M. Tulli Ciceronis In L. Catalinam orationes

발행: 1920년

분량: 134페이지

출처: archive.org

분류: 로마

13쪽

Critica orationum in Catilinam recensioni maximam praeclaramque Operam dedit Carolus Halmius, cum has edenda8 curaret in Tullianis operibus, quae ipsius Halmi et O. Georg. Baitori curis eruditisquo laboribus instructa prodierunt Turicia. 1854. Nam in suo critio adparatu ad Catilinarias adornando Halmius quadraginta odiose ad manum habuit, partim a Se

conlatOS, partim Vero amicorum doctorumque virorum curaeXploratos. Quibus codicibus clarissimus vir ita quidem fero Semper Si SuS, ut quam prOXime optimis traditionis vestigiis pse invia et lubrica variantium lectionum insisteret, inmuni Sque a plerisque vitiis esset, in qua alii inciderant qui Catilinarias

Orationses edenda Susceperant ne ipso quidem Lambino Xcepto, utpote qui non raro lectionibus exiguae vel nullius antiquitati auctoritat firmati auctoritatem tribuerit, numerOSitatem SermoniSpotiri quam Veritatem quaerens, nimisque intordum sibi ipsi indulgens in textu reconcinnando Etenim quam viam rationemque potissimum secutus ambinus editionem Suam Tullianorum perum Parisienssem Aldinam a. 566 trium annorum laboribu mR-gnoque antiquorum librorum adparatu adornaverit, ipse teStatur in sua Praefationeis erudit et humanitate polit lectoriis, ubi rem habet cum iis qui eum arguerent quod vel nimis multa et nimis audacter inmutavisset, vel quod nimis timidus fuisset in exemplaribu antiquis sequendis et vulgati ex eorum auctoritate corrigendis quibus ipse respondit se modiam quandam viam in hoc negoti gerendo Secutum eSSe Nam inquit 110que ita mihi Omnia ad ViVum 8Se resecanda eXistimavi, ut, quidquid in libris Veteribus reperissem, id Statim eiecta vulgata Scriptura in eius locum ut tituerem neque rursus ita religiosus aut timidus fui

14쪽

VII PRAEFATIO

ut, quo in loco perApicuo inceri AHent libri antiqui, contaminati

Vulgati ei loco manu medica atque adeo Scalpellum non adhiberem, eurti locum continuo non Sana rem Praeterea ubi isectionem vulgatam inmutavi, mei facti rationem in mei Acholiis expoqui; ubi nihil mutavi, cum tamen aliter AAet scriptum in libri antiquis, de eo quoque lectorem admonui, Scripturamque Veterem bona fide repraesontavi, idque varie, interduin nihil ips statuenAiudiciumquo lector suum relinquenS, interdum Sententiam meam aperien8, et alteram probanS, alteram inproban8, modoque vulgatam antiquae, modo antiquam Vulgatae anteponen s. Aliam prorAu Viam rationemque secutu C. Halmiu8, ex multi Suis Odicibus eo praesertim adhibuit, qui recentioribus arbitriis interpolationibusque carerent; ipse enim ait in Praef. si sibi contigisse ut optimae familiae Aeptem codices nanci Soeretur qui Aunt Salisburgensi St. Petri, BenedictoburanuS, Inderdoriensi', sive oodd. Ionacenses Lati. 1111 15964,46 11 7809 et LagomarSiniani quatuor numeri 62 1 in 10 51, 5 Signati; si quorum tamen, inquit, tres posteriore iam multa interpolatione habent s. Si quis vero diligenter Halmianum teXtum perSpexerit, animadvertere Oiserit Halmium persaepe auctoritatem unius optimae quidem fidei codicis, qui est Laurent Plut XLV, 2 Lagom. 62 Saec XIII,

L), Secutum SSe lectione autem qua ex ceteri mSS. deprompserit Ontra L non multa eSSe neque magni momenti; quare Halmiana recensi orati in Catii parum sane dissertis uelleriana et a recentioribuS, quae Optimorum librorum Ss fidem sinceritatemque ponitu repraeSentant. Et re quidem Vera, O

nitum illud quod rellius in praef. tamquam edendi normam proponit non numerandOS, Sed potiu aeStimando eSSe codice nmihi vid0tur maximo Orait Catilinarias edentibus esse considerandum, utpote in qua renatis praesertim in Italia litteris,

subtili quadam divinandi et coniciendi facultate Viri docti abusi

sint quod ipSe Halmius memorat in sua praef. s. VII): OrationeS, inquit, Catilinaria cum iam ante quam studia antiquitatis fere intermortua aeculo XIV et XV in Italia renascerentur, in scholis lectitari ob eamque causam Aa ope describi Solitae essent, iam pridem multi interpolationibus et pravis correctionibus foedari

15쪽

AMATIO X coeptae sunt, id quod antea magis divinari quam perspici potu ratη. Quanta vero ornicies hi Tullianis opusculis instaret, quantaque iv ora in os aliquando inciderit, deprehendere unuSquiSque pol serit ex varietate initionis principis Romanae a. 47 ab Io Andi a episcopo Meriensi prolatae, quam varietatem Og nunc primum ad integrum in meum criticum adparatum attuli, o huius seditioniμpraeclaro exemplo quod exstat in Taurino si Regia Bibliothoca: qua editio in textu orati in Catilinam voStigia omnia inserti Pleclionis deforens, per arbitria deteriorum manuscriptorum librorum adeo graSSatur, ut interdum ullianu teXtu ac sermo in ea dimoultor prorsus dignosci queat, dubitarique ossit utrum teXtus ipse adsit an quaedam Soholiastarum grammaticorumve conmenticia oratio. Cum igitur Catilinaria orationes iussu clari simi viri Caroli Pascat denuo recognoScenda SuSeiperem, Ptiniunt mihi Visum est prima auspicia Sumere ab Halmiana seditione: siquidem haec, uti Rupra memora Vi ad Tullianam fidem reperiendam Xprimendumque Securum iter demonStra SSe videtur. Ut paucis rem expediam, harum rationum praecipui testes

Sunt quatuor libri manu scripti, qui veluti fraterna similitudin0 inter sese copulati, familiam quandam faciunt haec autem familia post Nohlii odit nota designari olei. Hi sunt Od Ambrosianus C 29 ini. A) Cod Laurentianus Plut XLV, 2 Li Cod. Vossianus Loidensis Lat. O. 2 V), et fragmenta codicis Holkhamici H in quae nuper . Peterson patefecit. do quibus multa pertractavit clarisAimus vir in opere quod inscribitur Collations fron the Code Cluniacensis seu Hol hamicus, a in h-centurymanuscrip of Cicero, nore in Lord Leiceste s libram at Hothhiam sit. His quatuor libris adiciendus os otiam Cod Caroli Stephani ;)qui perSaepe cum iis consentit, cuius tamen ego non integram conlationem, sed electa tantum lectiones X Halmiano potis- Rimum adparatu dedi. Code Ambrosianus, qui mea quidem sententia familiam ducit, quemque ipse inspeXi 23, Si liber membraneuS, si Venerandae prorsuS, ut ait Maius, Ost palirnpSOStos antiquitatiR, Saeculi circiter X h praetor Catilinarius continet Cic. de Ossolis

1 Anecdotataeoniensia Classica series Dari IX. MXIOr 1901. 2 Doctissimo viro Alolai Gramatica Ambrosianae Mediolaneuestes Bibliothecae moueratori gratia habeo, quod Codicem uno maxima sucilitate miti tractandum explorandumque On SSit.

16쪽

X PRAEFATIO

itemque pro Marcello, pro Ligario, pro Deiotaro. Integram liuiu Acod conlationem dederat a. 863Mo Georgiu Baiter Ii posa 1879 Paulus Ollertus rogatu . . . uelle donia contulit: si qua conlatione, ait uellor, quantum A Od. inter ceter excellat magis etiam apparet 2ὶ Pari fore raeStantiae praeconio una cum AmbrOSi an OXtollendi Sunt ossianus et Laurentianus: VosSianum contulit A. C. Clark, qui eo usus est etiam in recenso dis Caesariani et Philippici A in Casesariani eodem dignitatis gradu a A Xoollit, in Philippici vero Secundum locum

occupat post V aticanum 3 atque huic uni antiquitate cedit. D lectionibus Ambrosiani, Ossiani atquo Holkhamici quaedam

adnotanda erunt infra, cum de oetori codd. agam hoc tantum memorasse iuvabit, quod inter docto viro constat, O tres libros tam arto vinculo inter SeSe coniuncto eSSe, ut nepe ex uno archetypo defluxi Ase videantur 43. De Laurontiano autem, cum aliter re Se habeat, pauca Sunt animadvertenda antequam longius progredior Qui codeX, utpote aetate recentior, etSi eandem toxius arietatem o AH maxima e parte conpleotitur, tamen vestigia nonnulla praebet recentiorum emendationum, ii praeSertim in locis in quibus AHV verbis vel mendosis vel missis laborant. X. gr. Orat. I. I coniurationem tuam L om tuam HV. I. 23 vi feram Sermones hominum si id feceris L om. Et

Interdum ver L Orrectione quasdam amplectitur deterioris quidem notae; X. r. I. 14 locum vacuefecisse AHVς locum vacuum feci SSO L. H. 8 mecum tandem AHV tandem mecum

L. I, 9 me in meo lecto AV Η hic desciti me in meo lectulo L. I. 13 nemo qui non oderit V H descit); nemo qui te non oderit L. H. 1 , iam tibi extorta V H def.); tibi iam ext L. I. T: et iam diu nihil se iudicat nisi do parricidio AHV etiam diu do to nihil iudicat nisi do parricidio L; to. His similia

17쪽

PRAEPATIO XI conplura reperies, benigne lector, in meo critico adparatu ex quibus patet Laurentianum nostrum interdum ad recentiores libros necedere, non ita tamen ut eius illo auctoritasque gravi r perturbetur, praecipue autem eum recentiorum auctoris sena adhibuisse nil corrigenda quae in II vel in horuniarchetypis mendosa iam pridom exstabant et ad Xplonda quae in potioribus illi d0esse at0t D cod. Η sive fragmentis uolt amicis a N. Peterson, ut supra in morari, patefactiS,

vide, quaeso, a quae ipS disseruit in opere Supra laudato,ili quibus ego quaedam tantum perstringam, ne Sermo a TO- posito nil niunt aberrare videatur. Ergo hic codex membraneuS valde Diuillus si illitimae familiae x facile princeps Si integer nobis adhuc superesset, nequit Sane Si in frusta redactus agmon ducero Antiquior quidem est ipso Ambrosiano utpote . IX OXIratus ili Praeter fragmenta orationum in Catilinam hae membranae continent Caesarianarum Lig. Dolol. deest

pro Marcello Vorrinarumque reliquias scilicet Pro Lig. Ι 8-28 hoc victo auctor fui sed tum in pro rege Dotot. Ι- cum in omnibu causis, audiente et disceptante . Des ad finem

sinitimi omnes liberos populos, conservare clementiae tuae.

In Vorrem l. 30 multa mihi necessario ooo 8 cum uacohorte di 2-117 ac magni scentissime sessit cupidi88imumque: DI 5T- Ι 83 iamdudum enim mihi hoc quidem certe festum . Roliquiae orationum in Catilinam hae sunt: In Cat. I. 1-5 quousque tandem hoc quod iam pridem):

In Cat. II. l. ii tandem aliquando poterurit quacumque :ihi L a. i. 2l sue mihi sit invidiosum nefario scelere defendunt .

1 Petereon, in D laud. Da g. H. E Clunia oonSi coenobio codicem tum Dridem migra Se ro certo habendum est ibid. D. VI SQQ. . DeSignatum SSe Videtur in vetere Catalogo Iunia consis Bibliothecae DELIMLE, Cibine desM88. II. D. 458 SQ. Sub numero 498 his orbis: Volumen in qu continetur Cicero in Catilina m et idem pro uiri Listari et pro reste Deiotaro publicis litteris et de actione, idemque in Verrinis. Patet igitur in hoo

18쪽

XI PRAEFATIM

In Cat. III. I rem publicam quirite comeri citum cresti in ib. - 19 regnum huius urbi totius urbis atque 3 ibid.23 26 ac miserrimo interitu, non eadem est fortuna). In Cat. IV. 8. 15 constituta esse votigerunt qua frequentlia quo ludio).W. Poterson in opere laudat Ambr ianum cod. C 29 ix Holkhamio derivasse contendit l); ad uiu Aententiam nemo Rane noceSSerit, cum indicia omnia palaeographica ei Obsistere vid0antur. Etenim H Marcellianam rationem uinquam rari- pleXuS SSe videtur 2), quae ratio XStat in praetorea contin0 etiam libro de viciis eadem manu deScript OS, qu certo AmbrOSinnum X ali archetypo hauSisse credendum Huo accedit Odiei orthographia, quae cum HOlkhamicarum membranarum scribendi ratione nullo Od convenit sal: nam in A persaepe antiquiore Verborum Orniae Oecurrunt, veluti sup0rlativa desinsentia in ssumus *ssimus Hi, gerundia set

gerundiva in undus -endus H); praeterea lubet, lubido libet, libido H); existumare existimare H); optumus optimus Hin inminere imminerem in item voltus, volnus vultus, utrius H s 43

aliaque huiuAce Odi. Denique e appendice critica conplura deprehenda S, humani SSime lector, quae confirmare Videntur Ambrosianum neque o Holkhamio direct tramite defluXisseisequo ex eodem archetypo 5 , quamquam archetypus Odiei A mani-

N litera iiDra Scripta tio modo honestissima, inpudentissima et , RS

5 Ad rem ortinere mihi videtur Cat. I. 22 utinam tibi istam mentem di inmortales donent A VC) utinam mi istam mentem ni inmori duin H; utinam cluent L. Leotio duint ex uolum uiueti odio nuxisse constat V. PeterSon ibid. D. XXXII u. 3, Ambr iani Vero retietyDum eum DrorSu ignoruSSe utet Codex uincii ex ontenti Petorgoni ipse Hollitia-micu fuit V ibid. 3. Lectio autem Laurentiunt L Orta HS Videtur non ex

19쪽

PRAEFATIO XIII

sesto quibusdam in Iocis isdem lacunis inendisque atque arche typus Gaboraret. Quae menda Iacunaeque in Mamilia AHVὶ

currentia non magni sane momenti sunt oX. gr. I. 22 corrigaSJeolliga All. - ΙΙ. 9 qui se non intimum Catilinae esse fateaturi Om. O si sateatur IIV. III 16 no L. Cassi adipos nec L. Cassi alii si Cassia lip0 H; alipes in marg. i. - III. 9: inauratum auratum H IV. 13 minueretur hic ad Ver- ωnda fundamenta sei p. om. HV etc. Aliquando etiam VeStigium reliquod interpolationis Occurrit in x ex gr. III. 24 L Sulla

P. Sulpicium oppressit adii eiecit ex urbe x I. 29 Summi et clarissimi viri adii cives AHV, etc. Holkhamicus videtur mihi interpolatus etiam ΙΙ. 29 pulcherrimam florentissimamque ita L 'in pulcherr florentissimani potentissimamque H hin. teri libri mss. ii scilicet qui ex Halmiana familia praeter L in melioris notae esse deprehenduntur, dispertiri solent OStNOhlium in duas seri08, quae sunt BenedictoburanuS: ἰLnurent Plut 48.10 o Inderdoriensis nunc Monac. 809: ἰFalisburgensis Sti Petri nunc Monac. 15964 s et Tegern si nune Monac. 157 34 t Egmontanus nunc BruXellenSiSy0060 u Laurentianus Plut L. 45igm. 63, in Horum lectioneS, uti iam Supra memoravi, aliquando et emendatiore et integrioreSSunt ii quae in Moccurrunt ex gr. IV. 9 quoniam hancci in I p. iam ' hin; q. hanc is in rem p. iam et t. IV. 13 minueretur hic ad vertenda fundamenta rei p. it 'Υ; m. I. Verum

saepe etsi codd. praestare videntur codicibus et Halmius quibusdam in locis 1 lectionsem bo a secutu eest contra LRurentianum LD 2 hi codices intorpolatam lectionem saepius quidem in habent en nonnulla sexempla I 29 summi et clarissimi virili d. cives AH hin summi viri et clarissimi cive 'γ quae lecti videtur arbitrio conflata ex interpolata Voce cives in ae); ibid. ne quid invidiae ita d. mihi 'γ L 2 Italiam totam ita et It doniquo totam hin; I. 30 quorum auctoritate multi ita quorum auctoritatem secuti multi 'Υ; II. 10: ri , Sobriis ebriosos sobriis r II. II domesticum bellum

manet, intus insidia sunt, intus inclusum periculum St, intuS

20쪽

XIV PRAEFATIO

ool qua FaeSula Sulla const. ΘΥ II. 26: gladiatorse quam ibi illo manuin sertissimam Oro utavit ita hin gladiretor, is quam sibi ille manum cortissimam fortissimamque fore putavi 8:glad. q. sibi ille a Ximam manum et certisSimam fore utavit r. His similia alia plurima in oritio adparatu inVenientur. Catilinaria orationses xstant sescripta otiam in odi

Harteiano 2862 hin, cuiu plenam varietatom dedit clarissimus vir A C. Clar in Appendico operi quod ab eo inscriptum est Coli tions from heia pleian nis of Cicero 2862 1 . Huius libri fido in Catilinariis qcundo loco post AH x conputanda est; etenim

quamquam eiu lectione Saepe cum OnVeniunt, alnon non

rar codicibus deiserioribu adhaerent 2). X. r. I. 2 Italiarii totam x It denique totam h ΘΥ Ι. 30 quorum auctoritate multi, quorum auctoritatem multi Secutio V. supra et erit. adpar.) ΙΙ. 29 pulcherrimam florentiSSimamque xli pulcherr florentiSA. OtentisSimamque H h γ etc. In hi vero locis in quibus habi discedit, non semper lectio eius S reicienda; X. gr. IV. 8: multos animi atque oorporis dolores uno dolore ita ego animi atque oorpori multo uno dolore ho est autem haec etiam cotio ood Coloniensis seu Basilicani Gulielmii in domu in praef. ad Milonianam disputavi ' ), de quo etiam multa habet in opsere laudato ipso Clarkius qui primu hunc Harteianum contulit eundemquo QAS a Coloniensem Gulielmii deperditum demonstravit; hoo igitur loco lectio Colonisensis od. apud Halmium in adparatu est haec multos animi atque corporis uno dolore ceteri Vero: multas uno dolore animi atque corporis quae lecti est mani- 10St conrupta eam vero Clurkiu Sequitur, Sic tamen emendatam multas uno dolore animi atque Orporis miserias ;--n recte, viderint doctiores 43. De ostiori mSS. quibu Halmius Suum amplissimum critieum

SEARCH

MENU NAVIGATION