장음표시 사용
141쪽
Iieet non nascantur ex fermentis locorum, tamen non vivunt neque generant in omnibus locis, ut sunt Simia Θ Psittaci in
Britannia non generant. Echinus non vi-rit nisi sub sepibus, &c. Quaeritur, eum Vegetabilia & Animalia
ex fermentis locorum sine parentibus provenientia habeant sua determinata loca in aere, aqua, terra, Septentrione, Occidente, oriente, Austro, in particularibus re gionibus & in locis diversis omnium fere regionum, uti dictum, cur multa imo fere omnia ubique crescant λ Respondeo id fieri per transplantationem aut insitionemviristincialem aut accidentalem, ut cum Rha har aram , Mirabilis Pera νiana, Tanacetum Americanum transplantantur de suis locis ad nos, & cum crescunt in fundo nostro fit nova insitio, quand eunq; aliquid sive sit planta, animal vel minerale transis plantatur de loco, ubi naturaliter prove niebat, fit insitio cum crescit & vescitur alibi & aliis succis cibis, & aere, & licet fortassis crescant in iis locis tali alimento,
142쪽
tamen naturaliter illic non provenirenta, ex Ioel fermento, & vel partialiter vel t taliter immutant loci naturam, .vel a locI succo mutantur 3 ita ut Vegetabilia, & se de Animalibus & Mineralibus judicium esto, propriis locis provenientia fortiora sint & meliora, quam si transplantentur,
nam adventu fermenti extranei debilitan- . tuta & morbida redduntur, sicut animalia aere, & cibis insolitis& extraneis & venenis vescentia, aut in locis contagiosis de gentia, morbos aut mortem incurrunt. Ista igitur transplantatio merito insitio dicenda erit, quae nunquam prius cognita fuit nisi in arboribus,& uno famoso exemplo de naso impbstitio ex carne alterius,& ut sunt arbores quae cujusvis alterius insitionem admittunt, ut Gastanea o Malus punica, sic multae laut regiones, in quibus vegetabilia sere omnia creseunt, exceptis paucis, Sohanantho scilicet, Zinacibere,isc.& ut sunt multae arbores, quae multorum conjugia repudiant, quales sani nax ct xus, sic sunt multae regiones quae non ad
143쪽
mittunt insitionem eorum, quae sere In omnibus aliis locis proveniunt,ut in Hiberalnia, ubi venenata animalia, ut sunt angues, Frpentes, rana, busenes, pica, aranea, ct neque naturaliter proveniunt ut alibi , &s ex aliis regionibus eo portentur, continuo moriuntur. Item sunt multa veget
bilia quae non crescunt nisi in suis locis ®ionibus, ut auricula Iuda in Sambuco. Epithymum in To mo, Agaricus in Cedro,& aliis arboribus & non alibi , Schananthus in Arabia, Radix China in China, &c. Omnis igitur emphytismus, sive si ab inseminatione, implantatione, impositicine, irrigatione, inescatione, aut approximatione, vel est , Primo, Vegetabilium, ut videre est in insitionibus arborum, u in Pomo , Pyro. castanea, ctc. Item quando viηum redditur laxativum a Meeterea Mercuriali,I riferum a Solano, sic per insitionem, fructus unius arboris possunt reddi purgativi, vomitivi, cordiales, deleterii, sudoriferi, adstringentes, &δε - secum
144쪽
Secundo, Vegetabilium eum animaliabus exempla sunt in venenis vegetabilium ab animalibus assumptis medicamentis purgantibus, alterantibus, &e. & in cibis& in potibus ex vegetabilibus desumptis. Tertio, Animalium cum vegetabilibus ut herbae cordiales apud cavernas serpentum & bufonum venenatae fiunt, item ea vegetabilia quae succo alicujus venenati animalis irrigantur, vel halitu inquinantur, ut infatria ab halitu bufonis. Item morbi animalium transplantantur in vegetabilia
Quarto Mineralium cum vegetabilibus, ut vegetabilia super aurifodinas, induunt qualitates Mineralium illic latentium, ud
Termes ct satis diratica super ferri fodi
nas crescentes redolent, ejus naturam, &praeservant ae corroborant Magnetem aemae ferrum.
Quinto, Mineralium eum Animalibus ut sunt venena & medicamenta omnium generum ex Metallis, Marchastis, & lapiadibus confecta. E 6 se
145쪽
consectis, & etiam venenis, qualia sunt morsus canis rabidi, ictus tarantula, Fipera, sorpionis, cerebrum cati, extremitas cauda cervina, cantharides, stuma busenis, Oc. Septimo, Animalia & Vegetabilia in cerintis locis naturam & proprietates loci in duunt. Atque omnis insitio Animalium, Veg tabilium, aut Mineralium vel est substantiae solidae, ut in plantis rami, folia, fruetus, acini, radices, semina, succi. In animalibus totum, caro, ossa, excrementa, morbi, naevi, vel ex esiluviis ex talibus asscientibus propinqua quaecunque ut immutent vel immutentur. Facta igitηr per transplantationem insitione, ut dictum est, res per fermenta in se invicem agunt, potissimum quatuor
modis. ι Primo, se mutuo adjuvant, ut Aspar
gus gaudet asseelari Mundini, si Lilia Ro-εε, applantata sint, fragrantiores fiunt &
146쪽
melius crescunt, &e. In Sympathia Vegetabilium, Animalium & Minerabilium. Secundo, res per fermenta se mutuo lugant & solvunt, ut in exemplis de Arsenuco & sublimato appositis venenatis ulceribus duo venena se mutuo ligant, & curatur ulcus. Item succus Brassicae vini vim inebrietivam ligat, Pavonis vox serpentes, Buta mustelam, serpentes alaudam, item succus beluiae martialis solvit impotentiam ad venerem. Tertio, res per fermenta se mutuo deis struunt, ut videre est in vite & brassica, filice & arundine, & caeteris ejusmodi. Quarto, se mutuo transmutant, tran mutatio autem omnis triplici modo fit. Primo, qualitates ut loquuntur) tantum mutantur, manentibus forma & figura externa, ut apud cavernas serpentum & foveas busonum & venenatorum animalium herbae eordiales deleteriam induunt qualitatem, item eordiales plantae irrigatae sue-ςis sunt, napelli, cicuta. Item cicutit, seu postus, Mexerere, Mercurialis in vi-
147쪽
ineto reddunt vinum particeps suarum qua- 'litatum manente fignra vitis & uvae: item animalia quae vescuntur pistibus, ut porci, anates, anseres, gallina, redolent pisces, &non solum caro eorum, sed & ova gallinarum, halecum intestinis pastarum, item an seres ex abiete nascentes in Scotia eam l
Secundo, transmutatio fit mutando iam . mam & etiam figuram externam, remanentibus quibusdam proprietatibus, in quibusdam magis, in quibusdam minus, ut in exemplo allato, quando asseres ex mbiete fiunt, forma & figura a bietis pereunt, remanentibus sapore & odore: item quando suprestris ex Pina, ct Cantharides ex Fraxino fiunt, item in istis animalibus quae vescuntur piscibus, forma perit, remanente odore, &c. Ab isto transmutationis modo omnia seminaria morborum originem trahunt ab assumptis cibis, potu, m dicamentis, venenis, aut ab inspiratis abi aere aut contagiis aliunde haustis, aut haereditariorum in iermento seminum parentum
148쪽
tum latitantium; nam qualitates istae amishulatoriae, vel a debilitate partium cocti nisubservientium, vel ab exaltata sua vi crulentia indomabili restitantia in visteribus, vel in toto corpore per generatione univocam, producunt sibi simile in specie quod contrariatur fermento animalis, &secundum gradus suae virulentiae Symptomata saeviora, vel mitiora, morbos vel mortem inducunt. Sic inspiratio aeris se mentis venenatis vel infestis contaminati generat simile in nobis, ut in peste, conta
giosis morbis, lippitudine, phthisi, &α
item ex parentum semine calculosi, calculosos,podagrici podagricos, epileptici epi-Iepticos, M. generant. Quaeri hic potest, cum omnes morbi ad hunc transmutationis modum referri possint: nempe ad qualitates remanentes ab assumpto cibo, potu, &c. 'uti dictum, &cum a tot rebus diversis oriantur, utrum detur medicamentum universale, quod sit par extinguendo omnia fermenta morbifica etiam maxime contraria; Chymici
149쪽
aeriter 'ino ore contendunt dari, atq; eo rum Antesignanus Vanhelmoni dicit e liquorem II abest, Mercurium Diapboret cum, θς. & ut hoc contra Galenistas eri cat, dicit morbos omnes debellari posse tribus modis, primo extinctione Idea. 2a Per sedationem i commoti. 3. Per a lat ionem materia occasionalis, & dieit ista
praeposita remedia morbos superare secum do modo, quem etiam sequitur Osualdus Grembs in sua arbore. Sed contra I. etiamsi detur morbos e rari posse tot modis, tamen Idea ista exciistatur a fermento squod causam occasionais
lem appellat & quomodo potest ista ex-
tingui, superstite fermento, nam si centies
extingueretur, toties repullaret praesente: adhuc fermento eum producente; idem dicendum de Archaeo commoto eum non posse sedari praesente fermento cudente Ideam a qua commovetur exemplis res erit
manifestior. v. gr. si spina infigatur digito alicujus sua praesentia turbando spiritus loc3, causat dolorem, pulsum celerem, febremo
150쪽
rem, &e. si igitur aliquis adhiberet remedium spiritibus turbatis remanente ad huc spina; vel Idea furiosae mederetur, &non extraheret spinam quae utriusq; fuerat causa quod perficitur adipe leporino
incassum laborans operam & oleum per-ἐeret. a. Ponamus aliquem a cane rabido
demorsum esse, cujus spiritus satis sedati erant, tunc a fermento h dropho bico, in saliva canis gliscente ligantur hominis se menta vel destruuntur pro quorum mo- ulo operantur ispiritus in quorum vicem subit fermentum Ρdropbobicum, & spiritus hominis furentes reddit, si in hoc casu aliquis adhiberet remedium sedando Arinchao, remanente fermento hydrophobico in. eorpore, spiritus fortassis magis depauperaret, uti saepius continget in febribus malignis, exhibito Iaadano viato aut βψbure anodyno Uisriosi dum spiritus ferocientes di sylvae stres paululum ligantur & cicuω rantur virtute medicamenti narcotica, in terea fermentum febrile insidiatur vitat&patientem de medio tollit, remedium au-