장음표시 사용
381쪽
doenitentiae taceo , nullo exomologesis gramine repellimus . Exeaeeatot hirundo pullos novit ' oeulare de sua Chelidonia et nos lumina mentis amissa nulla malae tractationis radice curabimus Eeee nee capreis s nec M. c., hirundini homo similis, eaeeitati suae invidet , & dolori. CXIII. Considerate nune , fratres, in quid in fine prona rumus: qui .. ,uis .... fluctus haec opera, vel eontra, quis exitus consequatur. Peeeatoribus de-lieatis, 3c poenitentiam non agentibus Spiritus Domini eomminatur, &dieit: Dilectam ter talis non Neeperunt, ut DI, Ferent: ae f=Uteret mitiei inis operosionem erroris, ut eredant mendatio , at iudice, Iuromnes, qui non crediderunt serito i, sed III IIaeent in sit, ii om. Item Apocalypsis de meretriee sie loquitur: In qtiantum cIarim,' is, O deueias exereati ; tanttiis date es tormenitim, O Iesum . Et Ap stolus Paullus: An latioras, ptioniam bonitas Dei do faenuentiam Ieser- ducit 3 Tti ostem feondam duri Iam tuam thesaurietas tibi iram in die
Irae , di reselationis jUI DAHI Dei. CXIV. Timete igitur, dilectissimi, iusta iudieia, omitti iu errorem,
damnate delicias; properat iam tempus extremum ; tartarus , & gehenna laxatos impiis sinus pandunt. post animarum tempestiva supplicia , r divi vis quoque perpetua eorporibus poena servatur. Nemo Titii jeeur eredat , & a) vulturem poetarum. Ipse sibi materiam reerescentium cora avia rutvin. porum reparat ignis aetereus. Attendite, si non ereditis: aquarum im peius , qui ignibus f gl furit, supplicio nutriente, reparabitur . Si de cru- ,su in Hoeiatu exomologess i j tetracti , gehennam recordemini, quam vobis exo- mologesis extinguet. vim eius , dc de praesentibus aestimate , cuius luma- --. - .riosa quaedam , maximos montes subterraneis ignibus decoquunt. refluant mindefessis flammarum globi, OsJ Atilina, de Lisaniculus, di velavius Cana ..i .. . panus: & quo nobis iudicii perpetuitatem probent, dissiliunt, devorantur , nec ullis tamen saeculis sniuntur. Cxv. Attendite in Evangelio divitem solius adhue animae suppliciis laborantem. Qualis tandem illa redituris poena corporibus i quis in illa ia . . strador dentium, quia fletu oculorum l Mementote, Fratres, quia apud is
inferos exomologesis non est, nee poenitentia tune tribui poterit, eon- LM. is. sumpto tempore poenitendi. Festinate dum in vita estis, dum cum adversario iter facitis . Saeeulares eeee ignes timemus, & earnifieum ungulaserpavescimus et eomnarate eum his aeternas torquentium manus, apieel que flammarum nulla aetate morientium .
CXUI. Per (63 Beelesae fidem rogo uos, Fratres , per solicitudinem . ..D.
meam, per communes omnium animas obtestor, v deprecor, ne pudeat Ed. sid. h. in hoc opere , ne pigeat , oportuna quam primum remedia salutis inva- .dere , dei ieere moeroribus animum , saeco eorpus involvere , einere perfund re, macerari ieiunio, moerore eonfieere, multorum precibus adiuvari . In quantum poenae vestrae non cr) pepereitis , in tantum vobis et Pepraeeriis
Deus parcet. Est enim mitis, & patiens, & multae miserationis, & qui senteni iam flectat adversus malitia, irrogatam. Reee promitto, polliceor, si ad Patrere vestrum vera satisfactione redeatis, nihil uterius errando,
nihil pristinis adii elendo peeeatis, dieendo etiam humile aliquid, & flebile Peccasimas in eonspecta lao Pater et iam nou stimus digni no- de s liquarum esea deformis. Continuo revertentes, &annulus honorabit, se paternus iterum com
plexus aecipiet. Ecce ipse sicis.s ut resertoetur , O visat. Et EMc. s.
mine Nioram . Continuo de vobis, de peeus illud recedet immundum ,
iterum e Nonne ( ait ) etii eeeiderit, resurget g θ qui ater tui fuerit, i. d. x eonserte viri Et Apostolus dieite Potens est Deas satisrei Iam CXVII. Apocalypsis etiam septem Eeelesis, nisi poenitentiam egerint , comminatur . Nee utique non poenitentibus comminaretur , nisi ignoseeret poenitentibus . Etiam ipse Deus dieit et Memento ecce unde cegideris , age paeni en iam . Et iterum e Cum conderius ingemueris , tune fIsaserps, O fies tibi fisris. Nee quisquam adeo pee-catricis animae vilitate desperet , ut se iam non neeessarium Deo eredat . Neminem nostrum perire vult Dominus; etiam modiei, dc minimi requiruntur. Si non ereditis, intuemini: eeee in Evangelio draehma requiritur, de vieinis inventa monstratur . Ovieula suppostis reportandaeervicibus, non est onerosa pastori . Super unum peccatorem poenitentiam .agentem in Caelii Angeli gaudent, & ehorus eaelestis exultat. Heus tu peccator, rogare ne desinast Uides ubi de tuo reditu gaudeatur. Amen.
382쪽
cxvIII. Tu Devictae S. Parianus in P aranes et eas statim deeriseram addi agere IsbeI. g tim iratis in Bapismo . ged eam hie non solam exstet eam aliis ipsista a seri si apad Bibliotheeam Meteram O. praesertim Atii onianam a sed is e
, es Digh a Patribai Hi axis I visam fuit utam hoc Ioci praetermittere . ct flatim adji-
de . Notas quasdam in praeiactas Episuus. atque in Paravem . sis Exhortatiotio, ad fletiitetitiam, quae est illarum vetati appendix, aut antidotam veneni tuitii, quod fortasse opnii posset o easone impugnandi aerias haresa praedictam .
ll seripta eontra Nouatiano intra a hoe volumen recudere volui te, ut uberius uepellerem invidiam Novatianismi, a quinoldam conflatam multi,i Hispaniae Episeo.pis; ac praesectim Otio . de sociis eius in Con-ellio Eliberitano . Sc Sardieens , ubi multi Canones ea au. teritate conditi sunt, ut eensuerint aliqui. etiam e Catholicis, Patrex illos lapsis po .l Baptismum omnem prorsus veniam, aut ianuam ad reconciliationem praeelusiise . sed enim licet ea meensuram multiplieiter re-jeeetim in supeeioribus Dissertationibus . oelativa in Commentariti ad C,neinais Eli-h.ritatium I proderit eidem defensioni eonfit- mandas auctoritas S. Paeiani Episeopi Barei. non ens s. omnium opinione doctissimi, de pii simi, qui jam florebat longe, de late vivente adhue Oso . C X. Nimirum osius eum aliis quinque Episeopis Hispanis interfuit Conestio Oecumenteo , ac numerosissimo sardicensi anno Cheii liheLvii. ac demum centenatius obiit Sirmitaneeetivi I. cut ibidem olfendimu vel Cordubae an. cec Lx. ut aliis plaeet. Tune autem s. Paeianus iam erat celebris in Hispania, eum. telles. Hieronymo in CataIogo . mortuus sue-
est sub Theodosio Prinei pe is a tima fene-
Etite. Theodosius porro imperavit ab annoeee Lxrm usque ad eccxcv. Itaque colligitur, quo tempore obiit Osus , Paeianum maturae jam aetatis fuisse. annorum nempe piis' minus sexaginta, de magnae existimationis; veluti qui viginti annis pollea . aut ei rei ter , in ertrema senecta periodum diuturnae vitae elauserit .summum ei rea annum ece Lxxx. Quin de Cardinalia Bellar minus in aureo Libro. De Seripto ibat . Pacianum ipsum florentem, ae seribentem colloeat anno ece L r. id est, triennio post mortem Osi. CXX l. Certum autem videtur Paeianum adeo observantem, ae religio sim sta doctrina Patrum sequenda . ut eius seriola indicant. nihil tradere ausum . tam adversus Novatiano . quam eirea poenirentiam de peceatis agendam,
ossi iuxta sensum Eeelesiae ae regula S, Patrum, eorum praesertim qui suo ipsius saeculo Cano.nes Poenitentiales tradiderant, primum quidem
in Concisio Emeritano intra Hispaniam, dein-
de in Arelatensi i. apud Galliam . ae tandem in
Oaeumenico Sardicens . Itaque tam Paeiani. quam O ii , de aliorum sepiscoporum intra Ee-elesiam Catholicam eo quarto taeulo. idem ei te a poenitentiam sensus, de plana orthodorus fuit . quamvis non omnino aequalis quoad austeritatem. Haee enim aliis . , aliis temporibus maior, vel minor fitille invenitur pro varie
tate . necessitate , aut conditione rerum oecurirentium .
CXXII- Cum autem non sit mentis meae, aut praesentis in istuti, in ea S. Paeiani seripta edere Commentarium c quo eerte dignissima
sunt, ut peccatores quiqne meminerint unde exciderunt. de congruam de delicti plenitentiam agere doceantur, ae persuadeantur ) sed breues tantum Notas, illas exeurrendo proferam , respondentes numeris marginis praemisesis uni euique paragrapho a principio ad finem scriptorum ipsus . Ad s. i. mesanai Symproniano Fratri ,
die. Dolet haereses abri ire numero fere qio libet tempore ab ipsa aetate Apostoloruin . ac deinceps, ortas futile in Ecclesia et ae praecipua earum refert. proprio eujusque Auctore nominato. atque in iis Novatianam et de bympronianum ipsum de Fide, ae sineeritate suspectum . monet ab iis omnibus reeedendia re esse, squis Catholiei nomine dignosei, aut Cen seri velit . Nimirum ab eo alienissimos esse omnes haerei te os veluti Mareissipar. Apia inariacor . Cataphragas , N. vatianas, er eateror
ejusmodi . CXXIII. Ad b. a. statae Paroa nobis. ere. Allegat generati in viros Apostolicos . Sacerdotes primos, ac nominatim Cyprianum Martyrem . de Doctorem . ae exteros annosos Episeopus, Martyres . de Confelthre . Unie usque enim eorum vel uti re:lera fuit. Ormianas mili nomen U , Catholicut oero eoenomon: ide . . D ioorsutis, is ue universa Fidei dogmata retinen Idem quoque interpretantur , vi goer-
Maudatis Dei obediret . Quod certe non ea. eiunt quieumq te propter haeresin a eommunione Eeelesae Catholieae dividuntur. CXXI v. Ad F. ig. De paenitentia vere , Oe Nine Sympronia mim de Nouatianismo suspectum , ae subinde alios similes . aut deteriores in ea parte . propius admonere incipit ,
383쪽
pit , desiderium suum ostendens, ne quis p o. iBaptis num egeat podii itentia, cun melius sit innocentiam servare. At posito, quod hane amiserit crimine aliquo noctatur ad resplicendum: non ut sub spe venias accipienda iterum delinquat ; ses potius ut horrore com nidi see eris digne pceniteat, confiteatur humiliter. Ae fructus vera, ac perpetuae emendationis proferat. Hae enim uindicta placatur Datis . & iuilitia amilla recuperatur . Quod varii, scripturae testimoniis. Se exemplis eomprobat . adversus Nouatianorum duritiam . qua nolebant L p. sos, licet digne p aenitentes, unquam ab Ecelesia siclerum suorum veniam acciperer immo, negabant ipsi eam potestatem a Chri ito o mino concedam , ut postea apparebit. Cxxv. A l , is. Seio. Hater, hane ipsam paea uentia tentam n n passis o mulsat dari; nee antequam avit interpretatia Da Diva ossuntati t. aut si alio Derit . relaxari et magno pondere. maenoque libramive . posma tot gemitas. egis bivemque Iaer marum. post totius Ece esiae preees . ita Oeniam vera parsitevtia tiou negari , ut judieatara tam nemo pr ad rog. I Ris grav is ni, verbis . de attenta conside eatione digni is mis. s. Paeianu
ita respuit erudelitatem Novatianorum . ut simul praecaveat. aut fraenet errorem contrarium sacerdotum . facile . ac tenere hahenas laxantium. qii alisque maena pavdere. magnoque Iiaramine . peecatoribu non rite dispositis absolistionem a pereatis largiri audent . , iis eates a Coristo praeiad ea re non metuunt. CXLVI. Sane nane doctri iam ii dieit Pgelanus ex sacris Literi . , perpetuo usu sieelesiae . ae monitis S, Paterimi praestietini Cypriani . quem impense laudat. Is enim varii, sciet sita N ,vatiano refelit, ut tamen au .leritatem poenitentiae ad veniam heseeum outinenda n gravi ili ni , ac ter ibilibus verbi. saepe comis mendet, praesertim toto fere Libes, Des Lapsit. Liae los Mart rum, iam iam Quoitueoeum gloriosam pro Christo necem. indiseriminatim Oh lato pro Lapli, ad eommunionem reeipiendis. ante editos vera pno ritentias fructus . redarguit velut intam poni vos, , nihil l , in eo statupeotaturos. Lege Epistolas ipsius v. RI. R i. Niv. xxii l. xxv i. , κxti. iuxta editionem
Pa mellii siue illa s. quae iis respondent in recenistiore alia Nieolai Rigaltii. CXXVII. Nimi eum C, prianus eleato Libro . De Iapsis . inter plura alia , doeens non
perfunctoriam, sed feriam . Sintegram comversionem precatoris ad Deum eae debere, ast . Cunvertamvir ad Deum mento tua . , paenitebitam erimitiis verit doliritur exprimentes Des Miferieordiam depresemar . Et insuper r
ctibus . Aut admonet ipse. Naeemas. Ae plerum xiii, alio ejusdem Libri ioeo instruens Saeerdo. te . qualiter eum Henitentibus agant, ita quorundam negligentiam . aut facilitatem in ab .
solvendo re larguit: tam ferinam sti Quivo, felicet dicunt, in errorem vos mittunt semitas pedum ve trorum turbant: qui Meean-tora blandimentit adula utibar palpat . pereandi similem fabminiserat: nee eomprimit deli. Ha illa , sed nutrit . At qui ea n Ilii fortiori. Atii redarga t. simu atque instruit fratrem .prom et ad salutem. Quos diligo c loquit
CXXUlti. statim autem invehitur acrius contra Saeerdotes nimium lenes, , laxone, erga Lapsos. ae laeserum reos, qui urum indiscretam, ac instuctuosam remisso ueni, sive impunitatem indulgebante Einersit (ina iit ' fa- tres dii is i. O .vuae aesus eladii .ct quasi param perfectitionis proeetia Aviepit, aeeest ad ea Malais sub mi' ie ,rdiae titulo malam faueat . ct Maoda pernie et . Vestra Eva Nee ii vigorem, eouetra Domini, ae Dei Legem te
mer, a te qtis randam laxatur inea alii commuis
Caeci T. Haee ille gloriosus victor, ae
M rtyr, gravi, re attenta eonii ecation . diis gni Isna. non n , lo ii , qui seeleribus suis gratiam in Baptismo ree pra in abieeerunt; verum etiam sacerdotious. ad quorum tribunal . &D acta illiu . ad quorum consilium recurrunt: ne forte indulgentius eum p enitentibu agentes , dc levissimam isti.factionem pro peecatis gra- villi nis imponentes . Meeatorum allevarum participes essetantur, ut totidem verbis monet Cone ilium Trident sinum je r. xlv.
CXXX. Hae etiam spectat, quod idein Cyprianus sub finem eitati Libri . De Lapsis
adjungit. prae oculis habita a S. Paeiano , & . aliis Patribus r quae iuria maiorem . aut minorem numerum, S gravitatem peeeatorum intelligi debenti Deus quatitam pietato Patris insistent, semper. ct hostis est, tantvim Iudi- eis majestate metae' dat es . Quam maeva deis liquimas, tam granditer dimamur, Passiten. r a erimi ue minor non sit. Patasse ea. D -- nam posse praeari, qaem vortia p. sit ahaui. si s eat patrimoviam praeponere maIus euis
jur temptam seriora eontagione faed si
qaem tuam non esse diuises 3 O uro oportet impensiat, ct rogar diem Iacta tae uti silere, os-gi ,si nocte i. ae fletibus Arare . te ut omne Iametitariobibat Iae, dimosis Oeespare serator fis adhaerere eineri. in eineio . O fur baroo vitari r pos indumentam Christi perditum. satiam tabo hie ooue oesi umi p s diabon ei-bam,mato iriasitum diastii operibat ineambeis re, quibus peeeata pureantur: e NM divis frequeuter iti ere quihuianimae Aheraestar cte. CXXXI. Sed multu lim , promidam brevitatem transgrediar . si pluta similia ei eodem Cypriano, Tertulliano . Ambroso. Bisislio, Caesario , Gregotio . aliisque i S. Patri.
384쪽
bus , immo & er S. Carolo Aorromaeo, nostris temporibus adeo vicino, prosecte velim . tam contra nimiam negligentiam peeeantium in sati faetendo maseliati Dei ocens , q uam adversus oscitantiam . S temeritatem quam plurium Saeergatum . Doctorum . aut beriptorum . in iis admonendis . eorricendis . Ac hortandii ad agendum dignos poenitentiae fructus . sive seeletum numero . S gravitati respondentes, ut exponit speetatim S. Gregorius Magnus Hom. ao. in Evangelia, ad vertia illa: Helles actu
dignos paenitentia . Sed tamen moneo . neminem privata auctoritate posse renovare Cana
nex illos veteres Hoenitentiae iam diu o Isoletos. quatenus ea solo tute Eeelesia lico ortum du- eunt . Standum est regali probatis an Eeelelix Romana , praesertim in Tridentino Sess. et I v. de
Legibus prudentiae Christianae.
a L nianum Novatianismo prae- meu patum . aegre tuli de admonitiones S. Pa.eiani, Se haud olento aniso ad ejus Epi lotam primam reseripsi ite interrogando inllar Rab-hinoruni , praesumentium de doctrina sua . &volentium Christum Dominum ea pere in sermone. Erat enim tumidus , auda eruditulus, ct iactator illius tenuis . ac puerilis humaniorum liturarum notitiae, qua grammatica tri quidam
superbire, & gravissimis SS. Patrum scriptis insultate solent. Idem imbutus paradoro illo
immani Stoicorum, omnia peccata aequalia censuit, de Lapsorum absque ullo diserimine solius Dei judicio relinqui de laete , nee dandam iis
elle actionem pie attentiae, aut, ea peracta, a,
silvandos ab Eeetes a. veluti eui nulli ad ide iret potestas . Quem errorem S. Pacianus supra , atque Epiti. rar. hq aenti desumptum at-hittatur ex haeresi hara Phryga, , sicuti, Se ex Secti Montani pluri alia impia dogmata a. Novatiani, desumpta sui ad obseruat S. Dionysius Aleiandrinuq , apud Eusebium Libro di. Hisoriae . Capit. q. Theodoretus Lib. g Maeristiearam fabalarum, de sanctus Augustinus in Epi
CXX UL Ad F. aa. ad finem di 'AIagus . inquam , patre prodito , EeeIesia Areii-Ha , parta uxoris eras . Estone Apostati eat,au N. Datianus . quem absentem Epistua Episcoporun suxit . quem , esGeerante asIIa . lateata Sedes aecepit ) Memorat heleta Novati, a quo primam Secta illa ortum habuit. Ssubinde Nouatiani, qui illam propagavit . Ssimus orem reddidit. Porro Novaturum fuit spl- seopus in Africa . turpissimae, ae uagitiosissimaevi ae, euiui avaritiam . crudelitatem . de parri-eidia deseribit S. Cyprianus Epistola x LIR. quam prae oeulis videtur habui de S. Pacianus , uui h1ne seribebat. Cum autem Cyprianus ipsa deere uidet Lapsos non elisi crudeliter repellen oc . sed diuturniore . ac severa sati factione probando I Felieissim ua Presti, ter schisma eo nil iv t . eui adhaesit Nouatus, conturbans Aeetesiam Afrieanam , de subinde Romam veniens, ut bi invenit Novatianum Presbyterum. Ille ambitione , Si invidia furens ob S. Corne sitim sbi praelatum in Ponti fieatu . e re itavit sehisma, se primus inter omnec Antipapa eris stim . linteo ea n iido indutu . veluti in s gnum munditiei . quam assectabat Secta Catharorum. Proo erea vi etiar dicere Paeianua de illor Quem , eonferaste mutis . Anteata Sedet ae-eepat . N ouati an ut itaque Presbyter Romanu .a oersurum Cornelium legitimum Papam , eone edentem veniam Lapsis poli poenitentiam dignam , eonspiravit eum Novato, eiusque sectam ampliavit adeo . ut quasi illius eonditor habeatur, apud F piphanium. NagianZenum ., Augustinum, Ambrosum. Philastrium , Socratem , si e uti S apud nolitum Paeianum .
CXXXIV. Ad s. n. Copriani Episeolos mihi placere mirari, E Quidni beati Marorii ct
Catos iei Sara d,tite Uisatianam mihi iasgem Usque adeo insaniebat Sympronianus amore Novatiani ut hunc, lieet volentem intrare ad Pontificatum aliunde . quam per odium . Se rebellem in Eeelesam Catholicam . praeferret
S. Episeopo de Martyri ae Ductori Cypriano in
seriptis suis; ueluti noctuam aqisil e. aut telludinem equo. verum insaniam symptoniani refellit Paeianus prolati, in medium Novatiani vitiis, quod solum imhuius taeulari P nilosopnia..b Eeelesia Dei vivi degenera leta radieem Legis antiquae . fontem veteris populi reliq, duet , Cornelio Ponti fieatum invidiaet . Nobati insaniae se aeeommodati et, ae tanquam Episcopum se gessitet absque consecratione legitima . CXXX v. Nee vero tantum iis sordibus inquinatus fuit Novatianus, qui alioqui se vis T daa id est . Paroram. peincipem haberi volebat. sed etiam alii x pluriuus . Fuerat enim ordinatus Presbyter contra Canonum instituta, quibus areebantur ab ordinibus heeles a diei, quotquot in lecto decumbentes oti aegritudinem, haptiuali fuerant . qualiter eidem contigerat. Deinde, uti erat superbia, Se amnitione plenus, dumtaxat Raptismum a se eollatum iactabat validum, illumque eonferebat orthodoxis ipsis, acrite antea hapti ratis . si quis sorte ad Sectam ipsus defeeiiset. Unde de januam aperuit novae Sectae Domatistarum quae tamdiu pollea gra lata
sust, praesertim in Afriea . vide pluta alia inha
CXXXVI. Ad g . Porro etiamsi papsus es aIiquid moatianus Oe. I sitiam in hoe
insaniebat Sympronianus, ut ad praeferendum Cypriano Novatianum diearet, hune illi Martirio praecurrille . omnino atisque ulla veri speete, aut sindamento in verbis eiusdem Ciprix-ns . Hic nunquam memorat aliquid pro Fide pallium Novatianum . sed potius eum redarguit veluti perseeutorem Sancti Cornelii . eui Pontis eatum invidebat. non modo Martyris . sed& Dueis aliorum Miri cum & iam coronati .
superstite ipso Nouatiano, eui animus non fuit ad serendam pro Christo necem . CXXXVII. Sane tam procul fuit S. Cyprianus a reserendo Novatiano inter Martyres,
sue inter eos, qui aliquid pro vera ride pasti
sunt, ut potius utriusque errores ea agitaverit,
qua verbis . qua seriptis . Apistolis plurimi . etiam modo e illantibu G S praeterea Libro. De
385쪽
utiliath E eelisiae Catho lea , ad revoeandum ab naeresi Novati , ac Nouatiani omnes illos Conle .lbros , qnos ambo ii , literi , , ei emplo pravo seduxerant . , a Cornelii Ponti fiet, se .gitimi obedientia separaverant. CLXXVIII. Profuit autem plurimum Liber ille Cipriani, eiusque Literae . Nam qui Novati antimo insecti erant Confidotes , agnito eteore,in Ecclesiae sinum, Sc unitatem redierunt, obedientia exhibita legitimo vieatio Chtilii Cornelio, ut ea mutuis ipsius, de C priani F:pi
ubi , illa resipiseentium formula legitur e Ma
Notiatianorum . Oe. I Re- ILL seri sanctus Paeianus summam doctrinae Novatianorum sibi a Symproniano millam. Sc in eo sitam . tit mortale peccatam Eeelesia d. naro non podst; immo quod ipsa pereat , recipieudo pereantes. Aurea vero sunt. quae uatim sutidit S. Paeianus in exprobrationem , simul de impugnationem adeo insani. 5. impii Dogmati . praesertim ex testimoniis Seti-pturae baerae, ae eremptis in ea eontentis . CXL. Itaque Novatus . de Mesa 1b illo denominata Novatianorum . non modo erravit in nimia auderitate erga quo libet pali Bapti imum peceantes a sed etiam in neganda potetiate Melesiae ad veniam , ii We reeontillati nem ii, largiendam . Quo eodem sensu id impium Dogma intellexit Patiani synehronos Epiphantu, haaea , contra Catharo, t ipsi sunt Novatiani di Haeres arria. c alias Lia. iuria partitionem Petausi quibusdam a ditis Cum enim praeeedenti Capite de valelsis egi .let. mox de Novatianis ita tractare aggreditur e
thari ide i. pari, de eandidi il vectibus inee dentes) quida is ex .rtistini a Novato, at fama parerebuit. Datus porro Rsmae perseetitionisiIIsai te apore Dit, gaea eam auraces hi quam M viminui exeitauit; quae Decii . ut opinor, avit Avire iam fast. uamobrem propter eos, qai in tua perseeutione Iam uerant. cum arrogantia una eamsuis .ecea iam Novatianos eius gregales 3 inflatus , eos in communionem nollet admittero. qui post perseeuti,nem paenitentiam susceperant, ad eam n eoobertit haere titnuIIam esse De alaria o orerer . atque uniam si mraxat esse paruitentiam. Qui autem pos
Baptis a. de inqueret. NULLAM ERGA
POSSE.CXLI. Ecee qualiter manifesto SS. Epiphanii. Paeiani tellimonio, Novatiani pro- D. I.
Ee Iosiae eleeItibis a Deo omnipotente, o Chrispo Domino is saea scimus. Nos err rem nomyrtim constemur I nut imposuram paus fimas perfidia, b Isqualitate euptioso. Nais eis G dabamur . quasi quanda is exeoisisti .i'ationem eum feli atteo , ct hae eraeo homine hahuufo et sacera tumeo metis nos a io Ereti a fuit .
Me eviis unoramur unum Deum eges , titium
P am ess Domitium . quem eo ess fumar. uutim Spiritum Satictum, unum Episcopum iaEeeiosa Corab ira esse desere
pterea Lapsis in peeeatum mortale post Baptiomum actionem poenitentiae, de remissionem negarent , quod crederent. Eceleliam nullatenus
illam largiri polle . Id autem ab utroque eo S. Praesule res ieitur palam testimoniis seripturae, eremptisque manifestis . Unde durities inexorabili, Catharorum . siue Novatianorum , erga Lapha, non proe etsi ex delo saluti animaeum, de studio disti plinae Eeelelia. licae, q aemadmIdum austetita, olis, de aliorum Patrum in Con-eiliis , Elibet itano , Aeelatensi s. Se Sardieensi Oreumenico , in quibus multi Canona i aluit suerunt sati, severi. Hi enim Pettes ita Lapsis
negabant perpetuo communionem ob quaedameravissim i crimina . ut tamen saterentur potestate ii se elesie a Chriclo eoncedam ad omnia dimittenda . Coneel Ia itaque Eeelesae potestate, solum censebant. usum moderandum . Ac severius dispensandum . ut terrore esu poenae hinminei in ossieto continerentur. CXLII. Caeterum Novatiani erra hant capitaliter , negan do, pote latem fuisse a Christoeoneedam ad remittendum peccata poli Bapti semiam eommittar indeque abdueebantur ad actionem pudi utentiae Lapsis nugandam , de reconciliationem e hibendam . Non eos relus salutis animarum impellebat, eum illas absque remedio relinquerent, veluti in desperationis statu.Nsn dueebantur impulsu charitatis , quae patien , de benigna est. atque omnia sullinet, omnia sperat . ut inquit Apostolus . Superbia . d. tumor Pharisa leus mentis. qua se solos jactabant Catharos. sive puros , in ea ulla erat , ut indignarentur, de despieerent miseros quosque, si sorte . vel oh insrmitatem solam , post salutare lavaerum in aliquod peccatum mortale labi eontigistet. Et eerte intolerandum praeterea eli. quod Novatus illorum Patriarcha, cuius erimina pudenda supra ex sanctis Patribu memoravimus , ac nominatim ex Paciano, tam delieatus . de inerorabilis esset ei rea aliena peecata . qui proprii x onustus longe gravioribu , erebat maiori indulgentia. Sed forte Pharisai- eo illo genio oeeaeeatus , Se trabem in oculo proprio non videns, in alieno festu eam notabat . uti superbissimi hypoetitae solent. CXLIII. Nimirum . hue mari me spectat, quod S. Paelanus postea num. so. de eo de
peetiola me esae denegata , projecto extra domum putre . ct eodem fame mortuo . nec fe-puIto . tiae arit gravidae utero easte pereusD , partaque ejus essesso, Romam oeuit. Igie ita-
386쪽
s s Dissertatioηes Ecclesiameae
que tantorum eriminum reus , Catharorum.
sive Purorum ante signanus fuit . veniam Lapsis negantium . qua ii longa minus digni erant. vide supta num. I CXLI v. Quod autem Novatus may
aikν , unam paenitentiam . sive unicam elie
dicebat. non usurpat eo sensu , quo in Canonibus sacris, di apud veteres Patres saepe legi-rur, monetque Syrieius Papa in Epitiola ad Himerium Tarraconensem Episcopum pollea exhibenda , plenitentiam unicam auo dehere poli Baptismum . Ipsi enim loquuntur de pos- nitentia solenni Canonibus statuta. quae semel
tantum a gehatur . lieet diuturno tempore, At poli lavacrum regenerationis , pro certis eriminibus atrocioribus , ae nonnunquam toto
vitae decursu . Novatus autem de gregales. il- Iam asam penitentiam . in solo Baptismo sitam athi trahantur, de nullam postea admittebant . negato prorsus Poenitentiae sacramento, A Clavibus EceIesae ad solvendum . vel ligandum reiectis, contra manifestum Ortili otiiseulum . ac promistlim.
CXLV. Iam impietatem . simul S insaniam, tam sapienter , sortiter impugnat S. Pa-eianus hoc loco , ut Novatianis , adhue suo aevo eandem Haeie saare hae sui eramben ree quentinus . oc in iis symptoniano , mutis asselieuerit. Digna certe lectu est elegans , erudita , ae nervosa s. Praesulis invia tua a de euiu, stilus satis ollandit, quam versatus ille esset in lectione veterum scriptorum Aeetesiae, praesertim Tertulliani. ae Cypriani. Denique omnia haec Paesani seripta dignissima sunt, ob
insanem pietatem, eruditionem. de eloquentiam . praeclaro aliquo Commentatore. Et illi stratore . non minus quam aliae sue ubrationes Patrum praecedentium , aut sequentium . quibus en uel eandis, de exornandis tot praestantes viri suum illidium . Et operam eontulerunt. CXLVI. Omnes vero symproniani obiectiones. cavillos . tricas, de effugia . proponit Paeianus decursu totius Epistolae . eaque praeeludit ineluctabilibus argumentis ea Seriptura saera desumptis. de ea methodo. ae vi. ut nihil ipsi reponendum, aut ereipiendum relinquere videatur . si volve illa omnia . quaeso.
lector erudite . di fatebere . nihil praeliantius hisee Epitholis inveniri in seripiis veterum Ee-elesiae Patrum .
CXLVII. Ad s. sa. Consignat clave au
rea Sanctus Paeianus pulcherrimam spistolam, de disputationem adversus Novatianos . eonis testans Symproniano eorum defensori . se omnibus prorsus sibi propositis. aut obiectis reis spondisse . ne uno quidam uerbo. aut apiee neglecto . itaque inccineussam demonstrat Ee elesiae doctrinam telli montis Seripturae manifest g. ita ditione Apollolorum . de eommuni praeeedentium Patrum alsensu firmatam . de Lapsis post Baptismum reconelliandis, absolvendis . de ad paeem hcclesiae Delpiendis; non quidem dum in steteribus pers stunt. aut non poenitent, sed ubi dignis poenitentiae seu es thias exhibitis . se idoneos. sve dispostos ea hi hent adveniam recipiendam . Quam in rem speelota praesertim sunt verba illa ex , s. St. Utitiam Copriatio teste nitaris: istinam tam satagri hiat se utentiis aequiescas. Itie enim eam Lapsi ad paenitentiam cogeret , qui pernitere solibant, dicentes, a C. Gessoritas , e Mari ristit ate issese paeem a d beati. er ostendit quod ste Patriarchae un c nimirum Moyse, . de alii. de quibus antea loquutus fuerat ) pranon paenitentibas impetrarent. Etenim qais Itherare posset isottam Z quis pro perbas tumulari Z quis pro non paenitentibus impetra re aea ad utique cum diearet . ad paratetentia
CXLviII. Quare S. Paeianus hae diseristissima Epidola nullatenua Lapsis ministrae oe-eationem peecandi sub spe veniae c ut Nova-tiani effutiebant o sed potius itantes post Raptismum saepissime hortatur. ut innocentiam in eo acceptam , sue regenerationis gratiam retineant. Posito autem , quod illam laetere aliquo superveniente amiserint; hortatur illos ad dignam poenitentiam agendam. de plenameordis contriti. atque humiliati conversionem
ad Deum . quam ipse non despieit. sed benigne admittit, atque eiusdem suam, de in itinctu Feelesia mater reeipit, ut veniam, de gratiam
CXLIX. Eidem doctrinae s. Paeiani consonat per omnia s. Epiphanius ei tata Haetesiti I. - . alias xrair. omnino
legendus ; ubi de paullo poli initium luculenter exponit celebrem illum. ae diffieilem loeum
Hebraeorum 6. v. S. Impo siti est eos . qai fe- mei illomisati favi cte. quo Novat lani abuthbantur ad crudelitatem suam firmanda in . Nam lieet ex Apostolo ibidem contiet. renovationem illam , seu regenerationem in Christo per Baptismum, semel amulam per et imen aliquod . iterum haberi non polle c non enim Baptismum iterare fas est 3 attamen ea eodem lino verbis sequentibus satis eoilititur. iisdem Lapsis eae remedium . s aemulentur eharismata meliora , si amplectantur vieiniora saluti s opera digna poenitentiae faciant , quae nun quam obliviscitur Deus. Unde eoncludit Epiphanius ex verbia. de sensu Paulli: Sao -
iae Ioram esse seoptorem. Di de ictorum Iaartim abfustam paenitentiam eapegerent . sesque adeo eonverterent. animiamque mutarent.
CL. subdit autem iis leo Epiphanius c poeomnia consonans Paeiano. e ius Epitiolas illas fortalle legit. Ac saltem legere potuit, atque
intelligere . utpote H,aeis, vivae.. dictus ) a. - . . c. . adina xidio. dee. aeti amobrem eum
petuo paenitentiam opprobat; non quod vis
Itor. ae ditarior sit . a se pigrioret illot saeiat, qui in illo sudio Aearrunt: sed ut Dei gratiam humanitatemque non reiiciat, ae euius via ea gae modum, O rationam eons deret . uibus p ane obliruitur os Novatianis, miserieordiae Dei interminae limites desgnare au-ss . S piissimae Matris Aeetesiae benignitatem
aecusantibus . velut nimium effusam in eos.
qui de male actis post Baptismum serio, ac digne pinnitent.
387쪽
SIVE LIBELLUM EXHORTATORIUM AD PS NITENTIAM.
CLI. A D ss. Et si aliquoties Oe. J
Quem timorem antea praemise-I tat S. Paeianus, ne sorte qui se quam ex laude , , fructu podinitentiae adversus Novatianos oceasonem arriperet delinquendi, aut in minoti pretio habendae renovationis. seu innocentiae per Baptismum reeeptae . eundem tebetit initio sito hujus Parae ne seos a Baana
ra trar oratii ad oersis inea eando qua fiant, admoneam magis Reeeata , quiam reprimam . Quam timendi occasionem multis prosequitur. CLII. Sed enim non ita mollem, aut soam poenitentiam Lapsis praeseribit S. Praesul , ut ejus metu non deterrerentur homines a lapsu post Baptismum . Austeritas enim vitae tunc praescripta poenitentibus juxta saerox Canones, adeo formidanda erat . ut passin homines in officio contineret, ne gratiam in Baptioino receptam vili penderent . , tali, ac tanto Chri ili Redemptoris bene seio ingrati ea isterent . Itaque rebus utrimque expens s. hanc Exhortationem profert . tum Catechumenis, ut se preparent ad vitam Chri sanam agendam; tum hastillatis. ut retineant iustitiam, S sanctitatem per regenerationem ae eeptam ;tum postea Laps s. ut dignos poenitentiae fructus exhibeant . CLIII. Ad s. '8. Sermonum ramen meo rum hie ordo seroabitur ere. Adversus Stoicos . de ipsorum in ea parte sequa eas Novati nos . praemittit, non omnia peeeata esse sequalia . nee omnibus eandem summam poenam infligi. Hi ne transit ad reprehendendum illos Fideles . qui verecundia quadam impudenti renuunt se accusare de eriminibus commissa. O inquinato ore, ae pol uta mante eommunicant. Hi metito dicuntur ah ipso i iis eos et a hominum timidi mi, ante Dominum vera impariotissmi . pi osanit manibat . O pagiatos re eontaminantes Sanctit qtioqvie. O Aagens Altare mettiendum. Deinde vero proeedit adnotandum illos, qui peeeata quidem aperiunt, , eonfitentur ; verum temedia poenitentiae, actionesque praescriptas in ediomologes rite admini tiranda, aut ne sunt, aut exsequi nolunt . Denique proponit, se ostensurum . quae poena maneat, quisnam infesteis simu ea itus immineat . nolentibus agere poenitentiam, aut negligentibus e quaenam pariter eorona paratast eo celestiae maestit recta, di ordinariarasse ne expurgantibus. CLIV. Ut autem id ea ponat, distinguit inter peccata, S erimina . Nam post Legem Evangelieam, sitet omnes homines in peeeata Iahantur, non propterea severi minis illis prenittintiae Canonibus eoia stringiuatur. Certe non ita accidere modo observat Paeianus, uti olim sub Lege Mois s. ae veterum , quando minimorum peceatorum rei, vel unturum quadrantis, gravi onere premebantur . quod ea emplis pluribus confirmat. , qualiter Christus ab illo iugo nos liberaverit, ae , teste Apostolo, transtulerit in libertatem filiorum Dei . CLU. Itaque Anaia aedilia de s Ioram, O et s. trem diorum ladalges la desitiata , iti pastaeon elas fama ir quae edi seroare suetiliMais
esset credetiribas , eavere et Ni meritissima tartarum non recusaret . qui tantae donationi
ingratas , ne hae quidem patica seroa st . Ubi audis . Detuimum servata credentibus , quod Chritius iubet. intellige , per gratiam Fidei, quae credetilitas data ell, , per auxilia reliqua ipsu, Chiiiii ad observationem
mandatorum nece laria, quibus tacitis, ae suavis illa redditore eum tamen homines suli Lege veteri duro iugo . gravique onere multiplieiuna praeceptorum . S caeremoniarum Preis
CLVI. Itaque prolato in medium testim nio illo eelebri ex Actis Apostolorum Cap. is. ubi baptiuati deelarantur liberi a iugo illo veteri Legi Mosa leae,eolligit Paci anu . tribus capitibus eomprehendi erimina illa maxime gravia , quae etiam in Lege Evangeliea. sub interminatione morti, aeternae nobis prohibentur
CLUH. Metis es, si a ineatis vos ab idolithtii, o funesine, O fornicariotie, a
quibus observantet, bene agetis . Haec Apostolorum verba, immo Spiritus Sancit in Con-eillo Hierosol dimis hahit o. die untur a S. Paesano . Moi Testamenti tota eonelusa , tamquam iis tria omnino eapitalia prolitheantur, idolorum euitus , homicidium . , actio quaelibet venerea eatra matrimonium: ct id vero saetit c inquit ) rantemptor Dei t Eam notam eontemptoris Dei inutit deserentibus veram Fidem . sive transeuntibus ad ins delium eastra.
Laid aget sanguinariat 3 nimirum . homicida . Saod remediam rapiet frateator E Cuius nomine eomprehenditur generatim misisellia , ineestus, & quaelibet turpitudinis, vel in.eontinentiae specie . vide quae eirea id diximus nos Tomo ii. Lihro a. in Cone ilium Eliheritanum Capite 8. Trium illorum gravitatem summam ponderat, & veniae difficultatem, praealtis minoribus delicti, e quorum alia remedia minus aspera , & magi obvia . proponit ab illis uerbis: Reliqua pereata me torum operum compecatiosa earantur Oc. CLvIII. Nota . s. Pacianum minime infi- elati alia peccata, praeter illa tria , este obnoxia aeternae damnationi: veluti furtum . male- dieentiam , periurium Se. Solum ait. haec meliorum operum compensatione curarie quoniam praeter contritionem veram, sive eonversionem totiug eordis ad Deum ( quvi est remedium generale per actus virtutum contra riarum quodammodo eompensari politant. Unde nee iis peeeati, indicitur gravi ima illa. Ssolennis poenitentia jurta sacros Canone , cum alio satisfactioni; genere ea piari possint. Ea pianda tamen sunt tuita maiorem , aut minorem peccati deformitatem et idque non solum Leges iustitiae eligunt. di offensa Deo irrogata , sed etiam eonsideratio illa s. Cipriani supra num. Igo. praemisia r Buam magna deliis quimas , tam granditer defleamus . Paenitentia erimiae minor uon sit Oe. LIX. Caeterum tria illa erimina geavio-X x et ra ,
388쪽
ta, idololatriae, homi eldii. 3c fornicationis . . tit ham ei alicujat afflatus . at oraeui eaIix, ut iathalis arando, metuenda sunt. Nimirum, ad eorum vindiestam , , ratis tactionem potissimum indicia est saetis Canonibus adeo diuturna , , horrenda p enalium macerationum acer bitas: uti sis asperioribus remediis, ieiuniis. humi-eubationibus, ciliciis, it titu ae planctueontinuo , placetur Deus gravistime otiensus, , aeternae damnationis poena incursa temporaneis a tinctionibus evadatur . CLX. Inter tria illa erimina graviora primo loeo ponitur idololatria . quae in Concilio, liberitano Cap. i. dicitur erimon priaespale.
Statuitur enim ibi: De qui pos Fidem Baptis Mi falutaris adutia aetate ad te Iam idonidonlatraturus aetegerit . ct secorit quid est
CRIMEN PRINCIPALE . hee is finem
eum communionem se eipere. Eodem modo loquuturum fuerat antea Tertullianus Libro . De Id. o atria. initio diere, e Prine pati erimen generis humasi . summus saeti a reatos, tota ea ossa iud eis idolo atris . CLXI. Similiter Cyprianus Epistola x. Ad Clerum , , xi. Ad Martyres. S ri t. Ad plehem , ae libro . De Lapsis, id erimen vocat, modo gravi mum . O extremare, modo ingens, ct immensum; qualiter etiam loquuntur Pre Diteri, de Diaconi Romae consistentes in ea Epiliola, quae est inter Cyprianicas xxx. iuitaeditionem Pamelii. alias Lib. 3 . Apistola xui. Etenim, ut idem seribit ad s. Stephanum Papam Epiti. Lxa ii. alias Lib. a. Apili. i. aeuod
tiantinus Magnus, telle Constant in ipsus filio, Lib. a. Codi eis Theodosiani, De Paeanis. Libro S 6. ejusdem Tituli. & Codicis. scelus id gravissimum idololattiae. poena capitis . Seonfiseatione honorum multandum sanxit. non solum in aggreisoribus. sed etiam in Rectoribus Prouinciam n , si id erimen vindicare negligerent. Quam poenam pariter postea innigendam deerauerunt utriusque sueeesiores Gratianus . valentinianus, ae Theodosius, immo &impius alioqui Iulianus simul eum Constantio . antequam aperte ad castra Et hi eorum transtet. Hue spectant Canones Iliberitani primi qua
CLXIL Secundum erimen Iabaeti init. s. ve homicidii, in Coneilio illo Apostolo eun tamentoratum . de a S. Paeiano ea pensum inter tria praecipua, quam exsecrandum S ersive sit. et amat terra ipsa ad Deum ultorem ab initio mundi ob Alia em Oeelsum et elamat natura eommunis parens . , innatum conseientiae lumene et amant denique innumera scriniurae testimonia , Legesque omne x Aeetes a sileae . & Civiles in homicidas latae sub poena mortis r ut proinde qliisquis ausus suerit tam immane seelu, eommittere, patienter eam vindictam a Jud se e subeat et aut si forte quavis mea sone impunis evaserit, studeat ater his imo poenitentiae genere. ieiunio . fletu . , eas ligatione eor poetis agi tua, in corde eontrito, de humiliato pla- ea re Deum gravissime offensum , ne tandem expetiatur iussimi, de terribile multorem . Uide speetatim inter canones Eliberitanos v. vi. de Lxi ii. CLXIII. Tertium denique erimen . forsitationis nomine ab Apo iolis notatum , Somnia incontinentiae pecchia generatim comprehendens se uti Se moechia voeabulum in Conei liis . ut alio loco observavimus pariter inter tria illa numeratur . di in saeris C a. nonibus diuturno . ac gravissimo expiationis genere assi itur. dc eo diuturniore, ae severiore, quo exsecrabilius illud est iuxta varias speetes, ac circumstantias. Lege in eisdem Cano- nihil, Titheritanis speciatim vii. cum aliis septem sequentibus, ae deinde avi id. XXI. IXEI. xLvi i . et xl. de Lxiv. eum aliis septem sequentibus, ac tandem Lae xvi l l . ut mittam plurimos
alios diversorum Cone illorum Canones, qui-biic omne incontinentiae genus variis . ae gravissimis poenis asscitur. ac tu Ita majorem, aut minorem heleris grauitatem , aut frequentiam diuturna satisfactionum aeerbitate expiandum deeernitur, qualiter monet goneratim S. Pa-eianus supra num. is. de in hae ipsa Paraenesi . praesertim infra num. i I 6. CLXIV. Certe eodem fere tempore. quo S. Paesanus haee scribebat in Hispania, florebat in Graeeia S. Basilius Magnus . in cuius Epistola Canoni ea iis . ad Amphilochium C a. none Lir. haee leguntur et O ,--dia .es.
suo eonfiseus r octavo autem ad e,mmunis nam admittatur . Lege s. Auguilinum Sermi 6 a. alias Fragmento iii. De verbis Ap Ii. i. Corinth. 6. ubi gravissime invehitur adversu a peccatum fornieationis , etiam illiu ,
quae simpleae diei solet . tanquam in turpitumum seelusi de similiter S. C, prianum F pii Letii. alias Libro iv. Epitti ii . ubi inuehit ut adversus Novatianum . quod Libellaticis negaret paeem . moechis autem, sive sorniea toti-hus eoncederet; eum tamen hi deteriori, eon.ditionis sint. Paradoxon censeres , si a me
traditum. Sed des ne mirari. lectis ejusdem Cyptiani verbis non longe a fine et Si D c inquit de Nouatiano ) eordit. O renis feratot rem eonstitati, er judicem . per omia aqvialiteriadicet cte. fraudata rei es moechol a late. re . atque e=misatti fas separet: quando rati I-to. O gravior . O peior sit moechi. qtiam Li-b Intiet eatigat eum hie necessitate . itie ou Iuniato floreaverit: hie ex imasi . Mi soli, esse. quod Non faerificaverit. errore deeratnt se: ille matri masti expugnator alieni UMIupanar inare fut( eeee. ubi tam adulterium . quam simplieem sornieationem comprehen it)ad eloaeam. O ea assum voraginem Ualai, fans catam eorpur c per Raptismum se ilicet di, Dei terepta is c alludit ad verba Apostolia. Corinth. 6. a dei abili eo IZatigone sonoerit Oc. CLX v. videtur xutem Cyprianus haec selibens. Oh oeulos habuisse magi lium cita appellabat Tertullianum Libro . si podici
389쪽
sornieatorem . dum ait: aeuis magis negauit, qui Christim vexatus, an evii AIectatus a mi
si qai eum amitteret. duuit ; an qai eum amitteret . Iasii pCLXVI. Eant nunc . de dedistant perniis
ei clissimum errorem suum . quoteumque homines tam facile, tam intrepide . atqua inverecunde , eorpus suum in Baptismo sancti fieatum . , Dei templum ciuita phrasin Apostoli
violare non metuunt; nec reputant ingens peccatum, quod Apiritus Sanctus. quod Apostoli in Coneilio Hierosoldimitano, inter tria capitalia seelera . sive praeeipua . Chrtilianis fugienda numerant et quae . ut inquit Paeianus
hoe loeo , quasi basiisse; anesitis agygatus, ad
sunt. Et si forte adhue obili nate quisquam velit . ipsum loqui de moeehia solum p esse usurispata pro adulterio et deponat pervicaciam illam ; eum de in Concilio illo plane Divino, sermo sit nominatim, De fortiuaisono . oe ipse
S. Plaesul in hac Paraenesi num. io a. eum locum e et ponen . testetur . omnem oror i Isbidinem e Ira uxoriam tharam . O complexus scitos evagantem , reatu mortis adseringi. Quo eodem sensu inter praecepta Decalogi .seatu in illi d et Nos maechaberii. communiter. de generatim vetara dignoscitur omne prorsus libidinia ineoncella genus . eujuseumque demum speeiei sit. dc ilia etiam . quae eoti tra na raram dicuntur a atque juata Tertullianum . in ea parte laudatum ab omnibu . faria . ac
summua , quoniam in ea Iapsi nullatenus inistra tectum Eeelesiae admittebantur .
CLX uti. Ad 3. io g. me quieumae post fidem Aeerit, Dei fetem non videbit . Desperavere lastarnis eriminum rei Se. Notandum maxime verba , Lihaee eum minis M avia subiuncti , non proferri absolute . sive ex proprio sensu a S. Paciano et sed solum referri. de obstes, veluti rationem dubitandi, aut tanquam argumentum . quo Novatiani contendebant, hominibus haptitatis, in ea tria seeleta lapsi . nullum superelle remedium . nullam in Eeelesia potestatem ad ea remittenda, nee auctoritatem ad concedendam iis actionem poenitentiae .
CL Ulti. Ad s. io g. Aeeipite remedi mis de eraro eaepist i is miserat vos agrum citi t. s timetis. Sui simiam eo dit. indiatiar IHine Paelanus potissimam suae Paraenesios paristem impendit in refutationem Nouatianae se ctis , de argumenti praeiacti, exhortans lapsos in triplea proedictum feelerum genus. ut serio. ae digna paenitentiam agant . ae subinde veniam obtineant. Ae primum ubi desperare incipiunt pondere immani peceatorum deterriti, monet, ut agnoseant miserrimum statum , tria quem se ultro eonieeerunt. de timorem Dei concipiant: Sui uim nimiam eonfidit, iudi-asus est venia. Nimirum videtur se ipsum ignorare , neque ullum horrorem eonei pare de peccatis commissis . nee attendere, unde ea ciderit, nee timorem habere judiciorum Divinorum , quisquis nimium eonfidit. videtur quas
meretricia fronte non erubescere . nec vereri
Deum iratum . de pro nihilo reputara scelera commissa, quisquis praefidenter se gerit, , veluti securus sperat . antequam er intimo cor
dis affectu plangat. In quod probandum alis legat Pacianus te, limonium illud Dei apud Isaiam Cap. g. juxta versionem antiquam . qua a
suo ipsi is tempore utebatur Ecclesia r Sora
CLXIX. Ad s. so . mi arga primum ast HIIo. Fratres. qui, eriminibui admissi; . parvi tentiam recusatis r sol, inquam. p st iispudentiam timidos . p peeeata veret a Udos et qui peceare non erubescitis. es orabessenis es terit qui eum malu eonfietitia Des Sacrae on. tingitia. O AI ore Domini non timetis: qai ad mastis Socordulis , qui in era 'IN AMe- oditiis sub fidueia invocetitia aeceditis et qui Diostiae patientiae in altatis: qud taeetiti Dos, oeluti ne lenti. pollutam animam . pro- fas m eorpus ingeritis. CLXX. Visum resumere integra ea verba Paeiani. quoniam gravistima sunt. de temporibus nostris maxime congruunt, quibus Ionge maior est facilitas ae temetitas peccan i. de multo minor consuetudo digne poenitendi , quam illo quarto saeculo . in quo admodum vigebat severitas Canonum, ae diseiplinia Ee-elesiasti eae . Nimitum, ut inquit doctissimus. ae pilis mus Cardinalis hella tminus in Domini ea n q sartam Adventus Comione i a. Dusa persi tetigia opera ( Ariorum et O. v. ao a spiritu sancto requisita ) non suam is morsiai nostri, Ad Oi, jam iti Librii reperiantur . Ira
que nunc multo magi, , quam aevo isto , oportet eam doctrinam inculcare , se expendere .
CLXX l. Semper ecquidem . S tempores. Paeiani. N modo, fuerunt gravium eriminum
rei inter Chridiano, a verum eum hoe diseromine, quod primis illis taeulis ii longe pauiseio es erant . , plerique ex iis luata Canonum severitatem poenitebanita nonnulli autem id recusabant, quos paeianus hoc loco reprehendit, de admonet, ut di=ne poeniteant. At
postremis hisee taeulis eum multo plures trium illorum sceletum rei sint c ut alia minora taeeam longe pauetores existunt. qus dignos
poenitentiae fructus edant, qui spiritu vere eontrito, es humillato convertantur ex toto
corde ad Deum . de cum dehita dispositione
eonfiteantur . ae saeratissimam Euehat illi an reeipiant. Inde modica pluriam emandatio , aut nulla. Se novi, atque assidui fere lapsus, ac subinde irrequietus eonfestionum . , peccatorum ei reuius .
CLXXII. Sed enim verbis nuper eae scriptis Paeianus nominatim invehitur adversus seeleratos illos . qui . ut supra praemiserat , remediam Dum eras festos, mage vereeundissa ( idest. Saeerdoti peceata confiteri non audent) ct inquinato eorpore. ae polIuta mento eommunieant: in eos eua . -ivum timi
ere. Quanta veto litorum seges si no tri temporibus , non modo tot exempla Libris vulgata . dc vere tremenda, tacentium peccata ittaeonsessione . de propterea tabe tintium aeternas poenas . ostendunt e sed etiam tediatur experientia Sacerdotum eaeipientium erebro eo n-
fessione , praesertim in Missonibus, aut in Oppidis exiguis. Contingit enim passim invenire
pseudo- poenitentes utriusque sexus, etiam in deuera , aut extrema aetate . qui aut plurimis annis
390쪽
sso Dissertationes Ecclesiacticae
annis . aut toto sere vitae decursu . tacuerint peccata aliquot giaviora , vel probrosa in conseisionibus. etiam frequentibus. S ea uteriata conleientia acee perint saerosanctum Chii iii Corpus in majorem sui ipsorum damnationem. Hi certe a Paeiano iure dicunturis eo pectu hominam timidi mi, asta Dominum vero impudenti mi . Quos proinde hoe loeo tellimoniis, di exemplis e scriptura erutis repreliandit , , monet ad eonfitendum .
CL LXIII. Ad s. t os. Nune ad eot fer mast , qui bene, ac sapienter tialnera Da paenitentiae nomine eo tentes ; nee quid fit paenitentia , nee qua Da nerum medicina . nooe-
dem aperiunt . ac tumores . medie que etiam
a dentibal eonfitentur e sed admoniti quae imponenda fant. negligunt . O qtiae bibenda .
fusidiant. Nasa tata es, ae si dieat aliquis:
eice ego oulneratas fume sed noli earari .
CLXXI v. Resumpsi integre verba haee
Taeiani, quoniam magni momenti erant aevo ipsus . sed multo majoris nostro taeulo . Licet enim , uti paullo ante monuimus eum ipso, frequenter satis inveniantur qui frustra eonfiteantur , he steterate communicent. ob peceata quaedam turpiora in consessione omiti a tat longe plures sunt. qui propter defectum eulpabilem dispositionis debitae eonfessiones ir-tilas peecatorum faetant, impie communicent, di novis . ae frequentibus saerilegiis quotidie sceleratiores fiant. CLXX v. Imptimis enim plures negligenter admodum conscientiam suam examinant . etiamsi multi menses, aut sortasse anni, xb ultima eonsessione fructuosa . Se salutati transalint. Non enim imitantur Edieehiam Regem a jentem Isaiae S. Reeogitabo tibi omnes
annot meos in amaritudine anima meae . Non
satis ei plorant sinus. de latebra, conseientiae suae . Solum illa peccata graviora memorant, quae statim iste in oculos incurrunt . Alia , etiam mortifera, cogitationum iniquarum . de- lactationum impurarum . odii proximorum , ambitionum , A e. quorum ignoratione, aut negligentia culpabili laborant. nullatenus e reuistiunt , de multo minus consteri proponunt. Itaque ea gravi ipsorum laeordia, aut valde exigua cura inquirendi, sive examinandi peecata . oritur, ut consessioni de si neeelsaesa dic positio eraminis, ae subinde doloris fructuosi peceatorum , & propositi veri emendationis . Non enim eohaerere potest fructuosus de peceatis dolor, di verum, atque essear emendationis pro postum, eum peceato gravi actuali, quod in ipsa eonfessione eommittitur ea defectu notabili diligentis eraminis . CLXX vl. Alii vero . quamvis bane , ae sapietiter vulnera sua paenitentiae somine eonis sientei ; nee quaesii ponitentia . nee quae v I
nerum medicina , noverant. Nimirum aliqui eorum errant , putantes, totum poenitentiae
onus situm esse in examinanda diligenter eonseientia , di in egre constendis peeeatis Saeerdoti e quasi ulterius non sit necessium de iis omni huc ex animo dolere . , veram. ae supernatii talem detestationem ex toto eorde eones pere . cum stino proposito isti satiendi . ct eoi rigendi vitam de eaeterc . Itaque praetermittentes dispositionem hane jure Divinoinnaturali requis tam ad veniam obtenendam. O Sa-eramentum Poenitentiae rite recipiendum . nullum omnino ei eonfessione fructum reportant, .sed potius damnum , ae herilegium incurrunt. Quare ii, Iseet integre eonfiteantur, non pro pterea vere plenitent, quia juxta Pisanum , nee quid sit paesitentia, noveru I.
CLXXVII. In eadem sere naui sunt si,
qui lieet ieiant, naeellarium omnino esse, ultra eonfessionem integram , verum habere dolorem . , de tellationem de omnibus peccatis . eum proposto firmo sati saetendi, Se eorrigendi vitam et adeo immersi sunt euri . aut eupiditatibus tae usi , vel adeo negligentes ei rea suam aeternam salutem , ut non satis expendant miserum suu in statum . nec quantum amiserint, nee quas poenas in aeternum subeundas ineurrerint , nec quam graviter Deum ossenderint . nec quam ingrati exstiterint, post tot insignia ipsus beneseia, praesertim redemptionis. rur-
estui habentes, ut loquitur Apollosus Me-hraeorum 6. nee denique qualiter ipsum ex toto eorde diligere, honorare, ac timere debeant . Ea desectu earum eonsideratio nunc oritur . ut non studeant orationibus, lacrymis. ieiuniis , ac piis aliis operibus . impetrare a Deo ea gratiae excitantis, Ac adiuvantis aurilia, quibus re ipsa. atque omnino eis eaei ter converis tantur .ae serio proponant sati, neere maiesta.ti Dei essenis . Unde de ea ipsorum voluntaria negligentia sequitur . ut raro . aut nunquam , ii se praeparent digne ad aeeipiendam peccatorum veniam per absolutionem Saeordotis e Daemaxime man fraternitas haee ( inquit Paeianus . de no meliu de aetate hae dieere pollumus ) Iaborat. AIisii tete ilat natio hae adisiungendo peceata . Si quando enim . his temporibus maxime, experimento deprehenditur, plerosque hominea gravium criminum reos, post eonfelsones ejusmodi ad eadem peecata ,
praesertim venerea . reverti. neque unquam integre abstinere usque ad mortem . in qua non
tam ipsi peccata deserunt, quam ab ii, deseruntur. ut utar phras Ss. Patrum . Itaque tam procul sunt ab emendatione criminum praecedentium , ut potius nova , ac propterea deteriora . frequenter usque ad mortem adiiciant .
CLXXVIII. Noe adeo frequenti ei perimento edoctu Cardinalis Bellarminus Tomoui. editionis Coloniensis anni Moexvi t. serip si Cone ione arri l . De Resurrectione Domini, non longe a fine . verba haee r At inquis, tametsi isa non fertia ( nimirum quae paullo ante
praemilia suerant pietatis , dc eontinentiae opera o iamati postisa ad eossessi,nem aerado, atque ita erucem meam fero . Meram es quidem: adeonsessionem aecedit . Sis qua eontritionae quo
sito non peeeandi e Certo tales eosse onet hae, rosae usi fiant. ut ego Oehementia a re-frmidem iIIat audiro . Nonne sinati sit annis promittis Sacerdoti, te diluentiam adhibiturum . ut non pere et g Nonne flatim promi poni, oblio se erit 3 Nonne anno Aeaeuti eum
ribas . ad etim araedit ZCLXXIX. Haee ille pro Contione in F e-eles a publice proserehat Lovanti ei rea annum Moia XI. florenti aetate adhue , quae postea se