장음표시 사용
191쪽
Ingeniis hominum , & duro si erante labore,
Cum multa , obscuro quae nox obnubit amictu , Atque etiamnum ignota latent, patefacta sub auras Erumpent tandem , Sc caelo ostendentur aperto .
Nomine tum proprio distineti quique Cometae ca
Et certo numero, certis Sc finibus altum obliquos per iter tendent describere gyros, Metirique vagi longe spatia ultima caeli . Tunc faciem extremo ostendet Saturnus D ab orbe Difficilis visu , neque adhuc bene cognitus ulli. Nimbut omnino illarum certa regnitio deis speranda sit . Quare huiusmodi v ticinium magis ad poetici ingenii indolem arbitror esse confictum, quam ad prudentem rerum futurarum conisiectationem exactum; & quanquam auctor affirmet , Phoebum nequa quam sinere Poetas esse mendaces , bona cum alviris venia , futurum omnino arbitror , ut vatem meta eii , saltem quod aliquis hujus vatue ii partes , quas ego , contra vatullinans, eventu carituras Pronuncio, posteritas coarguat. O Cometas ignes non esse tem re in aere accensos, & inisnunio. Tum Praenuncios, ut vetus serebat opinio; isi caelestia corpora, qualia Planetae sunt, nunc in comperto est apud Physicos omnes. QMd vero Cometarum omnium numerua iniri,
R cursis desinui possit, rem valde
arduam esse Astronomi putant, pra sertim , cum Cometae rarissime adipareant, quippe qui per immanes valde excentricas elli ea caelo ferantur . De Cinnetia Ieg tur clarissumsΗHI us, qui Cometarum omnium , qui ad sua usque tempora apparuerunt, numerum collegit, orbitas a curate descripsit; ia Cometam illum celeberrimum, qui anno Ips7. visus est, mulio ante praenunciavit. Mutita de Cometis es nter more suo
seripsit Stama Philosophiae lib. 4. vers. 97I. M sinuentibus ; multo plura in supplementis ad eandem PHAIosopbiani disputat Bost ichius. Io Saturnus, uti omnium Planeatarum a n*ns remotissimus; ita etiam. Amonomorum observationibus mari me est impervius . Hinc recte notat
auctor, multa de hoc Planetanum ignomi.
192쪽
Ignotum prorsus nunc est , omnesque fefellit '
Hactenus obtutus , utrum teres orbe rotundo
Ille sit , an geminis suspensius pendeat ansis . Nec minus ignotum , quo circumcluditur, orbis lLumine conspicuus multo, sit ne annulus , anne lExigui medium gyro stipante Planetae
Accipiant numero dense, vallentque frequentes . Falcipotens adeo Deus , & male numen amicum Avertit se se a nobis, refugitque videri.
Lunam Z Q terris quae quanquam proxima, multa Celat adhuc ; sed quae tandem deprendet acutos Exacuens oculos vigil Observatio. iamque Detecta ut circum caligo est plurima Solem ', . Qtiae
nuitur, quae hie ab auctore comme- multorum elabitur arti. morata, poetice quidem esseruntur, UD Solem suam habere Atm sed ita , ut quid auctor indicare ve- sphaeram, In ipsum gravem , immo lit, quivis ficile intelligat . In Lu- vero hanc ipsam Atmosphaeram ct naeTheoria constituenda hactenusina plicem esse, crassiorem alteram, aueatam laborarunt Astronomi. Neo- teram rariorem, quales in Atmospha ' stonus in Lunae disquisitione Philoso- ra terrestri distinguimus, iam Physi. sphos ante se omnes superavit ; sed ci omnes & norunt, & consentiunt . nec ipse rem perisit. Praeclarissimi Contra vero de Lunari Atmospha nostrae aetatis Geometrae Euterus in nihil adhue compertum est ac deis&Alambertius nervos omnes contenis finitum . Dissertationem, quam vo derunt, sed irrito conatu. Unde St, eant, de Lunae Atmophaera edidit a praeclare cecinit PHIUubiae Bos vichius Romae arti 1 33. in qua suae lib. I. vers. Imo. sola trifori multa ad hane rem spectantia abesmis adhue hominum Dea vincta copiose & erudite asserantur ; inter recusat, misse in fomm varias, alia mim. III. haec habentur . Iupria
193쪽
Quae nitidam velet faciem , maculisque decoros Inficiat vultus ; sic & protenta vaporum Vis deprendetur , quae Lunam sepiat, illi de superfusus notet ora argentea pallor. Quid ρ quod praerapido delata per aethera curru Exleges discet moderari ad certa quadrigas Jura , atque indociles fraenis cohibere iugales Innectet frustra nodos o , queis callida mentes Illaqueetque hominum , curasque eludat; at ipsi
Solventur nodi ; nec erit locus astibus ullus. Denique , quantumvis multo statuenda labore , Tota Planetarum ratio constabit, & illi Ancipites cursus , altum quibus aethera tranant,
ordine procedent recto , finita quibusque Cum sua erit varians pro mole & pondere massa B. Nec jam finis erit. nam quis legemque modumque Ingeniis statuat S quis motus comprimat acres
primis Lunam emere atmosphaera smili Die nostrae evidentissme d mon Hant phaenomena illa omnia , quae in eis odi Atmosphaera embibere deberent immersiones , arque emersiones Bellarum forum , ac Planetarum, ρυμ a num .77. per se uti fumus . Nihil em Odi Observamus in Luna. O Nodorum nomine ab Astron viis intelliguntur duo illa puncta, inguibus orbita Lunae Eclipticam secat. bb Maximum, in definienda mas
sa, quam vocant, Planetarum, mo mentum esse ad Planetarum is ummotus recte atque ordine constitue
dos nemo ignorat. Massam & pomdus Planetarum princeps Neoulnus expendit; NeuvionumAstronomi ominnes in tantae rei pervestigatione s quuti sunt. Multa de Planetis invenies apud Bose ichium in suis ad Stay naue Phiaosophias librum quartum supplementis.
194쪽
mmmetri subsidio ex actius eae ustia eo pora in Laiantur.
Humanae mentis quin impigra semper , de aestu Usque novo fervens coeptis maioribus instet. Ac iam aliquis nectet secum tria corpora a , Solemque Et Terram in primis ; atque his vel lupiter ipse
Tertius accedet, vel Μars, vel candida Luna, Aut Maia satus , aut silmmo Saturnus ab orbe . Atque alius maiora audens succedet Olympo, Vitrametro η monstrante viam ; de rimatus acutis Cuncta oculis ἱ Sc quo nemo hactenus aspiravit, Altius evadens, aut vanum, ut credere par est , Errorem nostris de mentibus auferet; astra Aut si qui vaga Brae colant, digressius ab axe Perseret, de nobis habitumque genusque notabit . Qiuid nisus causae , & gravitatis , de abdita multa , Quae magis effugiunt yisus, aciemque tuentum Fallunt corporibus ne modus o, finisque secandis Sit nullus, puncto an demum sistatur in uno pSem
recte stabilito tota propemodum A. stronomiae ratio pendet; ita valde optandum esset , ut trium eorP nam, quod vocant, problema ita solveretur , ut motus ii, quos ex mutua trium corporum auractione consequi necesse .ret, definirentur. verum cui tanta viro pomissa po-toas Celeberrimi viri Calmulti ἐς mera tuta plura de hoc systomate sit liter Ze et iose scripserunt
Vitrometrumlastrumentum est recentissime inventum ad dimetiem dos abscessus radiorum . Hic autem innuitur ineptum de Planeticolis ,
co De divisibilitate, & aiunt, coris porum in infinitum multa in utra que partem Physici disputant. Hac de re disceptationes variae iam irpi editae passim occurrunt.
195쪽
semina quid rarum D , quorum congressibus omne Corporeum genus , Sc terris at ue aethere in alto, Tam specie varium , quam forma gignitur 3 Adde Iuc alia innumero numero penetralibus imis Abdita adhuc naturae , alteque latentia; sed quis
Depromet veniens, in apricum & proseret aetas. Nec vero, humanae deerunt qtu commoda vitae Usque nova extundant. Metati pondere certo Constabunt moduli, quibus actus corpore toto Sanguis eat . medicos vis ostendetur in usus , Addita quae plantis OD Vulgo omnibus, omnibus herbis, Saquas terra parens , aut montibus educat altis,
Vallibus aut imis ; seu quas sub gurgite vasti
Doris alit Nerei, & falsis rigat aequoris undis. Ipsa etiam taetramque luem, tristemque saporemEluet unda maris c) , miserisque innoxia nautis Pocula sufficiet. tunc certius arva profundi sulca Cum ad im principia , qui- nio constitutis , eontenti esse debe-
x corpora constituuntur, venitur, mus.
omne , quantumvis perspicax inge- soli hominum sapientissimonium haereat necessa est ; neque Salomoni concessiun fuit a cedris Luenim tam abdita penetralia subire ho- bani ad hyssopum disputare. minum ulli concessum . Huc usque cc Multa experimenta de Quem licet, ulterius vero progredi non li- da aqua marina & celeberrimus Vaticet. v quadam prodire tentis cim iisnerius & Nicolaus Ghratius Soc.D. quit Horatius lib. I. ep. I. vers. 32. iustituerunt; dulcem quidem, seu PO alio quidem sensu , sed ita , ut eius tius minus insuavem eam reddere ad verba nostrae huic sententiae accom- palati sensum potuerunt; nonas, at modari possint F non datur ultra. que adeo aquae ipsi ingenitas viait Atque his finima, inge- tes prorsus abstergere non Potuerunt. Muisa e -itta dis risuiora de
196쪽
Cum venti posuere , haeretque immobilis aer , Horrebit, vasti deprensus in aequore ponti, Haud minus infestam tranquilla per alta quietem. Postremo , veri siquid mens augurat, & si Mendaces Phoebus minime sinit esse poetas ,ris,mIriis Arte nova compacta ratis η se tollere ab ima l
Audebit terra, ventisque elata secundis aereas discet felicius oras .s ins tuni demum noti confinia mundi,
Extremosque hominum Purchas H; ipsumque subAustnim Ibitur, & totus terrae lustrabitur Orbis. M
ab Vector aecipitur etiam patave pro eo, qui navi vehitur, Cie. VIII. Phil. eap. est. 9 summi gusemato- rex in magis tempe turissa vestim Hu admo uri solent. Virg. Ecl . , ver.38. cedet ex ipse mari vector; e nautica pinus Mutine merere. Ingeniosissima & suis nota via eon actio a Franciseo Lana c. Ies. celeberrimo Philosopho &Methematico excogitata. Ingenium sapientulimi viri laudandum, usus&c unoda ingeniosissimi inventi non exspectanda. Huius ipsius navis eo structionem elegentissimis versibus exisposuit Bemandus Zamagna e Me. Je. Venustissimum poema si prodierit in Iucem, non minorem inde lauisdem Auctor, quam ab alio philo Dico poemate iam ab ipso edito,& de quo libro sequenti sub finem a nobis honorifica mentio fiet, sequutus sit, consequetur. Q Hi populi omnium extremi ad polum septemtrionalem in tabulisse seraphicis notantur .
197쪽
L ED Iam supremum mecum decurre laborem , in Palmula iam stringit littus , portusque subimus , Et meritam puppi iuvat imposivissς coronam . Te , Rogere ca), sequar, quando hic me deserit Anglus,
Ignarumque in fine viae incertumque relinquit. Huc igitur nostri decus immortale Lycei, Huc ades ; atque operis quod restat perfice , & harum as complexus adhuc rerum sum carminς, primam Te minime pigeat mihi nunc ostendere causam. Forsan erit c quanuis extremam impendere Musis Est animus curam superans modo vita perennet η , Forsan erit, mentem ut quondam mutatus, ct oestro
Rogera Ras-icbitim sequendum sita poeta proponit in primae cais Ibe investaxatione. Q Hue usque Franklinum, qarem nomine Angli indicat, ducem smqinitus est auctor ; nunc ad reconditiorem virtutis electricae investigationem progrediens , omnia , quae hoc libro persequitur, a se ichio didicit, eique , ut par est , accepta resert . Quod si Bris ingeniosissimi Viri sententiam plane timuinus non est, id sibi unice tribui vult. Verbum perenno hoc loco non perinde intelligendum est , quasi vi tam sibi perpetuo duraturam auctor spondeat, sed hoc sensu; nimirum ;si vita diutius deo tavente suppedit bit; quo sensu idem verbum usurP
tum invenies a Columella lib. X. α ut diutius perennens boves, non --fecti vexatio, fimia verberum v mmευε σα
198쪽
Intima percussus lubito praecordia , Vates Quandoquidem genus inconstans sumus , Aonis oras Desertas iterum repetam , Pindum qite revisam , Et canere in Uenta aggrediar tua , femina rerum Distacias qui prima, eademque innexa reVincis. Nanque introspiciens ca) non enarrabile textum ;
paucissimis fieri potuit & verbis &sententiis exponit auctor ; & sane Bostovichii sentemiam, ut mihi quidem videtur , assecutus est. Qui vero ipsum Systana intimius e nost re cupiat, is profecto iis, quae ab a ctore nostro quambrevissime perfringuntur, contentus esse non poterit . Adeat igitur ipsum Bosch ichium , ejusque egregium volumen legat, quod prodiit Venetiis an. 1763. ex Typ raphio Remondiniano. Iuia scriptio autem voluminis haec est; Theoria PhiIosopbias naturesis reis dacta ad unisam legem viritim in natura exsissentium. Auctore Roge
perpolita oe aucta. Quo vero pateat quam presse Boscovichii sententiae auis ctor adhaeserit; & aliqua lux obscuriori loco ineratur, opportunum i dicavi italica ipsius Bostovichii verba subiicere, unde sua carmina fideliter Parthenius noster expressit ; Eeconeia Mitrina . ammette punii Ad
visibili , ad indis sparsi pel vacuo,
ausa foret et Fanno Ia sua serae,
199쪽
Corpora quo variis coalescunt plexibus apta , Puncta vides vastum per inane natantia, partes eis adimis, molemque negas, certamque figuram .
Atque haec ipsa quidem , se se metuentia tangi, Et distincta facis; sed non resoluta fatiscunt
Idcirco; at firma secum compage tenentur . ..
Quippe addis varias diverso munere vires ;His se pro vario positu fugiuntque petuntque , Innumerasque vices alternant; proxima porro
Si fuerint, fugiunt ue vis infinita repellit.
Hinc semper distant, nec se coeuntia tangunt. Ast ubi perpetuo vis immutata recessu Jam trahit illa eadem , quae reppulit ante. , cohaerent. Accessum negat illa, novum negat ista recessum . Nec vero hae nulla sunt vires lege revinetae; Est sua lex ; albi lato haec super aequore plani Subjicitur descripta oculis. Protenditur axis In medio rectus, quem circum linea curvo Se torquet flexu , variisque ambagibus errans Mille secat resecatque locis ; sed bina recedunt Crura procul rectos vix non imitantia ductus;
s Ita prime reuela varia forex. menomo knte vimento , o gomst Fondamento principale H quoa Dalions ebiamaris, Diso. Haec Bo- πιον- ὸ is lego delia continuita scovictius ipse de suo novo System per mi tu tela mutar on Uan te, quae quidem poeta noster, quat ευμ si fauno gradatamente,passam tum summa rei passa est disti cultas , do se re da Mna grandem am clare ae dilucide versibus exposuit. Hua per taue is intermodis , μαμ
200쪽
Una regit varias simplex ea linea vires . Bostravi. Haec non ulli audita prius , neque cognita saeclis
, er : Ante tot exactis, felici indagine primus
Tu pervestigas , nec non nulla omine docti Atria tu primus deducis ad alta Lycei Q . Naturam inselitus cepit stupor ; haesit, & harum Attonitae similis defixa in imagine rerum , Multa animo secum ipsa putans, S singula Vol Vens,
Ut se collegit, tanto laetata reperto e1t. Nempe erat optandum , quod publica vota petebant Exoriens aliquis tandem afforet, acrius omnem
Qui virtutem animi intendens penetraret in ipsas Altius insinuans cauas , 5e mente sagaci , Et facili tantas molimine conficeret res. Et sunt confectae per te feliciter, o Vir Ingenio praestans , magnis praestantior ausis; Ipiam dum fido servans vestigia gressu Naturam sequeris praeeuntem , S cuncta novantem Perpetuo motu ; sed callibus interessis Infensam motu in tanto , saltusque perosiam. Jam
ab Haec assenitationis gratIa ab publicis Academiis & traditur R de auctore scripta esse nolim lector suis fenditur ; R s suos habet adversiaspicetur. Vere enim Bose ichius exis rim , eosque non contemnendos , positum Systema primus excogitavit, commune id habet cum celebeni- idi re ipsa in gymnasia invexit , ut mis nobilissimonim Philosophorum 'iam Bosramiebianum dν stema iure Systematis , quae etiam ipsa suos Rac merito appelletur, k tota Eu- propugnatores di oppugnatores ropa vuls tum . Publice enim in ela sutit.