Caesar anno ece vi postea perditiis mi , moribus infami , flagitiosae vitae ab Eusebio descii ptae , addidit immanitatem adversus Christianos,
anno praesertim cee vl i. verum intra inientem,
de presertim Alexandriae. ubi de ineomparabili virgini S. Catharinae, itasgnis triumphi, gloriosis inique Martyrii ea ulla exstitit. XXXVIII. Denique Licinius, ab eodem Galerio Maximiano Vesar designatu apud I lyrieum anno cecvi t. succedentibus postea praeliis adversus Constantinum , dicam persecutioncm mouit in Ecclesiam et verum intra solius Orientis limite a , donee tandem a Constantino ipso victus fuit anno eccet vi t. Ac sequenti. XXXIX. Itaque post finitam persecutionem postremam Dioeletiani. , Miximiani anno ecei v. initio Apri sis per utriusque spontaneam abs te ationem , secutae sunt aliae tres Maxentii . Maximini, de Licinii inita tempus Constantini imperantis . verum eae comparatione praecedentium, sere nullius momenti habentur, ideoque a Severo Sulpicio Lib. a. ea eluduntura numero recepto persecutionum . quarum poesti emam ponit a Dioeletiano , de Maaimiano illa tam , se uti S Orosus Lib. r. Sed quamvis
hane opinionim . sive numerandi rationem , refellat S. Augustinus Lib. 18. De Citatate , Capite sa. ostendens, plures sutile usque ad suum tempus persecutiones Ecclesiae . quam decem . 3c
nominatim addat istam Juliani Apostatae . quae diu poli obitum Constantini fuit; non tam et
recenset aliquam ex iis, quat nuper indicauimu g.
Narentii, Maximisi, di Licinis, sive quia mi-- noris
287쪽
noris notae fuerunt vita . uti er Severo Sulpieio Ioeo indieato . sive quoniam duae illarum intra
solum ocientem , alia intra Romam sult. XL Ut eumque res se habeat. id certum videtur, nullam illarum trium Hispaniam te. tigille , neque aliam post annum ecei v. in quo . Diocletianu . At Maximianus Imperio se abdicarunt . Nam neque Constantius Chlorus. quillatim sere in Hispania. seu ti , in Gallia. ae Britania imperavita ne et Constantinus eius filius . qui eidem in Imperio sueeessit. de Augustus denominari empit anno ecevi. ullam in Hiis manta . aut alibi terrarum. Feelasiae perseeutionem moverunt. Marentius vero . de Maximinus , ae Lie inius . interea alibi imperantes. Vir extra Orientem , nullatenus vero intra Ilispaniam . Christianos insectati sunt. XLI. Hi ne novum robur aeeipit sententia hae enus stabilita de Corellio Eliheritano, sal
tem ante annum ccc v. coacto . contra quam
vult Card. Raronius, & plerique reeentiores. Constat enim . tum ex stylo multorum Can num ipsus , tum praeterea ex Apistola Inn eentii I. Papae alitii a nobis laudata . editos futile . eum igni temporibas eretra perseea sanei essent . Ostensum autem relinquimus ab amno ceci v. ineunte . post abdieatum Impersum Dsceletiani . , Marimiani , nullas omnino persecutiones, nee erebras . nec raras . in Hisparia suilIe . Non ergo post annum ceti v. Cano
nes Elihelliani fuerunt edni XLII. Sed neque conditi videmur suisse
anno ceei I i. inclinante . in quo per totum semre orbem terrarum saevissima Dioeletiani. de Maximiani perseeutio grassabatur. Nam tune ipsorum nomine Dacianus Praeses, saltem ab exeunte Maio eiusdem anni . iam inchoasse videntur lanienam illam in Hispania Tarrae mensi , quae continuata fuit assidua pene essus,
ne Martyrum. atque in iis c Ianuario sequenti gloriosissimi s. vi neentii Diaeoni. ae laeti sanis est valetii Apiseopi Caesaraugustae, eum quo
perductus valentiam fuit ad ea ussam eoram ipso Daeiano dieendam . Porro valerius hule Coneillo interfuit . de subseriptus legitur sextoloeo inter alios Episeopos. Inter Diae onos quoque . qui adfuerunt. censetur vincentius et quo velut interprete utebatur Sanctus ille Praesul. propter impedimentum singuae. ut eiusdam .s vine eniti Acta sneera . de germana , praesertim nuper edita a Theodorieo Ruinari M. B. habent ad diem a a. Januarii. Quin de eum ex praecepto Lucii I. Papae. Episeopus iussus fuisset secum habere tres Diaconos . S hi Ioeum haherent in Synodis, ut in Coneilio iv. Toletano die stur. 8e alibi saepe; probabile admodum et . vineentium Diaeonum simul eum Ept se ro suo valetio huic Synodo in aer fuisse. Quue
cum ambo passi fuerint in perseeut lone meta. ni. valerius quidem durum exsilium, vincet eius vero necem arathis, imam die ua. Ianuarii, anni haud dubie eeei v. nereisum est, ut antea hute Coneilio inter illenti ae proinde celemhratum sit. nondum illata, sed iam imminente
ea perseeutione , mense Maio anni eee iit. XLIII. Quod vero anno ere. fuerit coa-
Rum , prout in Chronteo sub Dextri nomine edito legitur, an disjunctim eo ipso anno, aut proxime sequenti, prout Mendor a vult . po- eius divinando, quam certo pronunciando, di-
ei potest. Itaque in ea sententia sum, ut post
inchoatam ultimam persecutionem Diocletiani. ct Maximiani anno eeea ii. circa Festum
Hsehae . I piseopi Hispaniae paullo pollea. eertiore, facii eius proeellae iam sibi imminentis ,
Synodum apud Ilitarim eongregaverint, qua se. suosque munitent sanctis Legibus ad eorrigendum mores. Et resistendum viriliter Daciano . Et hoe ipsum probabile admodum videtur juxta testimonium illud Innocentii l. Papae eos Iliberitani Coneissi Canones reserentis ad illa
tempora,ia quibus erebra perseeuriones erant. Certum autem es , ante tempus Paschale anni ecei II. non e pisse eas crebras perseeutiones . in Hispania saltem . Quare nec concilium id videtur habitum, donee intra eundem annum notitia perseeutionis prori me imminem tis pervenit ad Hispanos Episto pos qui proin de se munierunt adversus illam iis Decretis, seu Canonibus editis. Itaque mihi, aut verum, aut marime vero eohaerens videtur . quod ea synodus labente iam vere ejusdem anni ecei II. eoacta sit. transactis duobus mensi hus, aut elreiter . ah Edicto Romae publieato . XI. iv. Aeeedit eongruentia non omnino levis eirea rem adeo obseuram de die Iduum Maiarum . in quo id Concilium dieitur inehoatum . iuxta vetustum Codieem Eeesesiae Urgellensis allegatum a Mendoeta . A die enim annieeei ii. d sexto Dominie e Passioni reeolendae . usque ad Idus Maias eiusdem anni. sat temporis Rurit . ut Episcopi Dispani refellent impium Edictum Imperatorum Romae promulga tum eontra Christianos . , eongregarentur ad Synodum eelebrandam contra perseeutionem imminentem . Aut forte iam eonvenerant, iuxta antiquum Rispaniae morem c qui postea eonissima tua fuit in Cone illo iv. Toletano Can. iv. lnehoandi Conellium quinto decima Rasi A. ram Iuniaram. ut ibidem dieitura nimirum .die 38. Maii . Tune autem facile eertiores esse poterant impii Deereti Romae publieati die ipso anniversario Passionis Dominicae . ac proinde edere Canones . quibus Christiani munitem tur . S terrore poenae stimularentur ad resistendum perseeutioni. Unde & anno prori me sequenti eeerv. die a a. Ianuarii Ioeus fuit, ut valerius Apiseopus, , vincentius Diaconus. qui hule Conellio adsuerant, eonstanter pate rentur, alter durum exsilium , Elter interneeio.nem aeerhissimam eoram impio Praeside Hispaniarum Daeiano i similiterque . ut osus psa-gas. ae notam in vultu subiret ob Fidei eonfessorem sub Maalmiano . euius rei fidem saeti
Epistol riusdem os; ad Constantium Augu
. D -di; et o . .. aevi, Ni prout exscripst S. Athanasius ad
XLv. Perseeutio autem ista eo pisse videtve ordine quodam ab Hispania Tarraconens. Sub Daeiano enim Bareinone inviciissima virgo Sancta Eulalia gloriosissimam necem sustulit . Inde Caesaraugustam transit Da ei aisnus . de post plurimorum Martyrum lanienam. heum valetium Episeopum . ae vineentium Diaeonum valentiam detulit erueiandos. Processat Calagurrim . & postea Legionem . Imeritam . Toletum. ae Complutum . relictis in
unaquaqua earum Uthium, di populis vicinis.
288쪽
uberrimo in noriorum hominum sanguine, seripti totidem suae crudelitatis telli montis. Ex ea Him iae parte veluti media, transit ad remotiorem , id est . ad ulteriorem Hispaniam , ubi Conei lium hoc paullo antea celebratum erat. At Cordubae quidem osum flagris eaesit, non tamen occidit , lieut nee valerium Episeopum morte multavit. sed exsilio tantum . Denique Hispalim pelvenit, , ibi Jullam, atque Russ- nam mari rio coronavit. Itaque de primo ad ollimum videtur Concilium hoc celebratum ineunte Maio, aut Iunio annicee m. intra quem Dacianus exsequutus suit et udele illud Imperatorum Edictum, vere exeunte; deinde initio anni eeei v. pervenit valentiam , , pro-eellii ad reliquas Hispaniae Urias nuper memoratas , , lanienam continuavit. donee apud Baeti eam innotuit abdicatio Diocletiani , ae
Maiimiani , de despolieum Imperium Constantii Chlori bene allecti erga Christians , de nolentis de eaetero ipsorum sanguinem tandi.
Opiuio exotica , si me paradoxon Ioannis Morini, asta mantis, Coaecilium l .p eelebratam
Disse ante mediam tertii Deati . O imperiam Decii A Ui, refertar,ct res IIitur
xis , es passovet Marorum in Hispania ivtra tertiumsaecultimabitis tuitiam quarti . svallo pos hoc ConciIiam celebratum . XLvI. x oannes Morinus Pte biter Con- gregationi, Oratorii Domini nostri
s Iesu Christi in Gallia . vir erudi
tissimus , Audi viaediat Libro nono, De Paenitentia, Capite is . adversus omnes aliorum opiniones certum existimat. Cone ilium hoc fuisse eelebratum longe ante taeulum quartum, immo ante haeres m Novati, quae circa medium laeuli iertii ecepit . V ide soco citato t. II.
hae e inter alia habet: Era Cisellii Eliberitani haeres Mauravi . O Tertulliani
de marchis neganda paee . condemnationiquec quae teste Barovio Deia est auso CCXW. 3s ponenda est. Sed 'Asarianam haresim .es perseeationem Decianam ( quae carpit auus L. ) praeeedit . Atinam singularem erueredi eue est. videamu , quo tandamento dum eius , ita censuerit, , audiamus ipsum ita loquentem s. s. ac io.
XLvII. Ex iis . quae ditia sunt . midenter mihi eouiet oidetur. Continum Viberitanum istiIto esse antiquius. quam vulas feratur , meesse enim es, ut C priavi teωpsi. O perseetitionem Decianam malaeis annis praeedat, Iicet os eo ad Dioeletianam referatur . Namhbisseidi . ct idosi utrit , at vidimus . eommuni .nem negant. Praeesserant uitur Pa
nique persecutio uer . aeuis enim credat . tum sanctor Patres haeresim sotoriam, a Sede Apsis Isca . a tam variis GnHI iis, atque . tit ita diea . ab stiloersu orte damuatam ambie egi
tes. Saecessores eortim metis. Deereto de recipiendis idololatris morem gessus. Cum igi-rar est non reeipiant, Eeetis ae iuud Dee e tam praecesserunt . XLvIII. Idem demonstratur aliarius ge- verit argumeuis . Certum es, Diueletianum perseeuthnem in Hispaniam , Gul iam . erAQIiam nou pervenisse, eo quod Promaciat Iae a Constantio Imperatore Consantisi Magni patre regerentur . qui natura Da elemenii mas erat, Christianisque Doehat . Dcl eotesattir Eusebius Lib. i. De vita Constantini Cap. ii. Cum Imperatores, Dioc etianus, ct Maximianas Edictum era enitiis in C risianos
garent , omni ad aulam ad tu prohiberetitur et eo vero . qui prius eligeraut . procul a eo-mitata su Dbm o Te. Quomodo eni in ( imqaiebat si dem erga Imperatorem servare poterunt inviolatam , qui aduersus Deum optimum Maximum perfidi esse mani se io eonvincuntur 3 IIIot autem , qui dignitatibtis Disprioari maluero ut, quam Deo nos obedire ,
ct impuris Derine is politii . smihi argu , peratorem faturos a mage . sipatore uestibi, o Imporii easadet consitai f. . Is per eodem Capite feribis . Consanti vim eoIIe- ait Di, Ione. di vitiam fuisse, easdem ae ido-Iblatrarum spe usinem penitui desertius. Deumque Derum agnoetisse. O eo aisse . Idemetiis Euebio te satitar Donatisae apud Opta,rtim M levitantim Lib. i. abi refertur eorum ad C. antinam Imperatorem popuIarior Rogamus te, o Conlianti ne Impexator. quoniam de genere iusto es, cujus pater inter eaeteros Imperatores persecutionem non exere uit , de ab hoe saei nore immunis est Gallia, hee. Petimus, ut de Gallia nobis iuditas dari praeeipias. Cum igitur Canones Eliseritani passio de
ae ianis is idololatriam vi tormentoram Iapsis agant, videtur oratiino estiseqvient , sate Dioeletiani perseeutionem Conciliam suadeelibratum esse . XLIX. Haee ait ille doctissimus Seriptor. Sed enim longe a veritate , di omnium erudi torum hominum judicio, quiuis eertum ei, Concilium illud intra quartum taeulum si ideeelebratum . Id enim plane demon trant nomina Episcoporum , valerii. Os i. Melantii , , Sabini, aliorumque, qui ibidem convenerunt . , quorum epocha ab omnibu antiquis Seriptoribus c ut recentiores praeteream 3 intra quartum taculum eolloeatur . Ae de S. Valerio Episeopo Caesaraugustano res notissima est ;eum sub Dioeletiano apud valantiam si inuleum s. vi neentio Martyre . ipsus Diaeono . Fidem eonstanter suerit professus a n. cccio. vel crei v. mense Januario a eerte post hane Synodum, cui interfuit, eelebratam . Se in exilio uitam finierit paullo post . Nec recurri potest ad alium Valerium antiquiorem Episcopum Caesaraugustanum , qui vixerit ei rea medium tertii saeculi sub Imperio Decii. Nullum enim vestigium eius Ualerii exstat in tota antiquitate . Legimus quidem valerium Apiseopum Caesaraugustae subserihentem in Cone; lio apud eam Urbem celebrato annoece Lxxx. verum is fuit palam potierior . Nec
289쪽
eredibile est , vaserium subseribentem Elihetleanae Synodo permans de sepiseopum ab anno circiter ec L. in quo illam colloeat Morinu , spatio aliorum centum triginta annorum, usque ad eceti xxx. Immo adhue statuta epocha eiusdem Synodi anno eeei i eum S. valerius iam
tune esset senex , valde debilis . , linguae halbutie impeditus, non potuit permanere aliis
octoginta circiter annis, praesertim inter aerumnas durissimi illius exsilii , quo multaturum sui ta Daeiano Praeside . ad montes illo, . qui Cinea flumine alluuntur . ubi S paullo post in Cheliti eonsessione oblisse ereditur. L. Eodem argumento fere eitea osum ipsum demonstratur, Ili heritanum Concilium non ille celebratum circa medium tertii taeuii , sed quinquaginta , ut minimum. annis postea . Osius enim in eo sub libens, perstitit non modo usque ad annum ceexivit. in quo praefuit ConeilioSardicens, sed etiam usque ad ceeLvII. in quo Sirmiens Conellio interfuit . & vi tormentorum horribilium eompulsus, nomini suo
labem aliquam ad tempus aspersit. Licet autem tune elisit decrepitae aetatis, non tamem, usque adeo, ut intra Episcopatum virisset centum septem ., aut eo amplius , annis, prout necessum esset, iuxta opinionem Morini. Si
enim Synodus Eliberitana . in qua subset ipsi Osu, jam Episcopus Cordubentis , eelehrata
fuit ante annum cc L. Oportet. ut superesset isse aliis centum septem anni F piseopus usque adeecLv i. quo certum est, Concilium Ssrmienseipso praesente celebratum fuisse . Atqui tam diuturna in Episcopatu duratio , ct vita adeo longaeva quae debuisset plane ad centum &quinquaginta circiter annos porrigi o in eredibili, est a temporibus heroseis , nee nisi temere de quopiam a firmari potest , ubi testes id
net eiusdem temporis non produeuntur, quales
certe non sunt. Q3ain potius ex s. Athanasio, atque ex ipso oso in Apistola ad Constantium alias indieata , satis eo nitat . Apiseopatum ipsus, tempore Concilii Sirmiensis per sexagintaeiteitet annos fuisse continuatum . Non ergo ante annum ec L. fuerat ordinatus Episcopus .
sed plutimis annis postea . LI. Praesensi Morinus . ex parte saltem . huius argumenti vim num. II. , respondet. nullam rationem habendam subseriptioni. Osi in hoe Cone ilio . eum in m s. antiquis passim Oeeurrant subscriptiones adulterinae, Ac suppostae . quae ea uno ad aliud Concisium tran feruntur . incuria erscriptorum . vel ausu eujusipiam fetoli. LII. Atqui in oppositum est . quod licet ita aliquando contingat, id de facto atque in singulari ita eontigisse . ostendi debet inuicto
aliquo argumento . Alioqui nihil firmum haberemus ei rea plurimorum Conciliorum sub- riptiones, nec circa illorum epocham , quae passim er tempora Episeo potum sublati bonis umeolligitur . Nullo autem urgenti argumento
ostendit Morinus, subscriptionem Oui in his Concilio su hreptiliam fuisse . Quin potius veram ostendunt omnia eremptaria mss. At edita .
LIII. Deinde Osius ipse in Concilio Sardi-eens eui praesuit anno eeexivi i. ) aperte indieat Cap. quartodecimo , alias undeeimo , se intervenisse multo antea cum aliis Patribui huie
Conestio Elihelitano, dum memorat in illo starim, I.
tutum fui in , at si eae it Iahat in si , is quaeammoratur , Civitata , tres Dominicos dies , ides. per tres septimanas. non eelebraret conventam , communione privaretur . Id ipsum autem statutum antea invenitur Cap. vi. Con-eilii Esthetitani . Idem ergo Osus , qui certe praefuit Coneilio Sardieensi, intervenerat prius Eliheritano , ae proinde subseriptio ejusdem in hoe non est supposta , sed vera.LI v. Praeterea dato, quod fluctuaret fides unius subscriptionis Osi in eo Concilio seorsum considerata, non tamen prout coniuncta a
tot aliis Apiscoporum , S. valerii Caesaraugustani, Melantii Toletani. & sabini Hispalensis qui tret simul eum illo florebant initio. saeculi
quarti , furta omnia antiqua Hispaniae monumenta. De valerio res notissima in ipso Mit- tyrologio Romano . ae desumpta ea Actis antiquissimis ipsus valerii. ae S. vincentii Martyris . eius Diaeoni, dc eo mitis in martyrio , quae exstant apud Bollandum die a a. Januarii, S recentius adhue apud Theoderieum Ruinari M. P. Congregationi et s. Mauri apud Gallias,
iis Actis sne rit. O felictis primoram Mart
ram, pag gs . di teqq. haque palam consonant quatuor Sermonibus S. Auguilini de eodem S. vineentio; idea , juxta novissimam editionem Benedies inam , Ser. a s. , tribus sequentibus, ubi in et f. memorat furiosas visees Da-eiani Prae si, sub quo ambo passi sunt . Augustinus vero iam florebat sub finem eiusdem saeculi quarti . quo ineunte, valeriis, , , vin-eentius passi sunt. anno nimirum eeea II. veleeei v. De Melantio . eodem tempore Toletanam Leesesiam gubernat se . quo Leoeadia virgo Toleti sub Daeiano ipso pasta est , nemo in dubium voeavit hactenus . Denique Sabinum suillo eodem tempore Episeopum Hispalensem.& inibi in suburbio tumulat se Corpu s. RuGnae, a Daciano ipso combutium in amphitheatro . res tellata est in antiquo previatio Eh, rens . ct eommuni traditione reeepta . De Oso autem nee vestigium dubitationis elle potest , quod initio taeuli quarti floreret, iam tum Cordubensis Apiscopus . de plagas. ae vibices in defensionem Fidei subierit in eadem persecutione . ut ipse satis indseat inestata ad Constantium Epistola . S praeterea testatur s. Athanasiis. Itaque quatuor illae Episcoporum subseriptiones ita eoncurrunt sub initium tae uti quarti, ut certum omnino sit. non futile in truti x. sed veras tempore illius imminentis perse eu-tionis , ob cuius metum Synodus Eliber itana eoacta fuit .Lv. Mirum autem est . doctissimum Morinum negare ausum sutile perseeutionem illatam Hispaniae tempore Diocletiani sub Daciano
Praeside, quam tot prisca monumenta testatam h ahent, & praetcrea memorant Prudentius Lib. ae,3 rapa, a, Hymno v. S. Gregorius Turonens, Libro I. De atiria Martyrum . Cap. so, ac venantius Fortunatus Libro g. Carmine g. ut plures alios sequentium temporum Scriptores misi os faciam, S innumera signa adhue eae stantia eiusdem persecutionis Dioes etiani In Hispania . perpetuamque earum Aeetesiarum traditionem . Suiseeret ad illam eredendam testimonium vetullissimum Actorum s. Uineentii. qui
290쪽
bentur e Cum apud Cisitatem Caesaraagusiam Daeiano euidam Praesidi gentili. et Deri Iego, a Disivit, es Pritieipibat D. Di beIetiano Oidelirat. O Maximiana . sae-ψietidi is, Christiatios fudite e alias , sorte ) oc-eosio eteidisset Se. Id ipsum satis deelatat inter alias, tiropha una Prudentii, intra idem suisculum quartum accinentis in illo Him noraeuit avidienti tana . Dacia ne . rase s afui tibi laevastis gemeutem Dies ii Figebat immaaii Asir 3
LVI. Praeterea nullatenus verum esse potest, quod idem Motinus de hoe Cone illo ait: meeste est, ut C priani tempus, ct perseeu-gisnam Deeiunam praeradat . Leet ad Dioeleriatiam vasto referatar. Etenim ostensum est supra num. i5. , i . ex auctoritate Innocentii I. c qui ante Pontili eatum floruerat inelinante fiereulo quarto hoc Concilium celebratum fuisse . eam erebra perseeutiones essent, nimi um in Hispania . Nam quae solum ali hi grassabantur, non poterant Episeopis Hispaniae tantam sol ieitudinem intieere . & suadere diseiplinam adeo severam erga lapso . Atqui ante persecutionem Daeianam, ex s. Cypriani tempus, non fuerunt in Hispania crebra persecutionei . Non ergo Concilium hoe fuit cela- Dcatum ante persecutionem Oeeianam , Sc tempus Cypriani. Asiumptum, sive minor pro pomstio facile suadetur a quoniam ab initio tertiitae uli. usque a 3 medium illius, in quo exarsit De eiu ad vetiui Chri litanos. Si floruit Cyprianus in Afri ea . vix ulla Christianorum perseeutio in Hispania fuisse legitur, nisi breuis, de
multis anni; interpolata .Lvii. Nimirum dumtaxat ax veterum te
stimoniic halbemus. anno nono septimii Severi Imperatoris. Coss. eo lem Severo Augusto III. de M. Aurelio Antonio Auguito c quibus respondet annus Frae eommuni . sive Chri. i. ee i. 3pis, os suisse valentiae Felieem Presbditerum , Fortunatum di Archil hum Diaeono et quod tamen aliqui a Mariana ei tati Lib. i. De rebui H pania . Cap. v. ad valentiam Galliae referunt . volentes illuc milsos a S. Irenae a Lugdunensi Episeopo . Ponamus autem. id in valentia Hisp1niae contigisse. Qua ueti specie diei potest . aut quis unquam cogitauit . initio sese uti tertii crebras in Hispania perseeutiones fuisse . aut Cone ilium Elibet ita num propterea eo tempore celebratum.
LVIII. Porro tempore Imperatorum semquenti uin , Caracallae . Heliogabali , At Severi Alexandri c optimi Augustorum Gentilium . Inulla perseeutio in Hispania su i de invenit ut uoque ad annum ccxxxv. quo Maximinui imper in re coepit sub finem Martii usque ad octobrem anni eexr xv ii. quo occisus fuit. Eo autem regnante . solum habemus er traditione . Marimum, de socios ad Euhagani montia speeum. viginti quatuor millibus a Tarracone. pto Chrisio sanguinem sudiile . Nihil aliud habent vetera Hispaniae monumenta . Unde toto eo tempore non acciderunt crebrae perseeutiones ab Innocentio Papa memoratae . Multo autem inlisnus sub imperio Gordiani, ae Philippi . eui interse o anno certi ix. Coss. Fluvio Amiliano . A vetio Aquilino , sueeessit arum stiae Decius. Unde patet ex chronotaxi omnium eorum Im-
peratorum, ab initio usque ad medium terititae illi , quo electus eii Deeius . non sutile ere bra Chri lianorum persecutiones in Hispanias ae proinde Concilium Eliberitanum ante Oaeianam persecutionem celebratum non futile , prout Morinus vult.
Os aditar adfersas eundem Morinam . nee iumedia posersiri parte ejusdem Deu i tertiieeIebratam fuisse hoc Coaeinum . Ubi pIara Doctantia ad chronotaxia, hisoriam faeram, di variat antiquitates Missipaniae . Gavisu aibtias Dissertationis .
Lix sid nec celebrari potuit tempore De
est Imperatoris . Nam licet aliquot norribiles perseeutiones Christianis exelix verit. nullem invenies sutile in Hispania sub ejus Principatu . qui triennium non attigit, eum eae sus fuerit ex eu a te anno eei. i q uo Q. Herennius Ethruscus Deeius Caesar simul eum ipso Consulatum gerebat. sex quihus omnibus p tam demonii ratur, Conei lium hoe non sui si celebratum aetate medium tertii seeuli. LX. Idipsum censendum de pti. teriori sere eiusdem tae uti parte. Neque enim qui in ea imperarunt. Valerianu . Gallienus , Claudius, S Aurelianus . qui equam in nostra Hispani Eadversus Cnri: ia nox in Iliti inveniuntur . ercepto, quod sub Imperio valeriani . S Ponti fieatu Stephani , contigit lapsui Basilidi . ac Martialia memoratus a S C3prianos ut in superioribus vidimus et , i moerante Aureliano . Nar- elisu. Gerundae in Hii pania Episeopus ( euius Corporum adhue integrum in ea Urbe Oidi anno Moe Lirgvli. quatuor aelm tae ulla transariis ab eiu, nee e ) smul eum Feliee Diaeono . martyrium palsus eli. Solum invenio apud Anto nium Augustinum in indiee Episeo potum Tabefieonensum initio haec verba : B. Haesu TatChristi Maror . eum Augurio , ct Euloria Diueotiis Iah GaIlieno Imperatore mI R. I. Februarii , anno p ut mitivit Christi Lx oetistii est Exsat mmtias e uani Pradentii emat initium est
Felix Tarraeo Fracta a vesrii. LXI. Sane Amtiroitu Morale . S: Dannes Mat lana, diligentissimi serutatorex omnium
vetetum monumentorum Hispaniae . quotquot suo tempore ex liabant, nulliu mangonio interpolata . aut corrupta . non invenerunt toto
eo tempore crebras illas Christianorum perse.eutiones in Hispania . nisi summum unam . vel aliam minoris notae. & ad breve tempox, quales nuper indieavimus . Idem dictum aeeipe
de imperio Claudii, Taetti . M. Aurelii Pro-hi . M. Aurelii Cari. huiusque filiorum carini. ae Numeriant. Hie dum lectiea veheretur .ah Ateio Apro laeero suo . dominandi amisitione arrepto, occisus fuit anno ee Lxxxi v.quo
Consulatum II. geeebat simul eum Carino fratre . Nullum autem O tigium reliquerunt perseeutioni, Christianorum in Hispania . LXII. Eodem anno ec Lxxxiv. die i . Septembris salutatus fuit Imperator Dioel etianu . . ut habetur in Chroni eo Alexandrino, ubi
h e leguntur sub eisdem Coae Dioentiantia Imperator M. RaI. Octobrit Nicomediam