장음표시 사용
31쪽
28 IOANNIS MEvRSI Ion D bergicus, cum, assumptis Germanorum gis gratiae ; qui, obsequii promptitudine delenia ΝΠ, signis quatuor, & equitibus sexaginta, tus, privilegiis , quaepraetenderent, o querelae, agri Transis alani urbes ordinasset,Frisiam quae adversus Ommelandos, magis industurm petiit ; in qua prima Leovardia Prote- esser. Aren rgicus sedulo hic allaborare; testantibus tenebatur. qui,securi anni hie- & blanditiis partim, ac minis, apud cives me, glacieque minus firma aditum impe- Varie usus,nihilominus frustra fuit.nec Par. diente, cum oppressi pene essent; ac me- mensis, apud veteres libertatis, ideoque tuerent, ne priesidium, quod in arce, se animi xlatiores, ac praesidii insolentes, ali- conjungeret, statim sese dedidere.Vrbem quid sperare potuit. Erat ibi legatus regis, ingressiis, ordines vocat, proponitque ; Ioannes Mepschius ; is , auctoritate valine deinceps concisus usi erent, neve fa dus, ciVes singulos circumire,ac primores' ru. aestatiqua sone essent, uti his renuncia- collegiorum, quorum magna potentia es-rent. ut ministri concionum, terris ab eium set: universos compellare, ne obsequium repromulgato die , urbe excederem, o provise cusarent, regi gratum, sibi utile. cumq; nihil, . . qui manerent, quive eos retinerent, capi- persuadendo necessarium, intermitteret; tepoenas daturos. templa quoque, o monaste- tandem effecit,ut pars major consentirer ria, restituerens; ac, resegionis nova exercitiis Pacta quaedam, non servata; unde facti intermisiis, sacra pristo ritu colerent. tum pro- mox poenituit. admissa peditum Germ mulgaturos item edicta omnia, quae a rege mit- norum signa quatuor,duce Blasio Uegersterentur. inquisitio, is de ea publicata pridem heimio. Sub hoc tempus iterum Auriacus edi, nusia serent. immunes etiam, ut pro- Hellegati, ac deinde Willebroci, ad rem vinciae omnes aliae, quae in potestare regis, Belgicam contra Hispanos asserendam halerentur. Ostergoi, mesergoi, o Seven- summo opere Egmundanum permovere moliui, obsequii sivi ob des durent, quot, ct nitebatur. sed cum ille nec periculo com qualesiunque, vesiet; dimittendos, simul rex, muni, neque ulla ratione, induci pos-,am adventurus , de negotiis Belgis corum siet, irritus conatus fuit. quippe arbitra- aliquid consiluisses ; aut elapso inde anno. Ad ri ipse, si deinceps conciones verarentur, tum haec illi, paucis tantum immutatis, com sectarii, ac turbones, puniremur, sat
cedere caetera se testantur. Porro rogant, catum regem fore ; neque parna quicquam ul-mprovinciae militem usium imponere vestit ; tra agitaturum. &, Auriaco adhortante,
neve se a privilegia,aut immunitates pristas, spem incertam , cujus postea sine dubio poenis
eam oneratum iret. Cumque ad ista Aren- ret, ne teneret ; neve pertinacia siua Bestium,
hergicus responderet; ita regi placuisse, seque, perditum iret ; nihilominus, sive
cui obsequendum esset ; neque abduci militem meritis nimis fidens , sive opes aegre pose, nispo latis ejus acquiserent: dein- amittens, & vitae media vita potiora du-de, octavo Februarii, alia quaedam rur- cens, animi obstinatus mansit. In discessum osterret, quae non multum a priori- su, cum supremum vale dicerent, &bus disserebant illi etiam astirmare, si Auriacum, se persisteret, brmi bonis exuem omnino, ne insa consentirent, legibus parriae dum Eginundanus assirmaret: ille contra, prohiberi: atque orare ; apud regem , ac Padi ipsem vitam etiam amisurum es. atque Hia menstem,sic negotium commendaret, ne provin- sfinis pontem fore , de mendum, pos quam ciae privilegia laederemur. Inter urbes trans- per hunc in hoc Belgium exstendissent ;-, fu-rhenanas nulla magis a Parmensi timeba- isse verum vatem, res ostendit. Sic libemtur, quam Groniuga ; libertate, opibusq; tas prisca Belgii, quam Auriacus vindi- agri, ferox: dudum protestantibus fa- catam maximopere cupiebat, desercnte vens, &, vicinitate Embdae, quae persu- Egmundano, cui devotus fere miles, in gium ob religionem profugis, ad quietem discrimen summum venit. Hoc colloqui- provinciarum adjacentium perturban- um Protestantes ad res suas confirmandam valde apta. itaque mandat Aren her- das non injuria pertinere arbitrati, que gico, daret operam , per blanditias uiprae F- dam, clam auscultaturum, in cubiculi caum introduceret. deinde ipsos Groningem mino occultasse perhibentur. Porro ut hises adhortatur perbeuigne re- duo proceres, ita nobiles foederati, uti
32쪽
G v L. A v R. L I B. VI. et 'quisque in hunc , aut illum, propende- n quam conciones, 'eve usia rellionis issem cia labat, dissidere; & vix tertia pars eorum malae exercitia , haberemuri hinc calomnia VFI in foedere suo permanere. Protestantes in se gravari, o a populo malae Adei accusiri; Auriacum respectabant, prudentia cla- idque e libella ejus, quem huic suo adyunxissent, rum , & potentem varia assinitate per apparere. infiger vim adhiberi , interdictis con- Germaniant; quemque Hochstratanus, trapacia concionibus , seministris interceptis,&alii, secuturi viderentur.'verum ille , vulgo adhuc decrero regis , ordinumve generadum potentiam regis spectat, quem in- lium. tum o pessime habitam esse, haberique, genio partim suo , atque instinctu Hispa- nobilitatem foederatam , Iam vocata in δε-norum , religionem reformatam , Belgi- bium de , sine usia ratione. quin proceribusumque universum , nimia libertate grave, imperatum, ut ipsorum confluerudine absis
odisic vehementer norat; tum incertum rem εῶ i vero, regis urbibus ut excederent.
populi impetum, per initia quidem vali- atque intendi capiendis, sicut regis, patri dum, sed mox facile languescentem; dein que, de quis tamen aliter meriti, hoses efadversum Egmundanum ,& cum eo mili- sent. denique arma , domi, ac foris, esiam tem quoque Veteranum, ac pleramq; no- capi ; cum in i os, tum religionis item reser bilitatem, item clerum irritatum: permo- matae secutores, contra datam a se pridem sic veri, ut se ducem ad vim opponendam ritatem, mox vertenda. quare, cum pernui daret, minus potuit. qua de causa Brede-'certam toti Belgio imminere,vimque conIra pa-rodius, aliique, inter foederatos primi, cu augeri, animadvenerent, rogare enixe, . Omnia Prius, qua extrema, experiri de- ut disterris verbis dicat, an non pactis sane ve- . crevere. hinc per liter A a Parmensi veni- ω, ac permitiere conciones, quaeque ex istasam accedendi ad aulam postulantes, qui- exercitia A maerent, proui ies , ejus proritantur; siummam Abi i uriam rei, σρ- cerumque verbis, promisi sint εῶ an non etia-, curitatis dem, quam dedisset, violari: si quam dedisset nobilitati laeserat.e, raram esse concedat, justam esse querelamsuam , ψωμ- fidem cupiat quod vesiet, ut consare. --
ros. sed haec , aula interdicens, addit fluo nevolentia magis posset, militem ex auctora- pridem adventu, Aprili anni sperioris , tum ret ct mandata, contra pacta promulgata, has omnes concitasse. tum praesidio , quo revocaret. ita Pelium in quine permansurum, BruXellae tenebantur , mandat etiam, ne e seque in obsequium regis, i usque, visam su- foederaris quenquam in urbem admitteret. ita- am,fortunasque, penseros. vero id quamque rursum Brederodius ad vi II Februa- primum fleret, metuendum, ne in caedes iniserii Antverpia scribit, non libesium, abs se simu populus ruat qui nunc in promisiis ejus, oblutom, sed decreta de Rep. cons manda ni- ipsorumque, acquiscere . hostin regis ,' mis lenta , item inquisitionem, quaeque alia, triaeque suae, commodum, cui utrique ob nunquam hactenus cuiquam principum usitata, Hi essent, praemonere voluisse ; orare autem
inreviasset, placidos natura Belgio irrit p. se benigne ut resondeat, ct ne diu etiam difrilpropossum iuste, quam ut de concordia ferat. In libello, quem adjunctum me
ageret, ac quiete Reipub. insuranda. quan- moravi, queri apud nobilitatem foedera- .do aptem urbe ipsos prohiberet, alterum sten tam Protestantes, quam iniqua , contra d bilis aris furiarisae libesium mittere. quo nimi- tamsecuris item, multis locis pasii essem. quarum exponebant, mense Auguso Fuperiore, ne , ns id mandati a Parme , proceribusque,
cum turbarum ubique Bestium, populusique in habuisse se ostendunt, frauis factae manifestremis esset, malum impendens prudent imis teneantur. quod si haec siententia saret, fidem decretis propulsarum , ac si dem liberasse. non servandam esse, saltem palam ut cavere quias alibi res successi caruisset, istis sud, sibi qui que deinceps posset, eloquerentur. Bre- qui tranquillitati publicae minus juso sudu- derodio a Parmensi decimo sexto Fe- issent , imputandum. inde , cum in melius bruarii sic Tesponsium. ignarum fibi, qui-
cuncta mani se Bo mutareHur, ac decretum nam e nobnitate libes, Fuo participarem. nam
quoque regis , de sint entia ordinum genera- plerisque, qui ad diem v Aprilis anni elapsilium factum , indies expectaretur, praeter questi essent , iue nrgis siper inquisitione semstem mandasse ipsim, ditis literis, ne quae rentia, nunc abunde satisfactum. ac mirari, qVod
33쪽
marem. neque enim in mentem unquam id
fuisse. mississe quidem populo conciones vorum eas sine motu, aut omendiculo , ut haberent , edissse. hisque verbis sat expresse venia isti arbitratam. saepe questam, quam cre rent , qui concessa consi oria, aut cosiectionem
item pecuniarum, sacramentorumque ritus inno. Ios , ac connubiorum quoque , existimarent.
quin , si etiam voluisset, tamen valide prohiberi ι cum per isa res humanae, divinaeque, perturbentur: se majesas porro regis, aucur iasique magistratus, labefactae conve amur. quod implorent dem publicam, nuper quinto Aprilis datam, demirari impudentium ; qui obtenderent , nunquam sibi , nunquam regi, cogitata. nam quae ιum promissa essent , pro sic ritate libelli tunc oblati, non religionis libera re , fuisse. ipsos vero plebis animum contra
regem, sacrum oraenem, ac rempublicam unia
versam, concitasse. hanc ob causam officii sui
credidisse, quae remedia expedirent, malo huic adhibere. proin feris admonere , domum abirent, vitamque ita illic agerent, ut stregi, jam in Belgium adventuro, approbarent. nisfacerent, poenam in promptu es scirent. Fo
derati, cum jam minime dubium foret, quid Parmensis agitaret, eaque satis hoc responi mentem suam declarasset, tum& copias produxisset, jamque Valenti niana, uti dictum , obsedisset, militemue alium legeret sub Megensi, Manssetiensi, Arenbcrgico, & Erico Brunsvicensit , de sumendis item armis cogitare inceperunt. ea propter ad Vianam Bre-derodius , ad Antverpiam Tolosanus, alii in Flandria, quas opponant, copiaSparant. Brederodium inimici per libellos criminari, ceu Hollandiae successorem,& heredem, se inscriberet. oppidum Viana illi, ad Leccam flumen, e divergio Rheni natum, prope Vltrajectum, situm. quod non tantum ad se ipse pertinere ;sed dominium quoque ejus, nulli obno-Xium, contendebat. nam Hollandiae olim comites, quorum e prosapia esset, id majoribus concessisse. qua de re cum litem
ei fisci procurator pridem in Machliniensi
curia intentasset, atque haec etiam duceretur, vir ingenio iracundo, contumeliam
aegre ferens, pro soluto legibus principe se gerebat. ac, libellum cum priorem M E V R S I Iu Aprilis obtulisset, nummum aereum eX-CIIT cudebat, cujus in antica parte Burgun /I dicar domus insignia essent; in aversa, Vianae suae: atque in illa circumscriptum, PER
TELA, PER IGMEs: in ista, INs IGNEU I A N E N s E. nunc repulsam ,' post secundum hunc libellum, iterum passus, & vim
metuens , communita festinato opere Viana, arma capere. at Parmensis Sitivam-ducis Petershemium, & Brabantiae Cancellarium, Ioannem Scheissium, ablegare ; qui clam cives, melius ita in ob sequio retinendos , novo sacramento o stringerent. quod cum palam factum es. 'set, motus iterum excitatus, denuoque
imagines ibi deturbatae. quam praesidii immittendi , quod trimestre jam conata variis modis frustra fuerat, j ustam occasionem putans, etiam Megeusem mittere cum cohortibus peditum decem, equitumque turma una, non tam urbem Pacaturum , quod praetextum, quam in P testatem eam redactyrum. Scheissius, ut fidem sibi apud cives compararet; auctor esse, ne Megensem admittere vellent,sed . praefectum Petershemium constituerent. quod cum minus Protestantibus probaretur, queis compertum, illum id agere, ut Megensem astu in urbem introduceret;& mane quodam, nihil caeteris sentientibus , conaretur; Henricus Agylaeus, ju- reconsultus non ignobilis , qui faveret Protestantibus, id effecit, ut ex iis octi genti , armis sumptis, in cohortes se dividerent, ac centurioneS caperent. quo
peracto, Anivcrpiam ad Brederodium missus , petendarum suppetiarum, Her- mannus Ruterus. isque Antonium Bombergum legat, virum acrem, & militiae, duce Lararo Zwendio adcae, pridem larum. qui ad diem xvi Februarii cum in urbem advenisset, statim ejus munitionem inchoare; ac Petershemium, Scheissiumue , sub custodia babere. Megensis, astu
eprehenso, se ad vim apertam vertit, atque obsidionem incipit; aditusque,pro- hibendo commeatui, omnes claudit. li ac in arctum mox redacti cives, animis dis. sidentes, etiam turbant; & Parmensi ob
Hendum, ac Megenstem admittendum,pars cessere; ct , dum veniae adhuc trem, tempestiva paenitentia culpam emendandam esse. si ex
34쪽
: tia ra flectent, dum tammercio, quo urbs tanta solo. Ure I agatur, intercepto, incidantur, strapreces tenta uros. alii contra , libertatem,
quam non ultra legiblupossent, armis defendendum es. neque enim hanc virum quemquam, nisi cum vita, a se . itaque opes, animamque, impenderent potius ; quamque
a maioribus ipse accepissent, riseris quoque
sis traderem ; perpetuo eorum convitis obn xii , nisi extrema conarentur. sic diversos plebis animos cum Megensis accepisset,
clam cum iis, quos favere sibi scitet, de
tradenda urbe agit. ac conventum, ut
nocte proxima , in illam partem, in qua ipsi excubarent, impetu facto , admitteretur. idque sic patratum fuit. at Bombergus, qui non amplius urbem se tueri posse animadverteret, tam incertis consiliorum Protestantibus , cum stipendium prius sibi, militique , exegisset, sustinens tantisper hostem, dum in tutum oppidani
se reciperent, imminenti mox periculo se eripuit. ita,recepto Megensi in Parmensis potestatem urbs redacta est. isque inde in Hollandiam, ubi magna foederati agitabant , copias ducens, suo adventu eorum consilia perturbavit. interea temporis Tolosanus, & cum eo ex nobilitate quidam,
de Vlissinga, valacriae urbe , opprimenda consilium ceperant; Petri Haecquii, Middel burgensis praetoris, opera istic adjuvandi. in hanc rem cum navibus aliquot postquam Antverpia solvissent, nave illos oneraria praevertente, monitis ante Vlissinganis, irritus conatus fuit. itaque copias Ostervelam , prope Antverpiam , retroduxit ; indiesque augentibus iis , se munire illic statuit, ut propinquitate sita foederatis, ac fautoribus, qui in ea urbe multi, animos faceret ; & si quid
inexpectatum eveniret, ad auxilium praesto esset. nam momentum in Antverpia magnum valde ; &, si hanc in partes traheret , alias urbes, ac provincias, proce resque, omnibus illam respectantibus, facile se pertracturum , neque temere, existimabat. verum etiam hoc consilium, dissidente civitate, & magistratu , C gnita regis voluntate, in Parmensem propendente , secus cessit. nam a primo us
que initio, ut jam dictum, magistratus Augustanam consessionem profitentibus
L I B. III. templum dederat, iisque supra caeteros co II Protestantes faverat , ceu doctrinam, L yii quae recepta in Imperio , ad quod marchionatus titulo urbs haec sua pertineret, prohibere minime posset. quo praetextu nihil aliud agitabat, quam ut eos , ali quin praevalituros, in discordiam adductos coerceret. cui augendar, hos Mari,nianos item, istos autem Calvinianos, nominibus Ad accendendum inter utrosque odium factis, appellabat. & hic multum adjutare Mathias Flacius, e Germania advocatus; qui vir,disceptandi acer, animos, per se diversos, magis etiam disjungebat. Tolosanus Ostervolae, in opponto Scaldi aggere, castra habebat; loco , & opere,
ut putabat, satis tuta. Id Parmensis rese 'pub. perniciosum arbitrata , mox Bruxellis Philippum Lanotum, Mandevillanum,& AEgidium Villenum, cum cohortis stipatorum quadringentis, quibus additus
Valentinus Pardeus Mota , castrorum praefectus, illuc mittit. tum cohortes e
iam duas Egmundani, quae Axellae in Flandria erant, & Ioannis Grevit agmen, .accedere jubet. qui cum omnes, die xm Martii, loco indicto convenissent, Tolosanum improviso adorientes , copias ejus sine ullo negotio caedunt, dissipan que; ipsum vero , domo quadam occupata , Vim quamcunque sustinere illic cerrum, igne injecto, vivum cremant: ac cum eo BoetZelarium, aliosque e n bilitate plures. isto casu graviter animis consternati Antverpienses, etsi studiis dis siderent, neque inter se satis fiderent, arma sumunt. & pars opem Protestantibus ferre cupit; alii rursum, & cum his praefectus etiam, veriti, ne victor miles ista occasione urbem forte invaderet, obnituntur : inde filis suspicantibus,procurasse ipses caedem,idemq; in se conaturos. itaq; qui ex Protestantibus Calviniani appellati Merae pontem,& urbis portas, Occupa
re ; ac tormenta, ad securitatem suam,exarmamentario rapere. toto eo die Auriacus, Hochstratanus, magistratus, & in his Stratenus consul, apud cives gratia validus,de constituenda pace laborabant. sed conatus, in discordiae pertinaces, frustra
erat. quin tumultuatum adeo, ut e turba
quidam Auriacum, siclopo in pectus ad
35쪽
moto, nil reveritus, proditorem appella- noctem totam inter ista habuere. Conse- cra raret. ac postridie, procurante magistratu, les, milite ante curiam ordinato, cives etiam Martiniani in armis esse; tum Hi- quoque,quos majorum religioni addictos spani, 'Italique institores. Angli publicae scirent, per apparitores vocant, & adesse nationis suae domi servare jussi, mandata in armis iubent ; hisque forum defenden- ex usu accepturi. Catholici Martinianis, dum auignatum. Protestantes pontem qui in ripa collocati, se adjungere. milites novum occupaverant ; jamque numerosorum curiamque, insidere. omnia terr supra novem millia erant: cum vix duo risuxta, & metus, plena. ac Calviniani, a magistratus partibus essent. quo coinarmis ; caeteri, numero praevalere. & Κ- perto, ne accedere quisquam posset, soritura publica quaedam laniena videbatur. aditus omnes obsident. tum armamenta quam dum cuncti pertimescunt, opera rium capiunt, & tormenta inde abrepta Auriaci, Hochstratani, & Straleni, adni- in sorum ducunt. Consules, vim metuet tentibus Protestantium delegatis,civium- tes, ad blanditias sese vertunt ; & Sim que prudentissimis, constituta partium sci nem Copsium mittunt, tunc collegam incuritate , res composita. & ex armis do- consulatu, qui turbantibus perstraderet, mum quisque discessere. Vt Antverpiae, in ni disiedere ab armis mellant, ac libelgopolim Brabantia; sic turbatum Amstelodami, in agerent: obtenturi, quicquid, usum,met aequum, Hollandia. Constitutum pridem ab Auri- foret. &jam animi inclinabant; nisi pret aco erat, ut a curia quidem unus, duo a tor, cum militibus trecentis capere arm magistratu urbano , totidemque a Prote- mentariumjussuS,graviuSiterum concitas- stantibus, ad Parmensem mitterentur ; set. itaque, summa cum verborum con- quae probare, ac rata facere, acta ab ipso, tumelia repulso Copsio,pars in forum,pars& magistratu, in negotio Protestantium, in curiam, invadendum clamitare. ac pa- rogaretur: atque interea nihil contra ista trata res fuisset, ni prudentiores quidam fieret.t neve miles intra urbem supra nu- repressissent, dictitantes ; non in cura, com merum, ab Auriaco constitutum, legere- fluo is, armasium at verum de dendi tur. nihilominus, qui a curia, & magistra- ac benigne potius agerent, quam ut sanguine cntu, ablegati, seorsim,exclusis Protestanti- vili, cives i , manas impie cruentarem. ta bus, cum Parmensi clam egere; ac peram dem electi, qui adirent magistratum,qui-ctis,quae volebant, soli quoq; Amstelod ritantes, sum turb.u concitasse,quando est mimum rediere. Protestantes, simul rem in- litem contra pacta constri spto Bruxtin
tellexissent, neq; in via cum Auriaco quic- struis delegatis siuis , cum Parmens clam e fisquam ab ipsis communicatum ; suspicati, fiet; inde prius Assisionem ,postea ma, sec contra se decretum aliquid, festinato sub- pisse: quae deponerent, sipraesare pacta vellit. sequuti, suis cuncta exposuere. Inde tur- itaque placuit, uti duo e sinatu, duo quoque
hae; auctae etiam,cum rescirent, clanculii e Protes antibus, Hagam Comitis ad Parmem conscriptum militem, & conscribi etiam sis delegatos mitterentur: qui mandata ab tum. itaq; multi ante curiam, in qua magi- ea facerent, ct inquirerent, ania Auriaco
stratus erat, convenire; &, se proditos ase super iis visum foret. quis nihil saluisset,
firmantes, alter alterum excitare. alii ad- tum ad eum satim illi iter caperent; cse, eo dere, Megensem etiam cum signis decem posto urbis satu , quid sentiret, exploraseadvcntare.quidam item Iustum Buychium rem. interim cessarem omnia, neque quis- consulem adire , ac scitari, quorsum miles quam tentaretur. id per totam urbem edi- clam alliolus, contra pacia. cum initio is ne- ctum, ad rubae sonum; & discessum e garet, quicquam contra pacta fleri nec fuid iam ab armis. delegati, ut, convcn esse, quod timerent: hique instarent, cerro ni- rat cum Auriacum accessissent, is negare, mis id consare; rem consessus, a Parmensi id quicquam sibi in pro tu esse, quam quodprimandatum, respondere et atque adsecuritatem dem satuisset. quodsi minime sitisfactam via nisu publicam pertinere. cenum autem magia deretur, ad Parmensem porro irent, se praeceptas mi, pro octoritare agere. quo responso tranquisiandae urbiIῖae ab ea peterem. ita urba- irritati, sumptis circa vesperam armis, ni delegati perrexere 1 Protestantes, ceu Auria-
36쪽
G v L. A V R. L I B. III. Auriacum solum accedere jussi forent, Sic persuasi, in id incumbunt, ut ipsius p. ci Amstelodamum retrogressi. Sub hoc tem- stulatis satisfacerent. itaque passim pro- pus Brederodius, quartus ipse, clam ad- hiberi conciones, mali sundamentum , venit; sive sponte, & negotii sui causa, ut coeptae. templa quoque, & imagines, in ebat: sive, uti putabatur, advocatus. staurari. neque Omissum quicquam suit, certe ingratus magistratui, contra Prote- . quod putatum ad placandam regis iram stantibus laetus; qui frequentes apud eum, pertinere. tum quae Protestantes templa& consilia conferebant. tum e Frisia, h, tota Flandria exstruxissent,siimmo animo bitu dissimulato , multi accedere. id PM- rum impetu rursum diruta. quod Ganda- mensi cum significatum esset ι haec Tor- vi aedificatum, a militibus intra horae uinraeum, Vltrajecti cum Megensi tunc agem nius spatium solo aequatum ac patibula otem, protinus ire illuc jubet; & rogare suis materia etiam facta; ad quae violatarum
verbis, ac mandare, ut urbe excederet: imaginum, templorumve, reos figerent.
quae quieta, praesente ipso, esse haud posi itaque sublati plures eo anno; ducenti esse 1et. quod si nollet, tum Megensem, mili- bi, trecentique, in una urbet praeter illos, remque, adhiberet; & compelleret ad qui in agris deprehensi a latrunculatore obsequium. Iussa exequitur Torraeus, & ad supplicium rapti. ineunte mense Aprili Contemnit Brederodius. turbant gravius Antverpienses, cum Parmensi cuncta e Protestantes ; in quis qui praecipui erant, Voto evenire animadverterent, ablegatis
ut componi motus posset, quaedam a ma- orat Iribus,sic cum ea ad diem v ii trans. gistratu petunt, permittenda, si tranquil- egere ; ut cespirem Protesantium conciones, 'lam urbem cuperent. isque cum, Parmen- ac, religione majorum restituta, templa qu sis metu, non auderet: ipse quoque a Pro- que instaurarentur, priora edicta servarent . testantibus, quaedam petit, ad Auriaci ar- nemo ob res antea Zu vita, aut bonis, mulct hitratum: qui consentit, & misitirum et- retur: idque donec aliter regi, atque ordinibus, iam quendam ad Brederodium se promit- inretur. exempti tantum, qui aut majesatis tit, per quem cum certiorem de sententia rei, aut templorum violatorum, o imaginum sua facereti haeret tamen Brederodius ; constactarum. quorum tamen isti in gratiam dum mox, ad exemplum Auriaci, & com apud regem, literis daris, intercedere, veniam
silium, urbe pariter, Belgioque toto, ex- que postulare , etiam vellit ; ut ad isos pacis cederet. In Brabantia Protestantes, po- item beneficium pertineret. quas conditionestiundae jam Antverpiae, qui consilii fundus cum Antverpienses accepissent, biduo erat, spe dejecti, caetera quoque despe- Post permisere, ut Parmensis, cum praesi-rantes, tempori cedendum rati, a conatu dio qualicumque, urbem intraret. inde deinceps alio destitere. at Parmensi, ut in conciones Velitae, & migrare concion rebus laetis solet, crevit animus. inde aurei tores jussi. qui, petito commeatu, magia velleris equites, ac provinciarum praesi- stratui vale dicunt ue acriter verbis cast
des, ad religionem avitam defendendam gantes, ceu ingratum, o mox facti hujus pase novo sacramento obstringit; recusantibus nas luiturum neque enim dubitandum ipsi esse, id Auriaco, Hochstratano, Hornanoque, quin insignem Ammo Deo contumeliam factum& Brederodio. mox & urbes, & provin- iret ; qui, iusitra rigidus praesis, verbisui aricias, nobilesque, singillatim huc perdu- ministros, tamindigne nunc ejectos, gravitercit; ceu ossensam remissuro statim rege, ulturus foret. Ita ad diem decimum Aprilis, copiasque, quas jam magnas comparasset, multis illos comitantibus, urbe excedunt. dimissuro; simul res prudentia sua tran- Principes quidam in Germania Protesta quillatas intelligeret. assirmare etiam au- tes a Parmensi postulabant, sustem ut eo La , si auctoritate sua esse Iuram, uti militem, semionis i Musianae sectatoribus mansionem vel ab ipso Belgis limite, revocaret ; necp indulgeret ; Maximilianus Caesar, ut nego rum,ui laboris tam periculosi fructum, gloriam rium horum motuum universium bi componemque resp. restitutae, alter ferat. deinde, virium dum daret. verum illa & huic, & istis, rein
adhuc stis superesse,si redirent in concordiam, spondere ; Nn is sua Vpotesare, sed regis, excludendo, aut propulsendo, externo militi. se. Haec quum ita se haberent, mox Au-
37쪽
riacus, qui affertam maxime Belgii libemtatem cupiebat, cum nil ultra in commune consuli posse animadverteret; resque adeo foederatae nobilitatis inclinatas, multis palam ad parmensem deficientibus ;aliis discordibus partim, aut consilio destitutis, & Albanum cum exercitu adventare certus esset ; tum Francisci Alavae literas, supra jam commemoratra, cogi taret; tempestati, quam instare provid bat , cedendum ratus, ipse quoque ad x et diem Aprilis Antverpia exit, iter Br dam versus capiens: rebusque ibi constitutis, inde in Germaniam abiit relicto tamen Academiae Lovaniensi Philippo G lielmo filio, tredecenni: quem aetate, &innocentia, tum Brabantiae, & Academiae , privilegiis satis tutum , etsi opini ius falsus, existimabat. Rus abitus varie Protestantes habuit; & pars graviter con' sternari, pars non multum laborare, quod suasisset Augustanam confessionem : ideoque non fidendum arbitrari. plurimi tamen una excedere; qui, prudentiam ejus secuti, & fortunae tuae patriam infelicem relinquentes, tutum alibi domicilium quaesituri , ultro in exilium ibant.
Paullo ante quam discederet, delegati clam ab iis, qui rogarent; ecquid spei, aut consilii, superesset. quibus ille respondere; f, ut pridem, etiam tum auctorem esse, uti accederent Logustaris; ita auxilium e Germania promtum fore. si id no ent, M sexcenta aliquor . Aia florenorum procurrent. Cum que prius recusarent; conscientia prohiberi, assirmantes: alterum vero effect ros se reciperent, modo usum indicaret: isque exciperet, si emanet, nullum fore;
sine fiussu consilium fuit. Postera die
quam Antverpia abiisset, cum senatus universus convenisset, magistratus coram exponere ς jam Parmensi, interceptis concionibus, ct excessu ministrorum, morem gestum. ac restare, ut praesidium intromittant , sine quo non urbs tranquil ot commercia salva satis esse possint. nisfaciant, iram regis metuim-dam; er tot minus, qui immineant. centum fgna in provinciis a Parmense Iam conscripta,
prater turmas ressinarias. ab Hi lania adve rare rassamorum decem millia , cum quingentis irem equitibus; sim quoque Italorum mugia, e ra duo: Gemmanorum viginti milua, Uri-M E V R S II tum octo. his si pares minime esse. & respon- Cis osum a senatu ; porro obsequi regi velli, up vi fidium qualecunque intromittere: sed Parmensem orata cupere, quando plurimi, veniae incerti, pasiim excederent; ne commercia, dest sera tandem urbe, interciderent; apud regem opsera daret, nipraeterita condonainet, saltem,po quam voluntatem indicasset, mensem unum indulgeret; quo si illi, ct fortunas μου omnes, artio transferrepossint. Haec Parmensi per I gatos statim nuntianti quae respondet; gratum sibi obsequium esse; ac venturam, cum praesidio. tum ct mensem, quem requirerent, pollice praeterquam iis, quos restonsio Aperiori excepisset. Mox cohortes sedecim mittit.
sub ductore Mansseldensi, & subsequitur
ipsa statim, magno procerum, equitum que mille item quingentorum, comitat tum familias urbis omnes, quaeque in singulis arma essent, scribi jubet; inde in
vincla multos ducit, spoliatorum templωrum reos, aut imaginum confractarum:& nonnullos capite punit. Exemplum Hollandiae Antverpia dedit; ac Amstelodami magistratus, cum hic, & Brabantia passim universa, Flandriaque, intermisisses conciones intelligeret, postulare a
Protestantibus, uti idem,aυeriendae regis irae.
istic facerem. hi respondent, non idpop. quippe pridem ab L furiaco, o si tu, praes
ciisque regionum, has permissis; dum a rege. toti que Belgis ordinibus, aliter statueretur: ac Armata sacramento utrinque pacta. tamen,
s necesse putent,st consilibu , ct senatui, praefectisque regionum, rem permittere. mOX j
junio, precibusque, indicto die, operi
dei, & benignitatem, implorant. iterumque biduo post convocatus magistratus; es t furiacus, ad quietem conservamltim , conciones permisisset; tamen, quia cerrum esset, maximopere eas regi, o Parmensi dispicere; jamque in Brabantia item, nandrique, Abseque hujus Belgis ditionibus, plane omitti; roga tos velis, ut exemplum i acciperent : mox coirendi, nisistomesa facerent. itaque tandem, cum spes nulla superesset, consensere. Brederodius, qui huc usque illic egerat , nunc ad incitas Protestantium res rodahas cum videret, & admonitus ab Auriaco etiam esset, E dam abit; inde ad Iustum Schouwenburgicum e mΟXque, amo insequente, in Harenburgensi arce,
38쪽
G v L. A U R. I. I B. II I. 3s diem obit. Miles, qui Vianae, aut circa, iterum exorituras ,s quid contra Liam a se da- ob co lectus, magnam partem herum sta- ram faceret. Bene illa, ac pro Belgii salute, tim, signis explicatis, sequi. ac propin- & regis etiam dignitate ; qui, si obsequu-quus Amstelodamo, cum in armis cives tus foret, etiamnum tot provincias in obessent, & introitu prohiberent, Carthu- Iequio retineret. Verum illum, qui quiesiorum monasterium, ante urbem ipsam tem illic nollent, & imperium affectarent,stum, & Eginundanum, populatus, per in diversa jam impulerant; imparem regem Hollandiam horealem facto itinere, Me- δεμ nam, ideoque a republica immendam, . demiaco postea solvit. Reliqua erant si- dictitantes. Hinc deliberare incipit, &gna tria, sub Renestio, ac Niveidio, & consilium cum Madriti, tum Segoviae et- Vchtenbroucquio; quae, cum vaertae im- iam habet; duplici consulentium adfectu, minerent, a Megensi profligata e capto uirum venia, an vindicta, uteretur. Ruisius Renestio, & abducto Ultrajectum; ubi Gomesius Silva, Suaresius Figueroa Fe- postea, in Uredenburgensi arce, caput illi rianus, & Bemardinus Fresineda, clemen- amputatum. Viana deinde ab Erico Bruns tiam suadere, ac delicti paenitentiam Belgis vicensi occupata; &, detractis statim por- concedendam essedi contra Ferdinandus Altis, pagus facta. Nobiles quidam, in quis varesius Albanus, Spinosa Cardinalis, Aduo Batenburgici, Siffridus Belma, Her- Inquisitionis prasses , coerceri rebellionem, mannus Galama, aliique , cum evadere se in auctores animadverti cupiebant. His
navi vellent, a nauclero suo proditi, ac Philippus se adjungit, bellumque in pro-Mulerto, Aren rgici centurione, com- Timum ver decernit; & exercitum , a se prehensi, Harlingam in arcem abducun- ducendum. Tenax illi omnis animus; tur. Cum discessii Brederodii, qui praeci- & occasio videbatur, obnoxia iam provimpuos mercatorum, civiumque aliorum, Garum libertate, munire principatum, per tot 1ecum traxerat, & trahebat indies plures, privilegia hactenus precarium. itaque non quum detereretur valde Amstelodamum; ultra offensam clam habere. &poenae ini- Iustus Buyckius, urbis consul, ut commer- tium a Montinio, ac Bergensi, qui annociis subveniret, per libellum a Parmensi praeterito oratum missi ad mitiganda de supplex petit e quando Lia1ntverpia pertum inquisitione edicta, in hoc tempus dilati,
bat.e quaedam ipsa pridem , urbi conservandae, in custodiam abducuntur. ubi Bergensis. indu isset; eandem grariam nunc e Meloda- injuriae impatiens, dubium moerore ani faceret, Hr succurreret pereunti. Haec re- mi, an veneno, vitam finit. Montimus
spondet; s rediret ad obsequium, ad Aniver- postea extra Segoviam productus, securi pia exemplum, o praesiduum a se admitteret; percutitur; vir magni animi, &affectus facturum esse, quod n 'piaefecisset. Qua in remp. Bona utriusque fisco addicta ;de causa regi statim se submittunt, & cori neque profuit, quod majorum religio-hortes a Nolacarmio quasdam accipiunt; nem tuerentur. Bergensis, uti se regi pro- quod & paullo ante fecerant Brugae, Ue- baret, datis ad uxorem literis, imperaverae, Silva-ducis, & Trajectum ad Molam rat, ut quicunque in sua ditione pueri a flumen, aliaeque multae urbes. Parmensis, sectariis lustrati essent, denuo etiam lu- constituta Antverpia, curiisque provin- strarentur. pro Montinio , quae advent. ciarum; & Hollandiae praefectura, dum bat, Philippi sponsa , Anna Austriaca, Auriacus inde abesset in Bositivium transse deprecatura dicebatur. sed, ne gratiam lata, Bruxellas rediit. ubi, retinendis illi hanc invitus faceret, maturato mox Belgis, qui diffugere, & commerciis con- supplicio, intercessionem exclusit. Iam
firmandis, blande passim ad urbes scribit, Philippus, in Belgium iturus, de via delia
edictiimque a rege proponiti quem per berat. Oceanum ingredi exiguo navigio, praeli teras dehortatur a ne, jam tranquiliato MA ter ejus ignitatem; cum magna classe, longi ap-gio perduellibus castigatis, aut captivis; urbi- paratus visum. o periculum in Hostandia, aut bus, praesidio imposito, ad obsequium reductis; Zelandra, timebatur; ob . uriacum illic prae-
militem Hla num mitteret. id se cunctis pro- fidem, in provinciis turbatis se non fidei a Lmisisse, o premiso turiat omnes composuisse; guumat suspectum.uper mare med terraneum, D a longa
39쪽
36 I O Α N. N I S MEvRSIIcla io longa via, o magnae impens; ct, ut per u potestatis avidi, suadere ne iret. casigandos Cia ia i fiam iter non docile, ita tamen per Germani- esse Belgas, ipsum natura nimis benignum: in-LF Τμ iaam,propter principes Protestantes, quorum redi superissectare poenas, principi indecorum esse.
ras transeundum, minus tutum. ea propter igitur sententiam mutat; & legatum, cum
per Sabaudiam, &Burgundiam, ac Lo- exercitu ,. ac plena potestate, destinat. tharingiam ire placuit. brevior via ista e- dumque dispicit, cui negotium id comrat, & periculo, etsi non molestia, vacua. mittat, alii Carolum filium siladent; cu- cui etiam minuendae, quia, anno inclinan- jus, ceu legitimi principis, reverentia fate , transitus per aspera montium in Sa- cile Belgas ad obsequium revocaret. alii haudia impeditus, a Galliarum rege Ca- Medinacoelium 1 alii Albanum, militiae roto commeatum item petit; utque a so- clarum: cujus virtutem, coercendis per-ro Iulio copias, ubi exponeret, per Pro- duellibus necessariam, magis extollere, vinciam, inde Lugdunensem agrum,caelo qui remotum ab aula aemulum cupiebant. ibi mitiore, traducere in Burgundiam tb & obtinuere isti, valde indignante Car ceret. cumque ille excusaret, ob frequen- Io; qui, benigne in Belgium affectus,tra
tiam istis locis Protestantium, per quam quillari illud mallet, quam puniri. Mox
transitus militi minus tutus seret; consti- Neapoli, & Sicilia, Sardiniaque, evocatae' tutum est, per Sabaudiam iter facere. sed legiones veteranae,& duplicatae leves om- in ea quia commeatus inopia, ad Phil, nes armaturae; additaeque ex Hispanis tumhertum Emanuelem, ducem amicum, I mae duae, Lopesii Sapatae, & Sanchii Avi- annem Cunigam, & Franciscum Ibarram, he. stlopetariorum equitum item II, Pe- . mittit,ut venturo exercitui iste transitum, tri Montani, & Consalvi Monteri. in Sum hic annonam procuraret. eandem ob cau- via, & comitatu Tirotens, Albericus Lo-sam Antonius Mendosa ad Lotharingum dronius cum delectum peditum Germa- amandatus. nec legatio frustra fuit. His nicorum habuisset, signa x 1i, e militibus Peractis, cum rex in procinctu staret, alii, ccc singula, scribit.
40쪽
Oc paratu, ad diem x tellius, belli egregius. In itinere magnae cIo ramensis Maji, cum filio molestiae, per abrupta, & convalles dis- μη μ' utroque , Frederico, ficillimas, quas Arva scindit, streperum ac Ferdinando, Barci- flumen, in Isaram, ubi ponte jungitur, senone Albanus solvit ; exonerans. ad haec alia dissicultas quoquo& febri pariter atque objecta;quippe sterili admodum loco,sine arthiritide correptus, quiete continuata diu itinera militem de- Curandae valetudini, Nicaeae cum I v trire- fatigabant; fame omnino moriturum, simibus subsistit, caeteram classem Genuam eodem in hospitio die amplius substitisset. praemittit. inde subsequitur, viribus rese- Dum sic per Allobroges ducit, pertimerectis ι & septimo die, quam discesserat ex sibi Helvetii, Sc vicini Genevenses a qui Hispania, Genuam appellit. ibi vexilla auxilia foederatos, pariter anxios, oratum tironum selecta iv veteranis miscet, in mittunt; item in Heduos, ad Condaeum, Belgium ituris; & Alexandriam profectus, ut periculo communi, arma capiens, opem femGabrielem Cuevam Alburquercium,Me- ret. sed hunc metum ipse Albanus statim diolanensis ducatus praesidem, obvium exemit; cum, itinere festinato, in Belgium habet. mox MendoZam ad Pontificem tendit. Dula in Burgundia est, adju ablegat, renovando consilio, se auctore Xere sese copiis stlopetarii c, cataphr cum regina ante biennium Bajonae habi- cti cccc , a Philippo conscribi jussi. iis m. deinde, militem lustraturus, Ambrin praeerant, comitatus praeses Vergius, &si fanum cohtendit. id provinciae subab nobilitatis principes , Chevereauixius; pinae est oppidum, ad Cenisium montem Mommartinus, Clarovallius. Monfloriositum; quo Ibarra, advecta annona, con- digressus, Fontentium, in limite Loth venire exercitum jusserat. In hoc signa ringiae positum, duodecimo die attigit. x L ix erant, sub queis peditum Hispa- Hinc cum villam Theodonis pervenisset, norum paullo minus novena C ra, quorum In principatu Lutramburgensi, a Parme primi ductores, Alphonsus Vlloa, Iulia- si obviam missi Barlamontius, & Noi
nus Romerus, Sanchius Lodonius, & carmius, mandatorum, quae a rege a consalvus Braccamontius. & Vlloa signa cepisset, exemplar petunt. eo exhibito . xix, reliqui x quisque ducebant. his in cum tranquilla omnia in Belgio esse il- fronte selopetarii majores x v additi, pu- li affirmarent, mox Germanicum equi-gnae maXimum momentum, ut comper- tatum, qui in limite praestolari, suo a tum. equites Hispani, Itali, Epirotae, in ctoramento solvit. Obvius ibi Egruun- XII turmis, cio cc. Lustrato exercitu, & a danus, & adventum dicis ergo gratui morbo recreatus, Astam venit; inde por- tur. hunc ut eminus venientem conspie ro Poerinum. ubi quaedam cum Sabaudo tur, ad praesentes se convertens, clara vincollocutus, Ambrosii fanum, quo exerci- celen haereticum, inquit, magnum s audiebat tum praemiserat, iter capit: mox, Ceni- ille elogium, vixque animum perturbasio Alpibusque superatis, Monflorium, tum componebat, cum, benigne mox ex in Burgundiae limite. Exercitum omnem ceptus, dictum ambiguum in meliorem trifariam diviserati primum agmen, ipse partem capit. Lodronii legionem Ant ducere ς medium, filius Ferdinandus r ub verpiam. praemittit, & Belgarum x v I si