장음표시 사용
321쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. 2 r
di sit: assirmauitq; pro stulti e sessa opinione , qtiae insederit animis multorum . nisi vocavit hoc ipsem erratum, quod lapsi homines sint: inaniq; narrationi talia crediderint : quamuis non sine causa etiam putaret aliquis erratum striptum intelligere Aristotelem, quod pro Icadio Icarius, una littera mutata, scriptum seret. Praeterea spectum etiam mihi est illud, si14 .ux--οe ἰχν: nec videtur mihi valde conuenire sensus horum uerborum: neque hunc auctorem alibi obseruaui ita locutum: de his enim rebus asseueranter loqui coiisueuit. nec puto verisimile hic locum ha re. Omnibus igitur iis de causis metuo ne hic locus corruptus mancus ve sit.
Omnino autem impo de quidem vel ad posta, vel ad id, quod in las , τὰ ad opinonem oportet reducere : - 'esim eram optat est hi datae impo de , quam non probabile G posellule . miscemodi amtem es, auales aeuxis regebat sed γ ad me e exemplur erum oportet excedere. is quae in Iurami ea, quae ratione carem. Sici σ quod
quandoque non est vacuum a ratione: Perisimile enim C praeter veram mile nasii.
Paucis nune uidetur eomplecti uoluisse, quomodo dissetui possint, quae obiiciun tiar poetis: ec tanquam in capita quaedam illa re fere. Primum autem, cum meis possint inici, docet tribus modis occurri hilio maledicto, quos modos statim enumerat. Deinde aggreditur singillatim explicare,' quamuis non declaret semper, cum hocsecit, ration ; exponit, quibus singuli cotivrmantu liquem potissimum tunc explanat. Vnde illic Ormir dissicultas non paruar ac tortile quippiam in extremo desideratur. Sed hoc nunc relicto. primum m avin constituens: rationemq; reddens v cur poeta Lisb rein strum datur. inquit ad fi-u' me et idq; quoil poscit studium illud, magis expetendum esse, id quod aptum i perluadendum est, quamuis estici nequeat, quam id, quod nullo modo probabile est, quamuis idem fieri possit ac soleat: seruit enim ars podiarum opinionibus eorum qui audiunt: studetq; insinuare se omni ratione,qua potest in animos ipsbrum, captans quidquid ad hoc aptum est, retinensq: contraria: accusari igitur non potest Poeta, qui rapit, quod sibi magis aptum esse intelligit. Verba quae sequuntur, Tales autem esse: omnisq; ea sententia, videntur secundum modum confirmare,qui siupra uocatus est. quamuis Gniunctio indicet quippiam potius addi,' uod valeat ad idem, quod supra, confirmandum. Sed aliquid Artais in medio de
fecit. videturq; locus hic 'mnis esse mirum in modum deprauatus. Quaerendum inimi an Zeuxis morem illum habuerit, ut quos pingeret, semper ori siet: dc nos P vera pe te, ni eliores undiq; ipsis eniceret: quo exemplo poetae etiam a vitio abe em, qui idem praestarent: nam verba illa, quae deinceps posita sunt, , 'xamen , clubitarition potest, quin hunemodum referant: quae sane uerba aliter leguntur in quibusdam calamo exaratis: in illis enim primum tantum&postremum eorum est cetera, quae in medio hie posita sitnt, inde absunti de Gnὸ non mihi displicet mec lectio, quam video etiam in excuses Lutetiae libros irrepsiste. ut hoc alterum mitium sit poetam eadem hac ratione desendendi: iam enim auctoritate summi pi- ris in usus sectat. similiq; probarat, hoc vitio ipsi dari non debere . quo, si hoc inici non potest i praestat tamen rem ita tractatam esse . quare videtur non tan-
322쪽
tum poetae venia dari debere, verum etiam laudari eum oportele: intelligim ossicio suo ipsum functum ei se . Cuius rei statim rationem reddat dicens. Exemplar enim oportet excedere. id est cum scripta poetarum, & quae traduntur ab ipsis, futura sint exemplar eorum, quae homines agere debent in viis: hoe enim animo ab illis tinnuitur , absoluta esse debent, & ira perfecta, ut seperent quae geruntur ab hominibus: quod si paria ipsis forent, non haberent vim exemplaris: neque enim ficile exprim re omne illud bonum pollunt, qui imitantur, quod in exemplari est: iaciuntq; sitis.s prope accedunt. Pollulabat nunc ordo, ut tertium modum auctor explanaret, rationemq; tradere quomodo quadam defenduntur Egenere eorum,quq non pos siliit effici, reserendo illa ad opinionem, qtiam de rebus illis homines habent: ac fiat,tasse hoc iple facit: sed ita perturbatus locus est, ut non pudeat me fiteri, iton videre quomodo hoc fiat. nee tamen, ut senses qui videtur requiri, hinc eliciatur, omnia hic permiscere volui: cum enim ab antiquis libris hie destitutus sim quos consentire perspexi peruulgatae lectioiit, nota tantum mihi tribuo, ut confidam me posse luce ingeni, mei has tenebras discutere. Vt in malis autem,& re penὰ desperata, non insulse suspicari aliquis posset, explicatis iam modis omnibus, quibus id quod arguitur fieri non posse, comprobatur, docere Aristoteleni, quomodo resstere vale mus, cum aliquid obiicitur, quod dicanir carere ratione: nam propter smilitudinem, quam inter se habent, recte idoq; loco exponitur, quod dicitur nullam in se rationem habere, ut fieri ita potuerit, poli id quod fieri nullo pacto potest . modos autem huius rei duos esse vi. et affirmare. Cum autem de primo non omnino mihiliqueat, secundus apertus est, certamq; semen tiam habet . primus verb, niti aliqua macula subest. huiuscemodi est ut dicat oporteret erre, quaeratione carere dicuntur ad ei, quae vulgo homines aiunt, fictaq, asseuerant: quod cum exposuerit, aptata erationem hanc rursus testificans, adiungit aliam rationem, ut scilicet assi et, quod consentaneum no esse dicitur,liuiuscemodi non esse quibus iam temporibus, ut haberi tale debeat: iudicari i , tunc vacuum este 1 ratione: cuius rei sedulo rationEreddit, tradens veris ile esse quippim aliquando gigni, quod repugnet verisimili: contrariumq; sit ei, quod plerunq; fieri nam nisi huiuscemodi quaedam inuenirentur, qua verismilia dicuntur, c Q-explorata serent. Percipitur vet. hinc quoque eoidem dili bluendi modos, 'tiles esse ad plures crimininopes refellendas: iisdem enim modis, quibus ἀδώατο , dc etiam ipsum tentari rimat: & pCeterea alio, quem addit, id est neganda illud esse αλυιν.
Lehitraria autem ut Acta, sic animaduertere, cumr modum conm
si quis accurate hune locum explicare velit, in primis arbitror ei demonstrandum
liud ni ceraecipere auctorem ab eo, quod non multo antea tradidit: nsi multo enim quoque supra de iis, quae similitudinem haberent contrariorum disseruit,& qu modo contrarietas, quae appareret in uerbis repelleretur, docuit: non est autem v xiiurule ipsum rem iam pertractatam, paruo interiecto spatio, rursus attingere. P
in igitur Aristotelem, superiore loco cocuisse, quid agendum sit: quomodoq; purgare debeamus poetam, cum insimulatur aliquid prodidisse, quod repugnet veritati, atque opinioni, quae prius de illa re in animis fere omnium erat: sua sarie suspicio nascatur ex verso aliqum quod, certo quodam modo acceptum, speciem habeat eius viiij: nunc verbostendere, quid affare positatu, cum sui ipsi poeta argiritur aduersari:
323쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. U;
aduersari: εc quod hoc loco dicit, contrarium eius esse, quod alibi probauit, aut re prehendit . Nam quod hic inquit. opinor hoc valere. contrarietatem inquam existere in iis quae dicta sitiit, sententiisq;. illic autem manifestb significauit ex verbo uno aliquo nasci id malum: ait enim eis confugiendum elle ut uerbis ipsus
, ubi de remedio, quod adhiberi debet, loquitur, iiset etiam eo loco in s msum, quem continet unitiersa illa coplexio. Declarato autem nisi fallor di scrimine, quod uersetur inter duos hos similes inter se locos, ad explicationem huius, quem in manibus habemus, accedamus. inquit igitur. Subcontraria uero ut dicta sic animaduertere, examinar , oportet, ut perpenduntur elenchi in disputationibus : cum enim illic quicquam esse, quod repugnet, traditur. solemus ad fran- vendas has captiones perpendere dilisenter, an eadem res omnino sit: nitimurque inuenire illic aliquid discriminis: sed etiam videmus subtiliter, an ad idem ambo reserantur: saepe enim eadem res diuerib consiliotra tur . pritterea an eodem pa-cio ambobiis in locis editum id sit quaeritur: siue contra modus non similis. uibus autem his rationibus examinibusq; expositis, docet quomodo illa huc accommodentur: A quam similitudinem habeant cum his rebus, cocludens hoc pacto princeptio nem hanc. mapropter&ipsum uel ad quae ipse dicit: uel quod utiq; prudens admonuerit: tres enim hi quoque modi sunt, qui ordine respondent superioribus iulis. Q rendum igitur nicquoque an idem omnino sit, quod ambobus in locis a poeta dicitur: optraq; danda est, ut illic aliqua dissimili lucro reperiatur: deinde tuat et idi eferre, ad quae ipse, scilicet poeta, alibi dicit: docereq; eum non esse eius iudicij, ut uideatur suam dictitrus fuisse, quod arguit aduersarius. Postremo asmonet uulendum esse, an secerit, quod ea cie re praeciperet uir erudens,& qui ipsius habeatur peritus: ita enim quoque a culpa abesse intelligitur, si perspicitur secutus iudicium, atque auctoritatem hominis prudentis.
Cum huc vsoue .locuerit, quomodo Llsa & adiimbrata erimina diluamur: quomodoq; defendi possit dignitas poetarum, si obiiciatur ipsis aliquid a malevolis,
quod talari captio unaq; sit, nunc tradit, quae sint maculae, quae dilui non possunt, sed inuruntur ab iis, qui stantium rerum existimatores, & veritate ipsa ducuntur.iure autem optimo illos accusari dicit & eam esse rectam reprehensionem, cum ρομα, nulla necessitate premente fingunt aliquid, quod dissentaneum sit, de ratione careat. nec non cum insignem aliquam improbitatem alicui affigunt. qui nunquam antea signa dederit tam deprauati ingenii: atque id etiam ficiunt non semientes s bulae, nec quia res aliter exarum non habeat. Omnem igitur locum, qui his culpis laboret, esse dicit rectam, rationeq; tramiam reprehentionem, id est posse ac de re meri id reprehen'. arbitror autem hoc referri ad formam illam, quam infra v
cat, nam cum ita Deccat poeta, non potest de-
sendi , quod secutus sit ueritatem artis, & contempserit haec malediri, quia intellexerit ita se facilius posse adapita , quod ars requirit. Exempla velli ponere Molens horum peccatorum, quae purgari nequeuiit sumit illa ab Euripide, qui ambobus modis peccauit: significat autem ipsum in id uitium lapsum, finxisseq; quiddam prorsus absurdum, quia staturi, graui illo errato exposito, inquit. Ceu Euripides: nam
324쪽
si locus integer esset, res sertasse plura seret. ia autem quae sequuntur depraua rasaiit:&lux, quam exemplum afferebat, amici est: nec certo tenetur, an posteriiris tantum iiiiij exemplum attulerit, ut Molius putauit, quem in hoc non sequor:
bitror enim utrunque peccatum ex Planare auctorem Volvisse: nec tamen lire in
do corrigi locus reuit, video: nec uno etiam eodemq; modo in omnibus criptis li- is legitur: quidam enim habet. αγνοῦλε : alius veto r. - . πν πο tia: inu tu etiam in quibus legitur πω - - . in margine uerb huius exemplatis ut nihil omittam, quod aliquo modo adiuuare hunc lacum pollit: aut saltem dili- emiam meam probareὶ mendatum erat Id vero quod excogitauit R sortellus ad maculam hanc delendam, non nulli penitus satisfacit, quia tragoedia, in qua snsitur Ageus repente in inedias illas turbas aduolare, Medea vocatur, non ulo ipso appellata filii: ζ A ,- uerli videtur fabulam indicare, cui AEgeus ipse nomen imposuerit, ut statim au r loquitur, qui inquit i . . p terea si ratione caret hoc Euripidem finxisse, non videtur ille huc deste ille in Medea sine caiisa: nullaq; ipsem huius rei necinitate premente, sed coactus: aliter nanque exitum eius fluit e poeta non inuenisset nec nodum illum di luisset. Alterum exc-Plum apertum est: arbitratur enim Aristoteles eundem tragicum in Oreste, nulla re uente finxisse Menelaum insigni inorum improbitater ditum: qtiare putat hoc epioque peccatum eius merito repreliendi, nec excusari ullo modo posse. Praecipue autem lavorare hoc vitio locum illum intelligitur, quod i upra suoque, ubi dilige ter de motibus loquitur, omniq; eorum Lenem, emplum aliaturus pellimorum morum eodem accellit, qua etiam in parte nutat hoc ipsiim sectile nulla ui coactum. Animaduettendum autem primum verbum huius partis. & qu adpositum est nomini illi ἰntra, ne, aut non conuenire lucibus conrequentibus eiusdim natum n minibus . nec commune est e trium harum rerum, quarum posteriores duae videntur priore contineri. aut, quod visius puto , si quoque inita tur, & -, α& ualere hic he. iusta, & ratione ipsi exprobrara, non recte I Poeta tractita: siqius enim ira caperet, magnopere peccaret: coiri emoratum sit auctorem nunc agere de peccatis us, quibus i uolci non potes L
Increpatienti quidem fetur ex quinque sermis ducunt: Merum υ --to guta, velut ratione carentia, τ ut duramentosa, vel ut contrari Gγel ut fraeter rectam rarionem, quae e Ucundum artem. Soluetiones Mue ex distis numeru quaerendae Iura autem duodecim.
Quaestione hac omni diligenter inplicata, generibusq; declaratis, unde trahantur, quae vitio dantur poetis: acsngulorum generum modis oplanatis, nunc se ad finem huius praeceptionis venista ararmat: semmatimq; repetit, quae dixerat: ac numerum generum ipseriimponit. Qui autem rem aliquam indagantii sunt, sicilius inuenire quod quaerunt, si cuncti loca aeneant. ubi ipsum latere possit: nec fallat ipsis numerus eorum locorum, apertum est: & sine hoc fieri debere in perscrutan-cis rebus obscuris, docuit ipse in ii libro Topicorum, ubi inquit. σκram δεκαετ Ma, a M. - ακέ. e. addit etiam dii lutiones eorum criminum, quae obiiciuntur Poetis,esleeruendas ex iisdem illis semis Squasi locis: quarum etiam dissolu: num numerum ostendit, affirmans inta duodecim esse, qui numerus earum appa reret Gliquidi perliceretur, nisi quid sia praturbatum esset. nunc autem, cum id Achium esse prorsus intelligatur, dinisus sitim me posse id praestare, quod inaxit optabam. atque huic muneri, quod sescepissem, conuenire priectare vidcbam. nec tamen non multuia in hoc laboratii: ut gulas enim partes conarus sim explicare.
325쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. 2 s
nee stustra omnino ut Mibit cor, in illis industriam meam collocavi. praeter quam unde me peruersio aliqua magna reiecit, ira etiam summam huius quasi operis studebam explanare: ac suam ipti propriamq; lucem afferre . nec tamen poci aliquis contra huiuscemodi tanquam monilia pugnare: victoriamin inde aliquam honestar rtare. In aliis auterii, quae mihi molesta suerunt: aemultum sane diuque me sollicitarunt, filii, quod in rationibus his criminum refelleridorum, allegoriam non post ut . quae tamen plurimu ad hoc valere semper existimata est.& qua veteres scriptores in culpis praecipue quibusdam Homeri de dendis plurimum utuntur. cum etiam extiterint qui ex illis plenum volumen esse rint, & hoc praecipue pacto diuinissimo illi poetae fiscurrere voluerint. Heraclides uero is fuit, non tamen ille Ponticus ut habetur, Platonis auditor, sed alius quidam ut opinor. nisi Ette in nomine etiam error est: nihilis, non filam de illo memoriae proditu est Sed Longinus etiam
tradit quaedam apud Homerum desendi posse, atq; alij etiam cum huiust odi aliquid conungit, quod indignum absurdumq; illic videatur, plerun*ed recurrunt: atq; ita ipsum purgant, ut aliud dixisse poetam: aliud intelligi a nobis voluisse testentur. Quare videndum an Aristoteles,cum huiust odi aliquid significare voluit, metaphorae nomine in eo vias Derit. cum hoc nomen apud eum non inueniatur: allegoriam vero ex pluribus verbis translatis constare mani ta est. Sed Plutarchus quoque Tirmat hoc nomen verus non esse: ac quae sita aetate Vocarentair, antiquitus Heni- appellatas Alsie . qui praeterea ostendit non neces.sarib etiam quosdam crebro ed conrugere: opeq; ipsarum siue hyponctarum,siue allegoriarum , omnia apud poetam distorquere: cum tamen Homerus saepe, ut narrat
grauis ille eruditusmi scriptor, demonstrarit, quomodo nodus illediuolui possit, ac quid deniq; secerit, ut ipse tunc id, quod nullo modo conuenire videtur, Protulerivvnde apparet ipsum non magnopere ravonem hanc, quae magnum in usum postea venit, probasse. In primis autem me perterresecit, quod sine dubio loci quidam hacparte sunt valde deprauaci. quis igitur stit, an quemadimodum turPes quaedam maculae, & quae noli posse deleri rideantur, hie lueserunt, ita etiam non nulla de cerint, mancusq; demum ac debilis totus locus sit. cum verb hoc contingit, conati eum sanare, stultitia prorias est, fiustraq; omnis opera ponitur. cum igitur in quot posse sedulitate mea aliquid boni parere, nulli labori pepercerim :ί postea in redes rata, stustra nolui laborare, vel potius, ne ahquid mali creem, in ptriculum venire, non videor esse reprehenaendus. Sed osticio meo constituto, quod ab qquis& eruditis viris in culpam vocatum iri non arbitror, ut ad verba ipsa veniam, qui bus haec exposita sunt, quod in excusis libris prius initio huius partis erat, viam, putaui legi de re γα, ut in calamo exaratis inueni. ε 3 a autem videtur appellare pro
pria loca, atq; elementa huius rei: quod valere hocverbum auctor ipse in iis,quq stripsit de arte dicendi testatus est. nam ιν - επιτι μαnt, quod inquit, est peculiaris
ipsius locutio: σωυ enim vi hoc, ira etiam aliquando inquit comσιν, συναγησμόν, ac pleraq; alia huius generis. P Q autem, τυοῦ κατατυυvocator ita illa rei mina, quae obiiciuntur tanquam poeta veritatem artas neglexo
rite nec secutus sit, quis illa recitam esie statuit: nam artem addidit, intelligens artem poetariam: necesse vero Qit hoc adiungere, quia multa committi possunt iis modis, contra id quod silmmum re inque in omnibus rebus decretiunest elise: quae peccata nunc non intelligit, sed illa, ut ostendi, quae repugnam P ceptis propriis huius artis. Quod autem admonet oportere diligenter d Ehos
numeros attendere , atque illinc emere , quae seciunt ad crimina, quae obiecta sunt, diluenda, vocat modos illos, quia numerum eum, quem ligni L. cauit, conficiunt.
326쪽
t tram autem metir epica i tam Mira ca , set Apias dubitare esinum quae mimu es importlina, metir: huiuscemodi aurem quae ad me- horres ectatores, ef mamsectum, quo quae cuncta imitatur, imponima :triuiuam Dam nonsimientalus, nisi Esi adposier' mulo motu moventur.
Cum, & quae obiici soleuit poetis, 3c quomodo crimina illa diluantur docuisset. nunc ualde mi aiam quaestionem persequitur: ac de ipsa in utranq, partem disserit idiisentiunt enim iudicia multorum in hoc: gravisq; contentio semper fuit, utrum horum nobilium poematum, lupixia ne, an tragadia, alteri praeponendum sit. Visum igitur ipsi est de hac quoque re in fine huius libri, quo utrunque poema expoliuit, dii putare: ac primum argumenta noti nulla colligit, quibus ostendi videtur praeponendam esse epicam imitationem tragicae. inquit igitur. Haerere posset ali-'uis, ambigeim animo, utrum imitandi genus, epicum ne, an tu icum, meliusm: ita enim loquitur tanquam ipse viderit in dubio esse animos hominu de hoc pos se, non tanquam multum tractata quaestio haec sit. Ornans aut e primum Foroiam, eonstituensq; dignitatem ipsius, iacit huius rei fundamentum hoc, atque utitur tanquam instrumento quodam eius,quod vult essiciendi: utra ipsarum importuna magis, minus ve sit. Si enim inquit, qua minus importuna ni olemi , imitatio est, me lior est: huiuscemodi autem est, quae ad meliores spectatores pertinet, id est politiores viros, magisq; botus artibus instructos: nam spectatorum nomine intelligit auditores etiam, quibus epicum carmen recitatur. His igitur positis, adiungit insor laquod sequitur: ac quod ex illis fidem acquirere videtur: planu enim inquit in , eam, quae cuncta imitatur importunam esse: quod valet, perspici ex illis imitationera eam, quae cuncta persequitur: nec omittit rem ullam, quamuis pusillam ac levem: & eam quidem satis avertam, quam non exprimat, esse imolestam ac fastidi j plenam: minuta enim haec diligentia odium parit. Statim autem causam aperit, unde nastatur Vt hoc offendat apud illos, qui audiunt: nec satis aequo animo ab ipsis acciriatur: huiuscemodi enim ait videri ipsis poetas iudicium secisse de se, ut senibri ipli, cognitu-riq; rem non fuerint, nisi Poeta ipse admoueritomne genus rerum, quae excitant se sus: accurat'; ac minutia singula inpressierit,motuq; etiana Tori reddiderit: cu redii reserunt se traberi adeo tardos. Hic fine videtur stilius esse horum vo-rum . in quibus tamen sau puli non nulli subsunt. primum autem, quod cum de imitatione loquatur, quae muliebri genere vita d, ita etiam Gnvia dicitur, relicto genere illo repente transit ad virile: ae nisi aseadposuerit inquit: in quo etiam concisus nimis sermo est, neque eitim ostenclit quid Oporteat iamouere, praeter ii
quod vis, quae sit st hoc loco illi verbo obscura est. Sed Eoc etiam mollatu,
Quod statim multitudinis numero utituri atque ait a ' di i-σιν et . nec mon
strat etiam, qui sint, qui crebro hoc motu utantur. Quomodo autem conum re huic pollit cum eo, quod antecedit haec verba, non video. quare valde pertuitatus sum, atque haereo in explication huius loci. Non arbitror autem meos te studio
sis huius artis, si has da incultates & quas plinas aperto: portu nisi filior peccarem, si tegere atque occulere vulnera haec huius libri conarer . Cum autem in pluribus calamo exaratis inuenerim extremum verbum immutatum: Ine enim illi, non αν-- habent, non putarem penitus hanc lectionem contemnendam, sarti, cuius m , quem requirit media haec, inter nomen ac verbum vox, antea positus staret: inmeo ipsius vestigium nullum illic sit . fieri potest, ut negligentia librari rum id sit commissum. Cum veras visenificaui)numeri discrepent inter se: nec resi vindeat ullo modo pronomen Miu illi verbo : nec appareat de quibus diuersis variatisq; Tebus in tam breui otiis loquatur, admonendum hoc putaui. M sine placet magnopere aliis de causii extremum illud, s. m. relega teinq; modum loqvcndi esse intelligo, & proprium Atticorum . nam qui pro QM emendaret, uno sertasse tempore pluribus malis, remedium adhiberet: intelligeretur autem his, qui audiunt, quosq; sipra appellauit. In scriptis libris, Prater
327쪽
pretet id, quod iam indicaui, discrimen hoc etiam est, quod non pauci eorum, pro τοι νω .. habent re αμ : quod verum esse existimari potest, quia infra, ubi rursus ipsas inter se confert, hoc ipso verbo utitur: inquit enim. τἰά δε τραγικώ,πρὸς
Ceu mas issicines voluentes se, si Num oporteat inurari: σ tra mespraecemorem, stim cecinerant.
Simili voluit rem illustrarer ponerem ante oculos eulpam in quam incideret po tae magnam, qui minuta & singulas res expriniente, imitatione uterentur: tibicines enim quoque, qui eam artem, quam exercent, non tenent, hoc cciunt, quod reprehenditur in poetis: non enim confisi arte lila: senos; tibiae, qui datus illis est, ut imitentur varias res, ac motus quoque animorum reddant, addunt illi gestus quos dam corporis: nihil l Omittunt, ut ipeciem illarum rerum cs Engant. quare contemnuntur: ineptiq; merit baperitis habentur. Constat igitur exemplo etiam horsi, pc,etas motu corporis omnia imitantes peccare: dignosq; este, qui irrideantur. hoe
igitur valet adgrauitatem epopoeiae ostendendam , quae nullis huiuscemodi ineptiis utimr. Indicauit autem in quibus eciaecipue exprimendis summum studium ponere tibicilies illi soliti forem, & in arte iba discedere. primumq; inquit, si argumentum, quod sumpserint postularit ut discum imitentur, illos corpus suum sit pra terram voluere. nam hoc potius arbitror significare, quesu in gyrum agi ac versari ut interpres vertit: &discos ips , postquam magnis viribus iacti, in terra decidissensi super terram diu volui selitos exploratum est: quem cursim ipsoru volutationemin iiis fili ,rὶ diu ens ni ister hic tradit tibicines illos deterioris notae imitari illo modo consuesse. I autem quod dixi verum esse. id est verbo illo Latino, quod ostendi, ,. i. ara verius reddi testimonio Ciceronis confirmatur, qui in libro de Fato di xit. Id autem, cum accidit, suapte natura, quod superest & cylindrum volui & turbinem versiari. Significat autem cum aliquis mouere ipsa incoeperit a verbo enim hoc ipso, Glindrus vocatus est, & nvitus lite proprius ipsus est. cum ille, quem siluso huic tribuit, ut itidem Cicero ostendit, turbinis motus sit, M verbo Gneco . -
respondeat. Sed euam Catullus hoc senificauit. eum serdes meretriculae sientificare vellet: inquit enim - ξequa in si Achretis Vidistis ipso rapere e rom cena. Cum demoturum ex igne periequens panem,& quae sequuntur: non dis limIs enim quoque larma panis erat: qui, cum leuiter etiam pulsus seret, eodem pacto mouea. batur. Neque existimandum est hoc nullo modo hic comienire, quia non videat tibicen commode posse, tibiam inflans, si per tellure se volutare: eodem enim te pore colitandum est exemplum hoc eta motionis inconcinnae: & quae meritis ea de caula, dii Pliceret. cum contra corporis conuersio, stequeia speculiarissi; in citharistis ac ubicinibus fuerit: quod partes ipse cantuum, in vocatae, manifestb signifi- se oble ant. Addit etiam aliud Aristotcles, in quo tibicines iidem ex itare tur: remq; in concinnam facerent. dum vellentillua omnibus numeris p e. Si enim inquit sectὰ canant, tibiaeq; sonore voluerint imitari collam, atque impetum eius in naura, qm p tervehantur: rapit enim ipsa ad se avide nes illi eum, qui Lummum i i , Squali verticem inige cantorum tenet, ad se trabunt: appellatur autem Ille G o sermone, ea de causa, quam ostendi xv quod tarim v Obulum a Cicerone in primo de natura leorum retentum est, dum recitaret vocem Philonis, qui appellabat Zenonem, magnam dignitatem in Epicureis obtinentem ante aemq; ceteris, coryphaum ipsorum. an autem idem sit in choro cantorua qui praecentor vocritus aliquando est, &-, affirmare non ausim. Cur autem minis in hunc, quam in ceteros huius gregis impetum tibicen faceret, non a paret: iussi sertalia, qtua ipse illi vicinus manebat, in propinquoq; stabat. A. o. ad
328쪽
tem sigmficabat tibiarum seno SQ llam imitari,quam antiqui montaini esse dicebant, quod raperet ad se naues, ac deuoraret. Eodem autem pacto Horatius in alio genere imitationis moueri satyrum &cyclopem inquit: saltando enim fi bat . Egr τὰ verb Sollae speciem expressit, & quantopere illa immineret nauibus, illae transeuntibus, significauit Virgilius, cum cecinit. Ora exertantem, & nauesiti suta uisentem.
tarum hisirtanes: M vine enim exuperantem si m M usius selli ia
hi si talem interst,tota ars ad Fgmam habet.
Cum exemplo deteriorum tibicinum probari terebros illos motus atque infinitum studium, quod non nulli ponunt in imitandis minuus etiam rebus, esse rem molestam & in i mrtunam, ostendit nunc huic culpae haerere tragoediam: ipsamq; mitissimum hac re laborare, ut nihil relinquat, quod non ponat ante oculos spectat
gendum: quamuis autem hoc fatis aperium iit, tamen constituere id aliquo modo volens, utitur testimonio histrionum antiquorum: illi nanque inferiores aetate irridebant, quod nimiam diligentiam adhiberem in singulis re motu corpo ix exprimendis: quamuis enim &ipsi, cum opuς seret, hoe studiose facerem, tamen interuligebant minores in hoc m Muni nullum tenere. Quod autem priores, de posteri res ipses appellat, qui tantopere inter se ii, usu huius rei discreparem, tempore at': aetate, non dignitate periuaue artis arbitror 'teros stetis antecessisse. atque ita satis puto accipi oporterer cum enim grandiores natu magis temperati simplicem; in hoc serent, qui mea subsecuti sunt, nimis ipse delectati sunt, ut in arte quoq; musco
fietiam erat: iuniores enim voces minutius conciderant, atque ita multum dignitatis ei midio eripuerant. Nomina etiam histrionum illorum ponit, qui longe alit et se in eo studion actando gelebant, ac iudicio plurimum imo se dissentiebant: na ratenim Myniscum, improbantem magnimere nimiam gesticulationem Callippidis: ae totam rationem illam irridentem, Glitum esse vocare ipsum simiam: hane enim praecipue bestiam omnium rerum summam imitatricem G. constat. hoc vero nomine pleno contumeliae vexavit etiam Demosthenes Eschinem, eodem tempore exprobans ipsi uetus studium, in quo ille se penitus simiolum praebuerat: ait enim pro Ctesipitante. ματρα ..κπιε .M. Mynisci autem, tragici histrionis, nonae apud veteres celebre erat, ut lippidis etiam, quamuis illius mentio, ut in hac repe cantis saepius fieret: venerat enim nomen eius in i muerbium clim ab aliquo deci rari deberet alicuius minuta, crebraq; corporis motio: cuius prouerbij meminit MCicero in epistola quadam ad A trio, & Suetonius in Tiberio, qui vim ipsius explamat : ait enim. Vt uino iam per iocum Callippides vocaretur, quem cursitare, ac necubiti quidem mensuram progredi prouerbio Graeco notatum cli. Addit autem Aristoteles huiuscemodi quandam opinionem extitisse de Pindaro, si uerum hoc ipsus illius histrionis nomen est, qui eodem pacto, ut Callippides, peccauit: ac lineam iustumq; modum in hoc grauit: in sciiptis enim quibusdam exemplaribus turbatusiue locus est: legiturq; illic, corrupia saia, κουε τι- α .: in eorundem tamen ill
xum librorum mamine emendatum est non memini uero me alibit
si de Pindarum hinionem quempiam vocatum. Quod si Tyndarus aliquis in hoc
329쪽
IN I. LIB. ARIST DE POETICA. 299
studio clarus aliquando lectus est et, sicile crederem ex his vestigiis, quae restant, illum auctorem hunc nostrum intellexisse. Adiungit autem, quod desiderabatur ad concludendum id, quod probare volebat, cam rationem, quam habent inter se histriones, quos dixit, habere etiam uniuersam artem: cuius artis illi ministri quidam sunt i intelligit vero trasexdiam, artificiumq; , quod in ea pangenda ponit ut cum epopoeia: tragorelia enim si conseratur cum ero xia: quod ad motus hos ficit, quibus ambae hae poetis utuntur, ut ficilius cxpriniant quod volunt, quia crebrioribus illis atque exquisitioribus utitur, quam ficiat epopsnia, in eodem crimine versabitur, atq; eide insimilae haerebit, cui allines sint iuniores histriones, collati cu superioribus.
Mane quia tur circa spe oresprobos cfirmant esse . quare nihil egem Iuris: tragicam autem ia improbos . Quae igitur importuna est, Aererior mansi tum quo esse debet.
Constans praeterea opinio erat, alteram harum imitationem atque poesin, id est quam vocavit ἰηιππιτμὶ , ficere ad spectatores, probos atque honestos viros : ita enim arbitror capiendum, quod inquit ἰ-: neque hoc verbo puto significari doctos homines, de scientiis subtilioribus eruditos, sed graues ac bonis moribus instructus: qui scilicet cum huiuscemodi sint . ut vulgo aiebant argumentum enim hoc duci puto a communi sententia, quae dς hac re crat: neque arbitror ullo pacto, quod inquit accipiendos hic histriones) non egent gestibus illis, minutaq; sing
latum rerum exprellione . hoc autem valet: intelliso inquam, quod dixit, ..A. . Molnon tantum ipses ita animo assectos este, ut non reciuirant gestus corpOris exquisitos in hac re, scd stiam valdeab ipsi a ρbhorreant, ac sua sententia ipses conidemnent. quare necessc cst am ut epicum carmen, a quo haec lenocitii a remota sunt. Declarata autem hoc pacto vi ta natura eporum, quam illi constituere volebant, a cedit ad alteram imitationem auctor: exponitq; quid iidem de ea dicerent. Tra eam autem serint scilic t uendere ac rei ri ad homines non tam uinios ac vitiis tur. pioribus inquinatos, quam viles: & qui magis umbris rerum, quam veritate dac rentur : hi nanque uidentur esse, qui ab ipis γαλα appellantur. ut supra quoque tibici iras imperitos eodem nomine si fi l . Concludit verb eorum nomine P i in linitationemq, taportunam, lubrum esse non posse,quin deterior st, inferiori illa ludicanda . in qua nillil huiuscemodi siret. Animaduertendum autem Aristotelem praepositiones variare, & cum loquitur de e poeta, uti hae usi: cum verbde Obula,quae in scenam venit, usurpare πρὸς. quod tartasse hac ipsa de causa fustum est . quia tragoedia refertur ad spectatores ueros, longe positos: epicum verb carmen recitatur in coitumi angustiore: cepi iussi legitur, ac manu tenetur ab iis, qui attente ipsum considerant. nam 'od Θι me, quasi spectatores vocavit, qui carinen epicam audirent, dc quassi existimatores iesius sederent, non sito proprioque huiustes vocabulo usus est: illi enim potius seni. aurium, quam oculorum utuntur. Quod adscripturam facit, unum tantum in calamo exaratis libris inueni diuersiam a communi sectione. quod illi non habent particulam Δ, quae tamen requiri eo loco videtur, aut articulus at loco illius poni debet.
i Prunum quidem igitur non artis poeticae accusatio haec est, verum hia
prumcae, quia licet conficere notu etiam mu-s ra odorum deuntem faed
330쪽
DO PETRI VICTORII COMMENT. quo re faciebat Scsistram: canentem, quoIZpridem faciebri a naftheus Opuntius . a
Cum exposuisset argumetiri, quibus nitebantur, qui anteponebant epicam imi rationem tragicae, nunc caleri, quid pro altera poesi dici possit: ornatque quantum res patitur, tragicam imitationem. imum autem diluit, quae obiecta erant huic, quam in summi im honorem adducere vult : ostenditq; nihil mometi in ipss esse ad eam infamandam: in primis enim, quod illi excogitarant, ut maxime aptaim ad tragicam poesim insimulandam, quod scilicet maius quam oporteret, studium poneret in singulis rebus exprimendis acgestu corporis referendis, docet peccatum ipsius non este, assignariq, nubere alii arti: vel potius illis, qui perperam illam ipsam uactaren, qui dum studio sito ipsam adiuuare contenderent, modum in ea re nullum tenentes,' potius ipsi obessori. Assirmat igitur non artis poeticat, sed hi titioni illam esse criminationem. id autem manifesto inde etiam intelligi poste adiungit,quod licet etiam epicam imitationem illo modo tractare licet autem siquis omnino id talendat, nec iustam reprehensionem reformidet qui sane modus ratione no tractatus inussit indebitam maculam tragoediae: nam licere illud testatur, quod aliqui inuenti sunt, qui
id tentariuit, ut ipse accurate docet, nomina etiam eorum ponens. duarum autem rationum meminit, Quibus uti Glerent sui videtur carmen epicum recitantes . quia
bus ambabus rationibus, cum illic necellaria non fbrent, narrat fit iste qui sena quaedam, & tanquam superuacaneos motus, ac gestus corporis adhiberent: nam γαγέ,- με xe, hoc arbitror significate: signis, inquam, gestibusq; quibusdam a. ditis, qui aliunde acciti ae superuacanei serenti illas res tractare. Rationes vero illis. quascuri, sunt inter quas discrimen aliquod fuerit necesse estinam quoque non sine cantu fieri solitum, nee simpliciter sgnificare clara voce linere ac recitaret declarat uel bium hoc ipsum, quod cum Eduabus vocibus iunctum ut, altera illarum manifesto ualet cantum. Sed diuersiim ut arbitror penus cantus in utraq; re adhibebatur. Solis ratus igitur vitriore ratione usus est, signa comportauit: nec non idem fecit Milasitheus Opuntius, qui posteriorem me cuit. perspicitur igitur hinc, quod fit errore t iactantium male aliquas artes, non debere uitio dari artibus ipsis: neque erum hi duo licentia fila Tomiae iustam notam inurebant. a
Teinde neque motus omnis improbandus ,siquidem neque salaris, x rum motus nequam homoum quo quidem Calgae di exprobrabatuine in
nunc a s, ut non Agenuas mutires ictu mutantilus.
A lterum hoc argumentum est, quod docet non statim debere tragiliam accus H, eo nomine deteriorein haberi , ut patinctum est illam recipere motus: neque enim omnes motus corporis eius dem generis sunt: sunt enim quidam ex illis teneri ac delicati: sunt etiam quidam graues atque honesti. Non omnes autem moliri st tim damnandos esse, ac nullo discrimine improbandos, confirmat exemplo saltatio num . nam saltatio, quae vulgo habetur parum virilis motio, non omnis tamen eius generis est : stant enim saltationes non nullae . quae conueniunt grauibus persenis: quanto minus igitur motus Omnis est reprehedendusὶ indicat auteni qui motus m rito reprehendi possit: motus inquam nequam homitii iri, a que esseminatorum, in quo genere mi ius versatum, docet vexari solitum Callippidem: valet enim hoc ad exemplum destruenduin quo supra inseris ipsi quidam, dignitaton tragicae imit
tioni eripiebant. non igitur culpari clitum ostendit Ohippidem, quod motibus