장음표시 사용
171쪽
Corporis obtentu ingenita virtute carentis Exigitur suctus , subitos quin excitet ignes ;Aut quos educit secum prodire coactos Corporibus , proprios aut quos habet igneus ipse. d. . A. Verum non flammis tantum stipatus N igni Conspicuus multo superas emergit ad auras N ,spis in comites etiam secum evehit una Plagasque crepitusque , S mollia flamina venti. Horum autem ne finge procul, longeque putato Esse arcessendam tibi causam G proxima quando , Atque eadem ferme est flammarum ac causa senorum .mailisti. Fluctus enim nunquam superas non exit in oras , bion modo quin flammas , sed quin etiam aera clausium Corporibus cieat , secumque emergere cogat; Unde licet veram certo deprendere causam , Cur subiti erumpant resono cum murmure venti. Quod quo percipias melius; non plurima desunt , Ad quae ni pigeat modo paullum advertere mentem Ipsa dabunt specimen vulgo sam cognita certum. Stipulis Aspice . demessas ubi contudit area fruges,
τε terrer Vix siccis lenem stipulis subiecit arator ,
rantur. Continuo exoriens accensos ventilat ignes , Et longe res at ssammis erepitantibus aura . Ut clausus stipulis succenso extruditur igni Rarescens aer; quo rarescente moventur
Excita consessim ventorum flamina, de illi
172쪽
Dissultant crepitus; sic nostris abditus idem Aer corporibus dum fluctu extrusus , & igni Commixtus multo , superas erumpit ad oras,
suscitat argutos retonanti murmure ventos .
Aspice item , angustis cum pressa canalibus unda, Imparibus modulis, multa vi concita furtam Prosiliens , altum rapido petit aethera iactu , Constrictus si forte tubis includitur aer , Ipsa etiam erumpit crepitu disclusa sonante . Idem quippe aer spatiis arctatus iniquis , Et simul extrusus salientis ab impete lymphae
Raucisonos edit lympha erumpente susurros . Quae cum sic habeant; ventos comperta sonoros Quae det causa vides . compressus scilicet extra Rarescens quoties per vim protruditur aer , Cum se nitu erumpit toties; ventosque repente suscitat, & rauca commotus sibilat aura .
Nunc vero ad plagas quod pertinet; hic neque causam RHA sepositam tibi finge procul, longeque petendam . Ipti etenim has infert plagas violentia , fluctus a subit insinuans, tenerosque irrumpit in artus . Fit via vi ; praefracti aditus reserantur, & una Se se intro , cuneis veluti per corpus adactis , Fluctus agit, fodicatque cutem , nervosque lacessit .Laeduntur molles inflicto vulnere nervi; Nec non & gracili intextae subtemine fibrae
173쪽
Perculsae saliunt; salientibus impete fibris, lArtubus inde tremor ; sensus venit inde doloris. Quo vis maior, eo gravior plaga ; acrius icta Membra tremunt, toto ue idem tremor occupat artus Non sine praesentis certo discrimine lethi, Plurima suscepti si quando copia suctus Non sensim admissa , at cumulo violentior ip Intima pervadens tentantum irrumpat in offa - Dioris a Varias locus est exponere formas le-ῖ accipiat; cur se modo fingat in astri,
faciem coni modo se componat acuti, sDiversos eadem gaudens ostendere vultus.
Jam coni sive in speciem , seu sideris , ignis i Prodeat; in primis , socias quae corpora secum , j ma eis sedulus observa , R qua sint ea praedita forma.
zzz. . Praecipue pars illa tibi spectanda sagaci
Cura , mirandos qua committuntur ad usus Frontibus adversis ; variae certissima formae , Illius formae , quam nobis objicit ignis , Ducitur hinc ratio. Cum prodit acumine ferri, Excipiturque manu , in conum se colligit ignis . cuinam. Scilicet igniti multum exporrecta vaporis num assuri Ad se se trahit ipsa manus ; basis ignea palmae Subiectae insidens paullatim attollitur , & se In rutilum fingit coni tenuantis acumen,
Et multo illustris late fulgore coruscat. At
174쪽
At contra obtuse si serro corpus acutum Subiicias, non flamma dabit tibi lucida conum ;Exilem tantum radiis languentibus ignem Apparere vides pallentis sideris instar . Non igitur nitidum radianti vertice conum Emergens tibi flamma dabit; quia nempe trahens vis Cuspidis obiectae neque tantum agit, ac neque tanta , Quanta manu , exprimitur flammantis copia fluctus. Adde quod erumpens supposta cuspide , non est Ignis ubi exceptus consiliat, & area nulla Sternitur apta basi statuendae . hinc fulgere tantum Exiguas cernes minimo splendore favillas . Collecti coeunt radii , tenuique micantes Lumine longe aliam a cono accepere figuram ;. Et speciem parvi objiciunt spectantibus astri. Hoc pacto cultus nunc hos , nunc induit illos Ignis amans Varias oculis obtendere formas.
Ac iam dicendum quod te super omnia mim
Perculit ostento , dubiumque ac multa timentem Liquit quae rapidum tibi vis contorqueat ignem Fulminis in morem , e media seu prodeat unda , Seu vitrea erumpat violento turbine quadra. Juverit huc iterum expositam revocare fluentum Naturam humorum ; neque enim res ulla latentem Oltendet nobis causam manifestius . Ergo
Rursus inundantem , subitisque accessibus auctum
175쪽
Amnem fac tibi proponas . illum aspice moles Sternentem obiectas , importantemque supremam Arboribusque satisque , unda stiperante, ruinam . ' . Unde illi tantus furor di violentia tanta p
Unde ρ nisi immani a cumulo ; hinc se non eapit ipse
spumeus, exsuperans ; violento hinc gurgite moles Oppositas ruit , & subiecta effusus in arva Largius exundans sata laeta boumque labores Perdit, & obducto late premit omnia limo . Non alio noster pacto discluditur ignis , Ac neque diversam ob causam tantas capit idem Vires; cum media tibi sive egressus ab unda , Seu vitrea e quadα humanos illapsus In artus Percellit valido tentantum corpora motu .cumflus Nimirum igniti multum attrahit unda vaporis Ad se , clausa scypho ; multum vitreae trahit aurum :1 Hazis Inductum quadrae. vires vapor igneus ipso Concipit a cumulo maiores ἔ nec mora correri . Illa parum , qua confestim, si iam ante notata Non animo exciderunt memori, intentare vetamur Aut phialae , aut quadrae digitum. tunc copia maior fluctus G qui quo magis auctus, eo se Impete ma ori exonerat, subitaque ruina Fertur , & obsectos vehementius influit artus .
Exterior pars quippe scyphi, quam subdita tangit l
176쪽
Interior, fluctus acquirit, & inter utrasque Ingens discrimen non aequo pondere partes , as medium di imit vitrum . discrimine verum
Appulsu digiti sublato , qua via facta
Protinus erumpit vitri interiora relinquens Fluctus , & irrepens filo nexaque catena Per digitum insinuat membris, & concutit artus. Hinc furor , hinc rapidi tanta est violentia fluctus , Fluctus , sive velis flammatum hunc esse vaporem, Fulminis in morem praeceps unde ardeat ignis . Prorsus idem , ne te morer , & per singula ducam , Ad vitream tu met prudens extendito quadram . Et vero , si sorte scyphus , vel vitrea quadra Excessere modum, & ventrem turgescat in amplum Ille, atque huic facies sit latior ; acrior inde Flamma ruit; cuius tantum violentia, vitti Pro maiore modo , quod ad hos elegeris ussis,
Intendi potest, nihil ut tibi verius ipses ExpAmat elises gravidis de nubibus ignes , sollertique homilium Iam cura imitabile iulmen .
Ac , ne sorte putes me nunc confingere Vana , Cum totum rauco misceri murmure caelum sentis, & crebris incendi et aera flammis Circunquaque Vides ; quot sunt vasto aethere nubes, Tu vitreas totidem quadras ardere putato .
Iadicio est illud, quod tempestatibus atris a Atque
177쪽
Miscuerunt venti, & fessas toto aequore naves Iactarunt, supra antennas effulgeat ignis, Aut malo insideat, nautis gratissimus ignis. Nec mora ; sedantur venti, silet arduus aether , Et mare compositis pacatum detumet undis ;Tum repetunt cursum tranquilla per aequora puppes, Votaque defuncti tanto discrimine nautae, Ut portus tetigere rates, in littore solvunt Fratribus Oebaliis , & caeruleae Amphitritae.
Nec me praecipua sectantem singula cura , Liberiusque polo gaudentem excurrere aperis Τunc fugerent reliqua, innumeris vapor igneus idem Qitae toto parit axe modis; neque enim ulla pererrat Vis late Areas caelo vehementior oras, Ulla nec immenso tantos ciet aethere motus.
Haec subitas caelo nocturno tempore flammas Succendit, rutilosque facit splendescere tractus Aeris ; haec stellas ca) fervente aestate refigit. Aethere praecipitant illae , caudasque sequaces Ducunt a tergo, & sylvis conduntur in altis. Haec gravidas densat nubes, pluviasque nivesque
ca Stellisum nomine poeta Intelligit vapores illos , qui in proximiore aeris regione , quam Physici Atmosphetram vocant, nocturno tem Pore accenduntur . In hoe Virgilii 3xemplum sequutus est, qui vapores
eosdem eodem usus vocabulo Iesus appellavit; Georgici lib. I. Ver 367. Saepe etiam 'lias vento impendem te videbis Praeeipites caelo labi . Hoc idem iam supra lib. I. Quin
178쪽
PIuv-er Congerit; atque ipsos, cum Vult , e carcere ventos Evocat Aeolio, claustrisque emittit apertis; into mare, quo terras, quo caelum turbine perflent. ειν abo. Ipsam quin etiam selidi de parte Bootae ' Fulgentem auroram sa) , atque illustri luce tenebras Obscuras atrae vincentem noctis, eandem Non secus ad vim , atque ad primordia certa referrem .
Verum haec ipse quidem spatiis disclusus iniquis
Extremi sub finem operis metamque laborum Praetereo ; nec me cuiusquam tanta potestas ,
Unquam adiget; nec vos, pubes lectissima b), ad Urbem
Subinc Cum originem Aurorae bore Iis virtuti electricae tanquam causae adscribit Poeta, ut non secit ex proprio sensu , sed opinionem Gregorii Victorii, supra libro primo a se Ia, dati, refert, qui in sua, quam elegantissimis versibus exposuit, Phil sophia eam sententiam a se excogitatam insinuat. γγ Collegium Germanicum tisque Hungaricum indicat a S. Ignatio Romae sundatum, Romanorumque Pontificum , ct praesertim Gregorii XIII. Iiberalitate ac munificentia constitutum . Hoc vero Colle tum quantum laborantibus olim Religionis cau-s, Germaniae atque Hungariae, tini. que Septentrioni praesidio fuerit, non solum ipsius Collegii monumenta , ω illarum gentium annales docent. Ex eo innumerabiles Viri, & doctrina, & sanctitate, & defendendae propagandaeque Catholicae Fidei studio insignes , & praecipuis in univeisa Germania Hungariaque sacris muneritibus, ne summa quidem S.R. I. Eleise oratus dignitate excepta , egregie functi, prodierunt. Horum longissumam seriem non subtexam, propterea quia ab instituti mei suscepta ratione id abhorreret; quippe qui brevibus adnotationibus hoc ill strandum, non prolixis commentariis explendum receperis . Illud vero tacere nullo modo possum, quod litterae hoc ipso anno, so. rtii ad Collegium a Maria Teresia Hung riae & BoemiaeRegina datae laqu-tur, quae, cum in re quapiam Cou
gio ipsi gratificari vellet , id libe
179쪽
submittit quos IIungaria & Germania, Sacris Praesidio Auseniis omamentoque suturos, Qtiique has consuestis summis extollere nugas Laudibus , ulterius sessium procedere , quam quo , os mihi praestitui, patiantur tendere fines. are vicini prospectans otia portus Haec ego nunc aliis , si quos vehementior alto Ardor agat caelo , impollatque accedere tantas
Naturae ad partes , versu exponenda relinquo . Nunc autem alterno motu cur corpora rapta Ad tensum accedant ferrum , cur pulsa recedant, Quod sequitur , pergam certas e Xponere causas.
Hic iterum moneo , quod iam te saepius, ante Corporibus, vigil observa, quod sit genus, & quo Delecta e cumulo; reflui tum denique fluctus Naturam , variumque sagax eXpendito morem . His prius expensis, certa & natione notatis , Nunquam, hos eventus quae gignat proxima causa, Indeprensa aciem eludet, falletque latendo . Arentes igitur paleas plumasque Volantes , Atque alia e)usdem generis , quae plurima cerni Saepe
ter struere his ipsis verbis assirmavit; δεI medes ο, vosumo ere. Porro assa percM monoseiamo risiitu sone nobilissimorum huius Collegii coni des deuo collegio mesin Marai tum singularem erga se benevo Dalia Chissa , H a' mihi Ddditi , lentiam Parthenius noster semστ e volando noi usare di tin' auo de is V pertus est; quare, captata me si 'stigiosa nosera pietis non meno, eho hane .sui e a eos & obsequii & grati ta reale nosra propensione verso animi testificationem exstare voluit εAHertur
recedam. Genus cor porum ite rum notandi mastu e cor pora acce
180쪽
Saepe iterare viam , cum lanci imposta catenam Confestim versus consurgere rapta videbis , Non aliunde tibi causam censeto petendam , Quam genere ex ipQ , quo praedita corpora constant Scilicet urget eo primo sitis indita ab ortu Unde bibant riguos , quos non ab origine, fluctus , Longe aliud sortita genus speciemque , tulere; orum larga illis quando est oblata facultas , Extemplo ad gravidam cursu properante catenam Tendunt , de ferro fibris sitientibus haerent. Post ubi manantis tantum suxere vaporis , Sueta tenere modum, quantum natura quibusque Indulget, proprio tum pondere victa recedunt A ferro, & depressa cadunt, & lance recumbunt οὐ inod vero saltant iterum, serroque propinquent , ' fri -ι eadem causa & sitis urget ad hausi Usque novos ; potu reparatur scilicet, acri Non minus ipsa siti quod lanx stipposta laborans Continuo exsugens abserbuit; atque ita nunquam' Cessabunt varii motus , reditusque abitusque , ' Ipsam inter lancem & salientia corpora donec Epotus nulla de parte exuberet humor. Hic vero non est quaeras cur multa doceri
cavsamu De Renere hoc , quorum tibi ram certissima cau1a