장음표시 사용
361쪽
S. PACIANI BARCI LONENSIS EPISCOPI
EPISTOLA SECUNDA . Patianus Episcopus S mproniano Fratri salutem .
XX. T N quaestione prolixa, quantum potero, brevitatem sequar. Nequet tibi, Frater, sub interrogationis bonae specie occulta verborum ' tela iaculanti, atque objicienti , quae ipse machinare, aliquam vieem malitiae repensabo . Orare fro ferme sensibus jasemar , maje centibusque benedicere . Fraus enim quasi vulpeculae , vis i) autem leonis este utrumque ab homine alienissimum, sed fraus odio digna maiore D. Nam eum plus sa) nocere eredas, quasi ignarus interrogas ; eum doeere te putes, simulas erudiri. Rabbi , Dominum vocabant veteres Pharitat, eum aenigmata legis opponerent, Magistrum appellabant, eum sibi omne Magisterium vindiearent. Quidlibet agas, Frater, totum ex me simia pliciter recognosces. Malo imperitus , quam malitiosus intelligi ; malo fatuus, quam callidus iudieari. XXI. Quare priusquam rationem Fidei nostrae (de qua moveris )ac signem , accipe pauca de Litteris tuis, quas tractatui praetulisti. Re ctum eae te dieis prioribus Epistolis meis, & statim addis , me eum amaritudine respondisse quae seripserim . Si amara reficiunt, quid duleia operentur, ignoro; nisi g)quia, ut in mediet nat poeulis, solet amarum I T. Quia,
magis quam dulee medicari. Sed quaeso , Literas meas se) , an aliquo felle et M.
respersae sint, quid superbum, quid insuave responderim . Plures me, tM. an .m . ais , haereses nominasse, de quibus nemo quaesierit. Age , quid tua , si haeret leus non eras Qui eum de Fide nostra quaestionem moveres, &do-eeti velle te diceres; serips ignorantiae eausis esse multiplices , quae vos potissimum haberet, ut s) aperires, ne retexendis pluribus aestuarem. βψxst. XXII. De Catholi eo nomine multa respondi placide . Dixi enim, nihil alterius interesse, quid alius vocaretur . At si vim nominis postulares, quodeumque (6 illud esse mirificum, seu unum in omnibus , seu unum , olla esset, super omnia, seu , quod ante non dixi, filius regis, id est populus Chri- μ' stianus . Adeo eerte non inditum nobis, quod per saecula tanta non eaderet . Et sane gratulor , quod licet alios anteposueris; etiam ei rea nos assentiare de nomine . Quid si negares p Natura et amaret. Aut si adhue dubitas, taceamus. Ambo , quod voeabimur, hoe erimus, teste nominis vetustate . Caeterum s pertinaeius flagitaveris; vide, ne tibi vir ille virtutis exclamet et Sid interrogas nomen metim g F aestim es re i rasue . Tune addidi sane , unde Catholici nomen hoc traherent, non esse reputandum; quia nee Ualentinis s a Ualentino, nee Phrygibus si a Phrygia, nee Novatianis si a Novatiano voearentur, imputari solere. Hie tu graviter commoueris, & quasi aculeo fixus erigeris; nam sic iratus exclamas e Numquid Cypriano Sanm Uiro hoe obest, quod populus eius Apostatieum nomen habet , vel Capitolinum, Vel ' Syndreum t Con- ., si is,
viciaris, Ac ecce non moveor. Horum ne aliquid appellati sumus Z In- hie sedinauis terroga saeculuna, Frater , totosque ex ordine annos , an nobis nomen,
hoe haeserit, an Cypriani populus aliud quam Catholicus nominatus sit. Nunquam nomen ullum ex his audivi . Jam vide , si vocari aliquis eo disti ho,stienomine potuit , quod sbi nesiit impositum. Quid ergo Z Maledie a sunt ista , non nomina , & maledieta iratientium , maledicta petulantium. i Quotvis & ego vos post una appellare nominibus, s lieeat itasei . Cyprianum Sanctam vocas, & populum ( Jejus Apostat eam i Quomodo p D etipsius. V cini iam Sanctam, ' ct forina . O is radiae sancta , di rami . Egone a 'MManea M. Apostaticus, an Novatus 3 Nouatus , inquam, patre prodito , Eeelelia ' TRp- derelicta, partu uxoris effuso. Egone Apostatieus , an Novatiauus, quem '' '.' absentem Epistola Episcopum finxit, quem, consecrante nullo , linteata Sedes aeeepit . verum ista posterius, interim ipsi vos dicite, quid . , . .
362쪽
XXIII. Negatisne, Novatianos a Novatiano voeari Z Quodlibet(i nomen imponas, semper istud haerebit . Serutare totos, ii videtur , Annales, & crede tot saeculis, respondebis Christianum . Inquirente me genus sectae, Novatianum non inficiaberis . Nec tamen ego Novatiani tui nomen accuso , quod toties requi litvinei reumloquentibus (al lineis, &operto quodam sinu claudis . Fatere simpliciter , nihil est steteris in nomine. Quid te toties interrogatus abseon dis p Quid caussaen no n in is erubescis Cum primum scripseras, Cataphrygem putabam . Tunc (g secundis quidem literis eonfiteris Meo invides nomini, & tuum vitas Uide, quid sit pudoris in caussa, quae refugit quod vocatur . XXIV. Quae castigas, di agis y Quali ad Rhetorem venerimus, aut ars sit tractanda, aut de versibus virgilii se versus enarrarem I Cum plures haereticos nominassem, addidi et Et quoi fama recondit obscura . Et unde tu hoc de Virgilii versu tractum putas, si virgilium omnino non noverast Atqui ego (s non ex ordine versum posui. Dixi enim et aeuos Oeta recoudit obscura, ut loquentibus moris est, ex copia sermonit humani dieere aliquid, quod ante dictum sit. Tu vero versum suo ordine, sua compage repetisti . Adeo virgilium plus amasti , ut nefas fieri putares , si versum ejus infringeres Et tamen ego a parvulo didiceram . id mirum, si in ea incidi, quae sciebam In te, Frater, tantus est labor, ut ea nunc demum legas , quae lecta quondam ab aliis erubescebas. Latinis institutum, Latine loquentem tam accusiare debebis, quam Graeee Grecum , quam Parthice Parthum, quam Punice Poenam . Me
dis, AEgyptiis, Hebraeis sua lingua est, secandum copiam Domini, qui
eam in centum viginti ora modulatus est.
XXV. Poeti eum versum Episcopus dixit. Quid i Paullus Apostolus erubescit, cum Atheniensem illum versum dc (G dixit, & comprobat Nam in Aetis Apostolorum ita ponit: (γ) stulaeam etiam fecundum uoi dixerunt:
' Huius namque genus sumus; cum igitur genus simul Dei. Et rursus ad Titum dixit : Dixit quidam ex tuis , proRHas eorum Propheta Cretenses femper mendacei, male bestiae , vestres pigri . Et addidit :Tesimonium hoe verum es. Sie peccamus exemplo, nec rhetores sumus; sed quamcumque vocem, copiam Dei e redimus . Latium, AEgyptus, Athenae, Thraees , Arabes, Hispani, Deum confitentur, omnes linguas Spiritus Sanctus intelligit . XXVI. Tu ipse eue ais: Literas tuas sisae cedro perlinam proptereariosi hostes Musarum. Quarum, oro, Musarun3 An quae invenerint Literas , dc seripserint chartas , quas tineae persequentur Dic , oro, Frater, Muta literas repererunt Z Nonne per Dominum omnia , & a Deo omnia Z Praeter illas centum, & viginti linguas, fuit adhue alia Musarum Hesiodus istud in Helicone mentitus est, sed Atheniensium itudio,
ilolo, omnium vocum modos, omnium genera linguarum a Deo inspirata retinemus. Ignosco ta nen , Frater, si quid & ta de tuo auetore
praesumis, & Novatiani Philosophiam, per quam ille in naufragium Religionis incurrit, cum Hesiodi auctoritate coniungis . Uerumtamen Apostoli meminisse debueras, qui ait: Videte, ne quis vos decipiat per INDI hiam , ct inanem seductionem . XXVII. Iam quale illud est, quod Catholieis imputandum putas: Si quando soI Rerii, aut imperia persecuta fant. Ergo e contrario , vobis debuit imputari, quoties (y Regum Sc perseeutionem Catholici pertulerunt; atque sto) nostros pagani Principes persecuti sunt. vos Christianorum odia pertulistis Sed nostri magis ' questi sunt. Uiderit (it 3 qui hoc fecit, qua mente, quo spiritu, pacemne, an discordiam procurarit . Herum di sesidam eorum det puerueti, inquit, uumquid Fidem Dei deseruani Nec tamen tu querulam putes suisse nostrorum. Sed cum per nostram Fidem Christiani Principes esse coepissent; ipsi Prinei pes Catholicae, hoe est, suae parti faventes, proprio dolore commoti sunt; nisi forte Danieli imputabitur, quod a Dario vindieatus est; aut Hesteri sanctissimae taminae , eum pro ea Dux Regis occiditur; aut tribus Pueris , (ia) quod propter eos post experimenta flammarum , pro nis , & incredulis Rex Babylonius comminaturi Nonne Simonem Petrus iudiee adstipulante eonfundit Pa Num
363쪽
Nun, Elymam savente Sergio Paullus exeaeeat 3 Uindieat ut esset . . rosolymis, si quid Fidei ligatus habuisset . Nescis , servire ipsas in noeen si 'e' libit, potestates, de in bonum Sanctis (i) Parribus ministrare Sicut Apin , mi is ustolus dieite Pritityes non sunt Timori sono ve=i, ted maIo . Ga jo- MM. 'men noti timere potesta em Bonum fue , O labebis laudem ex ea fer Am. s. Dominam; ministin es m es tibi In bonam . XX v III. Et tamen ego de nullo questus sum , de nemine vindiea- ius. Nee ' impedire mihi Novatianos puto, quorum parvitate , si vellem, atque desectu poteram gloriari. Eece plebem tuam Imperaioti nullu, 'i' 'aeeusit, ex solus es. Oportet nos tamen omnes sare ante Irisono Des . Quod unum seio, quererentur Novatiani , si caussa eorum esset sa) ullis , iis . . m grata Principibus. XXIX. Utilias esset , (g) ais, tilacere, quam Ilicere . At qui vincer dii Etsi . u. . ardore ducuntur , eontentione ( ) proficiunt. Apostolus vero ait : Si voti vi eiant.
oti em et detor contentimus esse, nos Iolem consuetudinem non lasemus , c, H,
sentur. Uos autem dum vestra , non Fratrum commoda cogitatis; vincendo mavultis elidere, quam placendo recreare. Malum bono vi e iste, rationis est e caeterum in quaeumque caussa velle superare, praesumpti
nis insanae est . Non de Apostoli eo iure , sed Graeco e apud quos seriptum putatur, omnem morem Lacedaemoniorum inflammatum esse eupiditate vincendi. Sus quoque ille lutulentus, & insana ivgris, quid aliud velint, nisi vincere, quam plaee rei XXX. Uaea re tibi scribis, & ideo te contentiosa delectant. Mihi vero Calliciti eis negotiis occupato , post triginta serme dies Literae tuae tiaditae sunt, post alios quadraginta repetitae. XXXI. Irasti me, ais. Absit. Stimulari ut apem eredo, quae inter dum aeulen mella defendit . verum reeole utrimque literas, iam videbis, spieulisne, an floribus paginam eonferamus . De similibus quidem Apostolus, quos oportet ' indentari. Sed attende. Nos tecum quas columbae, Friore poti iis , quam dente consigimus . . :AT et XXXII. Utinam (s) verum esset, quod doceri velle te dieis; iam ipsa tibi it ngi. manibus meis Sancti Spirituq unguenta suggererem . Amas me Non laesi . Seio. Sed tune demum amares , si non diversa sentires, atque operi meo
XXXIII. Cypriani Epistolas mihi plaeere miraris p Uuidni Beati Martyris, & Catholi et Sacerdotis 3 Novatianum mihi ingeris 3 Philosophum .es..taeuli suisse audio, nee (63 satis miror ab Ecclesia Dei viui degenerasse. Cognoseo, radie em Legis antiquae, sontem veteris populi reliquisse , Cornelio invidentem , Nouati insaniae commodatum, sne crinsecratione legitima Episeopum factum ; ideoque neque factum per Epistolam eorum , qui se Consistores esse aimularent, qui imiris unius membra divellerent. Haec ego tibi, Frater, consessione vestrorum, literis approbabo. Ita tuus iste Philosophus, sopientiam sam poderent statis, ( sicut Anostolus ait) sapientiae Dei non est subjectus, quoniam per sapientiam suam mundug non reeognoseit sapientiam Dei . Nam quod ante passium Novatianum putas , ScCyprianum dixisse subiungis: Praeesse me adfersarius meas; vide , quam
manifeste respondeam . Novatianus Martyrium nunquam tulit, nee ex verbis Beatissimi Cypriani auditum istud , aut lectum est. Habes eius Epistolas, quibus Cornelium Urbis Episeopum , eui tune Novatianus inviderat, irrim ieis principibus resistentem, saepe eonsessum , saepe vexatum refert, plurimis Consesseribus, plurimis quoque Martyribus Dueem factum , & cum plurimis gloriosissime eoronatum , vivente tune Nouatiano , etiamque securo . Nam & ideo ab Ecelesia Christi reeesserat, ne illuni labor Consessionis urgeret. Oui primum stimulatus invidia, E ,opatum Cornelii non serebat; inde se Novato, paucorum Epistolis derisus, addixerat. Haec te omnia de Novatiana Cypriani Literae perdoeebunt. XXXIV. Porro etiamsi passus est aliquid Novatianus; non tamen (r)etiam , Et ooeeisus. Etiamsi ocellas, non tamen eoronatus. Quidni Extra EeMesiae pacem , extra concordiam , extra eam matrem , cuius portio debet esse
qui Martyr est. Audi Apostolum: Et stabaero c8o omnem Fidem, ita ut mon- mi, eam . Tom. I. Ssa
364쪽
ses tyansferam , ctar Iatem non habeam , n ringam . Et si sis euos pauperum mimero omnem Abstantiam meam, tradidero eo stis meum ad comis barendum, ehartiatem ostem non labeam, nihiI mihi pro est Cyprian us autem in concordia omnium , in pace communi, in Consessorum grege passus est, & saepe consessus iteratis persecutionibus , ae multa laceratione vexatus , & novissime salutari eatiee propinatus est. Hoc fuit eo ronari Quare sibi habeat Novatianus Epistolas suas, sibi tumorem, libi superbiain, qua dum in altum elevatur , elisus est ; dum nemini pareit, effusus .XXXU. En qui talutis viam fratribus inevorabili religione praeeludat l' Alia, . parum En qui se ' palam serre, ae aream Domini purgare eonfidati Miserere tui , iam et .a (i )Symproniane Frater, ne te Novatianus sub hae fronte deeipiat; ut ideo V M. iustior putetur, quia reliquos sui comparatione despexit. Serie fidueiam mentitur audacia, dc desperatis quibusque peceatoribus, salsa bona eo n-stientiat imago blanditur. Contra vero cinnis humilitas in noeentia est, etiam illa debitrix, etiam illa pereatrix, etiam illa, quae ani nam suam Erie, i. eum peccatore blanditur . Dele me , inquit Mouses, de D/sro tuo , qtiem, Ne . vai. I set aveccareres ferirent. Ortotiram , inquit Apostolus , ana' is A. iterea esse ipse ego in Christo Profa ribtis meis evo III fecundum carnem. Utique ambo pro peccatoribus deprecantur 3, ae propter line Deum nee Moy ses, nee Paullus offendit. Novatianus his melior g E nendator prophetatum g Doctor Apostolorum p sana cum Christo videtur ut idem Moyses 3Jam ut paullus in tertium Cassum sublimis evehitur 3 Jam , neglectis omnibus, sol ux auditur 3 Haee ad Literas tuas respondisse sisseeerit. XXXVI. Sed quia de poenitentia non agenda , vel ante Biptismum agenda , lai iurum disputasti, multisque Capitulis exemplorum trahitus i pitu pamginam resersisti; respondebo ad singula ex abundantie quae Fides uerior habeat, non taeebo. Tu, ut auditui nostro largiter imperare dignatus es, benignam rursus v ieem praebetia tractitui . Praestabit fortasse Dominus, ut qui nos tibi patienter obtulimus, fructum aliquem de tua etiam patientia reportemus . Dominus te in aeternum custodire, & protegere dignetur, de Christianum , atque Catholicum vivere saeiat, & concordare nobiscum .
S. PACIANI BARCI LONENSIS EPIE COPIAD EUNDEM,
EPIs ToLA TERTIA. Heiantis Episeopus S mproniano F atri salutem .
XXXVII. r g actatus omnis Novatianorum , quem ad me consertis ian dique propositonibus destinasti, Symproniane Frater, hoc continet. Quod post Baptismum poenitere non liceat ', quod
mortale peccatum Ee Hesia donare non possit; immo quod ipsa pereat recipiendo peccantes. Praeelatus honos, singularis auctoritas , magna constantia; reiicere nocentes, attae us peceantium fugere, innocentiae suae male eonfideret
Exad. i. xxxv III. Quit hcie indieat, Frater Moyse , an Paullus , an Chimstus 3 At Moyses deleri e libro pro blasphematoribus cipiat i & Paullus ana- tbema esse Iro fratribtis ; & ipse Dominii, pro iniustis pati mavult. Nullus
horum , inquies . Quit ergo Novat ianua hoe petreepit . Immaculatus aliquis, re purus , qui Novatum non audierit, qui nunquam Eecletiam deseruerit, qui ab Episeopis Episeopus factus st, qui tute ordinario eonsecratus, qui vacantem Cathedram in Eeelesa erinsequiitus 3 Quid ad te, inquies i Novat laniarum hoe dcieuit. At vel quandri , Feator , quibusve tempo
ribua E Statim post Domini passiori em post Deeii Plinei patum , idest, post
trecentos pron' annos Dominieae Passionis. Quid ergo tune 3 prophetas s Phli, quutus est ut Cataphryges , an ' Philomenem aliquam , ut Apelles, an ip-i' ''p' se lanium auctoritatis aecepit 3 Linguis loquutus est 3 Prophetavii 3 5uscitare mortuos potuit g Horum enim aliquid habere debuerat , ut Evangeliu ia
365쪽
noui iuris induceret. Et si contra cla,net Apostolus: Licet vos, aut συν- - os i lavarae aet vobis, praeter uam quod evangelieavimuI vobis , i Evangeli ia-
xv XIX. Novatianus sie intellexit , inquies. Sed Chrutus noe docuit .
E iso a Christi ' usque(a)Decii Principatum nullus intelligensa post Deeium stibistas, denique omnis 3 Episcopus impaetiens; omnes alii dissolvit, qui se miseere nerditis mallent, qui perire cum miseris, qui alieno vulnere vulnerar i uis. Nouatiano vindice, iustitia liberatus, OsJauctore corrigitur quicquid er-p
XL. Age, inquie , certemus exemplis, 3c ratione pugnemus. At ego hue um te securus ; ipsa Ecclesiae serie, congregitionis antique pace eontentug, nullus discordiae studia didiei, nulla certaininii ii argumenta quae tui. Tu postquam a reliquo corpure segregatus ex , & a matre divisus, ut 3-- rationem facti tui redderes, totos Librorum recessus assiduuq seruiator inquiris , oeeulta quaeque solicitas, 'uicquid exinde securun est, inquietas. Nostri nihil ultro disputavere maiores, nuda est aput no; ipsi securitas; siquid attuleris de tua parae, munitum. Ergo nescio, quid Nnvatianus egerit, quid Novatus admiserit, quid Evaristus tumuerit, quid Nicos ratus ,Muisiti in .n metarii et arma vestra dum despicio, non novi; vide si eum inermi veritate eonfligis. Exspectemus tamen, quid obiicias, quid loquaris. Poteritne vel nuda veritas , innocentiave imperita subsistere e XLI. Proponis, 3c recte qui de ii, Eces est mella populam ex aqua , dc Spiritu Sane o renovatum sine negatione nominis Christi, templum , dc domum Dei, columnam , dc stabilimentuin veritatis, Uirginem Sanctam castissi uis sensibu*, Sponcam Christi ex ossibus eius , de carne , non habentem gmoetaom , neque rugarat, integra Evangeliorii an iura servantem . Quis hoc C. O. nostrum negat Quin et lain addimus, Ecelesia n esse Regiuam ire teste au- - β rato , O variegi ta, faecuvdam vitem Io lateribus domus Domini; matrem adolescent darum , quarum non est numerus . Unam speciosam columbam s8J matrix suae, atque persectam, ipsamo unium matrem , aedificatam in fun- mol. Flammdamentis Prophetarum, & Apostolorum , O Uo avulsi lapide IESU CHRISTO ; domum magnam , vasorum omnium d i iei sitate sillocupleta talia. s Loeus. M. . Sed haee nostra posterius, interim tua illa videamus . XLII. Scelesta est' ului ex aqua , ct Spiritu Sancto revolui . Age , quis mihi fontem Deisio elauis tr Quis Spiritum rapuit Z Quinimmo apud nos aqua viva est ipsa, quae salit a Christo; tu a sonte perpetuo separatus, unde generaris p Spiritus quoque Sanctus a prinei pali matre non abiit; ad te unde peruenit nili forte discordante ii secutus est , si i tot Sacerdotibus de rem ii Et tot i. lictis, non consecrata Sede contentus , detritum laeum adulterini fontis adamavit. vestrae plebi unde spiritum qua n non eon signat unctus Sacerdost Unde aquam, quae a matrice discessit Z Unde innovationem , quae cunabula Pronubae pacis amisit pXLIII taeses a G2IopuIos De negotione nomin s ChrisD . Nulline apud nos Consessores, Martyres nulli, nulli immaculati, atque integri Sacer- ixCarcere . dotes , qtao cla catenae, quos ignes, quos gladii probaverunt i Fuere, in- D. quies, sed negatores recipiendo perierunt . Taceo, ne haec quidem(i 3 col- uia. legio, quod Libellum de negatoribus, vel lapsit recipiendis, Novatianus vester, cum adhuc in Ecclesia degeret, de seripsit, dc suasit, relegit. Interim cui persuadere poteris , quod lapsis receptis Ecelesia tota conciderit Z Quod ad mi istis poenitentibus , admittentium populus negator effectus sit inod si de re inissor plebs aliqua fuit, etiam caeteraeo . , quT non factum eius MCae plei, probarint, sed consuetudinem, Si pacem sequutae sint, Christianumneci S no . ., amen amiserunt 2 Accipe seremiae vocem: In diebus illis nodi dicent: P tres fidis. an s. mandescat erutit utam acerbam eu et fiorum i MobstupueranUmed tintis r nt .ptii se Iu itio fecesso morietor . Nee apud Egeehielem tacet Dominu et disi.,..iai
Gomodo anima Patris, ita O atiima fit, mee fant . Unusia pse in Do mi. Ieceato morietur. Item infra: FDias non Oeeipies facinus fatrii, neque pater accipiet acinus fit e iti Bito D 'seretim erit. Ipse tu illud ponis exemplum et Et se, In ci=ν, ei si in me Io , Noe , Iob , ct Dan ei, non i)Fvetiores
qui in medio peceantium eo'stituti sunt, qui alios liberare non possunt. Tutotum Orbem paucorum vinculis a Rigas, tu totam Ecclesiam exiguae por
366쪽
tioni infirmitate eondemnas. Quid p Apud te sancti omnes, quos No vatis aerudiit, quos Evaristus elegit , quos Nicostratus docuit, quos Novat ianus instituit Tu spinas ,& tribulos refugisti Tu non hahes in tua fruge algania 3 Tibi iam grana purgata sunt Z Ad te sine ventilabro purgator ille venturus est . Tu solus ex omnibus paleas non habebis E Age , die reliqua XLIV. EeeIesta eget Corytis rarisi . Corpus utique , non membrum reor pus multis in unum partibus, membrisque eollectum, sicut ait Apostolus e Nam ct eo us non es titiam membram , sed Matia . Erge Ecelesia plenum est corpus , & solidum , de toto iam Orbe diffusum . Sicut Civitas , inquam , cuius partes (i) in unum e non , ut vos estis , Novatiani , quaedam insolens portiuncula , tuberque collectum , & (ab reliquo eorpore separatum .
XLV. Et ele o est Temptam Dei. Templum certe ampliseum , domus magna, habens quidem vos otireo , ' omen eo, sed & lignea, & sctilia, quaedam in s g)honorem , multa vero magnifica in multiplices usus variorum
Virgo , verum est; sed & Mater. FPons, manifest uni est; sed & uxor, &eoniux de viro suo sumpta . Ideoque osos gas, O eoro de carne . Nam de hae David dieite Uxor tua si ny oitis Deuuda in Iateribas domos Itiae , sin itii setii nose Iae otioorum si eiresitu mense tuae . Multus igitur huievirgini parius, & proles innumera, qua totus Orbis impletur , qua circumsuis semper alvearibus populosum servet examen . Magna in filios eura matris istius, & mollis affectuse honorantur boni, eastigantur superbi , curantur aegroti r nullus perit, nemo despieitur, ( ) seeuti foetus sub indulgentia matris retinentur .
XLVII. EdeIesu es non habens maculam, negis rugam . Hoc est, ha reses non habens, non valentinos, non Cataphrygas , non Novatianos. In his sunt enim quidam sinus maculos , atque rugosi, pretiosa rurn vestiunt ornatibus invidentes. Caeterum peccator, Se poenitens non est E relesiae macula et quia quamdiu pee eat , dc non poenitet extra Eeelesiam eonstitutus est ;ubi desinit peeeare , iam sanus est . Haeret leus vero vestem Domini, Ee elesiam Christi se indit, intercipit, vitiat, irrugat . Cum e uim ibi ata; inquit , b eontentiones in tosta Fnt , nonne earnales es is , O secundam hominem ambiuatis Sed de, sermo eortim eo cauterie it . Hate est maeula unitatis , haec ruga. Denique ubi super his Apostolus loquitur, de , amore Christi , & dilectione proponite Sira r os, inquit, dilexi Ec-eIesiam, di psam tradidit pro ea, ut haereticos seo summoveret, quia diligere non noverunt. Caeterum , cur hate misero poeittenti Z (6)quia ac amare optat, & amari.
XLVIII. Eceleso (r)est Iistegra Esangeliorum etiram eo Aeni. Integra utique, quia tota, quia plena. Ubi prae Piun Fidelibus datur , ubi miseris lacrymae non negantur, ubi rogantiun fletus auditur , ubi alligantur vulnerati, ubi curantur aegroti, ubi nihil sibi uindieat insolens sinitas , Sc superba iustitia, ubi solle ita in o uni bum eliaritarum perseverat, o Mia credens somnia sperans, omnia sustinens. Unde illud Apostoli: cibis iv mos es, O vore ego infirmor g missandolieotor, S ego voti tiror Z Ubi onera sucis sustinet tota fraternitas eommuniter dolens , mutua pietatate secura, cuncti invicem sustinentes in dilectione, satis agentes servare unitatem Spiritus in coniunctione paeis . Hoc erit Eeeles a , Symproniane Frater , hoc erit populus ex aqua , & Spiritu Sancto renatus in Christo . XLIV. Nestici, ais, an remitti peeeatum ab Episeopia possit , cum dixerit Dominus: mi me neposerit eoruem hominutis , negiabo eum csrct
patre meo , qtii in Caelis est. Cur igitur Novat ianua tuu , ne salso quidem adhue Episcopatu (8) fieret, antequiri, baeerdotio illiu inui teret, lasee sua-siit 3 Habe Cypriani testimonium . Cyntiani, quem nec vos unquam in tam mare potuistis . Nam quodam in triet, ad Antonianum line nando seripsit et Aldiitim es etiam montiano tu ut feribeo e ; b quo feri erat , a voce revellante ; O M se , Iaue Confessore , uti ne iam Mopore , fabfrueute ; ut Ionis ivi mis , ct in exitti eon Si titis pax daretur; etiae literae fer tota n(y)missae sunt, in notitiam Eec sis omhibtis (ici praeIaraestitit. Quid ais, Syna-pron sane Frater g Novatianus lxaec scripsit; de ut obsequitiam merae voluntatis
367쪽
adiungeret, etiam seripta recitavit . Testis est eius dextera , festis quae seri-piit manus , testis lingua, quae legit. Adhue Cornelius, pro quo omnis hae e vestra erupit invidia , Episcopus non erat. Longe posterius eum plurimis Coepiscopis, eum plurimis Consessoribus, statimque Martyribus, ut idem Cyprirnus seribit, assensus est senum (o consilio, licere dare paeem. Si poenitentiae negandus est aditus, Novatianus in crimine est , qui haee seripsit , suasit, delegit. Ubi tune impatiens rigor Ubi serox illa censurat Sinem o vobis Cornelium praetulisset, maneret illa (a) scribentis auctoritas. L. Nunc displicet tota sententia, nune in nos tela iaciuntur, his ipsis subministrantibus, quorum auctoritate convaluit caussa telorum . At in hane ipsam haeresim Novatiani quando(s coeperunt 3 Audite quaeso , 8c totum ordinem vestri erroris advertite . Cornelius iam Romae Episcopus a sexdecim Episcopis factus, loeum Cathedrae vaeantis acceperat, dc in illa, qua fuit prae ditus, eastimonia virginali, erebras perseeutiones irati Prinei pis sustinebat. Tum forte quidam Presbyter Novatus ( ex Africa, fraudatis in Carthagi nensi Ecclesia viduis, (s spoliatis pupillis, pecunia Ecclesiae denegata , proiecto extra domum patre , & eodem fame mortuo , nee sepulto , uxoris gravidae utero calce percusso, partuque eius effuso , Romam venit. Et eum apud Carthaginem , urgentibus in Ecclesia fratribus , dies cognitionis ipsius immineret, hic Iatitavit. LI. Nee multo post Novatianum istum Episcopatu Cornelii anxium nam sibi speraverat ) cum aliquantis, ut in tali re solet, ex sua parte fautoribus nutantem impellit, dubitantem fovet , ut magnum aliquid speret, hortatur. Invenit aliquos ex eorum numero, qui tempestatem perseeutionis illius evaserunt , apud quos hane ipsam de lapsis re eeptis Cornelio constaret invidiam , dat eorum Epistolas ad N ,vatianum. Ille ex auctoritate Epistolarum, sedente iam Ro nae Episeopo ad vesan fas Sacerdotii singularis, alterius Episcopi sibi nomen assumit . Cornelium t piis communicasse arguit, se (6 vendi eat in noeentem . Contra hune mihi reddenda ratio est, contra hunc asserendus pudor, contra hune vita (r purganda . LII. Sed re vos, inquies, Episcopi, talia cur probatis p Dieat hoe alius, tu(8 Novatianum defende. In excusabilis videatur haec caeteris caussa, tibi(; lieet grata sit. Tibi in noeens sit quisquis est pro te nocens. Ne accusaveris alium eo crimine, quo tu non potes liberari. cici Age, iam totum pudorem nos Episcopi debeamus , quia & Apostolorum nomen accepimus , quia Christi appellatione lignamur. Negantem , inquis, Dominus negat , tu ne gantem nolo fatearis. Quis eum negantem confitetur Qui ad poenitentiam eogit, obiurgat, crimen ostendit, vulnera aperit , supplicia aeterna commemorat, interitu carnis emendat I Hoc castigare est , non citeri. Ait nobis Dominus e Vos emi IDI teme. Recte ergo psallimus ista dicendo , nee ad nihilum valebit quisquis audierit. vides non cit) proculeari a nobis sententiam Domini, sed probari; non abiici severitatem, sed voluntatem ejus aperiri. LIII. Sed poenitenti, inquies, peccata dimittis, eum tantum in Baptismate tibi liceat relaxare peeeatum . Non mihi plane , sed Deo soli, qui& in Baptismate donat admissum, de poenitentium lacrymas non repellit. terum quod ego facio, id non meo iure , sed Domini: Dei fumus adjutores, inquit, Des aed eat o es. Et iterum : Ego plantati , solio cladi H vit , se Deus ineramentum de D. Ergo neque qui plautat est a quid neque qui rigat , sed goi Incrementum dat, Deus. Quare sive bapti Eamus, sive ad poenitentiam cogimus, s u veniam poenitentibus relaxamus, Christo id auctore tractamus. Tibi videndum est, an Christus hoc possit, an Christus hoc fecerit. LIV. Si poenitentibus remigio peceatorum dari potuit, ais, Baptisma non fuit necessarium . Insulsissima eomparat in i Baptismus enim Sacramentum est Domini eae Passionis . Poenitentium venia, meritum confitentis. Illud omnes adipisci possunt,quia is gratia Dei donum est; id est gratuita donatio et labor vero iste paucorum est, qui post easium resurgunt , qui post vulnera eonvalescunt , qui laerymosis vocibus adiuvantur, qui carnis. interitu
LV. Frustra me posuisse asseris illud exemplum, quod Deus dixerit: Malo paenitentiamseccatoris, quam mortem . Quid si adjeeissem illud Isaiae:
a. Car. s. a. cap. t. i litigavit .vat
368쪽
tam eonseritis ingemueris, tune aIsaberis, es tibi Der s. Quid si id Aphalypsi se Memento , tinde cecideris , O Mesaenitentiam , D priora vera . Haec , inquies, Gentibus diis a sunt ante Baptismum . Audi Apostolum e Simus autem , quon iam quecumque lex dicit iis, ptii in Iegestini, die I, O Ioquitur. Ergo eos , qui sine lege vixerunt, poenitendi conditio non tenebit. Qui etsi poenituissent , libera id fide se eerant, non imposito per legem vinculo poenitendi . LVI. Ergo & vel Judaei, inquies , qui ante Baptismum poenituerunt, post Baptismum poenitere non possunt. Quis hoe te do euit, Frater Symproniane 3 Quis suasit, ut qui ante poenituerit, postea poenitere non debeat pSed posterius hoe videbimus. Interim , si Iudaeis post Baptismum praeelusa est poenitentia, quia illam ante persolverint, concede, vel Gentes , qua poenitentiae legem ante nescierint, posterius poenitere debere. Sed Sede Iudaeis nolo saltaris. Illi enim propterea prius poenituerunt, quia vetus Baptisma corruperant , & quas post Fidem Fide prodita poenitebant. Audi Apostolum et Nolo enim ignorare tot , Fratres, quia patres nocles omnessos nabe ferunt, di omnes fer mare transiertini, O om Nes In Modige basilao ii sunt in nabe , O in mari, s omnes eandem cibam Oiritualem ci)ederant, O omnes estidem solum Birittia em silerant. B sebant otii emde Biritualis etra septienti ; se ra asiem erat Grilsus. Hoe ergo Baptisma violaverunt, & ideo poenitebant. Videamus deinde quid die a se Si Detis saepitis jtibet hominem paenitere, inquis, saepius peceare sermittit. Quid ais 3 Ergo qui saepius remedium eriminis monstrat, crimen ostendit. Et meis die us ille cum eurat , assidue vulnerari docet. Deus nee ca peccare vult hominem semel, & tamen liberat a peeeato . Nee utique quum liberat , peceatum docet, se ut nec qui ab incendio liberat, incendium monstrat, nee qui naufragum eripit scopulis, in saxa eompellit. Aliud est de perieulo liberari , aliud ad periculum cogi. Et fortasse paterer hoe eredi, si poenitentia delietae putarentur ; cui labor tantus imponitur, eui earnis interitus imperatur , cui iuges lacrymae, cui gemitus sempiterni. Volet ergo ilie sanatus iterum se seeari, rursus exuri r Uolet peccare iterum , & iterum poenitere 3 Cum seriptum siste Nora adjicere peeeatam, ne quid tibi deIerias eoniivat . Et adhuc et ' A Moeseeeanti non misereor. LUII. Quod si, ut ais, ad peccatum cogitur , cui poenitentiae medicina monstratur; quid tandem ille facturus est, cui poenitentia ipsa praecluditur eui, desperato remedio, totum vulnus aperitur 3 cui prorsus ex integro vitae aditus denegatur E
LUIII. In Baptismo, inquies , semel morimur, se ut ait Apostolus et Annesitis, ptioniam quicum ae bosilao i estis In Chri Io Iemti, in Moine ejus loliauit ema Cocyti ii ergo estis ei ser Bos immam in mortem; at nat
rotas remurrexit ex montiis, se O oos In novitate suae ambule is . Quid mirum 3 Docebat Apostolus, quod essemus novi, ut nemo peccaret ; sequem batur tamen , ut qui peccaverat, poeniteret. Hie integer , ille curatus viveret. Innocens coronam, poenitens veniam subiret. Ille praemium , iste medicinam acciperet . Denique idem Apostolus dieite Nam eum adhaeseceatores essemus, ChriWas pro nobis mortatis es , molio magis isse carinane in Sangaine estis, falsi erimus fer eam ab ira . Ab ira utique, quae peeeantibus debebatur . Quod si Gentilem populum fon passus est mori ; multo magis redemptum non patietur extingui. Nec abiiciet quos magno redem
mit ig) pretior nec se) enim leuis illi est jactura famulorum . Non morietur quidem amplius qui resurgit, ut seriptum est . Sed ipse est Advocatus apud Patrem, sed ipse interpe lat pro peccatis nostris, haud despie abilis mise
ror uni patronus, parumve idoneus deprecator. Responde , Frater , an s
mulos Dei diabolus possit opprimere, an non possit Christus absolvere 2 LIX. Petri poenitentiam die is ante Domini Passionem suisse . Hoe tibi nemo proposuit. Et tamen Petrus iam baptietatus erat . Huic enim dixerat Dominus et oi Iesus Getieise , non necesse labet iteram Io oor . Accepit tamen postea remedium Christi, sed ante poenituit, & ante Sanctus est habitus , quam ad (s 3 remedium perveniret . Nec pol nitentia eius in memoriam seriberetur, (C nisi profuisset aliquid poenitenti. Nesii, inquit, amari s me . Non vis sacere Fidelem quod Petrus seeit E Non vis prodesse nobis quod Petro prosilit 3 Age: Thomat meus nonne Post Domini resurrectionem de
369쪽
resurrectione dubitavit g Nonne perfidiae reus notatur a Domino , qui ii ita illi elavorum notae, quum (i) praefossae manus, quum lateris vulnuq ostendi- , -- tur, quum sie ad eum ait Dominus: Nesi esse intriasios, sed fidelis. Quid vis . ergo 3 Erubuit poeniteret Nonne humiliatus est Nonne Deum, & Do ni o num suum illico confiteturὶ (ab Numquid non illum exomologesis illia, commendati D. in v. . LX. Iam quam argute eaput illud absolvis, ouod ego potui; datam Episcopis potestatem, ut quae ligassent in terra , ligata essent & in Caeli, (g)l Dieis, hoe non ad Fideles, sed ad Catechunenos pertinere; ut an is posui. hapii gandis adhuc se ilieet populis, solvi licere erimina , vel teneri. Duorum denique Evangelistarum Capitula coniungis, ut unum elle videantur . & adii eis, quod Matthaeus minus integre (ψ) proseeutus si, cum- ricinis plesse Joannem; ut quia apud Matthaeum dixerat Dominus: Ite, A. viiseni inter cere omnes gentes, lapIigantes eas in nomine Patris, Filii, ' θ,-rsius Sancti; apud Joannem impleverit. dieens: Si evitis dimiseri is pec- iis . i. coia, (s) Ami tautar ut et emas (63 retinesere is , O tenebautur. Uthoe dimittere, vel ligare, ad gentes, quae baptigandae erant, pertinuisse tu . . v. .. videatur: quia prior Evangeluia de gentibus praeloquutus sit; desolven- :T' v xl l . do autem, de ligando posterior impleverit . Quid ais 3 Euangeli stae duo dimidiatog invicem sensus, de semi integros rei ulerunt 3 verba his invicem ratiove desuerat . aut non in omnibus totum Spiritus Sanctus implebat, propositos perserens sensus, Ac ad plenum di ista definiense Hominis confirmatum testamentum nemo superordinat . Dei tabulati tabula
diversa mutabit 3 Quaenam si) in vobis haee (3) vineendi eupido est, .m- ,
ut tale. aliquid audeatist Quid, quod apud Mailhaeum ipsum ante Pas '' 'sonem suam dixerat Dominus e Suaecumque tipater Iis in terra , erunt l. iga a I. in Carn r edi quaeramque solveritis in terra, erant soluta In C Io Apud Matthaeum hoc praedixerat Dominus, & nullam ibi gentium secerat mentionem. Cur ergo illi Capitulum Joannis adiungis, ubi suum posuit; & ita posuit, ut a gentibus separaret 3 quod utique si ad gentes pertinere voluisset, potuit ipse coniungere, quod ipse ponebat. LXI. Totum ergo quod quaeris, apud Matthaeum habes. Cur non universa legisti, qui Episeopum doces e primum praeeepti istius caput repete . Ipso serente Matthaeo , paullo superi ut ad Petrum loquutus est Dominus; ad unum, (s) ideo, ut unitatem fundaret ex uno ; mox id- s Adum, psum in eommune praecipiens , qualiter tamen ad Petrum ineipite Et
per terram , tigata erant ' in Die is eoaetore tie Dis Pii sper se ' terram, erunt Alma ct in Cae s. Die, Frater, de soli; gentibus hoc
loquutus est Super lane se ram aedi cobo, inquit, EteIesam meam . Ecclesiam non baptigatas gentes vocat homo necdum renatus corpus est
Christi 3 quid soluo gentibus E quod non est ligatum g Nam si non reputatum est , nee ligatum, quid alligo, quod nullo iure eonstringo 3 Gentili, homo libet est legi . vide nune e eontrario , an in baptigatum utraque conveniant. Solvitur venia , quia peeeato tenebatur; ligat ur anam
themate , quia solutus fuerat si de , de per gratiam liberatus. Quod si (U) i, i,a.., ad gentes hane solvendi lieentiam, vel ligandi spectasse eoncedam ; mul- to magis ad baptigatos pertinuisse eon vineam. Nam ii is solvi potuit, vel ligari, qui non habuit vinculum , quanto magis ille, quem Fidei iura
tenuerunt ILXII. Ais posuisse Matthaeum e Si peceaserit In te frater Ia I , v de , f- corroe eam fur etim flo . Ae statim subiunxisse Dominum et M u. 3. Bu cum se (la) io seris in terra , flata erunt di in Cae is . Ut ad fratris offensam pertinere videatur . Age, non vide, quod supra dieite Dipi''mii Si in Ie Reeeateri faener Ioas 3 Hie vero addite Amen dico sobis, pia meam aes seritis in iuerra Oe. Illud uni iussit, hoe pluribus relaxavir: illud ipse solvit, in quem admittitur, hoe vero Eeelesar illud sine Sacerdote, sne statrihus, hoe ab omnibus impetratur: L eampse Arae ritia, inquit. Omnino nihil (ig) excipit. maeeomqtie , inquite vel magna, i xxcepit vel modica: attende (i ) quod ad Petrum dicat inserius, id quod pecca Tom. I. Tt tur
370쪽
vat io Postum. vat Mare. s. ii Medicus.1 c. s Maith. s.
tur in hominem, septuagies & septies relaxaendum et ut ostendaei, alias vel semel posse. Tamen qui in Petrum peccat, Dominum laedit; licui ad Samuel ipse significat: Norum te nestiui momenti fecerant, sed me . Coniseeditur ergo vel semel Eeelesiae , quod nobis i plis toties imperatur. LXIII. Nune ad errati eam ovem , (i drachmam illam , dc adolescentiorem filium revertamur et quae ego exempla cum strictim seripto priore tetigissem, tu plena repetisti: edocens, Sc oliendens, drachma n, & ovem, dc filium minorem , ad publicanos, dc peccatores, hoc est, humilem populum , non ad Christianae plebis imaginem , nec ad formam fidelium pertinere. Gratulor me doceri . Intellectum vero non esse, moleste sero. Nam quid asseram Z Ea quaecumque lex dicat, his qui sub lege sunt , dieere. Utique & hoc principaliter ad priores dictu in esse consentio, sed in forma fidelium, sed in imagine suturorum , si eut Apostolus dieit: Exe autem in figura eoutingebarat illii. Scrota funt autem ad correptionem nostram , In quor sinet Aculorum devenerunt. Et iterum et Suae omnia illis umbrae erant futurorum bonorum. Carte ipse annuis , ad publieanos, & peceatores, hoc est, humilem populum , Sc ideo
iuniorem , illa dictata . Die ergo: an populus Christianus ipse est iunior an in radicem cohaeserit Z an illa membra comp gerit Et catas ( ut scriptum est a si fundamentii so lorum dira Prophetarum, (a ipso otiatori lapide Chri sto Ies. An Iudeorum Deut tantum mune orentium t Immo se gentium. Siquidem unus Deus, qui iustificat impium ex Fide. (33 dc per Fidem . ' Certe ille humilis populus, quem Deus
drachmae , filio minori, Scoviculae conserebat, Eeelelia fuit: unde Apostoli, unde omnis turba credentium , unde popalus Christianus, . Hate ( eorpori nostra etiam membra coniuncta sunt, dc totae eredentiun portiones ; ut in bonam olivam ex oleastro gentium convenirent, sicut Anostolus dieit et Participer eius pinguediuii esse e . Atque ita unum omnes essemus in Christo, Iudaeus & Graecus, servus Sc liber . Si ergo cuti illis hominibus (s unum corpus sumus; dieri sunt 8c ad nos, quae veterum humiles audierunt: atque ita omni corpori nunciatum est, quicquid de corporis parte praedieatum est . LXIV. Dieam adhue planius. Ille posterior populus, ille pauper, ille medioeris, imago Ecclesiae fuit, Enima humilis de modesta , anima liberata per Christum. Hanc venit Dominus silvam facere, hane apud inferos non reliquit, haec est ovis illa , quae humeris reportatur: idest, nisu dc vigore patientiae. Haec est drachma , quae quaeritur , dc vicinis inventa monstratur. Vides formam eius similitudini poenitentium conveniter vides misericordiam usque ad hoc tempus extendi i vides quae- eumque Ecclesiae nascenti dicta sunt, ad plenitudinem Eeclesiae pertine
ret Inde ibi Dominus adiecit: Se (6) majus erit gauisum in Caelo
per unum peccatorem parui evtiam Meutem, guam super nouagIuta movem justii , quibus non fuit aput paenitentia . Nam si omnia illa ad ( commovendos nos scripta sunt; cui tandem populus ille peccator humilis comparabitur, nisi populo poenitenti Ae si figuris in ordinem recurrentibus , nonaginta novem (S sanae, omnis Ecelesia est, una vero errattea, delinquentium portiuncula est: (y ac d achma , quae periit, miser ille peccator est . Rediens post mala sua filius , redempto illi similis aestimator . LXU. Jam recte a me sto situm vides, cum de poenitentium curam tione tractarem, dixisse Dominum: Non es opus suis (ii) medico, se male habentibus . Recte de illud e Beati taegentes , quoreiam im coustambuntur . Quicquid de publicanis, Ae peeeatoribus dictum est, ad aegros omnes, de omnes miseros pertinebit . LXVI. De solis c ais friptum esse mororibus . Beati ligenter. Nemo ergo, praeter illos, peccata sua plangit Z Non David clamate Lavabo per I uti as noctei lectum meum Z Et iterum et Suoniam cinerem , sicut panem (ia) edebam, O Rotum meam eum fletu miscebam p. Non Iacob dieit: Antii vitae meae duri simi Non Apostolus ad Timotheum : De
Ueraui te videre, memor tae marum tuarum Z Nec tamen hoe de Mar
tyre loquebatur . Quid nunci Miseri poenitentes sic eos habent oculos; de qui peccasse se dolent, stere non norunt e Ipsi communicantes , ipli