Exercitationes physicomedicae circa res fere omnes non naturales ad valetudinem spectantes regiae celsitudini Ferdinandi ... dicate ab Jo. Antonio Terenzoni ..

171쪽

ra, EXERCITATIO ope materies valde activa ubique diffusa quasi in ear

ceribus continue degit nec tam facile in motu, nimiaque vigilia solvit ut a retinae ulis, quibus detinetur, nec tam Cith absumitur in evaporat, quia machinulatum nexus est arctissimo foedere ditatus, propterea adeo non solicitatur, confricatur, nec diuolviatur, ut statim pariat virium languorem Tu interim cogita ex te ipso de re hac eleganti iasima , atque maximae utilitatis, & percipies, quae pertinent ad variam hominum texturam, habitudinem Qexercitium , quae Omnia hic addere possem, nisi essem immensus in scribendo pro integra enodatione virium vigiliae, atque resistentiarum maiorum, aut minorum, eorum nempe, qui pleis, vel minus vigilant,&laborant.

In nimia ergo vigilia, &labore singula cana compora tantum resistunt, quantum patitur nexus fibra- Tum, copia, di momentum materie contractiones superadditas promoventis, quamvis ea singulam gis, vel miticis vigiliae laboribus resistant, vim tamen majorem , aut minorem patiuntur, Mistcturam , qua

tenus vigilia, & labor sunt magis, vel minus supra ordinem proportionis illarum virium, quae pendenta spiritibus hum fibus, retibus , imo quo ciui ,

vel tardi us 1mminuitur, depravatur, aut desipit rei tio latens inter quantitatem materie com rast Iones promoventis , atque unionem, ii sum cuneoloram astruentium musculos, eo citi is, vel tardius laeduntur

vires incolumis Naturae. Quid ergo est in toto liquidorum, aes xlidc,rum complexu tempore vigiliae, ac violenti laboris, quod non exerat, tum vim, ac

172쪽

glandularum, ac vas Eulorum genera, quo separationes, secretionesque cito nimis persoluta agnosces; quot motus simplices,in mixtos, quot contractiones superadditas, quot distractiones, pressiones, circum

pressiones vasculo tum quot mutationes contactuum,

quot occursus quot vires, quot resistentias violenter molitas adinvenies Penetra antra, & abdita glandularum majorum, ac minorum in intelliges, quanti momentist causa iam adaucta illius necessiarii motus , qui exercetur , minimis villis consertis in membranulis plurium vastulo tum intelliges contactus,in varias remotiones a contacta emanantes a velocioribus instillationibus violenter urgentibus singulas mole culas solidas, quae agunt, resistunt,in premunt aliaque plura ministeria coacte perficiunt Vagare per artus superiores,in inseriores, per omnia membranarum generabin praesertim pulmonum, quas vires natu-

Tales ac voluntarias, quas resistentias, quas raritates,

Munionum laxitates non observabis Eleva te in altum, in sublime cerebri,in ibi percipies primanervorum exordia summa teneritudine es donata; observabis, mirabile glandulatum foedus vasculis atere innumeris, quae adeo in nimio labore, ac vigiliae

contrahi nequeunt, ut alterne restituantur; sed ita percutiuntur ad interna latera , ita premuntur, circumprimuntur ad exteric ra ut paulatim laxentur, ac idcirco perperam moliantur tot operosa munera, qu: caeteroquin se late obire deberent. Cogita osta, eorumque peri ostia pei rumpe crum duritiem,&

invenies in itinii vigilia violinto cibon copuli:

173쪽

mille stimulis, ae percussionibus liquidorum urgentium, irritantium, atque eonfricantium tenuissima vascula conserta in periostis dissolvi medulla subis stantiam pedetenti eliquari absunni, Mexiccari. Recense Cor, Palmones,in cuncta vasa sanguinem, aliosque humores ducentiaci examina motus neces iarios,in voluntarios, inuo modo isti vicissim ad ver sentur cognosces perpende omnes partes sensibiles, ac se se moventes, per totam tempus, quo sentiunt, sive per internos, sive pere Eternos sensus, per totum tempus, quo naturaliter, ac voluntarie movenis tur , non obscure percipies, haec omnia haud venire in illos respondentes motus, uti decet, nec in illasis cessarias, ac voluntarias irrorationes ac spiritum illustrationes, quae valeant conservare Divinam hominis

fabricam secundum Naturae jura. Quare totus homo, singulatque ejus minimae solidae, fluidae mol culi amittunt amicabilem respectum, languescunt & aequo plus vaporant, ideoque vigent in motudi no,in aliquando discinduntur, quemadmodum

Oeeurrit chordis musicis nimis tensis, nimisque imperite, ac violenter pulsatis. Tota igitur humana compago duplici stimulorum vi maxime concitata naturali plus jactatur, concutitur , debitam symmetriam, agendique rationem amittit. Nam nervorum succus, aliique humore omni alae ritate referti adeo violenter irruunt, pen itant latibula angustissima villorum in fibratum ut citi iis, vel tardius earum minima compotentia maiagis, vel minus a proprio fulcimento, ac unione sese removeant, pro ut magis, vel minus habent resiste

174쪽

tiae lino aetivissimi liquores tam liber exploduniatur,d diffunduntur in omnem partem, ut iuxta eo. rum majorem , vel minorem diffusionem in evanidas

resolvantur auras. Quare non solum gradatim languescunt vires materie contrastiones promoventis, verum etiam diruuntur, quasi limae morsu , confricationum vi singulae musculorum machinuta , rarae fiunt, abraduntur,' percutis spiramenta expelluntur taem ea quae vires agunt, quam caetera utilia, &inutilia corpuscula tum solidorum , cum flaidoram, quousque adeo exolvantur, ut nequeant naturaliter uia

mores vehere,in revehere, aliaque prodigiosa opera interna 4 externa perfect obire Patet igitur ex his, qua talitatem sanguinis aquae dueitur materies producens vires , quibus sanguis agitur in suum naturalem circuitum, non solum depravari, sed ita absumi, ut nequeat amplius nutrire

α tres , aut virium materiem regenerare I patet,

inquam, partes immodice laxari, vasa concidere , poros , cutis spiracula, ac interit tua permutat , omne ς tandem relationes deficere. Tu autem, qui es media tandi non ignarus, ex iis paucis, quae indicavi superius de vigilia, & labore, facile percipies, num quando vigilia noceat, vel prosit.

176쪽

. perpetu OS... m

x asio l. item periae , praematur absolvi et perie Pleuratur