M. Tullii Ciceronis Orationum pars prima tertia. Post Paulii Manutii & aliorum doctiss. correctiones, diligenter emendata, & scholiis artificium indicantibus, & lectionis varietate, vbi opus est, ad marginem appositis, illustrata M. Tullii Ciceronis

발행: 1607년

분량: 691페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

vel resordatione parentum vestrorum, vel Iuberorum iucunditate sustentate:verin alterius dolore,vel pietati,vel indulgentiae vestrae seruiatis Nolite,Iudices,aut hunc iam natura i ta occidentem , velle maturius exstingui visunere vestro, quam sua fato Daut hunc nunc primum larescentem, firmata iam stirpe vi eutis,tanquam turbine aliquo,aut subita tem pestate peruertere Conseruate parenti filium, parentem filiome aut senectutem iam propec seperatam contemsisse, aut adolescentiam

plenam spei maximae, non modo non aluisse vos, sed etiam perculisse , atque afflixisse via deamini. Quem si vobis,si uis,si Reip .conse uatis, addictiim, deditum, obstrictam vobis, ac liberis vestiis habebitis omniumque

huius neruorum, ac laborum Vos p

tiginum, Iudices, fructus uberes, diutumosque

capietis.

172쪽

I authoritates patronorum in tum diciis valerent ab amplissimica a .vax,um viris L. Corneli j causa defensa ab6 a oodἰ- est: si usus, a peritissimis:si inae ei& manusin nia, ab eloquentissim .si studia, ab amicissimis, en beneficiis cum L. Cor- nelio, tum maxima familiaritate contumctis. Quae sunt igitur meae partes authoritatis tan liae,quantam vos in me esse voluistis,usus me diocris,insenti minime voluntati paris. Nam Caeteris, a quibus est defensus, hunc debere plurimum video:ego,quantum ei debeam,alion loco ostendam .Principio orationis b hoc op bLhoestam. POno, me omnibus , qui amici fuerint e saluti casaluti,et meae, dignitati, si miniis reserenda gratia digniιMisatisiacere potuerim,at praedicanda,& haben mea. da certe satis esse facturum. a fuerit hesterno die Cn.Pompeii grauitas in dicendo,Iudi 'tces,quae facultas,quae copia, non opinione tacita vestrorum animorum. sed perspicua ad x miratione declarari videbatur.Nihil enim umquam audiui, quod mihi de iure subtilius diei videretur, d nihil de memoria, de more, de det nihil exemplis acutilis, nihil peritius de foederi- more maiorubus, nihil illustriore authoritate de bestis, ni de exempti hil de Rep. grauius , nihil de ipso modestius, nihil la cauis,& crimine ornatius:vt mihi iam , . .

173쪽

r. ν.e. li verum videatur Ilud esse, quod nonnulli a li- μνου, a stu terati, ac studiis, doctrinisque dediti quasidis doctrinae quiddam incredibile dicere putabantur sum,

Ac qui omnes animo virtutes penitus comprehendisset,omnia, quae facere vellet, facillime tractare. Quae enim in L .Crasso potuit, homine nato ad dicendi singularem quandam ra- cultatem , si hanc causam ageret, maior esse ubertas,varietas,copia,quam fuit in eo, qui tantum potuit impertire huie studio temporis , quantum ipse a pueritia usque ad hanc

aetatem,a continnis bellis, victoriis conqui in t Quo mihi dissicilior est hic extremus perorandi locus .Etenim ei succedo orationi,quae non praetervecta sat aures vestras , sed in animis omni u penitus insederit: ut plus voluptatis ex recordatione illius orationis,quam nota modo ex mea, sed ex cuiusquam oratione capere possitis. Sed mos est gerendus non modo Cornelio, cuius eg voluntati in eius periculis nullo modo deesse possum: sed et nil Gn.Pompeio, qui sui facti,sui iudicii,sui beneficij, voluit me esse, ut apud eosdem vos, Iudices, nu- Lais acto per in alia causa fuerim, praedicatorem, &re, ara , . authorem. Ac mihi quidem hoc dignum reo videtur,hoc deberi huius excellentis viri praestantissima gloriar,hoc proprium esse vcstri4 fici j hoc satis esse causae, ut, quod fecisse Cn. bis v. e. L. d Pompeium constet, e id omnesin licuisse con-emeses et ii cc dant.Nam verius nihil est , quam quod herusis conr sterno die dixit ipse, ita L. Cornelium de fortunis omnibus dimicares, ut nullius in delicti

crimen vocaretur. Non enim furatus esse ciuitatem, non genus suum ementitus, non in alia

quo impudenti mendacio delituisse, non irr psisse ui censum dicitur:vnum obiiicitur , a

174쪽

tum esse Gadibus: quod negat nemo.Coeterum accusator satetur hunc in Hispania,durissimo

in Hispaniam venerit, Memmiumqae habere Quaestorem coeperit, nu quam a Memmio diccessisse Carthaginem esse prosectum acerrimis illis proeliis,& maximis , Sucronensi, Duriensi, interfuisses cum Pompeio ad extres inum belli tempus fuisse.Hec sunt proelia Cor . celij: talis in Remp. nostrai labor, assiduitas,dinaicatio , virtus digna summo Imperatore,

spes pro periculis praemiorum. Praelata quidem di ipsa non sunt in eius facto,qui adeptusin. e. in

est,sed in eius, qui dedit e Donatus igitur est c . e. Dona ob eas causas. Cn.Pompeio ciuitate.Id accu- ι est ergo εο lator non negat:sed reprehendit:vt in Corne eas c. lio causa ipsius probetur, poena quaeratur in Pompeio causa laedatur,poena sit nulla Sic famam,sic innocentissimi hominis rtunas,pressantissim Imperatoris factum condemnari volunt. Ergo in iudicium caput Cornelij factum Pompeiivocatur. Hunc enim in ea ciui . tale,in qua sit natus,honestissimo loco natum esse concedis,& ab ineunte aetate, relictis rebus iis omnibus,in nostris bellis,nostris cum

Imperatoribus csse versatum . nullius laboris,

nullius obsessionis, nullius proelij expertem fuisse.Haec sunt Omnia cum plena quilis, tum propria Cornelii, nec in his rebus crimen est ullum. Via igitur est crimen qudd eum Pompeius ciuisate donauit. Huiusce ne crimen mininae nisi honoς, ignominia putanda est.

Cuius igitur' Reuera nullius: actione accusatoris , eius unius , qui donauit. Qui si addu ictus gratia , minus idoneum holninem prata

175쪽

ω oratio

αδεν sed non mi affecisset:qui etiam si virum bonum,a sed

Lia bene me non ita meritunitisi denique aliquid ,quod non risum contra ac liceret, factum diceretur, sed con-bvox, mali, tra,atque oporteret tamen esset omnis eius-- eod. modi s mali reprehensio a vobis, iudices, revet pudianda Nu mero quid dicitur 34 quid aie L. quid ais acensator fecisse Pompeium , quod ei facere oecusaιονγε non licuerit 'ubd grauius est,quam si id facts ορεiu, ehim ab eo diceret,qnod non oportuisset. Est quod i faea enim ari quid, quod non oporteat, etiam si li-ν nolicueri cet ouidquid vero non licet cαε non por-suod ν. tet.Hic ego nune d cuncter sic agere udrces, d sis. e. res non es. tas dubitari, qui , quod Cn. Pomne peium fecisse constet, id non solum demisse, e L.id non si sed etiam debuisse fateamur quid enim abest ιῶm lituisην, huic homini quod si adesset iure hoc tribui, sed tiam de di concedi putaremus rusne rerutis qui pus fuisse fue ritiae tempus extremum , principium habuit mur bella,rum,atque imperiorum maximo incu- - ἔβαν hoe e ius plerique aequales minus saepe castra vide-ε ib. Tunt, quam hic triti mphauit' qud tot habet

triumphos, quot orae sunt , partesque Grais rem tot victorias bellicas,quot sunt in rerum g v. e. bellor natura χ gemera bellorumλan ingenium clim enerata etiam h ipsi casus , euentusque rerum, non hy.e.*se. - duces , sed comites eius consiliorum fuerint f., in quo uno ita summa sortuna eum sit mmai L .plus bomi virtute certauit,ut omnium iudicio, plus ho- nissu m/o ni, ais decet,tribueretur an pudor, an in .st ni is qua tegritas, ii religio in eo, an diligentia umqua decet,ινῶ requisita est quem Prouinciae nostrae, quem

liberi populi,quem reges,quem extere gentes. east orem,mΘderatiorem,sanctiorem,non m

k ἴ'. v. fον do viderunt, sed aut sperando umquam , aut 3 use , gita optando' cogitauerim i Qii id dicam de au-νuti thoritateῖqua tanea est, quanta in his tanti

176쪽

vatutinus, ac laudibus esse debet. Cui S.P. . R.amplissimae dignitatis a praemia dedit, non e L pMmἰatostulanti mperia, verum etiam recusanti didis, p. uiκs de facto,Iudices, ita quaeri,ut id agatur fluianii ι--δicueritne ei facere,quod fecit, an vero, non peνia νεν. dieam non licuerit, sed nefas fuerit contra fae ει- recusantidus enim, id est, contra populi R. religionem,& fidem fecisse dicitur 6 non turpe populo' e c., e. t.

et 1 nonne vobis' Audiui hoc de parente me nόηουε ιαυε puer: cum Metellus,L. F. causam de pecu-nus repetundis diceret, e ille,ille vir, evita . triae salus, dulcior,quam conspectus fuit qui I 'de ciuitate decedere,quam de sententia, MIuit:.hoe igitur causam dicente, cum ipsius tabulae circumferrentur inspiciedi nominis causa, filiis Iudicem ex illis equitibus Roma-- is,granissimis viris,neminem , quin remou rei oculos, se totu auerteret,ne sorte,quod ille in tabulas publicas retulisset, dubitasse quisquam, vertim ne, an falsum esset, videre . tui.uos Cn. Pompeiidecretum , iudicium de confiiij sententialam nuntiatum recognosce- .mus Θcum legibus conferemus3cum foederibus, aequorum acerbissima diligentia est,pertende e . quorum mus Athenis aiunt,cum quidam apud eos,qui acerrima Asancte, grauiterque vixisset, di testimonium Q. peete- publice dixinet,& ut mos Graecorum est iu demm radi causa ad aras accederet,una voce omnes Iudices,ne is iuraret, reclamasse. Cum Graeci homines,spectati viri,noluerint, relisione via deri potius,quam veritate, fidem esse constriactam: nos etiam in ipsa religione aegum, Rederum conseruanda,qualis suerit Cn. 1 3 peius, dubitabimus 3 Vtrum enim inscientem vultis contra foedera fecisse, an scientem' si

scientemὶδ nomen nostri Impexij,ὁ populi R.

177쪽

u Oratio

a ra. tiora excellens dignitas,&Cn Pompeii sic latὶ,lon- Θ, Δ g que diffula laus, ut eius gloriae domicilium ' communis Imperij finibus terminetur 6 n

vero no tW- tiones,urbes,populi,reges,tetrarcha tyrannis si, testes Cn.Pompeii non solum virtutis in bello, Asp- sed etiam religionis in paeci vos denique mu-m x vet Pr tae regiones imploro,M la terrarum ultima- rum,uos maria,portus,insulat,a litoraque. Quae 2 ραβ est enim ora,quae sedes,qui locus, in quo non ιι ere, Mam exstent huius cum fortitudinis, tum vero hu-φmo in F manitatis, tum animi,tum consilii impressa, ιες-ιψις si a stigia Hune quisquam incredibili quadam r- D ve . rΜ uuerinae ita grauitate,virtvte,costantia praeit, at ditum, edera scientem negleMilse,violasse,r β γ ν rhoe pisse, dinere audebit Gratificatur mihi gestu nux U-ρr accusator: inscientem.Cn Potnpeium fecisse si-

omnino es t gnificat asi vero leuius sit, cum in tantare quido Repre resere,& maximis nesotiis praesis,facere 'μέ-Dς re aliquid, quod scias non licere: r an omnino off Ἀμρ nescire, quid lieeat. d Etenim cum in Hispania scia no bellum acerri:num,& maximum gesserat,quore εten m rure Gaditana ciuitas esset nescicbatZan, tu νημερος linghana populi non nosset, intereretationem 't Τμώ-m deris non tenebat Id mi r quisqua Cn.PQ- ' peii ignorasse dicere audemt,qnod mediocres et homines,quod nullo usu,nullo studio militari 'iraditi. quod libratioti denique scire prosi,m teantur di quidem contra existimo Iud 'ces, s in cum in Osnni genere,ac varietate artium, etia L 3 ali illarum, quae sine sumnio otio non facile dis- ora δοι δε euntur,Cn.Popei aes excestat singulare quam ηδ q. se se re tam laudem eius, irae stabilem esse sciem p qt . . . tiam in foederibus,pactionibus,condicionibus, q- α populorum ,rerum, exterarum nationum cin

178쪽

pro L. Corn. Balbo. Πρ

Pompeium , neque clim requiesceret, literae: neque, cum rem gereret, res ipse docere potuerunt a Atque, ut ego sentio,Iudices,causa a L. A que

dicta est temporis magis ego non huius , in νι ego fenιio, quam,genere iudici plura dicam. ό Est enim Iudiees u- huius saeculi labes quaedam, macula,virtutita dicta estinuidei velle ipsum florem dignitatis instin reporis magere Etenim, si Cn. Pompeius abhine armos o otiis, quingentos fuisset, is vir, a quo Senatus ado quam si lescentulo, atque equite Romano saepe com Corneli, mmunis salutis auxilium expeti et cuius res, his aqvi gestae omnes gentes , cum elarissima victoria, plura no a

terra marique peragrassent: ius tres trium cam, ego de phi testes essent, totum orbem terrarum no-s u -,3nq-ν

stro imperio teneri: quem populus R. singula genere indic ribus honoribus decorasset:li nunc apud vos, Hur u Hia,quod is secutae,contra foedus factum diee ca in ' enim retur,quis audiret nemo profecto.Mors enim nae huiuε cum estinxisset inuidiam, res eius gesta sem- faculi Iab. Piterni noininis gloria niterentur. Cuius igi. v. c. V eis tur audita virtus dubitationi locum non da nimiae δε-ret huius praesens, experta, atque perspecta, mobtrectatorum voce laedetur omittam igitur macula, alq. Pompeium iam oratione mea reliqua: sed vos, ra,riori Iudices,animis,ac memoria tenetote,de lege, de foederes, de exemplis, de perpetua consuetudine ciuitatis nostrae, renovabo ea, quae dicta sunt. Nihi enim mihi noui, nihil integri

neque M. Cralsus , qui totam causam im

facultate, pro fide sua diligentissime,

bis explicauit,neque Cn Pompeius,cuius Dratio omnibus Ornamentis abundauit, ad dicenis dum reliquit.Sed quoniam,me recusante,placuit ambobus adhiberi hunc a me quasi per-Poliendi quendam operis extremum Iabo φτem peto a vobis, vomes ossicio potius, e

179쪽

quam dicendi studio hanc suscepisse operam,

ac munus putetis Ac prilis, quam aggrediar is ad ius,causamque Cornelij,quiddam de coimmuni conditione omnium nostrum leprecar ina'. e mali ae a malevolentiae causa, breuiter comm μου - morandum videtur Si, quo quisque loco n strum est,Iudices, nains aut, si, in qua fortuna est nascendi initio constitutus, hunc vita statum sque ad senectutem obtinere debet; , si omnes, quos aut tortuna extulit, aut ipsorum illustrauit labor, mindustria, poena sunt afficiendi non grauior L. Cornelio, quam nulli is viris bonis , atque fortibus , constitui lex vitae,in conditio videtur Sinautem mutitorum virtus,ingeatium, humanitas ex infimo genere, Mortuna gradu non modo amicitias,& rei tam iliaris copias consecuta est, sed summam laudem, honores, gloriam, dignita-ων. e. vis tern non intelligo, cur potius inuidia o vio eura visιuti 1atura virtutem L.Cornelii,quam aequitas ve-

L. Com.se stra pudorem eius adiutura videatur. Itaque Iomenda se quod maxime petendum est , a vobis idcirco non peto , Iudices, ne de vestra sapientis,atque de vestra humanitate dubitare videar.Est autem petendum , ne Oderitis ingenium , ne inimici sitis industriae me humanitatem Opprimendam, ne virtutem puniendam putetis.c se,.e Uvd peto,ur,si eausam ipsam per sese firmam

esse, Nahabilem videritis, hominis i sitis ornamenta adiumento causae poticis , quam im- pedimeto esse malitis Nascitur,Iudices, causat v. e. videa Corneli ex ea lege, quam L.Gellius,Cn. r-nrus, melius ex Senatus sententia tulerunt, quaa

e .e. M gera videmus, satis esse e sanctum uti ciues risivsia Roniani sunt ij, quos Cn. Pompeius de conis Oim, sentcntias sigillatim ciuitate donauerit. DOIta

180쪽

Donatum esse L. Comelium praesens Pom- e, peius dicit indicanti publicae tabulae: accii mal tabΗιε sator fatetur. Sed negat e foederato populo in pquemquam potuisse, nisi is populus fundus

a factus ei set, in hanc ciuitatem venire o praeclarum interpretem iuris, authorei antiqui tatis,correctorem,atque emendatorem nostre c

civi tatis, qui hane poenam foederrhus adistibat,ut omnium praemiorum,beneficiorumque nostrorum expertes faciat fisciratos. Quiderium potuit dici imperitius,quam foederatos populos , fieri fundos oporteres nam id non inagis est proprium cederatorum, quam Olmnium liberorum. Sed totum hoc , Iudices, ita ea fuit positum semper ratione,atque sententia,ut, cum iussissee P.R.aliquid di irasciuissent soci populi, ac Latini, diui ea lex quana, nos haberemus,eadem in populo aliquo, ta quam in fundo,uesedisset: ut tum lege eadem

Is popuIus teneretur: non ve de muro iure

aliquid e minueretiit sedit illi populi aut ς --- iure eo, quod a nobis esset constitutum , aut aliquo commodo, aut beneflato uteremur. IVNΘή- Σ3 ulte apud maiores nostros leae C. Furius' inviis, de testamentis tulit in conius de mulierum haereditatibus Lirinumerabiles aliae leges de ei uili iure sunt latae, quas Latjni CIuer ut, asciuerunt Ipsa denique ulla, chra lege ciuitas est iciis,& Latinis data,qui rundi populi

facti essent, ciuitatem non haberent. In quo magna contentio Herac Iiensium in Neaporilitanorum sui , cum magna pars in iis cruia ratibus iuris sui libertatem ciuitati anteferis xet.Postremo haec vis est isti in iuris,& ve bi, vi landi populi beneficio nostro, non suo.

'a iure iuuit. Cum aliqaid populus Raua id si

SEARCH

MENU NAVIGATION