Petri Victorii Commentarii, in primum librum Aristotelis de arte poetarum. Positis ante singulas declarationes Graecis vocibus auctoris iisdemque ad verbum Latine expressis. Accessit rerum et verborum memorabilium index locupletissimus

발행: 1560년

분량: 350페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

IN I. LIB. ARIST DE POETICA. Ni

teretur, sed quod iii hoc genere motus occuparetur, tenero scilicet ae molli: & qui proprius esset turpium permnarum. Vt autem amrmat hoc olim ipsi exprobrari s litum, ita sua tempestate aliis quibusdam, quorum nomini parcit, ostendit idem vitio datum, tanquam illi summo studio imitarentur mulieres non liberas, rieque ingenuas, d motus illarum honestis seminis tribuerent. Videtur autem hic a librariis necessarib peccatum : cum enim Callippidem dicat & alios diuersis temporibus eadem culpa exagitatos: verbumq; idem sit, unde personae hae aptae sunt ab

enim omnes pendent casus etiam ipsarum iidem esse debebant: cum tamen ἄ-tra in excusis libris Callippidis nomen tertio casu positum sit: contra autem eorum, quos aliorum nomine intellexit, nominandi adem autem erratum, contraria tamen ratione, est in non nullis calamo exaratis: enim illi habent: & infra i - λια. Quod si alterum horum reciperetur: alterum vetbrepudiaretur, res belle se haberet, nec quicquam maculae hic restaret.

mirus tragrat a s sine motuserit, quod, sim est, cruentati Aodum e paria: per lectim n emm manifesta est qualis est. O gu- est alvs in x

lus melior, hoc ubi non neces inum i mese,

Diligetuer est animaduertetulus progressus argumetorum. Primum enim, quod insimularetur tragoedia ob crebros motus, quibus Vteretur, docuit hoc proprium via tum ipsus non eue, sed artis histrionum. Deinde probauit non omnes motus coria roris esse vituperandos sed teneros tantum ac molles: quare si motus etiam illi proiarrit ipsius serent, non ei Ierameli subit Oeani condemnandam. Tertium hoc argumentum ostendit, fungi etiam munere suo tragoediam: inicereq; quod vult, quia Nis motus nulli adhib tur, sed penirus ipsa illis destituta sit: quod non nulli Alsbrutant proprium esse epopoeiae:non minus enim tragoedia quam epopoeia hoc habet, ut tradit.Quia autem hoc nouum auribus multorum merith videli potuit, ostendit quomodo noc fiat: nam inquit ipsam studio lectoris alicuius patefacere qualis sit. si legatur etiam iudicium fieri de ipsa recte posse: intelligiq; quid boni maliqt, illa iase habeat: nihil enim hoc etiam pacto occultum in ea erit. hoc autem illam poste supra quoque testatus fuerat, ubi de partibus iisus dis Ieruit: de aspectatione enim a parariiq; scenae loquens, inquit: vim, quae subiecta est tragoediae, manere etiam sne contentione illa studioq; histrionum.Adiungit autem nunc concludcns hanc rati nem. Si igitur aliis rebus melior praestantiorq; tragoedia, quam epopoeia est, hoc quod tantopere quosdam offendit,& quod illi arripuerunt ad ipsim infamandam, necesse non est in ea existere: ac sine illo ipsa manet, ut patefactum est: quare omnis oppugnatio illorum inanis est, ac multis modis vitari potest.

Tetiae quoniam omnia habet, quaecuni, epopstriae et enim metro ficet ei in . oeproerea non taruam partem musicam, . aspectationes halet, Afer quam *oluptatespercipiunt euidentis ..

Hoc argumentum tragicam imitationem constituit, docetq; ipsam epicae anteponendam a partibus, quae in ambabus sunt: ostendit enim imitationem tragicam natu

332쪽

PETRI VICTORII COMMENT.

la re carere, quae imaeniatur in epica, quaeq; ipsam ornet: ac praeterea quibusdam rebus clunulatiam esse, quae magni momenti sunt ad gratiam ipsi conciliandam: voluntateq; explendos animos spectatorum. Si igitur res hoc pacto se habet, quis non fateatur tragi iam praestare epopoeiae unde enim existere aliquid potest, quod epopoeiam expoliat, quo destituta sit uagoediaὶ sentes autem, unde multum praetet ea suauitatis haurit tragoedia, aperti sunt. Cum autem dixi isset quacunq; epopia pos sidet, habere etiam tragitatam: appareretq; uag diam heroico carmine non uti,

sed alio. quod minoris eii dignitatis, occurrit huic di ilicultati: docetq; in potestate ipsius situm esse.si velit, ipse etiam illo uti: neque enim interdictum est ipsi grandi

te senere verses: sed illum reliquit; quia alium aptiorem sibi nacta et t. quod1 tur illo non utitur, non significat ipsuas egestatem aliquam, neque valet ad proba dum ipsam ea parte immiti utam. vi autem ne hoc quidem omittam, videtur vale re hoc ad confirmandam veterem illius loci lectionem, quo de communione ii militudineq; amborum horum poematum multo supra disseruit: ita enim illa habet.

tanquam enim commune cum epopoeia nunc quoque heroicum carmen tragoedia: vult esse, cum in manu ipsius potitum elle dicat, ut illo utatur, si velit. Indicat autem , hac difficultate remota, quae sint uia, quibus praeterea ornata est tragi ia,cum illis careat epopoeia: appellat l, musicani artem, cantusq,r nec non aspectationem , quia in tragoedia oinnia oculis exposita fiant. explanavit etiam quanta vis in musica -posita sit ad oblectandos spectatores: allirmavit l, hanc elle artem, cuius beneficio mortales voluptates sentiunt cuidentillime, atque omnem vim illarum planὰ perci piunt. Cum autem hoc loco extiterint varietates quaedam lectionis, de illis nunc accurate disputabo: ac cur etiam nouam, nuper' crutam magis probarimi declara . nam quod prius hic erat miri quis non videt corruptum ni illa arbitratus igitur seni legi debere ut est in omnibus, quos vidi, calamo exaratu, Iri: Alterum disertinen est, quod iidem illi libri iniit titudinis numero habent He ; m, cum inexcusis anteast τμε-iν.&sane multitudinis etiam numero eadem his res fgnificabatur. in argumento eman Phoenistarum leguntur verba haec, quamuis testim nium hoc non satis firmum sit. ia ιδ μι-ci, νικαλυτο 6 Q. nam quod certum in primis est, auctoris ipsius est, qui multo supra inquit, cum probaret min rem vim habere ad condiendam traginitiam, hanc partem, quam cantum & hum niam. ἰm δε ρο ea 'e i πο-- . .. qu re veriorem hanc lectionem duxi: idq; quod sequitur . .e, muscam artem referrerum, quae priore loco appellata sacraret videtur autem si accipimus auctorem dixis. se, studio harmoniae connari voluptates cui dentillime, respondere hunc locum ei. quum supra multo inquit eandem μ, axM verb illic ipse eam appellauit vim omnem suam, ac ficultatem apertam perspicuamq; habere. Restit tertia varietas magni profecto ponderis : iii quodam ciam exemplari inueni. sane si, receptam lectionem sequentes, legimus δαπι ἰέαν ,

verbii hoc iii silens videtur in huius rei signit iratu, pilisurum si intelligimus ope siue

harmoniae, sue oculorum fieri, ut mortales sciant voluptates euidentissime: magisq; uadrare videtur, si imatur mutato casu dius vocis, quae antecedit, Muia: ut sensus sit . beneficio operaq; harmoniae fieri, ut consentur giznantur voluptates,quet perspicuae sint ac talere non pollini. nam si, ad priorem duarum illarum rerum reserentes, intelligamus musica arte fieri, ut voluptates coapniententur aperte in primis atque expresse, ii ita quoque ineptus sensus nisi filior erit: ne dicam verior, atque alteri illi anteponendus: camus nanque suauitas: artisque illius lenocinium multum valet ad res , qux oblectare possunt, iucundiores reddendas, essiciendumq; ut illae manisesto percipiantur . nam quin usus Oculorum hoc valeret, dubitari non poterat: nec confirmatione egebat . quanti vero momenti sit euidentia in his rebus,&quantopere illa adiuuet tragoediam, perspicitur ex consequente argumento.

333쪽

IN I. LIB. ARIST DE POETICA

ride' dens halet in gnitione, in operi .

Hoc aliud argumentum est, quod declarat hoc etiam nomine preponendam esse tragicam imitationem epicae, quod mea cura paene, quae fiunt, perspicua Neutiadentia sunt. quod bonum non tam 'prcssum inuenitur in unitarione epicorum, quae tota commemorando fit. Quin autem hoc mirifice utile sit, matistaciat animis eorum, qui spectant, dubitari non potest ut enim Horatius quoque testatus est.

Segnius irritant animos demisia per aures inita quae sunt oculis subiecta iidelibus quamuis hoc ipse aliud tunc agens, protulerit. In quibus autem existat haec perspiacuitas, monstrare volens Ariuoteles, nominat agnitionem,&cetera facta, quae in tragoedia geruntur . nam di imo, sequorq; receptam lectionem, quae utanter reperitur in omnibus scriptis exemplaribus: eamque valde hic accommod tam esse puto. Arbitror igitur hoc tradere auctorem, perspicuitatem, quam eximium bonum esse vult tragoedia, apparere&in agnitione & in ceteris qiue illleg runtur: cum enim agnitio omnis multum lucis &iucunditatis suavi inerat omni poematum generi, precipue agnitio illa, quae in dramate tractatur, capit animos, quia subiicitur oculis,dum res administratur, cernitur. Vincit igitur haec quoq; ceteras agnitiones, quia plana magis & euidens est. nam quin epica etiam agnitio claritatis mulium habeat, dubitari non potest: Plutarchus enim probaturus in vita Homeri poesin picturam esse . exemplo potistimum illo usus est, cum poeta finxit Vissem cognitum a nutrice: ita enim omnia illic tractata esse, expositam oculis do- et , ut potius expicta videantur, quam narrata: id tamen . quod illic senum est, ingenio Poctae magna ex partefabricatum eli, summoq; ipsus artificio in rebus & inia ueniendis, & verbis etiam illustrandis, quamuis aptam materiam nactus esset: mianore autem labore ellicitur idem in eadem re a tragicis. quia vere res oculis percipiutur, cum geritur: nee oportet mentis luminibus ut in illa. uti. Cum autem Arist

teles ostendisset in agnitione euidentiam habere tragoediam, addidit A: in operibus hic appellans. ut aliis etiam nonnullis in locis d ipse Malij boni alictores sese runt, si Me: factaq; intelligens. ω cane nihil in tragoedia geri. quod perspicuum

non se. auctumq; nocprassanti bono, constat.

Aue quia in minore loritudine finis imitationis est: 'OI enim consertius est iucundus est, qu id, quod multo miatum est tempore, Aco vi tem. Ceusi quu Oedipumsonat Sophoclu in versibus, quot fias est.

Aliud hoc argumentum est, quo itidem probat anteponendam G tragadiam

epopoeiae: vis verb iosius in hoc' sita est, quod cuncta, quae oblectant, iucundasii, sunt, eo magis oblectant, quo minore spatio temporis comprehensa fuerint. Hoc

autem manifesto tragoediae contingit, si conseratur cum argumento epico: minore

enim interuallo illa peruenit ad finem situm. Hoc igitur fundamentum est huius argumetiti: ait enim. Praeterea scilicet digna est quae anteponatur epicae tragica imit tio , quia finis huius imitationis in minore longitudine est: id est citius in hac petu nitur ad finem: de tamen reo uili, necessariamq; elle in hac quoque longitudinem aliquam testatur, quia aliter illa, ut docuit, imminuta decurtataq; seret, sed modica haec elle l. bet, &quae terminos illos habeat, quos indicauit. quare non porrigit ut in spatii im illud, in quod funditur, passim q; dilatatur, epopom. Cum autem non Omnibus appareret, cur hoc tantum valeret ad eam ornandam, melioremq; reddendam, affert diligenter causam huius rei: utiturq; communi quodam, de quod cunctis in rebus verum sit. nam inquit. Quod enim confertius est, si iucuncium simul illud ac suaue est, iucundius sit ac maiorem voluptatem gignit, quam si idem multo

334쪽

1, PETRI VICTORIITCOMMENT

tempore sesum&quasi dilutum sit: vut enim eo verbo, quod conuenit humori ac reuus liquidis: illae nanque proprie temperantur. Vt vinum initur amittit ca rem, si multa aqua mixtum ac temperatum si ierit, ita quidquid ruaue est, si in longum tempus productiim fuerit, perdit multum suauitatis illius: ita enim inteonat voluptatem porreetio temporis, in quod spargitur, ut vires vini aqua . Vt autem magis aperiret, quod setitit, ac rem undiq; notam ficeret, exemplum addidit: d cuith; quomodo fabulae dilatari pollint: in uit enim. Ceu siquis Oedipum Sophoclis colloearet in tot vetabus, quot manet Ilias Homeri: ita nanque fabula illa Oediariis vocata languesceret ac flaccida fieret: corrumperetur enim voluptas, quae magna inde percipitur, longitudine temporis, quod in illa agenda consumeretur. Non si ne causa autem monurauit, quem Oedipum intelligeret: ita enim factum illud finasi coagmentariq; posset, additis partibus non nullis, sine damno aliquo magno multo maiorem numerum versium reciperet. Acuia autem vidit Madius hune locum in omnibus libris corruptum esse: commodus nanque nullus senses ex ea lectione eliciebatur: idemq; arte ingenioso, illum emendauit. ipse quoque olim e dem pacto maeulam illam deleveram: coniecturaq; ductus pro a restitueram: quod nulla alia de causa dixi, nisi ut certior testatiorqtie emendatio haec se rei, postquam pluribus in mentem venit, non communicato inter se consilio, e idem pacto emendare.

nascuntur. Quaproptersi*nam pudem figulim fecerint necessis vel

breuuerouensem, vi erran extremo imminutam vel co tantem An

tu vi metri, tinguidam. Si autem ures. δυ autem. ceus ex bin athoia insueru iuncta , non una: cruentit odam Aas halet mulo lucuscemodifartes, oe Oh sia, qt- ω' perse habent magnitudinem. --

pia haecfoemara conctant, vi continIit, optime, piam maxime Vmus actioms imitatio fiunt.

Postremum hoc argumentum est eorum, quae ostendunt anteponendam esse tr sicam mutationem epicae. non tam autem ipsum monstrat egregium aliquod num tragicae imitationis , atque in eo sindatum est, quam malum vitiumque epicae patefacit: quo cum careat altera, digna est eo etiam nomine, quae illi anteponatur.

quod autem des, eratur in epica imitatione: minuitq; non nihil . nitatem ipsius est, quod cum inprimis laudetur imitatio, quae una est: nee plura Cha complectiatur ipsa re talis serirari potest, qui aut perueniatur ad eam magnitudinem, quae iusta in illa videtur, plura es, inculcantur, qvie cum &ipsa corpus Piquod habeant, plurium actionum instar sunt. Hoc igitur est, quod minus perfectam ipsam reddit i luodq; auctor intelligens, inde etiam muttirprobare illam inferiorem esse trag*,c : sic enim inquit. P terra minua una imitauo e corum poetarum cst, quam

335쪽

IN L LIB. ARIST DE POETICA.

st alia ulla imitatio cuiusuis generis poetariam: nec tamen plures imitationes, id est plurium actionum, ei te argumentum eius carminis dicit: hoc enim serri non posset: stantinus unam hoc sensu, id est, ut plus, quam cete omnes discedat ab hac persectione: laus enim non parua cuiuslibet imitationis est, si maneat illa vere unxquia tamen non omnino planum erat, este illam huiusi emodi. aliquo patra declarandum id putauit. eonii at igitur id signo huius rei iudicato: & ab eo deniq; , quod consequitur. Nota verb, quae hoc aperit est , quod ex quacia nq, epica imitatione

plures nascuntur tragoediae: nec ullum inuenitur poema eius generis, quamuis atasblutum sit,&probatiim ab omnibus, cui non vi u hoc veniat, ut inde argumenta

furtum tr uiarum elici possint. Quod sequitur autem valet ad declarandum vitio hoc, dilucultateq; eius materiae fieri, non culpa D tarram, qui cam tractant: docet enim ipsos undiq; premi :&quamcunq; rationem inierint, am assinem alicui malo inueniri. Explicans igitur quantopere illi laborent, inquit. χapropter simam fabulam,quam persequantiar, sibi proposuerint: de quae sequuntur: haec enim

Partitio est, quae rem declarat: qui enim carmen epicum condere volunt, aut unam

tabulam semant necesse est,aut plures. Vna fabula duobus modis tractatur: in qu rum utroque incommodi aliquid reperitur. quod si plures fabulas sumpserint, ea etiam ratione, qua docet, quid inde mali existat, apparet: singillatim ini ias has, contrariasq; rationes explicemus. inquit igitur. In una fabula condenda, si breui illa exponatur, videritis qui audiunt ipsam semper minui: in angustumq; tandem

desinere: cum enim initio cultassent, ut par erat, eam ad iustam magnitudinem peruenturam, vident ipsam semper decrescere, quia postremae partes non respondent opinioni, quam de illa coiiceperant:&quanto magis appropinquat fini, in

iis magis subtilis tenuisq, redditur: sellit mi spem ipsorum:&hoc est, quod significare uoluit, cum ait illam : n-ue enim,quamuis nomen id inde conformatum sit, ductumq; a similitudine caudae murinae, oportet in exprimerula notione eius vocis, muris meminisse: neque hoc nunc in mentem uenit Aristoteli, formae tantum illius, quae extremum uersiis extis uatur. quod ipse usu uenire in s

bula, ita tractata intimat. id uerb ingratum esse ae displicere magnopere iis, qui madiunt, necessbest, quod inquit. Si uitium hoe timens, nec gramiem materiam concidens, Poeta seeutussierit longitudinem,qstae instar videtur esus carminis, ac debitae mensu comitari voluerit, fieri non posse, quin in alteram vitium cadat: sabula enim ita linguida fiet: prolixitateq; operis 1mittet vires paene omnes suas: hoc enim hic valet ριδΘis: vocabulo nanque translato a vino, in quod nimium aquς insusum fuerit, uis Porem vinitae perdiderit, aliae etiam res ita vocantur, quae tenues &imbecillae sunt. ut in ii. libro πολιrι. - amicitia quaedam ab hoc auctore u

cata est: & hic Abula, quam clicie . nam vitium quod significaui, a Graecis ti νυ vocata, testimonio etiam ipsus intelligi rur, qui in problematum segmento secundo i ipsem appellauit. nec non etiam Plutarchi, cuius haec verba sunt in v.libro capite qiuarto. cum quaestionem illam Homerica deliberando I culpa Achille, agitaret . qui videbatur Patroclo praecepiste, ut meracius uinum ingereret legaus Agamemnonis, id quod inciolis homini magis, quam heroi conueniebat.

ροντ- ,α 'α exra . 3c quae sequuntur. Cum uero supra quoq; capitis huius Plutarchi mentionem secerim in declarando Empedoclis loco, qui liinorat, quia con&sus est: scriptorq; hic do stillimus ipsius quoque mentionem ficiat, 'uia illic vox aest, quae in uersu Homerico, cuius multis modis conatur sententiam comprobate,

cur non verba ipsius hic ponam: saltem, ut, quomodo legi debeant, ostenciam: sunt enim in excusis libris mendosa. A .-ἀe ro. E-: μίη κομ

Quodsi polita, inquit Aristoteles, plures simulas. declinatis sutaribus malis, complexus erit, tunc fabula non una erit: quod&ipsum reproi ac vitio dari notum est Cum autem plures fibulas dixistet: certumq; sit tabulas uere illures, id est ita distinctas ac sq,aratas ut in unam aliquam redigi nonros. sint, nullo modo probari, declarat quomodo plures capiat: animatq; se intel,

Ce iij re, u

336쪽

1M PETRI VICTORII COMMENT.

re, si illa ipsa Gula,quam scribendam Gipseriam ex pluribus fictis concreta suerit huiuscemodi enim etiam quae recipiuntur, pleriinq; existunt, ut ipse exemplis ostendit: in Iliade nanque de Odyssea inquit inueniri partes non paucas huiuscemodi, id est quae instar fabularum snt: S ut ipse tradit, quae per se magnitudinem habeant: non tame hoc culpa poetae iactum este: nec inti nasci, quia pol mala illa vitiosa sint.

testatur: hoc enim repugnaret iudicio quod ipse non semel iecit de Homero: sed res aliter tractari non potes L nec alia via est ad iustam magnitudinem perueniendi: hoemiim est, quod inuitos bonos rectas rapit in eum errorem. purgans veta Homo rum, & in coelum serens, ut consueuit, ea pocinata, quamuis hac parte laborent mruit. Quanquam haec poemata coagamentata sunt, ut res patitur, & quantum iu-ustria poetie neri potest, optime: & unius ficti imitatio si liquam maxime iactum unum in longo carmine potest seruari. Laudat autem insa in ea praecipiare, in qua tractanda in periculum venitur . ne reprehendantur, id est in coagmentatione reruthoc enim manifesto valet, quod inquit σ- Um: non quia, si id obtineri pos.set, non intelligat aliud melius este: nam si ad iustam magnitudinem opus perduc retur, non vald e longis epis iis e. insertis, magis probareri oema hoc Aristoteles. Homerum igitur proxime accessisse ad hanc periectioilem ammiat. haec videtur esci huius partis sententia. Notandum etiam hic arbitror significatum verbi de is reis. in ductum est: videtur enim valere exponi atque explicari, non monstrari: loquitur enim de epop xia, qua rescit res accommemorat, non in scena agit, re ante oculos spectatorum ponit. Animaduertendan praeterea, an cum Horatius inquit. Quoil cunq; ostendis mihi sic, eodem sensu Protulerit Latinum verbum, quod huic respondet, quo Graecum ab auctore usurpatum est: quamuis enim illic disserat detragoedia: deq; rebus, quae cum in scena fiant, vere ostenduntur id est oculis obiiciuntur, tamen addens Sic, videtur indicare alteram etiam rationem huic contiariam, quae scilicet reieci res actas ac narrat, verbo hoc tolle senificari. Et sa ne quin ostendere valeat etiam apud optimos scriptores signiticare, dubitandum non est. Fabula igitur, si verum hoc est, quae paucis conamemoratur, dicta ab eo esset ρεα α δμι--: vel potius, ut in maiore parte calamo talptorum inueni, se . Sunt etiam hoc in loco aliae scriptura variet aes, quarum meminissς magis libet, ne nihil omittam, quod non testatum relinquam, iuuentum i me in ans quis exemplaribus, quam quod eas veriores lectiones putem. Nam, qua antes edit haec verba, vox desuleratur in pluribus libris, ut qua etia infra posita si iit. A 'μας, sne quibus sententia imposecia prorsus est. Praeterea Pro illo inva z-mmmm ια-: quod meo iudicio verum est, bellin, si habet, in quodam calamo exararo libro

perperam legitur in γαμυα man. . r. .

Haee est conclusio totius huius quastionis, qua disputauit utri duarum harum imitationum. epicae ne an tragicae, priina dandae sint. ipse igitur, quia multis dissem sit. maiorem honorem tribuentibus epicat imitationi, cum ipse contra meliorem iudicoret tragieam, collectis multis argumentis, qua hoc probarent, ad extremum planum sectum esse dicit vincere ac primum locum tenete illam, quam defendisset. Nam quod inquit. Si his omnibus praestat, intelligit bona, quae indicauit, quae plura maioraq; in se habere tragoediam declarauit: quod enim astinis ipsa non est nonnullis malis, iquibus vacua non potest esse empiria, hoc numerum bonorumget. Quod vero inquit. Et praeterea artis opere, ncuum quiddam est, necabilis supra expliacatum;

337쪽

1N I. LIB. ARIST DE POETICA. N

ratum: valet tamen Sipsum multum ad idem declarandum, quo scilicet utitur ut plano Ortoq; , ut eo etiam superet tragaralia epopcditam, quemadmodum superare illis, quae accurate fuit, demonstratum suetat. Quod sequitiir autem. Oporteterum non quamlibet voluptatem essicere ipso, sed illAn, quae dicta est, hoc meo iu-clicio potest: docetq; , quamuis ex epico carmine plures voluptates capiantur quae tamm non propri e sint eius operis: nec verus suis ac voluptas, quae inde exped turnihil tamen hoc valere ad gratiam, honoremq; illi studio acquirendum: non enim vere postulari ab ipsis potest, ut quamlibet voluptatem gignant, sed eam tantum,qi propria illius artis est: cuiq; gignendae inuentae sunt. Quod si epopoeia qui cum huiusicem a parit, creatq; voluptates alienas, eo nomine non est anteponen cla tragoediae, quae sua magis propriaque voluptate nititur. Perspicitur autem ex iis . qdsequuntur, opus artis vocare Aristotelem voluptatem, quam ut pariat res illa, laborate ut enim ceterarum artium opera quaedam, finesq; existunt, ita etiam huius Vt purget scilicet animum motibus illis turbidis, quos s,pe significauit. His istimepositis, inquit perspicuum este, quod illa melior prestantiorq; est, tragoedia inqua. Epoeia: non semper tamen, sed cum fine suum adipiscituri hoc enim rursus opectandum est: nam si inde ipsia pelleretur, non primum locum dignitatis obtineret: poliunt nanque interuenire incommoda quaedam, quae ipsam hoc bono spolient. Animaduertendum igitur, an hoc ipsum valeat, quod ostendi. illud auctoris r . . :-

, prolatumq; & ipsum sit iub condicione hac: siue contra tradat ipsi

omnino hoc contingere, ut finem consequatur, quod alteri non itidem: ita enim interpretes acceperunt: presertim cum de tragoedia hac, illaue non loquatur, cui incommodi aliquid tot est euenire, sed de tr cedia ipsa generatim: libera nanque illa noc mesoperi loq; videtur. Animaduertendum praeterea, quod ad rationem sermonis lacit, adiungere ipsum voci κρει - , quae collationem per se Mnificat, alicurus'; rei maiorem potestatem, particulam μῆναν, dc ipsam hoc significantem. Dism, quibus adplicata fuerit , hoc idemasserentem: videbatur enim vox illa carere possessine damno aliquo ea Hicilla:&tamen alibi idem hoc secit Aristoteles.ut ab antiquis ipsius interpretibus declaratum est: sed vestigia etiam huius locutionis apud Demostumem iuueniuntur .

Hic finisse intelligitur primi libci: etit enim breui euneri, qtiae uniuersio in libro pertractauit non, ut crebro secit, tantum, qua proxima seperiore parte persequutus fuerat. Resipondet autem haec pars, quae similitudinem epilogi habet,pr Tio totius operis,&ipso ita vocato, sumpto ab oratoribus nomine. inquitieitur de tragoedia & epopoeia se exim xe sitis, sagm esse: in extremo enim positum emunde omnia haec apta sunt, ac sustinentur. tragoediam autem primum appellat eundem ordinem conseruans, quem in explicandis illis sequutus fit erat: ut qui enim in animo suo iam staturum habebat poem hoc praestantius csse, quam epopoeiam, contra iudicia multorum, primum locum eias Daverat. de ambabus igitur testatura se actum esse. Modum uero, quem teruaeritin illis explicandis, aperit&inquit. Et

de ipsis & formis, S partibus ipserum . deipsis uerb dicens, intelligit de ui ipserum harum poeseon generatim atque in uniuersum, ut initio etiam libri locutus fuerat: pollicitus enim est illie sede poetica & hoc ipso pacto, id est in uniuersum . dc de so mis ipsius actutum esse, quod praestiti Eadem igitur ratione hic testatur se de ambobus his generibus poematum de in uniuersum, & postea singillatim egisse: hoc enim ualere

338쪽

PETRI VICTORII COMMENT

ualere puto, quod inquit . Et de formis de partibus ipsarum: nam formas, id est ψI arbitror ipsum vocasse partes, quae speciem qualitatemque poematum eorum declarant: ut contra partes qiue corpus constituunt: ma; numq; id reddunt: neque enim arbitror si istori nunc a poeta nomine . A. genera illa poematum quorum alterum exempli causa sinaplex est: alterum vero implicatum, siue moratum, siue Patheticum, ut Madius accepit, qui superiorem locum subtiliter interpretatus est: primusq; vidit, quid μὴ valeret, quod ante hanc ipsam partem positum cst. tiam idem recte fecit, qui voce illa με, contineri putauit ambas illas, magnopere diue sis inter se, partes, postquam verbum illud, quo ipse puto significati partes quales, alibretulit: verisimile enim est auctorem utriusque partium generis memini iste, si alterum attigit. ego verb arbitror partitionem illam relictam ab eo fitasse in breui hae peroratione: neque enim omnia paucis complecti potuit: nee debuit etiam, nisi quae maioris ponderis essem, appellare. Tradit etiam accuratillimus magistar, numerum illarum partium a se monstratum esse: nec non quod discrinien inter ipsas versetur e eas , inquam , quae quale sit poema ipsum ostendunt, α η' tanquam corporis illius membra sunt. Praeterea repetit a se monstratum esse, unde nascatur, ut poema recte se habeat:& quae causae huius rei sint ut etiam quare poema iure laudari non postit: vitiosi; alicui amne sit: hoc enim valet, quod inquit : --r intelligique manifestb debet μ ε : nam de veritate lectionis non arbitror ambigi oportere, cum e terra. mirificeque hic accommodata sit : Addit autem, se etiam egisse , quantum satis esse putat, de rationibus, qiii bus laedere poetas. & scripta ipsorum vellicare, quidam consuerant: nec non docuisse quoque, quomodo quae obiiciuntur ipsis , diiselui ac reselli possint. De his igitur omnibus testanir se misse i cunctaque illa redigere in memoriam voluit illis , qui hune librum legerunt. Nam quod in extremo li- bro fecit non repetit, non quia ob pr pinquitatem haerere adhuc quaestionem illam putaret in animo eorum , sed nisi salior quia id extra artem. E. quam tradit, fuit: neque de-

pria huius artificii, α quae instruunt poe- . ' .cam id,quod non ' , est intimum id 'ipsius, repe

339쪽

RERUM ET VERBORUM

IN HOC OPERE MAGIS

INSIGNIUM INDEX.

B in Soph - agerequitiani dicatitur in sabula πctis O po quod agoitio reis io . pulcherriura quae ibi Labsurduanini uxeritis agnitio adacti neni pertinet rosphoclest Electra ---- agnitio Hi omnibus epici carminis partibus ac maliquado variaran adesitione vocis alieuius agnitio multum lucis d iucunditatis assera poeRectu . in Ptolegomenis uratibus Aeeius poeta Iliadem dω agnitio optima quae Ios. Uti I i . . - agnitionis species . .

a. et ' Vnitionis exemptata Euripidis Helena ac Actulit sortitudo quomodo ab Homoo ot agetionis seeundum genua in tertium g

γι I 'M ri . . . . ixi ne aliquando ausibulis siue peripetiis Achille dis Sinaiciactatio rimprobita ι stiliu uiuii ur P p Ilo fundamentum ae solum tragoediae agnitiones in tabula sunt

actionem 'ramsi e5plecti debet Abia, Nisi,

actiones simplices ε lesequ- Io Aiacis morter deplorat Te est de Teucer o Iiones, significatio morum Aiaci persona apta Datheticae tragoediae

monum cauis quae Alcidamas nimius citi epitheti lati reactionum imitationesia is Alcmon interfecit Erip len mirem 1

miratione excitare debet epin&Magica in prinus proposuit

ser utut eomerarii in El hos soMusti eos tax in alii ori nomen parum uetus

merum r

am aestus&trout spedes mobilis Ptol. Asianius 'gamemnoniae domus tres me dias serio sti

Andria Teremit cur duplex sabula Andromachae in res quales m adron actus theriaces laudet se ipse alumi niores de sensus quis primus piligendo represtetit is animoru motus turbidos purgat tragoedia is Minus errarum i Anxinon adueri u i Meta pbanit eomici uersuam dii pus Iu iam quot horis circum . Maa nympharia expolin Homerica Dd apparatus

340쪽

INDEX.

ipti addet uadendum . fit Archelao me doni eatus filii ruripides Prol Arix braὸ iuiliet υς eos reprehendit Aristide, Thebanus pictor

AristopXanes norma Attici lomonis i Aristophane , a m similitiidinem trabeat ad Sopnoelem . Aristoteles iret libros inuit de Poetiea Ptol. Aristoteles nonnunquam auriore uer maeonstructione usus Aristotele poetaeo ornare studuit Prol. Aristotelis libri Homer extu luxi iona Aristoteles seripsit libros de poetis ret

asper Lomo ae durus xiiumpta vel adventicia signa quae Astydamantis poetae Alcmaeon Athanasii oratio de passione Domini

Athenaei locus eonliderariar Athenae musaeum Graeciae Athenae omni studiora genere floruerat Prol. Athenienses Oreoinredi I sibi ven3irabit Athenien es magnos sumptus in straac nina, sustinueri ad Atheniensium ae reliquorum Graecorum Tera studia qn remis ius reactari ex is Prol. M. Me talas animum mores teisti

C.Caesar quo loeo interfectus ruit acia Callimactu emiae tribuit eornua 274 Callippides eur1Mynis reprehensus, si canes excubitores acerrimi 'ontue.museat': artis lepbro magnam tanti habent ad animos moderanios Ptol. rantorum greges publicis sumptibus instrue.

tantur in fibulis

reinu tragicus cur explosv MICarciniis poeta Thyesten si iam seripsit issorinen heroicum ac Lexametru.n Gumit epopoeiae stabile ibid. viri uis cMLli studiu in omni aetate suit λα carmine tractata arsumeta graui ta acrios Pr.

castigatior loeus. iude.Emendatior lectio Catullus quo tempore luxerit Pri l. Citulli loeus Cephalenam opinio de Vlysiis uxore isto

cerua cornua non habet DCentauri Centaurus tragoedia Chaeremonis s Chaeremestra . . cur centaurum inscripseritodum situm ibid. cur reprehensus

nune a Victorio restituis ui Choephororum Aeschyli argumentum in Chennides comicus ebotus insolitus manere in stet tu. anti.

qui in tota sere sabula perageb --h munus histrio sciat m. pari cotinoviceYot eomcidersia magistratu sob datus meliori partes minuit A schylus chori sopboelei magis probinc Euripido

eorundem digerentiactorici ear Q ri Cieer.locus in Brutori Epistolis ad raro trem a. ex Ora: te Lo. in Tuscul. ysriuiliter fingebant prisci tragici Cleomachus poeta malus Cleopbontis poets imitatio qualis 12.1 . em.

dem poesis qualis clepsydra

clipeus Bacchi meraphorita pro noculo mP. Clodius quo loeo eu Milone pitu comisit iis Clytemnestra ab Oreste intersecta 13sclytemnestrae mora a quibus illata is

coagmentatio rem, maxima riagoediae coagmEtatio epotae ix maiore tria ς cognomini colligitio ae nexus tragae citae 17 .iri comoedia deinceps comoedia antiquorum scituram Urmonem ie.

spuebat moedia cur diu iacueriterim id a linam, Ciceroni re plutarcho. Pro. eom et lia ex Sicilia a principio ueuit loco edix sorma adumbrata ab Homero 3 comoediae liberias in populari iratu potissmsi loeum babet is moediae tragoedia P digerentia circa inumti nem incediae uagaeli αλ incrementum am a

comoediae tuas Miri inuentores qui ir mica poc nomina per senatu fingilt ss: M

compostio pulcberrimae tragoedo qualis stnecesse alimentum coniunctio consternatio Toxonstitutio sabularum & eoagmentatio vanis esse debet inconstitutio longa in solo heroico earintne deii Les,et 'sa. ieeuda in tragi iis quae ira II. coryplim Crates primus Arberus tabulis finiit ' .vcrepundis Cresphoia sabulam seripsit Euripides o mCreusa Ion filiis quo indicio eognouem M. mina sit aec adumbra poetis obiectxv modo ἱiluantur in dranceps. cyclopas saeviores finxit Phita mi . 14 linariis unde di a

pDa sabulae nomen Cypria Lbula Dieaeogenis IssDAnius LIn apersequens motitiis tos

Danus Florentini laus Pro definitio cur translatis verbis n5 utitur fri Deliadem stridist Nie haris poeta 22 23 Democlirus Dysios Homer4 eelebram n Demodocus cur laudatur ab Vlyue s Demodo sin epulis Alcinoi canebat sommosthenis locus Mora maiestate laesisse uidetur Homero x dialogorum tractatio quae qualisue xst caemenit tragici pro is o sdictio lorum Labinia trKMin m

SEARCH

MENU NAVIGATION