장음표시 사용
31쪽
Propositio XVII. Bona fortunae non esie vere, & simpIieiter bona secundum se , nec aduersa fortunc esse simplieiter mala: & sunt circa ea , quorum nos Domini non sumus, ut diuitiae, dominium,& his contraria; cedunt tamen in bonum iustorum, & in poenam imis piorum secundum S. Tho. I. z. in fine. Propositio XVIII.
Praemia, & poenas esse circa e quorum eIectio est in libera potestate nostra, velut est electio virtutum, aut vitiorum, et Operationes secundum virtutem , aut prauae, tam in prosperis, quam in aduersis r no autem circa ea, quorum electio non est in potestate nostra, de quoru, ut diximus, nos
domini non sumus . Propositio XIX. Longe differre quatum ad finem aduer. sa, quae in poenam sunt improbis ob vitia, Iceleta et peccata, ab aduersis,quae etiam probis viris adueniunt, et laudem,ac si
Propositio XX. Probos esse, et malos in uobis existere, non tamen sine divino auxilio: difficile autem esse iudicium boni, et virtutum, videt ieet electionem illius medij, quod est inter excessum, et defectum, sed magna perspicacia, & prudelia indigere,& scie tia, ac experientia: Idcirco Deus liberales artes instituit, ut ij qui natura probi non essent, fieri possent doctrina, &proba ac
christiana educatione , prout contra corporis morbo. medicinam creauit.
Quae bona sortunae sunt, et per impulsum,. ac impetum quemdam eliguntur, sunt a Deo tanquam a mouente primo, et a nobis, quia eligimus ea,& dona Dei sunt, et ex necessitate non sunt, sed a causa liberaliter agente : Quae vero non bona , sed aduersa fortunae nuneupantur, nihil aliud sunt, quam carentia donorum naturalium, quae carentia non est malum m rate. Maec reprehensibiles nos facit, quia
in potestate nostra non est ea habere .
Actiones quatuor Elementorum agen tium etiam sine ratione , cx quo rationis expertia sunt, necnon actiones caelestium corporum , et motuum, etiamsi diuersis corporibus inferioribus repugnare pro tempore videantur, ac repugnent, nunquam tamen repugnare Uniuerso, quia Elemeta, et Caelum bona sunt, et ad Vniuersi persectionem, et conseruationem a Deo creata, et recta.
Propositio XXII I. Quamuis diuinae Sapientiae placuerit
mundum contrarijs gubernare, ramen ri uentibus omnibus sufficientem dedit potestatem resistendi contrarietatibus actionum elementarium , et caelestium corporum, nec non repugnantiae non tamen
sine grati et adiutorio qui inest hominibus
inter partem sensitivam, et rationalem a subi jciendo eas actiones,ac repugnantias
rationi, nemph animae intellςctivae, uti digniori et diuinae. Propositio XXIV. . An videri possint in secundis causis a sapienti viro prospera, et aduersa , quae
a diuini regiminis ratione, et prouidentia sunt, et non in nostra potestate, ut robur, et pulchritudo corporis, ingenium, diuitiae, soboles, dominia , probitas naturae, et his contraria; atque etiam bona,et mala, quorum electio in potestate nostra est, videlicet illi appetitus,affectus, et inclina. tiones ad vitia, et virtutes, per quas a petpetimus agere, vel non ggere, uiuer vel non vivere secundum virtutem.
Propositio XXV. Etiamsi postini modeori, et impediri
quae prospera , et aduersa sortunae sunt, aliber voluntate , quae vero corporis sunt, a bona, et sapienti, vel mala, et insipienti victus ratione, et quae animi sunt resistendo appetitui sensitiuo , alijsque elamentatibus , et superelementaribus contrarie talibus, tum Iibera voluntate, tum edu- catione,tum doctrina: tamen an despiciem da no videatur aliqua praevisio, veluti neque despiciuntur ars naui atoria , et mς-- dicinae Disitigod by Corale
32쪽
Astronomiae restitutae Lib. I. I ci
die inae,etiamsi plura sequatur in dies naufragia, et interitus .
Propositio X XVI. Quid sentiant sacri Doctores de huiusmodi prae uisione, et indicatione desumpta per secundas causas , dummodo a neces- state aliena circa actus liberos,et in pote. state nostra existentes, nec non de indicatione per easdem secundas causas, quae sunt circa ea, quorum nos domini non sumus, ut diximus,quaeq; Deus, ut Dominus, et Author naturae elargitur, quibus vult ministerio secundarum causarum veluti decet suam maiestatem, secundum sacros Doctores, et Diuum Thomam in lib. 3. contra Gentiles cap. 77. &c. arduum certe est iudicium, et periculo sum, quia plerumque Deus abscondit haec sapientibus,
conuertens eos retrorsum , et scientiat
stultam faciens, teste Esaia in cap. .
De viribus Artis in natura elementari, ac
etiam caelesti, animali, ct vegetabili. Propositio I.
N Ihil transmutari, vel generari sino
virtute quadam formativa praeexistente in materia rei transmutabilis, et generabilis.
Propositio II. Nihil ab igne elementari generari, sed
alterari, corrumpi, et tandem in cineres reduci,contra quamplurium Chimicorum opinionem Propositio V. Per appositionem, com positionem,mix. tionem, et unionem d.iorum, vol plurium miscibilium, etiamsi quomodolibet alte rator utri, vel sint olea, vel filia, vel alia quaelibet vegetabilia, aut semimineralia, nullam fieri transmutationem de specie ad speciem , cieque mixtionem inseparabilem Propositio VI. Mineralia,et metalla non esse in via ad aurum, ac proinde transmutari non posse unum in alterum solide , perfecte, et copiose a
Propositio VII. An per naturae imitationem ia auri generatione, aurum fieri possit Propositio VIII
Causas incientes generati num , ta sanimalium, quam plantarum, et minera lium, plures esse, et ab Artifice non imit biles, et inter eas Solem, et obliquum circulum , quae nec materia , nec forma, nec priuatio, nec eiusdem speciei sunt, sed moeuentia, ex Aristotele lib. II. metaph. rex. F. mouentia inquam pluribus , ct diuersis circulis longaeuis , & diuturnis multorum seculorum, atque luminibus diuersis,& varijs virtutibus occultis astroru, ideoque minime imitabilibus ab ullo Artifice. Propositio I X.
Virtutem, & naturam caelestium corporum, ac substantiarum, esse causam escientem generationum excellentiorem i, quam virtus, & natura matricum, & ipso. rum seminum.
Calorem non esse nisi unum ex praeci-Puis instrumentis, quo utitur natura in generationibus; minime autem esse causam efficientem generationum.
Propositio IV. A spirituum congerie, seu spirituosa per artem substantia, nullam dari generationem. Propositio X. Dari minime posse in natura, et Ionge
minus ab arte, medicamentum uniuersale simplex, & unicum pro omnibus morbis penitus exterminandis, quin alicui visceri, aut membro corporis noceat, ex quo omne corpus constat ex pluribus, et inuicem contrarisis qualitatibus; Posse tamendari ad bonae valetudinis conseruationem aliquam panacaeam.
33쪽
Viri an onimi Astronomiae studiosi, scripta anno praeterito I 639. Praesuli clarissimo post visam editionem primi Indicis
Capitulorum totius operis Authoris , & a Colonia ad Authorem transmissa. Et Authoris responsio.
Illustrigylare ac Reuerendissime Domine '
ni proiec um Vronamicum , cui si res ondet opus consequuturum, quod promittitar, tunc illius nomen, ct honoa , ct laudes semper manebunt . Ua vero promisa implere, non es unius bomanis, ιmo nec integra Congregationis, nisi Deus extra , una ordinem capacitatis humanaefuerit cum ea,vel
eo . Quod uerit, cedo, est credo, ct adorabo ἡσmi em, is Deam in eo, qui furit hac, g 1 e promitiis, o facit, aut fecit. Unum es , in Po spiritus Viri laudori
probari potest, nimirum hoc. Tabulae motuum, quas adeo persectas dabit, ut vix minuto aberrent ab Antigatorum obseruationibas anno.
latii; Ex quibus , pothesbus sunt constructa
Si dicat,ex obseruationibas Veterum adu natis in aciem. Quaero fecundum,quam γυ- nologia illa obseruationes fuat adnotata e wI ex qua sum Chronologia enotatae r ct aduna
ta , ut in Concilio Ias fieret, habere py-
t. Omnis enim obseruatio vetus in aliqua anno alicuius ara debet esse notata ' sic in loco si ramorum Ius halebit, alias minime.
Si igitur Aurbor nullam supponit Chrono-ugia, nihiι probabit, nis prius confecerit nouam, or suam Discipulis svponat, vii fundamentum , esse hanc nouam proposierit, υnde eam comPobabit, suis Tabulis λ tunc circu- dum commanet, ex alys authoribas non erit sua , vel noua, sed antiqua. Hac scribit, Pi ab anno I 626. ιn hoc eo dem Iuto ham, se laborauis, ct in dies laborat, optans discere, quod nequyt inaenire, is ex expera entis sis, quid laudatissimus Author dicas, intelligit, oscit quanta δι opera,quam Iromissis. Alius modus explorandi soliditatem suu ris nori s hac. Iulias Caesar eam Sobse ne inuenit Aequinoctium Auronomictiso III .Co- falatu, e anno Correctionis in eo die rui s quenti Conselatu suo IIII .sit a . Mar ' . in odo igitur si PM omnes Tabulis Luna flares eum ad Comparum ad bentur, illud dictent illo tempore fuisse in a 3. Martν ρ Si hanc causiam odoratas fuerit D. Francisus Leuera, testabit mundum , ct oisera ingeniorum alisaiasit. Videamus, ct audiamus , ansae Tabula
dent absim annis III 6. quinoctium Vernum in E Marti'. Alia exploratio essicam Determinet D. μα-
cirius Leuera , quot anni t elusi inter primum Iulianum, o annum sequentem I 65o. inchoaturum ibi conssim anarebit quanti momenti sint Gas Tabulae fatura , βρ fueraι
unum annum amplius, minusue, quam rutegerrimos annos Iutiana forma III 6. excepto
uno die , conclamatum es de certitudine Tabularum eius: nam iam Colonia Ecli es υet res atque Phines habentur compuratae, o iuillis partibus anni,in quibus olim acciderunt, o in 's horiαοοιιbas, ct m ea quantitate,qπa adnotata sunt: qua omnes contra eum clamabunt . Nihil dubito, qώod clarus tar D. Hanciscus viderit Io. Baptista Riccioli AIm4nsum nouum, imὰ expenderit, quod iam Coloniae, uti etiam D. Vende lini Atlanticas expendimωs , nec tamen in eorum υuo in aeni mus perfectionem desideratam ad veteres o seruationes, quoniam omnes ex h pothesitare nologiae errone sunt costram Tabula eorum.
34쪽
Astronomiae restitutae Lib. I. a I
ri Framisi exemplar Cotonia non dimitti, Oroad μει descriptum.
Authoris Responsio ad dictum Praesulem directa.
V Mi e lorabilia, quae ex Capitulis meo.
rum operum deducit egregius, cor consumatus in Astronomia Vi quamuis mihi ignotus : Ur nil miror de incredulι rate, solus enim
non est, imo Viri in suronomia, quo magis versati, o qui rei pondus, or magnitudinem
non ignorant , eo increduliores caeteris flunt, nisi manu tetigerint, cir oculis Siderim. Huic autem incredulitati interim ante editionem: operis , aliud res ondere non valeo , nisi quod Deus plerumque reuelare dignatur paruulis
ea , quae abscondit sapientibus, ludens in Orbe
Tabularum mearum certitudo non pendet a sola collatione obseraationum priscaram , si modernis , sed ab alijs demonstrationum Arit. metuarum generibus,quarum vnaquaq; δε ceret ad euidentiam veritatis. Has aut e collationes ideo facile peregi, quia ante usus collationes iam anni magnuari , periodusique, ac mensera totius motus Solis sub radiaco mihi nota erat, cur consequenter debita interualla temporis inter obseruariones aequinoctiorum onmul conserendas,mihi erant praecognita: alio. .in sicut imposibile hactenus sit cancris A -ιstronomis inuicem con re obseruatimes priscas etiam certiores cum modernis quoque cer rioribus, sine priori eguisione dicta mensara, nempe sne praecogniti me υera magnitudinis
anni causis : Ita pariter mihi impossibilis
In hallucinationes Chronologicas incidere non potui, quia trius stim illis prsis T recen-rioribus ob eruationibus, quarum re stra celebriora sunt de communi Aseronomorum coninfensi, er magis explorata, or certiores tus se. lares exhibent tam in prisca, quam etiam inmoderna obseruatione. Indigent autem Chro nologia, nimirum doctrina temporum illi qui carent doctrana moturi quia Chronologia natia est, ubi nulla est doetrina morsum Ged ubi est doctrina motuam starium, es consequenter
doctrina annorum, nam te vis es numerus, cdi me Ma μυα , Osine motu impsbile est esse, ac pra inde cognisa metu, cognoscitur semispus , orsic cognito motu Solis , eι que periodo peν radiacum, illic. eo ita remanet mese iachrotiologia, is doctrina temporum, o anno ram . Hinc sit, υι γιnio maioris, vel minoris temporis ela ab una, obseruatione ad altera, mel ab una Epycha, heu radice mesus,v l temporis,vel utriusi , ixcerta,ad alteram certam,sea ab uno postu Ssetis ad alterum item possum , ac reditum Setis uidem sub radiaco , non praeiudicet Ueritati motuum cessiαm Quoad Sigenem, an perfecte obseruauerit dierum aequinoctium Vernum in He 2 . Maris ιν, rationabiliter dubitare quoue potes, quia non fuis adeo celebris in obseruationibus,ut ei cretin m sit,sicut Hipparco, ct Ptolemto ,
qui plurimas obseruationes aquisocytorum po- seritatι relι querunt. Veritus tamen est, quod ictum aequinoctium Urenale anni corνectionis Iulianasii inser diem a 3. cir et q. mensis Mariij. Momentum autem eius, veluti etiam
Aequinoct, Autumnalis, cir Solpiti rum dicti anni, iam svputari,ct posui 3nter plura exe-pla in lib.3. de motibus solarιbus cap. I a. orin libro de remm ione anni Ciuilis Iuliani , reieeris Tubulis lunsolaribus, quia motus Solis a motu Luna non pendet. Circa determinationem annorum elapsora is primo anno Iuliano ad annaem Christi Domini i66o. iam rixi, quyd opiniones maioris, et minoris temporis ab una radice incerta ad alteram certam, non pra iudicant veritati motuum habentium primam radicem , cr ρο-rishm suam certisymam, Ut Hxi plene in cap.Q. ct in c.rρ. I o. dicti libri teriν de molibus flaribus, in quibus etiam de Epochis. Q θ.d autem Ecli es tam solares, quam M. nares,in quolibet horizonte contigerint, vel inquavis quantitate adnotara fuerint a quibose libὸι Vronomis prsis, o modernis, non possin/ obpare veritati motuumsolarium in minimo miAuto motus Solis fab Zodiaco,debet esse omnino nota. huic viro experto , σ consummato in buit odi pasis , quia in Ectipsisus tam prsis, quam modernisgeneraliter obsere. irata non avaret nisi magnitudo, or medium ratius obsiurationis,scilicet tempus,nulla tunc
habita possibili obseruatione gradus, dr minuti radiueicisob quo tunc incidat dicta olfuratio, nisi per svputationem praecedentis, veι succe
35쪽
ea quia innititur Tabulis, sique erraneis,enronea necessario es έ veluti dimissis seiustis Eclipsibus, patet in Ecbes Luna anni 16 3.
die a7. Septembris more Gregoriano in pluriasus Europa, nedum Italia locis obseruata , ut refert eruditus Ricctolus inso Almagesto no-.o,qui eam obseruauit Bonon asor. T. 3 i. m. Sole, υι ait exissente in gr. 4. 29 . 3 μ. libra. Et tamen fecundum obseruationem ab eodem
Ricciolo fueram aequino 6 Autumnatis eiusde anni 1643. die 22. Septembris hor. II. 8.m. re risi debueras in PH.a I libra ad ra. rionem veri motus diurni Solis past i us -- gressum in libra ab strio obseruatum , minimὸ autem in gnq. 29 . 3 R. libra , nec Luna ibidem in opposito Solis in dicta Ecli est. Secunia autem supputationem Ticonicam Longomontani , Ore i , cst Aetoli erant luminaria in gr. I7 . libra de quibus late dixi in lib. 3. de moribus solaribus cap. 3. ecte. cst haec celeriter
dicta pro responsiones, scient cissimo Taseia lari, discesue insanie ps receptionem harum
literarum huius eximν Viri,quem libenter cognoscerem, is eam dignius honorare possem.
36쪽
De necessitate restitutionis caelestium motuum .
Rξstituito caelestium motuum nullis unquam retroactis seculis in ea extitit necessitatis angustia, in qua hac aetate nostra versatur, ex quo post Typographiae inuentionem, & facilitatem editionis, tot supputantur motus, & positus Solis, ct Planetarum diurni, quot sunt obseruatores, & Artifices Tabularum, atque Ephemeridum eorundem motuum: &Propterea a tot tantisque inter se discreantibus tabulis astronomicis, & exinde phemeridibus, quae in dies eduntur,multiplicant, & circumseruntur; veritas motuum caelestium quotidie magis delitescit,& sueeessia semper sensibilius obscuratur, di errores ad gradus usque plures au-sentur, tum in pmsenti,&tuturo, tum in praeterito decursu multitudinis annorum, di seculorum cum ingenti populorum Om nium iactura, propaer carentiam, &priuationem singularium beneficiorum , quae a Neritate motuum caelestium, & maxime solarium,cunctis orbis terrarum gentibus uberrimε resultaret,veluti modo dicemuS. Prima autem, & potissima origo erroris in c testibus motibus est,quia dimissis fallaci 1s, & hallucinationibus,quae frequenter incidunt in obseruationibus etiam peritissimorum, tum ratione instrumentorustum ratione dispositionis ipsorum Artificum obseruantium, ut notum est: Hoc magisterium, S doctrina caelestium motuum non e st quorumlibet absolute , de limpli-ratcr geometrarum, neque Arithmeticorum , qui simplicibus tantum obseruationibus, distantijsq; Astiorum, & supputartionibus innitantur ; sed propria est eximiorum Philosophorum,quia manifestum est Astronomiam constare ex scientia motuum exquisita,& ex naturali philosophia, quorum neutrum cum piciique habeant, utrumque autem nemo, ut dixit Cardanus in aphon astronom. segm. I. ap r.33. nil mirum si in ea undique scateant errores: Astronomia enim , ut pulcherrima est, sic laboriosa,& dissici Iis existit,ut sensit etiam Plato in Epino deaeum dixit:Nolite gn rare, A ronomia apientisimam quiddam esse: nempe necessum est verum Auronomum esse, non eum, qui secundam Hesiodam, rel. ραψὸς huiusmodi occasum , O tum, consideret sed eum potius, qui circuisus octo, er quo mae septem sub primo uersentur, quoue ordine circulosueuos si ali peragant: quod nulla natura,nis mirabilis Ocιle inqua ι pexerit. Altera praecipua origo aberrationis averitate caelestium motuum, est ignoratio nexus, ct colligantiae, ac proportionis mo. tus primi, cum motibus secundis; Itemque ignoratio numeri, & mensurae eiusdem. harmoniae inter motum primum, & secundos , ut etiam semiisse visus est idem Plato in Epinomi de inquiens. Vnum es vincu
lum natura, doctrina Agurarum, numerorums
concentuum , or motuum catessiam: o siquis aliam Giam ad endum inuisarare nudet, forintanam inuocet: nec abrique Κήe vlla Gustas,flix esse potest , cr hae via siue facili, suadιfficat eundum es, neq; negligendus es Deus, qui omnium grasisimam famam is se in hi ce arsibus sparsi. Cum itaque primi m
tus colligantia, nexus, & harmonia cum secundis motibus, eiusque harmoniae numerus , & mensura ignoretur, neque per obseruationes, & instrumenta haberi possit a propterea secudi motus veri non sunt,& ignorantur. Nexus autem primi motus cum secundis patet, quia sine prima lati ne alii.motus non sunt, Omnes enim motus secundi caelestium corporum continentur a prima latione , ab eaque perpe. tuo ducuntur, dum suo proprio motu m
37쪽
uentur corpora caelestia omnia , & ideircoarctam cum o connexionem, analogiam,
& proportionem seruant ex naturae opificis lege ; Et quia motus sine actione uon sunt, quemadmodum nec actiones sines motu, ex vulgatis philosophiae documentis ; Idco qui nescit primum motum, eius. que pondus, numerum, & mensuram, &harmoniam cum secundis, nescit actiones primas, & tempora actionum secundorum omnium motuum , quia primus motus est motuum omnium inferiorum, & sui ipsius numerus, tempus, & mensura, ut late probauit Aristoteles in lib. 8. physicorum tem .di r 33. Et propterea ignorata analogia numeri, & mensurae primi motus, cum secundis motibus, latet numerus, & mensura secundorum motuum ; & ignoratis utrisque motibus, latent actiones OmneS,& tempora actionum amborum motuum :Aetiones autem eorum quales sint,demOstrauit idem Aristoteles lib. 2. de gener, &eorrupi. a text. ys. & lib. q. de generat.
quas infra plene enumerabimus in cap.3.i de praestantia Astronomiae; Et unico verbo, motus, eiusque actus excellentia, teste eodem Aristotele in lib.3. physic. text. I.dein lib. 8. physic. pariter text. I. est in eo quia motus est vita quaedam omnibus natura subsistetibus, & ignorato motu,igno
Quoniam igitur veritas motuum caelestium una est, & urget huius veritatis co
gnitio ad humani generis, humanarumo artium praeclarissima benefieia, & utilitates, quibus homo in dies semper infelicius
prinatur, & caret, ut modo dicemus et Ingenuorum autem virorii primum, ac proprium munus, & officium sit eo flagrantius studere publico populorum omnium bono, quo grandius bonum illud existit: ideo
hanc prouinciam naturae instinctu,& Patre
luminum Deo duce libenter a plurimis abhinc annis amplexus sum, nunquam perterritus a durissimis laboribus, ac dispendiosis incommodis, neq; ab ingrauescente aetate; & primo motus primi vires, virtutes, proprietates, essentiam, numerum ,ac mensuram medullitus inquirere,&examinare studui, eiusque harmoniam, & collisantiam cum secundis motibus , quae tractentis a nemine inuestigata Destat,diffuse enucleaui firmissimis demonstrationibus quam Plurimis, a cuius ignoratione, ut dixi,ignorantur secundi motus. Post haec diu examinam Obseruationes fidelioru Astro. nomorum,in Astronomia verE Principum.
tum priscorum, tum modernorum, orum.
que hypotheses, & documenta . & inter eas elegi illa, quae constantissimam quandam redolent, &praeIeserunt harmoniam, seu proportionem, ac nexum, qui ex decreto Conditoris naturae inest inter motus caelestes omnes secundos cum primo, quPque harmonia similiter inest inter illas circulares choreas admirabiles praedefinitis temporibus certissimis redeuntes, quas infallibili ordine deuinctissime ducut Pla netae, speciatim superiores, per haec, & illa secula suis motibus in numero, loco, &tempore in uice perpetuo harmonicis, sub his & illis a Diuma mente praescriptis successive partibus Zodiaci sese coniungeniates, & pariter successiuε, ac ordinate suaseoniunctiones per determiuata tempor , ac secula renouantes, ut huiusmodi fuit ordinatissimis, & perennibus reuersioni bus coniunctionum, tanquam choreis, va stissimas caelorum, & terrarum amplitudines, & amphileatra, zodiacique has, illa nque partes singillatim , di gradatim ferme
illustrent , foueant, foecundent, ac robo.rent suis luminibus, & virtutibus simul
coni unctis, & vnitis, o duitissime cuncta haec inseriora conseruentur. Examinatis itaq; diligentissime pristo rum, ac modernorum in Astronomia Prin cipism obseruationibus caelestiu motuum,& rationibus, ac doctrina per ipsos adia uenta , de primo, ac potissimum motibus Solis, tanquam omnium secundorum mo bilium Ducis, Regis Choragi,examin iisque etiam omnium Astronomorum re centiorum tabulis, hypothesibus, & doe
mentis circa motus omnes secundos; statui primo motum Solis, eiusque perpe tuam periodum demonstrationibus plurimis euidentissimis, ae sentatissimis , & inis uincibilibus Arithmeticis uberrime deductis , tum ab indissolubili harmonia, colligantia , et nexu arctilsimo motus primicum
38쪽
Astronomite restituta: Lib. I.
eum secundis , tum a collatione fideliorum omnium obsiciuation tun priscarum is cum modernis insigniorum Astronomorum , ac vel E in Astronomia Principum, , Hipparci, Ptolemaei, Tychonis, ac etiam a collatione obseruationum modernarum selcctior urn, cum selectioribus egregio rum Astro inorum recentiorum, que ha et nus a nemine potuerunt inuicem conserri , et conformari ad veritatem motus Solis , ciusque periodi demonstrandam, ac demum ab alijs probationum math maticarum generibus, quae quo magis supra omnem expectationem sunt , et multis admiranda, ac stupenda videbuntur, eo quidem maiores referendae sunt gramtis , laudesque Patri luminum Deo, qui
hanc veritatem huic nostrae aetati mani standam reseruauit; hsdemque examinibus , et inspectionibus, quales sint cui denter Vcriores, et in cunetis seculis , tam futuris, quam praeteritis,acceptabile nata tus reliquorum planetarii, et Oetauae sphi 'rae, definiui, ac diffuse declaraui, non io lum ratione adinventi veri motus Solis xa quo reliquorum planetarum motus quo que pendent, nimirum ratione distantiae eorum a Sole, quam Avom aliam orbis vocant,ieil etiam ratione diffintiae corun dem ab Apogaris eccenti ici suis I quam a Anomaliam excentrici dicunt, itemquitatione distantiae unius cuiusque a nodis suis ; patefactis erroneis quibusdam principiis , & hallucinationibus, ac figmentis quorundam recentiorum Astronomorum, per quae dissentiunt inter se,& ab antiquis, tam circa medios, quam circa apparentes motus planetarum in longum, & inclin tiones in latum, &circaapogara,& nodos,
Corumque motus,eccentricitates, an Oma
lias, prosthaphereses centri,& orbis, aliasseque aequationes imaginarias AEquinocti O-rum, di dierum , necnon reductiones, ac variationes assuinptas, & ad inuentas verisimiliter ab usdem ad sustinendas, & inter se quoque conciliandas silas,cum antiquis, Mantie naes obseruationes, ac si in x absolutis oburuationibus veritas, didoctrina motuum consisteret. Inter oramum namque seculorum Viros, qui subliinem hanc curam inuestigandi caelestes motus serio sit scepcrunt, fuere in mustioribus seculis Hipparcus,& Ptolemaeus, postea Alba tegnus, & Rex Alphon sus , & demum in praecedenti se- eulo Nicolaus Copernicus, &nostra state Tycho Brahe; de quibus si referre velimusea,quae ipse Tycho dixit pluribus in locis suorum progymnasina tum, et sigil latim in Prole gomenis Ephemeridu solis AnnoruChristi Is 98. et I sρς. quas dicavit Imperatori Rodulpho secudo,quae manuscripte reperiuntur in Bibliotheca Serenissimet Resinae Suetiae,haec sunt; Vix enim vult,υlti horam Vronomoram capricula Salisust Luna ea praecisione extricarunt, visecatis plurimis ne dicam omnibus , citra unum dabaam satis serent ἔ An eo istin quo vixerunI tempore, illa, quae ex obseruatis rossiderunt omni vitio caruerint, non dixeram. De Hipparco
autem subdit Cum in AequisoL0s,υbi declia
nationes maxime Variant, tantopere demant,
pronior sanὸ ιν his locis, circa qaa declinans minimὸ viriatur , velati iis Sol tys, errori paruit occasio, ut ob 1 fatuere nequeam, ea qua oponuit amussi, Apogaeum, or Eue reicitas Solis a summo alias visa firmarca δε- ρνehensa fixi s inibos rite si Asis habentisas , quid de exam Sotis motu, aes implici,siae v. parente, operandumsit, norunt haram rerum capaces e taceo quod incertumst, an parallaxeos Solis rati nem adhibuerit a Refractiones ceria eam omή e , cum ain am, nex in usius, nec Ptolemo sicriptis , earum flai mentis, δε-biam non est. Et quorsum haec , tam fibriliser Frasaretur, cum instrumenta, quibas et ses est vix tansam pracsionem exhi isse Oerisimile μ, is tam modicas vero loco Solis alopenses insinuationea praecauere po/tierit. Nolo nunc sub cere de Priaecessem eius antiquis obseruaris , quibus profundamenta, o tanqua ut Epochii et sei es; qaarum squa latentia fuere vitia , in i 4s Hinarebi animadaesones ta- iste redundarunt. Cam itaque in Sale imo nos tam risios redditaerit sotas Artifex ; quid de Gaa dicemus eius Ilaia, cuius motuum leges a sole orrinan Er , adeoqae dependent, Ut e ipse comperenter consta e nequeant ξ credibile tumen est , iuentem illam Hippaxcuma quem supra mortaliumsertem nasum depraediacat Plinius, exstarimis collatis inustems a
39쪽
lium,in Sole, o Luna, quam propriis obstraa-- rionibus quoad Ecli es, o coera Dca, quali- i diligentia obseruata, luminarium curricula examinasse , est correxisse: Ita ut ad darentos Annos eorum motiones rese Plinio pseris reliqueris. De Anni vero celestis ratione ab ipso deiermixata sui de mensibus nihil dicam non parum mouet dus, , an ea tanta fuerit, cum posterorum, praesertim Albategni', obse mariones ei non ad pulentur; attamen Hipparchianis uti, o Ptolomos, ct Copernicus necesse habuerunt, cum certiora in Iromptu non fuerint. Ptolemaeus aurem circa Solis Apogaeum, est
Eccentricitatem , adeoque eius maximam δε- clinationem , sua placita , qua omnia eadem
cum Η'parco constituit, ab hoc derivasse , ct pro lubitu assumsisse potius videtur,vii etiam
Anni quantitatem eandem prorsus cum Ηψ-yarco retinuit, quam quod propriis, ct reno- natis obseruationibus accurate hac explorata habuerit, vi para tanti viri AWronomorum
antesignani, Hr de hae scientia alias optimὸ merati , id quod res exigit, dicere liceat. Hinc quid dei adhibendam sit Solis , o Luna motionibus ab illo numeratis r Quid tali bustam veteribus , quam recentibus, quas citat,
quid denigne cateris huc pertinentibus,quisis intelli assuriis dispicit. Albategnus Aractensis post septem sicula Ptolemaeum sequutus admodum diligens fuit in expendendis Solis, Lunaque curriculis, ut credibilest eam circa Solis Apodiam, ct Eccentricitatem , reliquumque motum, certius
quid ad inuenisse quam ipsum Ptolemaum I Et in Luna quoque curriculo scrutando diligen-1iam non postremam adhibuisse, uti, est in Anni , ac men m quantitatibus limitandis: At cum Ptolemai obseruata pro basi habuerit, disii nimium confisus M eri potuit , vis non ex semetipso, saltem hae occastone non nihil a scopo deflexerit, Infrumentoram etiam in scientia, ct lubrica ab ovandi via, dissiciam-
rem una cum vacillatione aliqua ingerente.
τuum caelestium scientiam animaduertisset,he, Nico , ct vere Regio ausi, alae insentione Irouocatis multis bino inde Artificibur eius redintegrationi liberaliter proridis, At cum
illi nullas peculiares obseruatiora, Ψηβη quidem sicitur, eati tis deductas ad manas ha.
Merint , quibus tantum negocium citra erro.
rissuspicionem fundarent, quod proximam erat, ct fieri potuissolummodo efficere', Ita Ut collatis Ptolemaei, dr Albategris tam quoque Thebiw, 9 A raelis annotatis binc canones, illos, qui ex optimo, illo, est literatis o Rege
eorum IMeenate siphon i merito denominantur , extruxerint; Et licet per omnia id,
quod laudatissimtis ille Rex solerter assectabat, assecutι non 'r, tamen multo emendatiores motus caelestes, quam antea Posteris r
liquerutipraesertim quoad motus luminarium, de quibus nunc potissmum agimus; Nam Amni ratio ab Alphon is constituta, infensibiliter ferme a caelesti tramite dissert, peneque uniuersalis es. In Apogaeo qaidem, ct eccen-iricitate Solis, tum quoque quibus iam circa
Lunam nonnulla commiserant exacti amussnon correspondentia 3 Qua tamen praeantece. dentium traditionibus minas dubia, aut deuia forent, circa ea potissmum tempora quando
Copernicus tandem patrum nostrorum m m/ria huic arduo conatur sublimem curam
adhibens , nonnulla in Ptolemaeo,ct pyraece foribus ad sua tempora resιtuere nixus es ; ει licet isscientia huc reqv.ra nauatenas dem tueretur , ct acri ingenio, profundoque praediatas esset, iudicio tamen , cum med s,cti frumentis satis exactis, atque idoneis, non mal instructus esset, id quod assecrabat, non
obtinam, Antecesserum etiam obseruationibas, quibus nimium considebat, eum in labyrinthas quosdam ex inopinato pertrahentibus, atque ita inuoluentibus , m anni nimiam irregula. ritatem a uerer, quae υel hirice temporibas,
mno nec dum absoluto seculo stasibiliter, in absurdum abit, unaque pracessoris Aequino' intricata ab imo admisea inaequalitas, quacum anni dispararatefrastra collarini Idiaque
Apogaeum T Eccentricitarem Solis, ei que t tum curriculum minus accurate dispositum nobis reliquit; Qua vero occasione ratus alias Anifex in curriculo Solis non saris aeriis explorato aberrarit, primo capite proomnasimarum ne oram vera ar Solis gutem loco non rite praefinito, multa alia tam in L nam , quam reliquos plaAetas, tum quoque xas,redundant aeuiationes, sarere bis per se
saeiadas rea af incit, Utem dem Tycho. Statuit
40쪽
Astronomiae restitutae Lib I. a
cita iam dudum obsoleta ad U-- reuocaust licet ids lentio praeterierit Solem immorum quusiere apud centνum Vniues, ct terrain
circa eam in orbe quodam, quem magnum υσ-cat , una eam Mi contermina Luna reuolu-ram , efficere annuum tempus , se eas vicissi studines parere, qxas alias Soli nec immerito rei imus. Verum haec IVulatio, Ut is ingens H, dr reliquorum Planetarum motionibκs ob Epicyclos , quos tollit excinandos, haud inconuensens, re i a consistere non potest, ut o tibi fissas ostendemus ὲ Et quantum ad Solem, qui exurgis vi Gigas ad currendam viam suam , veluti Daaid Rex de eo loquitur, eius motum saec abs tio respecu nofri, non alterat , sed pari anarentia exhibet, adeo, ut irae operauicus promisiuὰ hic utatur appellatione motus, nonnunquam terra onnunquam soli eum attribaens, cum id qued intenditur, quo nimiis Fum in loco Sol a nobis e terrIs cons ciatur,
eodem modo inde proueniat. Haec Tycho ubi supra De Tychone autem, qui tanquam nostriae ut Atlas egregius indagauit,et introspexit medullitus deuiationes, et errores antiquorum omnium Astronomorum, prae-deeessorumque suorum in obseruandis cs-Iestibus motibus, ac proinde qui fuit inter Astronomos omnium seculorum praestantisIimus , et inuicti ilimus caelestiu motuum
obseruator, nil dici potest, nisi quod immatura , ad motus caelestes planctarum Omnium exquisith rimandOS, morte Praeuentus, illos determinare, perficere, et in tabulas exarare non potuerit, ut seculis plurimis nedum omnibus satisfacerent: Immo quamuis eius intentio fuerit, uniuersalem quoque motus Solis restitutionem ante obitum definire, nihilominus, neque illam potuit adimplere , sed motus Solis,exquisitissimis suis obseruationibus,
Conuenientes pro I o. vel 4oo. annis ex.
hibere interim contentus fuit, ut videri est in lib. r. suorum progymnas pag. I. et q. Propterea cum neque motus solares pro cunctis futuris, ac praeteritis seculis posteritati relinquere potuerit, cquidem neque aliorum planetarum motus praestare potuit, ex quo motus planetarum omnium secundum communem Astronomorum sententiam a Solis motu dependent:
Quod etia ipse Tycho dixit in ditio lib. r.
progymnas. post pag. i i 2. Vbi de motu La irae restituto disserit, dum inquit; Hoc autem loco solummodo ea, quae huc praeopaὰ con- ucunt, is maxime nece sana sunt,qaam breuiisi me attingam, t bertorem de Gna qEoque
ructatronem Do tempor Uolante numine, inhibiturus .
Hinc est,quod posteriores Tychonicaris obseruationum, et traditionum sectatores Longomontanus, et Kepplerus,alisq; Omnes Astronomi recentiores, neque potuerint veros planetarum motus posteritati praestare,propter anni magnitudinem nondum a Tychone, neq; ab eis exploratam , ac proinde propter medios motus Solis dubito tardiores , exhibcre non valentes vera loca Solis obseruata in vetustis seculis , nec etiam in ipso seculo Tychonis, et consequenter neque praestare valentes vora loca Luns,ct aliorum planetarum, qui, ut dictum est,ia fatentur Tychonici in appendice Progymnasmatum, sequuntur n5iolum medium , sed etiam verum locum Solis; Et propterea loco vero Solis nondum adinvento, loca quoque reliquorum planetarum vera latere necesse est, et eo
magis quo distantiora sunt, vel in futura , vel in praeterita secula: Immo in labyrin. thos sere inextricabiles inciderunt plures
Astronomorum modernoru videntes m
tus medios Solis non satisfacere obseruationibus omnium seculorum praeteri torsi inimirum alij in erroneas ambiguitates ing- qualitatis motuum omnium sistarium , ac proinde aequinoctiorum, et magnitudinis anni, atque eccentricitatis Solis, eiusque maximae declinationis ab Ecliptica, & sint ilium,& idcirco varias aequationes commenti sunt; Alii Anomalias Orbis plane istarum, eorumque Apogaea, di nodos a vero admodum discrepantes assempserunt, ducti a quibusdam fallacibus,& irritis obseruationibus , & praesertim in Mercurio ,
ita ut a veritate motuum caelestium magis quam veteres declinauerint. Docti inam itaque motuum caelestium
aggrediemur integram, & perfectissimam, numcris'; suis omnibus absolutam, eamq;