M. Tullii Ciceronis Orationum pars prima tertia. Post Paulii Manutii & aliorum doctiss. correctiones, diligenter emendata, & scholiis artificium indicantibus, & lectionis varietate, vbi opus est, ad marginem appositis, illustrata M. Tullii Ciceronis

발행: 1607년

분량: 691페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

oratis

est eiusmodi,ut quibusdam populis siue foed

ratis siue liberis,permittendum esse videatur, ut statuant ipsi, non de nostris,sed de suis r bus,quo iure uti velint tum,utrii in iandi facti sint, an non , Quaerendum esse videatur. De

nostra verbRep.de nostro imperio,de nostris bellis, de victoria, de salute, fundos populos fieri noliteriit. Atqui,si Imperatoribus nostris, si senatui, si populo R. non licebit propositis praemiis elicere ex civitatibus sociorum,atque amicorum, sortissimu, atque optimum quemque ad subeunda pro salute nostra pericula: summa utilitate, ac maximo saepe praesidio in Z-eare sim periculis, atque asperis temporibus a carendunobis erit, erit. Sed,per deos immortales,quae est ista so- 3ει ν cietas,qus amicitia,quod laedus caut nostra ciuitas careat in suis periculis Massiliensi pro-

Pugnatore, careat Gaditario, careat sagutino:

aut, si quis ex illis populis sit exortus,qui no- L auxilio, stros duees h auxilio laboris, commeatus, pe labore com riculo suo iuuerit, qui cum hoste nostro commeatμ per ' minus in acie tape pugnarit, qui se saepe telis cui βο μμ hostium, qui dimicationi capitis, qui morti

obiecerit, nulla coditione huius ciuitatis praemiis assici possit Etenim in populum R.graue a est, non posse uti sociis excellenti virtute praeditis, qui velint cu periculis nostris sua communicare in socios vero ipsos 4 in eos, de quibus agimus,Foederatos,iniuriossim,& conis tumeliosum est, his praemiis,& his honoribus exclusos esse lideli mimos,in coniunctissimos socios,qua pateant Stipendiariis,pateant hostibus,pateant cepe seruis. Namin Stipendiarios ex Africa, Sicilia , Sardinia, caeteris provinciis nullios ciuitate donatos videmus δε,

qui hostes ad nostros Imperatores perfugin

182쪽

pro L. Corn. Talbo. σ3

sent,& magno usui Reipu.nostrae fuissent, scimusaei uitate esse donatos seruos denique, quoruquorum us,4 fortunae conditio, infima est, ius fora una, bene de Rep .meritos,persaepe libertate,id est, o ditis, infas civitate publice donari videamus. Hanc tu

igitur, patrone foederum,ax foedera tora, conditionem statuis aditanis tuis ciuibus , ut, quod iis,quos b Gaditanis adiutoribus, armis subegimus, atque in ditionem nostram rede. μνε ιμ-gimus, liceat, si populus R.permiserit, ut ab i. .

Senatu,ab Imperatoribus nostris: ciuitate do-hentur id ne liceat ipsis qui si suis decretis,

legibusve sanxissent, ne quis suorum civ mm, castra Imperatorum populi R.iniret me quisse pro nostro imperio in periculum capitis, atque in vite discrimen e inferret: Gaditanorum erreιr auxiliis,cum vellemus uti,nobis non liceret. 'Privatim vero, ne quis virvi animo & virtute ne Praecellens pro nostro imperio periculo suo et-γυ-- dimicaret grauiter id iure ferremus, minui auxilia populi R.debilitari animos sortissimorum virorum , alienigenarum nos hominum a studiis , atque externa virtute priuam. Atqui nihil interest,Iudices,utrum haec foederati iura constituant, ut necui liceat ex his ciuitatibus ad nostrorum bellorum peticula accedere: an, quae nos eorum ciuibus, virtutis causa, tribuerimus, ea rata esse non possint i Nihil enim magis uteremur his ad utoribus, subta mm . tis praemiis virtutis,quam, si omnino, versari in nostris bellis non liceret. Etenim,cum

pro sua patria pauci post genus homma natum,reperti sint,qui nullis praemiis proposi L. Mutiis p.

eis vitam suam hostium telis obiece ine pro aliena Rep. quemquam fore putatis, qui se Op . v ira periculis, non modo nullo propositoi xx M.

183쪽

Maenai seiretia interdicto Secheum est i IIuc et impetitissime dicta de populis fundis, quod

commune est liberorum populorum,n5prΟ-

prium faederatorum Den quo intellia necesse est , aut neminem ex sociis ciuem neri posse, aut etiam posse ex foederatis tum vero ius omne noster isti magister mutandae ciuitatis ivbrae: quod es E,Iudices inon solam in legi-hus publicis positium, sed etia in priuatorum uolutate aure enim nostro neque mutare ciuitatem quisqua in uitiis potest, neque, si velit mutaremo potest,modo asciscatur ab ea ciui-2 L-euius es tale,a cuius esse se ciuitatis velit vi,sae Gadias se eluem tani sciuerint nominatim de aliquo cive Minia emitatis e ut fit is ciuis Gaditanus , magna potestas sinfit nostro elui mutanda ciuitatis,nec edere imo. pediatur , quo minus ex civi R. civis Gaditanus possit esse.Duarum ciuitatu cinis esse Ῥ- Ero iure ciuili nemo potest: non esse huius ciuitatis ciuis, qui se alii ciuitati dicarit,potest. Neque lum dicatione, quod in calamitate clarissimis viris Q. Maximo,C.Larnati,Q.Phibet. πιννaea lippo,Nuceriar, CGatoni baarracone,χCoetam , t rc o pioni, Rutilio, Smyrnae, vidimus accidisse, dIsa me, earum ciuitatu fierent ciues, hanc ante amittere non potuissent,quam huius soliim ciuit

iis mutatione vertissent: sed etiam posthliminu potest ciuitatis fieri mutatio. Neque enim fine causa de Cn. Publicio Menandro, libertino homine, quem apud maiores legati nostri in Graeciam proficiscentes interpretem secum habre voliterunt, ad iopulum latum , ut is eat seviris Publicius, si domu creuenisset, inde Romanasi, rediisset, nec miniis ciuis esset Multi etii su periore memoria ciues Romani sua voluntate Iti, incolumes, bis Iehua relictis alia

184쪽

pro L. Corn. Balbo. 1 s

et se in ciuitates contulerunt. Qudd si eiu Romano licet esse Gaditanum a siue exsilio, siue a r z. ., postliminio,siue reiectione huius ciuitatis virum ad scedus veniam, quod ad causam nihil' pertinet de ciuitatis enim iure, non de faed ribus disceptamus quid est,quamobrem ciui

Gaditano in hane ciuitatem venire,si liceat Equidem longe secus sentio.Nam Cum ex Omnibus ciuitatibus via sit in nostram , climque nostris ciuib pateat iter ad caeteras ciuitates: tu vero, ut quaeq; nobiseu maxime societate, amicitia,sponsione,pactione,foedere cconiun b .e. e., cesta est timihi maxime comunionem benesi iuncta,eiorum,praemiorum,ciuitatis, cotinere vide e fori ride tur Atqui caeterae ciuitates,no dubitarent,o ιu retinera

siros omnes recipere in suas ciui ales, si idem nos iuris haberemus,quod ceteri .sed nos nρn 'possumusis huius este ciuitatis,4 cuiuitiis x praeterea caeteris concessum est. Itaque tu Graecis ciuitatib* videmus, Athenis Rhodios, Lacedimonios,ceteros undique adscribi,multarumque esse eosdem homines ciuitatu. Quo errore ductos vidi egomet nonnullos imperitos homines,nostros ciues, Athenis in numero iudicum, ataue Areopagitaru, certa tribu, Cert, mero,cum ignorarent,si illam ciuitatem essent adepti,hanc se perdidi e,nisi post ili minio frecuperassent.Peritus vero nostri tu dis is eboris ac moris semo umqua,qui hanc ciuitatem assent, retinere vellet, in aliam ciuitatem se dicauit. 'Sed hie totus locus disputationis, atque Orationis meae udices,pertinet ad commune ius mutandarii ciuitatu nihil habet,quod sit propriu religionis et oederum.Defendend enim rem uniuersam, nullam esse gentem omni

egisnit Mum,neque tam dissidetem a G

185쪽

ιψε oratio

vis inuis pyu R-Odi quodam , . atque dissidio,neque

distadio R beneuolentiaque coniunctam , κῆι 1. qua nobis interdictum sit, ut neque ascise Q, eis h. ciuem,aut ciuitate donare possimus. iura Laeissime albis praeclara,/tque diuinitus iam inde a principio, ovis Romani nominis a maioribus nostris compa rata, nequis nostrum plus quam unius ciuitatis esse possit: dissimilitudo enim ciuitatu,va rietatem iuris habeat necesse est ne qui inurutus eluitare mutetit aeve in ciuitate maneat

inuitus. Hae sunt enim tundamenta firmissit. ma nostra libertatis,sui quemque rurisin re tinendi, S durat et edi esse dominum Illud vero sine ulla dubitat: one maxime nostrum m-davit Imperium,in populi R. nomen auxi . quis princeps ille, creator huius urbis , ROGnullus, foedere Sabino docuio, etiam hostibus recipiendis augeri hanc ciuitatem oportere-Cuius authoritate, Gemplo numquam est intemnissa a maioribus nostris largitio, eommunicatio ciuitatis. Itaque ex Lati amitti, ausculani, & Lanuuini,.ωe caeteris generibus gentes uniuersa in civitatem undycceptae ut Sabinorum, Voscorum, Hernico

. rum quibus ex civitatibus nec coacti essene ciuitatem mutare, qui noluissent: nec,si qui essent ciuitatem nostram beneficio populi R.

convectati, violatum medus eorum videretur.

At enim quaedam edera exstanu, ut Germa onortim , Insubrium, Helvetiorum , apidum, nonnullorum citem e Gallia Barbarorum. ex 'Urvula quorum in saeclaribus exceptum est,ne quix

sedisi i eorum a nobis civis recipiatur. Quod rexceptio facit,ne liceat: ibi necesse est licere,vM .non est receptum Vbi est igitur exceptumis irat Cassi no lucquem Populus R. Gadi

186쪽

pro L. Corn. Balbo. I r

tanum a reccipia ciuitateῖ nusquam: ac sicubi a L. Misiae esset bae id Gellia, & Corneὶia, quae definite iis elui a j potestatem Pompeio ciuitatem donandi de bua ex Fidederat,su isset. Exceptum est, inquit 1αdus Aeει G,ssias1 quidem sacrosanctum est.Ignosco tibi, si ne s. Corn. que Poenorum iura calles reliqueras enim ciuitatem tuam: neque nostras potuisti leges inspicereri ipse enim te a cognitione sua ius dicio mi blico repulerunt. Quid fuit in rogatione ea, quae de Pompeio a Gellio, Ma Lentulo, Coss.lara est, in qua aliquid sacrosanctum videretur Primum enim,sacrosanctum

esse nihil potest , nisi, quod populus, plebsve

sanxisset:deinde sanctiones sacranda sunt,aut genere ipso, aut obtestatione, consecra e L. etione legis , aut poenae, cun caput eius , qui testatione i contra facit, coniecratur. Quid habes igitur ID, QU- dicere de Gaditano foedere eiusmodi Vtrum ν a, Capitis consecratione, an obtestatione legis sacrosanctum esse confirmat nihil omnino

umquam de isto foedere ad populum d nihil du is hi haea plebem latum esse dic, de quibus etiam l be nequasi latum esset, neque legem, neque P Ram lege, nFque

latam esse , ne qitem ciuem reciprremus 'a' horna latuismen id esset, quod populus postea iussisset, F die. Da

187쪽

r. s. iam Hispaniis, huic imperio immineret a Metini ἁ-lismis duo fulmina nostri imperi subito in Hispania,

,.BH P.Scipiones, exstincti occidissent: L.Mar cius,primipili centurio, cum Gaditanis foedus icisse dicitur quod cum magis fide illius populi, iustitia vestra, vetustate denique ipsa,

bis. r. nai νa, quam aliquo publico vinculo religionis tene- ita L. returrisapietes homines,& publici iuris periti, Gaditani, M.Lepido,in Catulo COSS.a Senatu descedere pol illauerunt Ium est cum Gais ditanis foedus vel renouatum, vel ictrum. De quo scedere populus R. sententiam non tulit:

qui initia suo , nullo pacto potest religione Obligari. Ita Gaditana ciuitas,quod beneficiis SI, suis erga Remp.nostram cosequi potuit,quod imperatorii testimoniis, quod vetustate,quod Q Catuli,summi viri, authoritate, quod iudie δενι de-- cio Senatus, quod cederes, e consecuta est:

secuta si quod publica religione sanciri potuit,id abest:

populus enim se nusqua obligauit,neque ideo est Gaditanorum critia deterior Grauissimis

d L, .lis 'im plurimis rebus est fulta, sed isti di ,ibi sputationi certe nihil est loci, sacrosanctum' enim nihil potest esse,nisi quod per populum, dis e cisis plaben VH sancitum est. Qu'd si hoc ceduncium 2 populus R. auctore Senatu,commenda- tione, Miudicio vetustatis,voluntate, Iententiis suis comprobat, idem suiffragiis comis probasset: quid erat, cur ex ipso Laedere Gaditanum in eluitatem nostram recipi non liceret nihil est enim aliud in faedere, nisi, ut A, AETERNA sit. Qujd id ad ciuitate si Adiunctum illud etiam est, L. CON- quod inon est in omnibus scederibus: M A Ia

188쪽

yro L. Cornet Balbo. s

as si ille in foedere inferior Priinim, verbi genus hoc a conseruandi,quo magis in legibus, quam in foederibus, uti sedemus, imperantis

est. non precantis.Deinde,cunbalterius po-ruli maiestas conseruari iubetur, de altero si

letur certe ille populus, insuperiori e di

tione, causaquePonitur, cuius maiestas foede fris sanctione defenditur.In quo erat accusitoris interpretatio indigna responsione, qui ita dicebat,Comiter, esse communiteri quali vero pristum aliquod,aut insolitum verbum interpretaretur. Comes,benigni,zaciles,suaves h mines esse dicuntur,qui erranti comiter monstrant viam:benigne,non grauate e comiter 3 quidem certe,non communiter conuenit. Et L φεm- simul absurda res est,caueri sordere, ut male qstatem populi Rom. comminuter conseruent 'ε ρ' id est,ut populus Ro. suam maiestatem cesse

saluam velit. Quod si iam ita esset,Vt esse hori P μ' potesttamen de nostra maiestate, nihil de iuri

lorum caueretur. Potestne erigitur nostra ma testas a Gaditanis benigne conseruari, si ad et eam retinendam Gaditanos praemiis elicere non possumus potest esse ulla denique maiestas, si impedimur, quo minus per populum Rom. benenciorum, virtutis causa tribuendo 'rum potestatem Imperatoribus nostris deis faγεν post rumus Sed quid ego disputo, qua mihi tum, se ν δοnder. si Gaditani contra me dicerent, fiere posse,idaren inldiei viderentur illis enim repetentibus L. g Imie e Cornelium, responderem, legem populatom ueri Aoum iussisse de ciuitate tribuenda: hoc genere is fundos popingum fundos populos fieri no solere Cn. in fieri n. peium de consili sentetia ciuitatem huic de in al. εν

disse, nullum populi nostri uiuam Gaditanos quod sege buteataque nihil esse sacrosanctum, quod .

189쪽

lege exceptum videretur, si esset, tamen in . . foedere init esse cautum, praeter pacem. Ad-

tutum etiam esse illud,ut maiestatem illi no stram conseruare deberenti. quae certe minue- retur si aut adiutoribus illorum ciuibus uti in bellis nobis non liceret,aut praemii tribuendi

potestatem nulla haberemus. Nunc vero quu ego contra Gaditanos loquar, cum id, quod defendo, voIuntate eorum, auctoritate, legatione ipsa comprobetur qui a principio sui generis, ac Reipub.ab omni studio, sensitque,

Poenorum mentes suas ad nostrum imperium, nomenque flexerunt quos, cum maxima bella nobis inferrentur , moenibus excluserunt Θclassi bus insecnti sunt orporibus, copiis,op

bus depulerunt 'qui veterem illam speciem r.D. AI, sipderis Marciani,semper omni sanctiorem

rem ara dis Martes Xerunt, Whac foedere,Catuli, Senatusque aut horitate, se nobiscum coniunctissimos esse arbitrati sunt: quorum moenia,delu e . . , rq,βgros, est ipse Hercules,itinerum,acria

ta n borum suorum, silc maiores nostri, imperii, ac n nomini, populi Rom. terminos esse voluerunt λΤestantur, mortuos nostros Imperatores, 'quorum vivit immortalis memoria 4 gloria, Scipiones,Brutos, Horatios, Casti os,Metellos, ωhinnc praesentem Cn.Pompeium, quem prOcul ab eorum moenibus,acre,4 mag:nim bellum gerentem , commeatu , pecuniaque ita ue- e runt:&hoc tempore ipso populum Ro quem Marrant in caritate annonae,ut pelante secerant,fru-

νὰ in mento suppeditato, d leuauerunt, se reo ius m ΤΘ ess veste, ut sibi,& liberis,si qui ex linia viri yint in Impe te fuerint si in nostria castris, sit in. Imper Miser Pyret torum praetoriis sit denique s inter signa, at fis .c. intra que tu acie locus ait his gradibus adscetisti etiam

Corale

190쪽

pro L. Cornel. Balbo ut

x etiam ad ciuitatem. Qubd si sessi si sardis, si Hispanis, agris, stipendioque multatis, virtute adipisci licet ciuitatem: Gaditanis autem, ossi ciis, vetustate, fide, periculis, foedere coniunctis,hoc idem non licebit: non foedus sibi nobiscum,sed iniquissimas leges impositas a nobis esse arbitrabuntur. Atque hanc , Iudices, non a me fingi orationem,sed me dicere, quae Gaditani iudicarint,res ipsa declarat. Hospitium multis annis ante hoc tempus, cum L. Cornelia Gaditanos secisse publice dico: proferam testes, proferam legatos . excitabo laudatores,quos ad hoc iudicium,summos homines,ac nobilissimos, deprecatores huius periculi, mutas videtis. Re denique multo ante .

Gadibus ciam audita fore, binute, ab illo μω

periculum crearetur, grauissima tum in istum . . ciuem suum Gaditani Senatusconsulta fece , a runt Potuit magis iundus populus Gaditanus isteri quoniam hoc magnopere delectare verbo si tum fit iundus,cum scita,ac iussa nostra essνι.quam si sententia comprobat, e quam cum hospi- ῶm bo tiι- tium fecit, ut ciuitate illum mutatum esse cum L. O fateretur, dis ius ciuitatis honorem dignissi Miis fieit, imum iudicaret potuit certius interponere dL. σχ- iudicium voluntatis suae,quam cum etiam ac - ciuitatiscusatorem huius, multa, poena e multauit 34οαιν di- potuit magis de re iudicare, quam cum ad ue ensimum 6 struim indicium ciues amplissinios legauit. e iudieaν il estes huius iuris, vitae laudatores , periculi de e t. ma- precatores. Etenim quis est tam demens, quin e atiis sentiat, ius hoc Gaditanis esse retinendum, ne intersaeptum sit iis iter perpetuo ad hoc amplissimum prginium ciuitatis:& magnopere iis esse laetandum,huius L. Corneli beneuole: ita es a suos remanere Gadibus iratiam in fa-

SEARCH

MENU NAVIGATION