장음표시 사용
2쪽
Foederatarum Belgii provinciarum, Historiae de liberatate Reipublicae Patrum suorum felici auspicio, Gulielmi Auriaci invicta virtute, restituta, Partem Primam, Ioannis Meursius
Comiti Nasibulo,&c. Marchioni Veriae,& Vli iungae. Baroni Bredae,&C. Dynastae Polanae,&c. Praefecto Getriae, Hollandiar, Zelandiae, Cestfrisiae, Tutphaniae, VLtrajecti, & Transisulaniae; supremo eXercitus Imperatori, Praefecto maris generali, &aureae Periscelidis Equiti:
Comiti NasIovio, &c. Dynastae Gertrudisbergae, &C. PLefecto Flandriae, & equitatus Foed. Provinc. universi, hujus Paternarum virtutum, & maXimΟ-rum in Remp. meritorum, monumenti Partem Primam Ioannes Meursu dedico, consecroque.
3쪽
ΤΕ ΤIsSIMI, ET CELSISSIMI, D MINI, AC PRINCIPE S.
Mos antiquus hactenus obtinet, uti viri literati lucubrationes suas aut Principibus, in obsequii testimonium, aut amicis, in affectus certi pignus, dedicarent. is me tenuit, ne sine ullo patrocinio Opus istud divulgarem. Itaque , cum patronum mihi capiendum existimarem, vos hic implorandos esse advertebam. Quippe suae a Patribus vestris in Rempublicam beneficia, juncta opera, & consilio, sint collata; illa, in literas relata, junctim quoque eorum heredibus consecranda
arbitrabar. Neque dubitare audebam, quin acceptum hoc monumentum etiam habituri essetis . nam eorum, quibus Vos debetis plurimum, cum memoriam Veneremini, quonam modo scriptis illam celebratam,& Posteritati traditam, non libenter videatis Estis autem, ILLvSTRIs-SIMI POΤΕNΤIssIMIc E DOMINI, in hoc opere inventuri, quae ab Avis, Patribusve, aut Consanguineis Vestris, gesta; ut antiquam Reip. libertatem vindicare, ac vindicatam vobis tradere in manus pos Ient. Vos quoque, ILLVS ΤRISSIMI ET CELSISSIMI PRINCIPES, non quae Pater tantum Vester, immortalitate dignus, nunquam
moritura, fecit; verum Patrui etiam vestri, Ludovicus, Adolphus, &Henricus: qui,cum sese pro Rep. tanquam Curtii,Declive, devovissent, gloriosa omnes morte ceciderunt. tum Bergensis quoque, Avunculus, memoratur; qui initio cum libellum etiam ipse obtulisset, mox in Gel-ria, & Tubantibus, sumptis armis, postquam preces nil valerent, urbes multas expugnavit. & Guntherus SWartsenburgicus, ac Nol angusHohenlous, item Avunculi, hic leguntur, qui ametae Reip. pacem reddere , in conventu Bredae habito, maximopere sunt conati. Horum omnium virtuti, meritisque, si, quod posui, monumentum non ingratum vobis fuerit, quae supersunt, porro absolvam. Quare enixe valde rogo, ut benignitate vestra me deinceps foveatis, Rei p. vestrae civem, vobis si1bditum, clientemque, devotissimum. Ita vobis,
ILL V STRISSIMI, POTENTISSIMI, ET CE SISSIMI, DOMINI, AC PRINCIPES,
vitam Deus quam longissimam largiatur; faciatque, quod Vovetis, ac speratis, ut Remp. semper salvam, & florentem, habeatis. Lugd. Bat. ad diem XXI Decembris, Anno CIO IO CXX.
4쪽
GOR v M principum vitas scribere, usitatum , & laudatum, ab omni aevo ; ac visa adjuvari virtus , dum describitur: acui i que generosiores animos, si repraesentata videant, quae praeciare ab aliis gesta; dum, exemplis stimulati, in exemplum sibi quoque vivendum putant. adde,quod
res ea moreS etiam emendare solet;& virtutem fere discit, quisquis legit. quin prudentiam item affert, dum consilia, eventusque, & momenta eorum Omnia, considerate perpenduntur et ac praecepta bene
gerendae rei publicae, aut agendae vitae suae, unicuique Historia praebet, cum alie nam ob oculos ponit. Itaque mihi, quae Gulielmo Auriaco gesta pro Reip. libertate, ordinum foederatorum auspiciis, Cum memoria posterorum sint dignissima, ne haec illi ignorare unquam possint, monumento hoc consecrare visum fuit. Interest enim Reip. ut fundata consiliis ejus, & firmata est, restituta summa animi magnitudine, & constantia plane invicta, libertate;ita etiam memoriam tanti beneficii, cum quo aliud comparari nullum potest, sempiternam conservari.
Gens Nassovia in Germania antiquissima. & illustrissima. Non incerta temporum dicam, & hiulca,quaeque fabulis propiora. ab indubitato principio annos plus nongentos habet. Multi in ea pace juxta, ac bello, clari ; inter quos Adolphus praestat. qui virtute; quam fortuna, multo melior, ad Imperium evectus fuit. Inde hic Gulielmus Auriacus sese offert, nulli η
majorum secundus a Imperio si non potitus , tamen dignus. qui prudentia longe maXima, armis modicis, vim Hispaniarum regis, toto orbe potentissimi, postquamdiu sustinuisset, cum nequaquam vinc posset, interfectus, instauratam a se Belgii foederati libertatem Mauritio filio porro consummandam tradidit. Natus autem est Dillemburgi, anno a Christi nativitate Cio Io xxxi, ad diem xvi Aprilis, patre item Gulielmo, Nassoviae, Viandae, Diet-zae, Dillemburgi, & alibi ἰ comite; matre vero Iuliana Stolbergensi, secunditatis adeo felicis foemina, ut, cum decederet,
anno LxxvII aetatis suae, prognatos ex se
filios pariter, filiasque, nepotes, neptes, pronepotes, & proneptes, centum sex ginta haberet. In prima aetate Carolo VCaesari traditus, annos novem in cubiculo ejus egit. qui in puero cum ingenium, rerum maximarum capax, indolemque, ad suprema laudum factam, animadverteret ; dignum censuit, quem cum cura ad res quaslibet capessendas educaret, & i strueret. itaque ad arcana quamvis negotiorum etiam adhibuit; ac frequenter, cum legati principum audiendi essent, clam habenda oratione, remotis caeteris, unum hunc admisit tamen; & abire una cum aliis cupienti, UMane princeps, inquiebat. Isto modo educatum, cum spem ejus implevisset, mox honoribus summis auxit. Anno cio in L uxorem sibi duxit Annam, CI IRfiliam unicam, & haeredem, Maximiliani μ' Eginundani; Burae,& Lerdami, comitis re qua prolem geminam sustulit, Phillypum , & Mariam. Ex eo tempore rebus maximis applicatus aetetrem egit. Anno CID ID L, v cum adversus Gallos bellum
5쪽
cio 13 successor datos, qui cum summo impe- bus habitum, in consessum cum veniret, i
Ly - tio esset; annos tantum unum & viginti ejus humero nitebatur ; ceu non parum natus, & quidem ab aula absens , in qua in fide ipsius, ac virtute, se acquiescere multi tunc virtute militari celebres viri, testaretur. & mox item, cum jam regna Bossilvius, Lalanius , Rossumius, Egmun- tradidisset, praecepta imperandi addit, danus, Megensis, Arenbergicus, aliique; coram ipso; quasi eum in praesens testem,
quos Senatus, & regina item Maria, com- olim vero, si negligeret, etiam monit mendabant. quique ob aetatem, adhuc rem Vellet. tum seorsim Commendata tanto oneri immaturam , aut absentiam, quoque prudentia, adhortatur ; ne in re- numerumve aliorum, qui imperio isti pa- bus maxime arduis quicquam sine eo seres , praeteriri non injuria potuisse , aut reret, neu consilio quenquam ante ipsum debuisse, videretur ue magnam adeo in poneret. Anno cIIII Lv1 rex Philippus, cois animo Caesaris spem virtutis suae ac n- cum aurei velleris festum Antverpiae Ιa-LyLderat, ut juvenis, absens, nemine nuario mense ageret, in equestrem istum commendatus, etiam praeter voluntatem, ordinem etiam ipsum cooptavit. moxque
multis aliis praeferretur. Itaque cum hac Caesar, una cum Gregorio sigismundo potestate legatus Caesaris,desinente mcm Seldio, qui tunc vicem cancellarii obti- . se Augusto in castra venit, novis Germa- nebat ;&Wplfgango item Haltero, quinorum auxiliis pridem aucta. ubi ita sese ab epistolis, in Germaniam ire jubet: ut gessit, ut abunde expectationi Caesaris imperii coronam Ferdinando fratri fer- satisfaceret. & invidiam inimicorum fa- ret, cui imperium jam tradiderat. quam cile vinceret. ac prima sane cura fuit, in- legationem etsi detrectaret , valde obni-choatam Carolomonili munitionem lati- tens, deprecansque, & apud Caesarem, us pandere, & ad vallem usque extende- & Mariam, ejus sororem; ne imperii illare, in qua Galli, propulsatis Caesarianis, insignia, egregia progenitorum opera ca- substitissent. inde medio sero Septembri piti olim ipsius imposita, auferre ad aliumcductis copiis, tanquam Martenburgum cogeretur: obtinere tamen preces min, petere destinasset, Fagnolium castellum me potuit ι arbitrantibus, ad honorem id adortus, quod a Gallis tenebatur, expu- pertinere. itaque obsequendum fuit. V gnavit, perbenigne militem praesidiarium rum tamen res dilata in biennium ι seu
habens; qua re ipsius etiam hostis laudem quod, postquam e Belgio Caesar discessis- obstrinXit. occupato jam Fagnotio, & set, ruptis inter Galliae regem, &Philip- exercitu praeter Maiienburgum ducto, eum, jam induciis, de belli exitu animi Convinium petiit, ubi aliquod a Niver- suspensi essient; seu quod tres tunc enio praesidium crat. quo dilapso, turrim Septemviris, Palatinus, Trevirensis , de ibi munitam diruit, castraque ad Sol tu- Coloniensis, recens diem obiissent; quirium duxit ; nec ante movit, quam Phi- que iis substituti, rebus suis ordinandis
lippopolim.contra impetum Gallorum tenerentur. Anno cII ID LvII, reverse cI Upermuniret. quod majoris laudis suit,quia ex Anglia Philippo, mense Iulio, cum Lyini Nivernius, & Colignius, praestantissimi Sabaudo, Arseolano, aliisque, collecto belli duces, objecti essent; insuperque exercitu, ceu Guisae obsidendae, San- cxercitum pestis infestaret. His peractis, Quintini obsidionem, Gallorum clade collocato Carolomontii, & Philippopoli, memorabilem, adjutum ivit. Annus se- praesidio, reliquo milite in hiberna distri- quens cII IO L v I i i per initia satis gravis, ei3 is
buto, revocante Caesare, BruXellas re- mox benignior. Luctu cum, & honori-LVim diit. Animum enim is induxerat, regna bus, varie affecit. Nam & mense Febru-
Philippo filio tradere, & vitam porro a ario uxorem amisit, quae tunc in Breda- . regnandi curis liberam, raro principum na arce diem obiit; & defuncto Maximi- exemplo, instituere. id, cum magni Au- liano Burgundo, in Hollandiae, ac Zeriacum faceret, nisi coram illo voluit; landiae, Frisiaeque, &Vltrajecti, praefe- itaque, o castris revocatum, adesse jussit. cturam est subrogatus, quin legationem quin, quod summi affectus signum omni- etiam, ante biennium imperatam, & rejectam,
6쪽
G V L. A Vjectam, uti supra commemoraVi, tunc obivit; ac coronam, imperii insigne,
Ferdinando Cassiari tulit. dein , cum belli Gallicani rex Philippus jam perta ius , quia iter in Hispaniam cogitaret, finem illi imponere vellet, hujus prudentiae rem
commisit. isque, cum rex adeo in pacem propenderet, ut quovis eam pretio cuperet impetratam, nec se magis ullo ossicio devinciri ab ipso posse testaretur;
Momorantii. dc Sant-Andreani, opera tantum effecit, ut de illa mox colloquium haberetur; ad quod ipse cum Albano , Melitensi, Perenotto, Viglioque, delegatus mense Octobri, & negotio per Mariam, Angliae reginam, quae Caletum
reddi urgebat, interruso; anno proximo cIo II LIx, mense Aprili ineunte, tandem etiam in castello Cameracensi constituta est; quanto cum Henrici damno , tanto cum Philippi honoret atque
fructu. quippe illi, & Sabaudo , pro
Quintini tantum fano, item Hana, Castelleio, ac Taruenna, loca supra quadringenta , aut, ut hi, qui minimum tradunt , centum nonaginta octo , quae praesidio tenebantur, restitutae ipsi certe Galli fassi, nullam terrae suae pacem magis turpem, aut pudendam, fieri unquam potuisse. Atque ut pacis hujus auctor, ac promotor, summus fuerat; ita obses quoque ejus ,- quando sic conventum erat, cum Albano, Arseolano, & Eginundano item, datus: simul etiam, ut solennibus nuptiarum Henrici filiae, regi Philippo desponsatae, interesset. Qua de causa dum in Gallia commoratur, clam Henrico cum Albano agitante de tollendis
passim omnibus, qui per Galliam, Belgiumve, immo orbem Christianum universum , reformatae religioni addicti essent ι ipsum quoque, qui negotiis tantis additus , nihil horum ignorare existimante ;ideoclue, de industria conscientiam simulanti, hoc consilium exponente, ille quam aegerrime serens homines multos, famae integros, opibusque in his excellentes quoidam, neci instar victimarum destianari ; &, sortem miserorum dolens, su veniendum ipsis ratus, si qua posset, concepto in Hispanos odio, de ejiciendis iis Belgio toto, cui obstrictum se putaret , R. L 1 B. 3
cogitare serio coepit. neque prius conqui- cro I: e Vit, quam Sabauda intercedente, ac My fide data, Rhemis sese adfuturum, cum Franciscus, ejus nominis secundus, regno inaugurandus esset, redeundi in Belgium veniam impetrasset. Pace ita constituta ,
cum Philippus in Hispaniam cogitaret, Belgiuuique Margaretae Parmensi sorori gubernandum tradidisset , convocatis mense Augusto in urbe Gandavensi Ordinibus ,' etiam hunc adjunxit illi, qui
cum Antonio Perenotto, Egmondano, Glatonaeo, Bari montio , Viglioque minam principem , sexu suo , ac natione, Reipublicae Belgioque administrando minus parem, in negotiis longe maximis sita prudentia adjuvareti turmae etiam ordinariae praefecturam, & tribunatum Hispani militis, quo is cum minore invidia re
linqui inBelgii limite posset, capere jussit.
AC cum multa, in perniciem certam Bebgii , agi cerneret ; obviam ire malo cupi .ens, rogare equestris ordinis proceres,
Zc nonnullos e Senatu Belgico, instituit , mri musrutum conruenirent: Ulic se, quae rei publica expedirent, indicaturum. in dyscrimensiummum adductum Bestium esse, o civile illibesium impendere se Asricios sacramento omaenis βιi, munertaque ratione, M providerent, ne quid detrimenti capiat. idque inproclivi et-Iam ,s remedia necessaria adhibere tantum vellent. ante omnia Granue uni reprimenda esse
consilia; eorumque , qui hunc duram sequerentur: quibus unum hoc propositum videatur, uti caedibus, relegarionibusque, o bonorum publicationibus item, Belgium universum perdant. quas tali porro agant, neque ibi obnitantur, eventurum, ut, quibus dis iceum isa, docem resistendi inveniant. Haec quantumvis multis explicaret illis, atque eandem swari
Zenburgici, & Hollani, sententiam diceret ; qui uterque bene de re Belgica
meritus, valere etiam gratia plurimum: tamen obtinere haud potuit. Mox, cum de externo milite removendo ageretur, etsi tribunatu ejus pridem ornatuS, Operae multum hic navavit, cum offensa regis maxima, etsi serio tunc in icmpus dim-mulata. etenim ille, ceu tuendae dignitatis maximum 'hoc momentum esset, vehementer rem urgebat. idque Granuella
7쪽
4 I D A N N I spotentiam, armis regiis communire satagebat. sed,dum inde privilegia, juramento confirmata, implorantur; hinc discrimen Reip. demonstratur: aegre quamviS, rex promititit. Et hujus facti summa si ne offensa fuit ; decretumque, expectata occasione , gladio in illos animadvertere, quilibellum obtulissent uvissentve.quod arcanum, sedulo dissimulatum , a primate quodam Hispano , qui Auriaco, Eg-
mundano, aliisque, clam faveret, indicatum. nam progressias salutatum, cum latrunculis ludentes offendisset, ceu securitatem carpens, ecquid nusia de bbe o, exhibitosos iamri anxios haberet,percunctari. cujus dicti negligentioribus caeteris, prudentior Auriacus advertendum animum ratus, ramundano, qui familiarius eo Heretur, auctor esse ; uti ct ossicii causa vici im salutatum iret, er occasionem dicti,ac sententiam, exploraret. quod cum faceret mundanus, ille sine ulla ambage rem exponit ; visum regi, er Senatui, removere
Hispanum militem: sed libesium addo d psimisse, ut auctoribus, pariter atq; ad toribus, capi
tis poena sit saluta. id si, qui faveret ibis, clam
monere voluisse ; itaque deinceps providerem. Ab hoc tempore, alias cautus , magiS ci cumspicere Auriacus, suasq; ita actiones instituere, ut nec muneri deesset, nec insemicis se exponeret; ubiq; obsequii pariter promptus,& insidiarum cavens: nunquam offenso semel regi, cisi valde blandienti, se permittens. Eginundanus, Homanus que, dum non cavent, circumventi periore. discedente sub haec rege, anni aliquot
ipsi per quietem acti ; qua dum fruitur, de
secundis nuptiis cogitans anno cII II L x IAnnam alteram matrimonio sibi jungit, Mauritii Septemviri Saxonis filiam ι habitis summa cum solennitate nuptiis,quibus Daniae rex Fredericus, & plerique Augustanae confessionis item Principes, Ne burgi per id tempus congregati,interesse.
deinde anno cII II L x I v, ambitione, ac
superbia , intoleranda in Rep. grassante Granvellano, cum dissimulari ultra res non posseti palam ei cum Egmundano,N Hornano, se opposuit ; nec venire in
Senatum, nec consilia Communicare etiam Voluit. quin& apud regem ipsum in Hispavia accusavit, enecitque, ut disco M si v R S I Idere a Rep. juberetur. Atque haec
pora turbae ingentes excepere ; quibus quia deinceps vitam adeo implicatam habuit, ut sine istis nemo illam lcribere possit; eas fusius attexemus. Ergo cum anno exeunte cII II Lxv , datiS ad Parmensem LYV. literis, rex decreta de haereticis inquirendis, puniendisque, & concilio Tridentino admittendo, urgeret acriter, atq; morem sine ulla exceptione gestum cuperet: illa, cum rem in senatu e, posuisset, ac deliberatum esset, etsi Viglius supprimendas paullum literas censuisset, quoad regem de discrimine Reip. monuissent ; vicit tamen eorum numerus, qui hanc volunt tem regis sine mora exequendum sentiebant. itaque die xv a mensis Decembris ad provincias caeteras scribit, ad Braban-tΟS xxxi, & mandria regis fricte exequi j
bet, neque usquam ut conniveant, is poenae,
in his expres, μHacere velint. quod ut magis facile esset, placuit, mi Urbes quaeque unum e senatu sevo constituerent , in semesne
permutandum ; qui id βί- anima venerer, an concilio Tridentino satis flere . isque s iem adirimestre unumquodque, ut cognosii religi nis satus posset ,ssve ipsam ,sve aliquem conis
si xii sunmoris , huic negotio destinandum,
de quibusvis accurate admoneret. tum inquisitoribus mandat, quae ad diem XI Mase μ rionis , i esserint, uti facerent. nempe in omnes,qui sub G haerestos essent,aut prohibitos i
Hos legerent ; quive concionem haberent, autia sacris etiam literis riserrarent,ut inquirerent, comprehenderent, litem intenderent, caste rent, destinarent, iudici seculari traderent ; tum
carceribin uterentur, litem quoque terminarent,
eis non firmato ordine. nam fusticere, F cons-liarium regis imum tantum ainvocarent, quibus dicere ex ipsorum arbitratu , fecundum literas A solicas,teneretur. neq; etiam necesse esse, ut iudicem loci ordinarium, aut dioecestos, exsectarem. quin citare cunctospossent,sessiatos regis ne usia exceptione dignitatis, sive praesides, e item consiliarios, consulesque, se urbanos
senatores ; denique alios, in quocunque tandem munere consitutos; o,exacto juramento,ad κροθondendum de quaesitis etiam cogere, poena in nolentes aecta, ceu fautores haereticorum. dein praefectis, magistratibus ue, imperat ; ut rogati opem inquisitoribus sererent: aui Appi
cium, si negarem, irim bi promptu cirent.
8쪽
G v L. Acia io In decretis Tridentinis ista erant. Hi et rum reformarent ; tum ut in pararciasea quis 3 curio percenseret , quot in ea familia essent, cris unaquaque earum quot personae, atque ibidem a quo tensore habitassent. s quae pridem advenissent, a priore curione tesimonium fle- cum sierrent, quo probarent, religionem se Catholicam profiteri; inde quando, Cr quo modo,' matrimonium contraxissent. porro in consi ionibus nomina quoq*e con tentium, ac cogno-na, quasque habitarent aedes , adnotarem ; hoc induto,an per sieverarent omnes, cognituri. lim
de Egos ut in criberent, qui pro pueris in baptismos dem Fuam interponerent, adeosue, ubi mox adolevissent, erudiendos ne qui usquam admitterentur , nis qui majorum more sera cos . rem. denique ut egenos etiam, quique sipe collectuia alerentur, explorarent, qualem illi religione Gyarentur ; item an conses ionem, rem
dimina frequentarent: quique hic negligentes esseni, iis utisipis nihil largirentur. Archie piscopus Cameracensis, synodo provinciali convocata, reformationem cleri aegre Obtinuit. Machliniensis, pariter atque Vl- trajectinus, frustra fuit. Vrbes quoq; Bra bantinae, qui provinciae tertius ordo, gra viter angi. & in his Antverpia maxime, quae libello indicabat magistratui, - comtruria iis literis, qu.u superiore Iulio a Parmense accepissent. ac resari, nonse modum is enire, quo immunem a seditione urbem porro sement. inquisitionem tuam motuum fundamentum e fi ; ct non musto posseturum, ut regionem doso latam, atque ivramisurbem, habeant. contra
pristogia iri; ct infringi introisin titi capita,
primumsecundum, tertium, ultimumque. ideo que, ceu tutorem, implorare ; vesset de iam obstinata regis βιi voluntate tertiorem S. Imperii cameram facere se adisiam provocare. nam secundum auream busiam, terrae Srabantiae anno II cccxtax datam, Cr ab Lmperatoribus cunctis, in imperium succedentibus, consirmatam ;di intractatu Augustam an i cII II XLvIII , id licere. huc accedere de religione acta; cum P aviae, anno cIIII LII οῦ tum Augustae,cII II Lu , per quae omnia neque inpusitione, nec concilio Tridentino ,subjacerent. ac poli Amum, cum truciatu Augusano anni cII IIxcviii pars imperi acti essent; ideoque privilegiis, parrociniissue omnibus,stui necessurio debeant, quibus cetera membra imperii: cui MAgium,quantum duo electores,conInbueret. quam
ob inem enixe orare,uti intenredere vellit lassore cri tia Parmensi liseras revocari precuraret. quod ni fleret,ium querelam bi ad dines referendam. Eodem modo aliae quoq; provinciae que stae; quae a curiis quaeque suis hoc responsum accepere. nihil novi intentari ; ac de imquisitione hoc tenendum, uti istas tantum locis, quibus usitatum foret, ac recepto pridem more, haberetur. o privatim An versensis tam ab ea, quam Epistopo, liberi essent. quod concialium Tridentinum attineres, id non ultra maliturum, quam mox palam ex Darem. Sed cum urbes etiam insisterent, voluerunt Persuadere; temere esse, quod Maiamide novitate quererentur: quippe dudum inquisiiDonem istic usitatam, o Pontifices Romanos inquisiones generales Iure, ac merito, quovis
tempore in hoc Belgio habuisse. Hoc responso magis omnes angi ubique ; & inprimis;
cum adversos comperirent, quorum erat adjuvare. ideoque nulli operae, aut pecu niae , parci esse, ut arcana CXPlorarent.
quin & famosos libellos, rhythmos, carmina, quaeque talia , passim spargere, Mad loca publica assigere. etiam Parmensi ipsi in manus tradere; quo edicta, inqui
rionem , episcopos, ct concilium Tridentinum, inhibere animum inducerer. tum solerter eos, qui muneribus publicis fungebantur, adhortari , meminissenis amenti, quo provis'
ciis dixissem ; neve, o cis sui obliti, contra
dem , patriam , quid committerent. ac terrendis minae additae. Ex his omnibus cum Respublica in praecipiti, & mutatio impendere, Videretur; Parmensis, animis tranquillandis, ad diem xxi v Martii anni II II L x v i ediciti quando ab anno ejus A cla raculi quinquagesimo in Esubantia nusia inquisitio fueris, ne nunc quidem velle regem , ut istis esset: verum privilegia sua salva haberet , nec concilio Tridentino , nis quantum ea sedirent , subjaceret. ita laeti rursum Belgae. sed cum ordines Brabantini, paullo magis hoc edulium expendentes, ne quis scrupulus superesset, acta a Parmensi peterent, regis nomine subsignata, quibus caveretur ipsis, non deseceps usium inprovincia sua inquis tionem sone ; neve alium unquam Iuricem de deliciis quis unque, et-;am haereseos, praeterflum secularem, cogniturum ; tum edina uti mitigare vellit: haec re doniat, cum proceribus aurei velletis, ac pr.
9쪽
fectis pr inciarum, se acturam. moxque occultari tamen apparatus rei potuit,quin Cia iaegit de edictis mitigandis, integra reli- proceribus nonnullis aurei velleris inningione , & auctoritate regis, ad ladandos tesceret; ex quibus Megensis primus ad populi animos. fama enim invaluerat, no- Parmensem partim retulit. quae non pa-hilitatem passim concitatam esse. quippe rum consternata, graviora, quam pro ut sacrorum praesules, ob Episcopos con- situ in Dederatis, metuebat; tanquam ur-stitutos, aliaque reformata, aeque ac pin bes, ac munita quaedam loca, uti fama se pulus universus, indignari , ita ille per- rebatur , occupare agitarent. Ca propter , timere, ne in nemum res erumperet; se in datis passim ad urbes literis, admonebat; sam, ruri pasiim habitanem , ideoque in fmma cura, necubi ostprimerentur, pro id 3uriae expositam , faba quoque cuderetur. ut revi. Mense Aprili, ad primum , secun- timeret, minae populi faciebant, preci- dum, tertium diem, cum Bruxellas undeta
hus mixtae , quibus ille impellere istam quaque satis multi, & in illis Brederodia
satagebat, ut, quemadmodum riberet, apud us, sine armis convenissent, quarto sena regem, non omnino gratiae 4M nildaturum, tum dari sibi a Parmensi postulare . quo intercederet. ergo, cum praeteXm Vario permisso, quinto proximo e Culembum aliquoties convenisset; foedus ictum ; gensi domo numero fere quadringenti, in primo a paucis, mox compluribus, dum quaternos distributi, Ordine omnes pr amicum quisque suum illuc trahit, sub- cessere. in senatum cum venissent,ubi eos signatum. adeoque numerus auxit, ut po- & Parmensis, sanctiusque consistorium , stremo supra quadringentos essent. 6 - proceresque aurei velleris , & praefecti deris autem ista summa. quando homines provinciarum, excepere ; Brederodius, peregrini, Deo, regi, ac Reipub. inimici, ubi consessum veneratus primum esset, quique unum Ulad agerent, ut ambitionem causam adventus memorare: ut tibi sitim Fam, atque avaritiam, Fb praetextu religio- isum stupplicem exhiberent. temere vero facerenis asserendae, o tranquillitatis publicae com quosllam , qvis Dionis ipsos, a qua quam lon- 'mandae , regis , Belgarumque, impensa ex- gis me abesem, accusarent. ideoque enixe or plere possent, apud regem e fecissent, ne edia re, uti illi casigentur. ac Parmensis , secte cta violenta, quod pollicitus, mitigarer ; H- tum cum senatu in secturam, moxque res mis Vrannicam inquisitionem etiam imperasset, suram, edicit. ad quae Verba recessere. In
quam mox Beli; νmnis vasitas, populi op- libello hoc eTponebant ; si Festurum in presiis, Mei quoque Christari exHirpario, principes fidem claram esse : ac nobilitatis m
regii nominis imminutio, incolarum plane ἐπ- xime. quae necopum, neque visae, unquam sta tostranda semulus, privilegiorum ereptio ,μ- ea, laudem hanc tueri certa. qua de cause, cumma denique Reipnb. perturbatio , 'utura: prae emem rerum tum animadverrorem, m
ni praeterrerent ex officio malis iis, sacra- luisse Ufenssem astquam nunc incurrere, quam mento siste mutuo obstrinxisse, ne hanc inqui- silentis damnum regi, ac Reip. comitiare. negis
sitionem , sub quocunque tandem nomine, um enim dubitare, quin haec olim inter merita rem quum admitterent. nihil vero aut adversum serentur. ac quantumvos non ignorent, quae de
honorem Dei, aut supremam regis fui potesa- inquisitione, decret que de religione exacte o tem, ordinumve, agitare ; sed inprimis cum fervandis, statuisset, recte facta, ad exemplum Rep. sisa haec velli , ac consilii Hum sui De- Caroli patris qui haec pridem, publicae trunm
um ipsum testem capere. Foederis ejus, quan- litati confirmandae, imperasset: tamen rem risquam multi subicripsissent, magnum ta- rationem habendam ese, quod haud parum immen secretum fuit clamque praestitutus mutatum, se remeta item aliari faret. nam dies , quo Bruxellas , ad libellum offeren- si, dum decreta exequi modice tantum annis-dum, convenirent. Primi inter eOS erant, tur, turbae adeo grames orrae; luantas , se si eme Brederodius , genus suum ad Hollandiae agant imminere arbitrentur ρ ideoque si ver Comites reserens: Culemburgicus, ac ri, ne, tam alienis populi ubique animis, in s Bergensist Ludovicus quoque Nassovi- itionem Belgae universm concitenturi frustus, Auriaci frater, aliique. Quanquam au- quidem hic remedium a provinciarum orin tem in arcano consilium esset, non tam bus ι verum, quando hactenus isti neglexissensi
10쪽
D, o cis sui existimasse, ne diutius tacerent. ac cedentes, uti pridie, rediere. postquam considere, quod monerent, non id male ac- ventum in senatum, hic Parmensis& libet ceptum iri ; si quidem ipsi, ruri aedes, bonaque tum iis reddit, & compellat perbenigne r. adia, possidentes, magis caeteris in discrimine inseri postulata, aestisfactum isses cupere ι mersarenturi ad haec, A mandatis regis ita rigi- itaque legationem decrevisse, qua praesentem re- de mos geratur, vitam omnes, fotun que,ad θ- rumpatum regi exponeret ; a quo nihil inckbidinem delatorum, prout quemque amaritia, mentius expectare sibi debeant. ctiam ante, avi inisdia', ad calumniam simularet, in ancri quam venissent, cum proceribus, ac si tu, de piri habituros. quam ob rem orare Νplices, uti eductis mitigandis confultost; nec resare,quam malo occurratur. quando autem rei gravitas pom ut voluntatem regis , ne qua nilipsi poset,s- faret, ablegari ad regem preces , apud ipsum per iis scitaretur. quod de inquissione inhibendi intercederent, in perpetuum ut prospiceret ids prvo issent, id ins a potestate minimestium, quia, nisi Fublatis edictis, mali causis, eri nus neque isios ignorare.deinde indecorum etiam, o modoposset, ea abrogarisinat; quae firmetri, ne aliqua de religione lege Belgium es. verum, ni perdita republica,minime queant. ac nesse dum ad regem mitteret, mandaturum Inquisito ite, qui in regem Aium obsequium inter prima ribus tantam moderationem, uti gratiam ei om- reputarent, legem illi ponere velli,quod maligni nes sint habituri. interim autem si confidere, per calumniam dicturi essent, viderentur; μ' ita acturos ipflos esse, ne quid nota constituereplicare quam humillime, ut provinciarum ordi' sit necesse. ac sperare , interestonsa apud n nes convocaret, habitoque cum his confido , alia gem essectum iri, ne deinceps inquisitione usiam sum , magis Telmoprofutura , ct periculosa vexamentur. cuim quidem opera i a tanto ma- minus, sub tueret. inierim ipsam oratam cupe- os prompta foret, quod non dubiam haberet, re, dum haec regi exponerentur, irique etiam com quin religionem antiquam sanam tectam secum sitiis aret, inhibere edicta vellit. fecisse'o -- cuperent. Haec ad sextum Aprilis acta. dieriti, quod of ii sui esset; necfilantis olim omni- octavo redeuntes, gratiasse Parmensi agere, is culpam usium impingi posse in ad turbas im pro res Uo tam benigno, magnas dicunt; usis, aut caedes, quod abominentur plane, venire- rum optare, uti clariuου, amplissique, sudesset. ruri ac proinde Deum, regem, item ipsam, sem tum dolere, quo Vendi abs se posse edicta ne- natum universem, conficientiasque as, testis gel; atque orare, quorum i munus, admonere capere, pro clientum fide egisse. Cum nobilitas moderationis vellit. st his omnibus, quae a rege, foederata, hunc libellum oblatura, proces- atque ordinibus, ad scrorumpristinum cultum sisset , Baries montius ad Parmensem con- conservandum , decernantur, parisuros; c sternatam, ut erigeret, per contemptum terea vitam procul ab ossensa, ac jus a culpas lingua Gallica Gm os illos dictitabat nes bisuros. iterum autem resaris quid sitim MLes,quod metueret. hoc vocabulo nebulones, pulsivae eveniret,quod ui esset sui Aperfacmendici, apud Gallos nominantur; & Aseris'; nec verreniam vitio esse. denique, deinceps Protestantes ita vulgo nominati. quando accepissent, istic adversarios agere, ut illi vero , cum de dicto hoc accepissent, libellam, abs si oblatum, upis vulgem, oratam non pudori bi dicunt, regis causa ,patriaequς, cupere, uti is 'pographo regio, nulla apice im-so nomine nuncupari. tum de collo num- mutato, excudendus Iraderetur. Ad haec Pariamum aureum mox suspendunt, cujus in mensis, cum deliberasset paulum, si datu- antica parte emgies regis expressa erat; in νum apud magistratur omnes, or inquisitores,ppstica, fidei signum, manus duae, inter se operum, ne quid usquam peccaretur; se, si at, junctae,perque mediam Peram e erK. cir- culpam ipsorum, quam Fam, fore. ea propter, cum striptum, REGI AD PERAM vs Qv E quodpialiciti, conquiserent, neque plures adsirini. quin e ligno parvas lances, mendi- trahere conamentur. rursum illi gratias agunticorum utensilia, pileis nectunt; & subci- & optares assirmant, ut convenium istam fuitnericea veste se, familiamque, induunt. in bonam parrem se accipere,coram senatu,tes Postero die, cum deliberatum esset de re- netur. cumq; illa, ita credere, responderet; sponso, revocati a Parmensi foederati , ad neque tamen ultra mentem explicaret, quos jam Bergensii quoque, ac Culem- iterumq; hi instarent, ut finientiam aperirer: