Apuleii Metamorphoseon libri undecim ex optimis exemplaribus emendati. Tomus primus tertius Tomus 3

91쪽

denique miseratione, tantaque indignatione curiam , sed et plebem maerens inflammaverat; ut remoto judicandi taedio , et accusationis mania sestis probationibus, et responsionis meditatis ambagibus, cuncti Conclamarint: Lapidibus obrutum publicum malum publice vindicari. Magistratus interim, metu periculi proprii , ne de parvis indignationis elementis ad exitium disciplinae civitatisque seditio procederet , partim decuriones deprecari , partim PopulareS COmpescere, ut rite et more majorum

judicio reddito , et utrimque SeCUS allegationibus examinatis, civiliter sententia promeretur: nec, ad instar barbaricae feritatis , vel tyrannicae impo tentiae, damnaretur aliquis inauditus; et in pace placida tam dirum

92쪽

seculo proderetur exemplum. Placuit salubre consilium: et illico j ussus Prsaco pronuntiat, Patres in curiam Convenirent. Quibus protinus dignitatis jure consueta loca residentibus,

Tursum praeconis boatu, Primus BC-cusator incedit. Tunc demum Cla- malus inducitur etiam reus: et eXem

plo legis atticae , martiique judicii,

causae patronis denuntiat praeco, ne- quo principia dicere , neque m Serationem commovere. Haec ad istum modum gesta, compluribus mutuo Sermocinantibus cognovi. Quibus aulem verbis accusator urserit, quibus rebus diluerit reus , ac ProrSUS Ora' tiones altercationesque neque abSens

ipse apud praesepium scire, neque ad vos, quae ignoraVi, POSsum enuntiare : sed quae plane comperi , ad

93쪽

finita est dicentium contentio ; veritatem criminum fidemque probationibus certis instrui, nec suspicioni bus tantam conjecturam permitti placuit: atque illum potissimum Servum , qui solus haec ita gesta esso scire diceretur, sisti modis omnibus oportere. Nec tantillum cruciarius

ille , vel sortuna tam magni judicii,

vel consertae conspectu Curiae , Vel certe noxia conscientia sua deterritus , quae ipse finxerat, quasi vera RSSeVerare atque asserere incipit.

Quod se vocasset indignatus fastidio novercae juvenis; quod ulciscens injuriam , filii ejus mandaverit necem ;quod promisisset grande silentii praemium ; quod recusanti mortem sit comminatus;quod venenum sua mBnu

94쪽

LIBER X. 9 temperatum dandum fratri reddiderit ; quod ad criminis probationem

reservatum poculum neglexisse SuSPicatus , sua postremum manu PO rezerit puero. Haec eximia enim ad

veritatis imaginem verberone illoia simulata trepidatione perserente , nitum est judicium. Nec quisquam

decurionum tam aequus remansercti

juveni , quin eum evidenter noXae compertum insui culleo pronuntiaret. Cum jam sententiae Pares, Cun torum stylis ad unum Sermonem Co gruentibus , ex more Perpetuo in urnam aeream deberent conjici: quo semel conditis calculis , iam cum rei sortuna transacto, nihil postea Commutari licebat: sed mancipabatur Potestas Capitis in manum carnificis :unus e Curia senior, praeceteris Com-

95쪽

pertae fidei atque auctoritalis Praegi

Puae medicus, orificium urnae manu Contegens , ne quis mitteret calculum temere, haec ad ordinem Protulit : Quod aetatis sum vobis approbatum , me Vixisse gaudeo. Nec patiar , falsis criminibus petito reo , manifestum homicidium perpetrari: nec Vos, qui jurejurando adstricli iudicatis, inductos servuli mendacio

Prierare. Ipse non possum, Calcata numinum religione, conscientiam meam sallens, perperam pronuntiare. Ergo ut res est, de me cognoscite. Furciser iste venenum praesentarium comparare Sollicitus, Centumque aureos solidos offerens pretium , me-Cum non olim Convenerat; quod aegroto cuidam dicebat neceSSarium,

qui morbi inextricabilis veterno v

96쪽

henaenter implicitus, vitae se Cruciatui subtrahere gestiret. At ego perspis Ciens malum istum verberonem blat-terantem , atque inconcinne Causifi- Cantem, Certusque aliquod moliri

flagitium , potioncm quidem dedi;

sed futurae quaestioni praecavens, non statim pretium, quod offerebatur, accepi. Sed, ne sorte aliquis, inquam,

istorum, quos offers , aureorum nequam vel adulter reperiatur ; in hoc ipso sacculo conditos eos annulo tuo Praenota , donec altera die nummulario Praesente comprobentur. Sic inductus , signavit pecuniam. Quam exinde, ut ipse repraesentatus est judicio , j ussi de meis aliquem Curriculo taberna promptam asserre. Et en eCCC, Perlatam coram exhibeo. Videat, et suum sigillum recogno5-'

97쪽

s. APULEI I

Cat. Nam quemadmodum ejus venens frater insimulari potest quod isto comparaverit 3 Ingens exinde verti Tonem Corripit trepidatio , et in viacem liumani coloris succedit pallor infernus ; perque universa membra frigidas sudor emanabat. Tunc pedes incertis alternationibus commovere; modo hanc, modo illam partem Scalpere capitis; et ore semiclauso balbutiens , nescio quas assanias effutire; ut

eum nemo ProrSUS a culpa Vacuum merito crederet. Sed revalescente rursus astutia, constantissime nega- Te , et arcessere mendacii medicum

non desinit. Qui praeter judicii reli

gionem , cum fidem suam Coram lacerari videret, multiplicato studio verberonem illum contendit redarguere: donec jussu magistratuum mi-

98쪽

nisteria publica, contrectatis nequissimi servi manibus, annulum ferreum deprehensum Cum signo sacculi conferunt. Quae comparatio praeCedentem roboravit suspicionem. Nec rota, vel eculeus, more Graecorum, tormentis ej us apparata, jam deerant: sed obfirmatus mira praesumptione, nullis verberibus ac ne ipso quidem Auccubuit igni. Tunc medicus, Non patiar , inquit, hercules, non patiar, Vel contra sis de innocente isto juvene Eupplicium Vos sumere; vel hunc , ludificato nostro judicio, Poenam n xii facinoris evadere. Dabo enim rei praesentis evidens argumentum. Nam Cum Venenum Peremptorium comparare pessimus iste gestiret; nec

meae sectae crederem ConVenire Causas ulli praebere morus; nec exilio,

99쪽

sed saluti hominum, medicinam qui sitam esse didicissem: Vereus, ne, si daturum me negassem, intempestiva repulsa viam sceleri subministrarem;

et ab alio quopiam exiliabilem me catus hic potionem, Vel Postremum gladio vel quovis telo nefas inchoatum perficeret; dedi non Venenum , sed somniferum mandragoram, illum gravedinis compertae famosum, et morti simillimi soporis essicacem .Nec mirum, desperatissimum istum Iaironem, Certum eXtremae Pinnae, quae more majorum in eum ComPetit, Cruciatus istos ut leviores facile tolerare. Sed si vero puer meis temperatam manibus sumpsit potionem, vivit, et quiescit, et dormit; et protinus marcido sopore discusso remeabit ad diem lucidam. Quod si Vere PeremP-

100쪽

LIBER X.

tus est, si vere morte praeventus est; quaeratis licet causas mortis ej us alias. Ad istum modum seniore Adorante, placuit: et itur confestim magna cum

festinatione ad illud sepulcrum quo corpus pueri depositum jacebat. N ino de curia, de optimatibus nemo, ac ne de ipso quidem populo quisquam , qui non illuc curiose consu-xerit. Ecce pater, suis ipse manibus

cooperculo capuli remoto , Commodum discusso mortifero SOPOTe, SUT

gentem postliminio mortis deprehendit filium; eumque complexus arcti Sime, verbis impar praesenti gaudio, producit ad populum: atque, ut erat adhuc seralibus amiculis obstrictus atque obditus, deportatur ad judicium puer. Iamque liquido servi nequissimi , atque mulieris nequioris patefac-