장음표시 사용
21쪽
18 I Ο Α N N I Sela vi, Protestantas cujusque linguae a m viros, XVI. cum quibus agat, legere jubet. & a Belgis delegati, Marcus PereZius, Carolus Bom- . bergus, Hermanuus Meranus, & Cornelius Bombergas;a Gallis,Franciscus Godi. . ' nus,Nicolaus vivarius, Ioannes Carlerius,& Nicolaus Selinus: ab iis, qui Confessi nem Augustanam sequebantur, AEgidius Grςvius , Fgidius Banderius , Henricus Broeckius, & Thomas Gherius. cum his statuit, uti conciones quirique locis certis sine armis stequentaret; rempla quoque, quando hiems
immineret, utque libera essent caetera, ad c rem aut idonea Gncionibus loca aba : tum ut omnes manseratur,cujus in tutela essent,morem gererent; o injuria, aut convitis, ab inerent. idque donec Regi aliter, aut ordinibus, vidaer
Din quis quicquam contra rum confitent am consituerent, tum his tempm, quo si, fortuna que suas, alio transferre possent, datum iri.' quodque in praeses ageretur, nunquam expr brundum esse. In haec cum jurassent omnes, otiam milites, qui e civibus ad custodiam urbis lecti, templa duo perinagnifica, sumptu cunctis magno animorum ardore facientibus, festinato opere structa, quorum alterum, rotundum, in Gallorum usum cessit. Sic Antverpia ordinata, ablegati ab
Hollandis, qui Brugellis a Parmensi dari sibi Auriacum peterent ι cujus prudentia sua provincia, aliaeque, quis prauectus ipse
esset, graviter tunc perturbatae, tranqui, lari iterum possent. eam ob causam,quam' vis contra Antverpiani niterentur novas
turbas, si discederet, metuenteS ; tamen, cum Hollandi instarent, maximeque in his Amstelodamenses, Hochstratano, qui. Machliniam composuerat, dat negotium, ut Antverpiam se conferret ; & interea dum Auriacus inde abesset, prout ille ii stituisset, urbem regeret. isque post inan-' datum acceptum respondere, si CAm- verpiam iturum, visirumque, quali in satu ab
Auriaco urbem accepturin esset. tum interrogare etiam , s deinceps ex ipsius in liuio sise gereret, num in Deum deliquisse , ct regem etiam , censeretur. ita enim accepisse, quae
ab eo gesa forent, sic interpretari quosdam , ceu utrumque las iasisset. ad quae illa; hunc
imprimis curam haberes, ut tranquisia omnia
neve contra pacta Dem cum nobitibus μῶκ tis. μ in templis intra urbem conciones agit ri , caeteraque novae Uiψ religionis exercitia , confra honorem Dei, ac regis, sitam quoque animi sententiam, is cum foederatis pacta, omnino esse. ideoque of cii fui credidisse, ut ad regem inafriberet, adderetque rationes, qui Fuge adductussores. Ita Antverpiam H ih stratanus iter capiens, cum ad decimum diem Octobris urbem intrasset, die und cimo insequente , cum senatum ampli
rem, & mercatorum nationes, convocas.set,ipso HOchstratano coram, edicere magistratui Auriacus, necessario isesbi in mAlandiam maturandum; ac Parmensi eam obca
simplacuisse, ut Hoc rutam urbem traderet.
ea propter monisum τAge,V cum eo operam da
ret , ne tranquillitatem urbis, ast constitutam.
amisteret: neu quid contra regem admitteris.
ad quae iste gratiis actis ' pro navata urbaopera, cum nequaquam Hochstratano
defuturum se promitteret; ipse die dum decimo inde abiit. Datum illi in mand tis a Parmensi, Ultrajectum, o damum, urbes praefecturae suae omnium primas
ut potis imum ordinaret; quae si in obsequis
regis permanerent, harum exempo alias cons
malum iri, alias nihil anseris. Postquam urbe discessisset terum turbae; & ad diem decimum septimum multi e plebe in t
multum convenire. metus erat, ne ma
joris templi turrim occuparent; unde C riam porro invadere, sonituque campanarum signum dare sociis, possent. idemque magistratus, ut praeverteret, coli catas ibi excubias auget statim; & hombardas, pulveremque torment uium, tum ingentia saxa addit, dejicienda in vim aliquam tentaturos. quod cum plebi gnarum esset , ad tumultum eam accendit ;cum praete Xeret, arma in turrim contra se congesta esse. itaque, cum bis convenis set, bis disjecta ab Hochstratano, circa vesperam numero majore accurrit; &, fracto per vim templo,in imagines restauratas pergrassata,rursum ab Hochstratanopulsa,& nonnulli comprehensi. qui, rogati de auctoribus, sociisve, Bergemontium prodidere. isque mox in vincla abductus. facinoris poenas laqueo dedit; ac cum eo alii.quinque. Auriacus ita Hollandiam venerat ;
22쪽
nerat; quam pacare statim aggressus, cum iram regis metuentes, datis ad Germaniae acciperet , Amstelodami res turbatas , & quosdam principes literis, orant ipsos, uti
minorum fratrum templum intra urbem a intercedere vellent. tum libellum Hoch Protestantibus occupatum e tum per lite- stratano ad x x v ta Octobris, quem ad re ras, tum legatos e nobilitate quosdam, ad- gem deferendum is curaret, in manum hortatur qui auctoritate inter illos primi, tradunt. in hoc praeteritorum offensam de uti redderent. ita regem, nunquam istud precari; ac peccatum mansraim potius culpa permissurum, minus multo offensum iri. dictitare. quod armati conciones adiissent, non sed cum frustra id suaderet, convocatis injuriae inferendae, verum propiasmdae, factam. in Schonhoviam urbem ordinibus, man- terruisse lanienam V iacenam, in vicina prisdata exponit; simul monet, si placatum dem Gallia perpetratam; dum in causa plane regem cuperent,ne permitterent, conciΟ- eadem sum quoque periculum putant. ita au-nes intra urbes ullas fieri. quod cum ipsi rem exictimaret, nusia vi res ionem imperari, promisissent, inde Vltrajectum abiit ,3 & sed benigni Dei dono animis hominum insinu pacatum, quamvis aegre, istud dedit. in ri. ideoque Gamalielem stequeretur; quam ne propinquo Ericus Brunsvicensis erat, ob- gato, quem probarent ipsi, cultu, o mandato, tequii in regem vetus. cumque ille, quam a quo plane abhorrerent, per rigorem magnvis tutelae praetextu , militem legeret, Va- stratus, ct libidinem puniendi, ad sint enitas rite suspiciones passim ortae. Vt Auriacus de religione impius hominum fibertinorum mox Vltrajectum, & Hollandiam, ita Flan- compesseret. si doctrinam, sacris Ereris compre-driam Egmundanus ordinare jussus erat. hensam, Θmbolumque t 'osolicum, or comqui,cum illic sexaginta amplius locis ad id cilia antiquissima alumenica, proba habere a tempus conciones haberentur, hoc soler- neque unguem ab his disicedere. rum paratos Sytia tandem effecit, ut paulatim minueren- nodo alicui generali, aut nationali, in Germatur . alibi tamen templa illis, aut idonea nia, Galliave, aut Britannia, convocandae, Fb- aedificia, blande indulgens. tum severe in signast e. interim petere, ut religionem Ham i imaginum confractorcs animadvertit. nec beram haleant. quod concedi i is posse, ex em ingratum id foederatis. qui,invidiam amo- μου clarum ita olim Imperatores Chrsianos i
liri cupientes, ipsi quoque plures laqueo bertatem e strianis, ct Novarianis, suam inpunivere. ac Ioannes Casembrotius, Bac- dulsisse. ct fudaeos, Christiani nominis hoses,
Lersetius, cum in coetum Protestantium Pontis e tolerari. Carolum quoque, regis patrem, ad Grammontium incidisset, hos sacrile- non Germanis denegasse. denique vicinos Galgos esse dicens , impetu facto, &duode- los isto beneficio frui neque vero a conventibus' cim intersectis, quinquaginta alios cepit. Hussuis quicquam Use metuendum; nec confluo quibus viginti ab eo in crucem acti; qui clandesina,quando omnibuου paterens, illic capi. supererant triginta, virgis caesi ; sed id fa- stondere autem obsiequium omne, o vectigalia, ctum, non tam poenae,quam sievitiae, instar ac tributa, quae deberent. praeter ista,st conced visum,multis improbatum fuit. Arember- ret quae rogarent, declarandae gratitudini, re gius in Transis laniam abiit, & pacatam cies centena millia florenorum polliceri. Haec iisdem legibus omnem dedit. Hochstrata- orantes, & tam magna offerentes, frustranus,Mechliniae praeses, cum Auriaco suffe- nihilominus habiti; quin illusum illis et Gis Antverpie ageret, ad diem xvii Octo- jam, ceu potentiae qsentandae, aut auxiliis sebris ortis iterum illic turbis, & nonnullis liunde eliciendis,hunc libesium exhibuissent. n
templum majus spoliare, atque imagines que μ'plicationem, fid superbiam, istam esse;
restitutas deturbare, molientibus, ut facin se, humilitaris specie comminatos, perrerrere. nori obviam iret, cum urbano milite ac- voluisse. Per id tempus rex Segoviae, focurrens, sex ex illis comprehensos poste- bri aeger, decumbebat; valde ad nuntiumro die, in terrorem reliquorum, e patibu- irritatus. reque varie in senatu agitata,
io suspendit. Alosti quoque, in Imperiali multis factum exaggerantibus, tandem
Flandria, quendam , loco alieno concio- universim placuit ; Belgis motus a praesen dnantem, capitis supplicio affecit. Dum componendos, ac de itinere instruendo consul- haec fiunt, Protestantes, qui Anivcrpiae, tandum inierim ira Parmense resondendum
23쪽
ao IOANNIS ME VRSI Iesse, uisiunitio, quae cumsederatis ipsa statuis qne suo,quae ubique accidissent,exponen- cIo rosei transiremur: ne laudare, aut improbare, tes. singulisque perbenigne rex respondet; L νδ unde iuris iterum aliae metuendae,videretur.sed gratum Issi si quium esse, ct hortari, ut per' comitia, uti pluries decretum, non permitti, os verent, tum & praesidem senatus, Vigliumva conficientia, posse. tum monendam, quo am Suichemum, scriptis sua manu literis, hu-ame item factum, ut Germaniae principibus pen- manissime compellat, gratiasque pro labo- sones s solveret; idque inprimis niteretur, ut re,& industri , summas agit; simul rogat, mandatis mbrem gereret. Itaque binae men- quanquam gravi jam sine Aia, ct in rma υ se Octobri literae datae; quarum illas cum letudine , eandem operam, in adventum usue senatu, ac proceribus, Communicaret a fum,ut navaret. Sed Auriaco,&Egmund istas veco clam haberet. atque illarum is, no , qui conquesti apud regem, & amicos hoc argumentum erat ; prole bi primogo in Hi spania, varie se in simulari per calumniam, .ntium , filiamque, natam esse; cui ob natalem tanquam dei, atque obsequii, parum cerros: G-
diem, S. Clarae dedicatum, nomen irae Isaia ae que in re injuriam sibi gravem eri: a quibus. Clara Eugenia indidisset am Segovia se Mais, dam e senatu Hi spaniensi respondetur, siu- .ium pro cisii consiluisse inde porro in F - dicionem, ac calumniam evaseros, si ad regis
gium iter maturale habiturum. neque autem voluntatem,bonam,ct sanctam, si componerent.
per aderisibi posse,iurbas isas per comitia uaga eam vero, satis sis manifesam; es obsequium, ordinum universiorum, si absente, satis tranqui sine noxa. id clientis, subditique, o cium esse, latum iri itaque omnino adventurum. interim quae placere Principi hiat, quamvis in detib hortari ipsem, ut principibus per Germaniam in rando contra si erit, ea prompte tamen exequi. obsequio retinendis operam imperatam daret ; neque enim convenire, ut, natisra quem sium tum curaret, ut mandata eius omnia servarem fieri , spientia hic supra dominum putet. p tur. Ad haec apud Maximilianum Caesarem nes istam imperii decin, penes hunc obedientiae aliis litteris de turbato Belgio suo graviter gloriam esse. multos autem arbiIrari, si a ab queri; qui,ut animi aequitate, & prudentia, rassent paulum, facile turbas prohibere potuisse ;excellebat, singillatim respondere. . quin atque hanc notam, si etiamnum annitantur, d offerre etiam operam, si qua adjuvare pos- leturos. Citur nusia posthac simulatione , aut i .set. si negotium Fumma cura expendisse, idque conniventia, res costa s restituerent; aut prae- longe dis illimum inmenisse. multo maxime, flentes, sin i possent uestem in adsenium regis, cum religionis cathoiscae tantum ossium plurimos ne in peius etiam ruerent, sabilirent. Ex his Germaniae principes ianvasisset. qui, ut nobili- literis, aliisque, quae clam indies ex Hispatrii Belgicae amicitia, aut singuine iuncti, si nia serebantur, cum Parmensis sat perspi- vim tentet, arma quoque co uncturi videren- ceret,quam haec regi, ac senatui, displicetur. quae res non damnos flum, aut luctuosa, rent; ne in regnis ejus caeteris, aut provi Belgio fores fidimperium illic ejus in distrimen ciis, ad exemplum forte ausuris, cultus item fmmum adductura omnino esset. eatro- priscus turbaretur, Occurrendum omninopter utilissimum, ct tutis letum, arbitrari; si statuit. neque deerant, qui haec agitantem benigne,quam sivere, agere vellit. ac, consilium porro instigarent, homines aemuli, quibus
si probaret, separatum inter ipsum subditorique, Belgii libertas, privilegiis tot munita, gra-imercedere. Insuper ad Parmensem quo- Vis erat; & Occasio evertendae, per religi que eandem ob causam literas dare ; quo nis asserendae speciem, videbatur. ac co adjunctae ad Auriacum, Egmundanum, silia rex in hanc rem, quae in praesens se-Hochstratanum, Mansseldensem, & Hor- queretur, submittebat. quem id animo D nanum, aliosque e proceribus. Verum istae, gitare,non diu fuit, cum nobilibus,merc quia arbitrio ipsius, & voluntati regis, per- toribusque,certum: partim literis,inde at missae, tradi vetitae. Iam e Belgio multi latis, partim fama. quin Parmensis foede- etiam ad regem in Hispaniam scripserant; ratos, quos majorum religioni addictos Cum Auriacus, Egmundanus, Mansselden- sciret,clam monere.qui benignis ejus versis, Megensis, Arembergius, Bariat montiij bis,de propensa in se regis voluptate,fidem tum dioircarmius, Riningemus, Acade- habentes, statim ipsi adhaerere. undes Ma LOVaniensis, aliique; pro affectu quis- ctum, cum non pauci regiae benignitati so
24쪽
permittere, quam extrema cXperiri, po- Salvii monasterium divertentes, tormen- ei, ibitus dicerent, ut nobilitas foederata, ter- ta sua eXplosissent ; tum Carthusian Lxvi. tia plus parte minor, ingens detrimentum rum coenobium, & Vcdasti etiam se caperet. qua jam ita astu tali imminuta, num, diripuissent, ad Decembris xiv ceu supplicium illis parans, qui imagi- perduelles pronuntiati, non multo post nes dejecissent, militem legit. & Megen- obsidentur. Interea temporis data opera, sem legionem unam cogere, alteramque ut res Protestantium indies inclinare co Arembergium, alias duas e Germanis gerentur; concionibus per blanditias, aut
Ebcrsteinium quoque jubet: deinde e vim, passim interceptis. itaque eae, sive Gallis tres adjungit, sub Hiergio, Rhe- metu, sive propter aspera hiemis, in Fla tiano, & Mans feldensi. adhaec equitatum dria , Hannonia , Hollandia , & alibi, i
addit. quis instructa , mox ostendere vi- termissae; verum tamen Amstelodami, ros incipit; conciones, ceu non usitatis lo- Vltrajecti, Silvae-ducis, Trajecti ad Mo- .cis haberentur, passim turbans. conci sam, & Antverpiae, Gandavique, diutita natores quoque alibi oppressos capit, & me continuatae. contra autem in Eburon, in captos varia poena animadvertit; unum bus ad Masecum, & Hasielium,simulacra etiam prope Alostum in crucem agit. tum deturbare inchoatum; quanquam impe securitatis literas , pridem datas, aliter tus ab Leodiensi episcopo, obsesso Haia
interpretatur; ac , quantumvis conciones sello,mOX repressus. Eae res Antverpianos
permisisset, non proinde exercitia, modum perculere; qui Henricum Berchemium,sum matrimonii conmmandi, aut baptist , constitem, Lancelotum Vrselium, Nico- carnae sacrae, funera AE; non Dedria, o quae iam Rocoxium,Carolum Falium, eque
alia, conces isse. denique jam palam edicit, stri dignitate viros, & Ioannem AEgidium
vi coactam, ideoque nec teneri. Valentinia- syndicum, ad Brabantiae ordines mittunt,nis imperat, ut praesidium a praefecto fluo regis literas , die xx Novembris scriptas, admitterent. Vrbs a Montibus ista prima audituros ;& consilia, de pacando Belgii
in Hannonia, ad Scaldim flumen; ampla, stata,conjuncturos. tum mandata illis a ac frequens; florens opibus, & commer- dunt, de comitiis omnium ordinum posula ciis; vallo, ac fossa , communita; praeter dis, ut quamprimum prohiberi ad tempus concceteras Protestantibus habitata, deinde ciones possent; ac decerni, quae ad conservati Galliae astinis. hinc praetextus , ceu discri- nempriscae Chrisianae fidei , regiaeque maje men aliquod esset, ne ex eo regno plu- satis, o tranquillitatis publicae, pertinerent et res, qui eandem rcligionem sectarentur, promissa interea Protes antibus , qui mansese insererent. recusantibus oppidanis, & rem, sicuritate, aspraeteritorum venia; illis privilegia obtendentibus, ad xx diem vero , qui decretis, Iam a rege, ordisiis que Octobris , NUircarmius, tum Querceti. generalibus , promulganias, acquiessere min agens, spondet, quod se extra urbem habere me vessent, dato ad migrandum tempore. sconciones vesient, a praesidio immunes fore. comitia negarentur, cum ordinibus tunc proinquam cum illi conditionem , de consensu vinciae consultarent, an non douo quis ad n ministrorum,&synedrii, accepissent; ac gem ablegandus videretur; qui aut illa imp Noircarmius, Valentiniana venturus, pa- traret, aut, quo modo componendae rurbae fcta ista rata facere,concionibusque locum sint, indicaret: ne cum armis ilis in Belgium simul assignare, deberet; is, promissi sui sti omnino veniendum, ac vim adhibendam,
Poenitens, postquam magno comitatu ad duceret. quin Parmensis in rem isam inter portam urbis advenisset, neq; adesset ma- cessionem peterent, ct per iliam Caesaris quo-gistratus, aut synedrium, capta Offensa, que, ac Sabaudi. tum ut redises Mubantiae scru- indignabundus retrocessit: multa illis, & pulum omnem, de ordinibus generalibus con- Amandi item fano, interminatus. hinc vocandis, regi eximere conarentur. idem re Parmensis ad xxi Novembris jussa iterans, dines caeterarum provinciarum rogitarent, inobedientiam ue criminata, ni pare- Reip. a periculis imminentibus liberandae, utirent, minas addit. cumque ne sic quidem ad lare vel m. sed consilium hoc, etsi
admitterent, & in regias cohortes, apud longe utilissimum, frustra fuit. proceres, C quoque,
25쪽
a2 IOANNIS ME VRSII quoque, cum offensum adeo regem in - giique si jugandi, animo interui, rurbas, quam cra i
telligerent, & Montinium, ac Bergen- obsequium, vesient. Contra niti Eginunda- L VLsem, maxima prudentia Viros, quibus nuti nus, neque rigidum adeo regem inducere anili ad repraesentandum regi rerum statum m- posse ut crederet; ac, s esset, meritis
aptiores, nihil plane effecisse; quin & de- sidere et quibus benevolentium vns suissibi o tineri illic, copiasque militares a Parmensi frictam putaret. tum fortunas, sine quibus
comparari ,3 simistra omnia cogitare ince- neque vitam tolerare , nec tueri dignitatem perunt, ac prospiciendum sibi existima- etiam posset, ut in ejus disionibus, ita pol runt. quare Auriacus,Egmundanus, Hor- sate esse. ea propter e benignitate eius cum pem nanus,Hochstratanus,& Ludovicus Nas- derct, maxime interese sua, uti gratia . sevius, Teneramundae congregati, super sve incolumem, confervaret ; sive mensa abiis, quae Montinius de offensa regis scrip- qua tisam, novis meritis repararet. qui ri strat, in commune consultabant. & Au- rem formidarent, his sadere, ut d cediscriacus proferebat literas a Francisco Ala- sibi vero nec confiustum id videri, nec licere. va, ejus apud Galliae regem oratore , ad Sic, colloquio frustra habito, res dilata diem xvi in Augusti, altera ue, eodem cum non desperarent quidam , si repet mense ad xxxx diem, utrasque autem Lu- rent, Emundanum tandem in sententetiae datas,& in via interceptas ; qui Par- tiam istam adducturum iri. Proceres emensem confirmabat, arbitrantem, Beb foederatiS, cum animadverterent, num gicorum motuum auctores tres hos esse a quam regem, aut Parmensem, ut in re
arcana ejus numeri nota Auriacum, ligione quicquam mutaretur, quanquam mundanum, & Hornanum, designan- simulate id fieret, permissilros; sperate. tum suadebat, benevolentiam erga illis rentque, Augustanae si confessionis titu- summa indusia mularet; diceretque, quic- Ius sumeretur , non auxilia, aut tutelam, quid Belgis in obsequio permaneret , sotas ipsis defutura : visum fuit Antverpiae, Valen- regem id acceptum ferre. qui tamen mox, tinianis, Tornacique, & Amstelodami, tempus oportunum nactus , cum in eos , rum quae praecipuς Protestantium urbes essent, Montinium, Bergensimque, o Renardum, pro- lerio eorum delegatos, per Nassovium,ns meriti, animadversurin esset. ac, Madria aliosque, adhortari, ut ubique ad praeceptatum cum venitu ; coram multis regni magna- sumim fuminis si componerem, se obsequium tibus jurejurando a firmasse ; satis se comem magis tui, quarenus Ege confitentiis nil tum habere, Belgis turbis non se unum tantum poneret, exhiberent. tum ervarent, quaera tisium, sitas emum quoque numen, cuisu cul- mens, ac forderatis, proxime saluta essent; tum homines impii temerassent. quae res ita eum neque inconsistis ipsis, aut ignaris, novi qui essenderet, uti regna potius omnia, caeter que quam inceptinent. ita omnes Deo, regi, se Re ditiones, in distrimen summum adducere, quam publicae, facturassetis. res in Hyus Iam prolabi, supplici perduellibus remittere, masset. quin militemque pasiim legi; neque dubium uitam iturum ipsum in Belgium; st, s vires puni- esse, adventurum ipsum regem cum ingenti oriendis justae de i , Papam etiam, Caesarem dique manu dii qua se ingustionem, adeo reser que, ad suppetias vocaturum deinde adde- midaram, consilueret ε, ct religionis reform hat , ex his turbis magnum regi, cons mam tae usium prohiberet, privilegia conculcaret, ἁ-dae ibi potentiae, commodum fore ; Belgiumque bertatem profligaret, vitam denique aut eripse universem, hactenus privilegiis ferox, ad ex- ret, aut acerbiorem ipsa morte fureret. recte igi- actum obedientiam , quam priorum principum tur, o pro subditis, facturos, s irarumvu- nemo obtinere potuisset, perducendi honestam viter regem nunc pacare conarenturi non tam occasonem esse. Quibus lectis, dum de- sua eum ossens, quam calumnia aliorum, ire liberant, quo se modo tueri queant, non tuum ; ideoque veniafaciliorem mulio fore. H- consensum est. & Auriacus ad concordiam rem igitur sic operam, o legitimo principi adhortari , sine qua non Bbertatem , non si sesubmitterent dii cui quantum promptae fidei, fortunas, ct nec Citam salvam habituri es ct obsequii, tantum etiam innocentiae declara ρη - Pippe ingenium usanorum, ct consilia rem porro supplices rogarent, daret Hyquid conum , A gnara , qui in belli occasonem, ML similis, mu religionis sua exercitio interdue
26쪽
CAE V L. RUR. LIB. I t. 23ret ; ossememque, quod Iam pridem, si permit- tendo imminenti inserrunio, quod atrocia miateret bene cium, tricies centena mugia flore' naretur, ficum haberet. Hic Parmensis, ut norum is,que pasiim colligendis cerIos AN provinciarum ordines convocemur, nulla mo- quot consituerent. quando vero mimici adeo do, dum abesset, regem vesD. quippe tu Lpotentes sient, ut adversu i os caesar, Electo- tum vereri dein sic Iariorum audaciam, qui
res, principe que Imperii alij, implorani vide- ubique si infirmem, siummam esse. Upremi rentur, qui pra iras apud regem intercederent ; tore, ut Munatas ipsi veniant, quaeque e Rep. hique forsan minus prompti deprecandi, nis putent, ibi exponant. deinde datis ad vige-
pars confessionis AuguLunae esse vesient: e re- simum Novembris literis, ad penulti-pubtica, s ecclesia item Dei, exist re, ut mum ejus mensis convenire eos jubet. quamprimum sud fieret. itaque deliberarent, quam rem postquam Protestantes, qui ct mature rem decernerent. Haec Nassovius Antverpiae, accepissent ; Hochstratano,
cum exposuisset graviter, respondere de- & magistratui, per libellum supplicare :legati ; siemper regi, er magistratui, obsecutos: die Septembris secundo convenisse inter ipsos,or
idque porro , si nil contra conficientiam manda- Auriacum, ut religionis suae exercitium, dum retur, facere certos. iacia quoque foederatorum, rex aliter cum provincia rum ordynibus consia se Parmen is, quibus locis promulgata, ob r- tueret,liberum seret. ac quantumvis maluissent, vasse; ubi vero nusia promulgatio facta, quam Belgioque universo multo utilius etiamfuisset, do illic ignorarentur, non potuisse. ac facilius δε- in aeternum, quam ad tempus, id duruum ; taberrare, nondum nota , carere homines; quam men, assem in tranquillitarem publicam,quam amittere, posquam semel cognovi ent: idque do hoc requireretur,accepisee conditionem,ac μι tu .re, aut discrimen cerae maximum, ficum e. cumque Auriacus , a Parmens a trahere. tricies centena millia , redimendae reli- ctoratus, promis et, sarra tecta semper pactagionis tibertati, dure paratos; verum et D a habituros; Nunc rogare, ne quid suam, neve Parmense, quae vetuset, ne pecunia usiquam satui permittant, quo provinciarum ordinibus ullae colligerentur,retineri: itaque veniam a prin contra Ha quicquampraescripturum esset. Huic
sectis provinciarum posulandam, sitierasque libello alium quoque ad Brabantiae ordi- concedendas, aut promissa, qui ου certi essepos nes addunt, & offerri a se petunt. sed sent, sine damno, aut Oensa, facium fore quod rejecti, incassum supplices. Brabantiae suaderet,ut conses ioni is Augusanae ad junge- Ordines, cum BruXellas convenissent,
re vestem; minime sud, quatenm ea sacris ἁ- ac consilium de Rep. ordinanda habuis- reris restonderet, detrecure. sed, cum arduum sent, inquiunt; viderisbi, ut eictum rex id negotium, non se inpraesens construere qui proponat, quo religionis novae exercitia, cu- quampust. dandum tempm, quo deliberarent , unque tandem modi , prohiberet dum in amplius; mi ros ecclesiarum; acpresbyte- Belgium ipsi veniat, is , provinciarum Oiaintaria, coUliarent. Brabantiae ordines etiam buπ in consilium advocatis, porro H re sim
apud Parmensem queri ; hactenus si e die in saluat; interim vero ,si qui morem gerere n diem msectasse, uti turbis, ob dimidium religia sint, is, ceu turbare quietem publicam ausi, autonis excitatis, i a occurreret. verum stupra exilio, aut arbitrio judicis, luerent. utque Mycustem fuisse. adeo vero mora invaluisse malum; vi sit major, prompti que parearur, redisesi is, si porro negligatur, mox, remedio omni m M provinciarum confidendos, maximam is eorum ius, risum Bestium universem sit Horum. parte arbitrari ; qui non alia de cos conis nec catholicam rellionem, neque majestatem cani suc essent,saltem eo ipse modo , quo v
regis , nec commercia , in quis. res vertatur cati ante proximos octo annos, cum de novenna
publica, salva fore. quando vero nihil magis si regis rogatione ageretur. rum in convocasione expedire videatur, quam ut rex sintentiam μι- generali provinciis ceteris faciendam seorsimam apud Ordines provinciarum exponere velit, indemic Brisantiam, andriamque o Hosium
ac cum iis consituere, quonam modo emenda- iam, sentire; neque earundem aliquam in cori cuncta pomist orare enixe, uti eos como- mittas generabbus quicquam mutaturum esse:
creet, plane in convocati erant, cum Philippo: up Suram, ut quid aliud agitetur. ac jam a parre Curiolo Bestium sud traderetur. Ania nunc dondere id Branni iae orianes priores
posset,salum ipseos advocaret; ct consilia,ave duos, pr selesue, se nobilitatem ; atque δ
27쪽
terato cum Lovanium, tum M ADU ; ct -- ad vim fabrei coepta. tum edicia, s confiim cio is Iropoles minores duas , Tianam , ac Lemiam: exsequaris , deterrere ; s prologias , ahem VRVI niet reptam autem, deprioris membri Iussiιε, seriorum asu, vane eludi. urbes quoque non Silvam uias, de prioris utri que. neque parum impens , ad tranquillitatem Aam defendem mali iuram, s ct ipsi, se provinciarum ord, dam, ustra pares; agris, uiate annona istas,nes, ad omittant, regem De oraturos , M de satis: ct commerciis, v ciisque omni- benigne , quae delicia hacten s a sectariu essent, manuariis, interceptis. quisub malis cum condona=e omnino velit. denique s , remeaeum adhiberi omnino debeat, peti aedicto, capessendam vim exi mer; Belgam provinciarum ordinibus sit necesse , habenda militem , quam extraneum, adhiberet. idque eomm comitia esse. quod quantum is, se ab emminus FbHiis dimnosum fore. Placuit Par- , rex faciendum non puraverit; quia tamen
mensi haec sententia ; itaque mox, vices, porrique satis certo suadere sibi positi,ino quarto Decembris die, edictum con--asperendo, q- potissimum is urg
cipit in hunc modum. Exorras praeter v ret, consensuros ; cause ultim non videri, curtum turbas , quae quidem crevissem adeo, ut diutius diseramur. itaque iterum rogare,
sectarii, - etiam capere ausi, multis locis nece itas iuberet , o i aes regis mayesare aedes sacras , comminutis imaginibus , aeripu- posset, si Remp. salvam velli , ut permisi ac sterasses benigne obviam iret,emem rei, curaretque. Haec Brabanti, etsi frudari malum posse. sed s=e ista excidisse; quin stra ; cum Parmensis, varie excipiens, invaluisse tantum, ut potesas prohibendi nutu gratias tamen illis quam blandissime age-
fuerit. quam ob rem , ut caelorum Belgium com rei, pro affectu in Remp. & regem suum, si aret, coactam tandem cum nobilibus se se quem factura etiam certiorem esset. rorutis depacio, ac stondere; nons vim inten- gare porro, uti in provincia Aa , quantum raturam adversim eos, qui, religionis novae ex- possent,operam darent,ne siectarii promoverem; ercitiis addicii, conciones sequentarem iram idque regi, iam propediem adfuturo. gratum vero, reditumque, liberum cuique fore; dum fore. In calamitate publica, de remedio provinciarum ordines de re tota constituereri. publica quoque cura erat ;.& deliberare ea tamen conditione, ut, quae invasissent, tem- Omnes, qui evaderent. Fundus aerumna-pla restituerent; o Catholicos , sacra fa rum erat inquisitio ; quam omnino , ad prisco ritu celebrantes, nulla modo perturba- aVitam religionem conservandam, rex i rem. nunc, cum musti contra irent, potestate Vectam cupiebat. itaque dispiciebant; ausua Uurum, o in delinquentes poena. Hoc permitterent, anne contra si mane vi obice-cdictum cum ordinibus expendendum rem.s chisereni ; an idpobstent, se quo modo: proposuisset ; illi, postquam inspexissent, utrum ne ullis Iurbis. quodsi eae nusia sne ra- immutari , quae notassent, postulare e tione caver tur; utrum publice, vim opponi, deinde addere , quando ipsis in consebum expediret. propulsari autemsosse , satis certum advocasset, ac, sententia approbata , edictam exsimabant. nam initio regis vires,Belguram etiam concepisset quod, mutatis tantumpo- que, inter e comparandas. Ugum , nihil sinecis, bonum omnino visem esset; orare maxime, prompto μbditorum obsequio posse; quorum aninis inuito sud et Lei, uti sine mora usta ex- mos cum ab ipse Inquisitio alienos plane faceret, siqueretur. nam periculum ingens esse, ne, dum deteri potentiam UuK: ac, quodHμου, torum in His nium mittat, rex deliberet, dein comi- auxilii is candum, quantum odii inter fostia habeantur, ordinesque consituere aliquid concita erit. insiper, plerumque reges, in dei positat, validum magis iso intervasio malum, ciis educatos, rerum imperitos esse ; dum eorum aut remedium omne evadat, aut ma re cum con aris istud agunt, ut, esseminatis illis, ias negotio corrigatur. idque experiundo certum; ct regnum adminis m. verum nec consiliarios, turbarum ipse initia, valde adhuc imbecilia, dum ambitio quemque impellit, convenire. hine dum edisa expenderentur, o de mitigandis disicordiam, inde impotentiam, nasii. contra, iis ageretur, ita mora confirmata, ut, quae prius in Belgio multos proceres, atate vegetos, ct componendissi is essent, post momenti nil ha- prudentia militari, ac civili, excelsentes inu buerint. ct in praesens magis i d anparere ; niri; qui tuendae liber ari, O saluti rei λ via quando arma, pridem in tutelam sempta, nunc tam omnes,se m sue,impendere promti,cum
28쪽
G V L. A v R. I B. I. - ' rioncordiasmma agant. non adesse vires tam quam quocunque alio regno; ita oportere etiam,
tum, sed, quae spra has , prudentiam. inpru- hujus insitura siqui: quantum , si Dis conficia demi autem concordia non periculum usium entiis, o auctoritate regis, fleri post. quae esse, ne abduci De aliqui, quod perniciosum non parum augeretur, si praeteritarum rerum
sibi omnes norunt, patiantur. nam Hs idio universis veniam Caesar impetraret; deinde e quod obnoxia multitudo, aut consiliis pertu tera oriunaret, ut quiete simpiterna non probandis, tardanaesis, putaretur, nihil esse. vinciae ramum isae, sed imperium quoque t quippe s hoc metuatur, fatale adeo e tam mul- tum flueretur. quod nonnulli arbitrentur, proris , qui virtute, o prudentia , antecesium, hibendas conciones, ct religionis no exere unum ingere, cui Fmmam rem committant. ct riaivimque etiam adhibendam: non consil- in eo contra reges praevalere, quos imponit pro tum id videri. neque enim diuturnum EDdθ- arbitrio seo Dem, sapient fatuosis; nec mu- ne, o discrimen magnum habere. nam cum sinerare, quod hic licet, fas subiectis. Haec mul- externo milite perpetrari id non posiit , isque torum dissertatio ; Auriacus, ita arbitra- nulla in provincias has affectu, sto quaesus ri: flnem sbi proponendum, )u m , o incentivo stimulatus , ferret omnia, aleretque; aequum. jussim autem, aequimis, nihil esse, ne usia ratione sontes psim, insentesque, quam flectare honorem Dei; silurem , fortu- afflicturin nil essectum aliud iri, quam ut
namque, principis: reverentiam magis ratus, mercatores omnes, Belg.e juxta ac peregrini, item Iuris obse mantiam. non mirandum autem merces inde , sique, transferam; nudas regi esse, neu siumenda etiam arma, quia seorsim has provincias , ac tamum non desolatas , reli- Belgae semiant, est fiententiam sine involucro Huri. neque nemus arbitrari, qui exilio, reda- exponant, quamvis contra magis Ius volun- ctrique in Aram bonis, in es nos a m reum ratem. id a mundi usque exordio usitatum, ma- religione animadvertendum putent. non videri
xime sub regibus His, ac principibus, qui tam quidem iniquum, uti principis Ai jussa, aut ma- late , ut Philippus, imperarent. ct exempla in gi vim, siubditi pastenter ferunt; tamen sic promptu esse. tum vix aliter fieri posse, quin exsimandum , multos vitam prius ipsim,
provinciae, iis terris, quae musarunt religionem, quam fortunas, patriamque, amissuros: o adjacentes , aliquid etiam per commercia inde venturos rursium ad arma. interimque di fugia trahant. huc accedere, quo seriore besio, tam turos in opifices, sine quibus Bestium totum in ca stris , quam praesidiis , conciones sint per- pessum iturum. qui permitti libertatem conscia missae. Hinis nunc, nec itare impellime, idem entiarum velint; aut abeundi ,salvis bonis,fu- factum. cogitandum, non immerito poemta dari; citatem: multo hi putari aequior posm, nisi quae maiores impenderent, ni remedia, constri fictis omnis generis, o, quae detestanda max enitas fiditorum , ct universae reipublicae, pro- me, impietati, viam semerent. certum qui- . futura, maturato quaererenturi eadem vicinos dem, minime μὴ - regem , ut religio, passes; aliosque; qui religionis sum immu- praeter vererem, habeatur; quam siententiam lassent: ct coactos, post aerumnas quam graviF procerum quoque plurimorum , Hispanorum, mas, animum tandem hic ansecare. atque i Belgarumve, ct senatus universi, sine dubio praestem oponere , ut provinciarum ordines, -- futuram: a forum pars ambitione , se avarianiumque, o singularum, apud regem interce- tia flua, impulsa , alii, rerum Belgicarum, sederent εῶ uti ea, quae Parmeno conces isset, ra- assectuum, imperiti, valde impingant. verumta habere ad tempus velis ; quando effectum iis tamen, deplorato adeo satu , ad vicinos res foret, ut Iam pesua arma essent, ac tumultus indum; quibus illi se remediis, cum eodem desiissent. quos sivisos plane haberent , ius nuper malo laborarent, resiluerint. P pe, poenae a rege metus , ct armorum apparatus, prius cuncta experti, ne religio , quam avita, excitarent. majoresque mox futuros, s vim in suis terris usia est; nihilominus , ne per porro agitaret. neque vero ita comparatum esse, rent, sua niam Protesantibus exercuia induAm storsim habitare protestantes Iuberi pos int, gere sint coacti. tum consderandum regi, cum aut expelli. imo regnum nusium esse , aut dia principibus tam potentibus t vicinus, nunquam tionem, qu.e accommodare est ad vicinos ma- illi pacem aliquam certam esse. ac, si iactam origis debeat, quam hoc Belgium. ac quemadmo- atur, hosem ex bus contra ipsiῖm tunc usi dum praestat multo, cum imperiosi fungere, rum. qui, ossensi ereptis bonis, quae recuperare
29쪽
ais Io ANNIS ME URSI Isserent, nocere quam gravisi e velim: se, nonnulli objectarent; necfuadere Me qamquam periit arcanorum, etiam possint. tum o --, regi, neque admittere etia- eum, salva comqui man Feni, dubia ei multos fore. itaque scientia, posse: his videndum, num permit- ubique, quos metueret, habiturum. quam ob tere in provinciarum interitum, pariter causam, quando cuncta expendisset, nihil ma- confitentiae, atq- isiorum , qui conflere ipsi os expedire regi visium, Θm ut liberum uni- utilia teneantur , onerosum fit futurum. secuique religionis exercitium esse velit, desina- profecto exsimare, non tam gine confitentiaetisper provincias quasique locis ; urbi π etiam; regis fore, exercendae religionis, modesta domini que aut nobilibus, quibus summa -- imperata , libertatem indulgere quam per vim ris dictio, potestatem rei faciat: ita tamen, periculosam, mederi in tuerit, malum ut ubique potissimum cameatur, ne, qui sacra augere. cui item cogitandum, po I Forum ritu pristo celebrarent, usio modo turbaren- certam hinc o inde caedem, a q'a abhorreretur, aut proterve laederentur. est hac certe in- debeo, incertum exitum. dulgentia plus, quam armis, esse iurum. quod
30쪽
III. Nierim Valentiniana a Noircvmio obsideri. quae jam a Novembri mense etsi poene milite circumsessa esissent, tamen cives, sine caetero praesidio, animos plane militares ostenderunt, cum saepissime excurrentes, tum frumenta circum nata importantes; loca quoque, urbi iniqua, incendentes : denique hostem varia clade assicientes. Erant Noircar opeditum cohortes decem, equitum vero
ala una; huic additus Rassegemius, I sulae , Duaci, & Orchesii praefectus, cum trecentis siclopetariis, alteraque equitumala. urbi autem liberandae militem Flandri Occidentales conscribebant; cui suum , sub Ioanne Soreavo, Tornacenses adjungebant. sed hae copiae, cum,
militiae imperitae , ducem quoque sat peritum non haberent, a Noircumto , &Rasiegemio, utrimque impetum facientihus, facile inter Walerioum,& Lanotam, profligatae. plures caesi. SoreavuS , crure saucius, vix evasit. alii, Tornacum elapsi. quo Noircarmius , introducto per arcem
milite, mox potitus, Protestantes illic deprehensos capit, punit, fugat. Valentinianis Galli auxiliarium decem millia, duce principe Portiano, offerebant ; sed hos illi, gratiis actis, cum nobilibus foederatis, qui tunc ipsis vicem magistratus essent, quae ad liberandam urbem pertinere existimarent, agere jubent. tum libellum equitibus aurei velleris porrigunt; in quo perduellionis crimen, quod Parmensisi pedisset, removerent. nam quod conciones
habeam, qui istius criminationis fundus, demandato id illius, ipsorumque , abs si flen. si Parmensis depraesidio tamen urgeat, idque
necessarium putet, admittere promtos; dum promittat, non vim usiam confitentiis, aut
religionis με exercitio, factam iri. Hoc si bello nil effectum , nisi quod mox mense
Martio, cum adductae ad urbem verbe randam machinae, missi ad eos Arscolanus,& Egmundanus, qui caverent,s rediarent ad ossicium, silva omnia, veniamque ante actorum, habituros: ac ministris, quo ovellant, liberum commeatum fore. quod cum ipsi , nuntio accepto, prope Alatverpiam, alibique , arma liberandis capi, recusas sent; mox Noircarmius machinis x x I vmuros inter Montanam & Cardanam portam quatere incipiti nec multo post, cum de suorum apud Austervelam clade, tum quae gesta Antverpiae essent, mox
dicenda, accepissent, nulla jam spe liberationis reliqua, consternati, ad x X I vMartii, arbitrio regis urbem, seque, polliscente benevolentiam summam Noircasemio, dediderunt. sed is,promissorum ne gligens,occupatis statim portis, cives plurimos , prout dignitate, aut opibus. antistarent, primum capit, dein supplicium
varie sumit. Herlini uterque, pater ac filius , ceu turbarum primi auctures, gladio caesi. Guido Bressius, Sc Peregrinus Gran
gaeus, concionatores, in furcam acti. mox
ducenti amplius alii, diverso tempore.
Amandi fanum paullo ante se dediderat. inde Cameracesium ducit. sed ad famam de valentinianis captis dilapsi statim Protestantes, magnam partem a militibus insequentibus retrahuntur. inter quos Philippus etiam concionator; cui gula, manu prius amputata, laqueo fracta. In Getria Mogensis Davus, provinciam totam ad obsequium reducebat. Elburgenses, conciones intermittere , templaque instaurare, coacti; tum arma omnia,& tormenta, in curiam comportare jussi, arbitrio se offensi regis permisere. Ne magus , Hardervicum , aliaeque inpra sectura ejus urbes, veniam paetie. Aren-