장음표시 사용
131쪽
- - di tura muli bri speeteiae propterea potost semen viri in siua perfectione adeo cretiere, in
non sit necessiarius concursus seminis riminei, sicut ex duobua tollentibus lapidem, potest unus adeo viribus augeri, ut sufficiat sine altero Lieet eisim quando agentia partialia sunt diversae speciei, nunquam po test unius vis ita augeri uisuppleat vices alterius, v. g intellectus, &see etes intelligibilis concurrunt ad intellectionem, nunquam tamen intes Iectus ad tantam perfectionem deveniet, ut sine specie possit intelligere. At tamen c ut jam probabimus semen viri, & semen mulieris sunt eiuά. dem speciei, quare nihil prohibet posse unum adeo augeri in suo robore ut alterius suppleat robur. Quod si respondeamus unum semen non effe sussiciens in quantietate alter ius,adhue possunt dicere posse quantitate unius', aut intensi qualitate ejusdem suppleri quantitatis alterius defectum, quando stili. t agentia partialia sunt ejusdem rationis. Supponamus enim virum alioquin valdeMcundum producere duplum seminis magis quam pro . Aucunt alii, aut essicaciore vi praeditum, nonne tunc poterit sine adjumento alterius unum semen agere i possunt namque semina duorum virorum lacunda in unumconjungi: si enim potest interjectis pluribu, Hiebus postquam genitus est conceptus alter de novo seri, ut patet insuperistationibus, non erit impossibile accidentibus duobus homini-hus unum post alium immediater aut uno homine qui vix semen ejeeit satim reiterate effufionem. Haec responsio, quae tamen suumhabetautorem, pace ejus sit di- um, videturia tua. Nam inprimis suppleri quantitatis defectum uni
tis viri quantitate seminis alterius, res inaudita est, neque duo individua potant adeo esse inter se similia, ut semen alterius. Deinde siduppon mus unum, & eundem virum bis effundere semen consecutive, primum semen iam fuit ab utero comprehensum, quare secundum respuitur: em plum autem sumptam a superferatiotie inane est: nam aliud est unius saetus formationem fieri duobus seminibus, alterum ex iisdem ducibus, in diversis tamen temporibus,sormari duos latus, hoc est, ut formato jam uno fietu, uterus mulieris gravidae solita aviditate alterum fodimet. imo vero miror quod supertatatio non sit admodum freqciens, cum constet mulieres graVidas mλgis quam non gravidas in coitu e
Ime non potest unum tantum semen aucta quantitate alterius vacemlubire: sed neque intentione qualitatis: etenim natura quae main rem & taminam efformavit, qualitatem singulis eorum tribuit certo qualitatis termino circumscriPtam: quod Probo quia virtus unauscuiusque
132쪽
que seminis vel habet intensionem determinatam, vel non habet: si ean non habet, poterit augeri in infinitum quod nemo dicet, si habet debet
esse tanta quanta secundum oridinem naturae sit conMeniens sed ordo nam turae est ut mas& tamina sim molis autores: ergo intensionem suam
quodlibet istorum seminum habere debet. Quod autem ex staturo
ordine naturae effectus generationis debeatur utrisque,ex eo constare videtur, quia non minus postulat naturae ordo ut filius referatur ad matrem, quam ad patrem refertur per realem respectum ad patrem, erg
per similem referri debet ad matrem. Nee valet si dicaturmatrem dici ob materiam tantum: nam si ob materiam taratum ita diceretur, sane mater esset ob potentiam passivam, quippe materiae est pati, dc secundum hanc responsionem dicunt aliqui materiam habere, se mere passive,quod tamen est salsum: nam filius refertur ad matrem potentia activa. Nam relationes hae intersitum, re matrem funduntur in potentia activa, re passiva mediante actione Sc passione, sed matris relatio non fundatur media rite passione, ergo mediante actione, haec autem actio nulla alia est quam generatio, ergo mater ahive concurrit. Praeterea relatio patris,& matris ad filium sunt ejusdem speciei, sicut mater, re pater in specie infima conveniunt. Cum autem relationes distinguamur per fundamenta, si fundamenta Mnt ea dem specie, eaedem etiam specie sunt relationes
Itaque ad praedictam peripateticorum edictionem , quod stillaei cum sint duo semina causae partiales eiusdem speciei,possit unum supplere vicem alterius. Respondere possumus quando duo homines v. g. tollunt lapidem, posse quidem virtutem unius adeo crescere, ut suppleat virtutem alterius. Hoc quidem fatemur , quia impulsus duorum tot lentium lapidem in unum coalescit, ac proinde impulsus duorum est velati unus impulsus magnus e poterit ergo impulsus unius ad eam ma gnitudinem pervenire, quae sit velut duorum. At in concursu maris, dc Deminae non ita res habet: conferunt enim virtutem, quae Π n coale stit in unum: quippe semen virile temperatur a femineo, aemineu perficitura masculo. Vtrumque IedScitu lunum medium necessarium;&
sic obiter respondetur Averroi quaerenti, si unumquodque seminum se r
Orsim non habet vim generatricem Munde nam ei adve taec vis, sum sunt conjunctas advenit, quia ex conjunctione resultat qualitas, cuius neutrum eorum per se era apax. quod indicat opus naturae, quiniecirco marem & taminam fabricavit, oc ex sacrae paginete amoritate P
bari potest, quippe dieitur, massulum,Ofeminam crearit eos, M. Ergo ex sim V iis quae diximus patet quomodo sit respondendum iis, qui verum semen activum
133쪽
aci me natura muliebriis i. tis . activum mulieri non ς ncstdunt. Neque vero existimet alimi, Gale.. i. num aliquando istius sectae hominibus assensum praebuisse, quoniam is mitia eum masculo frigidior sit in concoctum adeo tenuemque, in glan. dulosi, parastatis hunc humorem habet, ut nihil ad prolis generationem eonferat, & quae sequuntur. non, inquam, Galenus negavit seminis muliebris essicaciam neque huius seminis ibi est sermo, sed cuiusdam humai ditatis de qua nos am egimus, & Galenus superius de eo dixerat. Porro qui humor in illis corporibus glandulosisgignitur, in mea tum urinatiueffunditur, in masculis quidem una eum semine tu matricem delatus; intaminis autem & foras in muliebre pudendum effusos. Sed quoniam eum oblectamento effundi dixit, ipse se ipsum inferius declarat, nempe oblectamentum non oriri ex effusione huius humiditatis, sed ex semine quod simul effunditur. Verum in coitu quidem repente ac simul una cum semine delabitur, sensumque iccirco sui facit, reliquo autem tempore omni paulatim, ideoque sensu non deprehenditur. Tandem siquiε dixeritnon eme activum, quoniam inconcoctum, aquosumque est, sciat oportet esse quidem aquosum, sed non usque adeo, ut possit omnino incapax esse, ut effectivum principium dicatur, sed aliquantulum minus . . quam masculinum. Constat hoc ex ipso Galeno dieente , est igitur semina
ι ἡ . ., mare mersectior, una quidem ac ρrima ratimequiafrigidior: siquid in animali- ' 't ' bis calidum s activum magis, frigidum autem calido minus: dixit esse frigidum
minus effectivum,non tamen non effectivumFenitus. Caeterum Co-ςρηi k ilint,tieenses qui tamen possunt dicere amicus Aristoteles, sed magis a- i. o. i. mica Veritas, quia nempe in hac re Aristotelem deserunt, & Galenum se.
e. q. 17. quuntiar, re Gndent aliter ad argumentum, dicentes causam partialemari. a. ad posse augeri adeo ut per se solampossit essectam aliarum Iupplere a minΡ μ' - - ii, eausis instrumentalibus, quarum una ex naturae lege quoad suum cursum ab alterius consortio & virtute dependet. Porro satis videtur demonstratumseminas habere semen, Scin uinmine effectivum principiam generationis: mihi aiatem praeter omnes iam allatas demonstrationes, una instar omnium est , quod ea quae sunt eadem in specie easdem dicuntur in specie facultates habere: vir,&ΩΙ-mina conveniunt in specieinfima, conveniunt igitur in facultatibus,sacultas maris est activa, debet etiam taminarum activa esse. Restat tamen dieete ex Aristotele marem, & seminam duo contraria esse , ergo, reneultates utriusque contrarias esse debere: quemadmodum enim albi est proprium disgregare Visum, nigri congregare , sic maris est generaro active taminae vero passive. Cui objectioni respondemus album, Scnigrum specie differre, ac proinde posse habere proprietates specie diffe
134쪽
runtes. mas autem, & faemina luidiximus) non differunt specie , quod ab Aristotele accipimus, dicente: maις O semina, stecieici uni t. quando
autem idem Aristoteles alibi ait: contrarium maris tamina est, videlicet quia alterum mas..cterum ina ut non accipit contrarietatem propriδ . . . .
sumptam: haec enimnon reperitur inter individua ejusdem speciei,quipet animal. c.r.pe Vere contraria sunt, quaesub eodem genere maxime differunt. quars
opponuntur propria ratione, seu definitione, senim, mas misi quod in ηβε gigηit, semina quod instimo : praeterea Aristoteles quaerit cur mas, & Q πεφηλmina non differunt specie, cum sint contraria; respondetqUaedam c. I traria differre specie, alia minime. Porro contraria possunt confiderari dupliciter, vel respectu generis subnuo continentur, vel respectu sobjecti quod denominant; pr imo modo differunt specie ut album, dc nigrusub colorato, secundo vero minime, quia non sempen causant specificam diis sitatem in subjecto. . Volunt tamen aliqui, si mulier habet materiam , de brincipium es fectivum posse ex coitu duarum taminarum inter se, prolem g gni,qu dsi possibile est, non erit prohibitus coitus taminae cum farminaὶ, quippvprolificus cuni sit, praeter naturamesse non potest. Nec vale is quis dicat laminam non habere instrumentum quo in alterius tamina: Urerum semen ejaculetur; namfussieit Histeriiractrix, Quae ex ore piadendi Do test trahere semen. Vnde, Amatus Lusitanus narrat muliorφm ςOHςς --, ... pisse quia rem habuit cum alia quaepaulo ante eum marito concribuerat. Caeterum absit ut hunc concubitum, prolificum non damnatNm esse, dicamus. Solvitur autem hare ratiαquia ut jam superius manet incralca tum, tamineum semen nunquam potest ad tanta ersectionem ascen- 'dere ut Vrrili adaequeturi peregenerationis; hoc autem ad naturae or dinem , quae suas cuique tribui proprietates , referendum dicimus. Pro
prietas ergo intrinseca,& profluens ab ipsimet is minae natura, est gene rare in se ipsa, si igitur posset generare in alio coineicieret cum defici-tione masculi, dc ordo naturae confunderetur,1
Defenditur Galenus a Scaligeri calumnia. ,
ADAE Jesius Caesar Scaliger, & falcem mminin segetem alienam si Ex A
aliena aliqua seges est ei quiomnia se exacte scire profitetur quonia Aristotelem cuiasi titur, semen faemineum non esse semen dixis. se, ait, Galenum earpit qui adversatur, dc litigat,eausa utem nec Ponit, nec tollit, neque novit. Mira hominis teinritas,quifforsan Galeni scripta ne primoribus quidem tetigit labris, neque enim si quae ille in libris,
135쪽
r De natura mullibri . praeeipiin de se ne scripsit legyssox, non nisi metuis impos causa, huius
. .eritatis Galenum lacuisse neg rei ἡ quas nos superius ex eodem retu 1 Iimus. Neque solum in hoe peccat, sed etiam quod Aristotelicam sentena, clam se Aristotelico argumentΘ stabilire profitetur , hae ratione inquit
. eoactus est Aristoteles secludere fa mineum semen. qua nam ratione r. nempe ea quam mox subsiciam , & quam ne imaginatione quidem per . . volutavit. y 1movero rationis assumptum ut videbitis Aristoteli MVer
satur. Supponit duo verissima quidem. unum est ex duobus entibu. per se fieri non potest, unum ens per se fieri, quod probat quoniam in omni generatione fit vorruptio ut loquunturia term ino a quo: hypotheai sim admitto, nemp x duobus entibus per se non posso fieri unum, per soldummodo fieri intelligat, hoc est generari. nam in stione potest unum compositum fieriex pluribus entibus per se, plura enim elementa. efficiunt unum mistum. 6c in eo incorrupta manere , opinio est praeela, rissimorum authorum. Altera hypothesis ex duabus formis tamen indi Oisibilibus, nam divisibiles possunt coalescere in unam, ut duae partes quae duas suas formas habent quae tamen in unam conven uni si cottis iungantur. Itaque Scaligerqui kaliorum censorem exhibet sine eensura deberet se ostendere, neque theoremata absoluis pronuntiare quae,s seeundum quid possun e exceptionem pati: Sed admittamus duo ista pronunciata namroveman subjecta materia vera lunt tametsi universim Vera non sint. IIQuid ergo ex illis colligit 3 nempe generationem non nisi duabus aut pluribias cornuptis substantiis potest una fieri: quidni ' nonne potes ex una duntaxat corrupta substantia fieri etiam unae hoc illum debuerat docere Aristoteles mala, corruptio tus estgeneratio alterius, diluun- non ueto duorum, aut plurimum. Addit ille exputridis Ostiaesertantinat. At ego no video fieri animal nisi ex putredine unius. Fiat tamen ex plurium putredine. Quid inde ' infert ille hoc modo igitur ex duabus formis. tanquam ex partibus non potest una forma fieri, sed illis abolitis, una potest in eam
quae illarum Ormarum fuerit, materiam introduci. , Hoc licet conco. datur ne in singulis immoremur) nihil tamen ad rem facit: tiam ex dus abus abolitisianam introduci verum est, & Galeni opinioni non adveriatur: sint enim duo semina, proinde duae sormae, ex his duabus forismis abolitis una introducitur, nempe forma geniti : At scaliger non vult formam geniti esse diversam a seminum formissiquidem inquit, in
semine enim est, ct materi Osdrma saturi canis: neqae dissert a cane canis stineni nisi cui potetas ab acta: quinymo fractu canis pιν eo, non autem per putres ctionem
136쪽
. . definit esse quomodo erat: scilicet potentia; mi quomodo non erat, i est actu. M. autem materia eademcum eodemprincipio'mali, cui nihil aliud additur quam or-- ganorum pre M , qua cons apriae erant. t Igitur ens quod erat, sed mat. quomodo erat, laesentia seminu est hac elqusas ut aliud sis, id est anima θς.
Hic inprimis considero sumptum pro exempla canem, Ec canis somen, sed cur ad eanemconfugit' nempe ut hominem fugiat: cumα- .nim dicat nou differre a cane canis semen ἔ non auderet didere non disil ferre ab homine semen hominis: noluit forsan impietatem detegere quam tamen non valde occultavit; nam si canem proponit pro exem-lla, δc inde argumentum ducit ad omnia animalia. sicutin semine canis ait esse materiam, de sermam canis. ita etiam in semine cujusvis animalis erit materia, θc forma ejus. At si cGjus vis ergo etiam hominis: si etiam hominis tergo forma hominis nor aliter ac reliquae formae educitur de Potentia materiae. Si ita sentit impius est sici aliter debuerat explicare cur excipitur ab hac propositione hesimo, si id explicet . &excipiat hominem ἰ sciat oportet Galenum de generatione hominis l. qui. Et si subtilitas tua o Scaliger, aut in impietatem Ut in rcissitatem abit.
Perge ulterius casD geri satia canis, semen non corrumpi,sed Perfi-.
ei ait; perfic1 quidem admitto, meque est mirum si bstantiam genitam fompam , esse nobiliorem, qnam corraptam. Sed non Corrumpi semen,ut gene semen miri, ratio fiat, est inprimis ut impietas tua magis detegaturi contra verita- CHr supert tem evangelicam: sunt enim verba Redemptoris nostri, Nisigranumstu f ' pN I' menti cudens in terram. mortuam fuerit, ipsiumstum manet. Si autem mortuum suirit, multumfructum assert 'Et quoniam impietati semper adjungit igno- Dan.c. ra. rantiam ab Aristotele, quem reeipis , ignarus recedis, nonne apud eum
legisti eorruptionem unius esse generationem alterius & econtra ξ MOA , fui, ex hujus vicissitudinis necessitate probat Philosophus Perpetuitatem inter luxti
Sed tu dicis semen cati is esse canem in potentia, atque ita non eo rumpi, sed reduci ad actum accepta organizatione quam non habebat. ae proinde esse id quod prius erat. Sed tu subtilitate tua evanescens, LI gnoras aliud esse aliquid esse in potentia, aliud continere aliquid in potentia. Sic gelu continet aquam in potentia, aqua igitur quae est in potentia non corrumpitur, sed reducitur ad actum, hoc tu perfici appellat sit ita. At gelu quod continebat aquam in potentia dissolvitur ut rein
ducatur aqua ad actum. Accede ad semen: contines semen eanis, o
-- ganizationem canis in potentia, haec organis1tio quae in potentia est ac proiade imperfecta atque confusa reducitur ad actum,perficitur, &o
137쪽
I3ti De natura muliebriclinatur. Seoten tamen quod continebat Organtee canem in potentia . corrumpis c& corruptione se praebet locum organis canis ut acta sincline est ut introducatur formRςani , quipPe sOIma est actus corporis organici. Iteru Aristotelem sacis dicentem quod nunquam dixit. Nactsi fuisse ais argumentu a plantarumsemine a puniatu similitudine in earum se mine unu tantum estprincipium generationis, idq; ex nulla coitus par tieipatione.Non ostendes usquam apud Aristotelem ductu argumentis a similitudine seminis plantarum ad excludendum.semen femineum ouisum est istud argumentum, qui poteras illust omittere: gum enim dica, plantas gignere ex nulla eoitus Participatione, jam ostendision posse exii, argumentum duci ad animalia quae coitus, participatione gignunt. Terra utero comparatur, & propterea plantarum male dieitur,sed cum plantis Aristoteles sexuum. distinctiQnem negaverit, quam tamen ani. malibus eoneessit, non est quod in necessitate utriusque sexus similitudo a plantis ad animaliaaccipiatur. Plura adhuc effutiendo pronunciat, quae quoniam Cariam contra quem scripta sunt, merito eon. tempsit es merito. etiam a nobis in praesentia
138쪽
A Discrimino inter utrumque flexum causa, Finalia causa inquiritur, Solyantar argumenta initio prusta, Causia ciens inquiritur, 'suidsentiendum de aristotelis Doctrina, Quid in Doctrina Galeni femundum, 'Resolutio qualianis, De muliebri temperamento, argumenta quapesuadere νidemur mulieremviro calidiorem,' Contrariam sententiam penam esse demonstratur, Frigiditas feminaνam colligitur ex debilitate seminei sexus, loco quo femina procreantur, earum frigiditas colligitur, Ex materia colligitur num massit ansa ina, P g- ΦEx constitanonete sis quo stetMyneratur colligi ιtiam pateffamines flexus stigidu
μ' . . . . . . A pQ ΠSolvuntur rattones mitto ιn contrarιum proposita, ibid. De muliebri corporis habitust constitut e, pag. 4An rarioresset mulserum quam virorum carnes, ρ g. sDe mulierum candere,glabritie, lavore, pag. 8i Vtrum βρο bilis flexuum permutatis,mnposse ex Galeni Doctrina colligi mutationem sexin, pag.ys Hippocratem suis historiisnolat se mutarionem siexuum in mare, pag.s Examinantur historia quibus aliqui sibi persuadent possibilem esse semum mutamnem peto
139쪽
s irumsanguis menstrum inter venenasit conmme Mus. pag.Dpars altera, ne sanguinem me mum V m participem esse ex assecta d, monstratum p -δ Controversia oolutis. HBOG untur rationes propriore sententia ad M- papyo Demenstruorum tum redundantia, tum doe . papys De notis virginitatis p -ργ igni- exurinis. HP98Signum ex lacte. HIIoo Signum ex collime uia. ibid. Signum ex variis experimentis 'DIO
Signum exsanguinis effusione. p .rea Corollarium, pag iunime an famina maiorem in coitu sentiat dele timem p .uo In quo consistat actio versem conceptio est, pagmRefellitur prima opinio. pagum Refellitur sicundGopinio. pag. 3Tertia opinio praefertur. ibid. semen sit animatum. HBUI id conferat famina adfatus generationem. p .HδGaleri sententiaadversus Aristotelem. pago/ρ Solvuntur argumenta quibus persuadere cinantur Peripatetici 2 alii semen
semuli repossis concipe fine viro. HPIuDefenditur Galenus asaligeri calumnia. p ιυ